Τατζικιστάν Στα πιο όμορφα βουνά

[Smaragda53]

Τι γοητευτικός και δύσκολος τόπος!

 

[travelbreak]

Τι γοητευτικός και δύσκολος τόπος!

Απίθανες εικόνες, με προεξέχουσες εκείνες με τα βουνά. Εξ ου και ο τίτλος της ιστορίας μου.

 

[travelbreak]

Από το Langar στο Murghab, 240 χλμ. Μέρος 1ο

Πήραμε το γνωστό πρωινό με παρέα τον Γερμανό Μάικλ και τους οδηγούς μας. Αναχωρήσαμε πρώτοι εμείς με προορισμό ένα μέρος για να κοιμηθούμε σε γιούρτες στην περιοχή Keng Shiber. Βρίσκεται σε απόσταση 240 χλμ από το Langar που βρισκόμασταν. Spoiler: δε φτάσαμε ποτέ εκεί.

Εδώ το καθιστικό στον ξενώνα μας:

Στον επόμενο χάρτη φαίνεται (βασικά είναι λίγο έξω από το χάρτη) το Λαγκάρ που μείναμε και ο κίτρινος δρόμος δείχνει τη διαδρομή μέχρι το σημείο 1 που ήταν η διακλάδωση για το Keng Shiber. Το Google maps δεν το έχει σήμερα και δε δείχνει φυσικά καμιά διαδρομή ως εκεί. Από το Keng Shiber μέχρι τη λίμνη Ζορκούλ, άντε βρες δρόμο να πας. Το mapsme δείχνει ένα μονοπάτι που θέλει να περπατάς μιάμιση μέρα για να φτάσεις. Γι αυτό καλύτερα να εμπιστεύεσαι τους ντόπιους οδηγούς. Δεν ξέρω αν υπάρχει και κάποιος καλύτερος τουριστικός οδηγός. Πάντως ο ξεναγός του Γερμανού είχε ένα χάρτη σε χαρτί με πολλές λεπτομέρειες. Στις περιοχές αυτές τα υψόμετρα είναι πάνω από τα 4 χλμ.

Ας το πιάσω από την αρχή. Το προηγούμενο βράδυ με ρωτά ο οδηγός μας να του πω το πρόγραμμα της επόμενης μέρας. Μου φάνηκε περίεργο γιατί τις προηγούμενες φορές το ήξερε και δε ρώταγε. Εγώ του διάβασα αυτό που μου είχε στείλει το πρακτορείο και σα να μην το καταλάβαινε και φώναξε τον οδηγό του Γερμανού, που ήξερε καλά αγγλικά, για διευκρινήσεις. Κουβέντα στην κουβέντα εκείνος είπε ότι θα ήταν δύσκολο να πραγματοποιηθεί το πρόγραμμα όχι της επόμενης μέρας αλλά της μεθεπόμενης. Μας πρότεινε να μην το επιχειρήσουμε γιατί ακόμα δεν έχουν λιώσει τα χιόνια και ο δρόμος μέχρι τη λίμνη Zor Kul που θα πηγαίναμε μια ημερήσια θα είχε πρόβλημα. Άσε που το υψόμετρο ήταν μεγάλο και λίγο περπάτημα που απαιτούνταν θα ήταν εξοντωτικό. Κατάλαβα τις δυσκολίες, αν έλεγε αλήθεια, και είπαμε να μην κάνουμε εκείνη τη μέρα (την μεθεπόμενη δηλαδή) αλλά να προσθέσουμε μια μέρα στη λίμνη Καρακόλ, αντ’ αυτής. Εκεί θα κάναμε, σύμφωνα με το ισχύον πρόγραμμα, ημερήσια από το Murghab, αλλά τώρα είπαμε να μείνουμε ένα βράδυ. Η ιδέα φάνηκε καλή και συμφώνησαν όλοι.

Έτσι το πρωί φύγαμε για το Keng Shiber. Αρχικά σταματήσαμε να δούμε κάποια πετρογλυφικά κοντά στο Λανγκάρ. Ως συνήθως ο οδηγός μας, μας παράτησε να πάμε μόνοι μας. Ξεκινήσαμε και ένα μικρό παιδί ήρθε να μας οδηγήσει ως εκεί. Έκανα την βλακεία να του πω ότι δεν τον χρειαζόμασταν και έφυγε. Πίστευα ότι θα ήμουν ικανός να βρω το μέρος μόνος μου, μόνο με μια υπόδειξη που μου είχε κάνει ο Ντανιγιάρ. Λόγω του υψομέτρου οι άλλοι απογοητεύτηκαν και επέστρεψαν πίσω. Εγώ συνέχισα και δεν είδα κάτι. Μάλλον πήγε τσάμπα ο κόπος μου. Άλλωστε μάλλον δεν ήταν και εμφανές αυτό που έψαχνα.

Εκεί μπορείς να δεις κάποια παράξενα κοιμητήρια:

Μετά συνεχίσαμε για να περάσουμε το Kharkuah Pass με υψόμετρο στα 4340 μέτρα. Ο δρόμο ήταν κακός αλλά η θέα πολύ καλή. Και το κρύο δεν ήταν τρομερό, αφού ακόμα ο ήλιος ήταν ψηλά. Κάναμε αρκετές στάσεις για φωτογραφίες των υπέροχων και επιβλητικών βουνών. Πια ήμασταν στα Παμίρ αποκλειστικά, αφού εγκαταλείψαμε τα βουνά του Αφγανιστάν.

Ωραίος δρόμος:

Η αποθέωση των βουνών του Παμίρ. Εκεί συναντάς εικόνες, όπως η επόμενη με τους ποιμένες:

Μα και καμήλες στα τέσσερα χιλιόμετρα:

Κάπου συναντήσαμε ξανά τον δρόμο Μ41. Εκεί είχε κάποιες μικρές λίμνες με αλάτια. Φυσικά είχε και πανέμορφα βουνά.

Εκεί συναντήσαμε και πολλές μαρμότες:

Επίσης μια περιοχή με περίεργους σχηματισμούς στα βράχια:

Η πινακίδα στη συνάντηση του Μ41:

Μ41. Υπάρχουν και καλύτερα κομμάτια. Όμως αυτό δεν είναι από τα χειρότερα.

 

[travelbreak]

Από το Langar στο Murghab, 240 χλμ. Μέρος 2ο

Όταν στρίψαμε για να πάμε στο κάμπινγκ με τις γιούρτες, βρήκαμε μπροστά μας ένα μικρό ποτάμι. Ο Ντανιγιάρ πέρασε το τζιπ αλλά χώθηκε σε ένα μέτρο νερό. Φοβήθηκε ότι την επόμενη μέρα ίσως να είχε παραπάνω νερό και δε θα μπορούσαμε να περάσουμε. Έτσι μετά από λίγες σκέψεις αποφασίσαμε άλλη μια αλλαγή στο πρόγραμμα και γυρίσαμε πίσω για να κοιμηθούμε στο Murghab. Έτσι χάσαμε και τη διαμονή εκείνης της μέρας στο Keng Shiber, όπως είχαμε χάσει και την επίσκεψη στη λίμνη Zor Kul. Είπαμε όμως ότι φοβηθήκαμε και τα μεγάλα υψόμετρα, και δεν είχαμε άδικο, όπως αποδείχτηκε αργότερα.
Σε ένα χωριό κάναμε μια στάση, για να φάει ο οδηγός μας. Εμείς τρώγαμε μόνο το πρωί και το βράδυ. Εκεί κάνανε στάση και άλλοι ταξιδιώτες με μηχανές ή νταλίκες:

Η μικρή λιμνούλα Ak Balyk ήταν όμορφη, αλλά όχι και τόσο όσο άλλες. Δεν κατάλαβα γιατί ο Ντανιγιάρ έκανε τη μικρή παράκαμψη:

Κάτι έκανε ο τσομπάνος στο πρόβατο, αλλά δεν καταλάβαμε τι! Ίσως το έπλενε:

Παρακάτω είδαμε ανθρώπους να πλένουν τα χαλιά τους στο μικρό ποτάμι:

Η διαδρομή μας συνεχίστηκε με υπέροχες εικόνες, που ίσως μόνο στα Παμίρ μπορείς να δεις:

Επόμενη παράκαμψη για να δούμε ένα υποτονικό μαυσωλείο, το Alimbek datka at Bashgumbez.

Στο παρακείμενο χωριό:

Και λίγο πριν φτάσουμε στο Μουργκάμπ είδαμε και το Τατζικινό Grand Canyon:

Κάπως έτσι διαμορφώθηκε η κατάσταση και βρεθήκαμε στο Murghab δύο μέρες νωρίτερα από τον προγραμματισμό μας. Το βράδυ πριν το φαγητό ήρθε ο αδερφός του Ντανιγιάρ που μιλά καλά αγγλικά και διαμορφώσαμε ένα άλλο πρόγραμμα. Να δούμε τι θα υλοποιηθεί. Σε αυτό αποφασίσαμε να μη μείνουμε στη λίμνη Καρακούλ, λόγω του ότι έχει μεγάλο υψόμετρο και θα είχαμε προβλήματα.

Το μεγάλο πρόβλημα ήταν το υψόμετρο και και γι αυτό πηγαίναμε σύμφωνα με τα θέματα υγείας, οπότε τροποποιήσαμε λίγο το πρόγραμμα.

 

[evaT]

Τι υπέροχες εικόνες!

 

[travelbreak]

Τι υπέροχες εικόνες!

Ήταν απόλαυση! Από τα λίγα ταξίδια που ευχαριστιομασταν σχεδόν κάθε λεπτό του ταξιδιού.

 

[travelbreak]

Επίσκεψη στην λίμνη Καρακούλ. Μέρος 1ο. Δυο μικρές λίμνες.

Δύσκολα τα πράγματα με το υψόμετρο των 4 χιλιομέτρων. Το προηγούμενο βράδυ είχα εγώ λίγο πονοκέφαλο, αλλά όχι κάτι το ενοχλητικό. Άλλωστε μετά το φαγητό μου πέρασε. Η Ντίνα είχε αδιαθεσία όλη τη μέρα σχεδόν. Τουλάχιστον αφού περάσαμε για πρώτη φορά τα τρεισήμισι χλμ. Και από το πρωί ήταν χάλια. Μόνο οι άρρενες της παρέας μας ήταν σχεδόν καλά.

Οι εικόνες που βλέπαμε είναι φανταστικές. Ιδιαίτερα την προηγούμενη μέρα είδαμε τρεις τέσσερις φορές κάποιους κτηνοτρόφους με τις οικογένειές τους στην απέναντι πλευρά του ποταμού, στο Αφγανιστάν δηλαδή, και ήταν υπέροχα. Είχα προσθέσει φωτογραφίες. Ήταν σε απόσταση τριάντα μέτρων και χαιρετιόμασταν. Μάλιστα ο οδηγός μας τους μιλούσε. Σταματήσαμε δύο φορές που βρίσκονταν πολύ κοντά μας. Οι Αφγανοί έρχονταν να μας δουν και να μας χαιρετήσουν. Ο οδηγός μας είπε ότι είναι Αφγανοί υπήκοοι, αλλά Κιργίζιοι στην εθνότητα, όπως του είπαν. Κάθε ομάδα είχε από δέκα ως είκοσι άτομα ή και παραπάνω. Το κοπάδι τους ήταν γιακ, αλλά και άλλα ζώα. Γιακ είδαμε και στη διαδρομή, που έβοσκαν.

Το τοπίο στα τέσσερα χλμ ήταν ερημικό και έχει μικρές λίμνες. Μια μάλιστα είχε ακόμα και χιόνια στην επιφάνεια. Φυσικά τριγύρω ήταν πολλά βουνά με χιόνια κοντά στις κορυφές. Παγετώνες δεν έχομε δει ακόμα, πέραν κάποιων μικρών τμημάτων χιονιού που το λέγαμε παγετώνα.

Σε αυτό το ταξίδι τραβάω πολλές φωτογραφίες γιατί τα τοπία έχουν μεγάλο ενδιαφέρον. Πάρα πολλές τις τραβάω από το αυτοκίνητο εν κινήσει. Δεν γίνεται να σταματάμε κάθε τόσο για φωτογραφίες. Πάντως σταματάμε πολύ συχνά. Και ευτυχώς ο οδηγός δεν δυσανασχετεί. Είναι καλός.

Στο ταξίδι μας περάσαμε ως τώρα τις περισσότερες μέρες δίπλα στον ποταμό Παντς, τον οποίο είχαμε στα δεξιά μας, όπως και τα βουνά του Αφγανιστάν. Από χτες το αφήσαμε και πλέον βλέπουμε κυρίως τα βουνά Παμίρ. Φυσικά είχαμε δει στο βάθος και τα βουνά του Πακιστάν. Από σήμερα βλέπουμε και τα βουνά της Κίνας. Στο Murghab φαίνονται πολύ υψηλές κινεζικές κορυφές.

Και στο Murghab μένουμε σε ένα σπίτι. Ο ιδιοκτήτης του μένει απέναντι με τη γυναίκα του και ανάμεσα στα δύο κτήρια παίζουν τέσσερα με πέντε παιδάκια. Θα είναι δικά του.

Για τους περαστικούς και τους τουρίστες έχει φτιάξει ένα ξεχωριστό μικρό κτήριο που στη μέση έχει ένα μεγάλο διάδρομο με πλάτος τρία σχεδόν μέτρα. Στη μία πλευρά έχει τρία δωμάτια με διαστάσεις πέντε επί πέντε, τα οποία έχουν από δύο μέχρι τέσσερα κρεβάτια. Στην άλλη πλευρά έχει ένα μπάνιο, μια τουαλέτα, μετά ένα μεγάλο πάλι δωμάτιο και τέλος ένα υπέροχο καθιστικό με θέα τα βουνά και την πόλη. Εκεί παίρναμε φαγητό και πρωινό.

Είναι πολύ καθαρό αλλά τα δωμάτια είναι άδεια από έπιπλα. Έχουν φυσικά στο πάτωμα χαλιά και γι αυτό κυκλοφορούμε με παντόφλες. Εννοείται ότι έχει χώρο για τραπέζια και καρέκλες, αλλά ίσως τα βάλει αργότερα. Το πρωινό σήμερα ήταν αρκετά καλό. Δύο αυγά τηγανητά και ψωμί με σπιτικές μαρμελάδες, κυρίως βερίκοκο, και ντόπιο νόστιμο βούτυρο.
Το πρωί πήγα για λίγο μια μικρή βόλτα έξω στο χωριό:

Εδώ φαίνεται ο επάνω κεντρικός δρόμος που είναι ο Μ41 και περνά όλη η διεθνής και εθνική κίνηση:

Το απόγευμα ξαναπήγα βόλτα και εδώ φαίνονται οι φωτογραφίες από αυτήν:

Στην επάνω φωτογραφία φαίνεται ο κάτω κεντρικός δρόμος του χωριού. Εκεί είναι και τα μοναδικά δέντρα που είδαμε.

Να και ο Λένιν, να μη ξεχνιόμαστε:

Εδώ ένα μικρό κορίτσι κάνει γυμναστική σε άλλα μικρότερα παιδιά:

Τρομερός ο τύπος:

Αφού φάγαμε ξεκινήσαμε το πρόγραμμα της σημερινής μέρας, όπως το διαμορφώσαμε χτες βράδυ. Η άλλη κυρία δεν ήρθε για να προφυλάξει την υγεία της, αφού τις προηγούμενες μέρες ήταν άσχημα. Η Ντίνα ήρθε, αλλά το πρωί είχε ξυπνήσει με ζαλάδες και τάση για εμετό. Ξεκινήσαμε να πάμε στη λίμνη Καρακούλ, που είναι βόρεια κοντά στα σύνορα με το Κιργιστάν.

Ευτυχώς είχα δει ότι με μια παράκαμψη είκοσι χλμ θα βλέπαμε δύο λίμνες. Η παράκαμψη ήταν λίγα χιλιόμετρα μετά το Μουργκάμπ προς την Κίνα. Δεν ήξερα αν θα ήταν όμορφες, αλλά το είπα στον Ντανιγιάρ και ενώ στην αρχή έκανε πως δεν τις ήξερε, μας πήγε και ήταν καταπληκτικές. Η πρώτη ήταν η Shurkul και η άλλη η Rangkul. Αν και είχε πολλά κουνούπια απολαύσαμε το τοπίο.
Απολαύστε τοπία:

 

[travelbreak]

Επίσκεψη στην λίμνη Καρακούλ. Μέρος 2ο. Η διαδρομή.

Όλη η παράκαμψη στις μικρές λίμνες ήταν για μια ώρα δρόμο. Μετά συνεχίσαμε για τη μεγάλη λίμνη Karakul. Η απόσταση από το Μουργκάμπ που μέναμε ήταν εκατό είκοσι χλμ περίπου. Η διαδρομή ήταν φανταστική και συνέχεια σταματούσαμε για φωτογραφίες. Ο δρόμος περνούσε από το πέρασμα Ak Baital Pass στα 4655 μέτρα. Η δική μου εφαρμογή έδειξε στο μεγαλύτερο ύψος, τα 4660 μέτρα. Κάποια υποψία παγετώνα είδαμε κάπου, αλλά όχι στα σίγουρα.

Θαυμάστε χρώματα,για άλλη μια φορά:

Στο δρόμο δεξιά μας, ανατολικά, φαινόταν συνεχώς και για μεγάλη απόσταση ένας φράχτης. Ο Ντανιγιάρ μας είπε πως είναι μια ουδέτερη ζώνη ανάμεσα στο Τατζικιστάν και στην Κίνα:

Η διαδρομή ήταν από τις πιο όμορφες που κάναμε στο ταξίδι. Τα βουνά με τους ποικίλους χρωματισμούς και οι λίμνες και ποτάμια με τους πάγους ακόμα στις όχθες ήταν μοναδικά θεάματα.

Και πάλι ο Κινέζικος φράχτης στα αριστερά εδώ του δρόμου:

 

[travelbreak]

Αφιέρωσα ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο στη διαδρομή ως τη λίμνη Καρακούλ, γιατί ήταν εξαιρετική.

Επίσκεψη στην λίμνη Καρακούλ. Μέρος 3ο. Η λίμνη και η επιστροφή.

Στις δώδεκα και μισή φτάσαμε στη λίμνη που δεν είχε κάτι ιδιαίτερο. Αρχικά με την πρώτη αλλαγή που κάναμε στο πρόγραμμα θα μέναμε εκεί ένα βράδυ. Όμως δεν το κάναμε έτσι γιατί εκεί το υψόμετρο είναι 3915 μέτρα και θα περνούσαμε δύσκολα. Θέλαμε να πάμε στην Καρακούλ για να κοιμηθούμε σε γιούρτα. Όμως εκεί γιούρτες δεν υπήρχαν, γιατί οι νομάδες που τις νοικιάζουν έρχονται τον Ιούλιο και τις στήνουν. Έτσι μας είπε ο οδηγός. Πράγματι δεν είδαμε γιούρτες εκεί, πέρα από ελάχιστες μεμονωμένες. Στη λίμνη λοιπόν το μόνο που κάναμε ήταν να βγάζουμε φωτογραφίες μερικά παιδιά. Ευτυχώς οι περισσότεροι θέλουν να φωτογραφηθούμε, αρκεί μετά να τους δείξουμε τις φωτογραφίες.

Τι κάνουν αυτοί οι άνθρωποι σε αυτή τη μοναξιά!

Λίγο μετά τις τρεις επιστρέψαμε στο Murghab. Οι επόμενες εικόνες είναι από την επιστροφή μας από τον ίδιο δρόμο. Εμένα όμως μου φαίνονται πολύ διαφορετικές από τις προηγούμενες.

Τσομπάνος με μηχανάκι:

Εγώ το απόγευμα για μιάμιση ώρα έκανα βόλτες μέσα στο χωριό. Φωτογραφίες έβαλα στη χθεσινή ανάρτηση. Το πρωί είχα πάει βόλτα ξανά κυρίως στον Pamir Highway M41, που διασχίζει το χωριό, αλλά το απόγευμα πέρασα από αυτόν μόνο για λίγο. Έψαχνα φαρμακείο μήπως βρω και πάρω κάτι για τη νόσο του υψομέτρου για τη Ντίνα. Μου είπε όμως κάποιος νεαρός ότι μάλλον είναι κλειστά τα φαρμακεία. Φαντάζομαι λόγω Σαββάτου και μουσουλμανικής θρησκείας. Αυτό το νεαρό τον βρήκα στο κάτω τμήμα του χωριού και ήταν με ένα ποδήλατο. Μου έπιασε την κουβέντα στα καλά καθούμενα και δεν έφευγε. Ήταν όμως πολύ ευγενικός όπως όλοι εδώ. Με ρώτησε διάφορα πράγματα και το κυριότερο ήταν για το πως αποφάσισα να έρθω στη χώρα του. Εγώ φυσικά του είπα ότι γενικά ταξιδεύω και σε ένα ταξιδιωτικό σάιτ είδα περιγραφές και φωτογραφίες από το Τατζικιστάν και μου άρεσαν. Μιλούσαμε περίπου ένα τέταρτο και μόλις του έδωσα τη διεύθυνσή μου στο YouTube αποφάσισε να πάει στο καλό.

Εδώ είπαμε ότι όλοι χαιρετούν, ειδικά τα μικρά παιδιά. Έτσι βρίσκω κι εγώ την ευκαιρία να τραβάω πολλές φωτογραφίες με αυτά. Το Murghab (υψόμετρο κάπου στα 3600 μέτρα) έχει πολλά σπίτια και φυσικά ελάχιστη βλάστηση. Όμως μερικά δέντρα τα έχει. Τα σπίτια είναι τα κλασικά των χωριών της χώρας. Χαμηλά δηλαδή και με μεγάλες αυλές. Πάντα η τουαλέτα βρίσκεται στο πιο μακρινό μέρος του οικοπέδου.

Βραδινό έφαγα με την παρέα μας και ήταν μια σούπα στην αρχή, μια σαλάτα αγγούρι ντομάτα κρεμμύδι χωρίς λάδι και ένα πιάτο με πολύ ρύζι και ελάχιστο κρέας. Πάνω στο τραπέζι υπήρχαν μαρμελάδες και τα λοιπά του πρωινού, αλλά κανείς δεν τα ακούμπησε. Είπαμε διάφορα με τα παιδιά και στις οκτώμισι πήγαμε στα δωμάτιά μας. Δυστυχώς δεν έχει ούτε τηλεόραση, ούτε ίντερνετ της προκοπής για να απασχοληθούμε. Ούτε και άλλους επισκέπτες για να πεις μια κουβέντα. Αλλά και χθες που είχε, πάλι αυτοί ήρθαν αργά και δεν ειδωθήκαμε ούτε καν στο πρωινό.

Γενικά δεν έχει αρχίσει ακόμα ο πολύς τουρισμός. Βλέπουμε λιγοστά τζιπ με ξένους. Έχουμε δει μερικές μοτοσυκλέτες. Δεν ξέρω για παράδειγμα αν το καλοκαίρι έχει σε αυτό το χωριό περισσότερη ζωή. Και τα αγγλικά του οδηγού μας είναι τόσο λίγα που δε γίνεται να μιλήσουμε. Ζήτημα να ξέρει εκατό λέξεις εκτός από τους αριθμούς. Αν και η χώρα θεωρείται πολύ φτωχή εμείς βλέπουμε πολλά καλά αυτοκίνητα. Και δεν αναφέρομαι μόνο στα τουριστικά αλλά και σε άλλα με ντόπιους. Ένα άλλο εντυπωσιακό είναι το εξής: όταν ήμασταν σε κακοτράχαλους δρόμους, σκεφτόμασταν ότι εδώ θέλει ένα ψηλό τζιπ και όχι από τα συνηθισμένα. Θεωρούσαμε ότι μόνο τα Land Cruiser και άλλα εξ ίσου καλά θα μπορούν να κάνουν τέτοιους δρόμους. Όμως συνέχεια βλέπαμε μικρά αυτοκίνητα ΙΧ να περνούν αυτούς τους άθλιους δρόμους. Απορούσαμε πως τα κατάφερναν. Θα μου πεις: εδώ περνούσαν τεράστιε διπλές νταλίκες, τα μικρά θα κώλωναν;

 

[travelbreak]

Από το Murghab, μέσω Modiyan, στο Bulunkul. 250χλμ. Μέρος 1ο

Φτάσαμε στη μέση του ταξιδιού και μου δίνεται η εντύπωση πως έχω χορτάσει το Τατζικιστάν. Όχι βέβαια ότι το βαρέθηκα ούτε ότι θεωρώ πως δεν έχω άλλα να δω. Ίσα ίσα χαίρομαι πολύ που συνεχίζουμε. Ως ένα βαθμό οι επόμενες τρεις τέσσερις μέρες θα έχουν μέρη της χώρας παρόμοια με αυτά που είδαμε και δύο μέρες θα περάσουμε από γνωστούς δρόμους επιστρέφοντας για το Ντουσανμπέ. Ειδικά για το τελευταίο κομμάτι είμαι πολύ χαρούμενος που θα το ξανακάνουμε γιατί και η φύση με τον ποταμό Παντς είναι όμορφη, αλλά γίνονται και διάφορες φάσεις στο δρόμο που σίγουρα δε θα μοιάζουν με αυτές που ζήσαμε στον ερχομό.

Αυτό το ταξίδι που το σχεδίαζα για το καλοκαίρι του 2020 δεν έγινε λόγω του κωρονοϊού. Όμως δε θα γινόταν με αυτή την διαδρομή αλλά θα φεύγαμε το Μουργκάμπ, και θα μπαίναμε στο Κιργιστάν για μια εβδομάδα και μετά για λίγες μέρες στο Αλμάτι του Καζακστάν. Θα διαρκούσε κάπου 22 μέρες. Τώρα όμως υπάρχουν εχθροπραξίες στα σύνορα του Τατζικιστάν με το Κιργιστάν και αν δεν είναι αδύνατη η διάσχιση των συνόρων για τους τουρίστες είναι πολύ δύσκολη. Έτσι αφ’ ενός περιοριστήκαμε μόνο στο Τατζικιστάν, και αφ’ εταίρου επιστρέφουμε στο Ντουσανμπέ χωρίς ιδιαίτερο λόγο.

Ξημερώνει από τις 5 αλλά συνήθως παίρνουμε πρωινό στις 7 ή στις 8. Το βράδυ φυσικά δεν έχουμε σχεδόν τίποτα να κάνουμε και κοιμόμαστε νωρίς. Χτες κοιμήθηκα στις δέκα. Από τις πέντε ξύπνησα και σηκώθηκα. Το πρωί κάθισα στο καθιστικό που έχει το σπίτι και έχει όμορφη θέα. Στη χώρα αυτή όταν κυκλοφορείς στην επαρχία παντού βρίσκεις ταμπέλες που γράφουν homestay ή guesthouse. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να αγχώνεσαι για το που θα μείνεις. Θα βρεις σίγουρα κάπου. Βέβαια αρκεί να υπάρχουν χωριά στη διαδρομή σου. Για παράδειγμα χτες που πήγαμε στη λίμνη Καρακούλ δεν υπήρχε κανένα χωριό στο δρόμο. Όμως υπήρχαν μερικά, δυο τρία, που τα έβλεπες από το δρόμο. Σίγουρα εκεί θα έβρισκες ένα homestay. Βέβαια τώρα ακόμα δεν είναι το γεμάτο καλοκαίρι που θα ήταν όλα ανοιχτά. Πάντως αν επιλέξεις να μείνεις σε χωριά με περισσότερους από χίλιους κατοίκους, θα βρεις ακόμα και τον Ιούνιο. Άσε που έχω διαβάσει ότι γενικά μπορούν να σε φιλοξενήσουν οπουδήποτε και άσχετοι άνθρωποι.

Γενικά στα χωριά υπάρχει μια καθαριότητα στους δρόμους. Όμως αν περπατήσεις λίγο στα στενά θα δεις πεταμένα σκουπίδια εδώ και εκεί. Επίσης οι άνθρωποι έχουν ζώα και συχνά οι στάβλοι τους είναι στον οικισμό μέσα. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν ακαθαρσίες, αλλά σίγουρα όχι κατάσταση Αφρικής. Σε καμία περίπτωση.

Η ομορφιά του Τατζικιστάν είναι τα βουνά, τα ποτάμια και οι άνθρωποι. Ας προσθέσουμε και την όμορφη πρωτεύουσα. Εκτός Ντουσανμπέ δεν υπάρχουν μνημεία ούτε είδαμε άγρια ζώα εκτός από κάποιες μαρμότες. Εγώ δεν τις ήξερα αλλά εδώ τις έμαθα αφού κυκλοφορούν σε ερημιές και σε μεγάλα υψόμετρα. Είναι υπέροχο να βρίσκεσαι σε υψόμετρο κοντά στα τέσσερα χιλιόμετρα και να βλέπεις γύρω σου βουνά να υψώνονται μερικά χιλιόμετρα ακόμα πιο πάνω. Η χώρα έχει σίγουρα ενδιαφέρουσα πανίδα, αλλά δε θα τη δούμε. Πιστεύω ότι θα βλέπαμε ζώα στα μέρη που δεν πήγαμε με την αλλαγή που κάναμε στο πρόγραμμα. Ίσως είναι καλύτερα έτσι. Γιατί κι εκεί δεν ξέρεις τι μπορεί να σου τύχαινε. Όσον αφορά στις θερμοκρασίες τις περίμενα πιο χαμηλές πάνω στα μεγάλα υψόμετρα. Φυσικά δεν βγήκαμε έξω βράδυ που νομίζω θα είναι γύρω στους πέντε βαθμούς. Το καταλαβαίνω από το σημερινό πρωινό, ας πούμε, που μέσα στο σπίτι, που δεν έχει θέρμανση, η θερμοκρασία είναι γύρω στους δώδεκα. Όμως το μεσημέρι με τον ήλιο είναι μια χαρά.

Οι φωτογραφίες είναι από την πρωινή διαδρομή της ημέρας.
Έχω καταλάβει πως στο ανατολικό Τατζικιστάν και πιο συγκεκριμένα στο Βορρά έχει πολλούς Κιργίζιους. Και ο οδηγός μας, μας το είπε αλλά και ο νεαρός με το ποδήλατο που συνάντησα χτες στο Murghab ήταν στην καταγωγή Κιργίζιος, όπως μου είπε. Δεν ξέρω αυτοί οι σοβιετικοί πως έκαναν τα σύνορα των δημοκρατιών τους έτσι μπερδεμένα. Οι χώρες τις κεντρικής Ασίας έχουν ένα περίγραμμα των συνόρων τους που δύσκολα το φαντάζεται ανθρώπινος νους. Γι’ αυτό ίσως ανακατεύτηκαν και οι λαοί.

 

[travelbreak]

Από το Murghab, μέσω Modiyan, στο Bulunkul. 250χλμ. Μέρος 2ο

Στον επόμενο χάρτη φαίνεται η διαδρομή της ημέρας. Μέναμε στο Murghab, απ’ όπου φύγαμε το πρωί. Πρώτα πήγαμε δυτικά στο χωριό Modiyan, που στο χάρτη είναι κάπου στο σημείο 1. Επιστρέψαμε από την παράκαμψη και μπήκαμε στον Μ41 για να κάνουμε μια νέα παράκαμψη και να καταλήξουμε στο χωριό Bulunkul.

Το πρωί πήραμε το πρωινό μας με τα συνήθη και στις οκτώ και μισή ξεκινήσαμε. Η Ντίνα δεν έφαγε τίποτα και αισθανόταν πάλι χάλια. Εγώ την έβλεπα ελάχιστα καλύτερα από την προηγούμενη μέρα.

Μόλις βγήκαμε από το Murghab στρίψαμε δεξιά, δηλαδή δυτικά σε μία μικρή πεδιάδα. Είχαμε στόχο να φτάσουμε στο χωριό Modiyan. Η απόσταση ήταν σχεδόν πενήντα χιλιόμετρα, αλλά ο δρόμος άσχημος ακόμα και για Τατζικιστάν. Όμως η φύση πανέμορφη. Στη διαδρομή βλέπαμε μικρές ομάδες σπιτιών που είχαν και γιούρτες. Σταματούσαμε για να μιλήσει ο οδηγός μας με γνωστούς του κι εμείς να φωτογραφήσουμε τα παιδιά και τις γιούρτες. Να πω ότι ο Ντανιγιάρ είναι από το Μουργκάμπ.

Το εσωτερικό μιας γιούρτας:

Στο μέσον της διαδρομής σταματήσαμε σε δύο μικρά οικήματα και μία γιούρτα. Αίφνης ο Ντανιγιάρ μας λέει αν η Ντίνα θέλει να τη δει ένας γιατρός. Έτσι κι αλλιώς μετά από την επίσκεψη στο χωριό είχαμε αποφασίσει να πάμε στο νοσοκομείο του Murghab. Όμως να βρούμε γιατρό μέσα στην ερημιά δεν το περιμέναμε ποτέ. Πράγματι τότε ένα από τα μικρά κτήρια έγραφε ότι ήταν medical Centre. Μια κυρία ήταν γιατρός και εξυπηρετούσε τις ανάγκες της περιοχής. Εξέτασε λοιπόν τη Ντίνα και της είπε να βάλει ένα ορό για δύο ώρες για να της φύγει η ναυτία και η τάση για εμετό.
Το ιατρείο:

Έμεινε η Ντίνα με τον ορό κι εμείς φύγαμε για να πάμε την συνέχεια της διαδρομής μας. Ύστερα από δύο ώρες επιστρέψαμε και η Ντίνα ήταν έτοιμη και ελάχιστα καλύτερα. Όμως μέχρι το βράδυ ήταν ξανά στην ίδια κακή κατάσταση. Δυστυχώς και η σημερινή διαμονή μας είναι στα τέσσερις χιλιάδες μέτρα. Περιμένουμε βελτίωση αύριο που θα κατέβουμε κατά δύο χιλιόμετρα. Εδώ είμαστε σε μέρος στυλ Σουδάν. Δηλαδή μένουνε σε ένα μεγάλο και ευπρεπές δωμάτιο αλλά η τουαλέτα είναι στον απέναντι δρόμο σε ένα στενό. Μάλιστα δεν υπάρχει και ρεύμα για φως. Έχουν ηλιακά πάνελ και το ρεύμα είναι λίγο και μόνο δώδεκα βολτ. Βρισκόμαστε στο χωριό Bulunkul δίπλα στην ομώνυμη λίμνη.

Ας επανέλθω στο πρωινό που αφήσαμε την Ντίνα με τη γιατρίνα. Εμείς συνεχίσαμε τον άσχημο δρόμο, αλλά με την ωραία φύση και σταματήσαμε να δούμε γιούρτες μερικές φορές ακόμα. Μάλιστα σε μία μπήκαμε και καθίσαμε. Μας πρόσφεραν κάτι λίγα γαλακτοκομικά που όποιος έφαγε μετά από λίγο έτρεχε στα κατσάβραχα για τουαλέτα. Όμως ήταν ωραία. Όλη η διαδρομή ήταν δίπλα σε ένα ποτάμι με το όνομα του Murghab.

Όταν πήραμε τη Ντίνα συνεχίσαμε το δρόμο μας για το χωριό Bulunkul. Ρωτήσαμε τη γιατρίνα τι χρωστάμε αλλά είπε ότι η παροχή αυτή ήταν δωρεάν. Εγώ της έδωσα εκατό σομόνι τα οποία πήρε ευχαρίστως. Γενικά εδώ οι άνθρωποι δεν ζητάνε λεφτά για κείνο που σου παρέχουν από μόνοι τους. Δε λένε όμως όχι στο φιλοδώρημα. Είναι βέβαια και μερικοί που δεν θέλουν ή το δέχονται δύσκολα.

Παραθέτω πολλές φωτογραφίες, αλλά πραγματικά θέλω να τις μοιραστώ με εκείνους που τους αρέσει αυτό το ταξίδι και ιδιαίτερα εκείνους που θα πείσω να πάνε κι εκείνοι. Ακριβώς έτσι το αποφάσισα κι εγώ: κυρίως από τις φωτογραφίες. Αν αποφασίσει κανείς να κάνει ένα παρόμοιο ταξίδι, αυτή η διαδρομή που μόλις περιέγραψα, βασικά με φωτογραφίες, να τη ζητήσει να την κάνει. Από το Μουργκάμπ θα έχει πάει και θα έχει γυρίσει σε τρεις ώρες.

 

[travelbreak]

Από το Murghab, μέσω Modiyan, στο Bulunkul. 250χλμ. Μέρος 3ο

Πού πας άνθρωπέ μου!

Καλά, εσείς ξέρουμε που πάτε. Από κάτι τέτοιους αγαπήσαμε τα Παμίρ!

Ενδιάμεσα, πριν το Bulunkul, σταματήσαμε σε μία λίμνη που εμφανώς είχε μεγάλη περιεκτικότητα σε αλάτι. Άλλωστε το όνομά της ήταν λίμνη αλατιού. Την είχαμε δει και δυο μέρες πριν, όταν πηγαίναμε για το Μουργκάμπ.

Και συνεχίσαμε την πορεία μας από εδώ:

Η επόμενη στάση ήταν πάλι σε μια λίμνη δίπλα στο χωριό που μείναμε, την Bulunkul. Δεν είχε κάτι ιδιαίτερο να δούμε. Από εκεί που σταματήσαμε φαινόταν το φτωχικό χωριό που θα μέναμε. Πιστεύαμε ότι θα μέναμε σε γιούρτες. Ήταν ο καημός μας, αν και οι κυρίες της παρέας δεν το επιθυμούσαν καθόλου.

Κάπου στην πεδιάδα φαίνεται αχνά το χωριό:

Φτάνουμε λοιπόν στο χωριό μετά την λίμνη και σταματάμε έξω από το μέρος που θα μέναμε για να ξεφορτώσουμε. Το δικό μας δωμάτιο είχε ένα τεράστιο τραπέζι, χαμηλό βέβαια, και πάνω εκεί κοιμηθήκαμε. Είπαμε στη γυναίκα που μας φροντίζει και μας έβαλε από κάτω δύο παπλώματα για να είναι πιο μαλακά.

Επειδή ήταν νωρίς πήραμε το αμάξι και κατευθυνθήκαμε προς μια άλλη λίμνη, την Yashilkul. Αυτή ήταν μεγαλύτερη από την Bulunkul και λίγο πιο ωραία θα έλεγα. Είχε και μερικές παραλίες, λες και ήσουν στη θάλασσα. Εκεί βρήκαμε και ένα ζευγάρι νέους, Πολωνούς, και μιλήσαμε λίγο. Ταξιδεύουν μόνοι με νοικιασμένο τζιπ. Χαράς στο κουράγιο τους. Δε φάνηκε να έχουν προβλήματα. Βέβαια η καρδούλα τους θα το ξέρει, αν κρίνω από αυτά που περνάμε εμείς.

Εγώ πριν το φαγητό έκανα μια μικρή βόλτα στο χωριό να χαζέψω και να τραβήξω φωτογραφίες. Δεν υπήρχε ούτε ένα δέντρο και παντού ξέραιναν καβαλίνες από τα βόδια και τα γιακ για θέρμανση και ψήσιμο.

Εδώ πήρα μαθήματα για την παρασκευή θερμαντικών υλικών από περιττώματα γιακ:

Το κυρίως πιάτο στο δείπνο ήταν ψάρι, υποτίθεται από τη λίμνη της περιοχής. Δε μου άρεσε καθόλου αφού ήταν γεμάτο με αλάτι και καθόλου νόστιμο. Ευτυχώς η σούπα που πάντα φέρνουν τρωγόταν.