Τα όνειρα της Αφρικής.

[ΕΡΣΗ]

Κοιτα να δεις οσον αφορα τον εναεριο σιδηροδρομο, μπορει η καταστροφη του να αναχαιτησε την μεταλλειευτικη αναπτυξη της Ερυθραιας, αλλα μπορει παραλληλα να ξαναεδωσε δουλεια στους αγωγιατες που θα ειχαν μεινει στον ασο. Το ερωτημα ειναι: αντε και φτιαχνεις το εξαιρετικο δυσκολο τεχνικα εργο του εναεριου σιδηροδρομου το οποιο εχει ως αποτελεσμα να κοψει μεροκαμματα απο την περιοχη. Τι κανεις ωστε να αντισταθμιστει η απωλεια αυτη απο τον ντοπιο πληθυσμο; Το οτι θα χρειαστει το εργο συντηρητες και μηχανοδηγους, ολιγον ενδιαφερει τον ερυθραιο αγωγιατη γιατι ειναι σιγουρο οτι δε θα ειναι αυτος που θα παρει τις εξειδικευμενες θεσεις. Πιθανοτατα δε για ενα τοσο υποαναπτυκτο κρατος να χρειαστει να εισαγεις εξειδικευμενο προσωπικο απο αλλου. Οποτε σε πρωτη ευκαιρια ο αγωγιατης και οι συν αυτω το γκρεμιζουν και ξανααποκτουν τα προτερα εισοδηματα τους. Αρα για την κατηγορια των αγωγιατων ειναι καλη η καταστροφη του σιδηροδρομου. Αν το βαλεις σε ενα γενικοτερο πλαισιο, πραγματι μιλουμε οτι θα ηταν αρνητικο το γεγονος της καταστροφης, αν επροκειτο για ενα κρατος κοινωνικης προνοιας το οποιο θα επενδυε τα εσοδα του σε κοινωνικες παροχες. Υποθετω οτι η Ερυθραια (και οχι μονο αυτη) δεν προκειται για τετοιου ειδους κρατος. Αν λοιπον τα χρηματα του ορυκτου πλουτου της χωρας αυτης τα μοιραζονται τα διαφορα κρατικα λαμογια, κατα τη γνωμη μου ειναι προτιμοτερο να εχει καταστραφει ο σιδηροδρομος ωστε να πρεπει να δινουν και μερικα επιπλεον μεροκαμματα στον τοπικο πληθυσμο, παρα να γλιτωνουν τα λαμογια τα χρηματα αυτα χαρη στις προσπαθειες, τα εξοδα και τους κοπους των Ιταλων.

Το οτι οι αποβαθρες της Τριπολης ειχαν χρηστικη σημασια ειναι προφανες. Ωστοσο εκεινο που επικρατησε, και ως εκ τουτου ηταν επομενο να καταστραφουν, ηταν κυριως η ιδεολογικη τους σημασια. Και το Berliner Stadtschloss που ανεφερα παραπανω ειχε συγκεκριμμενες χρησεις. Δεν κατεδαφιστηκε ως αχρηστο, αλλα για πολυ συγκεκριμενους ιδεολογικους λογους.

Και απο τα λιγα που γνωριζω ο λαος της Λιβυης ειναι κατα κυριο λογο λαος της ερημου, ειναι πολυ δυσκολα να βρεθει απο τη μια στιγμη στην αλλη στη θεση του καλλιεργητη η του εξειδικευμενου εργατη εργοστασιου. Το περασμα απο το ενα ειδος οικονομιας σε μια αλλη δεν ειναι ευκολο και επιφερει κραδασμους και απωλειες. Στην προκειμενη περιπτωση ηταν απωλεια των αγροκτηματων, των εργαστασιων και των υδρευτικων εργων. Σε αλλες χωρες, δυτικες, η εκβιομηχανηση ειχε ως συνεπεια την απωλεια ανθρωπινων ζωων. Στην Λιβυη εχω την αισθηση οτι το περασμα δεν ολοκληρωθηκε. Εχει μεινει ημιτελες και θα δειξει το μελλον τι θα συμβει. Τουλαχιστον οπως λες εχουν το πετρελαιο τους και δεν ειναι Μπαγκλαντες και μεχρι στιγμης το διαχειριζονται με ενα διαφορετικο τροπο απο τη Νιγηρια. Κατι ειναι και αυτο.

Τωρα απο εκει και επειτα νομιζω οτι καθε χωρα εχει την δικη της ιστορια και ειναι πολυ μεγαλη γενικευση να μιλαμε με τον ιδιο τροπο για τη Νιγηρια, για το Μαλι, για το Τσαντ η την Αιθιοποια και τη Ζιμπαμπουε. Μπορει για ολα τα κακα της Νιγηριας να φταιει η Shell και για το Μαλι παλι κατι τελειως διαφορετικο και παει λεγοντας.

Απλως εκεινο που εχω να παρατηρησω ειναι οτι τοσο στην προπολεμικη Ελλαδα οσο και στην μεταπολεμικη κατεστραμενη και ρημαγμενη Ελλαδα υπηρχε η ελπιδα και η πιστη οτι αν δουλεψουν (στα χωραφια, στα καραβια, στα εργοστασια της Γερμανιας και στα ορυχεια του Βελγιου, η αν βρισκοντουσαν μεταναστες στην Αυστραλια) θα καλυτερευσουν την προσωπικη κατασταση τους. Και ειχαν και προσωπικα τετοια παραδειγματα που τους ενθαρυναν στην προσπαθεια τους. Εβλεπαν τον συγχωριανο τους να φευγει να θαλασσοδερνεται και να τα καταφερνει.
Αναρωτιεμαι λοιπον αν οι ετεροκλητοι αυτοι λαοι της Αφρικης εχουν μεσα τους την ελπιδα και πιστη οτι μονο με τη δουλεια τους εχουν ελπιδα να καλυτερευσουν τη ζωη τους.
Βεβαιως αυτο που ζητω μπορει να ειναι και τεραστιο ανθρωπολογικο σφαλμα υπο την εννοια οτι ειναι πολυ δυσκολο σε φυλες που μεχρι προτεινος ηταν τροφοσυλλεκτικες και κυνηγετικες να εχουν τη δυτικη αντιληψη της εργασιας.

 

[traveladdict]

Βεβαιως αυτο που ζητω μπορει να ειναι και τεραστιο ανθρωπολογικο σφαλμα υπο την εννοια οτι ειναι πολυ δυσκολο σε φυλες που μεχρι προτεινος ηταν τροφοσυλλεκτικες και κυνηγετικες να εχουν τη δυτικη αντιληψη της εργασιας.

Αυτό προσπαθώ να πω και γράφω τα κατεβατά. Δεν την έχουν την αντίληψη της εργασίας. Γιαυτό και δεν πάνε μπροστά.

 

[vagantos]

Δεν την έχουν την αντίληψη της εργασίας. Γιαυτό και δεν πάνε μπροστά.

Μια μικρή παρατήρηση:
Kαι το "καταδιαόλου" ( κίνδυνος καταστροφής του πλανήτη) της δικής μας αντίληψης, "μπροστά" είναι.
Δεν εννοώ βέβαια οτι τα πραγματα είναι άσπρο - μαύρο...

 

[ΕΡΣΗ]

Αυτό προσπαθώ να πω και γράφω τα κατεβατά. Δεν την έχουν την αντίληψη της εργασίας. Γιαυτό και δεν πάνε μπροστά.

Αλλο το δεν εχουν την ιδια με εμας αντιληψη για την εργασια δυτικου τυπου και αλλο οτι ειναι τεμπεληδες (παλι χαρακτηρισμος δυτικου ανθρωπου). Φυσικο ειναι να κρινουμε με βασει τις δυτικου τυπου προσλαμβανουσες,εφοσον ανηκουμε σε τετοιου τυπου κοινωνια, αλλα μηπως θα ηταν δικαιοτερο να ειχαμε συναισθηση και της σχετικοτητας των κρισεων μας και να μην τις διατυπωνουμε με υφος που να διεκδικει γενικη και απαρεγκλιτη ισχυ;

 

[ioanna karagianni]

Αυτό ακριβώς θεωρώ και εγώ ότι κάνουμε με την απλή και αυθαίρετη ερμηνεία μας περί τεμπελιάς μερικών φυλών, και η Έρση με τον Βαγγέλη με τα σχόλια τους με κάλυψαν. Δηλαδή δεν είναι αυτονόητο ότι η ανάπτυξη όπως ερμηνεύεται από τους δυτικούς είναι η καλύτερη και τέλεια λύση για όλους, θα έλεγα ότι τα αποτελέσματα μας δείχνουν το αντίθετο. Και δεν μπορεί να θεωρείται τεμπέλης όποιος δεν εργάζεται βάση των δικών μας προτύπων, ενώ την ίδια στιγμή του έχει αποκλιστεί η δυνατότητα να διαχειριστεί όπως θέλει τους πόρους της χώρας του.
Εκτός αυτού θεωρώ ότι έχουμε την τάση να ερμηνεύουμε αυτά που βλέπουμε και ακούμε υποκειμενικά προκειμένου να στηρίξουμε τις απόψεις που ήδη έχουμε, μόρφωση και καλλιέργεια για μένα είναι η δυνατότητα να απαγκιστρωθούμε από τις παγιωμένες μας ιδέες και να τολμήσουμε να κατανοήσουμε αντικειμενικά τα γεγονότα γύρω μας.

 

[taver]

Αυτό ακριβώς θεωρώ και εγώ ότι κάνουμε με την απλή και αυθαίρετη ερμηνεία μας περί τεμπελιάς μερικών φυλών, και η Έρση με τον Βαγγέλη με τα σχόλια τους με κάλυψαν. Δηλαδή δεν είναι αυτονόητο ότι η ανάπτυξη όπως ερμηνεύεται από τους δυτικούς είναι η καλύτερη και τέλεια λύση για όλους, θα έλεγα ότι τα αποτελέσματα μας δείχνουν το αντίθετο. Και δεν μπορεί να θεωρείται τεμπέλης όποιος δεν εργάζεται βάση των δικών μας προτύπων, ενώ την ίδια στιγμή του έχει αποκλιστεί η δυνατότητα να διαχειριστεί όπως θέλει τους πόρους της χώρας του.

Η ανάλυση περί διαφορετικών θεωριών περί ανάπτυξης, είναι αναμφίβολα ρομαντική. Θα θέλαμε να ζούμε σε ένα κόσμο που λειτουργεί όπως εμείς θέλουμε. Δυστυχώς δεν είναι έτσι. Η οικονομική επιστήμη είναι μία, και δυστυχώς η μελέτη της αποτελεί τη μοναδική μετρημένη και επιστημονικά κατοχυρωμένη προσέγγιση. Κάποιες αρχές της δεν αλλάζουν, ακόμη και στα πιο στραβά λαϊκιστικά συστήματα (βλ. Τσάβες).

Και δυστυχώς, σε όλο τον κόσμο, τα αγαθά κόποις κτώνται. Το πρώτο πρόβλημα που πρέπει να ξεπεράσουν πολοί στην αφρική, είναι να καταλάβουν αυτό ακριβώς το πράγμα. Δεν είναι αυτονόητο...
Και δεν είναι και εύκολο να το καταλάβει κανείς, όταν ακόμα και η γεωργική οικονομία είναι ανύπαρκτη, κι επί δεκαετίες ολόκληρες η βασική πηγή αγαθών είναι η επαιτεία, η βία, ή η "ανθρωπιστική βοήθεια".

Επειδή διάβασα - αλλού - και κάτι υπονοούμενα περί ρατσισμού, παραλληλισμούς με Χίτλερ και άλλα γραφικά, να πω ότι ακόμα κι αυτό το τόσο απλό μήνυμα, για κάποιους ανθρώπους δεν έρχεται προφανώς, και πρέπει να περάσει δια της παιδείας. Ίσως να φταίνε και οι ενοχές του ανεπτυγμένου κόσμου με τις απάνθρωπες ανθρωπιστικές βοήθειες, ίσως και άλλοι παράγοντες, πάντως είναι γεγονός ότι η αντίληψη περί εργασίας σε μεγάλες μερίδες τους πληθυσμού σε πολλές αφρικανικές χώρες είναι αυτή που είναι, και για να αλλάξει χρειάζεται προσπάθεια.

Δεν τίθεται θέμα άλλων, μη δυτικών προσεγγίσεων, τουλάχιστον όχι σ' αυτόν τον τομέα. Είναι σα να λέμε ότι για κάποιους πολιτισμούς ισχύουν διαφορετικοί νόμοι της φύσης, διαφορετικά μαθηματικά ή διαφορετική χημεία.

Και όπως και να το κάνουμε, ο εναέριος σιδηρόδρομος της Ερυθραίας, οι προκυμαίες της Τρίπολης και τα εργοστάσια της κυρηναϊκής ήταν επενδύσεις που προσέθεταν προστιθέμενη αξία, και σοβαρά οικονομικά assets. Ακόμα και κομμουνιστές να ήταν οι επαναστάτες, θα τις κρατικοποιούσαν και θα τα αξιοποιούσαν στο μέγιστο. Αντ' αυτών, είδαμε την καταστροφή, την άρνηση προόδου, στις περισσότερες των περιπτώσεων επειδή οι λαοπρόβλητοι δικτάτορες ήθελαν το λαό τους φτωχό και αμαθή, για να μπορούν οι ίδιοι να τον εκμεταλλεύονται. Είναι ακριβώς ο ίδιος λόγος που η Ευρώπη έχασε μια χιλιετία κάτω από τον εκκλησιαστικό ζυγό, κατά το μεσαίωνα. Και είναι, κατά τη δική μου γνώμη, ο Νο.1 λόγος των σημερινών προβλημάτων της Αφρικής.

Εκτός αυτού θεωρώ ότι έχουμε την τάση να ερμηνεύουμε αυτά που βλέπουμε και ακούμε υποκειμενικά προκειμένου να στηρίξουμε τις απόψεις που ήδη έχουμε, μόρφωση και καλλιέργεια για μένα είναι η δυνατότητα να απαγκιστρωθούμε από τις παγιωμένες μας ιδέες και να τολμήσουμε να κατανοήσουμε αντικειμενικά τα γεγονότα γύρω μας.

Αυτό ακριβώς ισχύει, αλλά από την ανάποδη. Προσπαθήστε να απαγκιστρωθείτε από τις απόψεις που ήδη έχετε, ότι για όλα φταίει η κακή δύση, και δείτε γα στοιχεία όπως έχουν, ώστε να κατανοήσετε αντικειμενικά τα γεγονότα.

 

[maris-lou]

Κατά το μεγαλύτερο διάστημα της πορείας τους στη γη, για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, οι άνθρωποι υπήρξαν κυνηγοί - τροφοσυλλέκτες. Άλλοι τρόποι συντήρησης, όπως η γεωργία και η κτηνοτροφία, άρχισαν να χρησιμοποιούνται μόνο τα τελευταία 10.000 χρόνια.
Φαίνεται έτσι λογικό πως όποιος φιλοδοξεί να κατανοήσει τα πλέον σταθερά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης συμπεριφοράς ή, πιο σωστά, τα χαρακτηριστικά που μεταβάλλονται μόνο μακροχρόνια, θα πρέπει να ερευνήσει τους τρόπους ζωής που συναντάμε, ακόμη και σήμερα, στις τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες.


Ποιά είναι η φυσική κατάσταση της κοινωνίας του ανθρώπου;
Η ανάμνηση μιας αγνής ανθρώπινης φύσης, προηγούμενης του πολιτισμού, είτε αυτός αντιμετωπίζονταν ως πτώση είτε ως άνοδος, έχει μια πολύ παλαιά ιστορία, όσο και οι μύθοι για το προπατορικό αμάρτημα ή τον Προμηθέα.
Ίσως αυτό να αντανακλά μια αλήθεια: τα άλλα ζώα φαίνεται να πετυχαίνουν μια πιο αυθόρμητη και φυσική σύλληψη του εαυτού τους και του περιβάλλοντός από ότι ο άνθρωπος, που συνήθως παρεμβάλλει για την κατανόηση αυτό το ξεχωριστό όργανο, τη λογική.
Πολλοί βιώσαν αυτή την έλλειψη "φυσικότητας" στον άνθρωπο ως υπαρξιακή ατέλεια, συχνά ως καταδίκη, και προσπάθησαν να την ξαναβρούν από διαφορετικούς δρόμους.
Οι Κινέζοι αποκαλούσαν αυτή την αυθόρμητη κατάσταση αντίληψης και δράσης Ταό και πίστευαν ότι επιτυγχάνεται, σε ένα ανώτερο επίπεδο, με εξάσκηση και διαλογισμό. Πολλοί Ευρωπαίοι πάλι, όπως ο Ρουσσώ ή ο Γκωγκέν, απέδωσαν όλα τα κακά του πολιτισμού στο γεγονός ότι ο άνθρωπος έχει απομακρυνθεί από τη φύση και έπλεξαν το ιδανικό του "ευγενούς αγρίου".

Αν και όλα αυτά υποδηλώνουν κάτι, ίσως για το βαθύ τίμημα που πληρώνει ο άνθρωπος με την υπερεξέλιξη της λογικής του, δεν μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς ένα βαθμό παρανόησης, όσον αφορά τις σύγχρονες τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες.
Γιατί η συνήθειά μας να κρίνουμε το επίπεδο ενός πολιτισμού από την τεχνολογία που διαθέτει μας παραπλανά συχνά, ακόμη και αν έχουμε καλή πρόθεση. Οι κοινωνίες αυτές κάθε άλλο παρά «άγριες» είναι.
Τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες, όπως αυτές των Βουσμάνων της νοτιότερης Αφρικής, των Πυγμαίων της τροπικής Αφρικής, των Εσκιμώων (Inuit) της Βόρειας Αμερικής, των Γκουαρανί της Βραζιλιας ή των Αβοριγίνων της Αυστραλίας, διαθέτουν συχνά ιστορία χιλιάδων χρόνων, και αντίστοιχα πρωτότυπους και πνευματικά πολύπλοκους πολιτισμούς.
Πρόκειται δε για εξαιρετικά πετυχημένα και μακροβίωτα κοινωνικά συστήματα, άριστα επεξεργασμένα για να προσαρμόζονται σε ένα δύσκολο φυσικό περιβάλλον.
Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σταδιακή εξέλιξη της λογικής ικανότητας έφθασε στα σημερινά επίπεδα πολλές δεκάδες χιλιάδες χρόνια πριν από την εποχή της γεωργίας και αυτό που εξελίσσεται έκτοτε είναι η μεθοδογνωσία και η τεχνογνωσία.
Δεν πρόκειται επομένως για τις ιδεαλιστικά "φυσικές" κοινωνίες που πολλοί αναζήτησαν, με την έννοια της απλότητας και της στενότερης σχέσης με τον προ-λογικό, ζωικό μας εαυτό.
Έτσι κι αλλιώς, από φιλοσοφική άποψη, θα ήταν σωστό να απορρίπτουμε το δυισμό «φυσικό» - «τεχνητό», καθώς ο άνθρωπος είναι και αυτός μέρος της γήινης Φύσης, σε ένα αλληλοεξαρτώμενο και συνεξελισσόμενο σύστημα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι απαγορεύεται να ξεχωρίζουμε εμπειρικά τα ανθρώπινα τεχνήματα από τα φυσικά πράγματα, από αυτά δηλαδή που δεν είναι αποτέλεσμα σκόπιμης ανθρώπινης δράσης. Σημαίνει όμως ότι δεν υπάρχουν απόλυτες και αιώνιες αντίστοιχες έννοιες, με ηθικό ή αξιολογικό περιεχόμενο.
Μετά από αυτή τη διευκρίνιση, μπορούμε να πούμε ότι οι τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες είναι εξελικτικά οι πλέον φυσικές και αντιπροσωπεύουν την τυπική κατάσταση της κοινωνίας του έμφρονος ανθρώπου.
Παραγωγοί ενάντια σε τροφοσυλλέκτες
Μερικές από τις ανθρώπινες κοινωνίες πήραν όμως δρόμο διαφορετικό: σε κάποιες εύφορες περιοχές του πλανήτη η τροφοκαλλιέργεια, που σε μικρή έκταση ασκείται από όλες τις τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες, αποδείχτηκε αρκετά αποτελεσματική για να προκαλέσει μια αύξηση του πληθυσμού. Με τη σειρά της, η σταδιακή αρχικά αύξηση του πληθυσμού κάποια στιγμή οδήγησε στην εξάλειψη κάθε σημαντικής εναλλακτικής πηγής τροφής στην περιοχή, πχ των θηραμάτων, και από τότε τα ανθρώπινα όντα εισήλθαν σε μια μη αναστρέψιμη εξάρτηση από τη γεωργία.

Η μετέπειτα εξέλιξη, το πώς δηλαδή οι ανάγκες προστασίας της εύφορης περιοχής, οργάνωσης της παραγωγής και διοχέτευσης του υπερπληθυσμού, αλλά και ο ανταγωνισμός για την εκμετάλλευση του περισσεύματος την εποχή της ευημερίας, γέννησαν την ιδιοκτησία, την κρατική οργάνωση και τις κοινωνικές αντιθέσεις, είναι ιστορία γνωστή και χιλιοειπωμένη.
Αξίζει όμως να τονίσουμε ότι η γεωργική παραγωγή, καθώς βασίζεται σε ένα ευπαθές τεχνητό οικοσύστημα, δεν διαθέτει τους σταθερούς ρυθμούς που χαρακτηρίζουν ένα ποικίλο, διαφοροποιημένο φυσικά οικοσύστημα. Αντίθετα χαρακτηρίζεται από διακυμάνσεις, με περιόδους υπερπαραγωγής, που οδηγούν σε μεγάλες αυξήσεις του πληθυσμού, και με περιόδους σιτοδείας και θανάτων από πείνα.
Αντίθετα, οι τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες διατηρούν τους πληθυσμούς τους λίγο πολύ σταθερούς, ανάλογους με τις δυνατότητες του τοπικού οικοσυστήματος και, παρόλο που στη διάρκεια ενός χρόνου υπάρχουν εποχές αφθονίας και εποχές λιτότητας, οι θάνατοι από πείνα είναι σπάνιο φαινόμενο.
Οι τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες κάποτε επεκτείνονταν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Καθώς οι λίγες αρχικά, αλλά πολυπληθέστερες και στρατιωτικά οργανωμένες γεωργικές κοινωνίες εξαπλώνονταν, ψάχνοντας πηγές τροφής για τα πλεονάζοντα στόματά τους, τις περιόρισαν σταδιακά εκεί που κανείς άλλος δεν μπορούσε να επιβιώσει, στις ερήμους, τις ζούγκλες και τους αιώνιους πάγους.
Εκεί μόνο μπορούμε να τις βρούμε ακόμη σήμερα, και να τις συγκρίνουμε με τις πιο σύνθετες δικές μας:
- Η εμφανής διαφορά βέβαια έγκειται στην πολυπλοκότητα του οικονομικού, τεχνολογικού και πολιτικού συστήματος, μέσα στο οποίο ζουν οι περισσότεροι άνθρωποι από την εποχή της γεωργικής και της αστεακής επανάστασης.
- Αυτό δεν σημαίνει ότι οι αρχαίες αυτές κοινωνίες ζουν σε κάποιο ξεχασμένο από εμάς κοινωνικό σύστημα. Αντίθετα, οι "πρωτόγονες" κοινωνίες έχουν το ακριβές σημερινό τους αντίστοιχο στις σύγχρονες συγγενικές και φιλικές σχέσεις.
- Το ευρύ απρόσωπο σύστημα της ανταλλαγής μέσω της αγοράς τους είναι εντελώς άγνωστο. Με αυτή την έννοια δεν έχουν "Οικονομία". Οι φυσικοί πόροι είναι κοινοί, το φαγητό μοιράζεται, τα προσωπικά αντικείμενα δωρίζονται ή ανταλλάσσονται.
- Οι ομαδικές τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες χαρακτηρίζονται από την έλλειψη αυταρχικών αρχηγών. Στην πραγματικότητα είναι τόσο εξισωτικές και τόσο προσδιορισμένες οι εξουσίες κάθε ξεχωριστού προσώπου, που θα έπρεπε να μιλάμε για πρόσωπα με επιρροή μάλλον παρά με εξουσία. Η επιρροή εξαρτάται από το φύλο, την ηλικία, τη γνώση, την ανθρωπιά, την απλοχεριά, το προσωπικό χάρισμα κλπ.
- Οι ηθικές αρχές πάλι (η κανονιστική ιδεολογία) δεν έχουν τον αφαιρετικό χαρακτήρα (οι δέκα εντολές κλπ) νεώτερων θρησκειών αλλά διδάσκεται μάλλον ο σεβασμός σε τυποποιημένους κανόνες συμπεριφοράς.
- Έχουν πολλές γνώσεις για τη φύση, αλλά η ιδεολογία τους είναι υπερφυσική. Οι ερμηνείες τους παραμένουν ανθρωπομορφικές, ενώ πολύς κοινωνικός χρόνος αναλώνεται στην προσπάθεια να επηρεάσουν τη φύση με υπερφυσικά μέσα. Όλα τα πράγματα στη φύση έχουν ένα πνεύμα κάποιου είδους, το οποίο αποτελεί την εξήγησή τους αφενός και μέσο για την άσκηση επιρροής πάνω τους αφετέρου.
- Η τέχνη φαίνεται επίσης ότι ξεκίνησε ως μια όψη της προσπάθειας του ανθρώπου να ελέγξει την φύση και την κοινωνία με υπερφυσικά μέσα.
- Στις κοινωνίες αυτές δεν υπάρχει σαφής διαχωρισμός δραστηριοτήτων και είναι δύσκολο να κρίνουμε αν μια πράξη είναι οικονομική, πολιτική, θρησκευτική ή καλλιτεχνική. Επίσης, κάθε ενήλικος συμμετέχει πλήρως σε κάθε πλευρά του πολιτισμού της ομάδας, ακριβώς αντίθετα από ότι συμβαίνει στις πολυπλοκότερες κοινωνίες.
- Η έλλειψη εξειδίκευσης είναι και η πιθανή αιτία της μη κατανόησης και χρήσης αφηρημένων επιστημονικών και φιλοσοφικών εννοιών, λείπει δηλαδή κάποιος που συλλέγει, κωδικοποιεί και μεταβιβάζει γενικές πληροφορίες.
- Αντίθετα από το στερεότυπο του στερημένου και σκληρά δοκιμαζόμενου πρωτογόνου, μετρήσεις έδειξαν ότι ο μέσος χρόνος εργασίας που απαιτείται για την εξασφάλιση της τροφής σε μια τέτοια κοινωνία είναι λίγο πάνω από τις είκοσι ώρες την εβδομάδα, ενώ μένει άφθονος χρόνος για κοινωνικές δραστηριότητες και ομαδικές διασκεδάσεις.
- Χωρίς ιδιοκτησία και κράτος, οι πόλεμοι είναι αραιοί και με ελάχιστα θύματα. Κάποιος ευρωπαίος περιέγραψε με χιούμορ μια "μεγάλη" τέτοια μάχη στην Αφρική, με συμμετοχή ολόκληρων των δύο αντίπαλων ομάδων (οι ομάδες αυτές συνήθως κυμαίνονται από 30 - 300 άτομα):

Αρχικά συγκεντρώθηκαν οι δύο φυλές, μαζί με τα γυναικόπαιδα και τους γέροντες που ήρθαν να παρακολουθήσουν. Στη συνέχεια, για πολλές ώρες ανταλλάσσονταν ύβρεις και απειλές. Ύστερα οι πιο γενναίοι από τις δύο πλευρές άρχισαν να πλησιάζουν και να πετάνε, από μάλλον ασφαλή απόσταση, ακόντια ο ένας στον άλλο. Όταν, κάποια στιγμή, ένας πληγώθηκε, τα αίματα άναψαν και κάποιοι ήρθαν στα χέρια, με αποτέλεσμα κάποιος να σκοτωθεί και να τραυματιστούν δυό - τρεις.
Αμέσως οι γέροντες των δύο φυλών θορυβήθηκαν, και μετά από ένα σύντομο συμβούλιο κατέληξαν σε συμφωνία. Έριξαν ομόφωνα τα βάρη σε κάποιον αντιπαθητικό, ότι αυτός δηλαδή διέσπειρε έριδες και συκοφαντίες ανάμεσα στις δύο ομάδες, τον οποίο και ξυλοφόρτωσαν επιτόπου όλοι μαζί. Ύστερα, αντάλλαξαν αμοιβαία συλλυπητήρια και γύρισαν στα σπίτια τους!
Λέγεται ότι συχνά, αν ένα μέλος μιας ομάδας δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα με μια άλλη ομάδα, η ίδια η ομάδα του τον τιμωρεί έως και με θάνατο, προκειμένου να αποφευχθεί ένας πόλεμος αντεκδικήσεων.
Επίλογος
Μπορούμε τώρα βέβαια να φαντασθούμε πόση λίγη αντίσταση μπορούσαν να αντιπαραθέσουν αυτοί οι άνθρωποι σε σιδερόφραχτους τακτικούς στρατούς, για να μη μιλήσουμε για τη μετάδοση ασθενειών και για την καταστροφή και αρπαγή των βιοτόπων τους.
Ο αγώνας των τελευταίων κυνηγετικών-τροφοσυλλεκτικών κοινωνιών για να κρατήσουν τη γη τους και να γίνει σεβαστός ο πολιτισμός τους συνεχίζεται.


Πηγές:
"The Hunters", Prentice - Hall, 1966, New Jersey
"Εθνολογία - Ανθρωπολογία", Philippe Laburthe-Tolra & Jean-Pierre Warnier, εκδ. Κριτική, 2003
"Θλιβεροί Τροπικοί", Claude Levi-Strauss, εκδ. Χατζηνικολή, 1979
"Αποσπάσματα μιας φιλοσοφίας της Φύσης", Φώτης Τερζάκης, εκδ. Futura, 2003

 

[ΕΡΣΗ]

Προσπαθήστε να απαγκιστρωθείτε από τις απόψεις που ήδη έχετε, ότι για όλα φταίει η κακή δύση, και δείτε γα στοιχεία όπως έχουν, ώστε να κατανοήσετε αντικειμενικά τα γεγονότα.

Ας εξηγησω αλλη μια φορα: ΠΟΤΕ δεν ειπαμε οτι φταιει μονο η κακια δυση. Αναφερθηκαν τα προβληματα που δημιουργει η Κινα (εκτος αν και αυτη πλεον υπαγεται στην εννοια της δυσης λογω των δομικων αλλαγων που εχει επιφερει στην οικονομια της) στο Νταρφουρ, το συγχρονο ρολο των Αραβων στην περιοχη και τον παλαιοτερο ρολο των Αραβων με το δουλεμποριο, τις σφαγες των φυλων μεταξυ τους κλπ.

Απλως θεωρησαμε οτι οι δυτικες παρεμβασεις ειναι εξαιρετικα σημαντικος παραγοντας για την κατασταση της συγχρονης Αφρικης. Μπορει καποιοι να θεωρουν οτι η παρουσια των δυτικων ειναι παραγοντας ισοδυναμος με ολους τους υπολοιπους που αναφερθηκαν η και μικροτερης σημασιας για την σημερινη κατασταση της Αφρικης, αλλα και καποιοι αλλοι θεωρουν- οχι χωρις σοβαρα επιχειρηματα πιστευω- οτι οι δυτικοι (αποικιοκρατια, πολιτικη αποχωρηση απο την ηπειρο- με τον τροπο που εγινε, εξουθενωτικη εκμεταλλευση των πλουτοπαραγωγικων πηγων της κλπ) ειναι ο καταλυτικος παραγοντας ο οποιος επεδρασε στη μορφη της ηπειρου τα τελευταια 150 χρονια.

Και ενδεχομενως μπορει η οικονομικη επιστημη να εχει τοσο αυστηρους νομους οπως η φυσικη επι παραδειγματι, αλλα ας μην ξεχναμε οτι το εποικοδομημα μιας οικονομικης πραγματικοτητας η οποια εχει προ πολλου παρελθει παραμενει ισχυρο για καιρο μετα τη ληξη της οικονομικης πραγματικοτητας που το παρηγαγε οποτε και δημιουργει αποτελεσματα και νεες πραγματικοτητες. Εξ ου και υπαρχουν ασυνεχειες και αντιφασεις στις ανθρωπινες κοινωνιες απανταχου της οικουμενης και οχι μονο στην Αφρικη. Το να τις αγνοει κανεις και να επιμενει μονο στην οικονομια και στους σταθερους νομους της οδηγει σε τερατωδη λογικα σφαλματα.
Και οσον αφορα το moto τα αγαθα κοποις κτωνται κανεις δεν ισχυριστηκε ποτε οτι το κυνηγι και η συλλογη καρπων και η αποθηκευση τους δεν απαιτουν κοπους, κουραση, διακινδυνευση και καποια τεχνογνωσια. Το θεμα ειναι οτι καποιοι αλλοι αποφασισαν οτι πλεον αυτες οι φυλες δεν πρεπει αλλο πια να κυνηγουν και να συλλεγουν καρπους, αλλα να δουλευουν σε παραγκουπολεις, σε ορυχεια, σε φυτειες για λογαριασμο αλλων.
Θα μου πεις οτι ουτε στην Ευρωποι το αποφασισαν οι σχετικες ταξεις απο μονες τους να μετατραπουν σε κατι αλλο απο αυτο που ηταν, αλλα τους επιβληθηκε ανωθεν. Αλλα στην Ευρωποι τουλαχιστον ξεκινουσαν απο ενα βημα πιο περα: ηταν ηδη γεωργοι (ασχετο αν ειχαν μικρες ιδιοκτησιες η αν δουλευαν στα κτηματα των γαιοκτημονων) οποτε ειχαν ξεπερασει το σταδιο του κυνηγου και του τροφοσυλλεκτη. Αυτο που θελω να πω ειναι οτι χρειαζονται αρκετες γενιες για να απορροφηθουν αυτοι οι κραδασμοι της μεταβολης απο μια κατασταση σε καποια αλλη.

Η δικια μου αποψη ειναι οτι οι λογοι καταστροφης των επιτευγματων που ανεφερε ο traveladdict- και κανεις εδω μεσα δεν διαφωνησε οτι ηταν σοβαρα οικονομικα στοιχεια- ειναι, κατα τη γνωμη μου, σε καθε περιπτωση εντελως διαφορετικοι μεταξυ τους.
Απ΄οτι προσκομισε στην συζητηση ο travelladict στην περιπτωση του εναεριου σιδηροδρομου τον κατεστρεψαν οι ντοπιοι πληθυσμοι- κανεις δικτατορας, στην περιπτωση των αγροκτηματων οι τοπικοι πληθυσμοι τα απαξιωσαν, τις πανεμορφες μαρμαρινες προβλητες πραγματι οι αρχες του τοπου τις κατεστρεψαν, αλλα αναρωτιεμαι πως εχουν και επιπλεον την ιδιοτητα να αφηνουν το λαο αμαθη, εκτος βεβαια απο την προφανη χρησιμοτητα τους. Προφανως ο ιδιος ο κυβερνητης τις κατεστρεψε στα πλαισια μιας λαικιστικης πολιτικης- οπως εχουν καταστραφει παμπολλα αρχιτεκτονηματα παντου στον κοσμο: ουτε το πρωτο ουτε, δυστυχως, το τελευταιο θα ειναι.
Δε θελω βεβαια να πω οτι δε δεχομαι αυτο που λες και εσυ: οτι οι καθε ειδους δικτατορες δεν ψαχνουν με καθε τροπο να παραμεινουν στην εξουσια, οποτε κρατουν και τους πληθυσμους τους στην αμαθεια, αυτο που θελω να κυριως να τονισω ειναι οτι οι μεθοδοι παραμονης στην εξουσια ειναι πολυ πιο συμπλοκοι απο αυτο και οτι μαλλον ο λαικισμος ειναι η κατεξοχην μεθοδος σε συνδυασμο με την εξαρση του εθνικισμου των μαζων.
Για την Ευρωπη και την χιλιαχρονη εκκλησιαστικη κυριαρχια ας μην ανοιξουμε εδω συζητηση. Δεν μπορω ομως να συγκρατηθω και να μην ριξω λιγο λαδι στη φωτια εισφεροντας το γεγονος οτι η επαρατη ιερα εξεταση ανθισε κυριως επι των ημερων της αναγεννησης και δωθε και οχι κατα τη διαρκεια του χιλιετους μεσαιωνα. Αλλη μια ασυνεχεια και αντιφαση επι ευρωπαικου εδαφους...

 

[GTS]

Και ενδεχομενως μπορει η οικονομικη επιστημη να εχει τοσο αυστηρους νομους οπως η φυσικη επι παραδειγματι...

Ούτε για πλάκα Έρση, ούτε για πλάκα...

 

[kanaliotis]

Η ανάλυση περί διαφορετικών θεωριών περί ανάπτυξης, είναι αναμφίβολα ρομαντικη. Θα θέλαμε να ζούμε σε ένα κόσμο που λειτουργεί όπως εμείς θέλουμε. Δυστυχώς δεν είναι έτσι. Η οικονομική επιστήμη είναι μία, και δυστυχώς η μελέτη της αποτελεί τη μοναδική μετρημένη και επιστημονικά κατοχυρωμένη προσέγγιση. Κάποιες αρχές της δεν αλλάζουν, ακόμη και στα πιο στραβά λαϊκιστικά συστήματα (βλ. Τσάβες).

.

Η θεωρίες τις ανάπτυξης δεν έχουν καθόλου ρομαντισμό, απλά η ανάπτυξη είναι πολυπαραγοντικό ζήτημα. Απλά.

Δεν θέλουμε να ζουμε σε ένα κόσμο που λειτουργεί όπως εμείς, φύση- θέση!

Τό ότι η οικονομική επιστήμη είναι μία κτλ, μάλλον αυθαίρετη προσέγγιση και λυπάμαι δεν ισχύει! Εκτός αν εννοείς κάτι άλλο.

Παιδιά Καλά Χριστούγεννα σε όλους!:xmas_wink:

 

[traveladdict]

Θέλω επίσης να προσθέσω ότι αυτά που έγραψα βασίζονται σε πραγματικές προσωπικές μαρτυρίες και όχι σε φήμες, ή ακούσματα, ή μαρτυρίες τρίτων.
Για να καταλάβετε τι εννοώ, όταν πήγα στη Δυτική Παπούα, είδα μαύρους πληθυσμούς πάμφτωχους, αλλά πανέξυπνους, ένα τους έλεγες και δέκα έπιαναν.
Πολύ αγαθοί και αγνοί - δεν πρόλαβαν να χαλάσουν από τον τεχνολογικό πολιτισμό - αλλά πρόθυμοι να προοδέψουν, ρωτάνε συνέχεια, πως αυτό και πως το άλλο.
Βλέποντας τον τουρισμό να αναπτύσεται, μέσα σε 5 χρόνια οργάνωσαν κατασκηνώσεις, έφτιαξαν υποτυπώδεις καλύβες για τους ξένους και προωθούν πεζοπορικά προγράμματα στα βουνά της Νέας Γουινέας. Φτώχια και αναλφαβητισμός απίστευτος, αλλά αυτοί εκεί. Προσπαθούν συνέχεια. Και με ένα αλλόθρησκο καθεστώς, που τους καταπιέζει αφόρητα και τους αντιμετωπίζει σαν πολίτες Β' κατηγορίας.

Στην Αφρική τίποτα απολύτως. Νέκρα και κασίδα.
Πριν μερικά χρόνια, ένας Μαλιάνος ξεναγός μου είπε την απίστευτη ιστορία:
Γάλλοι σύμβουλοι με επιδότηση της Ε.Ε. πήγαν στο Μάλι και έκαναν προτάσεις για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Ο Νίγηρας είναι ένα ποτάμι που έχει νερό όλο το χρόνο και διασχίζει πανέμορφες περιοχές με έντονο εθνολογικό ενδιαφέρον. Σήμερα όσοι πάνε, πάνε με πιρόγες και διανυκτερεύουν σε αντίσκηνα. Αυτό περιορίζει όμως το target group και πολλοί που θα ήθελαν να δουν τις φυλές του Νίγηρα δεν τολμούν να πάνε και να ταλαιπωρηθούν.
Ήρθε λοιπόν η Ε.Ε. και πρότεινε να αγοραστεί ένα μεταχειρισμένο κρουαζιερόπλοιο από την Αίγυπτο ( προσέξτε: ίδια ήπειρος, ίδιο τουριστικό προϊόν, δηλ. ποτάμιες κρουαζιέρες ) και να κάνει κρουαζιέρες στο Νίγηρα, έτσι ώστε να μπορεί η περιοχή να δέχεται κόσμο όλο το χρόνο ανελλιπώς. Το κρουαζιερόπλοιο θα κοβόταν σε 5 κομμάτια και θα το ξανασυναρμολογούσαν στα ναυπηγεία που είχαν κάνει οι Γάλλοι στο Μάλι και είχαν να δουν πλοίο από το 1960, από τότε που έφυγαν οι Γάλλοι δηλαδή. Τα έξοδα καλυμμένα από την Ε.Ε.
Μ'αυτόν τον τρόπο, θα προσελκύονταν και άλλοι τουρίστες, γιατί θα είχαν τις ανέσεις τους, όπως μπάνιο, κλιματισμό και καλά γεύματα.
Τελικά τίποτα δεν έγινε. Οι ντόπιοι δεν ήθελαν να πάνε να δουλέψουν στο κρουαζιερόπλοιο, κανένας φορέας της χώρας - δημόσιος ή ιδιωτικός - δεν μπήκε στον κόπο να κάνει κάτι. Η επιχείρηση ναυάγησε πριν καλά καλά αρχίσει, το πλοίο δεν αγοράστηκε ποτέ και οι κάτοικοι συνεχίζουν να κάνουν φιλίες με τις μύγες στα λασποχώρια τους.
Τα λεφτά υπήρχαν, οι σύμβουλοι υπήρχαν και αποτέλεσμα μηδέν.
Να πούμε για άλλους τριτικοσμικούς λαούς, που παλεύουν κάθε μέρα και προσπαθούν να προοδέψουν έχοντας να αντιμετωπίσουν πολυεθνικές και εχθρικά καθεστώτα?
Καμία σύγκριση βεβαίως.

 

[ΕΡΣΗ]

Δεν αμφισβητω καθολου οτι οσα καταθετεις ειναι προσωπικες σου εμπειριες, ουτε αμφισβητω καθολου την αληθεια των γεγονοτων που αναφερεις. Θεωρω αλλωστε οτι οσοι γραφουν σε αυτο το forum εχουν καταρχην το τεκμηριο της ειλικρινιας. Η διαφωνια μου εγγυται στο εξης:
Δεν πιστευω οτι υπαρχουν εγγενως "τεμπελικες" φυλες. Δεν πιστευω δηλαδη οτι υπαρχει στο DNA ενα γονιδιο τεμπελιας το οποιο κληρονομειται απο γενια σε γενια, οπως για παραδειγμα το χρωμα των ματιων.
Πιστευω οτι για την απαθεια που περιγραφεις υπαρχουν πολλες αιτιες κοινωνικης φυσης, οι οποιες εφοσον μεταβληθουν (και απο οτι φαινεται στην Αφρικη μεταβαλλονται συνηθως μονο επι τα χειρω) ειναι πιθανον να μεταβληθει και η απαθεια αυτη. Εννοειται οτι δε μπορω να κανω καμια σοβαρη αναλυση γιατι στο Μαλι να ειναι ετσι τα πραγματα και γιατι στην Παπουα να ειναι αλλιως, εφοσον σε παραπλησια εξελικτικα σταδια βρισκονται και οι μεν και οι δε. Ουτε ανθρωπολογος ειμαι, ουτε στοιχεια επαρκη εχω ωστε να εκφρασω καποια εστω και επιδερμικη κριση, οποτε οτι και να πω μεγαλη σαχλαμαρα θα ειναι.
Και επισης κατι αλλο που πιστευω ακραδαντα ειναι οτι το ψαρι βρωμαει απο το κεφαλι.
Απο οτι λες (και το πιστευω) και στην Παπουα βρωμαει το κεφαλι του ψαριου, αλλα παρολαυτα οι εκει φυλες αντιδρουν υγειως και επιτυχως.Πιστευω οτι κατι θα υπαρχει που τους εκανε διαφορετικους εκει. Ισως το οτι η αποικιοκρατια ειχε διαφορετικη μορφη, ισως δεν τους αγγιξε τοσο βαθεια; Δεν εχω γνωσεις ιστορικοκοινωνικες της περιοχης αυτης ωστε να μπορω να καθορισω τον διαφοροποιητικο λογο, αλλα το να αποδωσω τη διαφορα αυτη στην τεμπελια η στην συλλογικη εφυια των φυλων, το βρισκω οτι ειναι στην καλυτερη περιπτωση δικη μας (ημων των δυτικων) διανοητικη "ευκολια".
ΥΓ1. Δε θελω να πω οτι δεν υπαρχει ως ατομικο γνωρισμα η τεμπελια η η εφυια. Απλως τα θεωρω ατομικα γνωρισματα και οχι συλλογικα.
ΥΓ2. Εγω υπαγομαι στην κατηγορια της ατομικης τεμπελιας: Δυο μερες σερνω αυτα τα ρημαδια τα μελομακαρονα και αντι να παω να τα φτιαξω καθομαι και αναφερομαι στις τεμπελικες φυλες του Μαλι! Αντε να παω να τα φουρνισω πια! :xmas_cheesygrin: