Ιράν Πέντε Γιουνανί στη χώρα των Φαρσί!

[dimosf]

Μερικές εκατοντάδες μέτρα από το κάστρο είναι τα επόμενα αντικείμενα της επίσκεψής μας. Πρώτ’ απ’ όλα το Παζάρι Vakil. Είναι το μεγαλύτερο και κεντρικότερο από τα παζάρια της πόλης.

​

Φτάσαμε σε ένα άνοιγμα-πλατεία στο οποίο δεσπόζει το Τζαμί vakil.

​

Είναι πολύ εντυπωσιακή η εικόνα του. Λειτουργεί σα μουσείο και γι αυτό έχει εισιτήριο. Μιας και ήταν αργά και θα βλέπαμε τζαμιά αρκετά στο υπόλοιπο ταξίδι μας αποφασίσαμε να μην μπούμε.

​

Μια φευγαλέα ματιά μόνο στην αυλή και πάμε δίπλα για να μπούμε στο παζάρι.

Όπως όλα τα μεγάλα παζάρια της ανατολής

​

είναι ένας δαίδαλος από διαδρόμους,

​

σκεπαστά δρομάκια

​

και αυλές.

​

Αυτές οι αυλές έχουν συνήθως ένα γύρο καταστήματα και αποθηκευτικούς χώρους και δεν είναι τίποτα άλλο από παλιά Καραβανσεράϊ που τώρα έχουν αλλάξει χρήση.

 

[dimosf]

Και αυτό το παζάρι έχει τμήματα με ομοειδή προϊόντα.

​

Χαλιά,

​

υφάσματα,

​

διακοσμητικά και αναμνηστικά,

​

μπαχαρικά. Εκεί είδα και κάτι που είχα δει σε ένα βίντεο. Σε μια λεκάνη στρώνουν διαφόρων ειδών και χρωμάτων μπαχαρικά το ένα πάνω από το άλλο. Ο πωλητής βάζει τη μικρή σέσουλα κάθετα και έτσι παίρνει απ’ όλα, δημιουργώντας ένα μίγμα και αφήνοντας τη λεκάνη με τα μπαχαρικά να σχηματίζουν ένα «βουνό-ουράνιο τόξο». Υπέροχη εικόνα!

​

Ένα ξεχωριστό κομμάτι του παζαριού ήταν αυτό με τα χρυσαφικά. Πάνω από την πόρτα της εισόδου σε αυτό το τμήμα, τα κεραμικά πλακάκια σχηματίζουν ένα φάτνωμα σαν αυτό στις εισόδους των τζαμιών.

Περιπλανηθήκαμε ώρα πολύ σε αυτό το λαβύρινθο. Χαζέψαμε, φωτογραφήσαμε, ψωνίσαμε, φάγαμε ένα πολύ περίεργο παγωτό (έμοιαζε σαν ολόλευκα, χιονάτα μικρά νουντλς με ένα περίεργο άρωμα). Καλό για δοκιμή αλλά ως εκεί. Εκεί δοκιμάσαμε και χυμό καρότου με μια μπάλα βανίλια παγωτό μέσα(!!!). Δεν ήταν κακό.

 

[dimosf]

​

Μέσα και γύρω από το παζάρι έχει μερικά μικρά τζαμιά, που προφανώς εξυπηρετούν τους εμπόρους και όσους περνούν όλη τη μέρα τους εκεί μέσα.

​

Συνέχεια του μεγάλου παζαριού υπάρχουν άλλα μικρότερα, που ενώνονται με το μεγάλο, έτσι που να μην είσαι σίγουρος σε ποιο απ’ όλα βρίσκεσαι. Εδώ που τα λέμε, έτσι κι αλλιώς δεν ξέρεις που βρίσκεσαι μέσα σε αυτό το κουβάρι που το λένε παζάρι.

Βγήκαμε από το παζάρι,

​

περάσαμε έξω από ένα ακόμα τζαμί,

​

είδαμε ψηλά σε ένα κτίριο το πορτρέτο του Αγιατολάχ Χομεϊνί και μέσα από ένα λαβύρινθο στενών, πήγαμε να επισκεφτούμε το κορυφαίο προσκύνημα της πόλης.

Το Μαυσωλείο και Τέμενος Shāh-é-Chérāgh(Ο Βασιλιάς του φωτός).Ο ιερός χώρος όπου βρίσκονται οι τάφοι των αδερφών AhmadandMuhammad, αδελφών του 8ου Ιμάμη Alī ar-Ridhā (γιου του 7ου Ιμάμη Mūsā al-Kādhim) που ο τάφος του βρίσκεται στην Ιερή πόλη των Ιρανών Mashhad, στα βορειοανατολικά της χώρας.

Πριν μερικά χρόνια απαγορεύονταν η είσοδος σε αλλόθρησκους. Σήμερα πια όχι. Η είσοδος είναι διαφορετική για άντρες και γυναίκες. Οι γυναίκες πρέπει να φορούν τσαντόρ υποχρεωτικά. Έτσι όσες φορούν μαντήλα, πρέπει να φορέσουν ένα «σεντόνι» (Εμπριμέ πολύχρωμο τσαντόρ σαν ένα σεντόνι που πρέπει να το φορούν κρατώντας το όπως οι Ιρανές, που ξέρουν βέβαια τον τρόπο). Όταν τις είδαμε δεν μπορούσαμε να κρατήσουμε τα γέλια μας. Επίσης μπαίνοντας γίνεται έλεγχος με τα χέρια γύρω από τη μέση και το γοφό. Πρέπει να παραδόσεις οποιαδήποτε τσάντα, συμπεριλαμβανομένης της φωτογραφικής μηχανής. Απαγορεύονται και οι φωτογραφικές μηχανές αλλά επιτρέπεται η φωτογράφηση με κινητά (!!!).Όπως μας είπε ο Abbas όλα αυτά έχουν να κάνουν με το φόβο επιθέσεων από τον ISIS, μιας και έχουν γίνει πολλές επιθέσεις σε τεμένη σε άλλες χώρες. Γι αυτό και η απαγόρευση σε τσάντες σε φωτογραφικές μηχανές, ο έλεγχος γύρω από τη μέση για τυχόν εκρηκτικά κλπ.

​

Πλησιάζοντας το τέμενος, φάνηκε ένας τρούλος. Είχε αρχίσει να σουρουπώνει και δεν φαινόταν καλά η διακόσμηση του. Περάσαμε χωριστά από τον έλεγχο και μπήκαμε στη μεγάλη αυλή του τεμένους. Εκεί μας πλησίασε μια τσαντοροφορούσα κοπελιά και σε άψογα αγγλικά μας ρώτησε αν θέλαμε (σε ύφος όμως που δεν είμαι και τόσο σίγουρος αν μπορούσαμε να αρνηθούμε) να πάμε σε ένα δωμάτιο για ένα τσάϊ και γλυκά (βουτήματα) και να συζητήσουμε ορισμένα πράγματα. Εκεί μας περίμενε ένας νεαρός γύρω στα 25 που κι αυτός σε εξαιρετικά αγγλικά μας ζήτησε να καθίσουμε. Φέρανε τσάϊ και μπισκότα και άρχισε να μας λέει για το Ισλάμ. Μας είπε λοιπόν για τα δύο βασικά δόγματα και τις διαφορές τους. Πως αυτοί που είναι Σιίτες πιστεύουν πως οι συνεχιστές του Μωάμεθ έπρεπε να είναι αυτοί που κατάγονταν απ’ αυτόν ενώ οι Σουνίτες θεωρούν τους Χαλίφηδες, άσχετους γενεαλογικά με τον Προφήτη, σαν τους νόμιμους διάδοχούς του. Μας μίλησε και για τους 12 Ιμάμηδες, με πρώτο τον Αλή, ανιψιό και γαμπρό του Μωάμεθ και άρα νόμιμο διάδοχό του. Τέλος μας έδωσε και μια μπροσούρα του Θρησκευτικού Ηγέτη της χώρας, του Αλή Χαμενεΐ, η οποία απευθύνεται στους Ευρωπαίους και Βορειοαμερικανούς. Εκεί μιλάει για το Ισλάμ σε μια προσπάθεια να αντικρούσει την Ισλαμοφοβία. Νομίζω πως αυτός είναι κύρια ο λόγος που επιτράπηκε η είσοδος σε αλλόθρησκους σε τέτοιους χώρους.

​

Φωτογραφία: Δημήτρης Τζ.​

Η μεγάλη αυλή του Τεμένους περιβάλλεται από εντυπωσιακά διακοσμημένα κτίρια. Στο κέντρο έχει μια ομάδα με σκεπαστές βρύσες, πίσω της ένα σιντριβάνι και στη συνέχεια το Μαυσωλείο.

​

Φωτογραφία: Δημήτρης Τζ.​

Υπέροχο κτίριο με ένα υπέρκομψο τρούλο με πλούσια διακόσμηση και δύο μιναρέδες στις δύο άκρες. Όταν βγήκαμε από την «κατήχηση» είχαν ανάψει τα φώτα και ένοιωθες πως η μηχανή του χρόνου σε πήρε πίσω στις «1000 και 1 νύχτες»!!. Αν είχα τη μηχανή μαζί ένας Αλλάχ ξέρει πότε θα με ξεκολλάγανε από εκεί μέσα! Ο Δημήτρης είχε τη μηχανή, που είναι πολύ λεπτή, σα κινητό και έχουμε κάποιες εικόνες να θυμόμαστε. Σε όλο το χώρο γύρναγαν οι «πρασινοφτερούδες», κάτι σαν επόπτες-φρουροί. Φόραγαν σακάκι, κορδέλα διαγώνια (αυτή με τη φούντα κάτω σαν αυτή που φοράνε κάποιοι Δήμαρχοι στην Ευρώπη) που κάτι έγραφε και από ένα πράσινο ξεσκονιστήρι-φτερό (!!!). Το θέαμα εκτός από ιδιαίτερα κιτς ήταν και γελοίο. Βέβαια το ύφος τους, των 50 ιμάμηδων δεν άφηνε περιθώρια για γέλια.

Μπήκαμε στο τέμενος, πάλι χωριστά.

​

Φωτογραφία με το κινητό​

Δεν το ξέρω αλλά υποθέτω πως το όνομα του «Ο Βασιλιάς του φωτός» πρέπει να έχει σχέση με τον διάκοσμο.

​

Φωτογραφία: Δημήτρης Τζ.​

​

Φωτογραφία: Δημήτρης Τζ.​

Δεν υπάρχει χιλιοστό στους τοίχους που να μην καλύπτεται από καθρεφτάκια. Μικρά σαν ψηφίδες δημιουργούν περίτεχνες συνθέσεις που αντανακλούν τα φώτα δημιουργώντας ένα εξαιρετικά εντυπωσιακό και εκτυφλωτικό αποτέλεσμα.

​

Φωτογραφία: Δημήτρης Τζ.​

Το κουβούκλιο με τον τάφο είναι στη μέση. Το κιγκλίδωμά του εμποδίζει την άμεση επαφή αλλά επιτρέπει την οπτική αλλά και τη ρίψη χαρτονομισμάτων. Όλα γύρω από τον τάφο είναι στο πράσινο. Φυσικά το τέμενος είναι χωρισμένο στα δύο και άντρες και γυναίκες δεν έχουν καμιά οπτική επαφή, βλέποντας ο κάθε ένας το μισό μέρος του μόνο(!!!).


Είχε νυχτώσει για τα καλά σα βγήκαμε στο λαβύρινθο με τους δρόμους και τα δρομάκια. Ήταν όμως λες και ήταν μεσημέρι. Κόσμος πολύς και αυτοκίνητα ένα σωρό. Με το ζόρι σταμάτησε το βανάκι να μας πάρει. Το ξενοδοχείο ήταν κοντά και σε λίγα λεπτά καληνυχτίζαμε ο ένας τον άλλο και ανεβήκαμε στο δωμάτιο. Η κούραση ήταν βαθιά και σε λίγη ώρα τα βλέφαρα βάρυναν και δεν άντεχαν άλλο. Ένας γενειοφόρος τροβαδούρος, καθισμένος σταυροπόδι απάγγελνε στίχους. Shab be kheir, καλή σου νύχτα καλέ μου Χάφεζ!


Περισσότερες φωτογραφίες: https://picasaweb.google.com/116213570543368398574/IRAN2015dSHIRAZ141632015


Από το http://disaki.blogspot.gr/2015/05/blog-post.html

 

[dimosf]

3. Ο Κύρος, ο Δαρείος και λοιποί εστεμμένοι!

​

Δευτέρα 16 Μαρτίου 2015 (Doshanbéh 25 Espand 1393)

Η μέρα που ξημέρωσε ο Αλλάχ, ήταν αφιερωμένη στους κορυφαίους αρχαιολογικούς χώρους του Ιράν. Οι χώροι αυτοί (ή για την ακρίβεια τα ελάχιστα που έχουν απομείνει απ’ αυτούς) δείχνουν το μεγαλείο του αρχαίου Περσικού πολιτισμού. Βρίσκονται στην Περιφέρεια που φέρει το αρχαίο όνομα Fars και έχει πρωτεύουσα το Shiraz.


Πασαργάδες

Περίπου 130χμ Β.Α. του Shiraz είναι ο αρχαιολογικός χώρος των Πασαργάδων, της πρώτης πρωτεύουσας της Αυτοκρατορίας των Περσών, της πρώτης πρωτεύουσας των Αχαιμενιδών (στη λίστα των μνημείων Παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 2004). Ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα (άρχισε να χτίζεται το 546) π. Χ. από τον Κύρο ΙΙ τον Μεγάλο, στην περιοχή Πάρς την κοιτίδα των Περσών. Ο ίδιος δεν την είδε να ολοκληρώνεται, μιας και πέθανε στη μάχη το 530 ή 529 π.Χ.

​

Φτάνοντας, είδα μια εικόνα που την είχα δει πάρα πολλές φορές, αρχής γενομένης σε κάποιο σχολικό βιβλίο (φυσικά δεν θυμάμαι ποιο και πότε). Τον τάφο του Κύρου. Όσο σπουδαίος βασιλιάς ήταν, τόσο λιτός είναι ο τάφος του!

Ο Αλεξάνδρους επισκέφθηκε τον τάφο του Κύρου, (κατά τον ιστορικό Αρριανό), όπου βρήκε κάποια πολύτιμα αντικείμενα και σκεύη και μια επιγραφή, για την οποία υπάρχουν διαφωνίες για το περιεχόμενό της. Κατά το Στράβωνα έγραφε:

«Διαβάτη, είμαι ο Κύρος, που έδωσε μια αυτοκρατορία στους Πέρσες,

και που υπήρξε βασιλιάς της Ασίας.

Γι' αυτό μη φθονείς τούτο το μνημείο».​

Ο Αλέξανδρος έδωσε εντολή να περιποιηθούν τον τάφο και όρισε τιμητική φρουρά. Πέρασαν οι αιώνες και έφτασε η ισλαμική κατάκτηση της Περσίας. Ο αραβικός στρατός ήθελε να καταστρέψει το μνημείο, καθώς το θεωρούσε ευθεία προσβολή των δογμάτων του Ισλάμ. Το μνημείο γλύτωσε από το μένος τους γιατί κατάφεραν να τους πείσουν πως ο τάφος φιλοξενούσε τη σορό της μητέρας του Σολομώντα(του γνωστού Εβραίου Βασιλιά). Έτσι το μνημείο έμεινε ευρύτερα γνωστό ως σήμερα ως Qabr-e Madar-e Sulaiman, ο τάφος της μητέρας του Σολομώντα. Τώρα αν αυτή ήταν η διαδεδομένη αντίληψη στην περιοχή ή απλά ήταν ένα τέχνασμα για να γλυτώσουν το μνημείο, οι πηγές που βρήκα δεν συμφωνούν μεταξύ τους.

​

Σημασία έχει πως εμείς σήμερα στεκόμαστε μπροστά του και θαυμάζουμε τη λιτότητα της τελευταίας κατοικίας ενός σπουδαίου βασιλιά.

​

Στο χώρο της αρχαίας πόλης ελάχιστα έχουν απομείνει.

​

Αυτά είναι το φρούριο Tall-e Takht στην κορυφή ενός κοντινού λόφου

​

​

και τα ερείπια δυο βασιλικών ανακτόρων και κήπων. Η έκταση των 160 εκταρίων του αρχαιολογικού χώρου δείχνει πόσο μεγάλη πρέπει να ήταν κάποτε η πόλη. Εμείς κάναμε μια βόλτα με το αυτοκίνητο και τα είδαμε απ’ αυτό.

​

Στο φρούριο, η εικόνα μιας μαυροφορεμένης μορφής που κατέβαινε απ’ αυτό, ήταν ιδιαίτερα ελκυστική για το φακό της μηχανής μου, που φυσικά ενέδωσε αμέσως!

 

[dimosf]

Για να πάμε στον επόμενο προορισμό μας πήραμε το δρόμο του γυρισμού προς το Shiraz.

Η διαδρομή, όπως και όταν πηγαίναμε

​

περνά από μικρά χωριά και πόλεις,

​

βοσκοτόπια

​

ή καλλιεργημένες εκτάσεις.

​

Που και που έβλεπες αμπέλια(!!!!). Η περιοχή που βρισκόμασταν ήταν γνωστή από τη βαθιά αρχαιότητα για τα κρασιά της. Πάντα θεωρούνταν σαν τα καλύτερα της Μέσης Ανατολής.

Και στο βάθος πάντα ο Ζάγκρος, η επιβλητική ραχοκοκαλιά του Ιράν!

 

[dimosf]

​

Naks-e-Rustam

Περίπου 71χμ από τις Πασαργάδες φτάσαμε στο Naks-e-Rustam (Η εικόνα του Ρουστάμ), τη Νεκρόπολη 4 βασιλιάδων της δυναστείας των Αχαιμενιδών.

​

Στο πάρκινγκ μια καμήλα με χίλια δυο πλουμίδια περίμενε (για την ακρίβεια, το αφεντικό της περίμενε) τον πελάτη που θα ανέβαινε στην καμπούρα της για μια βόλτα. Όμορφο αλλά και θλιβερό θέαμα (για να μην βγάζω την ουρά μου απ’ έξω ανέβηκα κι εγώ στην Τυνησία πριν μερικά χρόνια!).

Στα βράχια μπροστά μας είναι σκαλισμένοι οι «Περσικοί Σταυροί», όπως λένε του σταυρόσχημους τάφους των βασιλιάδων. Οι διαστάσεις τους είναι τεράστιες.

​

Ο μόνος τάφος για τον οποίο είμαστε σίγουροι ποιανού ήταν η τελευταία κατοικία, είναι αυτός του Δαρείου Α΄ και αυτό γιατί στα αριστερά της βασιλικής φιγούρας στο πάνω μέρος του υπάρχει κείμενο στο οποίο μεταξύ άλλων γράφει:

Είμαι ο Δαρείος ο Αχαιμενίδης […]

Εγώ, ο Δαρείος, ο βασιλιάς με την ευλογία του Αχούρα Μάζντα, είπα.

Για τους υπόλοιπους τάφους οι αρχαιολόγοι, στηριζόμενοι σε διάφορα στοιχεία υποθέτουν τον τελευταίο τους κάτοικο.

Ενθάδε κείνται λοιπόν από αριστερά προς τα δεξιά όπως κοιτάμε τους βράχους ο Δαρείος Β΄, ο Αρταξέρξης, ο Δαρείος Α΄ ο Μέγας και ο Ξέρξης.

Και οι τέσσερεις αυτοί βασιλιάδες ανακατεύθηκαν στη δική μας αρχαία ιστορία.

Ο Δαρείος Α΄ (522-486 π.Χ.) έστειλε το στρατηγό του Μαρδόνιο κατά της Αθήνας (Μάχη του Μαραθώνα).

Ο γιός του Ξέρξης (486-464 π.Χ.) ήταν αυτός που έκανε τη δεύτερη εισβολή στον Ελλαδικό χώρο νικώντας αρχικά (Μάχη των Θερμοπυλών) αλλά υφιστάμενος μεγάλες ήττες στη συνέχεια (Ναυμαχίες της Σαλαμίνας και της Μυκάλης και Μάχη των Πλαταιών όπου ο Μαρδόνιος, στρατηγός του Ξέρξη τώρα, σκοτώθηκε).

Ο Αρταξέρξης (464-424 π.Χ.), γιος του Ξέρξη, μη θέλοντας να τα βάλει ανοιχτά με την Αθήνα, ενίσχυε τους αντιπάλους της στην Ελλάδα και ήταν αυτός που πρόσφερε άσυλο στον Θεμιστοκλή όταν αυτός εξοστρακίστηκε από τους Αθηναίους.

Τέλος ο Δαρείος Β΄ (424-404 π.Χ.), γιος του Αρταξέρξη ήταν αυτός που έστειλε ενισχύσεις σε οπλίτες και πλοία στους Σπαρτιάτες στη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου.

​

Οι τάφοι, όπως είπαμε έχουν το σχήμα του σταυρού. Όλοι είναι, θα λέγαμε, πανομοιότυποι. Ο καλύτερα διατηρημένος είναι ο θεωρούμενος του Ξέρξη. Έχουν τις ίδιες ανάγλυφες παραστάσεις, ενώ στο κέντρο τους ακριβώς υπάρχει η πόρτα που οδηγεί στο νεκρικό θάλαμο. Δεξιά και αριστερά της πόρτας έχουν από δύο κίονες με κιονόκρανα που έχουν δύο κεφάλια ταύρων στραμμένα αντίθετα το ένα από το άλλο. Οι κίονες κρατούν μια στέγη. Πάνω σε αυτή υπάρχουν δύο σειρές με 28 (14+14) ανθρώπινες μορφές που συγκρατούν τον θρόνο. Οι μορφές αυτές αντιπροσωπεύουν τις υποτελείς στους Πέρσες περιοχές. Δεξιά και αριστερά του θρόνου έχει Πέρσες πολεμιστές σε τρία επάλληλα επίπεδα. Πάνω στο θρόνο στέκεται στα αριστερά ο βασιλιάς, στα δεξιά είναι η άσβεστη φλόγα ενώ ανάμεσά τους ίπταται μια ανθρωπόμορφη φτερωτή μορφή. Όλες οι πηγές λένε πως πρόκειται για τον Αχούρα Μάζντα, τον Θεό του φωτός και της σοφίας, τον Θεό του Ζωροαστρισμού.

​

[…]and under the wings of a bird-man who symbolizes his royal glory (not Faroohar as people claim nor Ahuramazda as Westerners imagine). [..]

Η πινακίδα όμως που υπάρχει κάτω από τους τάφους λέει πως δεν πρόκειται για τον Αχούρα Μάζντα αλλά συμβολίζει τη βασιλική δόξα (???).

​

Τη δόξα των Αχαιμενιδών ζήλεψε και η δυναστεία των Σασανιδών και αιώνες αργότερα σκάλισαν στα βράχια διάφορες παραστάσεις που καλύπτουν το διάστημα από το 241 μέχρι το 439 μ.Χ.

​

Κάτω λοιπόν από τους τάφους σκάλισαν παραστάσεις από μάχες,

​

με εντυπωσιακότερη αυτή της νίκης του Bahram II, κάτω από τον τάφο του Μεγάλου Δαρείου, μια παράσταση σε δύο επίπεδα.

​

Ανάμεσα στους τάφους του Δαρείου Α΄ και του Ξέρξη υπάρχει μια παράσταση του Βασιλιά Ναρσή που δέχεται της ευλογία της Θεάς Αναχίτα

​

ενώ ανάμεσα στους τάφους του Δαρείου Α΄ και του Αρταξέρξη απεικονίζεται ο θρίαμβος του βασιλιά Σαπώρ που αιχμαλώτισε τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Βαλεριανό το 259.

Το παλιότερο ανάγλυφο σε όλο το χώρο ανάγεται περίπου στο 1000π.Χ. και είναι της εποχής του Ελαμ. Αν και σχεδόν κατεστραμμένο δείχνει έναν άντρα με ένα περίεργο κάλυμμα στο κεφάλι (όπως και τα καλύμματα που φορούν οι Σασανίδες βασιλείς στα άλλα ανάγλυφα). Οι ντόπιοι στα μεταγενέστερα χρόνια πίστευαν πως αποτυπώνει μια εικόνα του μυθικού ήρωα Rustam. Έτσι πήρε και το όνομά του ο χώρος της Νεκρόπολης.

​

Στο χώρο αυτό της Νεκρόπολης των Αχαιμενιδών και της αυτοπροβολής των Σασανιδών, απέναντι από τον τάφο του Δαρείου Β΄ υπάρχει ένα πολύ εντυπωσιακό κτίσμα με τετράγωνη κάτοψη. Σε όλη την επιφάνειά του έχει τετράπλευρα σκαλίσματα, στις τρεις πλευρές έχει τετράπλευρες κόγχες-ψευτοπαράθυρα,

​

ενώ στην τέταρτη, αυτή που αντικρίζει τους τάφους, υπάρχει θύρωμα στην κορυφή σκάλας και από πάνω παράθυρο. Οι ντόπιοι το ονομάζουν «Ka΄ba-yeZardosht»», δηλαδή «τάφος του Ζωροάστρη». Κανείς δεν ξέρει σε τι ακριβώς χρησίμευε. Υπάρχουν πολλές υποθέσεις με επικρατέστερη αυτή του βωμού όπου διατηρούνταν η άσβεστη φλόγα.


Έφτασε η ώρα να αφήσουμε αυτό τον ιδιαίτερο χώρο των νεκρών βασιλιάδων για αυτόν της μεγάλης τους δόξας όσο ήταν ζωντανοί. Ώρα να επισκεφτούμε την Περσέπολη (περίπου 12χμ από εκεί)!

Πριν όμως έπρεπε να ικανοποιήσουμε τη ζωτική μας ανάγκη για τροφή.

​

Σταματήσαμε λοιπόν σε ένα εστιατόριο όπου το φαγητό ήταν σε μπουφέ. Δεν ήταν τόσο καλό όπως στα άλλα που φάγαμε αλλά τέλος πάντων δεν ήταν κακό. Πέρα όμως από το φαγητό, το περίεργο σε αυτό το μαγαζί ήταν η πίστα χορού. Τώρα θα μου πει κάποιος: Και τι το περίεργο έχει μια πίστα χορού;

Στο Ιράν απαγορεύεται ο χορός σε δημόσιους χώρους. Αν λοιπόν στο συγκεκριμένο μαγαζί γίνεται κάποια εκδήλωση και θέλουν να χορέψουν, τότε αυτό γίνεται με κάποιον να φυλάει τσίλιες για οποιαδήποτε «ύποπτη» κίνηση(!!).

 

[soudianos]

Ευχαριστούμε για τις ινφος με τις λεπτομέρειες. άλλος ξεναγός δε χρειάζεται...

 

[dimosf]

Αφού φάγαμε, μπήκαμε και πάλι στο βανάκι και λίγα λεπτά μετά φτάσαμε έξω από την κεντρική είσοδο του Αρχαιολογικού χώρου της Περσέπολης.

​

Περσέπολη

Το 518 π.Χ. ο Δαρείος ιδρύει την πρωτεύουσα της Περσικής αυτοκρατορίας της δυναστείας του, των Αχαιμενιδών. Προκαλεί εντύπωση ο τόπος που διάλεξε για να τη φτιάξει.

​

Διαμόρφωσε ένα πλάτωμα, ισοπεδώνοντας εδάφη ένα γύρο και σε αυτό το υπερυψωμένο πλατώ δημιούργησε τη μεγαλοπρεπή πρωτεύουσα του.

​

Persepolis: buildings
1 Apadana
2 Treasury
3 Darius' palace
4 Xerxes' gate
5 Stairway
6 Xerxes' palace
7 Harem
8 Hall of hundred columns
9 Hall of 32 columns
10 Royal Tomb
11 Unfinished gate
12 Tripylon

Πηγή: http://www.livius.org/pen-pg/persepolis/persepolis.html​

Οι αρχαίοι Πέρσες την αποκαλούσαν Πάρσα και σήμερα είναι γνωστή ως Takht-i Jamshid (“Θρόνος Jamshid”). Οι αρχαίοι Έλληνες την ονόμασαν Περσέπολη και έτσι έμελλε να μείνει στην ιστορία. Φυσικά οι επόμενοι βασιλιάδες συνέχισαν το έργο του Δαρείου δημιουργώντας μεγαλόπρεπα παλάτια, πύλες, αίθουσες για διάφορες εκδηλώσεις κλπ. Φαίνεται πως η Περσέπολη χρησίμευε για κατοικία των βασιλιάδων και για τελετές, ενώ διοικητική πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας ήταν τα Σούσα ή τα Εκβάτανα.

Το χαρακτηριστικό με τα κτίρια αυτής της πόλης ήταν ότι οι περισσότεροι κίονες ήταν ξύλινοι και στήριζαν ξύλινα ταβάνια. Μόνο όπου η διαθέσιμη ξυλεία από τον Λίβανο και την Ινδία δεν είχε το επιθυμητό μέγεθος, τότε οι κίονες γίνονταν πέτρινοι. Τα ταβάνια όμως πάντα ξύλινα.

 

[dimosf]

​

Έτσι το πιο εντυπωσιακό από όλα τα κτίσματα, η αίθουσα ακροάσεων Apadana είχε 72 πανύψηλους (20 μέτρα) πέτρινους κίονες με κιονόκρανα διπλούς ταύρους, λιοντάρια ή γρίπες. Από αυτούς μέσα στην αίθουσα, που εκτιμάται πως χωρούσαν περίπου 10.000 (!!!!!) άνθρωποι, ήταν οι 36, ενώ οι υπόλοιποι 36 ήταν ανά 12 στις βεράντες που υπάρχουν στις τρεις πλευρές του κτιρίου.

​

Σήμερα σώζονται 13. Όλο το κτίσμα είναι υπερυψωμένο.

​

Η πρόσβαση γίνονταν από μια διπλή σκάλα. Η βάση της σκάλας και οι τοίχοι γύρω από το κτίριο είχαν υπέροχα ανάγλυφα με σειρές ανθρώπων

​

που παρίσταναν τους Αθάνατους, τη βασιλική φρουρά δηλαδή, αλλά και αντιπροσώπους

​

από όλες τις υποτελείς περιοχές της αυτοκρατορίας που έφερναν τα δώρα τους στο βασιλιά.

​

Διάφορα αντικείμενα (όπως έπιπλα),

​

άλογα,

​

πρόβατα,

​

καμήλες,

​

ταύρους.

​

Έχει και πολλές επιγραφές σε σφηνοειδή γραφή.

​

Φωτογραφία: Δημήτρης Τζ​

Στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου έχουν μια πινακίδα με την αποκρυπτογράφηση της σφηνοειδούς γραφής στο αραβικό-περσικό αλφάβητο.

 

[dimosf]

Δύο ανάγλυφα που βλέπεις αρκετές φορές είναι

​

πρώτα αυτό του Αχούρα Μαζντα, συνήθως πάνω από τη μορφή του βασιλιά

​

και αυτό του λιονταριού που επιτίθεται στον ταύρο. Διάβασα διάφορες ερμηνείες γι αυτό, όπως πως πρόκειται για τυπικό σύμβολο της βασιλικής δύναμης, ή πως είναι αρχαίο Ζωροαστρικό σύμβολο που δείχνει τον ερχομό του νέου έτους (Νορούζ) που διώχνει τον παλιό. Για να υπάρχει τόσες πολλές φορές μάλλον η πρώτη ερμηνεία μοιάζει πιο ισχυρή.

​

Το δεύτερο σημαντικότερο κτίριο ήταν η Αίθουσα του Θρόνου που έφτιαξε ο Ξέρξης, την τέλειωσε ο Αρταξέρξης και είναι γνωστή σήμερα σαν Αίθουσα με τις 100 κολώνες. Η αίθουσα είχε οχτώ πύλες, διαστάσεις 70Χ70μ. και βρισκόταν στο εσωτερικού ενός μεγαλύτερου κτιρίου. 100 ξύλινες κολώνες, σε πέτρινες βάσεις, στήριζαν την οροφή και μέσα υπήρχε ο θρόνος, όπου ο βασιλιάς δεχόταν τους απεσταλμένους των διαφόρων κρατών αλλά και τους υποτελείς που έφερναν τους φόρους που δικαιούταν από τα πέρατα της αυτοκρατορίας του.

​

Όλος αυτός ο πλούτος συγκεντρώνονταν στο τεράστιο Θησαυροφυλάκιο που βρισκότανε πίσω από την αίθουσα του θρόνου προς τα νότια της πόλης.

​

Απέναντι από το θησαυροφυλάκιο ήταν ένα μεγάλο στενόμακρο κτίριο που εικάζεται πως ήταν το Χαρέμι του βασιλιά. Σήμερα, αναστηλωμένο έχει διάφορες χρήσεις. Εκεί στεγάζεται και το μουσείο της Περσέπολης (κλειστό όταν πήγαμε).

​

Η βόρεια πλευρά του έχει αναστηλωθεί με ξύλινες κολώνες, δίνοντας έτσι μια ιδέα για το πώς υποθέτουν πως θα ήταν τα κτίρια τα χρόνια εκείνα.

​

Ακριβώς πίσω από το βόρειο άκρο του Χαρεμιού, βρισκόταν το εντυπωσιακό Τρίπυλον. Κάποιοι ερευνητές λένε πως ήταν αίθουσα συνεδριάσεων και κάποιοι άλλοι πως απλά ήταν ένας εντυπωσιακά στολισμένος «διάδρομος»-πύλη, που ένωνε την Αίθουσα με τις 100 κολώνες, την Apadana και το παλάτι του Ξέρξη.

​

Είχε εντυπωσιακά ανάγλυφα, που όπως παντού,

​

έτσι κι εκεί διαλαλούσαν τη δόξα του μεγάλου βασιλιά!

 

[dimosf]

​

Το παλάτι του Ξέρξη (Hadish) ήταν το μεγαλύτερο από τα παλάτια των βασιλιάδων. Είναι όμως και το πλέον κατεστραμμένο.

​

Βορειοδυτικά του βρίσκεται το παλάτι του Δαρείου Α΄ (Tachara). Αν και μικρότερο από αυτό του Ξέρξη, είναι σε καλύτερη κατάσταση και γι αυτό πολύ εντυπωσιακό.

​

Χτισμένο σε «βάθρο» έχει σκάλες που ανεβαίνουν σ’ αυτό

​

και πολλά όμορφα ανάγλυφα γύρω-γύρω στη βάση. Αν και δεν φτάνουν την ποιότητα αυτών της Apadana, είναι πολύ εντυπωσιακά.

​

Άφησα για το τέλος την Πύλη όλων των Εθνών που είναι το πρώτο κτίσμα που συναντά ο επισκέπτης

​

αφού έχει ανέβει τα πάνω από 100 σκαλιά στην κεντρική είσοδο. Άλλωστε αυτό είναι και το τελευταίο, μιας και από εκεί θα φύγει και πάλι. Πρόκειται για ένα κτίσμα 25 περίπου τετραγωνικών μέτρων, ένα σύστημα πυλών.

​

Μπαίνεις από τα δυτικά,

​

όπου υπήρχαν δυο ταύροι με κεφάλι γενειοφόρου άνδρα, και βγαίνεις είτε προς τα νότια και την Apadana, είτε προς τα ανατολικά σε ένα μεγάλο δρόμο

​

που οδηγούσε σε μια ημιτελή πύλη που με τη σειρά της οδηγούσε στην Αίθουσα με τις 100 κολώνες.

​

Στην ανατολική πλευρά της πύλης

​

υπήρχε ένα παρόμοιο ζευγάρι ταύρων με φτερά και περσικό κεφάλι (Gopät-Shäh).

​

Και σε αυτόν τον χώρο οι «πολιτισμένοι» Ευρωπαίοι άφησαν το στίγμα τους χαράζοντας το όνομά τους στις αρχαίες πέτρες. Αυτά παλιότερα. Όχι πως σήμερα άλλαξαν νοοτροπία προς το καλύτερο, αλλά γιατί ο χώρος φυλάσσεται και προστατεύεται αρκούντως.

 

[GTS]

Στα ερείπια της Περσέπολης βλέπεις ακόμα τα ίχνη της φωτιάς που έκαψε τα ανάκτορα επί Μ. Αλεξάνδρου. Όπως ακριβώς και στο Μουσείο της Ακρόπολης βλέπεις σε αρχαία τα ίχνη της φωτιάς που έκαψε την Ακρόπολη επί Ξέρξη. Η πυρπόληση της Περσέπολης δικαιολογήθηκε ως εκδίκηση της φωτιάς του 480 π.Χ.