100 Χρόνια ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

[chrisbd]

Το Κίνημα των Ζηλωτών και η Παλαιολόγεια Αναγέννηση.

Το επαναστατικό κίνημα των Ζηλωτών εμφανίστηκε ως μια πρωτότυπη δημοκρατική νησίδα στο μεσαιωνικό κόσμο, όπου ο ηγεμονισμός, ο διαχωρισμός των ευγενών από το λαό και η «ελέω θεού» διοίκηση αποτελούσαν τα απόλυτα θέσφατα. Η διαπάλη μεταξύ του μέγα δούκα Αλεξίου Απόκαυκου και του Ιωάννη Καντακουζηνού για την κυριαρχία της επιρροής στο βυζαντινό θρόνο οδήγησε την Αυτοκρατορία σε εμφύλιο πόλεμο, αποτελέσματα του οποίου ήταν η δημιουργία χιλιάδων οικονομικών προσφύγων, συνωστιζόμενων σε μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Θεσσαλονίκη.

Η ογκούμενη δυσαρέσκεια των λαϊκών τάξεων έναντι των ευγενών, που υποστήριζαν τον Καντακουζηνό, έφερε τη στάση των Ζηλωτών το 1342. Στις αρχές του έτους ο λαός της Θεσσαλονίκης, συντασσόμενος με την πλευρά της Άννας της Σαβοΐας και του Απόκαυκου και καθοδηγούμενος από τους Ζηλωτές, στασίασε και λεηλάτησε τα σπίτια του διοικητή της πόλης και των εύπορων ευγενών. Αφού επιβλήθηκαν απόλυτα μέσα στην πόλη, οι Ζηλωτές ανέλαβαν την εξουσία.
Αυτή η πρόωρη κίνηση προλεταριακής διεκδίκησης κυριάρχησε μέχρι και το 1349 όταν η αντεπανάσταση, οργανωμένη από μέλη της αυτοκρατορικής αυλής, ανέτρεψε τους Ζηλωτές και επανέφερε την πόλη στην αυτοκρατορική «νομιμοφροσύνη».
Παρά τις πολιτικές αναταραχές, κατά το 13ο και 14ο αιώνα η πόλη γνώρισε ιδιαίτερη πνευματική άνθηση και ανέδειξε πληθώρα λογίων, θεολόγων και καλλιτεχνών. Ιδιαίτερα στον τομέα της τέχνης οι σχολές της Θεσσαλονίκης επηρέασαν ολόκληρο το βαλκανικό χριστιανικό κόσμο και τη Ρωσία. Η όλη αυτή πνευματική κίνηση ονομάστηκε Παλαιολόγεια Αναγέννηση και είναι η περίοδος κατά την οποία η συμβασιλεύουσα Θεσσαλονίκη διεκδικεί τα πνευματικά πρωτεία της Αυτοκρατορίας.
Σε αυτό το κλίμα συνέβαλλε η επικράτηση των ιδεών των Ησυχαστών, που ως βασικό εκφραστή είχαν τον Αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης Γρηγόριο Παλαμά. Η ησυχαστική κίνηση παρ’ ότι απετέλεσε τροχοπέδη στη διδασκαλία των φιλοσοφικών σπουδών και της κλασσικής παιδείας εντούτοις ανανέωσε τη μοναστική κίνηση και τέχνη, που εξακολούθησε να επιζεί στον Άθωνα και μετά την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Ο ηγέτης της μερίδας των Ησυχαστών και κορυφαία πνευματική προσωπικότητα της μεσαιωνικής Θεσσαλονίκης, Αρχιεπίσκοπος Γρηγόριος Παλαμάς.

Ο Ι.Ν. Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Μητρόπολη της πόλης.




Συνεχίζεται..

 

[panpan]

Bίλλα Ιντα (Μπενρουμπή)

 

[panpan]

Πρέπει να είναι στην παραλία στο ύψος του ΙΚΕΑ,λίγο πριν το αεροδρόμιο.

 

[chrisbd]

Η πολιορκία της Θεσσαλονίκης μεταξύ του 1422 και του 1430 ήταν επιτυχημένη στρατιωτική απόπειρα της οθωμανικής αυτοκρατορίας υπό την ηγεσία του Μουράτ Β' να καταλάβουν την βυζαντινή πόλη της Θεσσαλονίκης. Αρχικά, ο Σουλτάνος επιθυμούσε να κυριεύσει την πόλη για να τιμωρήσει την βυζαντινή δυναστεία των Παλαιολόγων για τις απόπειρες τους να γίνουν αυτουργοί μιας επανάστασης στους κόλπους των Οθωμανών αξιωματούχων. Καθώς πλησίαζε το τέλος, ο Μουράτ Β' πολιόρκησε το λιμάνι της Θεσσαλονίκης το 1422. Το 1423, οι Βυζαντινοί πούλησαν την πόλη στην Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας, που ανέλαβε το βάρος της υπεράσπισης της.

Οι Οθωμανοί συνέχισαν τον ναυτικό αποκλεισμό τους μέχρι το 1430, όταν επιτέθηκαν και κατέλαβαν την πόλη. Οι Βενετοί δεν είχαν συνειδητοποιήσει το τεράστιο αμυντικό κόστος της πόλης. Παρόλα αυτά, η άμυνα κράτησε παρά την δριμύτατη πείνα που επικράτησε μέσα στην πόλη. Ο Μουράτ Β' συμμετείχε σε πολυάριθμες μάχες με τους Βενετούς, τους Καραμάνογλου και πολλούς άλλους διεκδικητές της πόλης. Όταν όλοι είχαν πλέον υποταχθεί, ένας τεράστιος στρατός στάλθηκε στην Μακεδονία και η πόλη υπoβλήθηκε σε τριήμερο καθεστώς λεηλασίας και καταστροφής μετά την άλωση της το 1430. Την περίοδο αυτή ο πληθυσμός ήταν αριθμητικά μέτριος.



Η σημαίνουσα οθωμανική Σελανίκ


Η οθωμανική προέλαση στα ευρωπαϊκά εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και η σταδιακή κατάληψη της βαλκανικής χερσονήσου διεμφάνισαν τα αποτελέσματά τους στη Θεσσαλονίκη, η οποία αποκλεισμένη από την ξηρά και χωρίς τη δυνατότητα λήψης εξωτερικής βοήθειας παραδόθηκε «φόρου υποτελής» στο Σουλτάνο Βαγιαζήτ Α΄ το 1387 έπειτα από τετραετή πολιορκία.

Ο ιστορικός Δούκας αναφέρει καταστροφή της Θεσσαλονίκης το 1391 από το Βαγιαζήτ με αιτία τη δραπέτευση του Μανουήλ Β' από τη σουλτανική αυλή και την ανάδειξή του σε Αυτοκράτορα. Η πρώτη οθωμανική κατοχή της πόλης διήρκεσε έως το 1403 οπότε ο Αυτοκράτορας Μανουήλ, επωφελούμενος της ήττας του Βαγιαζήτ από τον Ταμερλάνο και της ακόλουθης εμφύλιας διαμάχης μεταξύ των γιών του για τη διαδοχή, κατάφερε να του αποδοθεί η Θεσσαλονίκη ως αντάλλαγμα της συνδρομής του στο γιο του Βαγιαζήτ, Σουλεϊμάν Τσελεμπή.
Η ακεσφορία των εσωτερικών τραυμάτων της ηγεμονίας των Οσμανλιδών, η νέα της επιθετική ορμή έναντι των βυζαντινών εδαφών αλλά και η αδυναμία της παρηκμασμένης Αυτοκρατορίας στην υπεράσπισή τους οδήγησε το 1420 στην υπό όρους παράδοση της πολιορκούμενης Θεσσαλονίκης στους Βενετούς.
Η επταετής κατοχή από τα στρατεύματα της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας υπήρξε ουσιαστικά περίοδος παρακμής για την πόλη. Ο ναυτικός και επίγειος αποκλεισμός της από τους Οθωμανούς σήμανε την οικονομική της εξασθένηση, που σε συνδυασμό με τη δυναστική συμπεριφορά των Βενετών ενέτειναν τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Τελικά η «συμβασιλεύουσα πόλις» της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας καταλήφθηκε οριστικά από τους Οθωμανούς στις 29 Μαρτίου του 1430 έπειτα από ισχυρή πολιορκία τριών ημερών.
Η πτώση της πόλης στους Οθωμανούς συγκλόνησε το Πανελλήνιο και τροφοδότησε το λαϊκό θρήνο (σε συνδυασμό με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, 23 χρόνια μετά), που αποτυπώθηκε στο πολυτραγουδισμένο δημοτικό άσμα, που άφησε ζωντανό τον πόθο της ελευθερίας και ενέπνευσε τον Κωνσταντίνο Καβάφη, 5 αιώνες αργότερα.

Πήραν την Πόλη, πήραν την, πήραν τη Σαλονίκη.
Πήραν και την Αγιά Σοφιά, το µέγα µοναστήρι,
πού 'χε τριακόσια σήµαντρα, κι εξήντα δυο καµπάνες.
Κάθε καµπάνα και παπάς, κάθε παπάς και διάκος.
Σιµά να βγουν τα άγια, κι ο βασιλιάς του κόσµου,
Φωνή τους ήρθε εξ' ουρανού, αγγέλων απ' το στόµα:
"Αφήτ' αυτήν την ψαλµουδιά, να χαµηλώσουν τ' άγια,
και στείλτε λόγο στη Φραγκιά, να έρθουν να τα πιάσουν,
να πάρουν το χρυσό σταυρό, και τ' άγιο ευαγγέλιο,
και την αγία τράπεζα, να µην την αµολύνουν".
Σαν τ' άκουσεν η Δέσποινα, δακρύζουν οι εικόνες:
"Σώπασε, κυρά Δέσποινα, µην κλαίης, µη δακρύζης,
πάλε µε χρόνους µε καιρούς, πάλε δικά σου είναι".


Μετά την Οθωμανική κατάκτηση, ο πυρήνας των κατοίκων της πόλης αποτελέστηκε από 1.000 οικογένειες Γιουρούκων που μεταφέρθηκαν από τα Γιαννιτσά και από 1.000 οικογένειες Θεσσαλονικέων που μπόρεσαν να επαναπατριστούν μετά το διασκορπισμό τους. Ο πολυεθνικός χαρακτήρας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και η σχετική ανεκτικότητα έναντι των «λαών της Βίβλου» (ahl al-kitab), όπως υποδεικνυόταν από τον κυρίαρχο ισλαμικό νόμο, βοήθησαν το 15ο αιώνα στην εγκατάσταση των διωκόμενων από τη βόρεια Ευρώπη και την Ιβηρική χερσόνησο Ιουδαϊκών φύλων. Κατόπιν άδειας εγκτάστασης που τους παραχώρησε ο Σουλτάνος Βαγιαζίτ Β΄ οι Εβραίοι Ασκεναζίμ και Σεφαραδίτες εγκαταστάθηκαν, εκτός Κωνσταντινούπολης σε διάφορες πόλεις της Αυτοκρατορίας και ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, όπου έγιναν ευπρόσδεκτοι συμβάλλοντας επιπλέον στον επανεποικισμό έπειτα από την υφιστάμενη ερήμωσή της εξ’ αιτίας των πολεμικών επιχειρήσεων.
Οι Εβραίοι έκτοτε αποτέλεσαν το κυρίαρχο και οικονομικά εναργέστερο πληθυσμιακό στοιχείο της πόλης. Έως και το 1912 η Θεσσαλονίκη παρέμεινε ένα μοναδικό, παγκόσμιο φαινόμενο εβραϊκής πόλης και αποκλήθηκε από τους ίδιους τους Ιουδαίους «Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων» και «Μητέρα του Ισραήλ».

Η Θεσσαλονίκη ή Σελανίκ, σύμφωνα με την τουρκική παραλλαγή του ονόματός της, συνέχισε καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής της μέσα στα όρια του σουλτανικού κράτους να αποτελεί σημαντικό διοικητικό, οικονομικό και θρησκευτικό κέντρο του με ρόλο παρόμοιο με αυτόν που κατείχε τη βυζαντινή περίοδο. Αναγέρθηκαν συγκροτήματα λουτρών, ισλαμικά μοναστήρια, τεμένη ενώ και αρκετοί χριστιανικοί ναοί μετατράπηκαν σε τόπους μουσουλμανικής λατρείας. Το 1669, ο Γάλλος μοναχός Ρομπέρ ντε Ντρω (Robert De Dreux) επισημαίνει τη Θεσσαλονίκη, ως μια από τις πιο ωραίες και διάσημες πόλεις της Ελλάδας. Το 1737, ο Γάλλος ιερωμένος και συγγραφέας Ζωζέφ ντε λα Πορτ (Joseph de la Porte) ανέφερε ότι η Θεσσαλονίκη αριθμούσε 48 τεμένη, 30 Ελληνικές εκκλησίες και 36 συναγωγές.

Ο Λευκός Πύργος (Beyaz Kule) ή Πύργος του Αίματος (Kanli Kule) υπήρξε Οθωμανική φυλακή για τουλάχιστον τέσσερις αιώνες. Εδώ σε ζωγραφική αναπαράσταση των αρχών του 19ου αιώνα, όπου φαίνεται και το προτείχισμα που τον περιέβαλε μέχρι και το 1911.

Βικιπαίδεια

 

[mariath]

Σε ένα μεγάλο μουσείο μετατρέπεται η πόλη της Θεσσαλονίκης καθώς εξήντα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια ανοίγουν τις πύλες τους στο κοινό δωρεάν παρουσιάζουν την αρχιτεκτονική τους. Πρόκειται για τη δράση Open House, που θα πραγματοποιηθεί στις 23, 24 και 25 Νοεμβρίου 2012.

Η ιδέα ξεκίνησε από το Λονδίνο το 1992 και μέχρι σήμερα διαδόθηκε σε πολλές πόλεις ανά την υφήλιο αποκτώντας συστηματικούς επισκέπτες και υποστηρικτές. Η δράση Open House προσκαλεί το κοινό να εξερευνήσει και να κατανοήσει την αξία της αρχιτεκτονικής και του δομημένου περιβάλλοντος στις πόλεις όπου διοργανώνεται. Μέχρι σήμερα έχει ταξιδέψει σε 21 πόλεις σε όλο τον κόσμο.

Μεταξύ αυτών οι: Νέα Υόρκη, Δουβλίνο, Τελ Αβίβ, Ιερουσαλήμ, Ελσίνκι, Μελβούρνη, Βαρκελώνη, Σικάγο, Ρώμη, Λισαβόνα κ.α.

Με αφορμή τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης το Open House παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, με πρωτοβουλία της Μόνιμης Επιτροπής Αρχιτεκτονικών Θεμάτων του Τεχνικού Επιμελητηρίου Κεντρικής Μακεδονίας (ΤΕΕ/ΤΚΜ), μέλη της οποίας έδωσαν ζωή σε αυτή την ιδέα δημιουργώντας τον μη κυβερνητικό - μη κερδοσκοπικό οργανισμό Open House Greece , που έχει ως στόχο την προώθηση της πόλης της Θεσσαλονίκης αλλά και της χώρας στο εξωτερικό, μέσα από το πρίσμα της αρχιτεκτονικής δημιουργίας και του πολιτισμού

Περισσότερες πληροφορίες:
OpenHouse Θεσσαλονίκη - ΤΟ OPEN HOUSE THESSALONIKI

 

[chrisbd]

Η Ελληνική επανάσταση του 1821

Σποραδικές εξεγέρσεις με κοινωνικά κυρίως αιτήματα, προερχόμενες από τους Ελληνικούς πληθυσμούς, καταπνίγηκαν σχετικά εύκολα από τη διοίκηση. Ιδιαίτερη, όμως, σκληρότητα επέδειξαν οι Οθωμανοί με το ξέσπασμα της Επανάστασης της Χαλκιδικής το Μάρτιο του 1821 όταν σφαγίασαν 3.000 περίπου Έλληνες στο σημερινό διοικητήριο, σημαίνοντας την απαρχή μίας περιόδου τρομοκρατίας, που διήρκεσε έως και το 1823, χρονιά που κατεστάλησαν τα επαναστατικά κινήματα της Μακεδονίας. Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 οι Οθωμανοί κρέμασαν επίσης, τους πρόκριτους (μέλη της Φιλικής Εταιρείας) Γεώργιο Βλάλη, Χρήστο Μενεξέ, Χριστόδουλο Μπαλάνο, Γεώργιο Πάικο, Στέργιο Πολύδωρο, Αθανάσιο Σκανδαλίδη, Αναστάσιο Γούναρη, Δημήτριο Παππά, Αναστάσιο Κυδωνιάτη, τον Αργυρό Ταπουχτσή από την Επανομή κ.α. στην τότε πλατεία Αλευραγοράς (σημερινή αγορά Καπάνι - Βλάλη), στις 18 Μαΐου. Σφαγές επίσης έγιναν στην περιοχή της Ροτόντας και στην Πύλη Αξιού. Παρόμοιες σκηνές εκτυλίχθηκαν στο προαύλιο του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, όπου είχαν καταφύγει 2.000 Έλληνες και τελικά πολλοί από αυτούς φονεύτηκαν από τον τουρκικό όχλο. Συνολικά οι Έλληνες της Θεσσαλονίκης που έπεσαν θύματα από τις εκτελέσεις των Οθωμανών υπολογίζονται σε 25.000 μόνο κατά το 1821, γεγονός που επέφερε ανεπανόρθωτο πλήγμα στην Ελληνική κοινότητα της πόλης (η Ελληνική κοινότητα επανέκαμψε τη δεκαετία του 1880, δηλαδή 60 χρόνια αργότερα). Σημαντικές προσωπικότητες της Θεσσαλονίκης που πρωτοστάτησαν την περίοδο εκείνη στους Ελληνικούς αγώνες ήταν ο Γρηγόριος Ζαλύκης, ο Μιλτιάδης Αγαθόνικος, ο Κωνσταντίνος Τάττης, ο Ιωάννης Γούτας Καυτατζόγλου, ο Ιωάννης Μιχαήλ (ο οποίος συμμετέιχε στη Γ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας), ο Ιωάννης Παπάφης, ο Ανδρόνικος Πάικος και άλλοι. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Α΄ γραμματέας του Βουλευτικού της Α΄ Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου ήταν ο Θεσσαλονικέας Ιωάννης Σκανδαλίδης, ένας από τους πληρεξούσιους της Μακεδονίας.

Αναπτυξιακή πορεία και Μακεδονικός Αγώνας
Η λήξη του Ρωσοτουρκικού πολέμου του 1828 – 1829 επέφερε την ηρεμία στα ευρωπαϊκά εδάφη της Τουρκίας και τη συνακόλουθη οικονομική ανάπτυξη. Το θετικό κλίμα ενέτειναν και οι μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ από το τέλος της δεκαετίας του 1830. Η Θεσσαλονίκη αυξάνει περαιτέρω την εμπορική της δύναμη ενώ παράλληλα ξεκινά η ανοικοδόμηση σημαντικών διοικητικών, εκπαιδευτικών και ιδιωτικών κτηρίων. Τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα παρατηρείται σημαντική αύξηση του πληθυσμού, που από 50.000 το 1865 φτάνει τις 90.000 το 1880 και τις 120.000 το 1895.

Το 1877, ενώ γίνονταν διεθνώς ζυμώσεις που κατέληξαν στη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, Ρουμανικές εφημερίδες δημοσίευαν στατιστικές με Ρουμανικούς πληθυσμούς στη Θεσσαλία, Ήπειρο και Μακεδονία προσπαθώντας να οικειοποιηθούν τους Βλάχους. Στα πλαίσια αυτά εμφάνισαν στατιστική του Ρουμανικού προξενείου στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζοντας τη Θεσσαλονίκη με 20.000 Ρουμανικό πληθυσμό. Ακολούθησαν έντονες αντιδράσεις και επεισόδια που προκάλεσαν οι Έλληνες Θεσσαλονικείς φοιτητές έξω από το Ρουμανικό προξενείο που κατέληξαν σε μεγαλειώδη βουβή παρέλαση (αρκετές χιλιάδες διαδηλωτών) με τερματισμό στο προξενείο της Ρουμανίας. Στη βουβή διαδήλωση συμμετείχαν και εκπρόσωποι της Ισραηλιτικής κοινότητας της πόλης, προκειμένου να υποστηρίξουν την ελληνικότητα του χριστιανικού πληθυσμού της πόλης. Συνέπεια των αντιδράσεων ήταν να εκδόσει ο Οθωμανός βαλής της Θεσσαλονίκης, επίσημη στατιστική που παρουσίαζε τον Ελληνικό πληθυσμό σε 25.000 και να αποπεμφθεί ο Ρουμάνος πρόξενος.

Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, οι Θεσσαλονικείς οργανώνονται, ιδρύοντας την Φιλόπτωχο Αδελφότητα Ανδρών Θεσσαλονίκης το 1871 που ανέπτυξε έντονη εθνική δράση. Ο προύχοντας της πόλης Κωνσταντίνος Μάτσας προσπάθησε ήδη από το 1899 να εξοπλίσει τον Ελληνισμό της πόλης, αντιλαμβανόμενος τον επερχόμενο κίνδυνο. Στις 20 Ιανουαρίου του 1904 πραγματοποιήθηκε μεγάλο αντιβουλγαρικό συλλαλητήριο στην πόλη, με συμμετοχή 6.000 Ελλήνων διαδηλωτών. Έως το 1908, οι Θεσσαλονικείς πέτυχαν να ανατρέψουν τη Βουλγαρική προσπάθεια δημιουργίας πυρήνων Βουλγαρικού πληθυσμού στην πόλη, με τη μεταφορά και εγκατάσταση Βούλγαρων μεταναστών.

http://el.wikipedia.org

 

[panpan]

Koυιζ για προχωρημένους.
Στην θέση του δυόροφου κτηρίου τι είναι τώρα;

 

[Spyros-007]

Koυιζ για προχωρημένους.
Στην θέση του δυόροφου κτηρίου τι είναι τώρα;

Μια νεοελληνική κλασική πολυκατοικία ίσως;

 

[panpan]

Μια νεοελληνική κλασική πολυκατοικία ίσως;

Οχι.

Kαι ενα δωράκι για την γαλανομάτα

 

[battered_suitcase]

Μια νεοελληνική κλασική πολυκατοικία ίσως;

Το Πλαίσιο; Ή είμαι εκτός τόπου και χρόνου;

 

[panpan]

Eίναι η οδός Κατούνη(Λαδαδικα) και στη θέση του κτηρίου ειναι ο Ζύθος.

 

[fenia42]

Οχι.

Kαι ενα δωράκι για την γαλανομάτα

merci !!!!!!!!