Καζακστάν Κιργιστάν Ουζμπεκιστάν Τατζικιστάν Τουρκμενιστάν Κύπρος,Καζακστάν,Ουζμπεκιστάν,Τουρκμενιστάν,Κιργιστάν και Τατζικιστάν. Χωρίς γιούρτες, με κατεχόμενα

[Yorgos]

ζητω δημοσια συγνώμη για το λάθος πιο πάνω!!! η σωστή πρόταση θα ήταν με ενα ΚΑΙ!!! προφανώς και έχουμε πολλές ιδιες φωτογραφίες με το Γιώργο!!! και κοιτάζοντας τες νόμιζα οτι ήταν δικές μου! Έχουμε και τις ίδες σχεδόν φωτογραφικές μηχανές και η αρίθμηση είναι ίδια!!!!

Σχωρεμένος βρε! Επιμένω πως θυμάμαι πως έχεις κάποιες καλύτερες, ό,τι βάζεις εδώ καλό είναι.

 

[dimaq]

Εχω μια απορια...Ολα αυτα τα,λεφτα που τα βρηκαν,για να κανουν τοσα κτιρια που ουσιαστικα δεν χρησιμοποιουνται;
Καλα το αυτοκινητα στολιδι κανονικο.Δεν υπαρχει!

 

[KIKI]

Αργησες αλλά έγραψες . Κυριολεκτικά και μεταφορικά !

 

[Yorgos]

Εχω μια απορια...Ολα αυτα τα,λεφτα που τα βρηκαν,για να κανουν τοσα κτιρια που ουσιαστικα δεν χρησιμοποιουνται;
Καλα το αυτοκινητα στολιδι κανονικο.Δεν υπαρχει!

Φυσικό αέριο , έβδομοι στον κόσμο είναι σε κοιτάσματα κι έχουν μόλις 6 εκατομμύρια πληθυσμό. Παράγουν ημερησίως το διπλάσιο πετρέλαιο από αυτό που καταναλώνουν, ενώ είναι και από τους τοπ παραγωγούς σε βαμβάκι . Ειδικά στο θέμα του φυσικού αερίου υπάρχουν πολύ καλά καταγεγραμμένα σκάνδαλα, με την κυβέρνηση νιγιαζοφ να τσεπωνει προμήθειες άνω του 25% με αποτέλεσμα να έχουν ξεσηκωθεί μέχρι και οι λαδωτες και κάτι μου λέει πως ο μπερντι δεν πάει πίσω...

ΟΛΑ αυτά τα κτίρια τα φτιάχνει μια γαλλική εταιρεία η Bouygues για τις σχέσεις της οποίας με τον Μπερντι έχουν χυθεί τόνοι μελάνης κατά καιρούς. Γενικώς, κάποιοι περνούν πολύ καλά εκεί. Η χώρα σε 180 χώρες στη λίστα διαφάνειας είναι στο νούμερο 161... η Σουηδία ειναι στο 3 και η ελλαδα στο 67 για να εχεις μετρο σύγκρισης.

 

[Krekouzas]

Έκλαψα με το λαμπατερ!!!

Απίστευτες εικόνες στον κρατήρα! Κρίμα που δεν τα καταφέραμε, θα μέναμε σε σκηνή ακριβώς δίπλα με τις μηχανες!

Ακριβώς δίπλα θα ήταν αδύνατο γιατί μύριζαν τα αέρια ( θειάφι ή δεν ξέρω και εγώ τι) τόσο πολύ που σε κάποιο σημείο μας ενοχλούσαν και εμάς.
Διαβάζω και την ιστορία σου! Μπράβο, πολύ όμορφο ταξίδι

 

[Yorgos]

Ημέρα 26: Kow Ata και τελευταία διανυκτέρευση στην Ashgabat

Μας έτυχε πάλι η πιο άχρηστη από τις δύο ξινές ρεσεψιονίστ. Φυσικά νερό δεν υπήρχε ακόμη στα δωμάτια των παιδιών ενώ ο μάγειρας (μαζί του και το πρωινό) ήταν άφαντος, αλλά έκανε τουλάχιστον ένα κόπο η ξινή να τον πάρει τηλέφωνο.

Εμφανίστηκε ο ξεναγός μας για τη σημερινή ημέρα, ο τεράστιος απ' όλες τις απόψεις Όλεγκ (νομίζω προφέρεται Άλεγκ, αλλά δεν το έχω με τα ρώσικα), που θα μας συνόδευε μόνο για σήμερα. Για τις επόμενες ημέρες είχαμε κανονίσει απλά τράνσφερ, αλλά ο Όλεγκ επέμενε πως ειδικά για τον αρχαιολογικό χώρο του Gonur θα ήταν απαραίτητη παρουσία ξεναγού, αλλιώς δε θα καταλαβαίναμε και πολλά. Είπαμε ότι θα το σκεφτούμε και θα στο τέλος της ημέρας (ανάλογα πάντα και με τις επιδόσεις του Όλεγκ) θα το συζητούσαμε με την Αντονίνα.

- Την ξέρεις την Αντονίνα; ρώτησε ο Κρεκούζας, που του είχε γυαλίσει

- Ναι, αμέ, λέει ο Όλεγκ.

-Παντρεμένη είναι; ξαναρωτάει ο Κρεκούζας

- Ναι, είναι παντρεμένη, λέει ο Όλεγκ.

- Α κρίμα, λέω εγώ, γιατί του Κρεκούζα του φάνηκε καλό μιλφόνι.

- Δηλαδή την ξέρεις πολύ καλά; ρωτάει πάλι ο Κρεκούζας

- Ε, η γυναίκα μου είναι, λέει ο Όλεγκ!




Χαχαχα, καλύτερα να μασάς παρά να μιλάς... Κάπως έτσι ξεκίνησε η γνωριμία μας με τον Όλεγκ, αυτόν τον εξαιρετικό ξεναγό και άνθρωπο. Ξεκινήσαμε μαζί με τον πολύ σοβαρό οδηγό και το αψεγάδιαστο όχημά του (μωρέ μπράβο το stantours... ουδεμία σχέση με την Αράλη). Στις άπειρες απορίες μας ο Όλεγκ απαντούσε ειλικρινά, για να μην πούμε ότι μας άλλαξε και νόμισμα σε ισοτιμία 1:14,2 που ήταν εν τέλει και η σωστή ισοτιμία στο δρόμο (το διαπίστωσα μιλώντας με δυο διαφορετικές μαυραγορίτισσες, όταν ζητούσα πάνω από 14 έφευγαν, προφανώς δεν είχαν κέρδος από κει και πάνω) οπότε η χώρα έγινε εντυπωσιακά φτηνότερη από εδώ και πέρα.

Χωρίς μαλλιά στη γλώσσα, ο Όλεγκ χαρακτήρισε τη χώρα όχι τρομακτικά δημοκρατική (προσπαθώ να μην τον βάλω σε μπελάδες, ήταν διακριτικός ο άνθρωπος) , για τον Μπέρντι μας είπε πως στην αρχή όντως έκανε κάποιες θετικές μεταρρυθμίσεις αλλά πλέον είναι ίδιος ο Νιγιαζόφ, πως ο ίδιος ο εργαζόμενος στον τουρισμό είναι προνομιούχος, ο πραγματικός μισθός σε όρους μαύρης αγοράς (αφού αυτή η ιστομία μετράει) είναι γύρω στα 100$ και κάπου εκεί κάναμε την πρώτη μας στάση στο τζαμί Gypjak, αν το γράφω σωστά, όπου μια στρατιά από καθαρίστριες προσποιούνταν πάλι πως καθάριζαν κάποια αόρατα σκουπίδια.

Οι φωτογραφίες στο τζαμί υποτίθεται πως απαγορεύονταν, αλλά δεν είδαμε κανέναν να ασχολείται. Τρομερά εντυπωσιακό το κτίσμα και φοβερός ο τρούλος, αλλά μάλλον το σημαντικότερο ήταν πως στο μιναρέ εκτός από στίχους από το Κοράνι βρίσκονταν σκαλισμένοι και στίχοι... από το βιβλίο Ρουχνάμα του λατρεμένου Νιγιαζόφ. Κυριολεκτικά Θεός ο τύπος, έχει αναγάγει το βιβλίο του σε ιερά κείμενα!

Δίπλα βρίσκεται το μαυσωλείο του ιδίου του Νιγιαζόφ, το οποίο και σχεδίασε ο ίδιος. Δεν το βρήκα καθόλου κακόγουστο, ενώ περιείχε και τάφους των συγγενών του. Παραδίπλα κάναμε στάση στο τζαμί που έχτισε ο Νιγιαζόφ για να γιορτάσει το hadj που έκανε στη Μέκκα. Ο Όλεγκ σημείωνε με νόημα πως ο Νιγιαζόφ ήταν άθεος και μέλος του Τουρκμενικού Κομουνιστικού Κόμματος όσο η χώρα αποτελούσε Σοβιετική Δημοκρατία, αλλά την επόμενη της απόσχισης θυμήθηκε πως είναι μουσουλμάνος και καπιταλιστής. Ρώτησα για το γιο του Νιγιαζόφ, το διαβόητο πλέιμπόη Μουράτ και εισέπραξα ένα ειρωνικό γελάκι από τον Όλεγκ. Αργότερα, σε ένα δείπνο με αρκετή βότκα, ο Όλεγκ μας εκμυστηρεύτηκε πως η πρώτη του σύζυγος (ρώσικης καταγωγής κι αυτή) μια μέρα ήρθε σπίτι και του είπε πως θέλει να πάρουν διαζύγιο. "Υπάρχει άλλος;", τη ρώτησα. "Ναι", μου απάντησε. "Τον ξέρω;". "Ίσως από την τηλεόραση... Τον λένε Μουράτ". Τέλος συζήτησης...

Περάσαμε από ένα σύμπλεγμα νέων σπιτιών, τα οποία όμως ήταν ακατοίκητα. "Ποιος θα έρθει να ζήσει εδώ, στη μέση του πουθενά;" αναρωτήθηκε ο Όλεγκ. Εν τέλει φτάσαμε και στο σπήλαιο Kow Ata, το οποίο είναι γνωστό για την υπόγεια λίμνη του και τη δυνατότητα να κάνει κανείς μπάνιο σε αυτήν. Απέξω υπήρχαν μερικές ταπεινές πλαστικές καρέκλες με δυο-τρία κεμπαμπατζίδικα. Μπήκαμε στο σπήλαιο, όπου μια φαινομενικά ατελείωτη σκάλα μας οδηγούσε στα έγκατα της γης, υπό τη μυρωδιά μεθανίου. Ένα εκπληκτικής αισθητικής παραβάν έδινε τη δυνατότητα σε όποιον ήθελε να βάλει το μαγιό του, το οποίο κάναμε όλοι, παρότι μόνο ο Τζόρντι είχε φέρει μια μικρή πετσέτα ποδιών από το ξενοδοχείο. Οι μόνοι άλλοι επισκέπτες ήταν 3 Τουρκμένοι, που απολάμβαναν το μπανάκι τους με το νερό στους 36 βαθμούς Κελσίου.

Ξαφνικά ακούστηκε ένας παφλασμός και είδαμε τον Κρεκούζα κάτω από το νερό και τα χέρια του πάνω από την επιφάνεια με το κινητό στο χέρι να κινούνται απότομα. "Καλά ρε, τι κάνεις; Αφού είναι αδιάβροχο το κινητό" ρώτησε ο Θ. "Πνίγομαι ρε μ... δεν πατώνω και δεν ξέρω μπάνιο!!!" φώναξε ο Κρεκούζας μόλις βρήκε μια πέτρα να πατήσει από τα άπατα στα οποία έπεσε απότομα. Χαχαχα, εμείς νομίζαμε ότι έπαιζε με το κινητό του. Παραλίγο να τον χάσουμε τον Κρεκουζάκο.

Γελάσαμε οι τέσσερις μας και πάλι, είχε δέσει καλά η παρέα, της οποίας ο μόνος συνδετικός κρίκος ήμουν εγώ. Απόδειξη του πόσο καλά τα πήγαμε είναι ότι πλην Τζόρντι (που ερωτεύτηκε μια Βενεζολάνα και το χάσαμε το παιδί για τα επόμενα χρόνια...) οι υπόλοιποι ετοιμαζόμαστε για Βανουάτου σε λίγες μέρες σε men only εκδρομούλα. Ζεστό το νερό, ιδιαίτερη εμπειρία το μπανάκι στο σπήλαιο, μιας που δεν είχαμε πετσέτες βγήκαμε έξω να στεγνώσουμε κάτω από τον ήλιο και χτυπήσαμε μερικά σασλίκ με τον Όλεγκ και τον οδηγό του, που δε δέχθηκαν να τους κεράσουμε πάντως.

Παρότι γυρίσαμε κουρασμένοι, ο Τζόρντι κι εγώ ζητήσαμε από τον Όλεγκ να μας αφήσει στο μουσείο με το μνημείο του ταύρου αν και ο ίδιος επέμενε πως δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο. Η είσοδος είχε 10$ αλλά με λίγα παρακαλητά και χαμόγελα μας επέτρεψαν να πληρώσουμε σε manat, στην επίσημη ισοτιμία, άρα μόλις 35 manat, δηλαδή 2,5€, καθόλου άσχημα, αν και η χρήση φωτογραφικής μηχανής κόστιζε... άλλα τόσα. Έξτρα ήταν και η χρέωση υπηρεσιών ξεναγού, τις οποίες αποφασίσαμε να μην πάρουμε, αλλά τελικώς η γλυκιά κοπελίτσα ξεναγός μας ακολούθησε, λέγοντας "χωρίς εμένα τι θα καταλάβετε;".

Το πρώτο κομμάτι του μουσείου είναι αφιερωμένο στην μάχη του Goz Tepe το 1880, όπου παρατάχθηκαν οι Ρώσοι απέναντι στους Τουρκμένους. Η τεράστια μακέτα ήταν υπερπαραγωγή με ηχητικά εφέ, κούκλες σε φυσικό μέγεθος και αλλαγή φωτισμού ώστε η μάχη να φαίνεται ζωντανή και, παρά το πάντα υφέρπον κιτς που επικρατεί στην ευρύτερη περιοχή, ήταν πολύ προσεγμένη η παρουσίαση. Φυσικά δεν έλειπαν τα πορτρέτα του πατέρα και του παππού του Μπέρντι και μερικά memorabilia από τους δύο Παγκοσμίους Πολέμους.

Η επόμενη αίθουσα ήταν αφιερωμένη στον καταστροφικό σεισμό της Ασγκαμπάτ, ο οποίος την ισοπέδωσε πραγματικά τον Οκτώβριο του 1948, αφήνοντας σε λιγότερο από ένα λεπτό μόνο συντρίμμια και 110.000 νεκρούς. Η απεικόνιση του σεισμού με εφέ και αισθητική Χόλιγουντ ήταν φιλότιμη, αν και οι φωτογραφίες της πόλης προ και μετά σεισμού ήταν από μόνες τους ενδεικτικές του μεγέθους της καταστροφής.

Η τρίτη αίθουσα που έδειχνε το παρόν και το μέλλον της πόλης ήταν πάρα πολύ ενδιαφέρουσα. Όλα αυτά τα φουτουριστικά, περίεργα, αξιοθαύμαστα και ταυτόχρονα αλλόκοτα κτίρια έκαναν παρέλαση μπροστά στα μάτια μας με ολογράμματα, μακέτες και τρισδιάστατες παρουσιάσεις.

Στρέψαμε την προσοχή μας και στην ξεναγό. Ήταν 21 ετών, το όνομά της ήταν να γίνει διπλωμάτης και σπούδαζε Hindi και Φαρσί, ενώ της άρεσε η δουλειά της στο μουσείο "γιατί γνωρίζει ανθρώπους απ' όλο τον κόσμο". Δυστυχώς δε δεχόταν φιλοδώρημα με τίποτε.

Αμέσως μας πήρε ένα ωτοστόπ και κατευθυνθήκαμε προς την αγορά, περνώντας από διάφορα φουτουριστικά μνημεία και κτίρια που δεν είχαμε δει ως τότε (μεταξύ των οποίων ένα ξενοδοχείο κι ένα επίχρυσο άγαλμα του Μπέρντι πάνω σε άλογο). Η αγορά δεν ήταν άσχημη, αλλά της έλειπε χρώμα, λογικό αφού ήταν καινούρια, ο Μπέρντι είχε καταργήσει την "πολύβουη και βρώμικη παλιά αγορά" κι είχε χτίσει μια πολύ πιο αποστειρωμένη στη θέση της, που όσο οργανωμένη και καθαρή κι αν ήταν, έμοιαζε άψυχη.

Βρεθήκαμε στο ξενοδοχείο Gran Turkmen με τον Κώστα και το Θ. που είχαν ξεκουραστεί λίγο και χρησιμοποιώντας τον αέρα Μπραντ Πιτ που δίνει το ότι είσαι λευκός χωρίς να σου λείπουν δόντια στην Ασγκαμπάτ, πείσαμε τη ρεσεψιονίστ να μας δώσει κωδικούς ίντερνετ που κανονικά είναι μόνο για τους θαμώνες του ξενοδοχείου. Ο Θ. μάλιστα ψώνισε κι ένα ωραίο χαλί, ενώ ακόμη κι εγώ με το Τζόρντι βρήκαμε μπλουζάκια για ν' αγοράσουμε και πήρα κι ένα ωραιότατο τσεμπέρι για τη Γιώργαινα, το οποίο και δε φόρεσε ποτέ "διότι είναι κακόγουστο". Κουβανές, δεν έχουν ιδέα από γούστο...

Περάσαμε για άλλη μια φορά άδειες λεωφόρους και διαμερίσματα και καταλήξαμε στο ίδιο ηρωικό εμπορικό κέντρο, αν κι αυτή τη φορά αλλάξαμε εστιατόριο, αλλά πάλι καλά φάγαμε κι ανακαλύψαμε και κάτι μπασκέτες όπου έγινε ΧΑΜΟΣ, απορώ που δε μας έδιωξαν δηλαδή, τέσσερις μαντράχαλους που αντί να ρίχνουν βολές όπως υποδείκνυε το παιχνίδι με τον κερματοδέκτη, αναλώθηκαν στο να κάνουν αντιαθλητικά φάουλ, να τριπλάρουν γύρω από κολώνες και να παίζουν σα δεκαεπτάχρονα σε πενθήμερη εκδρομή. Ωραία παρέα είμαστε, μπράβο μας, μας χάρηκα και σήμερα.




Ημέρα 27: Mary

Σε επανάληψη της μέρας της μαρμότας, ο μάγειρας πάλι δεν ήρθε στην ώρα του, αλλά με τέτοιο χαμόγελο δεν μου πήγαινε να του κάνω παρατήρηση, σε αντίθεση με την ξινή που με χαρά θα την έπνιγα κάθε φορά που μου έλεγε "call Antonina". Εμφανίστηκαν πάντως κάποιοι επίσημοι που του τα έψαλλαν για τα καλά.

O Όλεγκ από την άλλη, τις υπηρεσίες του οποίου ζητήσαμε και πληρώσαμε με μεγάλη χαρά (15$/άτομο/μέρα μας κόστισε και άξιζε κάθε σεντ), ήταν τύπος και υπογραμμός. Μετά την αναχώρηση ο Θ. θυμήθηκε πως ξέχασε τα γυαλιά του, επιστρέψαμε αλλά δε βρέθηκαν, αν και μάλλον η απώλεια έλαβε χώρα στο εμπορικό κέντρο την προηγούμενη, αλλά τι να κάνουμε, συμβαίνουν αυτά. Τουλάχιστον δε χάθηκε κανένα γκατζετάκι του Κρεκούζα γιατί εκεί θα υπήρχε πραγματικός θρήνος. Ο προορισμός μας για σήμερα θα ήταν η Mary, που θα μας έδινε την ευκαιρία να δούμε τη ζωή σε αστικό κέντρο εκτός Ασγκαμπάτ και, ξυρίως, θα ήταν και το ορμητήριό μας για να δούμε αρχαιολογικούς χώρους στην περιοχή, όπως το Gonur και τη Merv.




H πρώτη μας στάση ήταν -νομίζω- στο μαυσωλείο Anau, ένα πολύ ιδιαίτερο κτίσμα διακοσμημένο με κινέζικους δράκους αντί για τα συνήθη ισλαμικά σύμβολα, το οποίο όμως είχε υποστεί σημαντικές ζημιές με το σεισμό του 1948. Παραδίπλα θαυμάσαμε μια ενδιαφέρουσα υπόγεια δεξαμενή νερού ενώ προσκυνητές έδεναν μαντήλια σ' ένα δέντρο και παιδικά παιχνίδια ανάλογα με το φύλο του παιδιού που επιθυμούσαν να αποκτήσουν σε μια σχεδόν μυστικιστική ατμόσφαιρα.

Η επόμενη στάση θα μας πήγαινε πολλές χιλιετίες πίσω, στις ανασκαφές της Abiwert, πόλης που χρονολογείται στην εποχή του χαλκού, με τους αρχαιολόγους να μας δείχνουν τα ευρήματα... του μήνα, ενώ μου δόθηκε η εντύπωση ότι ήθελαν να μας τα πουλήσουν, με τον Όλεγκ να αρνείται να μεταφράσει και να πάρει μέρος στη συναλλαγή. Η έκταση της πόλης και η ηλικία της ήταν το εντυπωσιακότερο, διότι οπτικά δεν είχε να παρουσιάσει και πολλά, όπως συνηθίζεται με αρχαιολογικούς χώρους τέτοιας ηλικία.

Η στάση για μεσημεριανό έγινε σε ένα ταπεινό εστιατόριο που παραλίγο να γίνει ταπεινότερο όταν ο ανεμοστρόβιλος Κρεκούζας πάτησε πάνω στα καλάμια που προστάτευαν το κανάλι που περνούσε δίπλα από το εστιατόριο και κόντεψε να χαντακωθεί όπως έσπασε η καλαμωτή. Αν είχε πέσει μέχρι μέσα, θα είχε πνιγεί αυτόματα, αφού μπάνιο δεν ξέρει ο λεβέντης. Φτηνό το φαγητό, άλλωστε με την ισοτιμία της μαύρης αγοράς όλα τσάμπα ήταν...

Πολλές οι ώρες οδήγησης, εκατοντάδες τα χιλιόμετρα και λυπήθηκα τον αρμενικής καταγωγής οδηγό μας με την οδοντοστοιχία-λατέρνα που έφαγε ένα πρόστιμο αφού οδηγούσε με 71χλμ/ώρα σε δρόμο με ανώτατο όριο τα 60, αλλά επιτέλους φτάσαμε στη Mary. Περάσαμε από τη μεγαλύτερη γιούρτα στον κόσμο, θαυμάσαμε μπόλικα δημόσια κτίρια με τη μάπα του Μπέρντι πάνω, ενώ το ξενοδοχείο μας ήταν απλό αλλά ΟΚ και κάτσαμε για δυο ωρίτσες να ξεκουραστούμε, χαριεντιζόμενοι με τις ντροπαλές ρεσεψιονίστ που μας έδωσαν τα χαρμόσυνα νέα πως υπάρχει wifi, άρα θα μπορούσα να φτιάξω και τις ομάδες μου στο φάντασι, ο Τζόρντι να μιλήσει με τη Βενεζολάνα του, ο Κρεκούζας να ινσταγκραμιστεί κι ο Θ. να δει το γιόκα του σε βιντεοκλήση.

Για πρώτη φορά βλέπαμε μη λευκά αυτοκίνητα, αγάλματα που δεν είχαν σχέση με τον πρώην ή νυν πρόεδρο κι ένα άγαλμα βιβλίου με λουλούδια, που είναι αντίγραφο του ανθοκομικού βιβλίου του Μπέρντι! Ο οποίος πρέπει να σας πω ότι πρόσφατα διάβασα πως έγραψε κι άλλο βιβλίο, αυτή τη φορά με θέα το τσάι και τις ιαματικές του ιδιότητες, το οποίο και δώρισε στους υπουργούς του, που συγκινημένοι του φιλούσαν τα χέρια, όπως μπορεί να δει κανείς σε σχετικά γιουτουμπικά βίντεο.

Το μεγάλο τζαμί της πόλης είχε το ενδιαφέρον του, πέραν της γιγάντιας φωτογραφίας στο εξωτερικό του με τον Μπέρντι να ποζάρει ως Θεός μπροστά στα μισά τζαμιά της χώρας που στριμώχνονταν πίσω του.

Πεινάσαμε οι άνθρωποι κι ο Όλεγκ μας πήγε σε ένα ενδιαφέρον καφέ στα προάστια της πόλης που είχε ποικιλία, καλές γεύσεις και τιμές για γέλια (με 10€ σκάσαμε και οι 5). Ο Όλεγκ, πίνοντας τις βότκες του και πολύ χαλαρός μαζί μας μιλούσε άφοβα για πολιτική: καμία ελπίδα για αλλαγή στο μέλλον, απολιτίκ οι νέοι που το έχουν ρίξει στο αλκοόλ και στο πώς θα φύγουν από τη χώρα (όσοι από αυτούς έχουν κάποιες απαιτήσεις ή φιλοδοξίες στη ζωή τους), ενώ μας είπε για τον αδερφό του που έφυγε για τη Δυτική Γερμανία πριν πολλά χρόνια. "Θα είχα φύγει κι εγώ, αλλά πλέον γέρασα. Η αλήθεια είναι πως φτιάχνω ένα σπίτι στα προάστια της Μόσχας. Αν φύγει ο David (ο ιδιοκτήτης του stantours) και οι ευκαιρίες που μου προσφέρει, ε θα φύγω κι εγώ". Να πω την αλήθεια με λύπησε που η κατάσταση, οι προοπτικές και η ψυχοσύνθεση μοιάζουν τόσο με τη δική μου χώρα κατοικίας.

Και τώρα σας αφήνω γιατί διαμαρτύρεται η Γιώργαινα που είδε το κεφάλαιο και μου είπε "Ποια είναι αυτή η Mary;", χαχα. Όταν της είπα ότι θα γράψω την απορία της στο φόρουμ μου είπε "ότι ευτελίζω την αξιοπρέπειά της διεθνώς χωρίς την άδειά της". Την αγαπώ!

 

[Yorgos]

To τζαμί. Κούκλα ήταν, μέσα κι έξω και θεόρατο.

Ένας από τους μιναρέδες όπου έχει βάλει να γράψουν στίχους από το Ρουχνάμα η προεδράρα.

Πολύ εντυπωσιακό κτίσμα, φυσικά μηδέν επισκέπτες.

Εκτός από τις καλτ πια μορφές, τις καθαρίστριες.

Έδεσε πολύ ωραία η παρέα.

Νομίζω ο Κρεκούζας έχει και καλύτερες...

Μεζονέτες πιο άδειες κι απ'της Ελένης το πουκάμισο.

Είσοδος στη σπηλιά, ατέλειωτες σκάλες.

Συγκλονιστικό δοκιμαστήριο. Ένας γδυνόταν, τρεις έβλεπαν.

Ορίστε και το μπανάκι μας.

Δεν είναι πίνακας, είναι κούκλες σε φυσικό μέγεθος οι πολεμιστές και τα τείχη. Δεξιά ο Τζόρντι για να πάρετε μια ιδέα του μεγέθους.

Η Μητέρα Πατρίδα σε καλεί να πας να σκοτωθείς.

Δραματική απεικόνιση του σεισμού που ισοπέδωσε την Ασγκαμπάτ.

Και λεπτομερέστατη παρουσίαση των κτιρίων που ο μέγας ηγέτης χτίζει στη νέα πρωτεύουσα.

Φωτογραφικό υλικό από τα μεθεόρτια του σεισμού.

Αλλά το μέλλον ήρθε, είναι εδώ και είναι λαμπρό. Και λευκό!

Το να οδηγείς στην Ασγκαμπάτ είναι μια σουρεαλιστική εμπειρία.

Η τακτοποιημένη αλλά άχρωμη αγορά.

Τα μεγέθη στα οποία πουλούσαν με προβλημάτισαν λίγο.

Ο ναός με τους κινέζικους δράκους.

Ιερός τόπος πάντως για τις κυρίες.

Άφηναν και αυτοκινητάκια για να κάνουν γιο.

Έτσι για να ξέρει ο λαός ότι ζει σε εποχές ευρωστίας, το γράφουμε και στα εμφιαλωμένα νερά. Μη μπερδευτεί κανείς και νομίζει αγοράζει νερό σε εποχή κρίσης!

Η πόλη της Εποχής του Χαλκού, Abiwert.

Κυρίες και κύριοι, από εδώ πέρασε ο Κρεκούζας. Εμφανές νομίζω, τη διέλυσε την καλαμωτή.

Η μεγαλύτερη γιούρτα στον κόσμο. Χασμουρήθηκα...

Μωρή προεδράρα σε μια αφίσα προσευχήθηκες σε επτά τζαμιά ταυτόχρονα, ε είσαι ο Τσακ Νόρις των ισλαμοπροέδρων.

 

[dimaq]

Τα σουρεαλιστικα που περιγραφεις μου φαινονται απιθανο να συμβαινουν αλλα οντως υπαρχουν....απιστευτο πραγματικα!

 

[Yorgos]

Ημέρα 28: Gonur

Το πρωινό μας ήταν πρακτικά δυο άδειες κατσαρόλες και δυο κρύα αυγά. Ο δε Κρεκούζας με το στομάχι-μπετόν, είχε διάρροια. Τέλος πάντων, ξεκινήσαμε για τη Gonur, αυτή την πόλη που έγινε γνωστή χάρη στις ανασκαφές του Ελληνορώσου αρχαιολόγου Βίκτωρα Σαρηγιαννίδη και τις οποίες οι απαρχές εντοπίζονται στο απίθανο 7.000 π.Χ. , με τα αρχαία που βλέπει κανείς σήμερα να είναι από το 3.000 π.Χ.

Ο Όλεγκ, που είχε μαζέψει τα αποφάγια και τα κόκαλα του χθεσινού δείπνου και τα έφερε για το σκύλο του αρχαιολογικού χώρου, μιλούσε για το Σαρηγιαννίδη με νοσταλγία, θαυμασμό και πάνω απ' όλα πολλή αγάπη. "Εξαιρετικός επιστήμονας, δύστροπος αλλά γενναιόδωρος άνθρωπος, μεγάλη καρδιά και πάνω απ' όλα γερό ποτήρι! Αφιέρωσε όλη του τη ζωή εδώ, ο θάνατός του το 2013 με συγκλόνισε", μας είπε όλο συγκίνηση. "Μια φορά ήρθα με μια Αγγλίδα ελληνικής καταγωγής, τη ρώτησε ο Σαρηγιαννίδης αν μιλάει Ελληνικά και μόλις απάντησε αρνητικά, της έβαλε τις φωνές", μας είπε γελώντας προσπαθώντας να μιμηθεί την οργή του αρχαιολόγου.

Πριν δούμε τον αρχαιολογικό χώρο, μας πήγε να δούμε το δωμάτιο όπου επί δεκαετίες ο Σαρηγιαννίδης έμενε κι έκανε τις μελέτες του. Πραγματικά καμαρούλα μια σταλιά, με ένα ράντζο, ένα γραφείο και μια ταλαιπωρημένη καρέκλα, όπου ο άνθρωπος αυτός πρέπει να πέρασε χιλιάδες εργατοώρες μελετώντας και αναπτύσσοντας τις θεωρίες του. Μας χαιρέτισε ο διάδοχός του με τα χρυσά δόντια και κάτσαμε σ' ένα ταπεινό υπόστεγο για να μας κάνει μια μικρή εισαγωγή ο Όλεγκ υπό σκιά για να κατανοήσουμε τι εστί Gonur. Ο άνθρωπος δεν είναι απλά ότι το κατέχει το αντικείμενο, αλλά είχε κάνει εξαιρετική προετοιμασία με σκίτσα, σχεδιαγράμματα και σημειώσεις που είχε μαζέψει από διάφορες πηγές. Συνοπτικά, η Gonur φαίνεται πως είναι η πρωτεύουσα ενός εκ των αρχαιότερων πολιτισμών του πλανήτη μας. Η θεωρία του Σαρηγιαννίδη είναι πως πρόκειται για το παλαιότερο τέτοιας έκτασης κέντρο λατρείας του Ζωροαστρισμού και η θεωρία του είναι πάρα πολύ πειστική.

Ξεκινήσαμε την περιήγηση στον απέραντο αρχαιολογικό χώρο με τον Όλεγκ να μας δείχνει ατελείωτα θρυμματισμένα κεραμικά ηλικίας... 70 αιώνων. Φαίνεται απίστευτο κι όμως είναι τόσο άπειρα που απλά τα έχουν κάνει σωρούς που κάθονται εκεί στην έρημο, μακριά από κάθε ίχνος σύγχρονου πολιτισμού, σε ένα χώρο που τουλάχιστον τη μέρα που πήγαμε εμείς ήμασταν οι μόνοι επισκέπτες. Τα αρχαιολογικά ευρήματα υποδεικνύουν την ύπαρξη φούρνων σε όλα τα μήκη και πλάτη της πελώριας πόλης για τη δημιουργία κεραμικών, την ύπαρξη θυσιών, την παραγωγή "αναβολικών ποτών" με αλκοόλ και εφεδρίνες, ενώ έχει ανακατασκευαστεί ένα παλάτι με βάση τα θεμέλια και η δομή του θα είναι πολύ γνώριμη σε όσους έχουν επισκεφθεί άλλα αρχαιολογικά μνημεία του Ζωροαστρισμού, για παράδειγμα στο Ιράν.

Ο Όλγεκ μας διηγήθηκε πώς ο Σαρηγιαννίδης τον ταπείνωσε μια φορά μπροστά σε Γάλλους τουρίστες επειδή ανέπτυσσε μαι θεωρία λάθος, πώς εκνευριζόταν όταν του έλεγαν πως ο τάφος αλόγου που βρήκε ανήκε σε γαϊδούρι και πώς μετά την απομάκρυνση των Ταλιμπάν από την Καμπούλ, χάρη στην καθοδήγηση του Σαρηγιαννίδη βρέθηκε στα υπόγεια της Κεντρικής Τράπεζας πλειάδα χρυσών αντικειμένων από βακτριανό θησαυρό που είχε ανακαλύψει ο ίδιος σε συνδυασμό εμ μια γαλλική αρχαιολογική αποστολή, αλλά το όνομα του Σαρηγιαννίδη δεν αναφέρθηκε ποτέ στην ιντιανατζοουνσική ανακάλυψη. Παρόλα αυτά, αυτό που πείραζε πιο πολύ τον Σαρηγιαννίδη ήταν η έλλειψη χρηματοδότησης από την πλευρά της τουρκμενικής κυβέρνησης: ο Νιγιαζόφ ήρθε αυτοπροσώπως και ξεναγήθηκε από τον ίδιο τον αρχαιολόγο, αλλά μόλις άκουσε πως η πόλη δεν είχε καμία σχέση με το Ισλάμ, δεν ξανασχολήθηκε...

Οι ναοί της φωτιάς φαίνονταν ξεκάθαρα (με την καθοδήγηση του Όλεγκ, πραγματικά δε θα είχαμε καταλάβει τίποτε χωρίς αυτόν), αλλά το μέχρι πού εκτείνεται η πόλη είναι άγνωστο, η έκτασή της πάντως συνεχίζεται πολύ έξω από τα ήδη εκτενέστατα τείχη. Το οπτικό χάιλάιτ πάντως της επίσκεψης είναι ο τάφος με το άλογο και τις εξαιρετικά καλά διατηρημένες ρόδες από χαλκό.

Ο δρόμος της επιστροφής ήταν πολύ μακρύς αλλά άξιζε τον κόπο. Επιστρέψαμε στη Mary πεινασμένοι κι ο Όλεγκ μας πήγε σε ένα πάμφθηνο και... κρυφό εστιατόριο στο δεύτερο όροφο μιας πολυκατοικίας, όπου πάθαμε πλάκα με τα μάτια, τη φωνή και το χαμόγελο μιας 21χρονης σερβιτόρας. Είπαμε να την καλέσουμε το βράδυ για δείπνο την κοπελίτσα αλλά ο Όλεγκ μας είπε πως αν έβγαινε μαζί μας όλοι θα τη θεωρούσαν πόρνη και μάλλον είχε δίκιο. Γυρίσαμε στο ξενοδοχείο, πλυθήκαμε να φύγει η σκόνη, ξεκουραστήκαμε και βγήκαμε πάλι το βράδυ με τον Όλεγκ που φάνηκε να περνάει καλά με την παρέα μας. Ο Κρεκούζας καθάρισε ΤΡΙΑ κυρίως πιάτα στο εξωτερικό καφέ που πήγαμε και πάλι και μέσα στο τσακίρ κέφι και την μπόλικη βότκα που κατανάλωνε κυρίως ο Όλεγκ, του έδειξε το βίντεο του τιτανοτεράστιου ξεναγού από τη λίμνη Αράλη, που θυμίζω πως είχαμε κλείσει πάλι μέσω του stantours. Σε αντίθεση με μας που το βρήκαμε χαριτωμένο, ο Όλεγκ δε χάρηκε καθόλου και μας είπε πως είναι "painful to watch" και πως ήταν ηθική του υποχρέωση να ενημερώσει τον David, τον ιδιοκτήτη του πρακτορείου. Μάταια του λέγαμε πως δεν τρέχει και τίποτε, ότι το πήραμε στο χαβαλέ κι ότι κάτι τέτοιες εμπριμέ λοκαλιές από αποτυχημένα standup comedy (που λέει και μια ψυχή από άλλο φόρουμ) είναι που σου μένουν, αλλά ο Όλεγκ ευγενικά αλλά σοβαρά επέμενε στον Κρεκούζα να του δώσει το βίντεο κι αυτός τελικά υπέκυψε.

Για την ιστορία, ο David με πήρε τηλέφωνο, μου ζήτησε πολλά συγγνώμη, ζήτησε να μάθει όλη την ιστορία και μας προσέφερε αποζημίωση και υποσχέθηκε να τιμωρήσει παραδειγματικά τον Gainar. Του απάντησα ότι αποζημίωση δε θέλουμε, ότι είδαμε όσα ήταν να δούμε, πως μάλλον ήταν μια κακή στιγμή γιατί ο άνθρωπος ήπιε μια βότκα μόνος του αφού κανείς μας δεν πίνει και ότι θα νιώσουμε πολύ άσχημα αν απολύσουν τον καημένο τον Gainar κι ότι τέλος πάντως δική του απόφαση είναι , αλλά εμείς θα θέλαμε να του δώσουν άλλη μια ευκαιρία του ανθρώπου.

Αρχίσαμε να λέμε τα προσωπικά μας, περάσαμε πολύ όμορφα με τον Όλεγκ που φαινόταν να μην ήθελε να φύγει, αλλά το καφέ έπρεπε να κλείσει κι εμείς αύριο είχαμε πολλά χιλιόμετρα, χώρια ότι θα μας άφηνε και ο Θ. Στην επιστροφή στο ξενοδοχείο ο Κρεκούζας, πάντα γενναιόδωρος, χάρισε σοκολάτες στις ρεσεψιονίστ ενώ εγώ έμεινα να κοιτάω την τηλεόραση της ρεσεψιόν όπου μια εκπληκτική σκηνή εκτυλισσόταν στην τουρκμενική βουλή: ο Μπέρντι μιλούσε στην κοινοβουλευτική του ομάδα ή τους υπουργούς του με ένα άκρως επιθετικό ύφος κι αυτοί όρθιοι επί πολλή ώρα, χωρίς να τολμούν να τον κοιτάξουν, σημείωναν με φρενήρη ρυθμό το μακροσκελή και θυμωμένο του μονόλογο. Όπου κι αν γύριζε η κάμερα έβλεπε κανείς δεκάδες κουστουμαρισμένους να σημειώνουν τις αρλούμπες του προέδρου. Δε θα ήθελα να είμαι στη θέση τους... (αν κάποιος ψάξει λίγο στο διαδίκτυο θα βρει τρομερά βίντεο με το bullying του Μπέρντι στους υφιστάμενούς του).




Ημέρα 29: Merv & Bukhara (η Μπουχάρα σε άλλο κεφάλαιο)

Χάρη στον Όλεγκ βρέθηκαν τηγανητά αυγά κι έτσι το πρωινό έμοιαζε με βρώσιμο ανέκδοτο αντί για απλό ανέκδοτο. Κατευθυνθήκαμε προς τη Merv, πόλη μεγάλης σημασίας στο Δρόμο του Μεταξιού.

Αρχικά επισκεφθήκαμε ένα εξαιρετικό μαυσωλείο με πανέμορφο σκαλιστό εσωτερικό και στη συνέχεια ένα τεράστιο σύμπλεγμα, για το οποίο δεν είναι ξεκάθαρο αν πρόκειται για παλάτι ή φρούριο. Για πρώτη φορά είδαμε και λεωφορείο με τουρίστες, ανάμεσα στους οποίους μάλιστα ήταν κι ο πρόεδρος της Σιγκαπούρης, με αποτέλεσμα να υπάρχουν μπόλικοι ασφαλίτες.

Το Μαυσωλείο ήταν ανακαινισμένο απέξω και τεραστίων διαστάσεων: ο τρούλος του είναι ορατός από απόσταση 28 χιλιομέτρων, δηλαδή από μια μέρα δρόμο για τα καραβάνια. Οι δίδυμοι τάφοι δεν μου φάνηκαν τόσο εντυπωσιακοί, σε αντίθεση με το τεράστιο κτίριο που εκτελούσε χρέη ψυγείου στην έρημο, αφού εκεί φυλασσόταν ο πάγος τα καλοκαίρια. Πάγος που φτιαχνόταν από το χιόνι και αποτελούσε βέβαια τεράστια πολυτέλεια για την εποχή. Η Merv είχε τρομερή έκταση, αλλά το μουσείο της ήταν μικρό και μάλλον βαρετό. Ο όλος χώρος πάντως ήταν πολύ αξιόλογος, αλλά ωχριά μπροστά στη Gonur.

Αφού ολοκληρώσαμε την επίσκεψή μας κι εκεί, ήρθε η ώρα να πάμε στο κοντινότερο αεροδρόμιο, απ' όπου θα αναχωρούσε ο Θ. Το αεροδρόμιο του Turkmenabat είναι παρανοϊκά τεράστιο για τις ελάχιστες πτήσεις που εξυπηρετεί, όσο κι αν το "international" ακούγεται ψαρωτικό, δεν παύει να είναι αυτό που είναι: ένα φαραωνικό αεροδρόμιο στη μέση της ερήμου που δεν εξυπηρετεί σχεδόν κανένα σκοπό, πλην τη μεγαλομανία της προεδράρας. Ο Όλεγκ μάλιστα μας είπε πως πάνω από το terminal υπάρχει και πεντάστερο ξενοδοχείο, μονίμως άδειο.

Ο Θ. λοιπόν έφυγε, οι τρεις μας όμως συνεχίσαμε, πλέον για να βγούμε από τη χώρα. Προορισμός μας θα ήταν η Μπουχάρα, μέσω των χερσαίων συνόρων Ουζμπεκιστάν και Τουρκμενιστάν, όπου ο ήρωας Όλεγκ δαπάνησε μιάμιση ώρα για την απίστευτη χαρτούρα στην οποία υποβληθήκαμε, παρότι τα χαρτιά μας ήταν όλα εν τάξει. Οι καλοί μας ταρίφες ήθελαν 90€, μετά από πεισματική το ρίξαμε στα 30€ που μας είχε υποδείξει ο Όλεγκ και ήρθε η ώρα να τον αποχωριστούμε κι αυτόν και το Τουρκμενιστάν. Δεν έχει νόημα να ξαναυπογραμμίσω πόσο εξαιρετικός άνθρωπος, ξεναγός και τύπος είναι ο Όλεγκ, σε όποιον επισκεφθεί τη χώρα με το stantours, τον συστήνω και με το παραπάνω. Μόνο μην την πέσετε στην Αντονίνα...

Θα ακολουθήσει μια αξιολόγηση του Τουρκμενιστάν και επιστρέφουμε στο Ουζμπεκιστάν οσονούπω...

 

[dimaq]

Yorgos, Αυτο με τα τεραστια κτιρια αλλα αδεια,συνεχιζει να με εκπλησσει...
Ποσο large ειναι εκει,πιο πολυ κι απο μας εδω!

 

[Yorgos]

Tribute στο Σαρηγιαννίδη

Το δωματιάκι του ανδρός.

Αυτά είναι μερικών χιλιάδων ετών...

Ανεπανάληπτος Όλγεκ, ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ξενάγηση.

Ατελείωτες οι ανασκαφές στη Gonur.

Κι ένα ανακατασκευασμένο κομμάτι.

Α το καημένο το αλογάκι...

Σε πολύ καλή κατάσταση οι τροχοί.

Ερωτευτηκα.

Φόρτωσε ο πρόεδρας.

Πανικός από κάτω...

Στο δρόμο για τη Merv.

Εξαιρετικές θολωτές οροφές.

Τα σκιτσάκια του Όλεγκ βοηθούσαν πολύ.

Παλάτια, φρούρια ή κάτι τέτοιο.

Το μαυσωλείο. Δυστυχώς εντός δεν επιτρέπονταν οι φωτογραφίες.

Πίσω από αυτό το λόγο είχε αρχαία. Είχαμε τη φαεινή ιδέα να κάνουμε αγώνα δρόμου να δούμε ποιος θα φτάσει πρώτος και παραλίγο να μη φτάσουμε ποτέ...

Μέσα στο "ψυγείο".

Αεροδρομιάρα, προεδράρα.

Τελευταία εικόνα τουρκμένικων κατοικιών. Αυτές γεμάτες είναι...

 

[Yorgos]

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥΡΚΜΕΝΙΣΤΑΝ​

Δεν απογοήτευσε καθόλου το Τουρκμενιστάν, κάθε άλλο. Είχε τρομερές ιδιαιτερότητες στην καθημερινότητα και την πολιτική του κατάσταση, η Ασγκαμπάτ είναι από τις πιο περίεργες πόλεις που έχω δει ποτέ, ο κρατήρας ξεπέρασε τις προσδοκίες και ακόμη και τα αρχαία του αποδείχθησαν πάρα πολύ ενδιαφέροντα. Εντάξει, υπήρχαν και τομείς που είχαμε χαμηλές προσδοκίες, αλλά δε νομίζω να περίμενε κανείς να δει τρελή φύση (αν κι υπάρχει ένα φαράγγι που δεν επισκεφθήκαμε και στις φωτογραφίες δείχνει εντυπωσιακό), να φάει γκουρμέ ή να τη βγάλει φτηνά από την ώρα που είσαι υποχρεωμένος να πας μέσω πρακτορείου και οι χρεώσεις είναι πολύ υψηλές.

Είμαι πολύ ικανοποιημένος με αυτά που είδα κι έζησα, δύσκολα να επιστρέψω πάντως, σε μια χώρα που απέσπασε οριακά την καλύτερη βαθμολογία από όλα τα -Σταν και κατατάσσεται στα ίδια με την Κύπρο. Αναλυτικά η βαθμολογία της:

Φύση: Ο κρατήρας εκπληκτικός για μένα, κι ας μην είναι ακριβώς το πρότυπο του αξιοθέατου που θα κατέτασσε κανείς στην κατηγορία "φύση". Κατά τα λοιπά, μια ατελείωτη και αδιάφορη έρημος, κρατάω μια πισινή για το φαράγγι στα ανατολικά και τα παράλια της χώρας στην Κασπία. Θα πάρει κάτω από τη βάση, ένα συμπαθές 4, κι αυτό γιατί ο κρατήρας τα έσπαγε.

Αρχαιολογία: Μωρέ μπράβο, δεν τους το είχα. Καθόλου άσχημοι οι αρχαιολογικοί χώροι (οι πόλεις του μεταξιού από την ώρα που είναι εγκαταλελειμμένες κατατάσσονται στην αρχαιολογία κι όχι στην αρχιτεκτονική), με τη Gonur να ξεχωρίζει λόγω παλαιότητας και σημασίας, ενώ υπάρχουν κι άλλοι χώροι που δεν επισκεφθήκαμε. Κανείς βέβαια δεν είναι για να πάθεις την πλάκα σου, αλλά με αυστηρή βαθμολογία ένα 5 το πιάνει με το σπαθί του το Τουρκμενιστάν.

Αρχιτεκτονική: Προβληματίστηκα, δεν ξέρω πώς να το αξιολογήσω αυτό που είδαμε. Η Ασγκαμπάτ σίγουρα είναι ένα παγκόσμιο αρχιτεκτονικό φαινόμενο, τα υπόλοιπα κομμάτια ήταν εντελώς αδιάφορα, αλλά θα πρέπει να πάρει πάνω από τη βάση λόγω ιδιαιτερότητας. Παίρνει ένα 6.



Άνθρωποι: Θα τους βάλω 9 γιατί είναι τρομερά ενδιαφέροντες λόγω αυτού που ζουν, γιατί ντύνονται παραδοσιακά, γιατί δε μας ενόχλησε κανείς, μέχρι και η ξινίλα των δημοσίων υπαλλήλων βγάζει ένα τόνο αυθεντικότητας.

Κόστος: Με δεδομένο ότι είναι κανείς υποχρεωμένος να αγοράσει οργανωμένο τουρ με πριβέ αυτοκίνητο και ξεναγό θες-δε θες (έστω κι αν στο τέλος θες), η χώρα είναι πανάκριβη. Ισχύει, από την ώρα που αλλάζεις χρήματα στη μαύρη αγορά, τα επιτόπια έξοδα είναι αστεία (ειδικά το φαγητό για την ποιότητά του είναι πάμφθηνο), αλλά όλα αυτά γίνονται αφού έχεις προαγοράσει ένα ακριβό τουρ και μάλιστα σε καταλύματα πολύ κάτω του μετρίου. Με άριστα το 10 παίρνει ένα 2...

Ασφάλεια: Ε 10. Ο μόνος κίνδυνος είναι μην τρακάρεις με καμιά καμήλα ξέρω γω.

Μοναδικότητα: Με το σπαθί της 10 η δικαίως αποκαλούμενη Βόρειος Κορέα της Κεντρικής Ασίας. Πολιτικά, πολιτιστικά, κοινωνικά κι αρχιτεκτονικά η χώρα συνιστά μια κατηγορία από μόνη της.



Αυθεντικότητα: Θα μπορούσε και υψηλότερα αν δεν είχε εξαφανιστεί εντελώς ο νομαδικός τρόπος ζωής. Αλλά τίποτε δεν είναι φτιασιδωμένο για τον τουρίστα (ποιον τουρίστα;; ), η χώρα είναι όπως είναι επειδή... έτσι είναι, οι γυναίκες παντού με τις παραδοσιακές στολές τους, πολύ ενδιαφέρουσα μίξη θρησκειών και ελάχιστο ίντερνετ/παγκοσμιοποίηση/αίσθηση ότι είσαι κάπου αλλού. Είσαι στο Τουρκμενιστάν και το νιώθεις συνέχεια. Το πήρε το 9 της...

Φαγητό: Η αλήθεια είναι ότι φάγαμε σε επιλεγμένα μέρη κι εκεί φάγαμε καλά και φτηνά, από το BBQ του Ishan μέχρι τα εμπορικά κέντρα της Ασγκαμπάτ ή το plov όπου μας κάλεσαν στο γλέντι στην Konye Urgench. Αλλά είναι σαφές πως τα μέρη στα οποία μπορεί κανείς να φάει καλά είναι λίγα και πως η ποικιλία είναι τρομερά περιορισμένη. Επειδή αχάριστοι δεν είμαστε, θα της βάλουμε ένα 6.

Ποικιλία: Δεν τα πήγε κι άσχημα: και αρχαία, και αρχαιολογία, και ππολιτικές/πολιτιστικές ιδιαιτερότητες κι είχε κι ένα κρατήρα. Αν δεν ήταν τόσο μονότονα τα τοπία, θα πήγαινε και ψηλότερα. Δεν είναι κακό το 6 μου μάζεψε...

ΣΥΝΟΛΟ: Έλαβον 67 και καταλαμβάνει την τιμητικότατη 35η θέση σε σύνολο 107 χωρών, εξαιρετικά καλή θέση, ειδικά αν συνυπολογίσει κανείς τις αρχικές προσδοκίες:

Τουρκμενιστάν: Θα πέσει γέλιο με τον πρόεδρα, θα είναι βαρετό το ότι είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε κρατικό ξεναγό μαζί μας, περιμένω πώς και πώς τον κρατήρα στο Darvaza, λιγότερο αυταρχικό-μοναδικό καθεστώς από αυτά που έζησα στη Βόρειο Κορέα και μάλλον υπερβολικές περιγραφές, μονότονα τοπία και μάλλον μοντέρνος τρόπος ζωής λόγω πλούτου από το φυσικό αέριο.

Ε, ο ξεναγός ήταν αποκάλυψη, το καθεστώς ανατριχιαστικά ιδιαίτερο, τα αρχαία πολύ ενδιαφέροντα και γενικώς θα μου μείνει αξέχαστο το Τουρκμενιστάν.


ΟΚ, πάμε για τη δεύτερη είσοδο στο Ουζμπεκιστάν...