Καζακστάν Κιργιστάν Ουζμπεκιστάν Τατζικιστάν Τουρκμενιστάν Κύπρος,Καζακστάν,Ουζμπεκιστάν,Τουρκμενιστάν,Κιργιστάν και Τατζικιστάν. Χωρίς γιούρτες, με κατεχόμενα

[Yorgos]

Ημέρα 24: Ashgabat

Πολύ κρύο το πρωί, αλλά σηκώθηκα για να δω την ανατολή του ηλίου και τα δυο αδέρφια να μας ετοιμάζουν το πρωινό. Βγάλαμε τις τελευταίες φωτογραφίες του κρατήρα κι επισκεφθήκαμεκαι τους άλλους δύο: ο ένας γεμάτος με λάσπη που κοχλάζει κι ο δεύτερος με νερό (και σκουπίδια) αλλά κι ένα πολύ αρμονικό σχήμα.

Η επόμενη επίσκεψή μας θα ήταν ο οικισμός Jerbent, καμιά εκατοστή χιλιόμετρα προς το δρόμο για την πρωτεύουσα Ashgabat, που ήταν από τους τελευταίους οικισμούς νομάδων στη χώρα. Ο Ishan μας εξήγησε πως εδώ και μια δεκαετία υπάρχει πλέον ρεύμα στο χωριό και αρκετά νέα κτίρια, ωστόσο θέλαμε να το επισκεφθούμε, οπότε πάρκαρε και μας... ξαμόλησε. Γενικώς τον βρήκαμε πολύ χαλαρό, το οποίο ήταν μεγάλη ανακούφιση σε σχέση με αυτά που διαβάζαμε, ότι δηλαδή οι (υποχρεωτικοί) ξεναγοί θα είναι σε φάση Βορείου Κορέας, συνεχώς από πάνω σου και θα επικεντρώνουν στις λέξεις "μη" και "όχι".

Ο οικισμός ήταν ομολογουμένως πολύ περίεργος. Σου έδινε την αίσθηση πως κάποιος είχε μαζέψει κάποιους νομάδες και τους είπε "εδώ θα ζήσετε, τέλος η νομαδική ζωή", αφού η ρυμοτομία ήταν από άναρχη έως ανύπαρκτη. Από τα εγκαταλελειμμένα λεωφορεία γεμισμένα με σανό (!) μέχρι τις γιούρτες ανάμεσα στα ελενίτ και τις ατελείωτες ποσότητες καύσιμων ξύλων, που υποδήλωναν πως ο κόσμος προφανώς ακόμη μαγειρεύει στη φωτιά κι όχι σε κουζίνες, παρότι έχουν δωρεάν ρεύμα όλα έδιναν την αίσθηση πως έγιναν ξαφνικά, στην τύχη, σα να κουράστηκε ένα καραβάνι και να κάθισε σε μια πόλη για πάντα, βάζοντας τις σκηνές του όπου βρει.

Βρήκαμε κι ένα σχολείο και μπήκαμε. Αμήχανη η δασκάλα μας άφησε να βγάλουμε φωτογραφία τα εξίσου αμήχανα παιδάκια, αλλά σύντομα έσκασε μύτη ο διευθυντής και μας γάβγισε. Φυσικά στους τοίχους του σχολείου υπήρχαν κρεμασμένες φωτογραφίες του Berdymuhamedov (εφεξής "Μπέρντι") του διαδόχου του Νιγιαζόφ/Τουρκμενμπάσι/Πατέρα των Τούρκων, ο οποίος είναι μια αν μη τι άλλο ενδιαφέρουσα φυσιογνωμία: Ήταν ο προσωπικός οδοντίατρος του Νιγιαζόφ, σύντομα έγινε Υπουργός Υγείας κι αργότερα πρόεδρος, θέση στην οποία διατηρήθηκε με όχι τρομακτικά δημοκρατικές διαδικασίες. Αρχικά ξεκίνησε καταργώντας μερικές από τις παρανοϊκές διαταγές του προκατόχου του (από το κλείσιμο των περιφερειακών νοσοκομείων, την κατάργηση συντάξεων και μερικών εντελώς αστείων -ακόμη και για τα δεδομένα της χώρας- μέτρων για τη διαιώνιση της προσωπολατρείας του Νιγιαζόφ όπως η μετονομασία των μηνών και των ημερών της εβδομάδας με ονόματα συγγενικών του προσώπων, αλλά σύντομα άρχισε να κάνει τα ίδια με το μέντορά του: αγάλματά του εμφανίζονταν παντού, λίγες μέρες πριν φτάσουμε στη χώρα διέταξε όλα τα αυτοκίνητα στην πρωτεύουσα να είναι λευκά διαφορετικά θα κατάσχονται, απαγόρευσε τις δορυφορικές κεραίες, ενώ σε ορισμένες καλτ τηλεοπτικές παρουσιάσεις εμφανίζεται από το να ραπάρει με το γιο του εξυμνώντας τη χώρα, μέχρι να κάνει άρση βαρών με μια χρυσή μπάρα μέσα στο υπουργικό συμβούλιο, αποθεούμενος φυσικά από τους υπουργούς.

Ορίστε και δυο σχετικά βίντεο:

Κλείνω την παρένθεση και προχωράμε, προς Ashgabat πλέον. Από τα προάστια άρχισαν να γίνονται ορατά διάφορα συμπλέγματα από μεζονέτες, οι τιμές των οποίων κυμαίνονταν ανάμεσα στις 150 και τις 250 χιλιάδες δολάρια σύμφωνα με τον Ishan, αν και νομίζω ότι αν λάβει κανείς υπόψιν την πραγματική ισοτιμία, αυτή της μαύρης αγοράς δηλαδή, το ποσό είναι αισθητά χαμηλότερο, όχι πάνω από 50.000$. Οι περισσότερες έδειχναν ακατοίκητες "επειδή δεν έχουν βρεθεί αγοραστές ακόμη" όπως μας είπε ο οδηγός μας. Αργότερα μάθαμε πως η χώρα εδώ και τρία χρόνια περνάει μια μεγάλη κρίση, μεγαλύτερη από τις συνηθισμένες και ως εκ τούτου πολλά πρότζεκτ έμειναν στη μέση και πολλά από τα σχεδιασμένα δεν ξεκίνησαν.

Επιτέλους μπαίνουμε στην πόλη και οι εικόνες με αφήνουν άναυδο: τεράστια συντριβάνια, ίχνος σκουπιδιών οπουδήποτε, στην κυριολεξία όλα τα κτίρια είναι λευκά, αλλά το πιο εντυπωσιακό είναι η ρυμοτομία, όπου ατελείωτες πελώριες λεωφόροι σκεπάζονται από γιγαντιαία κατάλευκα κτίρια διαμερισμάτων και γραφείων, χωρίς ούτε μια επιγραφή πάντως που να υποδηλώνει τι ακριβώς είναι, σε μια αισθητική που θύμιζε έντονα Pyongyang, με μπόλικο πράσινο. Λίγο παραπέρα, ένα άλλο απίθανο κτίριο ξεπρόβαλε: το αεροδρόμιο, σε σχήμα πουλιού, εξαιρετικά εντυπωσιακό. Ένιωσα δικαιωμένος που είχα καταβάλλει προσπάθειες ώστε να μη δω ούτε μια φωτογραφία από την πόλη, έτσι ο αντίκτυπος του σουρεαλιστικού θεάματος που αντίκρυζα ήταν δυνατότερος. Πραγματικά δεν μπορούσα να περιμένω για να περπατήσω αυτή την περίεργη πόλη.

Σταματήσαμε για να... αλλάξουμε αμάξι, αφού αυτό με το οποίο ήρθαμε δεν είχε πινακίδες πρωτεύουσας... και δεν ήταν και λευκό. Εκεί πληροφορηθήκαμε πως επισκεπτόμασταν την Ashgabat κατά την εθνική μέρα υγείας, που αποτελεί σοβαρή ημιαργία. Μάλιστα επί Νιγιαζόφ, οι υπουργοί υποχρεώνονταν να περπατήσουν 8 χιλιόμετρα, ενώ ο ίδιος έφτανε στο τέλος της πορείας με ελικόπτερο. Ο Ishan μας αποχαιρέτισε στο ξενοδοχείο μας μόλις παρέδωσε το voucher και.. πλέον ήμασταν ελεύθεροι, αφού ο κανονισμός της χώρας ναι μεν επιβάλλει να συνοδεύεσαι από ξεναγό συνεχώς, αλλά όχι όσο βρίσκεσαι στην Ashgabat.

Το ξενοδοχείο Aziya (Ασία δηλαδή) ήταν η φτηνότερη από τις επιλογές που μας πρόσφερε το stantours, αλλά δεν ήμασταν διατεθειμένοι να πληρώσουμε για οτιδήποτε πλην του φθηνότερου, άλωστε στη συνέχεια του ταξιδιού θα κοιμόμασταν από καλύβες μέχρι ...στο τζιπ. Εξυπακούεται πως είναι κρατικό βέβαια το ξενοδοχείο, ακόμη κι αν το αγνοούσε κανείς θα το διαπίστωνε αμέσως από την ξινισμένη ρεσεψιονίστ που δε μιλούσε και λέξη Αγγλικά, τα ευρύχωρα αλλά σοβιετικής αισθητικής δωμάτια, την έλλειψη χαρτιού υγείας και το ότι ο Κρεκούζας και ο Θ. δεν είχαν νερό ή καζανάκι που να λειτουργεί στο δωμάτιό τους, πράγμα το οποίο ελάχιστα φάνηκε να απασχολεί το αργόσχολο προσωπικό. Σα στο σπίτι μου ένιωθα, καλώς ήρθατε στην Κούβα!

Ο Θ. πεινούσε, έχει και περίεργο μεταβολισμό το πουλάκι μου λόγω γυμναστικής, κάθε τέσσερις ώρες πρέπει να τρώει και μάλιστα θηριώδεις μερίδες, οπότε αφού τους παραχωρήσαμε το δικό μας δωμάτιο για να πλυθούν, βγήκαμε για να γνωρίσουμε την πόλη και να ψάξουμε για φαγητό, αφού πρώτα χάζεψα το μοναδικό κανάλι στο οποίο είχαμε πρόσβαση, όπου δύο ταλαίπωροι μουσικοί πάνω σε ένα χαλί έπαιζαν ένα δίχορδο πράγμα που σε κάποιο παράλληλο σύμπαν είναι μουσικό όργανο και βγάζει κάτι που δε μοιάζει με τσιρίδα γιαγιάς που της πάτησαν το κότσι.

Ο στόχος μας θα ήταν το εμπορικό κέντρο Berkalat, που σύμφωνα με τον οδηγό μας ήταν σε περπατήσιμη απόσταση. Φτάσαμε περπατώντας στους άδειους δρόμους ανάμεσα στα κατάλευκα μυστηριώδη κτίρια, που μιας και δεν είχαν καμία απολύτως ταμπέλα ή σήμανση, δεν καταλαβαίναμε αν ήταν καταστήματα, γραφεία ή κατοικίες. Το Berkalat πάντως ήταν όντως εμπορικό κέντρο και μάλιστα απίστευτα χλιδάτο! Παρότι Σάββατο πάντως, ο κόσμος μέσα ήταν ελάχιστος. Βρήκαμε ένα εστιατόριο ονόματι Soltan όπου φάγαμε και καλά και φτηνά. Οι σερβιτόροι και των δύο φύλων πάντως ήταν πολύ ντροπαλοί, ενώ και οι θαμώνες μας κρυφοκοιτούσαν κι έβγαζαν selfies εξ αποστάσεως. Καλά, για τουρίστες δεν το συζητάμε, ίχνος τέτοιας παρουσίας.

Ε αφού φάγαμε, ο επόμενός μας στόχος ήταν να πάμε να δούμε το περιστρεφόμενο άγαλμα του -ποιου άλλου;- λατρεμένου ηγέτη Νιγιαζόφ. Ναι, η προεδράρα είχε κάνει ένα επίχρυσο άγαλμα του εαυτού του που περιστρεφόταν γύρω από τον ήλιο, αν και νομίζω μάλλον περιστρεφόταν για να πείσει πως ο ήλιος γυρίζει γύρω από την προεδρούμπα. Ε, ήταν το πρώτο πράγμα που θέλαμε να δούμε στη χώρα, αλλά δεν καταφέραμε να συνεννοηθούμε με κανέναν, αφού είτε Αγγλικά τους μιλούσα είτε λαρισαίικα, ένα και το αυτό ήταν το αποτέλεσμα. Η άλλη πρακτική δυσκολία ήταν πως οι δρόμοι ήταν άδειοι. Εντελώς άδειοι. Χωρίς ανθρώπους, αυτοκίνητα, ζώα, μύγες, κάτι ρε παιδί μου. Η πόλη κυριολεκτικά έμοιαζε να βγαίνει μέσα από κάποια ταινία καταστροφής.

Τελικώς βρέθηκε ένας συμπαθής υπέρβαρος ταρίφας που μας πήγε κάποια πελώρια σημαία αντί για το άγαλμα, παρά την εξαιρετικής έμπνευσης παντομίμας μου, κατά την οποία παρίστανα ένα περιστρεφόμενο άγαλμα. Μάλλον με σημαία διαστάσεων γηπέδου έμοιαζα αν κρίνω από το αποτέλεσμα. Χαλάλι του. Από εκεί πάντως μας πήγε ο παλίκαρος στο Altyn Asyr, ένα μικρότερο εμπορικό κέντρο σε σχήμα πυραμίδας με όμορφη θέα κι αποφασίσαμε πως θα το επισκεπτόμασταν και το βράδυ, αφού μας είπαν πως υπήρχε πάρτι εγκαινίων, ή αυτό καταλάβαμε τέλος πάντων.

Συνεχίσαμε περπατώντας το Πάρκο Ανεξαρτησίας και καταλήξαμε στο Ruhnama. A,το Ruhnama! Ναι, δε σας είπα γι' αυτό. Είναι το τρομερής έμπνευσης βιβλίο που έγραψε ο λατρεμένος ηγέτης Νιγιαζόφ, που αποτελεί κάτι ανάμεσα σε ερμηνεία κοσμογονίας, μυθικό έπος, φιλοσοφία ζωής κι εθνικιστικό τραγέλαφο, το οποίο είναι υποχρεωμένοι να μελετούν όλοι οι Τουρκμένοι, αφού η εξέτασή του αποτελεί από πρόκριμα για το διορισμό στο δημόσιο μέχρι απαραίτητη προϋπόθεση για να αποφοιτήσει κανείς από την Ιατρική Σχολή. Το τι αρλούμπες λέει μέσα δεν περιγράφεται, προσπάθησα να το διαβάσω και άντεξα καμιά εικοσιπενταριά σελίδες, είναι ένα κράμα εγχειριδίου Σαϊεντολογίας, αποτυχημένου ινδικού έπους, άρλεκιν και σεναρίου για το Μικρό μου Πόνυ ταυτόχρονα. Ε γι αυτό το εξαίσιο βιβλίο ο -τρέλανέ μας μωρή προεδράρα!- Νιγιαζόφ διέταξε να γίνει ένα τεράστιο μνημείο βιβλίου, με τις σελίδες του να ανοίγουν μηχανικά ώστε να μπορούν οι διερχόμενοι να το διαβάζουν, μπας και ξέχασαν κανένα κεφάλαιο.

Αρχικά μου έκανε εντύπωση που σχεδόν κανείς από τους λίγους πεζούς που βρήκαμε ήξεραν πού βρίσκεται το μνημείο στο Ruhnama, μάλλον δεν πολυασχολούνται με τις παλαβομάρες του συγχωρημένου του λατρεμένου. Αλλά η απογοήτευση είναι πως πλέον οι σελίδες του βιβλίου δε γυρίζουν μηχανικά κι έτσι μοιάζει ως ένα απλό, φαραωνικό έργο, με μια τεράστια οθόνη δίπλα του να αλλάζει χρώματα σα συνοδεία rave party. Ένας στρατός από κυριούλες πάντως καθάριζε ένας Θεός ξέρει τι με σκούπες κι εμείς συνεχίσαμε στον monumental δρόμο μας για να συναντήσουμε ένα επίχρυσο άγαλμα του Νιγιαζόφ προς τέρψη του Τζόρντι που είναι μέγας φαν των απανταχού δικτατόρων, ενώ γνωρίσαμε κι ένα ζευγάρι νεαρών Τουρκμένων που μιλούσε Αγγλικά. Ε, δεν τη χάσαμε την ευκαιρία και τους βομβαρδίσαμε με ερωτήσεις: ο νεαρός λοιπόν ασχολείται με τα logistics, ενώ η κοπέλα του εργάζεται για την Petronas και μας είπαν πως όντως ζει κόσμος σε όλα αυτά τα θεόρατα κτίρια "κι εμείς σε ένα τέτοιο ζούμε, αν είσαι δημόσιος υπάλληλος αγοράζεις το διαμέρισμα με 50% έκτπωση, ενώ το 30% το αποπληρώνεις με δάνεια των 30 ετών". Τα παιδιά μάλιστα ενθουσιάστηκαν που έμαθαν ότι ο Τζόρντι είναι από τη Βαρκελώνη, αφού είχαν κλείσει εισιτήρια για τη Βαρκελώνη, όπου θα πήγαιναν να παρακολουθήσουν το el clasico και ρωτούσαν αν τα 1000$ που είχαν πληρώσει για τα εισιτήρια του αγώνα ήταν τσιμπημένη τιμή. Κουφαθήκαμε... Κάθε ώρα που περνούσε όλο και πιο ανεξήγητη γινόταν η χώρα...

Τέλος πάντων, βγάλαμε μια φωτογραφία με το ευγενέστατο ζευγαράκι και συνεχίσαμε υπό τις οδηγίες μου, οπότε μοιραία χαθήκαμε, αλλά βρήκαμε ένα ταξί και του ζητήσαμε να μας πάει στο Grand Turkmen Hotel, αλλά εκεί πάλι έκαναν το λάθος τα παιδιά να ακολουθήσουν τις οδηγίες μου (διαβάζω σανσκριτικά με πολύ μεγαλύτερη επιτυχία απ' ό,τι διαβάζω χάρτες...) οπότε καταλήξαμε να περπατάμε ατέρμονα σε ένα ατέλειωτο πάρκο που κατέληξε σε μια ακόμη πιο ατέλειωτη λεωφόρο με τεράστια κτίρια διαμερισμάτων που φαίνονταν να είναι όλα άδεια. Είναι όμως; Ο Θ. επέμενε πως όλα είναι ψέμματα, πως δε μένει κανείς, πως η χώρα είναι Χώρα των Θαυμάτων κι εμείς είμαστε η Αλίκη, πως ζούμε μια εικονική πραγματικότητα, είμαστε ο Τρούμαν στο Τρούμαν Σόου και δεν το ξέρουμε. Εγώ επέμενα πως δεν μπορεί, ίσως κάποια να είναι απούλητα, να είναι ετοιμοπαράδοτα, να περιμένουν για κάποια μετακίνηση πληθυσμών. Στο ισόγειο κάθε κτιρίου υπήρχαν καταστήματα με πολύχρωμα φώτα. Πλησιάσαμε ένα για να δούμε αν μπορούμε να βρούμε κάποιον να μας μιλήσει και όταν φτάσαμε στην πόρτα διαπιστώσαμε πως είναι άδειο. Το επόμενο... το ίδιο. Το μεθεπόμενο ομοίως. Τι διάολο συμβαίνει; Ποιος έφτιαξε μια ολόκληρη πρωτεύουσα για να μη μένει κανείς; Μαγαζιά για να είναι άδεια καταστήματα; Αρχίσαμε να περπατάμε την άδεια λεωφόρο, δεν υπήρχε ούτε ένα αυτοκίνητο στον ορίζοντα, σε φάση Pyongyang και πάλι, οπότε βγάζαμε φωτογραφίες ξαπλώνοντας στη μέση του οδοστρώματος και γελώντας με την πόλη-φάντασμα στην οποία βρισκόμασταν χαμένοι αλλά ευτυχείς και ιντριγκαρισμένοι.

Τελικά βρέθηκε ένα ταξί, ευτυχώς μας πήρε και τους τέσσερις και μας πήγε στο εμπορικό κέντρο-πυραμίδα που είχαμε επισκεφθεί νωρίτερα. Είχε νυχτώσει για τα καλά και ναι, είχε κόσμο! Τόσο που αρχικά δεν είχε θέσεις για να κάτσουμε, αλλά τελικώς βρήκαμε ένα τραπέζι με σκαμπό. Πολύ ευγενικά ο σερβιτόρος μας είπε στα Αγγλικά (ω ναι!) ότι η όποια παραγγελία μας θα καθυστερούσε περίπου μισή ώρα και τελικά έκανε δυο ωρίτσες να έρθει, αλλά δεν μας πείραξε. Κάτσαμε να χαζεύουμε τους ντόπιους να γιορτάζουν τελικώς τα εγκαίνια του πολυτελούς εστιατορίου. Με δεδομένο πως οι ρώσικης καταγωγής Τουρκμένοι αποτελούν μόλις το 10% του πληθυσμού και ότι περισσότεροι από τους μισούς γύρω μας ήταν σαφέστατα Καυκάσιοι, μάλλον βρισκόμασταν σε ένα από τα στέκια της ελίτ. Εξαιρετική η θέα του υπερσύγχρονου ιπποδρόμου που έφτιαξε ο Νιγιαζόφ, το οποίο άλλαζε χρώματα ταυτόχρονα με άλλα πέντε κτίρια, δίνοντας μια αίσθηση Λας Βέγκας σε διασταύρωση με μπουζούκια στην πόλη , περιστοιχιζόμενοι από νέους κυρίως Τουρκμένους και καμιά δυο ας τις πούμε όμορφες παρουσίες. Γελάσαμε, τα είπαμε, φάγαμε, αλλά ήμασταν γεμάτοι απορίες γι' αυτή τη μυστηριώδη πόλη στην οποία βρισκόμασταν. Δε βαριέσαι, θα είχαμε μέρες να τις λύσουμε...

 

[Yorgos]

O κρατήρας με τη λάσπη.

Κι αυτός με το νερό (και τα σκουπίδια).

Το σχολείο.

Πανταχού παρών ο Μπέρντι.

Δεν ήταν και πολύ inviting οι κούνιες.

Έχουμε και λεωφορείο στο χωριό μας αλλά το κάναμε αποθήκη σανού μωρέ. Αφού έχουμε καμήλες!

Περίεργο το χωριό.

Μεζονέτες στα προάστια της Ασγκαμπάτ.

Το αεροδρόμιο-πουλί της χούντας.

Ατέλειωτα και πελώρια συντριβάνια.

Αν μια πόλη ήταν η Χιονάτη θα ήταν η Ασκγαμπάτ.

Το δωμάτιό μας.

Και τώρα φίλοι τηλεθεατές, ακολουθούν τρεις ώρες ηχορύπανσης. Νοστάλγησα τη Μπεζεντάκου.

Οι δρόμοι άδειοι, αλλά το λεωφορείο ήρθε, όλα λευκά, όλα καλά.

Α ρε Μπέρντι, είσαι παντού κι έχεις και ονοματάρα.

Επιτέλους ταμπέλα.

Χλίδα το εμπορικό κέντρο.

Το ξενοδοχείο μας είχε μια εσάνς ανάμεσα σε κομουνιστικό Βελιγράδι και σσσσσ μπόινγκ.

Είναι φιλόζωος ο πρόεδρος. Αν δε με πιστεύετε ρίξτε μια ματιά σε όλα τα παρμπρίζ της χώρας.

Ashgabat είναι μια πόλη wannabe Dubai αλλά καταλήγει να είναι το ελαφρώς λιγότερο σουρεαλιστικό ξαδερφάκι της Πιονγιάνγκ. Εδώ σκουπίζουμε το τίποτε σε άδειους δρόμους.

 

[Yorgos]

Όλα άσπρα.

Κι όλα άδεια.

Παρανοϊκά τεράστια σημαία σε παρανοϊκά τεράστιο πάρκο.

Θεούλης ο ταρίφας κι ας μην συνεννοούμασταν.

Το εμπορικό το πρωί.

Και μια πανοραμική θέα της πόλης.

Ναι μωρή Ρουχνάμα. Κρίμα που δεν αυτοξεφυλλίζεσαι όμως...

Η κυβέρνηση είναι πιο ρέηβ απ' ό,τι νομίζετε.

Αγάλματα, μνημεία, πλατείες. Οι άνθρωποι πού είναι;;;

Αγαπάμε Νιγιαζόφ.

Πολύ όμορφες ενδυμασίες οι Τουρκμένες. Που ήταν και οι πιο όμορφες γυναίκες από τα 5 -σταν.

Ξαναλέω, με προβληματίζουν εμένα αυτά. Ποια φύση ώθησε ανθρώπινο εγκέφαλο σε αυτή την ταμπέλα;

Επιβλητικά τα κτίρια, μεγάλο το μυστήριο.

Για ξεκάρφωμα είχαν και μερικά φώτα ανοιχτά.

Τα παιδία παίζει στην πόλη-φάντασμα.

Ωραία λέμε, θα μπούμε να φάμε ένα μπέργκερ. Ήταν άδειο. Ούτε τραπέζια, ούτε τίποτε, ένα άδειο κτίριο ακόμη.

Το εμπορικό κέντρο το βράδυ.

Κυριλαρία.

Όλα τα κτίρια άλλαζαν στα ίδια χρώματα κάθε λίγα δευτερόλεπτα. Where Pyongyang meets Las Vegas.

 

[Krekouzas]

Θα ανεβάσω μόνο λίγες που δείχνουν στιγμές που ζήσαμε και είναι από αυτές που σου μένουν έντονα όταν τις ζεις με φίλους! Όπως καλή ώρα η αναζήτησή του κορμού.....

Εδώ είναι η αίσθηση,που στην Ευρώπη ή σε άλλες «πολιτισμένες» χώρες, δεν υπάρχει πια. Το να πως τόσο κοντά σε ένα επικίνδυνο σημείο ή αξιοθέατο και να υπάρχουν μπάρες, αστυνομικοί, σεκιούριτι ή αλλά προστατευτικά!
Καθήμενοι στην άκρη ακριβώς του κρατήρα.

Η βόλτα μας γύρω από τον κρατήρα ή την Γιούρτα μας.

Η γιούρτα που μας φιλοξένησε εξωτερικά.

Και εσωτερικά

Πολύ καλοί αποδείχτηκαν στην μαγειρική οι φίλοι μας.

Και επιβάλετε πάντα από τους ντόπιους και η βότκα πριν και μετά το φαγητό!!!

 

[Krekouzas]

Κάπως έτσι είναι την μέρα.

 

[Krekouzas]

...και το βράδυ!

 

[Yorgos]

Με τις μισές φωτογραφίες στον κρατήρα που ανέβασε ο Γιώργος να τις έχω τραβήξει εγώ,

Επ! Δεν ισχύει αυτό, όσες έχω βάλει είναι απευθείας από τη μνήμη της ταλαιπωρης φωτογραφικής μου μηχανής, δε βάζω φωτογραφίες άλλων.

Ημέρα 25: Ashgabat και πάλι

Ξυπνήσαμε και πήγαμε στην αίθουσα του πρωινού, αλλά ήταν κλειστή. Πήγα να ρωτήσω την ξινή ρεσεψιονίστ τι γίνεται και μου απάντησε ενοχλημένη πως "δεν έχει έρθει ο μάγειρας, αλλά τον πήρα τηλέφωνο και θα έρθει". Μόνο που δεν απαίτησε να της ζητήσω και συγγνώμη που τη σήκωσα από το γραφειάκι της. Όπως καταλάβαμε, ήμασταν οι μόνοι ένοικοι του ξενοδοχείου! Ε άμα λέω ότι ήμαστε στην Πιονγιάνγκ... Τέλος πάντων, για να εκνευρίσω τη ρεσεψιονίστ, της έθεσα όσες απορίες είχα: Πού μπορώ να κάνω συνάλλαγμα; Κυριακή σήμερα, μπορούμε να δούμε ιπποδρομίες, θα έχει κόσμο; Υπάρχει κανένα εστιατόριο που να προτείνει; Το μπάνιο των παιδιών θα το φτιάξουν ή θα μπιχλοβρωμάμε με κίνδυνο να μας απελάσει ο υποχόνδριος Μπέρντι; Η απάντηση σε όλα ήταν "Call Antonina", όπου Αντονίνα η εκπρόσωπος του stantours με την οποία είχα μιλήσει συντόμως στο τηλέφωνο του Ishan κατά την άφιξη στο ξενοδοχείο. Το πιο ανησυχητικό πάντως ήταν ότι δεν ξέραμε πού να αλλάξουμε χρήματα και πλέον δεν μας έμεναν και πολλά από αυτά που είχαμε αλλάξει με τον Ishan.

Εμφανίστηκε κι ο νεαρός και χαμογελαστός μάγειρας (με τέτοιο χαμόγελο δεν μπορούσαμε να του κρατήσουμε κακία), μας έφτιαξε τις ομελέτες μας όπως τις ζητήσαμε και κάναμε σχέδιο για τη μέρα. Αποφασίσαμε να αφήσουμε τον ιππόδρομο εκεί που είναι και να ξεκινήσουμε από την Αψίδα της Ουδετερότητας, άλλο ένα φαραωνικό μνημείο του Νιγιαζόφ, όπου καταφέραμε να φτάσουμε χάρη στο ότι είμαι πολύ καλός στις παντομίμες με τους ταξιτζήδες. Αφού περάσαμε τους δυο ακίνητους φύλακες, μια υπάλληλος στο διαγώνιο (!) ασανσέρ μας γνωστοποίησε πως θα έπρεπε να βγάλουμε εισιτήρια σε κάποιο booth εκεί κοντά. Ο οδηγός μας έγραφε ότι κόστιζε 10$/άτομο αλλά τελικώς μας χρέωσαν 3 manat, δηλαδή τίποτε παρότι δε νομίζω να μας πέρασαν για ντόπιους...

Η θέα από το ασανσέρ ήταν εντυπωσιακή και είναι να αναρωτιέται κανείς το πόση δενδροφύτευση έχει κάνεις τέλος πάντων ο λατρεμένος ηγέτης, μιλάμε για απίστευτη ποσότητα δέντρων. Φτάνοντας στην κορυφή του μνημείου είδαμε κάποιες συνθέσεις πολύτιμων λίθων, ένα πίνακα με τις χώρες με τις οποίες έχει διπλωματικές σχέσεις το Τουρκμενιστάν, κάποιες κυριούλες που καθάριζαν τα περισκόπια και άπειρα άδεια λεωφορεία για να μεταφέρουν τους κατοίκους που δεν έχει η πρωτεύουσα. Αυτά.

Επόμενη στάση το εθνικό μουσείο, που αποδείχθηκε ότι είναι τρία μουσεία σε ένα: το προεδρικό (λείπει ο Μάης απ' τη Σαρακοστή; Να μην κάνει κι ένα μουσείο στην αφεντιά του ο πρόεδρος; ), το εθνογραφικό και το ιστορικό, καθένα εκ των οποίων κόστιζε 10$, οπότε επειδή το μπουγιουρντί έβγαινε ακριβό (ε όχι και 30$ έκαστος, ούτε στο Λούβρο ρε παίδες!), είπαμε να περιοριστούμε στο ιστορικό, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του Κρεκούζα να πείσει τις κυριούλες στην έκδοση εισιτηρίων να μας αφήσουν (παραλίγο να τα καταφέρει ο μπαγάσας, είναι και τσαχπίνης). Το μουσείο ξεκινά με κάποια θεόρατα χαλιά, τα περισσότερα εκ των οποίων απεικονίζουν τον πρόεδρο Μπέρντι, που ξέχασα να σας πω πως φημολογείται έντονα πως είναι νόθο παιδί του Νιγιαζόφ λόγω της εντυπωσιακής τους ομοιότητας, αλλά αποκλείω τέτοιες κακεντρέχειες να είναι αλήθεια, αν είναι ποτέ δυνατόν. Έπειτα υπήρχαν εικόνες... του προέδρου και πάλι (δηλαδή αν αυτό είναι το ιστορικό μουσείο, το προεδρικό πώς είναι;;; ), σε όλες τις πιθανές στάσεις. Ευτυχώς από κάποιο σημείο κι έπειτα ξεκίνησαν και οι πίνακες με όμορφες απεικονίσεις της νομαδικής ζωής που πια δεν υπάρχει στη χώρα.

Το κτίριο ήταν πολύ εντυπωσιακό, αλλά τα καλά ξεκίνησαν στο δεύτερο όροφο, όπου η ιστορία και αρχαιολογία της χώρας ξεδιπλωνόταν με όμορφες μακέτες κι επεξηγήσεις, οι περισσότερες στα Αγγλικά μάλιστα, ενώ ορισμένα από τα εκθέματα ήταν πανέμορφα. Κρίμα που ήμασταν -καλά το μαντέψατε- πάλι οι μόνοι επισκέπτες, ούτε καν ένας ντόπιος έτσι για το ξεκάρφωμα, παρότι ήταν Κυριακή (αν κι ενδεχομένως η πραγματική αργία να είναι η Παρασκευή). Έμαθα λοιπόν ότι η Nissa ιδρύθηκε από το Μέγα Αλέξανδρο, είχε πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση για το ρόλο της Merv στο δρόμο του μεταξιού με το εμπόριο να συμπεριλαμβάνει και μπόλικο ελεφαντοστό, ενώ πολύ διαφωτιστικό ήταν και το κομμάτι που υπογράμμιζε το βουδιστικό παρελθόν της περιοχής, σε μια περιοχή που γενικώς ταυτίζεται περισσότερο με το Ισλάμ. Ζωροάστρες, ελληνιστικά χρόνια και λοιπές εποχές περνούσαν μπροστά μας με πολύ ευχάριστο τρόπο κι η χώρα τσίμπησε πόντους στο αρχαιολογικό κομμάτι.

Ο Θ. ήθελε να αγοράσει σουβενίρ κι ευτυχώς αυτά πωλούνταν στο... προεδρικό τμήμα του μουσείου, οπότε έστω κι από σπόντα μπορέσαμε να το δούμε κι αυτό, θαυμάζοντας τον οδοντίατρο της καρδιάς μας να εμφανίζεται ως ροκάς, να κάνει κάμπινγκ τρώγοντας φρούτα στην έρημο περικυκλωμένος από τα αγαπημένα του σκυλάκια, να κάνει ιππασία στα βουνά κλπ, ορισμένα με άθλια φωτοσόπ που τα 8χρονα ανίψια μου θα έκαναν πολύ καλύτερα.

Κι επειδή σήμερα είναι μέρα μουσείων, τα μαζέψαμε και φύγαμε για το μουσείο με τα δώρα του προέδρου (μάλλον του Νιγιαζόφ αυτή τη φορά), το οποίο όμως μετά από πολλά απορημένα βλέμματα των υπαλλήλων μάθαμε πως εδώ και καιρό έχει μετατραπεί σε βιβλιοθήκη και αίθουσα συναυλιών κι έχει μεταφερθεί στη γενέτειρά του. Γενικώς απ' ό,τι φαίνεται ο οδοντίατρος Μπέρντι αργά αλλά σταθερά ό,τι είχε να κάνει με τον προκάτοχό του το σούταρε ή το εξοστράκισε σε άλλα σημεία της πόλης, αναλαμβάνοντας σταδιακά να χτίσει το δικό του cult of personality.

Τέλος πάντων, καθώς περιφερόμασταν ψιλοχαμένοι, ακούσαμε ήχους από ταμπούρλα, τα ακολουθήσαμε και βρεθήκαμε σ' έναν ανοιχτό χώρο μπροστά στο Altyn Asyr που φαίνεται πως καταλήγουν όλοι οι νεόνυμφοι της χώρας μετά το γάμο, όπου γίνεται κι ένα μίνι γλέντι, με το ένα ζευγάρι μετά το άλλο να παρελαύνουν. Μιλάμε για φουλ του λαμπατέρ!! Κι επιπλέον φανταχτερές, στολές, κλαρινάδες, αυτοκίνητα-υπερπαραγωγή, καμεραμάνοι, μέχρι και κάτι τσαντιές έφαγαν οι κλαρινάδες από τη συγγενή μιας νύφης που έκρινε ότι έπαιζαν μόνο στον μπροστινό γάμο και καθόλου στον δικό της. Απίστευτο κιτς και γέλιο, ο φωτομπόμπερ Κρεκούζας μπουκάρισε κανονικά και στο τέλος μας κάλεσαν να βγούμε και φωτογραφία με τους νεόνυμφους με παρότρυνση του πεθερού, ρίξαμε άπειρο γέλιο και τα κρέντιτ πάνε στον Κρεκούζα που δεν ξέρω πώς τα καταφέρνει αλλά όπου πάει γίνεται μασκότ και τον καλούν παντού.

Πείνασε ο λαός μετά από τόσο μουσείο και γλέντι, οπότε κατευθυνθήκαμε για το αγαπημένο μας εμπορικό κέντρο Berkalat, πάλι σαβουρώσαμε στο Soltan (καλό και φτηνό το φαγητό), ενώ βρήκαμε και ίντερνετ και συνδεθήκαμε. Ο κύριος Θ. που είναι και ωραίο παλικάρι, απήχθη από μια μάνα που ήθελε να του συστήσει την κόρη της για να την παντρευτεί (!). Η οποία κόρη για τα δεδομένα της χώρας πρέπει να είναι μεγάλο τσουλάκι (άκου εκεί ο αφαλός έξω), του ζήτησε και το τηλέφωνό του και... έτρεμε όσο το έγραφε, χαχα μεγάλες επιτυχίες. Τέλος πάντων, ο Θ. γύρισε στο ξενοδοχείο μάλλον εξουθενωμένος από την πολιορκία, οι υπόλοιποι τρεις ακούραστοι πήγαμε να δούμε το άγαλμα του Λένιν (δεν το έχει ξηλώσει ακόμη ο Μπέρντι), πετυχαίνοντας στο δρόμο την οικογένεια της θαυμάστριας του Θ. που μας χαιρετούσαν με πάθος (!).

Ψάχναμε να βρούμε το διαβόητο άγαλμα με τον ταύρο και το χρυσό Νιγιαζόφ-βρέφος, αλλά μάταια. Καταλήξαμε πάντως στο προεδρικό παλάτι με τα απίθανα κτίρια, όπου όμως μας σταμάτησαν πέντε φορές για να μας πουν πως απαγορεύονται οι φωτογραφίες. Γενικώς τα μέτρα ασφαλείας μετά τη σχετικά πρόσφατη απόπειρα δολοφονίας κατά του Μπέρντι είναι δρακόντεια, ενώ κι ο ίδιος ο οδοντίατρος (σας είπα ότι είναι ο πρώτος οδονογιατρός ηγέτης-κράτους; Αμ πώς!) φημολογείται πως έπαθε παράκρουση μετά το συγκεκριμένο γεγονός. Περάσαμε κι από ένα πάρκο όπου πετύχαμε άλλο ένα επίχρυσο άγαλμα του μεγάλου ηγέτη, ένα κτίριο σε σχήμα βιβλίου (εικάζω πως πρόκειται για βιβλιοθήκη), ενώ μάταια προσπαθούσα με παντομίμα κάνοντας τον ταύρο να ζητήσω οδηγίες για το άγαλμα του ταύρου με το Νιγιαζόφ. Οι καλές καθαρίστριες που είχαν την υπομονή να κάτσουν να δουν την παντομίμα μου, από την απεικόνιση του σεισμού που έκανα (το άγαλμα που ψάχναμε απεικόνιζε ένα ταύρο που κουνούσε μια υδρόγειο συμβολίζοντας τον καταστροφικό σεισμό της Ασγκαμπάτ που άφησε ορφανό το Νιγιαζόφ) , κατάλαβαν ότι ψάχνουμε για... λούνα παρκ και μας έστειλαν σε ένα!

Με τα πολλά βρήκαμε ένα ταξιτζή που κατάλαβε την παντομίμα μου με τα κέρατα και μας πήγε έξω από την πόλη, όπου ο Μπέρντι έχει... πετάξει το τρομερό αυτό μνημείο με το οποίο είχε λυσσάξει ο Τζόρντι ("αν δεν το δω δε φεύγω από τη χώρα"), έξω από ένα μουσείο που απ' ό,τι κατάλαβα εξιστορεί το δεύτερο παγκόσμιο, αλλά δυστυχώς ήταν κλειστό. Το άγαλμα πάντως το είδαμε κι όντως είναι θεόρατο, ενώ πετύχαμε και δυο νέους να κάνουν κάτι περίεργα χορευτικά και να αλληλοβιντεοσκοπούνται.

Περπατήσαμε μέχρι ένα μεγάλο τζαμί που είναι αντίγραφο του Γαλάζιου Τζαμιού στην Πόλη, αν και τώρα που το είδαμε μέρα δεν ήταν τόσο εντυπωσιακό όσο ήταν το βράδυ που είχαμε περάσει με το ταξί, η γειτονιά όμως γύρω του ήταν ζωντανή κι επιτέλους είδαμε κόσμο. Λογικό, αντί για φουτουριστικές λαμπερές πολυκατοικίες, εδώ ακόμη υπήρχαν σοβιετικές εργατικές, γεμάτες από οικογένειες, μάλλον εδώ είναι η πραγματική ζωή.

Το βραδάκι πήγαμε στο Berkalat για bowling όπου γελάσαμε μέχρι δακρύων, έσπασα και πλήρωσα ένα ποτήρι μέσα στο γενικό χαβαλέ, πήγαμε για δείπνο όπου οι σερβιτόρες κοιτούσαν το Θ. ξελιγωμένες κι όταν βρήκαν του θάρρος να του ζητήσουν να βγουν σέλφι δε σταμάτησαν να τον παίρνουν φωτογραφίες ψιθυρίζοντας "Cristiano Ronaldo!", με αποτέλεσμα να κλείσει η κουζίνα και να μην καταφέρει να φάει ο άνθρωπος... Αυτά τραβάνε οι ωραίοι κυρίες και κύριοι.

Tην επόμενη θα είχαμε ημερήσια εκδρομή εκτός πρωτευούσης, με ξεναγό βεβαίως-βεβαίως, για τον οποίο ετοιμάζαμε όλες τις απορίες που είχαμε συσσωρεύσει. Ο ξεναγός αποδείχθηκε εξαιρετική περίπτωση κι έδωσε άλλη διάσταση στο ταξίδι. Αλλά αυτά, αύριο. Πάμε να δούμε φωτογραφίες της σημερινής ημέρας πρώτα.

 

[Yorgos]

Το μνημείο στην ουδετερότητα.

Με το διαγώνιο ασανσέρ.

Δενδροφύτευση και άδειοι δρόμοι.

Το τριπλό μουσείο.

Όπου μας χαιρετά ο Μπέρντι.

Ο Μπέρντι επιστήμων.

Ο Μπέρντι σε εγκαίνια.

Ο Μπέρντι με παιδάκια.

Φοβερό χαλί.

Και χαλί 226 τετραγωνικών μέτρων.

Έχει πέσει χρήμα για το μουσείο, όχι αστεία.

Ο Μπέρντι και σε άλογο.

Αεροδρόμιο καλύπτει το χαλί...

Νέο και παλιό Τουρκμενιστά, σε χαλί.

Το ιστορικό κομμάτι ήταν πάντως πολύ ενδιαφέρον, τόνους ιστορία η περιοχή.

Να κι η Γκονούρ, την οποία και θα επισκεφθούμε οσονούπω.

Το' χει τερματίσει ο Μπέρντι.

Φωτοσόπ από τα λιντλ... Μέσα στο Εθνικό Μουσείο.

Γυναίκα άργησα, έπεσα σε κίνηση και σήμερα.

 

[Yorgos]

Το μουσείο με τα δώρα που έκαναν στο Νιγιαζόφ ως ηγέτη κράτους πλέον δεν είναι εδώ.

Φουλ του λαμπατέρ, 6 γάμοι απανωτοί.

Έλεγα να μην παντρευτώ ποτέ, αλλά τώρα που βλέπω τέτοιες δυνατότητες αισθητικής, το ξανασκέφτομαι.

-Ωραίο παιδί ο γαμπρός ε;
- Εμ με τέτοια νύφη καλλονή, λογικό είναι.
-Πού την είδες μαρή τη νύφη;
- Α δε σου είπα; Έχει ο άντρας μου συνεργείο λαμπατέρ και την είδα όταν ήρθε για επισκευή.

Στα νιάτα μου στα Κάτω Πατήσια κάτω από την πολυκατοικία μας ερχόταν ένας αθίγγανος ΙΔΙΟΣ με τον ταμπουρλά εδώ κι είχε μια αρκούδα με αλυσίδα που την έβαζε να χορεύει. True story.

To δε λαμπατέρ να φοβάται τον άνδρα.

Family portrait.

Tα κατάφερε ο Κρεκούζας και μας φώναξαν και μας για γαμήλια φωτό. Και στα δικά μας βρε, ειδικά στον Κρεκουζάκο...

Περίεργος χορός, τσιφτετέλιζε λίγο, but not quite.

Πιο χρυσοποίκιλτο ζευγάρι αυτό.

Ξαναλέω, όσο εξωτικοί μας φαίνονταν αυτοί, άλλο τόσο και παραπάνω τους φαινόμασταν κι εμείς.

Εγκαταστάσεις, όχι αστεία.

Α ρε Λένιν... 10 αγάλματα ο Μπέρντι, ένα εσύ.

Το σκούπισμα πάει σύννεφο.

Άδειοι οι δρόμοι, πού πήγαν όλοι, που έλεγε κι ο "Βασίλη ζούμε για να σ' ακούμε". Αν και το ορίτζιναλ νομίζω το είχε γράψει ο "μου θυμίζεις τη μάνα μου".

Χρυσοτιτανοτεράστιος.

Για βιβλιοθήκη το κόβω αυτό.

 

[mariagl]

Απο το αυτοκινητο μεχρι κ το μαλλι, ολα υπερπαραγωγή! Η νυφη την πατησε μονο! Αντε και στα δικα σας!

 

[Yorgos]

Έχει κάτι το spooky η πόλη.

Ο ταύρος συμβολίζει τον Εγκέλαδο, που ταρακούνησε τον πλανήτη και διαλύθηκε η Ασγκαμπάτ. Ευτυχώς όμως από το σεισμό σώθηκε το θείο (χρυσό) βρέφος, δηλαδή ο Νιγιαζόφ.

Το μνημείο στον ταύρο και το "θείο" βρέφος δεν άρεσε στο Μπέρντι και το εξοστράκισε εκτός πόλης, δίπλα σε άλλα, μεγαλύτερα μνημεία, μάλλον για να επισκιάζεται. Υπόθεση κάνω τώρα ε;

Η ΛΕυκή Πόλη της Ασγκαμπάτ από μακριά.

Χρόνια είχα να πάω στην Πόλη...

Να κι οι κανονικές πολυκατοικίες. Αυτές κατοικούνται, όντως.

Κι ο Σπάιντερμαν σε εμπορικό κέντρο στην πρώην ΕΣΣΔ. Δεν πάμε καλά. Αντί να βάλουν ένα βίντεο του προέδρου να σηκώνει χρυσές μπάρες να ξεσκάσουν τα παιδάκια...

Αυτό το μπούλιγκ στον Κρεκούζα πρέπει να σταματήσει κάποια στιγμή.

 

[Krekouzas]

Επ! Δεν ισχύει αυτό, όσες έχω βάλει είναι απευθείας από τη μνήμη της ταλαιπωρης φωτογραφικής μου μηχανής, δε βάζω φωτογραφίες άλλων.

ζητω δημοσια συγνώμη για το λάθος πιο πάνω!!! η σωστή πρόταση θα ήταν με ενα ΚΑΙ!!! προφανώς και έχουμε πολλές ιδιες φωτογραφίες με το Γιώργο!!! και κοιτάζοντας τες νόμιζα οτι ήταν δικές μου! Έχουμε και τις ίδες σχεδόν φωτογραφικές μηχανές και η αρίθμηση είναι ίδια!!!!