Βοσνία-Ερζεγοβίνη Δεκαπενταύγουστος στο Сарајево

[jimp]

Ψηλέ μου δικό σου

Καταπληκτικό παραδοσιακό ηπειρώτικο τραγούδι, αρχοντικό.

 

[varioAthens]

Στο μεταξύ δεν είχα ιδέα τι είναι το Καπέσοβο, τώρα είδα οτι πρόκειται για Ηπειρώτικο χωριό.
Τι χωριό δηλαδή, χωριουδάρα έτσι όπως το βλέπω.

Σοβαρα δεν ηξερες την χωριουδαρα;
Λοιπον, μετα τα 90 νησια προτεινω να παρεις αμπαριζα ολα τα ορεινα χωρια

 

[evaT]

Magic de Spell διακοπές στο Σεράγεβο...τι άσμα! Το έβαλα κ γω στο αντίστοιχο κεφάλαιο στη Βαλκανιάδα μου.

Αντε γράφε να διαβάζουμε πως τα πέρασες

 

[psilos3]

Ψηλέ μου δικό σου

Είσαι ωραίος!

Σοβαρα δεν ηξερες την χωριουδαρα;

Δεν είχα ιδέα, έχω μεγάλες ελείψεις στην Ηπειρωτική Ελλάδα είναι η αλήθεια.

Λοιπον, μετα τα 90 νησια προτεινω να παρεις αμπαριζα ολα τα ορεινα χωρια

Αυτή είναι μια καλή πρόταση για επόμενο στόχο.

Αντε γράφε να διαβάζουμε πως τα πέρασες

Τώρα ξεκινάνε τα καλά, ανακάλυψα πολλές ομορφιές σ' αυτή τη χώρα έστω και σε τόσο μικρό διάστημα.

 

[apodrasi]

Αυτό όμως που πρέπει να γνωρίζετε είναι πως η πτήση από Θεσσαλονίκη για Σαράγιεβο που μας ήρθε ουρανοκατέβατη από τη Ryan βγαίνει έως τώρα αποκλειστικά σε πολύ χαμηλές -ίσως προωθητικές- τιμές, κάτι που συνέβη αντίστοιχα αν θυμάστε με το Ζάγκρεμπ. Αυτός είναι κι ο λόγος που γέμισε ξαφνικά το φόρουμ με φωτογραφίες απ’ το Σαράγιεβο από μας τους βόρειους, αλλά επίσης ο λόγος πως λίγες μέρες πριν την εκδρομή βρήκα εισιτήριο κάτω των 60€ μετ’ επιστροφής. Αρκετά, αν αναλογιστεί κανείς πως το ίδιο δρομολόγιο κάποιες μέρες προσφέρεται και με τα μισά χρήματα…

Αντίστοιχα εύκολη ήταν και η αναζήτηση καταλύματος, καταλήγοντας δίχως περιττές σκέψεις στο «Hotel Lula» μέσω της πλατφόρμας booking, σε ιδιαιτέρως κεντρικό σημείο της παλιάς πόλης το οποίο και συνιστώ, με τιμή 82€ τα δύο βράδια με πρωινό, άσχετα που δε πρόλαβα να το τιμήσω. Δίπλα ο πεζόδρομος, δυο βήματα η στάση του λεωφορείου για το αεροδρόμιο, όλα κοντά:

Ευτυχώς που με ξύπνησες για το δρομολόγιο της Ryanair και πάνω στην ώρα που το χρειαζόμουν!

Έμεινα κι εγώ στο Hotel Lula, το 2017. Σε εξαιρετική θέση, συμφωνώ, και με χαρακτήρα. Αρκεί να μη σου τύχει δωμάτιο που μυρίζει το μπάνιο... οπότε, απλώς, κρατάς μονίμως ανοιχτόν τον φεγγίτη της οροφής.
Εντελώς διαφορετικό, εκτός κέντρου, πολύ καλό ωστόσο είναι και το Colors Inn. Βολεύει για τον κεντρικό σταθμό των λεωφορείων και έχεις θέα στον Avaz.

Χαίρομαι που αγάπησες κι εσύ το Σαράγεβο!
Είμαστε "όλο αυτιά".

 

[psilos3]

Ευτυχώς που με ξύπνησες για το δρομολόγιο της Ryanair και πάνω στην ώρα που το χρειαζόμουν!

Ελπίζω να ήρθε για να μείνει και να μην είναι περιστασιακό, γιατί βολεύει για πολλούς λόγους. Μέχρι και Ντουμπρόβνικ μπορείς να φτάσεις με χαμηλή τιμή, συνδυάζοντας πτήση και λεωφορείο. Προς το παρόν βέβαια τη βλέπω σαν εποχική, μέχρι τέλη Σεπτέμβρη και ξανά το Μάρτιο.

Χαίρομαι που αγάπησες κι εσύ το Σαράγεβο!
Είμαστε "όλο αυτιά".

Μ' αρέσουν τέτοιες ιδιαίτερες πόλεις όπως μ' αρέσουν και τα Βαλκάνια. Προχωράω

 

[psilos3]

Солун – Сарајево, ένα τσιγάρο δρόμος



Πρωί, πολύ πρωί, αχάραγο μιας και η πτήση αναχωρούσε λίγο μετά τις έξι, αλλά ας μη γκρινιάζω, δε πήγαινα και για δουλειά.

(κλασσική αεροπλανική φωτογραφία για το καλό)

Ο χρόνος πέρασε νεράκι, μιας και ούτε εξήντα πτητικά λεπτά δε χωρίζουν τις δύο πόλεις, συντομότερα δηλαδή απ’ το να πετάξει κάποιος για Ρόδο ή για Ηράκλειο.

Αφού πέρασα εν τάχει τον έλεγχο των διαβατηρίων κι έκανα ανάληψη μετρητών από ένα ΑΤΜ της Unibank με τη Revolut χωρίς προμήθεια (προσοχή στις άλλες τράπεζες, κρατάνε αδιανόητα ποσά), κάθισα για ένα καφεδάκι στα γρήγορα μιας και το χρειαζόμουν. Αποτέλεσμα όλου αυτού βέβαια ήταν να χάσω το λεωφορείο του αεροδρομίου, περπατώντας έτσι γύρω στα 800 μέτρα προκειμένου να χρησιμοποιήσω το τρόλεϊ 103, τη δημόσια συγκοινωνία δηλαδή της πόλης, με εισιτήριο από το περίπτερο κόστους ούτε ενός ευρώ. Ήταν ακόμη αρκετά νωρίς και δεν υπήρχε άγχος:

Βρήκα το ξενοδοχείο κι αφού άφησα τα πράγματα χωρίς να μπορέσω να πάρω το δωμάτιο νωρίς, πήρα τη φωτογραφική μηχανή και βγήκα έξω για τις πρώτες αναγνωριστικές βόλτες. Λίγα μέτρα από κει ήταν η ιστορική αγορά «Baščaršija», σημείο συνάντησης της πόλης εδώ κι αιώνες, με το χαρακτηριστικό ξύλινο σιντριβάνι «Sebilj», σύμβολο της πόλης του Σαράγιεβο:

Ξεκίνησα μια βόλτα περιμετρικά νιώθοντας για κάποιο λόγο μια περίεργη οικειότητα, όπως νομίζω ότι είναι λογικό να συμβαίνει στις Βαλκανικές πόλεις που πολλές φορές έχουν κοινό ιστορικό παρονομαστή. Εξάλλου κι εγώ σε μια τέτοια κινούμαι:

Άλλοτε έβλεπα όμορφα, άλλοτε απεριποίητα στενάκια που είχαν όμως κι αυτά τη γοητεία τους. Το ισλαμικό στοιχείο έντονο παντού, όπως είναι λογικό να συμβαίνει σε μια χώρα σαν τη Βοσνία, με το νερό του Miljacka να είναι ελάχιστο λόγω της περιόδου:

Βρισκόμουν κιόλας στο σημείο πέρα απ’ το κλασσικό δημαρχείο Vijećnica – ορόσημο της πόλης, πλήρως ανακατασκευασμένο μετά τους βομβαρδισμούς και τις καταστροφές που υπέστη κατά τον εμφύλιο. Λίγα μέτρα μόνο πιο πάνω βρίσκεται η καθολική εκκλησία του Αγίου Αντωνίου, κάνοντας με να συνειδητοποιήσω από κοντά πως επρόκειτο για μια πόλη με πολλά γνωρίσματα που συνυπάρχουν, όπως τόσα και τόσα χρόνια:

Επιστρέφοντας προς το κέντρο συνάντησα και τη γέφυρα «Latinska Ćuprija», υψίστης ιστορικής σημασίας αν και δε της φαίνεται, μιας κι εκεί στις 28 Ιουνίου του 1914 δόθηκε η αφορμή (σύμφωνα με κάποιους ιστορικούς) για την έναρξη του Α’ παγκοσμίου πολέμου, με τη δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστρουγγαρίας Franz Ferdinard. Στο σήμερα βέβαια τίποτα δε θυμίζει αυτό το γεγονός, βλέποντας εν αντιθέσει τις βαλκανικές εικόνες που προσωπικά μου έχουν λείψει, με τη πώληση οπωροκηπευτικών και χύμα τσιγάρων:

Αυτό όμως που είναι εκεί για να θυμίζει το πρόσφατο σκληρό παρελθόν της πόλης, είναι οι τρύπες από τις οβίδες και τις σφαίρες στα παρακείμενα κτήρια, που αντίκρυσα με ανάμεικτα συναισθήματα είναι η αλήθεια:

Κινούμενος πλέον στο κεντρικότερο σημείο της πόλης έφτασα κι ως το «Tašlihan», ένα μικρό πέτρινο πανδοχείο –ή καραβανσεράι αν προτιμάτε με την ορθότερη ορολογία του- ,κτίσμα του 16ου αιώνα που για κάποιο λόγο μου θύμισε πολύ Θεσσαλονίκη:

Από εκείνο το σημείο και μετά τα πράγματα αρχίζουν και δυτικοποιούνται περισσότερο, φέρνοντας αν θέλετε και το Ζάγκρεμπ στο μυαλό μου, σ’ έναν ακόμα παραλληλισμό. Το ομοίωμα του τεράστιου εφευρέτη που ακούει στο όνομα Nikola Tesla δε θα μπορούσε να λείπει ούτε απ’ αυτή τη πόλη, έστω κι έξω από μπαρ:

Το Χριστιανικό στοιχείο άρχισε να γίνεται εντονότερο, πρώτα συναντώντας τον ορθόδοξο ναό της γέννησης της Θεοτόκου «Saborna Crkva Rođenja Presvete Bogorodice» απέναντι από τα εξαίρετα έργα πλανόδιων καλλιτεχνών:

Ένα δρόμο παράλληλα μπορεί να βρει κάποιος το διάσημο εμπορικό πεζόδρομο του Σαράγιεβο με το όνομα «Ferhadija» που διασχίζει το κέντρο. Στάθηκα για μια στιγμή απέναντι από την αγορά «Gradska tržnica» αποφασίζοντας να μη μπω ακόμη:

Προείχε βλέπετε μια βόλτα στον πεζόδρομο, ίσως κάποιο μουσείο αλλά και η επίσκεψη στον καθεδρικό ναό «Srca Isusova», εντυπωσιακό αν μη τι άλλο:

Τίποτε από αυτά δε συνέβη μιας και κούραση μαζί με αυπνία κέρδιζαν προς ώρας. Ήθελα επειγόντως ακόμη έναν καφέ, κατά προτίμηση κρύο που με χαρά βρήκα σε μια παραδιπλανή καφετέρια. Μη φανταστείτε, Americano με παγάκια ήταν όχι φραπεδάρα, αλλά μη τα θέλουμε κι όλα δικά μας:

Ενώ έπινα το καφεδάκι μου αμέριμνος σχεδιάζοντας τη συνέχεια, έσκασε το μήνυμα που άλλαξε τα δεδομένα της εκδρομής. Ο φίλος πλέον @Konstantinb έκανε την εμφάνιση του, μιας που προφανώς ήμασταν στην ίδια πτήση και γνωριζόμασταν εξ’ αποστάσεως, έχοντας ανταλλάξει έως τώρα μόνο ταξιδιωτικά μηνύματα στο φόρουμ και τα social για αλληλοβοήθεια.
Σκυλί του πολέμου ο «ταξιδιώτης με το πονεμένο πόδι» που δε μάσησε πουθενά σε δυο μέρες εκδρομής, ακόμα και στα δύσκολα της επομένης, αλλά και πολύ ωραίος τύπος, αν και -μεταξύ μας- για να γράφει εδώ μέσα όλο και κάποια πετριά θα χει κι αυτός...
Το παρεάκι μια φορά δημιουργήθηκε κατευθείαν!

Έτσι αφού ήπιαμε το ξενέρωτο καφεδάκι μας, αναλάβαμε λίγο δυνάμεις και ξεκινήσαμε. Η αρχή έγινε από το τζαμί του 16ου αιώνα «Gazi Husrev» που αποτελεί και το μεγαλύτερο ιστορικό τζαμί στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη αλλά κι ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά οθωμανικά κτίσματα στα Βαλκάνια, απ’ όπου γεμίσαμε και τα μπουκαλάκια μας με κρύο νερό. Δίπλα του στον ίδιο χώρο στέκει και ο πύργος του ρολογιού «Sahat-kula» ,ύψους 30 μέτρων και ψηλότερος στη χώρα:

Το σημείο του πεζόδρομου όπου βρισκόμασταν δε ξέρω αν θυμίζει περισσότερο Σαράγιεβο ή Κωνσταντινούπολη όπως μπορείτε να δείτε, σ’ έναν ακόμα απ’ τους κουραστικούς παραλληλισμούς μου στο κεφάλαιο αυτό. Δεν είναι κρυφό βέβαια πως η Τουρκία έχει στηρίξει τη χώρα με πολλαπλούς τρόπους, αποτέλεσμα του οποίου (μαζί με το οθωμανικό στοιχείο) είναι ο πολυάριθμος τουρισμός:

Δεν αργήσαμε να φτάσουμε και στο γνωστό κεντρικό σημείο, αρχικά επισκεπτόμενοι ένα ακόμη τζαμί με το όνομα «Baščaršijska».

Είχαμε λίγο χρόνο ακόμη να σκοτώσουμε μέχρι να παραλάβουμε δωμάτια, αποφασίζοντας έτσι να βρούμε κάτι για να βρέξουμε το λαρύγγι μας. Ακολουθώντας τις υποδείξεις ενός ντόπιου κατεβήκαμε ως το «Caffe Divan» που βρίσκεται σ’ ένα υπέροχο αίθριο πλάι σ’ ένα μαγαζί με χειροποίητα χαλιά.

Το μόνο που δεν υπολόγισα ήταν πως τα μουσουλμανικά ήθη και έθιμα εφαρμόζονται σε τέτοια μέρη, αρκούμενος όχι σε μια λαχταριστή παγωμένη μπύρα όπως ονειρευόμουν αλλά σ’ έναν ακόμη καφέ παρόλο που είχα μπαϊλντήσει με τους καφέδες. Ας είναι, έπρεπε να δοκιμάσουμε άλλωστε και τον Βοσνιακό με τον παραδοσιακό τρόπο σερβιρίσματος σε μπακιρένιο μπρίκι μαζί με λουκούμια, συμβαίνουν κι αυτά:

Αποκαμωμένοι χωριστήκαμε με σκοπό μερικές ώρες ξεκούρασης στο ξενοδοχείο, μ’ εμένα όμως να υποκύπτω στον πειρασμό για μερικές ακόμα βόλτες στην υπέροχη αγορά της πόλης.

Κάτι είχα στο μυαλό μου…

 

[psilos3]

Εξερευνώντας την πόλη ως τη νύχτα



Με ταχύ βήμα πέρασα πάλι τον ποταμό ξεδιπλώνοντας το σχέδιο μου, σε μια επιφοίτηση που μου ήρθε μελετώντας τους χάρτες. Βλέποντας ανοικτό το τζαμί «Careva» δε δίστασα να κάνω κι εκεί μια στάση από περιέργεια:

Στη διπλανή οδό «Franjevačka» συναντά κανείς το όμορφο κτήριο της βιομηχανίας μπύρας της πόλης «Sarajevska Pivara», που λειτουργεί από το 19ο αιώνα. Εκεί βρέθηκα κι εγώ από λάθος, μιας και κάτι άλλο έψαχνα που με βοήθησε ο ευγενικός φύλακας να βρω:

Αυτή τη μαγαζάρα, το υπέροχο μπαρ – ρέστοραν που ονομάζεται «Pivnica HS» , τη δροσιά και τα βαρέλια του οποίου αποζητούσα οπωσδήποτε μετά από τόσο κόπο, περπάτημα ήλιο και δίψα:

Κάθισα στο μπαρ πίνοντας την πρώτη αφιλτράριστη σε χρόνο μηδέν, με το μυαλό να ξεθολώνει άμεσα. Είχα κατά νου να προσπαθήσω να ακυρώσω την κράτηση στο Viator προκειμένου να κάνω την εκδρομή της άλλης μέρας παρέα με τον @Konstantinb και πάλι καλά να λέω που τους έστειλα μήνυμα, μιας και είχε ήδη ακυρωθεί όπως μ’ ενημέρωσαν προχωρώντας σε επιστροφή χρημάτων.
Δίχως να χάσω χρόνο κι αφού παρήγγειλα την επόμενη βαρελίσια έκλεισα κι εγώ με το ίδιο πρακτορείο (αναφέρεται στις πληροφορίες της ιστορίας), κάτι που έγινε με χαρά. Όλα πήγαιναν κατ’ ευχήν:

Μπορεί οι άνθρωποι να είχαν ετοιμάσει το δωμάτιο νωρίτερα, δε ξέραν όμως με τι είχαν να κάνουν και την τάση μου να μπλέκω σε τέτοια ωραία μπαρ, έτσι όταν πήρα το δρόμο προς αυτό ήταν κοντά τέσσερις. Το στενάκι πριν απ’ το ξενοδοχείο ήταν γεμάτο με μαγαζιά που προσφέρουν ναργιλέ, αισίως μόδα και στη χώρα μας, και μπορείτε να φανταστείτε τι θα γινόταν εκεί το βράδυ:

Δυο ώρες και μετά από αρκετά κακό ύπνο να ‘μαι πάλι στο δρόμο, μιας και ήταν περασμένες επτά και ήθελα να προλάβω τη δύση του ήλιου ανηφορίζοντας ανάμεσα σε μουσουλμανικά στενάκια και κτήρια με τρύπες από σφαίρες γι’ άλλη μια φορά:

Η κλίση της ανηφόρας έγινε αρκετά πιο απότομη, ειδικότερα όταν έφτασα να περπατάω πλάι απ’ το νεκροταφείο «Kovači» πάνω στο λόφο, ακόμα ένα μνημείο της φρικτής ιστορίας της πόλης.

Πολλά από τα 15.000 περίπου θύματα του πρόσφατου πολέμου είναι θαμμένα εκεί, αποτέλεσμα της μεγαλύτερης πολιορκίας του προηγούμενου αιώνα που διήρκησε για 1425 ολόκληρες ημέρες:

Σε κάθε περίπτωση ήταν μια ακόμα δυνατή στιγμή που κατατάσσει το Σαράγιεβο ως μια πολύ ιδιαίτερη πόλη, βασανισμένη ίσως ακόμα από τις πληγές του παρελθόντος και του αδελφοκτόνου εμφυλίου πολέμου:

Αυτά σκεφτόμουν την ώρα που ανηφόριζα προς το λεγόμενο κίτρινο φρούριο «Žuta Tabija» καθ’ υπόδειξη του φίλου @Kyriakao , προμαχώνας και πυροβολείο ουσιαστικά του 18ου αιώνα απ’ όπου ντόπιοι και τουρίστες συνωστίζονται καθημερινά για να απολαύσουν το εξαιρετικό ηλιοβασίλεμα και την περιμετρική θέα πάνω απ’ την πόλη:

Οι εικόνες προς το ποτάμι και τους τριγύρω λόφους απ’ τους οποίους περιστοιχίζεται το Σαράγιεβο ήταν εξαιρετικές, γεγονός που με οδήγησε στη λήψη τους από κάθε πιθανό σημείο, με μεγάλη προσοχή όμως μιας και μ’ ένα λάθος βήμα έχεις φύγει στο κενό. Δε θέλει και πολύ να γίνει το κακό…

Είχε κιόλας σουρουπώσει όταν κατέβηκα πάλι στο κέντρο, ασφυκτικά γεμάτο με κόσμο και τσίκνα από τις ψησταριές που δούλευαν σε τρελούς ρυθμούς. Όταν λέω κόσμο το εννοώ, τι να πω, μάλλον προσελκύει πολύ τουρισμό το Sarajevo:

Έπρεπε να ικανοποιήσω το κενό που ένιωθα, οπότε κατευθύνθηκα χωρίς τη βοήθεια του χάρτη προς το «Buregdžinica Bosna» που είχα τσεκάρει από πριν, σύσταση και εντολή της @fenia42 μιας και το ‘χε επισκεφτεί λίγες μέρες νωρίτερα. Θαυμάστε βιτρίνα γεμάτη λαχταριστά παραδοσιακά μπουρέκ:

• Ένα ενισχυμένο με κιμά
• Να βάλω και σάλτσα γιαουρτιού από πάνω;
• Εννοείται να βάλεις, γι’ αυτό ήρθα

Τσάκισα με ορμή το πιάτο που προσγειώθηκε μπροστά μου και πήρα το δρόμο προς το ξενοδοχείο, μιας και για κάποιο λόγο είχα ξεμείνει από δεδομένα κι έπρεπε να συνεννοηθώ με τον Κώστα για το βράδυ, ρίχνοντας και μια ματιά για φωτογραφίες στο τζαμί και τη διπλανή αγορά που παρέμενε φυσικά ανοικτή για τον κόσμο:

*Να αναφέρω κάπου εδώ για την ιστορία πως όσοι μεταφέρετε το πρόγραμμα της κινητής σας σ’ αυτή τη χώρα, προτιμήστε χειροκίνητο συντονισμό σε κάποιο 4G/5G δίκτυο για να μην αντιμετωπίσετε το ίδιο πρόβλημα.

Ορίστε και το στενό με τους ναργιλέδες που σας έλεγα πιο πριν, που όσο περνούσε η ώρα τόσο γέμιζε με την άθλια παράλληλα μουσική να δυναμώνει:

Θα συνέχιζα μόνος τελικά για το μικρό υπόλοιπο της νύχτας, έτσι βγήκα μετά τις δέκα παίρνοντας όλο τον πεζόδρομο μέχρι τον καθεδρικό, όπου επιτέλους έσπαγε η πολυκοσμία. Τέτοιο πράμα ούτε δεκαπενταύγουστο στα Φηρά δεν έχω δει:

Στόχος της βραδιάς -κι ένας απ’ αυτούς της εκδρομής- το ξακουστό μπαρ «Zlatna ribica» το οποίο φιλοξενείται στο ισόγειο ενός νεοκλασσικού κτηρίου, με την ιδιαίτερη ατμοσφαιρική διακόσμηση, τις ωραίες ροκ μουσικές του και τις παγωμένες αφιλτράριστες μπυρίτσες του, που απόλαυσα σε μια γωνιά ως λίγο μετά τις δώδεκα:

Το χάρηκα πολύ αυτό το μαγαζί, θα ήθελα να καθίσω περισσότερο, δίχως παρέα όμως θεώρησα καλύτερο να μη συνεχίσω σ’ αυτό:

Δεν είχα πει την τελευταία μου λέξη κι επίσης δε γινόταν να βρίσκομαι στο δρόμο μιας Ιρλανδικής «Celtic Pub» και να μη κάνω ένα πέρασμα για τις τελευταίες:

Ήταν το καλύτερο κλείσιμο μιας ωραίας μέρας δε νομίζετε;
Την επόμενη με περίμεναν ακόμη πιο δυνατές στιγμές…