Ρωσία Στη Σοβιετική Ναχότκα. (Ανατολική Σιβηρία)

[soudianos]

καπετανιε η ιστορία σου μου κρατα συντροφια στη αρρωστια μου !!!νασε καλα!!!

ευχαριστώ και περαστικά, να κόψουμε και πίτα...

 

[soudianos]

Εκτός από το ανδρικό προσωπικό της λέσχης που μεριμνούσε για τις βασικές λειτουργίες της, σύχναζαν μερικές φορές κάποιες εθελόντριες Ρωσίδες γνώστες της αγγλικής γλώσσας, πνευματικά καλλιεργημένες, ηλικίας γύρω στα 35, που προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στα πολιτιστικά θέματα, στην εξυπηρέτηση και στις δημόσιες σχέσεις με τους αλλοδαπούς. Περιέργως δεν έκανες από τα πρώτα ταξίδια κοινωνικές σχέσεις μαζί τους. Κι όταν έκανες, αυτή περιοριζόταν σε ολιγόλεπτες συζητήσεις διακριτικές επαφές που να μη δίνουν τη αίσθηση επιδίωξης ιδιαίτερης γνωριμίας που θα τις εξέθεταν σ’ αυτόν το χώρο ανάμεσα στον κομισάριο και στον κύκλο τους. Ο σκοπός ήταν να μάθεις για την καθημερινότητα, τη ζωή, τις σκέψεις του ντόπιου που ζει μέσα σ΄ αυτό το σύστημα. Έτσι το θέμα επικοινωνίας λύθηκε σ’ αυτή την πόλη με τον καλύτερο τρόπο. Δεν περιμένεις βέβαια ν ακούσεις κατηγορίες και παράπονα για το σύστημα, ευθέως ο Ρώσος ποτέ δεν το κάνει σε ξένο γιατί είναι σαν να κατηγορεί την χώρα του, αλλά και για τον φόβο των Ιουδαίων…

Η Μ… φαινόταν να είναι αρχηγός εκεί μέσα. Καστανή, λεπτή πνευματώδης. Μια μέρα πήρε τσάι από το σαμοβάρι και κάθισε κοντά μου.
-«Σ’ έχω ξαναδεί εδώ αλλά μόνο τώρα δίνεται η ευκαιρία να συζητήσουμε.
- Μάλλον έφταιγαν οι ζεστές μέρες του καλοκαιριού με τα όμορφα βράδια ,εποχή ακατάλληλη για εσωτερικό χώρο.
-Πως σου φαίνεται η Σ.Ε και η πόλη;
-Έχετε λύσει τα βασικά προβλήματα του ατόμου όπως σπίτι, παιδεία κλπ. Φαίνονται οι άνθρωποι που κυκλοφορούν στην πόλη με τα πολλά πάρκα να μην έχουν άγχος. Η ζωή κυλά ήρεμη κι άνετη. »
Ξαφνιάστηκε κι ανακάθισε στην καρέκλα. Κέντρισες το ενδιαφέρον της; Σα να σου φάνηκε μια στιγμή ότι περίμενε να ακούσει μια αντίθετη κριτική που και η ίδια επικροτεί… Τώρα σαν να της είπες: «καλά είστε εδώ». Θα θυμηθείς αυτή την απάντηση πολύ αργότερα... Οι σοβιετικοί, μέσα σ’ αυτό τον ανταγωνισμό των δύο κόσμων, περιμένουν από τον αλλοδαπό εγκώμια για τις κοινωνικές κατακτήσεις τους. Αντίθετη άποψη δεν δέχονται κι ούτε παραδέχονται καθυστέρηση σε κάποιο τομέα. Η απάντηση τους συνήθως είναι : -Είμαστε καλύτεροι από άλλους, ή θα φτάσουμε και σας.
-«Τι γνωρίζεις μέχρι τώρα για τη χώρα μου;
-Ότι ξέρω είναι από τους συγγραφείς σας, τους Μεγάλους τους Παγκόσμιους και από τις εφημερίδες.
–Ποιους έχεις διαβάσει;
-Τολστόι, Ντοστογιέφσκι όπως ο περισσότερος κόσμος, κ.α. Τον Γκόρκι στην εποχή της επανάσταση και κάποιους άλλους. Φαντάζομαι κορίτσια (μπήκε στην παρέα και η Τ…καστανόξανθη και ψηλή ) ότι και στην Ρωσία οι δύο πρώτοι που ανέφερα θα είναι πολύ δημοφιλείς. Τους έχετε διαβάσει;» Εδώ δεν έδειξαν ενθουσιασμό.
-«Υπάρχουν πολλοί με το όνομα Τολστόι !!!;; εμμ να… έχουμε τώρα τους σοβιετικούς.
–Πως είναι δυνατόν; ο Τολστόι παράτησε τους δούλους του κι’ έπιασε τη σκαλίδα, τον Ντοστογιέφσκι τον έστειλε ο Τσάρος τέσσερα χρόνια στα κάτεργα και στο παρά πέντε γλύτωσε την εκτέλεση. Το σοβιετικό σας Σολτσενίτσιν τον στέλνατε συνεχώς στα γκουλάγκ της εδώ περιοχής. Αφήσατε καλώς ανέπαφα τα τσάρικα μνημεία, ας βάζατε και τα γραπτά στην θέση που τους αξίζει.
-Εμάς τώρα δεν μας ενδιαφέρουν οι συναισθηματισμοί και οι έρωτες του Τολστόι κι ούτε οι προσωπικές ψυχαναλύσεις και οι τύψεις συνείδησης του Ντοστογιέφσκι. Περιττές θεωρίες είναι. Δεν έχουμε χρόνο, πρέπει να δουλεύουμε. Τη θεωρία την κάνουμε πράξη καθημερινά σύμφωνα με τις εντολές του Πρώτου μας Επαναστάτη κι εργαζόμαστε συνεχώς στη βελτίωση του ατόμου και της κοινωνίας.
–Όμως κείνοι καθώς και οι ποιητές σας με την πένα και τον τρόπο τους, έριχναν τα πρώτα βέλη στο τσάρικο καθεστώς».
Δεν ήθελες να τις στεναχωρήσεις λέγοντας: Εκτός κι αν ενοχλεί η θρησκευτικότητα που είχαν, ή μάλλον δεν θέλει το σύστημα σας να χάσουν τα πρωτεία οι σημερινοί, που υμνούν με τα βιβλία τους την επανάσταση, και με καθημερινά άρθρα στις εφημερίδες μαζί με τους δημοσιογράφους εκθειάζουν τις επιτυχίες του συστήματος και δίνουν εντολές πως θα πρέπει να σκέφτεστε.
Που να ξέρατε και οι τρεις σας, ότι σε λιγότερο από δέκα χρόνια το Λένινγκραντ θα ονομάζεται Αγία Πετρούπολη, τότε μόνο!! (λόγω της ζήτησης εκ μέρους των αναγνωστών του φυσικά) θα ξεκινήσει να λειτουργεί το «Σπίτι Μουσείο του Ντοστογιέφσκι», κι όχι μόνο αυτό, αλλά θα κερδίζει η χώρα συνάλλαγμα χάρη στους ήρωες του ταλαιπωρημένου στη ζωή συγγραφέα όπως, όταν θα ξεναγεί το αναγνωστικό κοινό του στα σοκάκια της Αγία Πετρούπολης όπου τριγυρνούσε ο Ρασκόλνικωφ παλεύοντας με τις ενοχές του. Κι΄ αυτό επίσης, εξ αιτίας της ζήτησης εκ μέρους του τουρίστα αναγνώστη.
-«Αλλά για πείτε μου υπάρχει αντίθετη άποψη, κριτική γενικά;.
-Υπάρχει κριτική για κάθε συγγραφέα ή καλλιτέχνη φτάνει να είναι κοντά στη γραμμή του κόμματος. Διαφορετικά..."

Άλλες φορές με την Τ…που ήταν πιο προσγειωμένη, πιο ζεστή στις συζητήσεις και σου έδειχνε εμπιστοσύνη, μια μέρα σου εκμυστηρεύτηκε ότι ήταν από το Λένιγκραντ.
-«Η Μ…είναι του κόμματος;
-Δεν είναι καμιά μας του κόμματος Είναι δύσκολο να γίνεις μέλος. Χρειάζονται «ειδικά» προσόντα που δεν έχουν σχέση με την απόδοση στην εργασία.. Μπορεί να εναντιωθείς με τους φίλους, τους συγγενείς, ίσως χρειαστεί και να καταδόσεις. Μετά βέβαια θα έχεις πολλά προνόμια. Η θέση σου στην εργασία δεν θα απαιτεί προσόντα. Αρκεί η πίστη στο κόμμα. Κι ούτε είναι σωστό να δείχνεις τις τυχόν ξεχωριστές ικανότητες και ιδέες σου πάνω στην εργασία, γιατί θα κάνεις εχθρούς τους γύρω σου. Κι αν επιμείνεις μπορεί να εξαφανιστείς…
-Εσύ από το πιο δυτικό μέρος της ΕΣΣΔ το Λένιγκραντ βρίσκεσαι τώρα στην πιο ανατολικό, μια τεράστια απόσταση. Είναι αυτό που υποπτεύομαι;
-Όχι δεν είναι αυτό. Στο τέλος του έτους θα γυρίσω πίσω. Όμως, η εξορία σαν τιμωρία υπάρχει ακόμα και η Ναχότκα δεν εξαιρείται σαν τόπος εξορίας για τους κατοίκους των δυτικών περιοχών. Από το 1950 και μετά άρχισε να αναπτύσσεται η πόλη-λιμάνι. Το τέλος του πολέμου έφερε πολλές μετακινήσεις πληθυσμών και εκτοπίσεις εκατοντάδων χιλιάδων Ρώσων αιχμαλώτων που βρήκε ο σοβιετικός στρατός στη Γερμανία., προς τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ή στις πόλεις της Σιβηρίας ».
Παρόλο που η απάντηση σχετικά με το Λένιγκραντ είχε ερωτηματικά, εκτίμησες την εμπιστοσύνη που σου έδειξε δείχνοντας διακριτικότητα μέσα σε κείνο το χώρο, αφήνοντας σ΄ αυτή την πρωτοβουλία των κινήσεων δηλαδή των επαφών για συζήτηση, γιατί μπορούσαν να παρεξηγηθούν. Μια συκοφαντία από κάποιο κακοπροαίρετο δικό τους αρκούσε να της δημιουργήσει προβλήματα και μάλιστα σοβαρά. Που να ήξερες όμως τότε την εξέλιξη...

 

[isabelle]

Που να ήξερες όμως τότε την εξέλιξη...

Εσύ Soudianos μπορεί να μην ήξερες τότε την εξέλιξη σχετικά με την Τ. αλλά στο μεταξύ την έμαθες. Εμείς όμως τι σου φταιμε τώρα και μας κόβεις με υπονοούμενα πάνω σε κρίσιμο σημείο, να μας τρώει η περιέργεια (ίσως και μια κάποια ανησυχία εδώ που τα λέμε, σε τέτοιο μέρος τέτοιες εποχές... ). Εν αναμονή λοιπόν, θέλοντας και μη...:xmas_rolleyes:

 

[soudianos]

Εσύ Soudianos μπορεί να μην ήξερες τότε την εξέλιξη σχετικά με την Τ. αλλά στο μεταξύ την έμαθες. Εμείς όμως τι σου φταιμε τώρα και μας κόβεις με υπονοούμενα πάνω σε κρίσιμο σημείο, να μας τρώει η περιέργεια (ίσως και μια κάποια ανησυχία εδώ που τα λέμε, σε τέτοιο μέρος τέτοιες εποχές... ).

:xmas_biggrin: δίκιο έχεις, με τη φόρα μου ξέφυγε. άσε που η θέση του είναι κοντά στον επίλογο!!!
όσο για:ίσως και μια κάποια ανησυχία εδώ που τα λέμε, σε τέτοιο μέρος τέτοιες εποχές... ). εμείς θα να ανατρέψουμε Όλα....:xmas_biggrin:

Καπετάνιε... Μεγάλα κουράγια είχες!
Λόγω του δευτέρου προσώπου που χρησιμοποιείς, μπήκα στη θέση σου νοητά, αλλά τα παράτησα κατάκοπη.
Συνέχισε, συνέχισε...
καταπληκτική αρχή!

Κί εγώ Αria ανακαλύπτω τελευταία πως το μπαγάσικο το β πρόσωπο είναι πολύ βολικό....βγαίνω εκτός

(πιστεύω μέχρι το βράδυ ναχω φέρει)

 

[soudianos]

Οι κοινωνικοπολιτικές συζητήσεις στη λέσχη κάποια στιγμή τέλειωναν κι΄ ερχόταν η ώρα για διασκέδαση. Αυτή γινόταν στο μπαρ-εστιατόριο όπως έχει αναφερθεί, το οποίο βρισκόταν σ΄ ένα δεντροφυτεμένο δρομάκι κοντά στη λέσχη. Ελαφρά χαμηλός ήταν ο φωτισμός, αραιά τοποθετημένα τα τραπεζάκια με όμορφο τραπεζομάντιλο, και σε μια γωνιά η ορχήστρα που έπαιζε χορευτική μουσική ντόπια και διεθνή. Ήταν καλή η εξυπηρέτηση, γενικά ένας χώρος προσεγμένος και δεν του έλειπε κάτι. Οι θαμώνες ήταν Ρώσοι με οικογένειες, φίλοι ή ζευγάρια. Μπορούσες να φας ή απλά να πάρει μόνο ποτό. Τα ποτά ήταν μπύρα με το γνωστό μπουκάλι των σοβιετικών χωρών όπως έχει γραφτεί παραπάνω, το αφρώδες κρασί που το λέγατε σαμπάνια (συνηθιζόταν κι αυτό σ΄ αυτές τις χώρες), και φυσικά η βότκα. Από φαγητά είχαν κυρίως κρύο πιάτο από φιλέτο μοσχάρι.

Είναι γερά ποτήρια οι Ρώσοι και φωνακλάδες όταν είναι πιωμένοι. Η ευθυμία όμως περιοριζόταν στην παρέα τους δεν ήταν ενοχλητική. Στην επικοινωνία μαζί τους ήταν πάντα ευχάριστοι, καλόκαρδοι, ενθουσιώδεις, και φιλικοί ιδίως όταν άκουγαν πως είσαι Έλληνας. Πολλές φορές σε καλούσαν στο τραπέζι τους. Ανταλλάσατε μια τυπική κουβέντα ή ένα κέρασμα. Στις περιπτώσεις που ζητήσατε κοπέλα για χορό από κάποια παρέα δεν υπήρχε πρόβλημα. Μόνες κοπέλες στο εστιατόριο δεν υπήρχαν. Ήταν περίεργο γιατί υποτίθεται ότι ελευθερωμένες όπως ήταν οι σοβιετικές γυναίκες θα μπορούσαν να διασκεδάζουν μόνες. Πιθανώς να μην το συνήθιζαν σ αυτό το οικογενειακό περιβάλλον.

Από την πρώτη βραδιά εντύπωση σου προκάλεσε η λεπτότητα και η γαλατική ευγένεια των Ρώσων κάθε ηλικίας όταν ζητούσαν ντάμα για χορό. Είτε ήταν γυναίκα του, είτε φίλη της παρέας, είτε από άλλο τραπέζι, ο καβαλιέρος τράβαγε την καρέκλα της, μετά την τοποθετούσε στη θέση της μόλις η κοπέλα σηκωνόταν, κι όταν την έφερνε στο τραπέζι την ξανατράβαγε για να καθίσει. Ήταν σοβιετικός κανόνας, συνήθεια της σλαβικής φυλής ή κατάλοιπα των αριστοκρατικών σαλονιών της τσάρικης εποχής; Δεν μπορούσατε κι’ εσείς να ξεφύγετε από τον κανόνα. Ξεχάσατε όμως να το εφαρμόζετε κι’ αργότερα…

Αυτός ο χώρος μαζί με κείνο του εστιατορίου στο ξενοδοχείο «Ναχότκα» ήταν οι κύριοι τόποι βραδινής διασκέδασης. Εκτός απ’ αυτούς υπήρχαν και δύο μπαρ με όλη τη σημασία της λέξης…, με πολλούς Ρώσους πελάτες πιωμένους και φωνακλάδες. Ήταν χώρος φασαριόζικος κι αφιλόξενος για σένα που ήσουν ξένος. Πολλοί δικοί τον προτιμούσαν.
Ένα ηλιόλουστο πρωινό βρέθηκες μπροστά σ ένα είδος λαϊκής που γινόταν στο πάρκο. Όλος ο χώρος ήταν σε μια έκταση είκοσι μόλις μέτρα όπου γύρω στα δεκαπέντε άτομα πούλαγαν αυτά που παρήγαγαν οι μικροί τους κήποι. Μια γριούλα με δυο κιλά μήλα μισοχαλασμένα, κάποιος άλλος με πορτοκάλια σαν αυτά που ποτέ δεν αγοράζεις, λίγα αυγά, κάποια όρνιθα, διάφορα οικιακά είδη μεταχειρισμένα, κι ένας νεαρός με παλιούς δίσκους βινυλίου. Σ΄ ένα παμπάλαιο πικ απ τους δοκίμαζε, και κείνη τη στιγμή είχε στη διαπασών ένα γνωστό τραγούδι ευρωπαϊκού συγκροτήματος που σατίριζε τους Ρώσους.

Κάθισες στο κοντινό παγκάκι για να χαζέψεις την όλη εικόνα της λαϊκής, όταν ξαφνικά, δεν πίστευες στα μάτια σου. Στο διπλανό κάθισαν μια γιαγιούλα λεπτή μαυροφορεμένη μέχρι και το κεφάλι με την εγγονή της, μια κοπέλα βγαλμένη από τα παραμύθια, σαν ένας λαμπερός κομήτης που ξεκίνησε δεκαετίες πριν για να φτάσει στη σημερινή γκρίζα εποχή. Γύρω στα 19, μαύρα μαλλιά, λεπτή μέση μ ένα ολόσωμο κόκκινο φόρεμα που έφτανε φαρδύ μέχρι κάτω, μόλις πάνω από τα κόκκινα γοβάκια της. Ήταν μια πριγκηπέσα, μια Νατάσα ή μια Κίτυ των τσάρικων αριστοκρατικών δεξιώσεων των μυθιστορημάτων του περασμένου αιώνα. Ήταν μια εικόνα που αναστάτωσε την τάξη της καθημερινότητας της περιοχής. Καμία σχέση με μπολσεβίκα ή συντρόφισσα. Η Ρωσία των εκπλήξεων. Αμίλητες και οι δυο τους σαν οπτασίες χάθηκαν.

Μόλις μπήκες στο μεγάλο κατάστημα τροφίμων μια γαργαλιστική μυρουδιά σου ήρθε στη μύτη. Προερχόταν από μεγάλες παστές ρέγκες οι οποίες ήταν στο τριπλό μέγεθος από αυτές που ξέρεις. Ενημέρωσες τον τροφοδότη στο καράβι, και καθημερινά σας σέρβιρε νοστιμότατη ρέγκα με λαδολέμονο. Στο άδειο κατάστημα υπήρχε ένα μονάχα μεγάλο κομμάτι κρέας, γεμάτο από λίπη και κόκαλα. Τα υπόλοιπα προϊόντα ήταν κονσέρβες από κρέας ή ψάρι.

Σειρά είχε το πολυώροφο κατάστημα με ρούχα. Τίποτε το ιδιαίτερο, εκτός από γούνες στη τιμή των 200-250 ρουβλιών. Ή ποιότητα τους ήταν για τον λαό. Επίσης τα γνωστά κουκλάκια μπαμπούσκες. Η φωτογραφική μηχανή «Κίεβ» που αγόρασες με 400 ρούβλια δηλαδή με 100 δολάρια, και την οποία σου είχαν επαινέσει στην Αθήνα αποδείχθηκε λάθος κίνηση όταν δίπλα σου ήταν η Ιαπωνία… Κακό μέταλλο, σκληρός μηχανισμός τυλίγματος του φιλμ, με αποτέλεσμα να νομίζεις ότι τραβάς κι αυτό να μην ξετυλίγει.

Ας μπούμε και σε Ρωσικό σπίτι. Σε κάλεσαν κάποια μέρα για βότκα. Η πολυκατοικία ήταν το γνωστό σοβιετικό κυβικό στυλ. Μόλις ανεβήκατε στο δεύτερο όροφο, ένας μεγάλος ελεύθερος χώρος εκτεινόταν μπροστά σου, χωρισμένος σε μικρότερους με σχοινιά όπου είχαν κρεμασμένα σεντόνια, ή πλαστικά ή ότι άλλο είχαν. Κάθε μικρός χώρος περιείχε ένα κρεβάτι, κάποιο κομοδίνο για τα προσωπικά είδη, ή αντί αυτού μια σκέτη χαρτόκουτα ή βαλίτσες.. Αυτό ήταν ένα είδους δωματίου (σπιτιού) για ένα άτομο που παραχωρούσε το κράτος. Η κουζίνα και το μπάνιο ήταν κοινά. Εκεί που σε κάλεσαν ήταν κανονικό δωμάτιο που έκλεινε με πόρτα, χωλ και κουζίνα. Σέρβιραν βότκα με μεζέ παστό ψάρι.
Μια άλλη μέρα σε κάλεσαν επίσκεψη σε ντάτσα. Ανοικτός εξωτερικός χώρος, ένας απεριποίητος κήπος και στην μέση ένα ξύλινο μεγάλο σπίτι σαν αυτά που υπάρχουν στις ευρωπαϊκές πόλεις. Αν ήταν περιποιημένο εξωτερικά θα ήταν τέλειο. Εσωτερικά το τεράστιο σαλόνι ήταν γεμάτο κλασικά έπιπλα, και παντού στολίδια, διάφορα αντικείμενα, ή μπιμπελό σε υπερβολική ποσότητα. Αυτή την περίπτωση, ίδια σχεδόν, την είχες δει και στην Κούβα. Φυσικά εδώ ο ιδιοκτήτης ανήκε στις ανώτερες τάξεις… είχε κινούμενο μπαράκι με κάθε είδους ποτά

Έχει ειπωθεί, ότι για να γνωρίσεις καλυτέρα ένα μέρος είναι προτιμότερο να έρχεσαι σε επαφή με τον ντόπιο από το να βλέπεις τα άψυχα κτίρια.
Ένα αυγουστιάτικο απόγευμα παρέα με τον Σ…κάνατε βολτούλες στα δρομάκια του πάρκου της περιοχής σας, όταν ένα δίδυμο σας προξένησε εντύπωση
-Αυτές τις δυο προηγουμένως τις ξανασυναντήσαμε.
-Πράγματι, κι αυτό είναι περίεργο πρώτη φορά το βλέπουμε. Είναι και μαυρομαλούσες; Διαφέρουν από τις ντόπιες.
-Κι όχι μόνο, περπατούν αδιάφορα χωρίς να έχουν κάποιο σκοπό.
-Νάτες πάλι, γυρίζουν πίσω.
Ήταν δύο νεαρές Ρωσίδες που φαινόντουσαν να είναι άσχετες στο κλίμα το τόπου. Ρίχνεις μια γρήγορη ματιά στο σημειωματάριο με τα Ρωσικά…
-Κακ ντελά ντεπούσκα:
-Μιλάμε λίγα αγγλικά (μίλαγαν αρκετά καλά)
-Είμαστε Έλληνες εσείς από πού είστε κορίτσια;
-Είμαστε από το Ulan Ude
-Ulan Ude, Ulan Ude..μήπως βρίσκεται νότια και στη μέση της Σ.Ε;
-Ναι, είναι κοντά στη λίμνη Βαϊκάλη
-Μάλιστα, και τι κάνετε στη Ναχότκα;
-Είμαστε μαθήτριες και εργαζόμαστε, τώρα ήρθαμε εδώ για τις καλοκαιρινές μας διακοπές θα μείνουμε είκοσι μέρες.
-Μαθήτριες; Καλά πόσο χρονών είστε;
-17.
Δεκαεφτά και σας περνούσαν μισό κεφάλι όταν εσείς ήσασταν 1,76. Καλοντυμένες μαλλιά και μάτια μαύρα, ξεχώριζαν εύκολα από τους ντόπιους.

Άνευ περαιτέρω διατυπώσεων, σε σύντομο χρόνο, δύο ζευγαράκια πιασμένα χέρι-χέρι έδιναν μια ξεχωριστή νότα στα παρκάκια και στους δρόμους αυτής της καταθλιπτικής περιοχής. Απλές άνετες και χωρίς καμία ένδειξη ανησυχίας επειδή κάνουν παρέα με καπιταλιστές. Γιατί άραγε; Μήπως από άγνοια ή επειδή δεν κατοικούσαν εκεί και δεν τους γνώριζαν; Αργότερα το βράδι, στο εστιατόριο του ξενοδοχείου γιορτάστηκε η σύσφιξη των ελληνοσοβιετικών σχέσεων κάτω από τους ήχους της μπαλαλάικας.

Μετά από 20 μέρες που φτάσατε στο Βανκούβερ ένα γράμμα από το Ulan Ude σε περίμενε. Συμπέρασμα ότι η αλληλογραφία κατοίκου από τη Σιβηρία αλλά φυσικά και από οποιαδήποτε περιοχή της Σ.Ε. με άτομο από το άλλο «στρατόπεδο» πραγματοποιείται κανονικά και χωρίς παραβίαση του φακέλου όπως φαινόταν.
Ας δούμε όμως περιληπτικά, ποια ήταν τα άλλα μέρη με τα οποία κάνατε δρομολόγια με τη Ναχότκα και ποιος ο Β. Ειρηνικός Ωκεανός.

 

[soudianos]

Εκεί όπου η «Δύση» γίνεται ανατολή και η «Ανατολή» δύση
Β. Ειρηνικός, Βανκούβερ, Prince Rupert.

Από την αριστερή σας πλευρά, οι ερημικές πλαγιές της ουράς της Σαχαλίνης του νησιού που μοιάζει με σκυλόψαρο καταλήγανε ομαλά μέχρι τη θάλασσα. Από τη δεξιά πλευρά, το βορειότερο νησί της Ιαπωνίας το Χοκάιντο σου έφερνε αναμνήσεις από αλλοτινές επισκέψεις στην ηφαιστειογενή ενδοχώρα του. H πορεία συνεχιζόταν ανάμεσα από τα νησιά Κουρίλες που ξεκινούν κοντά από το Χοκάιντο και με το ένα δίπλα στο άλλο φτάνουν μέχρι τη χερσόνησο Καμτσιάκα. Ανήκουν όλα στη Σ.Ε. είναι ηφαιστειογενή και μόνο τα μεγάλα κατοικούνται. Ήταν οι τελευταίες στεριές που αφήνατε πίσω σας όταν μπαίνατε στον Ειρηνικό

Πάντα απευχόσουν τις βόρειες θάλασσες ιδίως τον χειμώνα που φέρνει μαζί με την παγωνιά, τα gale και τα storm. Μέχρι εννέα μποφόρ το πρώτο, μέχρι δέκα το δεύτερο. Δεν έφτανε το 43 Βόρειο πλάτος της Ναχότκα και το 45 του Βανκούβερ αλλά έπρεπε να κάνετε και τοξάκι!! Η ευθεία γραμμή στο χάρτη δεν είναι πάντα η συντομότερη. Έτσι φτάνατε στο 50ο κοντά στα παγωμένα Αλεούτια. Δεν είχατε οπτική επαφή μαζί τους, αλλά η αίσθηση που βρίσκεστε κοντά σ αυτά τα νησιά που τα σφυροκοπάνε οι βοριάδες του μεγάλου ωκεανού, σας ενέπνεε ανησυχία, και επιθυμούσατε να
ξεγλιστρήσετε το συντομότερο. Τα Αλεούτια νησιά που σαν περιδέραιο ενώνουν την Αλάσκα με τη Καμτσιάκα, ανήκον στη Ρωσία, η οποία τα πούλησε μαζί με την Αλάσκα στις ΗΠΑ το 1867. Καλλιεργήσιμο έδαφος δεν έχουν και οι Εσκιμώοι που τα κατοικούν ασχολούνται με την αλιεία και το κυνήγι ιδίως της αλεπούς.

Τα βαρομετρικά χαμηλά ξεκινούν συνήθως από Βόρεια Κίνα, Μογγολία, Κορέα, και με πορεία, όπως πάντα στο βόρειο ημισφαίριο ΒΑ, καταλήγουν στην Αλάσκα ή στον Καναδά. Αν τύχαινε και ξεκινούσατε το ταξίδι μαζί με κάποιο, σας συνόδευε με τα εννιά ή δέκα μποφόρ σε όλη τη διαδρομή μέχρι το Βανκούβερ. Άλλο δημιουργούνταν μετά την αναχώρηση σας, περνούσε από πάνω σας και σας ταλαιπωρούσε για λίγες μέρες. Όμως, στη επιστροφή από Καναδά προς Ναχότκα, τότε είχατε να αντιμετωπίσετε το ένα πίσω από το άλλο στην χειμερινή περίοδο.
Ταξιδεύοντας ανατολικά, όταν πλησιάζατε στον Μεσημβρινό του 180ο βάζατε δυο φορές την ίδια μέρα και στην επιστροφή διαγράφατε μία. Κι αν ήταν Κυριακή θα είχατε δυο αργίες ή την χάνετε; Στη πρώτη περίπτωση εξαρτιόταν από τη διάθεση του καπετάνιου και στη δεύτερη την αλλάζετε μια μέρα πριν.

Η πρώτη σας επαφή με τις πολυπόθητες ακτές του Καναδά γινόταν μέσω του Juan de Fuka strait, του καναλιού που βρίσκεται στα σύνορα με τις ΗΠΑ και που πήρε το όνομα του από τον Κεφαλλονίτη Ιωάννη Φωκά, που σαν πλοίαρχος μιας ισπανικής αποστολής ανακάλυψε την περιοχή το 1592.
Εν συνεχεία, ο όμορφος κόλπος του Βανκούβερ, ασφαλές καταφύγιο, σας περίμενε σαν μια μεγάλη αγκαλιά να ξεκουράσει τα σιδερένια πλευρά του πλοίου, και τη δικιά σας ψυχοσωματική ταλαιπωρία. Πλατύς και ήρεμος ο κόλπος, στην επιφάνεια του καθρεφτίζονταν τα χρώματα της ανατολής του ήλιου, μια ευχάριστη γαλήνη που σε προϊδέαζε στα χαρακτηριστικά της χώρας που βρισκόσουν. Αντιλαμβανόσουν αμέσως τη διαφορετικότητα του «δυτικού κόσμου» απ΄ αυτόν απ΄ όπου είχε ξεκινήσει πριν 15-17 μέρες, με τις δεκάδες των ιδιωτικών σκαφών, τις εκατοντάδες αγωνιστικών ή ερασιτεχνικών ιστιοφόρων λέμβων που με τα μικρά τριγωνικά λευκά πανιά λικνιζόταν τεμπέλικα στο νερό. Μια ολιγοήμερος αναμονή στο αγκυροβόλιο του Βανκούβερ δεν ήταν καθόλου δυσάρεστη. Αντίθετα ήταν επιθυμητή για μια ξεκούραση πριν από τις εργασίες και τη φασαρία της φόρτωσης των 22.000 τόνων καλαμποκιού για τη Ναχότκα.

Το κέντρο (Downtown) του Βανκούβερ ήταν απλό, άνετο, χωρίς κυκλοφοριακά προβλήματα και τη βραδινή ερημιά που χαρακτηρίζει τα κέντρα των αμερικανικών πόλεων. Πλακόστρωτοι ήταν οι εμπορικοί δρόμοι, όπου το κυριότερο αξιοθέατο της πόλης ήταν ένα παμπάλαιο ρολόι που δούλευε με ατμό. Ύψους γύρω στα τρία μέτρα ήταν τοποθετημένο πάνω στον κεντρικό πεζόδρομο, και οι περαστικοί περίμεναν την ώρα που θα ηχήσει σαν παλιά ατμομηχανή, εκπέμποντας ατμό. Δεκάδες τουριστικά μαγαζάκια πωλούσαν αναμνηστικά με θέματα από τη ζωή των Ινδιάνων και από την περιοχή της Βritish Columbia, πολιτεία της οποίας πρωτεύουσα είναι το Βανκούβερ.
Είδες το μουσείο χρυσού, το αστεροσκοπείο, ανέβηκες στον πύργο όπου εντύπωση σου έκαναν οι δημοκρατικέ… τιμές στο εστιατόριο, βρέθηκες στη μεγάλη περιοχή της Chinatown. Περπάταγες με ασφάλεια στους δρόμους τις νυχτερινές ώρες, έκανες τα ψώνια σου για τη Ναχότκα, μεταξύ των οποίων και προσωπικά είδη καθημερινής χρήσης προμήθεια δύο μηνών τουλάχιστον για να μην αγοράσεις σοβιετικά. Περισσότερο εντυπωσιάστηκες από τους ήσυχους, άνετους κι ευγενικούς Καναδούς των οποίων η κυβέρνηση έχει σχέσεις με όλους. Όπως π.χ. οι εμπορικές συναλλαγές με την Σ.Ε. μέσω του πλοίου σας, καθώς και οι φιλικές σχέσεις με την Κούβα με την ανταλλαγή διπλωματικών αποστολών και με την δυνατότητα επίσκεψης Καναδών τουριστών στο νησί, κάτι που ήδη γνώριζες από προσωπική εμπειρία, όταν σε είχαν συμβουλέψει κι έκανες τον Καναδό στις δύσκολές περιπτώσεις… στο σκληρό καθεστώς της Κούβας κείνης της εποχής.

Σε κάποιο από τα τρία ταξίδια πλεύσατε μέχρι το Seattle των ΗΠΑ για τρεις μέρες, όπου ανέβηκες και στον εκεί πύργο του με την φανταστική θέα.
Στο τρίτο ταξίδι στο Βανκούβερ τότε που άρχιζε ο χειμώνας, σας έστειλαν και στη μικρή πόλη Prince Rupert δέκα μοίρες βορειότερα γύρω στο 55ο Β. κοντά στα σύνορα με την Αλάσκα. Ταξιδεύατε τρεις μέρες σε μια περιοχή με ελάχιστη ναυσιπλοΐα, για να φτάσετε σ΄ ένα λιμάνι που δύσκολα τυχαίνει δεύτερη φορά. Πλέοντας παράλληλα με τις καναδικές ακτές είχες την αίσθηση της ασφάλειας, αλλά και οι θύελλες του ειρηνικού φτάνουν εξασθενημένες στις ακτές της αμερικανικής ηπείρου. Ένα συναίσθημα απομόνωσης σε πλημμύριζε σ’ αυτή την μοναχική βορινή πορεία σε τούτο το κομμάτι της υδρογείου, όπου είχες την αίσθηση ότι ο αέρας είναι καθαρότερος, ο κύκλος του ορίζοντα μικρότερος και ο ουρανός χαμηλότερος. Η καθημερινή παρουσία φαλαινών σε απόσταση πάνω από τα πεντακόσια μέτρα από το πλοίο, σούφερνε εικόνες με θηρία πάνω σε χάρτες θαλασσοπόρων. Ήξερες πως η πορεία προς το Βορά πάντα κάπου διακοπτόταν, είχες όμως την επιθυμία να ανέβεις όσο το δυνατό βορειότερα. Η ομοιότητα των ημερών των άλλων θαλάσσιων περιοχών δεν θα υφίσταντο εκεί. Κάθε μια θα ήταν διαφορετική αλλά…Οι σκέψεις σου διακόπηκαν όταν μπήκατε σ’ ένα δίαυλο ανάμεσα από ένα σύμπλεγμα νησιών κατάφυτων από μισοχιονισμένα πελώρια πευκόδενδρα που οι ρίζες τους βούταγαν μέσα στο νερό.

Η μικρή πόλη με πληθυσμό κάτω των δέκα χιλιάδων κατοίκων, φαινόταν σα να είχε κτιστεί κι αυτή μέσα σε δάσος έτσι όπως ήταν περικυκλωμένη από τεράστια δένδρα. Ήταν χιονισμένη κι αυτή με καλή ρυμοτομία, μικρά κτίρια, όμορφα ξύλινα σπιτάκια, καθαρή, μια μικρή κίνηση στους δρόμους, μια αξιοζήλευτη ζωή χωρίς άγχος. Στο κέντρο της βρισκόταν η μοναδική τράπεζα, και μια μπυραρία που γέμισε από το απόγευμα με θαμώνες κάθε ηλικίας. Ο πολυδιαφημισμένος από τα εστιατόρια, φρέσκος ντόπιος σολομός της περιοχής σου έπεσε λίγο βαρύς, εν συγκρίσει με τα ψάρια της Μεσογείου Θάλασσας. Το Prince Rupert προσελκύει κυρίως φυσιολατρικό τουρισμό, με αναρριχήσεις πεζοπορίες και κυρίως επισκέψεις σε περιοχές αρκούδων και φαλαινών.
Η Ναχότκα όμως περιμένει την τελευταία μας επίσκεψη.

 

[soudianos]

 

[soudianos]

Η αβαρία. Στους -32C. O «Αποχαιρετισμός»

Στις 18 του Νοέμβρη αφήσατε το βορινό και χιονισμένο P. Rupert για να κάνετε το τρίτο και τελευταίο ταξίδι στη Ναχότκα. Ο χειμωνιάτικος βόρειος Ειρηνικός σας περίμενε όχι με την φουσκοθαλασσιά του Ιούλη, κι’ ούτε με τα μόλις οκτώ περιστασιακά μποφόρια του Σεπτέμβρη. Δυο μέρες μετά την αναχώρηση άρχισε… Το ένα βαρομετρικό χαμηλό διαδεχόταν το άλλο. Ελάχιστο χρόνο κρατούσαν τα διαλλείματα για ανάσα. Το καλοφορτωμένο καράβι χαμηλωμένο όπως ήταν, κόντραρε σταθερά πάνω στα οκτώ με εννιά μποφόρ. Τα κύματα έμπαιναν από τη μια πλευρά του κατσαρώματος κι έφευγαν από την άλλη. Καθημερινά επικρατούσε το ίδιο σκηνικό. Το συνηθίσατε όμως, όπως όλα συνηθίζονται… Περάσατε αισίως το 180ο, βάλατε μπροστά μια μέρα. Το μισό ταξίδι είχε περάσει. Όμως το νορβηγέζικο σκαρί δεν άντεξε στο καθημερινό κτύπημα των κυμάτων. Δυο μέρες μετά το 180ο ξηλώθηκε ένα κομμάτι της κουπαστής μήκους είκοσι μέτρων, κρατημένη η άκρη του από τη σταθερή που ακόμα βρισκόταν στο κατάστρωμα, αιωρόταν σαν εκκρεμές έξω από το πλοίο με κίνδυνο να τρυπήσει με το βάρος που είχε την εξωτερική πλευρά του. Κόψατε ταχύτητα και ήρθατε κόντρα στον άνεμο για να ηρεμήσει το μπότζι. Ένας μηχανικός με οξυγόνο στο χέρι δεμένος με βιλάϊ που τη μια άκρη κρατούσαν άλλα άτομα που βρίσκονταν σε ασφαλή εσωτερικό χώρο, προχώρησε ισσοροπόντας πάνω στο γλιστερό και κινούμενο κατάστρωμα χωρίς να πτοείται από τις ριπές των κυμάτων που έφερνε ο αέρας, δέθηκε με την άκρη του σχοινιού πάνω στη γερή κουπαστή, έκοψε το κομμάτι που αιωρείτο, και το άφησε να χαθεί για πάντα στο βυθό του Ειρηνικού. Εν συνεχεία δέσατε δυο παράλληλα σχοινιά στη θέση της κομμένης κουπαστής για προσωρινή ασφάλεια. Η αντικατάσταση της χαμένης θα γίνει στο επόμενο λιμάνι μετά τη Ναχότκα την Χιροσίμα. Με το τραυματισμένο πλέον σκάφος , συνεχίσατε χωρίς άλλα προβλήματα για τον προορισμό σας όπου φτάσατε στο αγκυροβόλιο στις 8 του Δεκέμβρη.




Το κενό στην κουπαστή που άφησε το κομμάτι που χάθηκε



Σε κάθε άφιξη σας στη Ναχότκα πάντα είχατε αναμονή στο αγκυροβόλιο, έως ότου βρεθεί η κατάλληλη προβλήτα. Η αναμονή μπορούσε να κρατήσει και τρεις βδομάδες. Αν η θέση ήταν κοντά στο λιμάνι υπήρχε λάντζα του λιμανιού με καθημερινά δρομολόγια προς την πόλη. Πολλές φορές ήταν κουραστική λόγω τυχόν θαλασσοταραχής και της ωριαίας διαρκείας της. Στο εξωτερικό αγκυροβόλιο ο ελεύθερος χρόνος περνούσε ψαρεύοντας και το μόνο που πιάνατε ήταν οι γλώσσες. Γλώσσες μεγάλες σαν το μέγεθος μεσαίου ταψιού. Δεν τσίμπαγαν εύκολα και μπορεί να περίμενες μια ώρα μέχρι να βγάλεις. Όμως παρατήρησες ότι κάθε φορά όμως που περνούσε κάποιο μηχανοκίνητο σκάφος ο θόρυβος της μηχανής τάραζε τον βυθό, ξύπναγε αυτά τα ψάρια που τους αρέσει να ξαπλώνουν στην άμμο του βυθού, και ένα απ΄ αυτά κατάπινε το δολωμένο αγκίστρι σου. Συχνά άφηνες την πετονιά να ψαρεύει μόνη της, κι όταν περνούσε σκάφος από κοντά το ψάρι ήταν σίγουρο.

Κι αυτή τη φορά είχατε αναμονή κι στο αγκυροβόλιο, με δυνατότητα εξόδου στη στεριά. Τα γύρω βουνά ήταν ελαυρώς χιονισμένα. Λίγες μέρες μετά, μια πυκνή ομίχλη επικράτησε σε όλο τον κόλπο κι άρχισε να χιονίζει. Το κατάστρωμα γέμισε. Κάθε λεπτομέρεια του καραβιού ήταν καλυμμένη με χιόνι. Κατόπιν ήρθε η παγωνιά. Όλες οι βρεγμένες επιφάνειες στερεοποιήθηκαν. Παγοκολόνες σαν ανάποδα σπαθιά και σταλαχτίτες κρέμονταν πάνω από το κατάστρωμα, που κι’ αυτό είχε κρυσταλλώσει κι ήταν επικίνδυνη η πρόσβαση. Οι εξωτερικές εργασίες σταμάτησαν όχι μόνο λόγω του πάγου αλλά και του ψύχους που επικρατούσε. Από το φινιστρίνι της ζεστής καμπίνας, που εσωτερικά είχε καλυφθεί από λεπτό στρώμα χιονιού εξ’ αιτίας του παγωμένου εξωτερικού τμήματος του, με το νύχι σου σχεδίαζες πάνω του, κι’ απολάμβανες τα κρυστάλλινα γλυπτά που ο σιβηριανός χειμώνας είχε δημιουργήσει στο κατάστρωμα.

Τα γύρω βουνά, η πόλη όλα ήταν κάτασπρα. Η έξοδος με το καραβάκι ήταν περιπετειώδης εξ’ αιτίας του χιονιά αλλά και του ελαφρύ κυματισμού στον κόλπο. Δεν μπορούσες όμως να μείνεις κλεισμένος μέσα, μετά τον διάπλου του Ειρηνικού και την περιπέτεια που είχατε. Εξ’ άλλου πλησίαζαν τα Χριστούγεννα. Με τι ντύσιμο όμως θα βγεις; Δοκίμαζες ρούχα κι΄ έβγαινες κάθε τόσο στο κατάστρωμα να δεις αν κρύωνες. Στο τέλος κατέληξες στα τρία ζευγάρια κάλτσες, δερμάτινες μπότες μέχρι την γάμπα αγορασμένες από τα στιβανάδικα των Χανίων, απομεινάρι μιας παλιάς μόδας των western, παντελόνι πιτζάμας και πάνω του δύο ακόμη παντελόνια. Από τη μέση και πάνω δυο μπλούζες μάλλινες, σακάκι και μπουφάν. Το κεφάλι το πιο σπουδαίο, το κάλυψες με το μοναδικό καπέλο που είχες, ένα φθαρμένο καλοκαιρινό τζόκεϋ. Γάντια δεν είχες τα χέρια μείνανε ακάλυπτα.

Στο λιμάνι παχύ στρώμα χιονιού κάλυπτε όλες τις προβλήτες. Στα πεζοδρόμια της πόλης μια στενή πατημένη λωρίδα έδειχνε τη διάβαση, ανοιγμένη ανάμεσα από τους χιονόλοφους που είχαν σχηματίσει οι χιονοκαθαριστήρες των δρόμων. Σκληρή και γλιστερή όπως ήταν η διάβαση προτιμούσες να βουλιάζουν βαθιά και σταθερά οι μπότες σου μέσα στο απάτητο χιόνι. Πλησιάζοντας στο μικρό γνωστό σου ταχυδρομείο το είδες: Πάνω στη στέγη του ένα μεγάλο θερμόμετρο με κόκκινα γράμματα έδειχνε -32C. Το κοίταζες και δεν το πίστευες!! Μια κατάκτηση, ένας σταθμός στην πορεία σου.[1] Τα καλυμμένα μέλη του σώματος δεν είχαν πρόβλημα. Το πρόβλημα ήταν στο πρόσωπο και στο κεφάλι. Αυτή τη φορά oι σοβιετικοί πολίτες υπερείχαν ενδυματολογικά από σένα. Ντυμένοι με χοντρά παλτά, οι συντρόφισσες με γούνες, μπότες, και όλοι με τα γνωστά γούνινα μεγάλα καπέλα με τις ορθές τρίχες, κυκλοφορούσαν με άνεση. Η ανάσα που έβγαινε από τα ρουθούνια πάγωνε στο μουστάκι σου κι αμέσως γινόταν κρυστάλλινα μπαλάκια. Τα έτριβες κάθε τόσο με το χέρι υγροποιούταν αλλά ξαναπάγωναν αμέσως. Συχνά έτριβες το κεφάλι πάνω από το καπέλο και το πρόσωπο σου τα οποία είχαν ξυλιάσει… Ο παγωμένος αέρας που έμπαινε στην πόλη από το κενό, «την πόρτα», που σχημάτιζαν τα βουνά, και που ερχόταν από τα πέρατα της Σιβηρίας, έπεφτε στο πρόσωπο σου όταν ήσουν στα ευάερα μέρη ιδίως προς την περιοχή του λιμανιού , σου έφερνε δύσπνοια και ταχυπαλμία μαζί και κάποια ανησυχία, μέχρι να προφυλαχτείς στα απάνεμα μέρη της πόλης που σχημάτιζαν τα κτίρια. Άπειρες νιφάδες του χιονιού κλωθογύριζαν κοντά στις αδύναμο φως των ηλεκτρικών λαμπών, πέφτανε ήρεμα στο έδαφος, μέχρις ότου οι ριπές του αέρα τις οριζοντίωνε δίνοντας τους σχήματα σμήνους λευκών πεταλούδων.

Στο φως της μέρας, οι Ρωσίδες καθαρίστριες των δρόμων, ντυμένες στα ζεστά με χοντρά γάντια και με σκούφο, με τις ξύλινες χωριάτικες σκούπες τους βρισκόταν στο πόστο τους. Τι να προκάνουν; Ότι μπορούσαν σκούπιζαν άκρες των δρόμων τ΄ απομεινάρια που άφηναν οι χιονοκαθαριστήρες ή μάζευαν κάποιο σκουπιδάκι που χάλαγε την ομορφιά και την τάξη. Ήταν χάρμα η αγνότητα του άφθονου χιονιού. Κάθε λεπτομέρεια της πόλης ήταν σκεπασμένη. Ιδού τα πιο χιονισμένα Χριστούγεννα σου! Eνα, δύο, ίσως και τρία χριστουγεννιάτικα δένδρα, έκαναν δειλά - δειλά την παρουσία τους πίσω από κάποια τζαμαρία στην περιοχή σου, σε πείσμα της αθρησκείας του καθεστώτος. Η 25η Δεκεμβρίου δεν σημαίνει κάτι για τους ορθόδοξους παλαιοημερολογίτες Ρώσους, οι οποίοι τα γιορτάζουν 7 Ιανουαρίου. Από το άνοιγμα των βουνών έβλεπες την τεράστια κάτασπρη κοιλάδα που έφτανε μέχρι το ορίζοντα κι φαντασία σου την έστελνε σε όλη την αχανή χώρα , στο βόρειο παγωμένο ωκεανό, στα γκουλάγκ. Άραγε έχουν θέρμανση οι κατάδικοι; Οι φοβερές σκηνές πούχεις διαβάσει δεν είναι μακριά σου. Και, που βρίσκεται το κοντινότερο; Δεν τόλμησες να ρωτήσεις. Θα ήξεραν όμως…;

Η αναχώρηση από το κέντρο διασκέδασης στις έντεκα το βράδυ ήταν μαρτύριο τις βραδιές του -32C. Έτσι, μέσα σ αυτή την παγωνιά ο σοφότερος χώρος να πας χωρίς χασομέρι για να περάσεις την ώρα σου ήταν η προσφιλή σου λέσχη. Εκεί όπου σε περίμενε το σαμοβάριμε το ζεστό τσάι, και η αναζωογονητική βότκα. Τα γνωστά σου πρόσωπα από τα προηγούμενα τρία ταξίδια ήταν εκεί επίσης. Τι ωραιότερο όταν πηγαίνουμε σε μια ξένη χώρα ιδίως τόσο μακρινή και σπάνια, όταν ξέρουμε πως θα βρούμε γνωστά άτομα, φίλους, απλούς ανθρώπους που κάποτε ανταλλάξαμε κάποιες κουβέντες!

Τα Χριστούγεννα τα κάνατε στη ησυχία του αγκυροβόλιου και την επόμενη μέρα μπήκατε στο λιμάνι. Ο καιρός είχε αρκετά βελτιωθεί, το υπερβολικό κρύο έδωσε τη θέση του στο ηπιότερο γύρω στους -4 τη νύχτα, λιακάδες την ημέρα και γενικά , επικρατούσαν θερμοκρασίες που σου επέτρεπαν να απαλλαγείς επί τέλους από τα βαριά κρεμμυδοειδεί ντυσίματα.

Στη λέσχη σε καλωσόρισαν φιλικότατα και θερμότερα από κάθε άλλη φορά. Η προηγούμενη επαφή μέσω των συζητήσεων με την Μ..και την Τ..είχαν δέσει σε μια φιλική διάθεση που δεν θέλησες να χαλάσεις με άλλες ερωτήσεις που μπορούσαν να προκαλέσουν δυσαρέσκεια. Πάντα τυπική η Μ… πιο συμπαθητική η Τ…με την πλούσια χαίτη, το γαλάζιο ήρεμο βλέμμα που σε κοίταζε σα νάχατε μια κοινή συμφωνία. Αυτό βέβαια δεν υφίστατο. Συνεχίζονταν όπως και πριν, οι διακριτικές και ολιγόλεπτες συνομιλίες για να μην εκθέτουν σ αυτό το χώρο. Την παραμονή της πρωτοχρονιάς, μια ξαφνική εντολή σαν «στρατιωτική διαταγή» σου χάλασε την γιορτινή μέρα γεμίζοντας σε με κατάθλιψη. Σας μετακίνησαν στο αγκυροβόλιο για δυο μέρες, και στη θέση σας μπήκε ένα σοβιετικό πλοίο για να γιορτάσουν τα μέλη του πληρώματος την πρωτοχρονιά στην στεριά, ή άλλα μαζί με τις οικογένειες τους.

Κείνες τις γιορτινές μέρες πέρασε από την πόλη ένα καλλιτεχνικό δίδυμο, το οποίο έδωσε συναυλία και στην αίθουσα των εκδηλώσεων της λέσχης. Ήταν δυο ενθουσιώδεις και πανέμορφες Ρωσίδες από τη Μόσχα, η μια με βιολί και η άλλη στο τραγούδι. Τα τραγούδια ήταν ρωσικά φολκλορικά.. Ρώτησες για να αγοράσεις δίσκους LP με ρούσικη μουσική, ένα φολκλορικής κι ένα σύγχρονου τραγουδιού. Σου πρότειναν τον «MoscowEvenings» (Подмосковные вечера) όπου περιλαμβάνεται και το γνωστό Kalinka, και το άλπμουν «TheMirroroftheSoul» με την ΆllaPugachova ( Alla Pugacheva ). Στο κοντινό από τη λέσχη δισκοπωλείο τους αγόρασες με τρία ρούβλια έκαστος , και αυτή ήταν η μόνη αγορά που άξιζε να κάνει αλλοδαπός σ’ αυτό το μέρος. Το κατάστημα ήταν μικρό αλλά προσεγμένο και η ποιότητα των δίσκων, βινυλίου φυσικά, ήταν άριστη. Μετά τη μεταπολίτευση συγκεκριμένα το 1997 η Alla συμμετείχε στο διαγωνισμός της Eurovision. Έχει πάρει χρυσό δίσκο κι έχει κάνει συναυλίες στο εξωτερικό.[2]

Λόγω των εορτών επίσης γίνονταν συχνότερα χορευτικά πάρτι στη λέσχη, με ρωσική παραδοσιακή μουσική, με κυκλικούς χορούς μονάχα, όπως οι παραδοσιακοί ελληνικοί. Το άλλο είδος χορών που φέρνει τα ζευγάρια σε στενότερη επαφή που ερεθίζει τις αισθήσεις δεν έβαζαν τα συντρόφια οι κομισάριοι. Νάχουν βλέπεις και το κεφάλι τους ήσυχο…Η ελευθερία του πνεύματος όμως ποτέ δεν φυλακίζεται. Στη λέσχη πάντα γνώριζαν το πρόγραμμα του πλοίου, πότε φτάνει πότε φεύγει καλύτερα από σας. Δύο μέρες πριν αποχαιρετίσετε για πάντα τη Ναχότκα, και την ώρα που καληνύχτιζες την Τ… αυτή για πρώτη φορά…σου είπε: - Θα έρθεις αύριο , οκ; -οκ.

Την επόμενη μέρα, στις 7 του Γενάρη Χριστούγεννα για τους ορθόδοξους Ρώσους, για τελευταία φορά περπάτησες την χιονισμένη Ναχότκα για τη λέσχη. Το σαμοβάρι με το μαύρο τσάι σε περίμενε όπως πάντα. Τα διάφορα επιτραπέζια παιχνίδια, η βιβλιοθήκη, συνέβαλαν στη αδιαφορία που όπως πάντα έπρεπε να δείχνεις εκεί, και στο πέρασμα του χρόνου μέχρι νάρθει η στιγμή που η διαίσθηση σου αντιλαμβανόταν πως κάτι το διαφορετικό θα εξελισσόταν μετά από έξη μήνες παραμονή στην πόλη.
Δήθεν ότι συζητάτε για βιβλία, σε πλησίασε. –Πήγαινε στη στάση του λεωφορείου που είναι απέναντι και περίμενε. Η στάση βρισκόταν σε μια απόσταση από τη λέσχη γύρω στα ογδόντα μέτρα, έξω ήταν σκοτάδι, κρύο και χιόνι. Η Τ… δεν άργησε νάρθει. –Μην μιλάς δυνατά , μην μιλάς, ακολούθησε. Χμ!!! νάμαι ξανά στην Κούβα …σκέφτηκες. Το λεωφορείο ήταν φίσκα από κόσμο, πήρε την παραλιακή σε μια περιοχή με κίνηση, πλατείες ξανά, κτίρια κυβικού ρυθμού, μετά από δέκα λεπτά κατεβήκατε σε μια κεντρική πλατεία. Τώρα προχωρούσατε μαζί. –Πρόσεχε να μιλάς σιγά. Κι αργότερα όταν μπήκατε σα μια μικρή σκοτεινή πάροδο την ώρα που έβαζε το κλειδί στην πόρτα: -Τώρα δεν πρέπει να μιλάς καθόλου. Ήταν ένα παραφορτωμένο από κάθε λογής αντικείμενα δωμάτιο, και με τους τοίχους καλυμμένους μέχρι πάνω από αφίσες και πίνακες. Ακολουθώντας της οδηγίες της περί σιωπής, της ψιθύρισες κοντά στο αυτί : -Οι σοβιετικοί τοίχοι έχουν αυτιά …; -Δεν μπορείς να φανταστείς πόσα…!! -Τότε, Εσύ να προσέχεις…



[1] To -32C το ξανάδες στο Turku μετά από λίγα χρόνια, κι αυτό μεγάλο θερμόμετρο πάνω στο δημαρχείο

[2] Εξ ' αιτίας της ιστορίας έμαθα για την αρτίστα που είναι η φωτό της (νεαρή ηλικία τότε) πάνω στο δίσκο το οποίο σπάνια ακούω. Περισσότερα εδώ: Alla Pugacheva - Wikipedia, the free encyclopedia

 

[soudianos]

Μερικά τραγούδια της Alla, για να συνέλθουμε από τα μποφόρια του Ειρηνικού, και από τις παγωνιές της Σιβηρίας. Πριν μπει ο επίλογος το πιο σημαντικό κομμάτι της ιστορίας

To άλμπουν της Alla, The mirror of the soul του 1980, είναι το ίδιο εξώφυλλο όπως το αγόρασα.

ας ακούσουμε κι άλλο ένα τραγούδι της που ήταν πολύ δημοφιλές, έχει μεταφραστεί και στα αγγλικά

 

[elenara88]

Μερικά τραγούδια της Alla, για να συνέλθουμε από τα μποφόρια του Ειρηνικού, και από τις παγωνιές της Σιβηρίας. Πριν μπει ο επίλογος το πιο σημαντικό κομμάτι της ιστορίας

αντε ντεεεεεεεεε:roll:

 

[soudianos]

αντε ντεεεεεεεεε:roll:

Έλενα, το "Moscow evenings" (το πρώτο που έβαλα) σκεφτόμουν να στο έκανα δώρο στην ιστορία σου, όμως δεν έβρισκα τα άλλα του ομώνυμου άλμπουν γιατί είναι στο κυριλικό δεν μπορούσα να τα βάλω στο you tube. τα μεταφρασμένα στα αγγλικά δεν βγαίνανε παρά μόνο Νύχτες Μόσχας που είναι πιο γνωστό.
μην με αγχώνεις...

 

[soudianos]

Επίλογος

Οι ολυμπιακοί της Μόσχας τέλειωσαν με άλλα δυο χάλκινα μετάλλια για τους Έλληνες αθλητές. Του Χατζηωαννίδη στην ελεύθερη πάλη και του Μπουντούρη στην ιστιοπλοΐα. Πέρασε το φθινόπωρο, πέρασαν οι γιορτές των Χριστουγέννων και στις 8 του Γενάρη, άφησες πίσω σου για πάντα τη Ναχότκα, παίρνοντας μαζί σου αυτή τη φορά, πολύπλοκα συναισθήματα κι΄ ερωτηματικά, που θα σε απασχολούσαν ξανά μετά από λίγους μήνες. Τώρα όμως μια πολλά υποσχόμενη Ιαπωνία σε περιμένει, γεμάτη με χιλιάδες χρώματα, μυστηριώδεις μουσικούς ήχους βγαλμένοι από θρύλους παλιών εποχών και με το σπουδαιότερο αγαθό που είναι η αύρα της ελευθερίας.

Η Ναχότκα είχε χαρακτηριστεί από τους σοβιετικούς προσβάσιμη πόλη στα πλοία του δυτικού κόσμου και στα πληρώματα τους. Είχαν ληφθεί όλα τα κατάλληλα μέτρα για να είναι η βιτρίνα της ανατολικής Σ.Ε. Όπως, η καθαριότητα, η εκλεκτική τοποθέτηση ατόμων με ειδικές εντολές στις υπηρεσίες που επικοινωνούσαν με τα πλοία κ.α. Έτσι η πόλη ήταν πεντακάθαρη, χάρη στην εργασία των συμπαθητικών γεροδεμένων Ρωσίδων όπως αναφέρθηκε παραπάνω, και ούτε είδατε τη γνωστή σειρά αναμονής από ντόπιους στα καταστήματα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι σοβιετικοί λιμενικοί, τελωνειακοί, στρατιωτικοί, σας συμπεριφέρονταν άψογα. Στην άφιξη του πλοίου στο λιμάνι δεν γινόταν κανένας έλεγχος στις καμπίνες ούτε στα άλλα μέρη. Κι αυτό, παρά την παρατήρηση που σας έκαναν για την χαμηλή κατανάλωση των ρουβλιών με την επίσημη τιμή. Ευγενικότατοι ήταν και στον τυπικό έλεγχο που έκαναν στο φυλάκιο του λιμανιού. Το μόνο που κοίταζαν ήταν τα πάσα. Αυτό που τους ενδιέφερε περισσότερο ήταν μήπως κάποιος δικός τους πολίτης περάσει λαθραία στο πλοίο.

Σ΄ αυτή την επικοινωνία με τα δυτικά πληρώματα το σύστημα έπρεπε να δείξει το καλύτερο του πρόσωπο. Έδινε εξετάσεις. Ήσασταν οι φιλοξενούμενοι τους και τυχόν μικροπαραπτώματα παραβλέπονταν. Οι καπιταλιστές έπρεπε να πάρουν μαζί τους φεύγοντας τις καλύτερες εντυπώσεις. Στη σιγουριά της ασφάλειας από την απουσία της εγκληματικότητας, αν προσθέσουμε και την οικονομική άνεση που είχατε, για τους λόγους που αναφέραμε πιο πάνω, μπορούμε να πούμε ότι τα ευρωπαϊκά λιμάνια του ανατολικού μπλοκ δεν τα βλέπατε ποτέ με αρνητική διάθεση. Ήταν όμως θλιβερό ότι εδώ σ’ αυτή την υπερδύναμη, τη χώρα με τις κατακτήσεις, στο διάστημα, αισθανόσουν ότι ήσουν σε μια πιο ευνοϊκή και προνομιούχα θέση έναντι των πολιτών της, λόγω της αδυναμίας των να έχουν πρόσβαση στα βασικά καταναλωτικά αγαθά, και τους περιορισμούς στην προσωπική ελευθερία κάτι που είχες γνωρίσει και ο ίδιος. Γαλουχημένος ο σοβιετικός πολίτης στο σύστημα, δεν ήξερε ότι η σκέψη του βρίσκεται σε περιορισμό, έως ότου δοκιμάσει από τον καρπό της γνώσης, δηλαδή μέχρι να μάθει από διάφορες κρυφές πηγές για τη ζωή στον υπόλοιπο κόσμο.

Τι μπορούσαν όμως να κάνουν μετά τη γνώση; Κάποιοι απολύτως τίποτα γιατί δεν μπορούσαν. Άλλοι, ίσως μια μικρή αντίδραση που θα τους έστελνε στα κάτεργα.. Μερικοί θα προσπαθούσαν να δραπέτευαν στο εξωτερικό με διάφορους τρόπους όπως π.χ. ζητώντας πολιτικό άσυλο. Να όμως και μια άλλη περίπτωση:
Αρχίσατε να έχετε μια αραιή και φιλική αλληλογραφία με την Τ… Θεωρούσες ότι ήταν κάτι το ιδιαίτερο η επικοινωνία με μια συντρόφισσα της Σ.Ε. στη σκληρή εποχή του δυσκίνητου Μπρέζνιεφ που οι εφημερίδες τον αποκαλούσαν και «Αρκούδο». Επιβεβαίωσες για μια φορά ακόμα, ότι δεν υπήρχε εμπόδιο στην αλληλογραφία ανάμεσα στο σοβιετικού και δυτικό πολίτη. Στη συνέχεια τα γράμματα, τα ταχυδρομούσε από το Λένιγκραντ, όπου είχε επιστρέψει.

Μετά που γύρισες στην Ελλάδα η Τ… σου έγραφε κάτι το τρομερά απίστευτο που ποτέ δεν το υποψιάστηκες την εποχή που την γνώριζες. Έγραφε ότι ήθελε να έρθει στην Ελλάδα. Μπα!! Δεν απάντησες. Τι να την κάνεις; σκέφτηκες. -Στείλε μια πρόσκληση νάρθω στην Ελλάδα. Αυτός ήταν ο μόνος τρόπος που μπορούσε ο σοβιετικός πολίτης να ταξιδέψει έξω από την χώρα του. Η πρόσκληση γινόταν μέσω της Ρωσικής πρεσβείας, με διαδικασίες που ποτέ δεν έμαθες, γιατί δεν έδωσες σημασία στις επικλήσεις της. Η Τ… όμως συνέχιζε: -Στείλε σε παρακαλώ πρόσκληση, έχω πολλά χρήματα σε δολάρια, δεν θα σου είμαι βάρος, κι αν δε θέλεις να είμαστε μαζί δεν πειράζει θα βρω το δρόμο μόνη μου. Όπως πάντα, μετά την επιστροφή στην πατρίδα, τα περασμένα ήταν ένα όνειρο. Σα να μην υπήρξαν. Έτσι, δεν έδειξες κανένα ενδιαφέρον. Οι τυχόν σκέψεις αποδοχής του αιτήματος της, προσέκρουαν σε κοινωνικά εμπόδια που δεν τόλμησες να ξεπεράσεις. Απελευθερωμένος από τον σφιχτό κοινωνικό ιστό στους απέραντους ωκεανούς, με καθάριο το μυαλό και με ελεύθερη σκέψη, σ’ αιχμαλώτιζε ξανά ο κοινωνικός σου περίγυρος σε κάθε επιστροφή.

Γύρισες νοερά επτά μήνες πίσω, στην εποχής της Ναχότκας... Άραγε, αυτό το αίτημα ήταν το αίτιο της τελευταίας βραδιάς; Σχεδιασμένα ήταν όλα; Ή απλά, τούτο ήρθε δεύτερο σαν επακόλουθο της αλληλογραφίας; Κατέληξες στο δεύτερο συμπέρασμα, γιατί δεν υπήρξε καμιά συμφωνία, ούτε ήταν η συνέχιση της επικοινωνίας σας από τότε σίγουρη.
Οι θεωρούμενες σκληροπυρηνικές συντρόφισσες της λέσχης, που είχαν από πάνω τους τον κομισάριο, αισθάνονταν την καταπίεση, γνώριζαν πως είναι ο άλλος κόσμος εξ’ αιτίας της καθημερινής επικοινωνίας με τους ξένους, και κάποιες εκμεταλλεύονταν αν παρουσιαζόταν μια ευκαιρία για φυγή. Αλλοίμονο!!, δεν ήταν αυτός ο κύριος στόχος τους. Θυμήθηκες ξανά το ξάφνιασμα της Μ…όταν, παρηγορητικά ίσως, της επαίνεσες την χώρα της στην πρώτη σου απάντηση στο ερώτημα της «–Πως σου φαίνεται η Σ.Ε.;» Παρηγορητικά όμως, ή μήπως υποστηρικτικά στην προσπάθεια για επιτυχία στο στόχο του συστήματος, επιτυχία που εύχονταν εκατομμύρια λαών, εθνών που έχουν συνδέσει την ύπαρξη τους με τη Ε.Σ., συμπαθούντων, σοφών, λόγιων, καλλιτεχνών του υπόλοιπου κόσμου; Η απάντηση ήρθε μετά εννέα χρόνια με τρόπο που κανείς δεν τον περίμενε.

Άσχετα με τους ενδοιασμούς σου, θαμπορούσες να είχες τακτοποιήσει το αίτημα της κοπέλας χωρίς να σου προξενήσει προβλήματα. Απλά, αδιαφόρησες, δεν έκανες την υπέρβαση κι έχασες την ευκαιρία για μια ανθρώπινη προσφορά.-

Τέλος.
soudianos