Yorgos
Member
- Μηνύματα
- 10.019
- Likes
- 52.835
- Επόμενο Ταξίδι
- Umhlanga
- Ταξίδι-Όνειρο
- Περού τότε, τώρα, πάντα
Πολύ σκληρή η ανάβαση το πρωί, αλλά επειδή ξεκινήσαμε νωρίς είχαμε και πολύ λίγο ήλιο, γενικά φαίνεται να είμαστε τυχεροί με τον καιρό. Φτάνουμε επιτέλους σε μια μικρή κονότητα, τη Marampata, απ’ όπου υπάρχει μια πρώτη οπτική επαφή με τα πρώτα κτίρια του Choquequirao. H άνοδος είναι στα 3.100 σήμερα, μεγάλες αυξομειώσεις στο υψόμετρο, το πανέξυπνο ρολόι του Κρεκούζα ξέρει να σας πει περισσότερα...
Για άλλη μια φορά μου κάνει έκπληξη το πόσο αντιτουριστικό είναι π ακόμη- το μέρος. Ουσιαστικά σε όλη τη διαδρομή (και δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να φτάσεις στο Choquequirao) ήμασταν εμείς, ένα μικρό group Γάλλων τρέκερ (μιας σχετικής ηλικίας, εντυπωσιακή σωματοδομή μιας εξηντάρας, τους βλέπεις και τους χαίρεσαι) και 2-3 ανεξάρτητοι, αυτούς είδαμε στις 4 μέρες. Δεν είδαμε ούτε έναν άνθρωπο να πουλάει σουβενίρ, δεν υπάρχει ουσιαστικά τουριστικό κατάλυμα, απίστευτο πόσο ανεκμετάλλευτο είναι το μέρος, σε βαθμό που ο πάντα businessman Παναγιώτης άρχισε να ρωτάει για τη δυνατότητα αγοράς οικοπέδων. Πάντως οφείλω να ενημερώσω τη φίλτατη @isabelle και τους λοιπούς ότι ενδεχομένως ο επόμενος του φόρουμ που θα πάει να το επισκεφθει, θα βρει άλλες καταστάσεις: το Υπουργείο Τουρισμού του Περού ανακοίνωσε ήδη από τον περασμένο Ιανουάριο τη δημιουργία τελεφερίκ (http://rpp.pe/peru/cusco/mejoraran-...-arqueologico-de-choquequirao-noticia-1022894) που θα ολοκληρωθεί εντός ολίγων μηνών ώστε η πρόσβαση να είναι πιο εύκολη και μαζική, ενώ το Lonely Planet τον ανακήρυξε ως τον πιο hot προορισμό για το 2017 (http://www.andina.com.pe/Ingles/Ini...-planets-best-in-travel-2017-list-637078.aspx). Τελικά όλα στο τσακ τα προλάβαμε, άκου εκεί περιορισμένο ωράριο στο Μάτσου Πίτσου...
Ο ιδρώτας έτρεχε ποτάμι, το Choquequirao το βλέπουμε αλλά ποτέ δε φτάνουμε. Σε κάποια φάση είδα το κονβόι αλόγων μας, που μας είχε προσπεράσει κλασικά, να φαντάζει τεράστιο κι εντυπωσιακό παίρνοντας την τελευταία στροφή στα φιδίσια μονοπάτια της high jungle των Άνδεων, την ίδια ώρα που περνούσαμε μπροστά από τον τάφο ενός αλογατά που έπεσε από το γκρεμό λίγες μόλις εβδομάδες πριν, «μάλλον μεθυσμένος» απ’ ό,τι μας είπε ο Χουάν. Τον οποίο Χουάν τον κατασυμπάθησα, το παιδί ήξερε πολλά καντάρια ιστορίας, εξαιρετικά ευγενής, χαβαλετζής και φυσικά δεν έχασα την ευκαιρία να τον τρολάρω εξαρχής από το πρώτο δείπνο, όταν του εξήγησα ότι στην Ελλάδα έχουμε μακρά εμπειρία bisexualισμού, στη Σπάρτη προστάτευες με την ασπίδα σου το διπλανό πολεμιστή που ήταν ο εραστής σου κι έτσι κι εμείς (που κάναμε τις λούλες σε όλο το τρεκ, ανέβαινε ο Κρεκούζας σε καμιά κορφή και φώναζε «γιούχουουου, καλέ Παναγιώτηηη, κορίτσιααααα...) θα θέλαμε να τον καλέσουμε στη σκηνή μας το πρώτο βράδυ όπου έχουμε μια τελετή μύησης, είναι ένα έθιμο που κάνουμε σε όλα τα τρεκ, μην ανησυχείς δε θα σε πονέσουμε, έχουμε και ειδικά λιπαντικά, αλίμονο, σε όλα τα τρεκ μας κάνει την τιμή ο ξεναγός κλπ... Όλα αυτά ενώ ο Κρεκούζας του έστελνε φιλάκια, με κοιτάει ο Χουάν και λέει «τι λέτε ρε παιδιά;!». Μετά το αρχικό σοκ και την ανακούφιση ο Χουάν έγινε ένα με την παρέα, όπως κι ο Γερμανός ο Μάρκους που αποδείχθηκε συμπαθέστατος.
Ε όλη αυτή η χαρούμενη παρέα επιτέλους έφτασε στις αγροτικές διαβαθμίσεις του Choquequirao, επιτέλους. Λίγη ανάβαση ακόμη, που πια φαινόταν ένα απλό τίποτε λόγω του ενθουσιασμού και φτάσαμε στην κεντρική πλατεία της πόλης... Μεγάλη συγκίνηση, δεν έχω λόγια να το περιγράψω. Μια φοβερή ησυχία, εκπληκτική θέα, τα κτίρια –προφανώς ούτε στο αυτοκρατορικό ούτε στον κλασικό ρυθμό των Ίνκας- σε εξαιρετική κατάσταση. Αλλά πάνω απ’ όλα η πραγματική σημασία του χώρου είναι η ιστορία του κι αυτό που πρεσβεύει.
Τι είναι λοιπόν το Choquequirao; Δεν είναι ξεκάθαρο αν φτιάχτηκε από το σημαντικότερο Ίνκα όλων των εποχών, τον Pachacuti, ή αργότερα, είναι σίγουρο πως χρησιμοποιήθηκε από τον Manco Inca πάντως μετά την πολύμηνη κι εν τέλει αποτυχημένη πολιορκία του Κούσκο στην προσπάθειά του να εκδιώξει τους Ισπανούς. Αλλά ακόμη σημαντικότερα, μετά την πισώπλατη δολοφονία του Manco Inca από τους Ισπανούς στο Vitcos, το Choquequirao έγινε το τελευταίο καταφύγιο των Ίνκας. Χωρίς αυτοκράτορα πια, μερικές εκατοντάδες ή λίγες χιλιάδων Ίνκας κατέφυγαν σε αυτό το τόσο απομονωμένο σημείο στην τελευταία τους προσπάθεια να ζήσουν ελεύθεροι, με τις δικές τους δοξασίες και κοινωνική δομή, μακριά από τη χριστιανική βαρβαρότητα και τον ισπανικό ζυγό. Είναι το τελευταίο μέρος στον κόσμο όπου ένας πολιτισμός αρμονίας και σεβασμού κατέφυγε για να ζήσει εκεί επί τρεις δεκαετίες, όταν εν τέλει λόγω αντικειμενικών δυσκολιών (έλλειψη τροφής κυρίως) αναγκάστηκαν να διασκορπιστούν στα γύρω χωριά, όπου ζουν οι απόγονοί τους μέχρι σήμερα.
Κάτσαμε να ξαποστάσουμε στην κεντρική πλατεία, θαυμάζοντας την ησυχία, την αρμονία και τουλάχιστον σε ό,τι αφορά εμένα που την περίμενα πολλά χρόνια τη στιγμή, αφουγκραζόμενος και τη συγκινητική ιστορία του τόπου. Με την παρότρυνση του Χουάν ξεκινήσαμε για τον «τομέα των λάμα», δηλαδή για μια αλληλουχία ατελείωτων σκαλιών που καταλήγει στις διαβαθμίσεις όπου έχουμε τη μοναδική απεικόνιση λάμα σε κτίρια Ίνκας σε όλο το Tawantisuyo, παρότι τα λάμας δε ζουν σε τέτοιο υψόμετρο. Περνώντας μάλιστα στην απέναντι μεριά, κοιτώντας τις απεικονίσεις από μακριά, φαίνονται ακόμη πιο εντυπωσιακά, αν και δεν μπορούσα να αποφύγω να ακουμπάω τα πέτρινα ψηφιδωτά... μεγάλες στιγμές!
Στην ανάβαση των σκαλιών για να επιστρέψουμε στην πλατεία νόμιζα πως θα πεθάνω... Εξουθενωμένος να ανεβαίνω τόσα σκαλιά, δεν το εύχομαι ούτε στο Γιάννη Ιωαννίδη. Ατελείωτα και τεράστια σκαλιά μπροστά, θεόρατος γκρεμός προς τα πίσω, αν και με το χαβαλέ και την παρέα τα καταφέραμε κι αυτά και φτάσαμε κατάκοποι στην κεντρική πλατεία... όπου και θα τρώγαμε το μεσημεριανό μας. Απίστευτο... Σε αρχαιολογικό χώρο τέτοιας έκτασης, φυσικής ομορφιάς και πολιτιστικής σημασίας να κάθεσαι μόνος σου με τους συνταξιδιώτες σου και να αυτοσερβίρεσαι μεσημεριανό... Μόνο στο Περού γίνονται αυτά (άντε και στην Καμποτζη, το Μεξικό και τη Γουατεμάλα που είχα αντίστοιχες εμπειρίες) αν και όχι για πολύ ακόμη... Πόσο τυχεροί είμαστε!
Ακολούθησαν στιγμές ανάπαυσης για να χωνέψουμε το φαγητό αλλά και το όλο μέρος. Και λίγο αργότερα, ο Χουάν μας οδήγησε στα Qolqas (έτσι ονομάζονταν όλα τα μεγάλα κτίρια των Ίνκας, κυρίως οι αποθήκες τροφίμων) και στη Han’an όπου οι πειραματικές διαβαθμίσεις των Ίνκας με τα κανάλια χρησιμοποιήθηκαν για την καλλιέργεια προϊόντων που κανονικά δεν ευδοκιμούν στις συγκεκριμένες συνθήκες, μάλλον επιτυχημένα απ’ ό,τι δείχνουν τα ευρήματα. Είναι φοβερό το πόσο κοντά ήταν στη φύση ο συγκεκριμένος πολιτισμός, το πόσο ακριβώς αντίθετος ήταν ο «πολιτισμός» που τους διαδέχθηκε. Δε με έπιασε μόνο νοσταλγία για τους Ίνκας αλλά και για το τώρα... για τη στιγμή που ζούσα. Ήξερα πως δε θα την ξαναζούσα ποτέ: το μέρος θα άλλαζε, ακόμη κι αν επιστρέψω δε θα είναι το ίδιο, είμαστε από τους τελευταίους που το ζουν αυτό... προσπάθησα να ρουφήξω κάθε ήχο, μυρωδιά, θέα, τη γαλήνη της συζήτησης με το Χουάν με θέα την τελετουργική πλατφόρμα, το ushnu. Tα μνημεία δεν είναι αυτό που φαίνονται, αλλά αυτό που σου γενάνε σε συναισθήματα. Ελάχιστη σημασία έχει αν το Angkor Wat είναι πιο καλαίσθητο ή αν ο Παρθενώνας είχε ειδικά διαμορφωμένες κολώνες ώστε να μετριάζεται η παραμόρφωση που προκαλεί η συμμετρία τους. Είναι το τι πρεσβεύουν, ποιος πολιτισμός τα έφτιαξε, τι χάθηκε για την ανθρωπότητα εκεί. Ε, στο Choquequirao χάθηκε ένας πολιτισμός που αν κάτσει να τον μελετήσει κανείς εντυπωσιάζεται από τη σοφία, την αρμονία και την απλότητά του.
Φυσικά δεν είχαμε τελειώσει... Ακολούθησε μια κατάβαση προς τον τομέα των οικιών, με την κατοικία του ιερέα να βρίσκεται ακριβώς κάτω από το ushnu, όπως ήταν λογικό. Πτώματα ήμασταν, αλλά η ανάβαση περιέργως διήρκησε μόλις 9 λεπτά, οπότε και καθίσαμε στο ushnu. Δεν ξέρω αν συνομώτησε το σύμπαν, αλλά επιτέλους εμφανίστηκε ένας κόνδορας, το ηλιοβασίλεμα είναι το πιο όμορφο που έχω δει στη ζωή μου και μετά από λίγα λεπτά διαλογισμού, ενώ ο Inti κρυβόταν πίσω από τους βουνοκορφές, ο Χουάν – ένα από τα χιλιάδες παραδείγματα νέων Ίνκας που έχουν επιστρέψει στη θρησκεία των προγόνων τους- μας προσκάλεσε να κάνουμε ένα κύκλο και να το συνοδεύσουμε στην προσφορά που θα έκανε στην Pachamama, με λίγα φύλλα κόκας, όπως γίνεται επί αιώνες στις Άνδεις. Ακολούθησε μια μικρή ομιλία για το τι είναι σημαντικό στη ζωή με μια πανέμορφη παραβολή κι ανατρίχιασα. Είμαι πολύ τυχερός άνθρωπος που το έζησα όλο αυτό, δεν το είχα φανταστεί ποτέ μου τόσο όμορφο. Δεν κατάφερα να βγάλω φωτογραφία τον ήλιο που έδυε πίσω μου και δε με ενδιέφερε καθόλου, μου αρκεί που το έζησα. Χρόνια θα περάσουν, θα είμαι μαθουσάλας κι αυτές οι στιγμές θα είναι χαραγμένες μέχρι να πεθάνω.
Πλέον έκανε κρύο κι εγώ ήμουν με ... τη μπασκετική μου βερμούδα. Η κατάβαση προς το camp όπου θα κατασκηνώναμε διήρκσε σαράντα ατέλειωτα λεπτά, όχι πλέον λόγω κούρασης, αλλά λόγω κρύου. Το σώμα πονούσε, αλλά η ψυχή πετούσε. Φάγαμε το δείπνο γελώντας, κατευχαριστημένοι που ήμασταν εκεί, γύρω από μια φωτιά, μακριά από τον «πολιτισμό» και κοντά στον πολιτισμό. Μια λέξη μου ήρθε καθώς έπεφτα για ύπνο, που είχα να την ακούσω από τα παιδικά μου χρόνια στη μακρινή Ελλάδα: αγαλλίαση.
Για άλλη μια φορά μου κάνει έκπληξη το πόσο αντιτουριστικό είναι π ακόμη- το μέρος. Ουσιαστικά σε όλη τη διαδρομή (και δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να φτάσεις στο Choquequirao) ήμασταν εμείς, ένα μικρό group Γάλλων τρέκερ (μιας σχετικής ηλικίας, εντυπωσιακή σωματοδομή μιας εξηντάρας, τους βλέπεις και τους χαίρεσαι) και 2-3 ανεξάρτητοι, αυτούς είδαμε στις 4 μέρες. Δεν είδαμε ούτε έναν άνθρωπο να πουλάει σουβενίρ, δεν υπάρχει ουσιαστικά τουριστικό κατάλυμα, απίστευτο πόσο ανεκμετάλλευτο είναι το μέρος, σε βαθμό που ο πάντα businessman Παναγιώτης άρχισε να ρωτάει για τη δυνατότητα αγοράς οικοπέδων. Πάντως οφείλω να ενημερώσω τη φίλτατη @isabelle και τους λοιπούς ότι ενδεχομένως ο επόμενος του φόρουμ που θα πάει να το επισκεφθει, θα βρει άλλες καταστάσεις: το Υπουργείο Τουρισμού του Περού ανακοίνωσε ήδη από τον περασμένο Ιανουάριο τη δημιουργία τελεφερίκ (http://rpp.pe/peru/cusco/mejoraran-...-arqueologico-de-choquequirao-noticia-1022894) που θα ολοκληρωθεί εντός ολίγων μηνών ώστε η πρόσβαση να είναι πιο εύκολη και μαζική, ενώ το Lonely Planet τον ανακήρυξε ως τον πιο hot προορισμό για το 2017 (http://www.andina.com.pe/Ingles/Ini...-planets-best-in-travel-2017-list-637078.aspx). Τελικά όλα στο τσακ τα προλάβαμε, άκου εκεί περιορισμένο ωράριο στο Μάτσου Πίτσου...
Ο ιδρώτας έτρεχε ποτάμι, το Choquequirao το βλέπουμε αλλά ποτέ δε φτάνουμε. Σε κάποια φάση είδα το κονβόι αλόγων μας, που μας είχε προσπεράσει κλασικά, να φαντάζει τεράστιο κι εντυπωσιακό παίρνοντας την τελευταία στροφή στα φιδίσια μονοπάτια της high jungle των Άνδεων, την ίδια ώρα που περνούσαμε μπροστά από τον τάφο ενός αλογατά που έπεσε από το γκρεμό λίγες μόλις εβδομάδες πριν, «μάλλον μεθυσμένος» απ’ ό,τι μας είπε ο Χουάν. Τον οποίο Χουάν τον κατασυμπάθησα, το παιδί ήξερε πολλά καντάρια ιστορίας, εξαιρετικά ευγενής, χαβαλετζής και φυσικά δεν έχασα την ευκαιρία να τον τρολάρω εξαρχής από το πρώτο δείπνο, όταν του εξήγησα ότι στην Ελλάδα έχουμε μακρά εμπειρία bisexualισμού, στη Σπάρτη προστάτευες με την ασπίδα σου το διπλανό πολεμιστή που ήταν ο εραστής σου κι έτσι κι εμείς (που κάναμε τις λούλες σε όλο το τρεκ, ανέβαινε ο Κρεκούζας σε καμιά κορφή και φώναζε «γιούχουουου, καλέ Παναγιώτηηη, κορίτσιααααα...) θα θέλαμε να τον καλέσουμε στη σκηνή μας το πρώτο βράδυ όπου έχουμε μια τελετή μύησης, είναι ένα έθιμο που κάνουμε σε όλα τα τρεκ, μην ανησυχείς δε θα σε πονέσουμε, έχουμε και ειδικά λιπαντικά, αλίμονο, σε όλα τα τρεκ μας κάνει την τιμή ο ξεναγός κλπ... Όλα αυτά ενώ ο Κρεκούζας του έστελνε φιλάκια, με κοιτάει ο Χουάν και λέει «τι λέτε ρε παιδιά;!». Μετά το αρχικό σοκ και την ανακούφιση ο Χουάν έγινε ένα με την παρέα, όπως κι ο Γερμανός ο Μάρκους που αποδείχθηκε συμπαθέστατος.
Ε όλη αυτή η χαρούμενη παρέα επιτέλους έφτασε στις αγροτικές διαβαθμίσεις του Choquequirao, επιτέλους. Λίγη ανάβαση ακόμη, που πια φαινόταν ένα απλό τίποτε λόγω του ενθουσιασμού και φτάσαμε στην κεντρική πλατεία της πόλης... Μεγάλη συγκίνηση, δεν έχω λόγια να το περιγράψω. Μια φοβερή ησυχία, εκπληκτική θέα, τα κτίρια –προφανώς ούτε στο αυτοκρατορικό ούτε στον κλασικό ρυθμό των Ίνκας- σε εξαιρετική κατάσταση. Αλλά πάνω απ’ όλα η πραγματική σημασία του χώρου είναι η ιστορία του κι αυτό που πρεσβεύει.
Τι είναι λοιπόν το Choquequirao; Δεν είναι ξεκάθαρο αν φτιάχτηκε από το σημαντικότερο Ίνκα όλων των εποχών, τον Pachacuti, ή αργότερα, είναι σίγουρο πως χρησιμοποιήθηκε από τον Manco Inca πάντως μετά την πολύμηνη κι εν τέλει αποτυχημένη πολιορκία του Κούσκο στην προσπάθειά του να εκδιώξει τους Ισπανούς. Αλλά ακόμη σημαντικότερα, μετά την πισώπλατη δολοφονία του Manco Inca από τους Ισπανούς στο Vitcos, το Choquequirao έγινε το τελευταίο καταφύγιο των Ίνκας. Χωρίς αυτοκράτορα πια, μερικές εκατοντάδες ή λίγες χιλιάδων Ίνκας κατέφυγαν σε αυτό το τόσο απομονωμένο σημείο στην τελευταία τους προσπάθεια να ζήσουν ελεύθεροι, με τις δικές τους δοξασίες και κοινωνική δομή, μακριά από τη χριστιανική βαρβαρότητα και τον ισπανικό ζυγό. Είναι το τελευταίο μέρος στον κόσμο όπου ένας πολιτισμός αρμονίας και σεβασμού κατέφυγε για να ζήσει εκεί επί τρεις δεκαετίες, όταν εν τέλει λόγω αντικειμενικών δυσκολιών (έλλειψη τροφής κυρίως) αναγκάστηκαν να διασκορπιστούν στα γύρω χωριά, όπου ζουν οι απόγονοί τους μέχρι σήμερα.
Κάτσαμε να ξαποστάσουμε στην κεντρική πλατεία, θαυμάζοντας την ησυχία, την αρμονία και τουλάχιστον σε ό,τι αφορά εμένα που την περίμενα πολλά χρόνια τη στιγμή, αφουγκραζόμενος και τη συγκινητική ιστορία του τόπου. Με την παρότρυνση του Χουάν ξεκινήσαμε για τον «τομέα των λάμα», δηλαδή για μια αλληλουχία ατελείωτων σκαλιών που καταλήγει στις διαβαθμίσεις όπου έχουμε τη μοναδική απεικόνιση λάμα σε κτίρια Ίνκας σε όλο το Tawantisuyo, παρότι τα λάμας δε ζουν σε τέτοιο υψόμετρο. Περνώντας μάλιστα στην απέναντι μεριά, κοιτώντας τις απεικονίσεις από μακριά, φαίνονται ακόμη πιο εντυπωσιακά, αν και δεν μπορούσα να αποφύγω να ακουμπάω τα πέτρινα ψηφιδωτά... μεγάλες στιγμές!
Στην ανάβαση των σκαλιών για να επιστρέψουμε στην πλατεία νόμιζα πως θα πεθάνω... Εξουθενωμένος να ανεβαίνω τόσα σκαλιά, δεν το εύχομαι ούτε στο Γιάννη Ιωαννίδη. Ατελείωτα και τεράστια σκαλιά μπροστά, θεόρατος γκρεμός προς τα πίσω, αν και με το χαβαλέ και την παρέα τα καταφέραμε κι αυτά και φτάσαμε κατάκοποι στην κεντρική πλατεία... όπου και θα τρώγαμε το μεσημεριανό μας. Απίστευτο... Σε αρχαιολογικό χώρο τέτοιας έκτασης, φυσικής ομορφιάς και πολιτιστικής σημασίας να κάθεσαι μόνος σου με τους συνταξιδιώτες σου και να αυτοσερβίρεσαι μεσημεριανό... Μόνο στο Περού γίνονται αυτά (άντε και στην Καμποτζη, το Μεξικό και τη Γουατεμάλα που είχα αντίστοιχες εμπειρίες) αν και όχι για πολύ ακόμη... Πόσο τυχεροί είμαστε!
Ακολούθησαν στιγμές ανάπαυσης για να χωνέψουμε το φαγητό αλλά και το όλο μέρος. Και λίγο αργότερα, ο Χουάν μας οδήγησε στα Qolqas (έτσι ονομάζονταν όλα τα μεγάλα κτίρια των Ίνκας, κυρίως οι αποθήκες τροφίμων) και στη Han’an όπου οι πειραματικές διαβαθμίσεις των Ίνκας με τα κανάλια χρησιμοποιήθηκαν για την καλλιέργεια προϊόντων που κανονικά δεν ευδοκιμούν στις συγκεκριμένες συνθήκες, μάλλον επιτυχημένα απ’ ό,τι δείχνουν τα ευρήματα. Είναι φοβερό το πόσο κοντά ήταν στη φύση ο συγκεκριμένος πολιτισμός, το πόσο ακριβώς αντίθετος ήταν ο «πολιτισμός» που τους διαδέχθηκε. Δε με έπιασε μόνο νοσταλγία για τους Ίνκας αλλά και για το τώρα... για τη στιγμή που ζούσα. Ήξερα πως δε θα την ξαναζούσα ποτέ: το μέρος θα άλλαζε, ακόμη κι αν επιστρέψω δε θα είναι το ίδιο, είμαστε από τους τελευταίους που το ζουν αυτό... προσπάθησα να ρουφήξω κάθε ήχο, μυρωδιά, θέα, τη γαλήνη της συζήτησης με το Χουάν με θέα την τελετουργική πλατφόρμα, το ushnu. Tα μνημεία δεν είναι αυτό που φαίνονται, αλλά αυτό που σου γενάνε σε συναισθήματα. Ελάχιστη σημασία έχει αν το Angkor Wat είναι πιο καλαίσθητο ή αν ο Παρθενώνας είχε ειδικά διαμορφωμένες κολώνες ώστε να μετριάζεται η παραμόρφωση που προκαλεί η συμμετρία τους. Είναι το τι πρεσβεύουν, ποιος πολιτισμός τα έφτιαξε, τι χάθηκε για την ανθρωπότητα εκεί. Ε, στο Choquequirao χάθηκε ένας πολιτισμός που αν κάτσει να τον μελετήσει κανείς εντυπωσιάζεται από τη σοφία, την αρμονία και την απλότητά του.
Φυσικά δεν είχαμε τελειώσει... Ακολούθησε μια κατάβαση προς τον τομέα των οικιών, με την κατοικία του ιερέα να βρίσκεται ακριβώς κάτω από το ushnu, όπως ήταν λογικό. Πτώματα ήμασταν, αλλά η ανάβαση περιέργως διήρκησε μόλις 9 λεπτά, οπότε και καθίσαμε στο ushnu. Δεν ξέρω αν συνομώτησε το σύμπαν, αλλά επιτέλους εμφανίστηκε ένας κόνδορας, το ηλιοβασίλεμα είναι το πιο όμορφο που έχω δει στη ζωή μου και μετά από λίγα λεπτά διαλογισμού, ενώ ο Inti κρυβόταν πίσω από τους βουνοκορφές, ο Χουάν – ένα από τα χιλιάδες παραδείγματα νέων Ίνκας που έχουν επιστρέψει στη θρησκεία των προγόνων τους- μας προσκάλεσε να κάνουμε ένα κύκλο και να το συνοδεύσουμε στην προσφορά που θα έκανε στην Pachamama, με λίγα φύλλα κόκας, όπως γίνεται επί αιώνες στις Άνδεις. Ακολούθησε μια μικρή ομιλία για το τι είναι σημαντικό στη ζωή με μια πανέμορφη παραβολή κι ανατρίχιασα. Είμαι πολύ τυχερός άνθρωπος που το έζησα όλο αυτό, δεν το είχα φανταστεί ποτέ μου τόσο όμορφο. Δεν κατάφερα να βγάλω φωτογραφία τον ήλιο που έδυε πίσω μου και δε με ενδιέφερε καθόλου, μου αρκεί που το έζησα. Χρόνια θα περάσουν, θα είμαι μαθουσάλας κι αυτές οι στιγμές θα είναι χαραγμένες μέχρι να πεθάνω.
Πλέον έκανε κρύο κι εγώ ήμουν με ... τη μπασκετική μου βερμούδα. Η κατάβαση προς το camp όπου θα κατασκηνώναμε διήρκσε σαράντα ατέλειωτα λεπτά, όχι πλέον λόγω κούρασης, αλλά λόγω κρύου. Το σώμα πονούσε, αλλά η ψυχή πετούσε. Φάγαμε το δείπνο γελώντας, κατευχαριστημένοι που ήμασταν εκεί, γύρω από μια φωτιά, μακριά από τον «πολιτισμό» και κοντά στον πολιτισμό. Μια λέξη μου ήρθε καθώς έπεφτα για ύπνο, που είχα να την ακούσω από τα παιδικά μου χρόνια στη μακρινή Ελλάδα: αγαλλίαση.