GeorgiosVlachos
Member
- Μηνύματα
- 9
- Likes
- 110
- Ταξίδι-Όνειρο
- Ανταρκτική
Από τα πανάρχαια χρόνια ο άνθρωπος ένοιωθε θαυμασμό για τα παραμύθια και τους θρύλους. Φυσικά φαινόμενα και ανεξήγητα συμβάντα συνδέθηκαν με το υπερφυσικό ή αντλούσαν τη θεμελίωσή τους σε θρύλους και δοξασίες του παρελθόντος.
Αλλά και στη σύγχρονη εποχή, γίγαντες, ξωτικά και μάγισσες ταξιδεύουν τον νου μας σε παραμύθια και ιστορίες που -τις περισσότερες φορές- αποτέλεσαν βιώματα της τρυφερής παιδικής ηλικίας.
Μια τέτοια ιστορία, που προέρχεται από τη μακρινή Ιρλανδία των Κελτών, θα ξετυλίξουμε σήμερα.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ…
Ένα απόγευμα έκλεισα τα μάτια και ο νους μου περιπλανήθηκε στις φυσικές ομορφιές και στους ενδιαφέροντες θρύλους της Ιρλανδίας. Είχα ακούσει για τα ελκυστικής ομορφιάς τοπία της και την εκπληκτική ιστορίας της. Στη Βόρεια Ιρλανδία (η οποία ανήκει διοικητικά στο Ηνωμένο Βασίλειο) βρίσκεται το "Μονοπάτι του Γίγαντα", ένας τόπος τυλιγμένος με αχλή μυστηρίου. Η πίστη σε θρύλους αποτελεί ακόμη και σήμερα το πιο σημαντικό τμήμα στη λαϊκή παράδοση της Ιρλανδίας, κεντρίζοντας το ενδιαφέρον του μελετητή και του συνειδητοποιημένου ταξιδιώτη. Οι θρύλοι και οι διηγήσεις θέλγουν την ανθρώπινη φύση, αποτελώντας ένα ιδιαίτερο κομμάτι της τοπικής παράδοσης στον ρου της ιστορίας. Έτσι, λίγους μήνες αργότερα, βρίσκομαι ήδη εκεί.
ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ...
Με τη φωτογραφική μηχανή και ένα σακίδιο στην πλάτη αναχωρώ από το Belfast -μαζί με μια μικρή ομάδα ταξιδευτών- περίπου στις 9 το πρωί. Μια εντυπωσιακή διαδρομή στην καταπράσινη ενδοχώρα της Β. Ιρλανδίας μας αποζημιώνει με το παραπάνω, προσφέροντας απλόχερα εικόνες απαράμιλλης ομορφιάς. Σε μιάμιση ώρα προσεγγίζουμε την κομητεία του Antrim. Εδώ επιβάλλεται μια στάση στο αποστακτήριο Bushmills. Το αποστακτήριο ξεκίνησε να λειτουργεί το 1784 (οι ετικέτες των προϊόντων του αναγράφουν το έτος 1608, ημερομηνία κατά την οποία ο Βασιλιάς James Ι εξέδωσε και παρέδωσε την άδεια λειτουργίας στον Sir Thomas Phillips). Από τότε μέχρι και σήμερα αποτελεί χώρο εμφιάλωσης των περίφημων "Whiskey Bushmills", με νερό που προέρχεται από το ποταμάκι του Αγίου Κολούμπου, παραποτάμου του ποταμού Bush. Το δημοφιλές αποστακτήριο αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο, με 120.000 επισκέπτες ετησίως.
Από το Bushmills, και μέσω του αυτοκινητόδρομου Α2, βρισκόμαστε σε λιγότερο από δέκα λεπτά στο εντυπωσιακό κάστρο Dunluce. Πρόκειται για ένα μισο-ερειπωμένο μεσαιωνικό κάστρο στην άκρη ενός βράχου από βασάλτη στην κομητεία Antrim (μεταξύ Portballintrae και Portrush).
Το κάστρο περιβάλλεται από εξαιρετικά απότομους βράχους, γεγονός που αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα ασφάλειας για τους πρώτους χριστιανούς και τους Βίκινγκς που ήρθαν εδώ. Τον 13ο αι. ο Richard de Burgh OG, κόμης του Ulster, έχτισε το κάστρο Dunluce. Αργότερα, το κάστρο έγινε η έδρα του MacDonnell από το Antrim και του MacDonald από τη Σκωτία.
Στα επόμενα δέκα λεπτά, διασχίζοντας ένα άγριο τοπίο και με παρέα μας τον συννεφιασμένο ιρλανδικό ουρανό φτάνουμε στο περίφημο "Μονοπάτι του Γίγαντα". Είναι μια περιοχή με περίπου 40.000 εξάγωνες βασάλτινες στήλες (μοιάζουν με παξιμάδια από βίδες), τοποθετημένες με μια απίστευτη συμμετρία από τη φύση.
ΣΤΑ ΒΑΘΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΡΥΛΩΝ…
"Μονοπάτι του Γίγαντα" ("Giant's Causeway"). Πώς δημιουργήθηκε; Πώς βρέθηκε εδώ; Στα ερωτήματά μας, μία αρχαία παράδοση διατηρημένη από γενιά σε γενιά, προσπαθεί να μας δώσει κάποιες απαντήσεις. Σύμφωνα, λοιπόν, με την ιρλανδική παράδοση οι στήλες -που σήμερα δεν σώζονται ολόκληρες- ήταν ένας υπερυψωμένος δρόμος που έφτιαξε ένας γίγαντας.
Όταν άνθρωποι και γίγαντες ζούσαν μονοιασμένοι, στην Ιρλανδία υπήρχε ένας γενναίος γίγαντας ονόματι Φιν Μακ Κούλ. Ο Φιν ήταν ατρόμητος πολεμιστής με αίμα γιγάντων, ψηλός και τρομερός στις μάχες. Είχε καταφέρει να ξεγελάσει τα ξωτικά του δάσους, να κατατροπώσει τους μαύρους πειρατές βουλιάζοντας το στόλο τους, και είχε επιβληθεί στους ληστές των ιρλανδικών βουνών για να μπορεί η θεία του να περνάει ελεύθερα και να τον φιλεύει με … κέικ.
Ένα πρωινό, καθώς περπατούσε στην ιρλανδική ακτή, ο Φιν είδε ένα όμορφο κορίτσι να ατενίζει τη θάλασσα, με τα μαύρα της μαλλιά να ανεμίζουν στον αέρα. Τη ρώτησε το όνομά της και τί γυρεύει εκεί. "Με λένε Ούνα και κοιτάω τις ακτές της Σκωτίας", του είπε η κοπέλα δείχνοντας απέναντι. Η Ούνα είχε φύγει από τη Σκωτία, όταν ο τρομερός γίγαντας-πολεμιστής Μπεναντόνερ είχε καταστρέψει το χωριό της. Κουρασμένη από τις μάχες έφτασε στην Ιρλανδία. Νοσταλγούσε όμως αφάνταστα τα αχανή λιβάδια και τις κρυστάλλινες λίμνες του χωριού της. Ο Φιν την ερωτεύτηκε με την πρώτη ματιά…
Σε λίγο καιρό παντρεύτηκαν και ο Φιν της έφτιαξε ένα σπίτι με τεράστιες πέτρες για να μην τις παίρνει ο άγριος αέρας. Για να την κάνει χαρούμενη έβαλε το παράθυρο της κρεβατοκάμαρας να "βλέπει" προς τις ακτές της Σκωτίας και το (κατεστραμμένο πλέον) χωριό της. Και ζούσαν μέσα στην ευτυχία...
Ο γίγαντας Μπεναντόνερ είχε ακούσει στη Σκωτία για τον γενναίο Φιν: δεν δεχόταν να υπάρχει κι άλλος πολεμιστής με αίμα γιγάντων πιο ξακουστός από αυτόν. Το έμαθε και ο Φιν και κάλεσε σε μονομαχία τον Μπεναντόνερ. Για το σκοπό αυτό, κατασκεύασε ένα υπερμέγεθες μονοπάτι-γέφυρα με τεράστιες πέτρες από βασάλτη. Οι πέτρες ποντίστηκαν μέσα στη θάλασσα για να ενωθούν οι δύο ακτές (Σκωτίας και Ιρλανδίας) ώστε να συναντηθούν για τη μάχη. Η γέφυρα ονομάστηκε "Μονοπάτι του Γίγαντα". Λίγες μέρες αργότερα, ο Μπεναντόνερ αποδέχτηκε την πρόσκληση και ξεκίνησε για την κομητεία του Antrim, όπου θα γινόταν η μονομαχία.
Ένα χειμωνιάτικο βράδυ, καθώς η Ούνα ετοίμαζε τη σούπα του Φιν, ο αέρας φυσούσε δυνατά γύρω από το σπίτι τους. Τότε, χτύπησε η πόρτα: ο Φιν όρμησε μέσα λέγοντας ότι είδε τον γιγάντιο Μπεναντόνερ να πλησιάζει από το "Μονοπάτι του Γίγαντα". Μάλλον ερχόταν για να μονομαχήσουν…
Η Ούνα ήξερε ότι ο Μπεναντόνερ είχε γονείς γίγαντες, ενώ ο Φιν μόνο παππούδες, και είχε φόβο για την έκβαση της μονομαχίας. Έφερε, λοιπόν, στο σπίτι το ξύλινο παχνί των ζώων και το έστρωσε με λευκά κεντημένα σεντόνια για να μοιάζει με κούνια. Με πολλή προσπάθεια έβαλε μέσα τον Φιν. Του φόρεσε ένα μωρουδίστικο σκουφί και ρουχαλάκια και δίπλα ακούμπησε ένα τεράστιο σιδερένιο ρόπαλο για να παίζει!
Καθώς πλησίαζε ο Μπεναντόνερ η γη αντηχούσε ρυθμικά στα βήματα του. Χτύπησε δυνατά την πόρτα και η Ούνα του άνοιξε. Ο Μπεναντόνερ μπήκε σκυφτός για να μη χτυπήσει το κεφάλι του στο ταβάνι.
-"Καλημέρα Ούνα", φώναξε ο Μπεναντόνερ! "Έμαθα ότι παντρεύτηκες και είμαι εδώ για να δώσω ένα μάθημα στον άντρα σου που λέει ότι έχει αίμα γιγάντων".
-"Δεν είναι ο άντρας μου εδώ, έχει πάει για κυνήγι", είπε η Ούνα. "Μόνο ο γιος μας είναι μέσα και κοιμάται".
Ενώ η Ούνα έφτιαχνε το τσάι σε μία μεγάλη κατσαρόλα, ζήτησε από τον Μπεναντόνερ να μη μιλάει δυνατά για να μην ξυπνήσει το μωρό τους που κοιμόταν. Όταν ο γίγαντας το αντίκρισε, σκέφτηκε πως, αν έτσι ήταν το μωρό, ο πατέρας του θα ήταν τόσο μεγάλος και δεν θα μπορούσε να τον νικήσει. Έντρομος έφυγε από το σπίτι κι έτρεξε προς τη Σκωτία. Με κάθε βήμα του κατέστρεφε και ένα κομμάτι από το "Μονοπάτι του Γίγαντα" για να διασφαλίσει ότι ο τρομερός Φιν δεν θα τον ακολουθήσει. Από τη Σκωτία κοιτούσε καθημερινά προς την Ιρλανδία, μήπως ο Φιν αποφάσιζε κάποτε να φτάσει στην ακτή και να τον καλέσει σε μάχη.
Έτσι, ο Φιν και η Ούνα έζησαν ευτυχισμένοι και οι απόγονοί τους -άλλοι γίγαντες και άλλοι άνθρωποι- μεγάλωσαν και ταξίδεψαν σε όλες τις χώρες του κόσμου...
Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Για όλα τα "περίεργα" που βλέπουν οι άνθρωποι και δεν μπορούν να τα εξηγήσουν με τη λογική υπάρχει ένας μύθος. Έτσι και για το "Μονοπάτι του Γίγαντα" υπάρχει ο θρύλος που διατηρήθηκε μέσα από την ιρλανδική παράδοση: οι εντυπωσιακοί σχηματισμοί των στηλών έγιναν πηγή έμπνευσης στην ιρλανδική παράδοση και οδήγησαν στη δημιουργία θρύλων για γίγαντες που ήρθαν εδώ από την Σκωτία.
Πέραν αυτού, όμως, υπάρχει και η επιστημονική ετυμηγορία που ερμηνεύει τη δημιουργία των εντυπωσιακών εξάγωνων βασάλτινων στηλών.
Κατ' αρχήν, η ακτογραμμή του Causeway και το "Μονοπάτι του Γίγαντα" αποτελούν ένα σύμπλεγμα ζωνών στην άκρη του οροπεδίου Antrim με παγκόσμια γεωλογική αξία. Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της περιοχής είναι η ύπαρξη περίπου 40.000 μεγάλων, συνήθως εξαγωνικών, στηλών από βασάλτη σε τέλεια οριζόντια διάταξη που σχηματίζουν έναν πεζόδρομο. Σε πολλά σημεία η συμμετρία μεταξύ των βράχων είναι τέτοια που δύσκολα πείθεται κανείς ότι η περιοχή είναι δημιούργημα της φύσης. Κι όμως, είναι…
Γεωλογικές μελέτες των σχηματισμών έχουν αποδείξει ότι αυτό το παράξενο δημιούργημα προέκυψε από έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της τριτογενούς περιόδου, περίπου 60 εκατομμύρια χρόνια πριν. Σύμφωνα με τους ειδικούς, στην περιοχή Antrim υπήρξε διαρκής ηφαιστειακή δραστηριότητα: αυτή αποδεικνύεται καθαρά από τη διαδοχή των ροών λάβας και από τα διαφορετικά επίπεδα βασάλτη τα οποία συναντώνται στην Ακτή του Causeway. Οι πολυγωνικές στήλες από βασάλτη (ηφαιστειογενές πέτρωμα) δημιουργήθηκαν με την ταχεία ψύξη αυτής της καυτής λάβας.
Παρατηρώ τους βραχώδεις σχηματισμούς και τις στήλες στην άκρη του οροπεδίου του Antrim: αποτελούν θέαμα εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς. Η έκταση των ορατών τμημάτων βράχου και η ποιότητα των εκτεθειμένων στηλών στο γκρεμό και στο Causeway συνδυαστικά παρουσιάζουν ιδιαίτερο αισθητικό και φωτογραφικό ενδιαφέρον. Δεν σταματώ να εστιάζω και να αιχμαλωτίζω με τη φωτογραφική μηχανή πλάνα με γεωμετρική συμμετρία και ελκυστική ομορφιά.
Πληροφορούμαι ότι κάθε χρόνο η περιοχή συγκεντρώνει ειδικούς μελετητές από διάφορα επιστημονικά πεδία. Οι μελέτες τους έχουν προσφέρει στο παρελθόν υλικό για τη λεπτομερή ανάλυση των γεωλογικών συμβάντων της τριτογενούς περιόδου στον Βόρειο Ατλαντικό. Εξάλλου, η εξαιρετικά συμμετρική αρμολόγηση των πετρωμάτων βασάλτη είναι από μόνη της ένα εντυπωσιακό χαρακτηριστικό που εμφανίζεται με υποδειγματικό τρόπο στο "Μονοπάτι του Γίγαντα".
Παρόμοια γεωλογικά φαινόμενα παρατηρεί ο επισκέπτης σε διάφορα μέρη του πλανήτη.
Στα ανοικτά των ακτών της Σκωτίας, στο νησί Staffa, ένα παρόμοιο σύνολο στηλών και βράχων από βασάλτη (που δημιουργήθηκαν από ροή λάβας) δεσπόζει δίπλα στον ωκεανό, δικαιολογώντας τον θρύλο του "Μονοπατιού του Γίγαντα". Ωστόσο, οι στήλες δεν είναι τόσες πολλές σε αριθμό και τόσο συμμετρικές όσο αυτές της Ιρλανδίας. Σύμφωνα με τη σκωτσέζικη παράδοση, κι εδώ ζούσε ένας γίγαντας…
Αλλά και ένα μικρό ηφαιστειακό νησί στα ανοικτά των ακτών της Νότιας Κορέας, το Jeju, διαθέτει σημαντικές εκτάσεις με στήλες βασάλτη, παρόμοιες με αυτές που βλέπουμε στο "Μονοπάτι του Γίγαντα": οι εντυπωσιακοί βραχώδεις σχηματισμοί Jusangjeolli δημιουργήθηκαν πριν από 150.000 χρόνια από έκρηξη ενός ηφαιστείου. Αν και οι βράχοι αυτοί δεν περιβάλλονται από θρύλους με γίγαντες και μονομαχίες, αποτελούν σίγουρα ένα από τα πιο μυστηριώδη και όμορφα μέρη στη νήσο Jeju στη Ν. Κορέα.
Ομοίως, παρόμοιοι σχηματισμοί εντοπίζονται στο Εθνικό Πάρκο Skaftafell της Ισλανδίας, όπου δεσπόζει ο καταρράκτης Svartifoss.
Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Αλήθεια, τί είναι αυτό που κάνει την περιοχή τόσο ελκυστική και διάσημη στην Β. Ιρλανδία; Το 1986 το "Μονοπάτι του Γίγαντα" χαρακτηρίστηκε από την UNESCΟ ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Επίσης θεωρείται το τέταρτο φυσικό θαύμα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Τα περισσότερα από τα 700 περίπου στρέμματα της περιοχής ανήκουν στη δικαιοδοσία του National Trust, ενός φορέα αρμόδιου για τη διαχείριση και την προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς στην Αγγλία, Ουαλία και Β. Ιρλανδία. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται από ένα δίκτυο μονοπατιών που επιτρέπουν στους επισκέπτες να επισκεφθούν το παράκτιο μέτωπο από τις κορυφές του γκρεμού και να εξετάσουν τα γεωλογικά χαρακτηριστικά από κοντινή απόσταση.
Το μεγαλύτερο μέρος της ζώνης έχει οριοθετηθεί ως Εθνικό Πάρκο και ταυτόχρονα αποτελεί τμήμα περιοχής που έχει ανακηρυχθεί ως Περιοχή Ειδικού Επιστημονικού Ενδιαφέροντος. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι το σύνολο σχεδόν της χερσαίας περιοχής ορίζεται ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης βάσει της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τους Οικοτόπους (Natura 2000). Τέλος, η ανακήρυξη της ακτής του Causeway ως Περιοχής Εξαιρετικού Φυσικού Κάλλους (καλύπτει μια έκταση με υπέροχα τοπία έκτασης περίπου 29 χλμ.), τονίζει με επίσημο θεσμικό τρόπο την αναγνώριση της ποιότητας του τοπίου.
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει θέσει υπό καθεστώς ιδιαίτερης προστασίας την περιοχή, και το φυσικό περιβάλλον στο πλαίσιο του εθνικού χωροταξικού σχεδιασμού: σύμφωνα με νόμο που έχει ψηφιστεί "…απαγορεύεται ρητά, εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων, κάθε ανθρωπογενής δραστηριότητα στην ζώνη αυτή καθώς και οποιαδήποτε οικιστική ανάπτυξη που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά το τοπίο ή την ακεραιότητά του".
Πέρα από τους θρύλους, η περιοχή αποτελεί παράδεισο και συνάμα καταφύγιο για τα θαλάσσια πτηνά. Είναι μεσημέρι. Περπατώντας κατά μήκος της ακτογραμμής συναντώ δεκάδες θυελλοποπούλια της αρκτικής (Fulmarus glacialis), υδροβάτες (Hydrobates pelagicus), κορμοράνους (Phalacrocorax carbo), θαλασσοκόρακες (Phalacrocorax aristotelis) και άλκες (Alca torda). Από τους απόκρημνους βράχους, ως δεινοί εξερευνητές, εφορμούν προς την ακτή σταχτοσουσουράδες (Motacilla cinerea), λευκοσουσουράδες (Motacilla alba) και θαλασσοκελάδες (Anthus petrosus). Πιο μακριά, μερικές πουπουλόπαπιες (Somateria mollissima) κινούνται νωχελικά προς ένα κόλπο με προστατευμένα από τους ισχυρούς ανέμους νερά.
Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος πραγματοποίησε πρόσφατα μια απογραφή των σπάνιων φυτών που -παρά την πρόσβαση στο χώρο χιλιάδων επισκεπτών- κατάφεραν να επιβιώσουν στο πέρασμα του χρόνου. Η απογραφή εντόπισε πολλά σπάνια είδη (όπως το Asplenium marinum, το Trifolium arvense και το Coeloglossum viride), καθιστώντας την περιοχή κορυφαίο προορισμό για βοτανολόγους και μελετητές της χλωρίδας.
Καθώς το Causeway είναι το πιο δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο της Β. Ιρλανδίας, το 2007 δημιουργήθηκε στην περιοχή ένα Κέντρο Επισκεπτών. Το Κέντρο ανακαινίστηκε και στη θέση του υπάρχει από το 2012 μια εντυπωσιακή κατασκευή που κόστισε περί τα 13 εκατομμύρια λίρες. Το νέο Κέντρο Επισκεπτών φιλοξενείται σε ένα υπερσύγχρονο κτήριο με υψηλές τεχνικές προδιαγραφές και συμβατό με τα σύγχρονα περιβαλλοντικά standards: σχεδιαστικά είναι εμπνευσμένο από τους 40.000 βασάλτινους κίονες που δεσπόζουν στην περιοχή και τις ιστορίες των γιγάντων Φιν Μακ Κούλ και Μπεναντόνερ. Κατά την κατασκευή του λήφθηκαν υπόψη τεχνικές ενσωμάτωσης του κτηρίου μέσα στο τοπίο, προκειμένου να μην διαταραχθεί το ευρύτερο οικοσύστημα.
Στο Κέντρο Επισκεπτών συναντώ την Emily: εργάζεται στο τμήμα πώλησης παραδοσιακών ιρλανδέζικων χειροτεχνημάτων και έρχεται καθημερινά σε επαφή με χιλιάδες επισκέπτες. Μένει στο γειτονικό Bushmills και, αναλόγως των καιρικών συνθηκών, χρησιμοποιεί το ποδήλατο ή το αυτοκίνητό της για να έρχεται στη δουλειά της. Πιάνω συζήτηση μαζί της -όσο μπορεί να μιλήσει κανείς μέσα σε 2-3 λεπτά- και την ρωτώ για την καθημερινή ζωή και τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η περιοχή. Κατά την άποψή της, η κλιματική αλλαγή και η έντονη εναλλαγή των καιρικών φαινομένων προκαλούν τα τελευταία χρόνια κατολισθήσεις στις απόκρημνες ακτές του "Μονοπατιού". Οι επιστήμονες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τη διάβρωση των ακτών και την άνοδο της στάθμης των νερών που ίσως, μακροπρόθεσμα και συνδυαστικά, δημιουργήσουν μη αναστρέψιμες βλάβες στα μονοπάτια που έχουν δημιουργηθεί για τους επισκέπτες. Εξάλλου, μια σημαντική υποβάθμιση του χερσαίου οικοσυστήματος θα έχει επιπτώσεις στην παράκτια ζωή που εξαρτάται άμεσα από την ισορροπημένη ευρωστία του χερσαίου και του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Το αισιόδοξο είναι ότι τα τελευταία χρόνια η ανθρώπινη παρέμβαση στο τοπίο έχει περιοριστεί στις ελάχιστες δυνατές απειλές: η αφαίρεση πετρωμάτων από την ακτή και η καταστροφή σπάνιων φυτών που μεταφέρονται από ασυνείδητους επισκέπτες ως σουβενίρ από την ακτή όπου "έζησε" ο γίγαντας Φιν Μακ Κούλ καταφέρνουν να αντιμετωπιστούν επαρκώς, αν και όχι με πλήρη αποτελεσματικότητα.
Ο ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΜΙΑΣ ΜΕΡΑΣ…
Οι αδύναμες ακτίνες του ήλιου διαπερνούν τον συννεφιασμένο ουρανό και καρφώνονται ανοιχτά στη θάλασσα, σημάδι ότι η μέρα έχει φτάσει στο τέλος της. Οι ορδές των επισκεπτών, αφού έβγαλαν και τις τελευταίες αναμνηστικές φωτογραφίες, αρχίζουν να επιβιβάζονται σιγά-σιγά στα τουριστικά λεωφορεία που τους είχαν μεταφέρει ως εδώ. Τα μονοπάτια έχουν αδειάσει.
Στην απόκοσμη ησυχία του τοπίου προσπαθώ να απολαύσω τους ήχους που φέρνει η θάλασσα. Ακούγονται τα κύματα που σκάνε ρυθμικά πάνω στους βράχους και στα απομεινάρια του "Μονοπατιού". Από τον ουρανό έρχονται στα αυτιά μου διαπεραστικές κραυγές καθώς εκατοντάδες θαλασσοπούλια κάνουν τις τελευταίες βόλτες πριν κατευθυνθούν στις φωλιές τους. Πεζοπορώντας στον ανηφορικό δρόμο της επιστροφής βγάζω τις τελευταίες φωτογραφίες και αφήνω πίσω μου το εντυπωσιακό τοπίο.
Μπορώ να ακούσω πλέον τον δαιμονισμένο αέρα που "ξυρίζει" κατά ριπάς τις απόκρημνες ακτές…
Με τα ορθάνοιχτα μάτια μου μπορώ να δω το εκπληκτικής ομορφιάς τοπίο και τους βασάλτινους κίονες που γυαλίζουν στο λιγοστός φώς του ήλιου, καθώς λούζονται από τα κύματα της θάλασσας στην ακτογραμμή…
Κλείνοντας για δευτερόλεπτα τα μάτια μου φαντάζομαι τον Φιν και την Ούνα να κάθονται στην άκρη του σπιτιού τους ατενίζοντας την ακτή του Causeway και το ηλιοβασίλεμα…
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΑΣ ΣΤΟ GIANT'S CAUSEWAY:
ΜΕΤΑΒΑΣΗ:
Στο Μπέλφαστ μπορείτε να φτάσετε μέσω Λονδίνου (με την British Airways) ή μέσω Βρυξελλών (με την Aegean και την Brussels Airlines).
Από το Μπέλφαστ έχετε πολλές επιλογές για την πρόσβαση στην περιοχή:
Με τρένο: τακτικά δρομολόγια τρένων λειτουργούν από το Μπέλφαστ (ή το Londonderry) προς στο Coleraine. Στη συνέχεια, αλλάξτε σε σύνδεση με λεωφορείο (Ulsterbus: 172). Οι επισκέπτες που ταξιδεύουν με αυτόν τον τρόπο δικαιούνται μειωμένο εισιτήριο κατά την είσοδο στο Κέντρο Επισκεπτών.
Οδικώς: ο χώρος βρίσκεται στο δρόμο B147 Causeway. Απέχει 3,5 χλμ. από το χωριό Bushmills και 18 χλμ. από το Coleraine. Διατίθεται πάρκινγκ για τα αυτοκίνητα.
Με λεωφορείο (εποχική διαθεσιμότητα): Ulsterbus Γραμμή 172, Goldline Γραμμή 221, Causeway Rambler Γραμμή 402, Open Top Causeway Coast Γραμμή 177, Antrim Coaster Γραμμή 252.
ΔΙΑΜΟΝΗ:
Στην είσοδο του "Μονοπατιού του Γίγαντα", και δίπλα στο Κέντρο Επισκεπτών, μπορείτε να επιλέξετε το Causeway Hotel. Επίσης, μπορείτε να διανυκτερεύσετε στο γειτονικό χωριό Bushmill . Προτάσεις για διαμονή: Carnside Guest House (23 Causeway Rd, Bushmills), Cottesmore Bed and Breakfast (28 Castlecatt Road, Bushmills), Causeway Lodge (52 Moycraig Road, Bushmills).
ΦΑΓΗΤΟ:
Δοκιμάστε παραδοσιακές τάρτες με γέμιση κρέατος, καθώς και ζεστές σούπες. Επίσης -μιας και βρίσκεστε στη περιοχή- δοκιμάστε ένα ποτήρι από το διάσημο ουίσκι Bushmills.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:
Ανάλογα με την εποχή που θα πάτε (χειμώνα ή καλοκαίρι) προτείνονται:
birdwatching, πεζοπορία, παρατήρηση σπάνιων ειδών χλωρίδας, φωτογραφικές εξορμήσεις και ποικίλες άλλες δραστηριότητες πάντα με σεβασμό προς το ευαίσθητο οικοσύστημα της περιοχής. Για τους φανατικούς πεζοπόρους, η ακτή του Causeway είναι μια μαγευτική διαδρομή 55 χλμ. από τις πιο διάσημες των ακτών της Ιρλανδίας. Αυτή η διαδρομή καταλήγει στο "Μονοπάτι του Γίγαντα". Οι επισκέπτες που φτάνουν με αυτόν τον τρόπο δικαιούνται μειωμένο εισιτήριο κατά την είσοδο στο Κέντρο Επισκεπτών.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ:
Δεν απαιτούνται ιδιαίτερες προφυλάξεις. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται κατά την ανάβασή σας στους (βρεγμένους) κίονες από βασάλτη: κίνδυνος πτώσης.
ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΕΠΟΧΗ:
Επισκεφθείτε την Βόρεια Ιρλανδία στα τέλη της άνοιξης ή τις αρχές του καλοκαιριού: οι θερμοκρασίες είναι υψηλότερες και η φύση καταπράσινη και ανθισμένη. Το ίδιο ισχύει και για την επίσκεψη στην περιοχή του Giant's Causeway.
ΑΓΟΡΕΣ:
Στο Κέντρο Επισκεπτών μπορείτε να βρείτε παραδοσιακά είδη χειροτεχνίας από όλη την Ιρλανδία, ενημερωτικά έντυπα, έξυπνα παιχνίδια για μικρούς και μεγάλους. Πρόταση: αγοράστε ένα βιβλίο με τους μύθους και τους θρύλους της Ιρλανδίας και, αν έχετε χρόνο, αφιερώστε ένα δεκάλεπτο για να δείτε την ιστορία του Φιν Μακ Κούλ και του Μπεναντόνερ που προβάλλεται στην μεγάλη οθόνη του Κέντρου.
Αλλά και στη σύγχρονη εποχή, γίγαντες, ξωτικά και μάγισσες ταξιδεύουν τον νου μας σε παραμύθια και ιστορίες που -τις περισσότερες φορές- αποτέλεσαν βιώματα της τρυφερής παιδικής ηλικίας.
Μια τέτοια ιστορία, που προέρχεται από τη μακρινή Ιρλανδία των Κελτών, θα ξετυλίξουμε σήμερα.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ…
Ένα απόγευμα έκλεισα τα μάτια και ο νους μου περιπλανήθηκε στις φυσικές ομορφιές και στους ενδιαφέροντες θρύλους της Ιρλανδίας. Είχα ακούσει για τα ελκυστικής ομορφιάς τοπία της και την εκπληκτική ιστορίας της. Στη Βόρεια Ιρλανδία (η οποία ανήκει διοικητικά στο Ηνωμένο Βασίλειο) βρίσκεται το "Μονοπάτι του Γίγαντα", ένας τόπος τυλιγμένος με αχλή μυστηρίου. Η πίστη σε θρύλους αποτελεί ακόμη και σήμερα το πιο σημαντικό τμήμα στη λαϊκή παράδοση της Ιρλανδίας, κεντρίζοντας το ενδιαφέρον του μελετητή και του συνειδητοποιημένου ταξιδιώτη. Οι θρύλοι και οι διηγήσεις θέλγουν την ανθρώπινη φύση, αποτελώντας ένα ιδιαίτερο κομμάτι της τοπικής παράδοσης στον ρου της ιστορίας. Έτσι, λίγους μήνες αργότερα, βρίσκομαι ήδη εκεί.
ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ...
Με τη φωτογραφική μηχανή και ένα σακίδιο στην πλάτη αναχωρώ από το Belfast -μαζί με μια μικρή ομάδα ταξιδευτών- περίπου στις 9 το πρωί. Μια εντυπωσιακή διαδρομή στην καταπράσινη ενδοχώρα της Β. Ιρλανδίας μας αποζημιώνει με το παραπάνω, προσφέροντας απλόχερα εικόνες απαράμιλλης ομορφιάς. Σε μιάμιση ώρα προσεγγίζουμε την κομητεία του Antrim. Εδώ επιβάλλεται μια στάση στο αποστακτήριο Bushmills. Το αποστακτήριο ξεκίνησε να λειτουργεί το 1784 (οι ετικέτες των προϊόντων του αναγράφουν το έτος 1608, ημερομηνία κατά την οποία ο Βασιλιάς James Ι εξέδωσε και παρέδωσε την άδεια λειτουργίας στον Sir Thomas Phillips). Από τότε μέχρι και σήμερα αποτελεί χώρο εμφιάλωσης των περίφημων "Whiskey Bushmills", με νερό που προέρχεται από το ποταμάκι του Αγίου Κολούμπου, παραποτάμου του ποταμού Bush. Το δημοφιλές αποστακτήριο αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο, με 120.000 επισκέπτες ετησίως.
Από το Bushmills, και μέσω του αυτοκινητόδρομου Α2, βρισκόμαστε σε λιγότερο από δέκα λεπτά στο εντυπωσιακό κάστρο Dunluce. Πρόκειται για ένα μισο-ερειπωμένο μεσαιωνικό κάστρο στην άκρη ενός βράχου από βασάλτη στην κομητεία Antrim (μεταξύ Portballintrae και Portrush).
Το κάστρο περιβάλλεται από εξαιρετικά απότομους βράχους, γεγονός που αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα ασφάλειας για τους πρώτους χριστιανούς και τους Βίκινγκς που ήρθαν εδώ. Τον 13ο αι. ο Richard de Burgh OG, κόμης του Ulster, έχτισε το κάστρο Dunluce. Αργότερα, το κάστρο έγινε η έδρα του MacDonnell από το Antrim και του MacDonald από τη Σκωτία.
Στα επόμενα δέκα λεπτά, διασχίζοντας ένα άγριο τοπίο και με παρέα μας τον συννεφιασμένο ιρλανδικό ουρανό φτάνουμε στο περίφημο "Μονοπάτι του Γίγαντα". Είναι μια περιοχή με περίπου 40.000 εξάγωνες βασάλτινες στήλες (μοιάζουν με παξιμάδια από βίδες), τοποθετημένες με μια απίστευτη συμμετρία από τη φύση.
ΣΤΑ ΒΑΘΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΡΥΛΩΝ…
"Μονοπάτι του Γίγαντα" ("Giant's Causeway"). Πώς δημιουργήθηκε; Πώς βρέθηκε εδώ; Στα ερωτήματά μας, μία αρχαία παράδοση διατηρημένη από γενιά σε γενιά, προσπαθεί να μας δώσει κάποιες απαντήσεις. Σύμφωνα, λοιπόν, με την ιρλανδική παράδοση οι στήλες -που σήμερα δεν σώζονται ολόκληρες- ήταν ένας υπερυψωμένος δρόμος που έφτιαξε ένας γίγαντας.
Όταν άνθρωποι και γίγαντες ζούσαν μονοιασμένοι, στην Ιρλανδία υπήρχε ένας γενναίος γίγαντας ονόματι Φιν Μακ Κούλ. Ο Φιν ήταν ατρόμητος πολεμιστής με αίμα γιγάντων, ψηλός και τρομερός στις μάχες. Είχε καταφέρει να ξεγελάσει τα ξωτικά του δάσους, να κατατροπώσει τους μαύρους πειρατές βουλιάζοντας το στόλο τους, και είχε επιβληθεί στους ληστές των ιρλανδικών βουνών για να μπορεί η θεία του να περνάει ελεύθερα και να τον φιλεύει με … κέικ.
Ένα πρωινό, καθώς περπατούσε στην ιρλανδική ακτή, ο Φιν είδε ένα όμορφο κορίτσι να ατενίζει τη θάλασσα, με τα μαύρα της μαλλιά να ανεμίζουν στον αέρα. Τη ρώτησε το όνομά της και τί γυρεύει εκεί. "Με λένε Ούνα και κοιτάω τις ακτές της Σκωτίας", του είπε η κοπέλα δείχνοντας απέναντι. Η Ούνα είχε φύγει από τη Σκωτία, όταν ο τρομερός γίγαντας-πολεμιστής Μπεναντόνερ είχε καταστρέψει το χωριό της. Κουρασμένη από τις μάχες έφτασε στην Ιρλανδία. Νοσταλγούσε όμως αφάνταστα τα αχανή λιβάδια και τις κρυστάλλινες λίμνες του χωριού της. Ο Φιν την ερωτεύτηκε με την πρώτη ματιά…
Σε λίγο καιρό παντρεύτηκαν και ο Φιν της έφτιαξε ένα σπίτι με τεράστιες πέτρες για να μην τις παίρνει ο άγριος αέρας. Για να την κάνει χαρούμενη έβαλε το παράθυρο της κρεβατοκάμαρας να "βλέπει" προς τις ακτές της Σκωτίας και το (κατεστραμμένο πλέον) χωριό της. Και ζούσαν μέσα στην ευτυχία...
Ο γίγαντας Μπεναντόνερ είχε ακούσει στη Σκωτία για τον γενναίο Φιν: δεν δεχόταν να υπάρχει κι άλλος πολεμιστής με αίμα γιγάντων πιο ξακουστός από αυτόν. Το έμαθε και ο Φιν και κάλεσε σε μονομαχία τον Μπεναντόνερ. Για το σκοπό αυτό, κατασκεύασε ένα υπερμέγεθες μονοπάτι-γέφυρα με τεράστιες πέτρες από βασάλτη. Οι πέτρες ποντίστηκαν μέσα στη θάλασσα για να ενωθούν οι δύο ακτές (Σκωτίας και Ιρλανδίας) ώστε να συναντηθούν για τη μάχη. Η γέφυρα ονομάστηκε "Μονοπάτι του Γίγαντα". Λίγες μέρες αργότερα, ο Μπεναντόνερ αποδέχτηκε την πρόσκληση και ξεκίνησε για την κομητεία του Antrim, όπου θα γινόταν η μονομαχία.
Ένα χειμωνιάτικο βράδυ, καθώς η Ούνα ετοίμαζε τη σούπα του Φιν, ο αέρας φυσούσε δυνατά γύρω από το σπίτι τους. Τότε, χτύπησε η πόρτα: ο Φιν όρμησε μέσα λέγοντας ότι είδε τον γιγάντιο Μπεναντόνερ να πλησιάζει από το "Μονοπάτι του Γίγαντα". Μάλλον ερχόταν για να μονομαχήσουν…
Η Ούνα ήξερε ότι ο Μπεναντόνερ είχε γονείς γίγαντες, ενώ ο Φιν μόνο παππούδες, και είχε φόβο για την έκβαση της μονομαχίας. Έφερε, λοιπόν, στο σπίτι το ξύλινο παχνί των ζώων και το έστρωσε με λευκά κεντημένα σεντόνια για να μοιάζει με κούνια. Με πολλή προσπάθεια έβαλε μέσα τον Φιν. Του φόρεσε ένα μωρουδίστικο σκουφί και ρουχαλάκια και δίπλα ακούμπησε ένα τεράστιο σιδερένιο ρόπαλο για να παίζει!
Καθώς πλησίαζε ο Μπεναντόνερ η γη αντηχούσε ρυθμικά στα βήματα του. Χτύπησε δυνατά την πόρτα και η Ούνα του άνοιξε. Ο Μπεναντόνερ μπήκε σκυφτός για να μη χτυπήσει το κεφάλι του στο ταβάνι.
-"Καλημέρα Ούνα", φώναξε ο Μπεναντόνερ! "Έμαθα ότι παντρεύτηκες και είμαι εδώ για να δώσω ένα μάθημα στον άντρα σου που λέει ότι έχει αίμα γιγάντων".
-"Δεν είναι ο άντρας μου εδώ, έχει πάει για κυνήγι", είπε η Ούνα. "Μόνο ο γιος μας είναι μέσα και κοιμάται".
Ενώ η Ούνα έφτιαχνε το τσάι σε μία μεγάλη κατσαρόλα, ζήτησε από τον Μπεναντόνερ να μη μιλάει δυνατά για να μην ξυπνήσει το μωρό τους που κοιμόταν. Όταν ο γίγαντας το αντίκρισε, σκέφτηκε πως, αν έτσι ήταν το μωρό, ο πατέρας του θα ήταν τόσο μεγάλος και δεν θα μπορούσε να τον νικήσει. Έντρομος έφυγε από το σπίτι κι έτρεξε προς τη Σκωτία. Με κάθε βήμα του κατέστρεφε και ένα κομμάτι από το "Μονοπάτι του Γίγαντα" για να διασφαλίσει ότι ο τρομερός Φιν δεν θα τον ακολουθήσει. Από τη Σκωτία κοιτούσε καθημερινά προς την Ιρλανδία, μήπως ο Φιν αποφάσιζε κάποτε να φτάσει στην ακτή και να τον καλέσει σε μάχη.
Έτσι, ο Φιν και η Ούνα έζησαν ευτυχισμένοι και οι απόγονοί τους -άλλοι γίγαντες και άλλοι άνθρωποι- μεγάλωσαν και ταξίδεψαν σε όλες τις χώρες του κόσμου...
Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Για όλα τα "περίεργα" που βλέπουν οι άνθρωποι και δεν μπορούν να τα εξηγήσουν με τη λογική υπάρχει ένας μύθος. Έτσι και για το "Μονοπάτι του Γίγαντα" υπάρχει ο θρύλος που διατηρήθηκε μέσα από την ιρλανδική παράδοση: οι εντυπωσιακοί σχηματισμοί των στηλών έγιναν πηγή έμπνευσης στην ιρλανδική παράδοση και οδήγησαν στη δημιουργία θρύλων για γίγαντες που ήρθαν εδώ από την Σκωτία.
Πέραν αυτού, όμως, υπάρχει και η επιστημονική ετυμηγορία που ερμηνεύει τη δημιουργία των εντυπωσιακών εξάγωνων βασάλτινων στηλών.
Κατ' αρχήν, η ακτογραμμή του Causeway και το "Μονοπάτι του Γίγαντα" αποτελούν ένα σύμπλεγμα ζωνών στην άκρη του οροπεδίου Antrim με παγκόσμια γεωλογική αξία. Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της περιοχής είναι η ύπαρξη περίπου 40.000 μεγάλων, συνήθως εξαγωνικών, στηλών από βασάλτη σε τέλεια οριζόντια διάταξη που σχηματίζουν έναν πεζόδρομο. Σε πολλά σημεία η συμμετρία μεταξύ των βράχων είναι τέτοια που δύσκολα πείθεται κανείς ότι η περιοχή είναι δημιούργημα της φύσης. Κι όμως, είναι…
Γεωλογικές μελέτες των σχηματισμών έχουν αποδείξει ότι αυτό το παράξενο δημιούργημα προέκυψε από έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της τριτογενούς περιόδου, περίπου 60 εκατομμύρια χρόνια πριν. Σύμφωνα με τους ειδικούς, στην περιοχή Antrim υπήρξε διαρκής ηφαιστειακή δραστηριότητα: αυτή αποδεικνύεται καθαρά από τη διαδοχή των ροών λάβας και από τα διαφορετικά επίπεδα βασάλτη τα οποία συναντώνται στην Ακτή του Causeway. Οι πολυγωνικές στήλες από βασάλτη (ηφαιστειογενές πέτρωμα) δημιουργήθηκαν με την ταχεία ψύξη αυτής της καυτής λάβας.
Παρατηρώ τους βραχώδεις σχηματισμούς και τις στήλες στην άκρη του οροπεδίου του Antrim: αποτελούν θέαμα εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς. Η έκταση των ορατών τμημάτων βράχου και η ποιότητα των εκτεθειμένων στηλών στο γκρεμό και στο Causeway συνδυαστικά παρουσιάζουν ιδιαίτερο αισθητικό και φωτογραφικό ενδιαφέρον. Δεν σταματώ να εστιάζω και να αιχμαλωτίζω με τη φωτογραφική μηχανή πλάνα με γεωμετρική συμμετρία και ελκυστική ομορφιά.
Πληροφορούμαι ότι κάθε χρόνο η περιοχή συγκεντρώνει ειδικούς μελετητές από διάφορα επιστημονικά πεδία. Οι μελέτες τους έχουν προσφέρει στο παρελθόν υλικό για τη λεπτομερή ανάλυση των γεωλογικών συμβάντων της τριτογενούς περιόδου στον Βόρειο Ατλαντικό. Εξάλλου, η εξαιρετικά συμμετρική αρμολόγηση των πετρωμάτων βασάλτη είναι από μόνη της ένα εντυπωσιακό χαρακτηριστικό που εμφανίζεται με υποδειγματικό τρόπο στο "Μονοπάτι του Γίγαντα".
Παρόμοια γεωλογικά φαινόμενα παρατηρεί ο επισκέπτης σε διάφορα μέρη του πλανήτη.
Στα ανοικτά των ακτών της Σκωτίας, στο νησί Staffa, ένα παρόμοιο σύνολο στηλών και βράχων από βασάλτη (που δημιουργήθηκαν από ροή λάβας) δεσπόζει δίπλα στον ωκεανό, δικαιολογώντας τον θρύλο του "Μονοπατιού του Γίγαντα". Ωστόσο, οι στήλες δεν είναι τόσες πολλές σε αριθμό και τόσο συμμετρικές όσο αυτές της Ιρλανδίας. Σύμφωνα με τη σκωτσέζικη παράδοση, κι εδώ ζούσε ένας γίγαντας…
Αλλά και ένα μικρό ηφαιστειακό νησί στα ανοικτά των ακτών της Νότιας Κορέας, το Jeju, διαθέτει σημαντικές εκτάσεις με στήλες βασάλτη, παρόμοιες με αυτές που βλέπουμε στο "Μονοπάτι του Γίγαντα": οι εντυπωσιακοί βραχώδεις σχηματισμοί Jusangjeolli δημιουργήθηκαν πριν από 150.000 χρόνια από έκρηξη ενός ηφαιστείου. Αν και οι βράχοι αυτοί δεν περιβάλλονται από θρύλους με γίγαντες και μονομαχίες, αποτελούν σίγουρα ένα από τα πιο μυστηριώδη και όμορφα μέρη στη νήσο Jeju στη Ν. Κορέα.
Ομοίως, παρόμοιοι σχηματισμοί εντοπίζονται στο Εθνικό Πάρκο Skaftafell της Ισλανδίας, όπου δεσπόζει ο καταρράκτης Svartifoss.
Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Αλήθεια, τί είναι αυτό που κάνει την περιοχή τόσο ελκυστική και διάσημη στην Β. Ιρλανδία; Το 1986 το "Μονοπάτι του Γίγαντα" χαρακτηρίστηκε από την UNESCΟ ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Επίσης θεωρείται το τέταρτο φυσικό θαύμα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Τα περισσότερα από τα 700 περίπου στρέμματα της περιοχής ανήκουν στη δικαιοδοσία του National Trust, ενός φορέα αρμόδιου για τη διαχείριση και την προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς στην Αγγλία, Ουαλία και Β. Ιρλανδία. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται από ένα δίκτυο μονοπατιών που επιτρέπουν στους επισκέπτες να επισκεφθούν το παράκτιο μέτωπο από τις κορυφές του γκρεμού και να εξετάσουν τα γεωλογικά χαρακτηριστικά από κοντινή απόσταση.
Το μεγαλύτερο μέρος της ζώνης έχει οριοθετηθεί ως Εθνικό Πάρκο και ταυτόχρονα αποτελεί τμήμα περιοχής που έχει ανακηρυχθεί ως Περιοχή Ειδικού Επιστημονικού Ενδιαφέροντος. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι το σύνολο σχεδόν της χερσαίας περιοχής ορίζεται ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης βάσει της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τους Οικοτόπους (Natura 2000). Τέλος, η ανακήρυξη της ακτής του Causeway ως Περιοχής Εξαιρετικού Φυσικού Κάλλους (καλύπτει μια έκταση με υπέροχα τοπία έκτασης περίπου 29 χλμ.), τονίζει με επίσημο θεσμικό τρόπο την αναγνώριση της ποιότητας του τοπίου.
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει θέσει υπό καθεστώς ιδιαίτερης προστασίας την περιοχή, και το φυσικό περιβάλλον στο πλαίσιο του εθνικού χωροταξικού σχεδιασμού: σύμφωνα με νόμο που έχει ψηφιστεί "…απαγορεύεται ρητά, εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων, κάθε ανθρωπογενής δραστηριότητα στην ζώνη αυτή καθώς και οποιαδήποτε οικιστική ανάπτυξη που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά το τοπίο ή την ακεραιότητά του".
Πέρα από τους θρύλους, η περιοχή αποτελεί παράδεισο και συνάμα καταφύγιο για τα θαλάσσια πτηνά. Είναι μεσημέρι. Περπατώντας κατά μήκος της ακτογραμμής συναντώ δεκάδες θυελλοποπούλια της αρκτικής (Fulmarus glacialis), υδροβάτες (Hydrobates pelagicus), κορμοράνους (Phalacrocorax carbo), θαλασσοκόρακες (Phalacrocorax aristotelis) και άλκες (Alca torda). Από τους απόκρημνους βράχους, ως δεινοί εξερευνητές, εφορμούν προς την ακτή σταχτοσουσουράδες (Motacilla cinerea), λευκοσουσουράδες (Motacilla alba) και θαλασσοκελάδες (Anthus petrosus). Πιο μακριά, μερικές πουπουλόπαπιες (Somateria mollissima) κινούνται νωχελικά προς ένα κόλπο με προστατευμένα από τους ισχυρούς ανέμους νερά.
Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος πραγματοποίησε πρόσφατα μια απογραφή των σπάνιων φυτών που -παρά την πρόσβαση στο χώρο χιλιάδων επισκεπτών- κατάφεραν να επιβιώσουν στο πέρασμα του χρόνου. Η απογραφή εντόπισε πολλά σπάνια είδη (όπως το Asplenium marinum, το Trifolium arvense και το Coeloglossum viride), καθιστώντας την περιοχή κορυφαίο προορισμό για βοτανολόγους και μελετητές της χλωρίδας.
Καθώς το Causeway είναι το πιο δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο της Β. Ιρλανδίας, το 2007 δημιουργήθηκε στην περιοχή ένα Κέντρο Επισκεπτών. Το Κέντρο ανακαινίστηκε και στη θέση του υπάρχει από το 2012 μια εντυπωσιακή κατασκευή που κόστισε περί τα 13 εκατομμύρια λίρες. Το νέο Κέντρο Επισκεπτών φιλοξενείται σε ένα υπερσύγχρονο κτήριο με υψηλές τεχνικές προδιαγραφές και συμβατό με τα σύγχρονα περιβαλλοντικά standards: σχεδιαστικά είναι εμπνευσμένο από τους 40.000 βασάλτινους κίονες που δεσπόζουν στην περιοχή και τις ιστορίες των γιγάντων Φιν Μακ Κούλ και Μπεναντόνερ. Κατά την κατασκευή του λήφθηκαν υπόψη τεχνικές ενσωμάτωσης του κτηρίου μέσα στο τοπίο, προκειμένου να μην διαταραχθεί το ευρύτερο οικοσύστημα.
Στο Κέντρο Επισκεπτών συναντώ την Emily: εργάζεται στο τμήμα πώλησης παραδοσιακών ιρλανδέζικων χειροτεχνημάτων και έρχεται καθημερινά σε επαφή με χιλιάδες επισκέπτες. Μένει στο γειτονικό Bushmills και, αναλόγως των καιρικών συνθηκών, χρησιμοποιεί το ποδήλατο ή το αυτοκίνητό της για να έρχεται στη δουλειά της. Πιάνω συζήτηση μαζί της -όσο μπορεί να μιλήσει κανείς μέσα σε 2-3 λεπτά- και την ρωτώ για την καθημερινή ζωή και τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η περιοχή. Κατά την άποψή της, η κλιματική αλλαγή και η έντονη εναλλαγή των καιρικών φαινομένων προκαλούν τα τελευταία χρόνια κατολισθήσεις στις απόκρημνες ακτές του "Μονοπατιού". Οι επιστήμονες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τη διάβρωση των ακτών και την άνοδο της στάθμης των νερών που ίσως, μακροπρόθεσμα και συνδυαστικά, δημιουργήσουν μη αναστρέψιμες βλάβες στα μονοπάτια που έχουν δημιουργηθεί για τους επισκέπτες. Εξάλλου, μια σημαντική υποβάθμιση του χερσαίου οικοσυστήματος θα έχει επιπτώσεις στην παράκτια ζωή που εξαρτάται άμεσα από την ισορροπημένη ευρωστία του χερσαίου και του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Το αισιόδοξο είναι ότι τα τελευταία χρόνια η ανθρώπινη παρέμβαση στο τοπίο έχει περιοριστεί στις ελάχιστες δυνατές απειλές: η αφαίρεση πετρωμάτων από την ακτή και η καταστροφή σπάνιων φυτών που μεταφέρονται από ασυνείδητους επισκέπτες ως σουβενίρ από την ακτή όπου "έζησε" ο γίγαντας Φιν Μακ Κούλ καταφέρνουν να αντιμετωπιστούν επαρκώς, αν και όχι με πλήρη αποτελεσματικότητα.
Ο ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΜΙΑΣ ΜΕΡΑΣ…
Οι αδύναμες ακτίνες του ήλιου διαπερνούν τον συννεφιασμένο ουρανό και καρφώνονται ανοιχτά στη θάλασσα, σημάδι ότι η μέρα έχει φτάσει στο τέλος της. Οι ορδές των επισκεπτών, αφού έβγαλαν και τις τελευταίες αναμνηστικές φωτογραφίες, αρχίζουν να επιβιβάζονται σιγά-σιγά στα τουριστικά λεωφορεία που τους είχαν μεταφέρει ως εδώ. Τα μονοπάτια έχουν αδειάσει.
Στην απόκοσμη ησυχία του τοπίου προσπαθώ να απολαύσω τους ήχους που φέρνει η θάλασσα. Ακούγονται τα κύματα που σκάνε ρυθμικά πάνω στους βράχους και στα απομεινάρια του "Μονοπατιού". Από τον ουρανό έρχονται στα αυτιά μου διαπεραστικές κραυγές καθώς εκατοντάδες θαλασσοπούλια κάνουν τις τελευταίες βόλτες πριν κατευθυνθούν στις φωλιές τους. Πεζοπορώντας στον ανηφορικό δρόμο της επιστροφής βγάζω τις τελευταίες φωτογραφίες και αφήνω πίσω μου το εντυπωσιακό τοπίο.
Μπορώ να ακούσω πλέον τον δαιμονισμένο αέρα που "ξυρίζει" κατά ριπάς τις απόκρημνες ακτές…
Με τα ορθάνοιχτα μάτια μου μπορώ να δω το εκπληκτικής ομορφιάς τοπίο και τους βασάλτινους κίονες που γυαλίζουν στο λιγοστός φώς του ήλιου, καθώς λούζονται από τα κύματα της θάλασσας στην ακτογραμμή…
Κλείνοντας για δευτερόλεπτα τα μάτια μου φαντάζομαι τον Φιν και την Ούνα να κάθονται στην άκρη του σπιτιού τους ατενίζοντας την ακτή του Causeway και το ηλιοβασίλεμα…
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΑΣ ΣΤΟ GIANT'S CAUSEWAY:
ΜΕΤΑΒΑΣΗ:
Στο Μπέλφαστ μπορείτε να φτάσετε μέσω Λονδίνου (με την British Airways) ή μέσω Βρυξελλών (με την Aegean και την Brussels Airlines).
Από το Μπέλφαστ έχετε πολλές επιλογές για την πρόσβαση στην περιοχή:
Με τρένο: τακτικά δρομολόγια τρένων λειτουργούν από το Μπέλφαστ (ή το Londonderry) προς στο Coleraine. Στη συνέχεια, αλλάξτε σε σύνδεση με λεωφορείο (Ulsterbus: 172). Οι επισκέπτες που ταξιδεύουν με αυτόν τον τρόπο δικαιούνται μειωμένο εισιτήριο κατά την είσοδο στο Κέντρο Επισκεπτών.
Οδικώς: ο χώρος βρίσκεται στο δρόμο B147 Causeway. Απέχει 3,5 χλμ. από το χωριό Bushmills και 18 χλμ. από το Coleraine. Διατίθεται πάρκινγκ για τα αυτοκίνητα.
Με λεωφορείο (εποχική διαθεσιμότητα): Ulsterbus Γραμμή 172, Goldline Γραμμή 221, Causeway Rambler Γραμμή 402, Open Top Causeway Coast Γραμμή 177, Antrim Coaster Γραμμή 252.
ΔΙΑΜΟΝΗ:
Στην είσοδο του "Μονοπατιού του Γίγαντα", και δίπλα στο Κέντρο Επισκεπτών, μπορείτε να επιλέξετε το Causeway Hotel. Επίσης, μπορείτε να διανυκτερεύσετε στο γειτονικό χωριό Bushmill . Προτάσεις για διαμονή: Carnside Guest House (23 Causeway Rd, Bushmills), Cottesmore Bed and Breakfast (28 Castlecatt Road, Bushmills), Causeway Lodge (52 Moycraig Road, Bushmills).
ΦΑΓΗΤΟ:
Δοκιμάστε παραδοσιακές τάρτες με γέμιση κρέατος, καθώς και ζεστές σούπες. Επίσης -μιας και βρίσκεστε στη περιοχή- δοκιμάστε ένα ποτήρι από το διάσημο ουίσκι Bushmills.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:
Ανάλογα με την εποχή που θα πάτε (χειμώνα ή καλοκαίρι) προτείνονται:
birdwatching, πεζοπορία, παρατήρηση σπάνιων ειδών χλωρίδας, φωτογραφικές εξορμήσεις και ποικίλες άλλες δραστηριότητες πάντα με σεβασμό προς το ευαίσθητο οικοσύστημα της περιοχής. Για τους φανατικούς πεζοπόρους, η ακτή του Causeway είναι μια μαγευτική διαδρομή 55 χλμ. από τις πιο διάσημες των ακτών της Ιρλανδίας. Αυτή η διαδρομή καταλήγει στο "Μονοπάτι του Γίγαντα". Οι επισκέπτες που φτάνουν με αυτόν τον τρόπο δικαιούνται μειωμένο εισιτήριο κατά την είσοδο στο Κέντρο Επισκεπτών.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ:
Δεν απαιτούνται ιδιαίτερες προφυλάξεις. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται κατά την ανάβασή σας στους (βρεγμένους) κίονες από βασάλτη: κίνδυνος πτώσης.
ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΕΠΟΧΗ:
Επισκεφθείτε την Βόρεια Ιρλανδία στα τέλη της άνοιξης ή τις αρχές του καλοκαιριού: οι θερμοκρασίες είναι υψηλότερες και η φύση καταπράσινη και ανθισμένη. Το ίδιο ισχύει και για την επίσκεψη στην περιοχή του Giant's Causeway.
ΑΓΟΡΕΣ:
Στο Κέντρο Επισκεπτών μπορείτε να βρείτε παραδοσιακά είδη χειροτεχνίας από όλη την Ιρλανδία, ενημερωτικά έντυπα, έξυπνα παιχνίδια για μικρούς και μεγάλους. Πρόταση: αγοράστε ένα βιβλίο με τους μύθους και τους θρύλους της Ιρλανδίας και, αν έχετε χρόνο, αφιερώστε ένα δεκάλεπτο για να δείτε την ιστορία του Φιν Μακ Κούλ και του Μπεναντόνερ που προβάλλεται στην μεγάλη οθόνη του Κέντρου.
