Το νησί των γενναίων

[babaduma]

Ένα μήνα πριν

Πέρασε ένας μήνας σχεδόν και απάντηση από τον ξενώνα δεν είχε έλθει. Η άλλη επιλογή ήταν ένα ξενοδοχείο (που διατηρούσε και το μοναδικό εστιατόριο στο νησί) που όλοι έλεγαν ότι ζητάει πολλά για τα λίγα που προσφέρει. Άσε που, πώς να κλείσεις δωμάτιο και για ποια μέρα τη στιγμή που δεν ήξερες ακριβώς πότε θα ήταν και, το κυριότερο, αν η παρέα δε γούσταρε;

Άσ'το λοιπόν και βλέπουμε. Προσπαθούσα να ψυχανεμιστώ την κατάσταση, απ’ έξω – απ’ έξω βολιδοσκοπούσα διαθέσεις χωρίς να γίνομαι πολύ συγκεκριμένος για να μη γίνω αντιληπτός από τη μια κι αφήνοντας υπονοούμενα για μικρο-αλλαγές στο πρόγραμμα χωρίς – ωστόσο – να φανεί ότι καπελώνω την κατάσταση από την άλλη. Από την αρχή είχαν χαραχτεί δημοκρατικά από την παρέα ορισμένες “κόκκινες γραμμές” του στυλ “εδώ θα πάμε οπωσδήποτε” (σας θυμίζει τίποτε αυτό; ) σημαντικότερη αυτή που αφορούσε τον τελευταίο προορισμό και το 4-ήμερο που θα ολοκλήρωνε το ταξίδι μας. Ο οποίος προορισμός ήταν αδιαπραγμάτευτος και κάθε προσπάθεια συζήτησης επ’ αυτού ολοκληρώνονταν μέσα στα επόμενα 30 δευτερόλεπτα! Εντάξει, το καταλάβαινα, είχε διαβάσει τόσα πολλά και ήθελε πάρα πολύ να πάει. Μεταξύ μας, κι εγώ ήμουν περίεργος και ήθελα να σχηματίσω τη δική μου γνώμη. Απλά μου φαινόταν πολλές οι 4 μέρες που θα αφιερώναμε εκεί και, όπως αποδείχτηκε, μάλλον είχα δίκηο. Τότε όμως δεν το ξέραμε. Και, όταν δεν ταξιδεύεις μόνος, δεν το χαλάς προσπαθώντας να επιβάλεις την άποψή σου – πόσω μάλλον όταν κανείς δεν έχει ξαναπάει εκεί, οπότε, πώς είσαι τόσο βέβαιος;

Κι ενώ εμένα με βασάνιζαν τα ψυχοσωματικά μου, η άλλη πλευρά, δίκην λαγωνικού, άρχισε να οσμίζεται και να ψάχνει. Αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκην κακό. Κάτι μπορεί να βρει που δεν το πρόσεξες εσύ, να γίνει καμμιά μικρο-αλλαγή στο πρόγραμμα, να χαρεί κι αυτή, να χαρούνε όλοι. Κι έτσι λοιπόν, όμορφα-όμορφα κι απλά, όλως τυχαίως, “ανακαλύφθηκε” η πρώτη (προ-σχεδιασμένη) έκπληξη:

“Εδώ θα πάμε οπωσδήποτε!”

Όχι, όχι αγαπητοί αναγνώστες, δεν έγινε αυτό που φοβόσαστε. Άλλος (καταπληκτικός) προορισμός διεκδικούσε τη θέση του στο χάρτη των αναζητήσεών μας. Γέλασα μέσα μου. Τι να γίνει; Θυσία η (πρώτη απ’ τις σχεδιαζόμενες) έκπληξη προκειμένου να διευκολυνθούν τα σχέδια.

“OK. Χατήρια δε χαλάμε!”

Δυστυχώς, όμως, υπήρχαν και οι “κόκκινες γραμμές”. Και, απ’ ότι φάνηκε, εκτός της τελευταίας, υπήρχε και άλλη αδιαπραγμάτευτη. Γ@μώ την ατυχία μου, φιρί-φιρί το πήγαινε (εν αγνοία της) να τη χαλάσει κι αυτήν την έκπληξη: Αυτά που έπρεπε να δούμε και να κάνουμε στην πρωτεύουσα απαιτούσαν μια μέρα παραπάνω. Βάλε και το νησί, ίσον δύο. Ίσον, αλλαγή προγράμματος. Κοπτική – ραπτική. Προσθέσεις – αφαιρέσεις. Εισαγωγές – εξαγωγές. Και αιτιολόγηση.

Με καταλαβαίνετε, ε; Τι μπορούσα να κάνω; Τέλος οι συνωμοσίες και οι διαπλοκές, τέλος τα υπονοούμενα του στυλ “να έχουμε ένα σακκίδιο πάντα έτοιμο με όσα χρειαζόμαστε για μια διανυκτέρευση” (που ευλόγως τύχαιναν του αποστομωτικού “Γιατί; Ποιος ο λόγος; Με αυτοκίνητο θα κινούμαστε. Αν χρειαστεί, το κάνουμε επί τόπου!”), τέλος και η έκπληξη.

“Για δες τις φωτογραφίες σ’ αυτά τα links. Πώς σου φαίνονται;”

Άρεσαν – ευτυχώς! Και δόθηκαν οι εξηγήσεις. Και έγιναν οι αλλαγές σε κάποιες διαν/σεις. Και η έκπληξη έπαψε να είναι έκπληξη. Το μόνο που έμενε ήταν να δούμε κατά πόσον, στην πράξη, οι προσδοκίες και τα σχέδια θα επαληθεύονταν. Το νησί των γενναίων μας περίμενε…




Σημειώσεις:
1) Ο τελευταίος προορισμός ήταν το Santiago de Compostela.
2) Η πρώτη “έκπληξη” ήταν το Monsaraz.
3) Η πρωτεύουσα ήταν – φυσικά – η Λισσαβόνα.

 

[panpan]

σου εστειλα πμ

 

[Giristroula]

Να...έρχονται σιγά σιγά οι αποκαλύψεις!

 

[babaduma]

Επιχείρηση Berlengas

[ame=http://vimeo.com/30277566]Operation Berlengas

 

[giannoula]

Ε, είσαι καταπληκτικός!!!!!!! αναμένω με αγωνία...

 

[KLEOPATRA]

Aυτο μου αρεσει στο φορουμ.Οχι ομολογω το συγκεκριμενο αρχιπελαγο δεν το γνωριζα .Που τα βρηκες αθεοφοβε!!!Μπραβο σου!
Αναμενω.

 

[Giristroula]

Σα να μας εγκατέλειψες...

 

[babaduma]

Σα να μας εγκατέλειψες...

Όλοι τα ίδια μου λένε... δυστυχώς! Υπομονή, υπομονή.

 

[babaduma]

Να κάνουμε τις συστάσεις, λοιπόν…

Λες και κάποιος υπερφυσικός γίγαντας άπλωσε τη χερούκλα του, έκοψε κάτι μικρά κομματάκια απ’ τις δυτικές ακτές της Ιρλανδίας, τα κοίταξε περιφρονητικά και τα πέταξε πίσω, μόλις 10 χιλιόμετρα μακριά απ’ το Peniche, στις δυτικές ακτές της Πορτογαλίας. Κι έτσι απλά, δημιουργήθηκε το μικροσκοπικό αρχιπέλαγος των Berlengas, το οποίο περιλαμβάνει ένα μεγάλο νησί (μεγάλο, λέμε τώρα, δυόμισυ τετραγωνικά χιλιόμετρα όλο κι όλο, 1500 μέτρα μήκος, 800 πλάτος, 85 ύψος) την Berlenga Grande, ένα μικρότερο κομμάτι που ξεκολλήθηκε απ’ αυτήν πριν από κι-εγώ-δεν-ξέρω-πόσα-εκατομμύρια-χρόνια, το «Παληό Νησί» και κάτι γρανιτένια ακόμη μικρότερα νησάκια και βραχονησίδες (τις Estelas και Farilhoes - Forcados).

Αυτό το μεγαλύτερο νησί (και μοναδικό κατοικήσιμο) έχει μιαν ακτογραμμή γεμάτη σπηλιές, μικροσκοπικά φιόρδ και μερικούς εντυπωσιακούς σχηματισμούς βράχων. Ε, έχει και καναδυό παραλίες για μπάνιο. Ωστόσο, το καλοκαίρι, η θάλασσα είναι ήρεμη (κοντά στο νησί, δηλαδή), τα νερά είναι κρυστάλλινα και (λένε ότι) ο βυθός είναι πανέμορφος.



Η μόνιμη ανθρώπινη παρουσία είναι εξαιρετικά περιορισμένη, δυο ντουζίνες ψαράδες που μένουν σε μια ντουζίνα σπιτάκια, κολλητά το ένα με τ’ άλλο, με κοινούς, κοινόχρηστους χώρους, οι κουζινίτσες τους, οι πεζούλες, και οι δημόσιοι κοινοί χώροι υγιεινής και καθαριότητας.







Ο λόγος που δεν επιτρέπεται σε περισσότερους να μείνουν εκεί (αν ήθελαν) είναι γιατί η περιοχή έχει ανακηρυχθεί σε φυσική προστατευμένη περιοχή και προστατεύεται απ’ την Unesco απ’ τον Ιούνιο του 2011.
Γιατί αυτό? Μα, μπορεί οι άνθρωποι να είναι μια χούφτα, δεν ισχύει όμως το ίδιο και για τα πουλιά: Γλάροι, puffins, κορμοράνοι, 80 είδη συνολικά (εκ των οποίων 4 ενδημικά), χιλιάδες χιλιάδων φωλιάζουν στα πιο απίθανα μέρη, έτοιμοι ν’ αφήσουν τα «σημάδια» τους στα υποψήφια θύματά τους.



Και, το καλοκαιράκι, πρασινίζει και λουλουδίζει ο τόπος, με βλάστηση που κι αυτή, μοναδική είναι, καμμία σχέση με την απέναντι στεριά. Εξ ού και η μοναδικότης του οικοσυστήματος των νήσων.




Κι έτσι, την σήμερον ημέραν, κόσμος πάει κι έρχεται, επιστήμονες για να μελετήσουν, κάποιοι για ν’ αράξουν και να ηρεμήσουν για λίγες μέρες, άλλοι για ημερήσια βόλτα, συν τα πήγαιν’-έλα των ντόπιων για προμήθειες, κλπ.

Μικρό-μικρό το νησί αλλά η ιστορία του καθόλου αμελητέα. Γνωστό από την αρχαιότητα με το όνομα Londobris, αναφέρεται αργότερα από Ρωμαίους γεωγράφους σαν το νησί του Κρόνου (Saturno) και αποτελεί σταθμό στη ρότα Μουσουλμάνικων πλοίων, των Βίκινγκς και Άγγλων και Γάλλων πειρατών.

Και φτάνουμε στο σωτήριον έτος 1513 που, με την υποστήριξη της Βασίλισσας Ελεονώρας, μοναχοί του Τάγματος του Αγίου Ιερώνυμου βάζουν πόδι στο νησί και ιδρύουν έναν οικισμό με σκοπό, όπως λένε, να βοηθούν τα θύματα από τα συχνά ναυάγια στις ακτές του Ατλαντικού που βασανίζονταν από τους πειρατές. Το μοναστήρι (του Ελέους) που φτιάξανε, παρέμεινε μέχρι τον 16ο αιώνα όταν, λόγω της ελλείψεως τροφίμων, της απομόνωσης και των κακών επικοινωνιών (εξαιτίας του καιρού), των ασθενειών και των συνεχών επιθέσεων των Αλγερινών και Μαροκινών κουρσάρων, οι μοναχοί αποφάσισαν ότι αρκετά βοήθησαν τους αναξιοπαθούντες, τα μάζεψαν και την έκαναν για το Obidos με ελαφρά πηδηματάκια.

Αλλά, μέχρι να γίνει αυτό, όσοι έτυχε να βρίσκονται στο νησί εκείνη την ιστορική μέρα της 15ης Ιουλίου του 1591 είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν από θέση θεωρείου την παγκόσμια πρώτη της υπερπαραγωγής του Σπήλμπεργκ της εποχής: την "Μάχη των Berlengas”. Πρώτα ονόματα οι πρωταγωνιστές, διεθνές το καστ και χιλιάδες οι κομπάρσοι. Ντεκόρ ο Αγγλο-ισπανικός πόλεμος του 1585.

Από τη μια, λοιπόν, αρχηγός ο “πολύς” Άγγλος κουρσάρος George Clifford, 3ος κόμης του Cumberland, με το στόλο του, κι από την άλλη 5 ισπανικές γαλλέρες με διοικητή τον Don Francisco Coloma που δεν τα είχε πάει καθόλου άσχημα μέχρι τότε, καταφέρνοντας να αιχμαλωτίσει αρκετά πλοία των ξενέρωτων. Την άνοιξη του 1591, ο George Clifford που είχε έναν αρκετά φουσκωμένο λογαριασμό στην Ελβετία, αποτέλεσμα ενός άκρως επιτυχούς πλιάτσικου, είπε να κάνει μια στάση για μια μπυρίτσα σ’ εκείνη τη φημισμένη pub στο ισπανικό ακρωτήρι του Αγ. Βικεντίου. Κι επειδή ποτάκι σόλο δε λέει και πολλά, πήρε μαζί του και την παρέα του, τέσσερα ιστιοφόρα του στόλου του μαζί με τη βασιλική ναυαρχίδα και τον κολλητό και υπαρχηγό του, Sir William Monson (της γνωστής οικογενείας των Stuart) που, αργότερα, έκανε καριέρα σαν ναύαρχος του Βασιλικού Ναυτικού. Για να μη λουφάρει το προσωπικό και για να’ χουν ν’ αφήσουν και το κατιτίς τους για πουρμπουάρ, ό,τι βρίσκονταν στο δρόμο τους το μάζευαν για τη συλλογή τους. Σπανιόλικα καλούδια αλλά και Ολλανδικά (που τότε ήταν φιλαράκια τους) γεμίζαν τα σεντούκια τους.

Κι ενώ όλα πηγαίναν μια χαρά, κι είχαν πιάσει χαλαρά τον κατήφορο μετά τις βόρειες ισπανικές ακτές, τους την πέφτει η ισπανική αρμάδα (Armada de Guarda Costa), με αρχηγό τον Φραγκίσκο που λέγαμε πιο πάνω, λίγο έξω απ’ το νησί Berlenga, προς τέρψιν του φιλοθεάμονος κοινού των μοναχών που σκοτώναν μύγες εκείνη την εποχή. Ο ξενέρωτος αποδείχτηκε τζούφιος, ο Coloma τους έπιασε στον ύπνο κι εκτός από τα σώβρακα, τους πήρε όπλα, κανόνια, μια καραβέλλα και δεν-ξέρω-κι-εγώ-τι-άλλο και οι μόνες του απώλειες ήταν δυό μούτσοι που εκείνη την ώρα τάιζαν τους γλάρους (όχι, που νομίζετε ότι μόνο στα έργα γίνονται αυτά! ). Ο μέλλων ναύαρχος δεν τη γλύτωσε εκείνη τη φορά και μετακόμισε για 2 χρονάκια στα φιλόξενα κελλιά του Cascais και της Λισσαβόνας, αναθεματίζοντας την ώρα και τη στιγμή που συμφώνησε για ‘κείνη την μπύρα.

Το έργο δεν παίχτηκε σε δεύτερη προβολή, οι μοναχοί σκυλοβαριούνταν όπως είπαμε πιο πάνω, είδαν κι απόειδαν και πήγαν αλλού να βοηθήσουν. Τα ερείπια του μοναστηριού χορτάριαζαν για χρόνια μέχρι που, στη διάρκεια του Πολέμου της Πορτογαλικής Αποκατάστασης (Restoration War) του βασιλιά Ιωάννη του Δ’ (1640-1656), ξημέρωσε η μέρα που το Πολεμικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι σε κάτι μπορούσαν να χρησιμεύσουν εκείνα τα κοτρώνια κι έτσι μπήκαν οι υπογραφές για την κατασκευή του Φρουρίου του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (Fort de Joao Baptista das Berlengas) που θα υπερασπίζονταν τις γειτονικές ακτές.



Το έργο άρχισε το 1651 αλλά πριν καλά-καλά τελειώσει, το 1655, δέχτηκε τις πρώτες επισκέψεις. Κάτι Τουρκαλάδες πειρατές είχαν χάσει το δρόμο τους, είδαν φως από μακρυά κι είπαν να πιούν ένα τσάι. Έλα όμως που το τσάι δεν έφτανε ούτε για τους ντόπιους, πού να φιλεύουνε και ξένους τώρα, τους αρνήθηκαν ευγενικά, οι Τούρκοι επέμεναν «μα τι φιλοξενία είναι αυτή, δεν είστε Μεσόγειοι εσείς;», οι Πορτογάλοι δε μάσησαν «αφήστε μας κι εσείς, έχουμε και το μνημόνιο, ούτε υπερωρίες μας πληρώνουν!», τους έστειλαν από ‘κει πού’ρθαν. Έτσι στεγνά!

Με τα πολλά και τα λίγα, τελικά το φρούριο έκανε εγκαίνια τελικά το 1656. Δεν ήταν καμμιά πολυτελής κατασκευή (τεκμήρια, βλέπετε) αλλά είχε γερμανό μηχανικό (λέμε τώρα) και φτιάχτηκε γερό ώστε να φτύσουν αίμα όσοι θελήσουν να το κάνουν κατάσχεση με το ζόρι (ξέρετε πόσο άγριοι είναι οι δικαστικοί επιμελητές της Βόρειας Αφρικής; ). Τελικά, από αλλού το περιμένανε κι από αλλού τους ήρθε.



Τα χρόνια εκείνα οι Ισπανοί ήταν οι δερβέναγες της περιοχής. Αυτό δεν άρεσε καθόλου ούτε στους Γάλλους, ούτε στους Πορτογάλους. Είπαν να κάνουν κάτι, να ενώσουν τις δυνάμεις τους απέναντι στον κοινό εχθρό. Κι όπως συνηθίζονταν τότε (μόνο τότε; ), ποιος ο καλύτερος τρόπος να επισφραγίσουν κάτι τέτοιο; Το προξενιό, φυσικά. Νύφη η Μαρί Φρανσουάζ Ελιζαμπέτ της Σαβοΐας, υψηλό μέλος της Γαλλικής κοινωνίας και μόλις 20 Μαΐων. Γαμπρός ο Αλφόνσος ο 6ος, βασιληάς της Πορτογαλίας, στα 23 αυτός. Ταμάμ. Τον Ιούνιο του 1966 αυτά.

Έλα όμως που, ακόμη κι εκείνα τα χρόνια, τίποτε δεν έμενε κρυφό και το μάθανε οι Ισπανοί. «Θα μας χαλάσει τη σούπα αυτός ο γάμος» είπαν κι οργάνωσαν εκστρατεία για ν’ απαγάγουν τη νύφη πριν αυτή φτάσει στη Λισσαβόνα. Ούτε ένα, ούτε δύο καράβια η αποστολή. Δεκαπέντε, μάλιστα 15, κυρίες και κύριοι, υπερπαραγωγή ξανά, ευρωπαϊκό ρημέικ με πρωταγωνιστή, αυτή τη φορά, τον Don Diego de Ibarra. Σαρώνει τα πάντα στο διάβα της, πορτογαλικά ψαροκάικα βουλιάζουν, πόλεις βομβαρδίζονται, οι προμήθειες αποκόπτονται και, μετά από ένα μήνα θεάρεστου έργου, βρίσκει στο δρόμο της το ηρωϊκό νησάκι μας. Ποιος τους τό ’χε σφυρίξει ότι σερβίρει καλό τσάι το μαγαζί δεν ξέρω, σημασία είχε ότι το ξέρανε και θέλανε να το δοκιμάσουν. Τόσον καιρό, στέγνωσε το λαρύγγι τους.
Το μισό προσωπικό του φρουρίου είχε άδεια λόγω καλοκαιριού, 28 στρατιώτες όλοι κι όλοι αποτελούσαν τη φρουρά, με διοικητή έναν δεκανέα, τον Cabo Antonio Avelar Pessoa. Είχαν κι εννιά πυροβόλα. Αποδείχτηκαν, ωστόσο, πολύ σκληροί για να πεθάνουν! Ομαδικό ντου οι Ισπανοί, βομβαρδίζουν ανηλεώς το φρούριο, κάνουν κι απόβαση, αλλά τζίφος. Και τι τζίφος: Πάνω από 400 οι νεκροί στρατιώτες και καμμιά εκατοστή οι ναύτες, συν ένα καράβι (το Covadonga) και άλλα δυο με σοβαρές ζημιές που δεν πρόλαβαν να επιστρέψουν στο Cadiz αλλά βούλιαξαν στο δρόμο. Σκέτη πανωλεθρία και μέσα σε μόλις δύο μέρες. Και οι γενναίοι υπερασπιστές; Μόλις ένας νεκρός και 4 τραυματίες! Αν θέλετε το πιστεύετε, αλλά έτσι ήταν!

Κι εκεί που οι Ισπανοί σκέφτονταν πού πήγαν κι έμπλεξαν κι ετοιμάζονταν ν’ ανοίξουν πανιά για άλλη τσαγερί, σκάει μύτη ο Εφιάλτης (παντού υπάρχει ένας Εφιάλτης), τους λέει πόση είναι η φρουρά, τους λέει κι ότι δεν έχουν προμήθειες και πυρομαχικά και φέρνει τούμπα την κατάσταση. Τόσο χαζοί δεν ήταν οι Ισπανοί, κάνουν μια τελευταία προσπάθεια την τρίτη μέρα και το κάστρο πέφτει. Έτσι άδοξα.

Για την ιστορία, ν’ αναφέρουμε ότι, τελικά, ο γάμος έγινε, αλλά η νύφη δε γούσταρε καθόλου με το κελεπούρι που της πάσαραν, μισοπαράλυτος κι ανίκανος ο νέος, ξεκίνησε τη διαδικασία του διαζυγίου που βγήκε μετά από ένα χρόνο. Ε, ώσπου να πάρει το χαρτί απ’ την εκκλησία, πρόλαβε να τα φτιάξει με τον αδελφό του βασιληά, τον Pedro, δούκα της Beja, που εξόρισε τον αδελφό και πήρε τη θέση του. Κι έτσι, όλα καλά για το κορίτσι, και θρόνος και γαμπρός της αρεσκείας της. Και τα πεθερικά, φυσικά, μεσ’ στην τρελλή χαρά!

Η ιστορία, όμως, συνεχίζεται. Και βρίσκει το κάστρο ν’ αποτελεί βάση των ξενέρωτων στην εποχή του Πολέμου της Χερσονήσου (των Ναπολεόντιων πολέμων, το 1807), συμμάχων τότε των Πορτογάλων και των Ισπανών, όλοι εναντίον των Γάλλων. Όταν, όμως, αυτοί τα κάνανε πλακάκια με τους γείτονες κι αποφάσισαν να μοιράσουν το οικόπεδο, οι Πορτογάλοι βγήκαν στην αντίσταση και οι Εγγλέζοι βάλανε κι αυτοί το χεράκι τους με τη βάση τους, φιλοξενώντας τους αντάρτες του Peniche.

Μόλις καθάρισαν με τον Ναπολέοντα, είπαν να βάλουν ένα χεράκι να το σουλουπώσουν λίγο το ακίνητο, ξανάφτιαξαν το παρεκκλήσι στο εσωτερικό του αλλά οι εργασίες ανακαίνισης σταμάτησαν ξανά λόγω του πορτογαλικού εμφυλίου πολέμου (1828-1834) ο οποίος το βρίσκει στα χέρια των υποστηρικτών του Miguel I αλλά, ξανά, με τις ίδιες εγγενείς αδυναμίες: Τι να σου κάνουν μια χούφτα πυροβόλα; Τίποτα. Δεν μπορεί ν’ αντισταθεί στην επίθεση των φιλελευθέρων που το καταλαμβάνουν και το χρησιμοποιούν, με τη σειρά τους, σαν βάση για να επιτεθούν στο φρούριο του Peniche που το υπερασπίζονταν οι miguelistas.

Χωρίς μεγάλη στρατιωτική αξία στη συνέχεια του 19ου αιώνα, αποστρατικοποιήθηκε το 1847 κι εγκαταλείφθηκε η χρήση του σαν βάση, εξακολουθώντας να χρησιμοποιείται μόνο σαν βάση στήριξης της αλιείας και της ναυσιπλοΐας. Για τον σκοπό αυτό, είχε ήδη κατασκευασθεί το 1841 ο φάρος στο κέντρο του νησιού (που οι ντόπιοι αρέσκονται να τον αποκαλούν “Δούκα της Braganza”).



Στα μέσα του 20ού αιώνα εγκαταστάθηκε σ’ αυτόν κι ένα ηλιακό πάνελ πάνω στον 29 μέτων πύργο του κι έτσι, χάρις σ’ αυτό, το φως του φαίνεται μέχρι και στα 50 χιλιόμετρα μακρυά. Και το κάστρο; Το κάστρο αποκαταστάθηκε εν μέρει, προσαρμόστηκε σε περιορισμένη χρήση πανδοχείου και άνοιξε για τον τουρισμό υπό τη διαχείριση του Συλλόγου Φίλων των Berlengas.

 

[mfish]

αντε επιτελους η συνεχεια....

μου αρεσε πολυ ο χιουμοριστικος τροπος που διηγηθηκες την ιστορια του νησιου! γελουσα μονη μου, μπορει να φταινε και οι μπυρες βεβαια

 

[babaduma]

αντε επιτελους η συνεχεια....

Ένα βιβλίο που έπρεπε να τελειώσει και να σταλεί στο τυπογραφείο για να προλάβει να κυκλοφορήσει πριν τα Χριστούγεννα, ένα άλλο που προηγήθηκε κι έπρεπε να γίνουν οι διορθώσεις, έφεραν τις καθυστερήσεις. Τώρα, θέλω να ελπίζω ότι θα τακτοποιηθούν οι "εκκρεμότητες" που έμειναν πίσω.

... μέχρι να ξεκινήσει το επόμενο βιβλίο - φυσικά!

 

[KLEOPATRA]

Πολυ ομορφα κυριε!!!
γενικοτερα ειναι στα ενδιαφεροντα σου η ζωολογια -ορνιθολογια-χλωριδα/πανιδα..οταν πας σε ενα μερος ?(σοβαρα το ρωταω γιατι και στη Σοκοτρα φαινοταν να υπαρχει ενδιαφερον..αναφορες κλπ))