Περί Ευρώπης και "Ανακαλύψεων"

[trapper]

Παρά τό ότι είναι πολύ ενδιαφέροντα αυτά που αναφέρετε, μπήκα στο πειρασμό να κάνω μικρο-δορθώσεις:

"Ο δυτικος κοσμος εχει εξελιχθει οντως εξαιρετικα, σε επιπεδο τεχνολογιας, αλλα σε επιπεδο αποδοχης ανθρωπιστικων ιδεων ειναι πολυ πισω."
Πίσω απο τί; ποιούς; (Χρειάζεται συγκριτικό μέγεθος, όχι το ιδανικό που έλεγα).

"Αλιμονο τωρα να χαρακτηριζουμε σφαγες και γενοκτονιες ως πολιτισμο."
Ξανά το ίδιο. Σύγκριση με το ιδανικό. Σε ποιο χρόνο η τόπο δεν υπάρχουν πόλεμοι; Αυτοί που επικρατούν στρατιωτικά το κάνουν με πόλεμο. Και δεν είναι πολιτισμικά πάντα κατώτεροι απο τους ηττημένους.

"οι δυτικοί επικράτησαν γιατί τα μέσα με τα οποία έκαναν τους πολέμους ήταν πιο εξελιγμένα, αυτό είναι ολοφάνερο... Θα φανεί κυνικό ίσως αλλά μήπως και αυτό λοιπόν είναι ένα είδος πολιτισμού?"
Οχι δεν είναι. Η στρατιωτική επικράτηση γίνεται με καλύτερο οπλισμό η/και καλύτερες μεθόδους, κατά τη χρονική στιγμή (συγκυρία). Ο ανώτερος πολιτισμός είναι άσχετος με τη στρατιωτική επικράτηση. Μπορεί να έρθει αργότερα απο την επικράτηση, δεν είναι απαραίτητος νωρίτερα (Ρωμαίοι, Ούννοι, Τούρκοι, Μογγόλοι κλπ).

Μιλώντας για την Αμερική, ξέρετε ότι οι Ινκας είχαν ένα εξαιρετικό σύστημα κοινωνικής πρόνοιας; Ούτε το είχαν διανοηθεί οι Ευρωπαίοι. Τέτοιο που δεν χρειαζονταν ένα πράγμα που στην Ευρ-Ασία υπήρχε απο χιλιετίες πριν. ΤΟ ΧΡΗΜΑ. Δεν υπήρχε αυτή η έννοια. Οι συναλλαγές γίνονταν με αντιπραγματισμό. Και ο πλούτος ήταν βασικά κρατικός ! Το κράτος συνέλεγε τα αγαθά και τα μοίραζε κατόπιν στους πολίτες. Ισως με κάποιο βαθμό ανισότητας. Αλλά η συγκέντρωση πλούτου ήταν αδύνατη. Ο χρυσός δεν θεωρείτο πλούτος, αλλά κόσμημα (κάτι σαν τα faux-bijou). Οπως δεν υπήρχε και ένα άλλο τεχνολογικό επίτευγμα, απο χιλιετίες πάλι γνωστό στην Ευρ-Ασία. Ο ΤΡΟΧΟΣ (στη Μεσοποταμία το 3500 π.Χ.). Δεν υπήρχαν άμαξες για μεταφορά πραγμάτων σε πολύ μεγάλες αποστάσεις. Οι μεταφορές γίνονταν κυρίως με πλοία και στην ενδοχώρα με τα λάμα. κοπιαστικά ιδιαίτερα οι ογκόλιθοι. Δεν υπήρχε (σε αντίθεση με τους Αζτέκους) καλά οργανωμένη στρατιωτική δύναμη για να αντισταθεί στον Πισάρο . Μόνο χωροφυλακή-σωματοφυλακή του Ινκα. Επειδή ήταν απομονωμένοι απο τις Ανδεις και στο εσωτερικό υπήρχε μόνο ένα κράτος, χωρίς εχθρούς. Υπήρχε όμως πολιτισμός. Κυρίως στο κοινωνικό επίπεδο. Στην αρχιτεκτονική, γεωργία, και σε μικρότερο βαθμό στην ιατρική και στις καλές τέχνες, συγκριτικά με την Ευρώπη.

Καλή χρονιά κι απο μένα σε όλους τους ταξιδευτές.

 

[Traveller]

Δυό τρεις παρατηρησούλες...

Έρση θα μου επιτρέψεις να διαφωνήσω... Το να φτιάξει κάποιος εξελιγμένα όπλα σφαγής εξαρτάτε απόλυτα από το επίπεδο του πολιτισμού... Είναι αδύνατον να κατασκευάσει κάποιος πυρηνικές βόμβες π.χ αν δεν έχει εξελιγμένη τεχνογνωσία που προυποθέτει γνώσεις μαθηματικών, φυσικής, χημείας κ.α... Ασφαλώς δεν είναι πολιτισμός η κατασκευή μέσων μαζικής καταστροφής αλλά προυποθέτει πολιτισμό... είναι κακό επακόλουθο πολιτισμού... αλλά επακόλουθο πολιτισμού...

όσον αφορά τους φιλειρηνικούς λαούς που ανέφερες Ερση κι αυτό δυσκολεύομαι να το δεχτώ... Ο άνθρωπος είναι γεννημένος για να πολεμάει... από μικρός πολεμάει, για φαγητό, για γυναίκες, για καταφύγιο, τα άγρια ζώα... Το ότι υποτάχτηκαν έτσι απλά οι ντόπιοι ιθαγενείς της Ν.Ζ και της Αμερικής στους κατακτητές δεν μου λέει και πολλά... Φιλειρηνικοί λαοί εκείνα ειδικά τα χρόνια δεν νομίζω να υπήρχαν... την στιγμή που έχεις σχηματίσει κοινωνία , ζεις μαζί με άλλους και λογοδοτείς σε άλλους είναι αδύνατον να μην υπάρχει βία, αυτά περί ειρηνικής παραδεισένιας ζωής είναι μύθος πάντα στη ζωή παλεύεις για κάτι, μισείς, ζηλεύεις, αγαπάς , θυσιάζεσαι... απλά στην Ισπανιόλα ή στην Ν.Ζ λόγω του απομονωμένου του μέρους ο κόσμος δεν είχε συνηθίσει σε πολέμους με την κλασσική έννοια του λόγου, φυσιολογικά υποτάχτηκε και ο πολιτισμός τους καταστάφηκε...

Μια υποσημείωση ακόμα... πιστεύω ακράδαντα ότι ο δυτικός πολιτισμός και σε επίπεδο ανθρωπιστικών ιδεών έχει εξελιχθεί αφάνταστα... όχι όσο θα θέλαμε σίγουρα, υποκριτικά ίσως, αλλά έχει εξελιχθεί... η κατάργηση της θανατικής ποινής, οι δίκαιες δίκες, οι διαδηλώσεις συμπαράστασης και πολλά άλλα αποδεικνύουν οτι η δυτική κοινωνία προχωράει και πρωτοπορεί, αργά μεν σταθερά δε...

 

[Nikos5050]

Εγώ αδυνατώ να δω τη διαφορά ανάμεσα στον Χίτλερ, τον Gengis Khan, τον Αλέξανδρο, τον Κορτές και τον Πισάρο.

Η μόνη ομοιότητα ανάμεσα στους τρείς είναι ... καμία. Με την ίδια λογική μπορούμε να βάλουμε στο ίδιο καζάνι τον Τσέ, το Φράνκο, τον Κάστρο, τον Δαρείο και τον Λένιν. Πιθανότατα αν οι Ίνκας και οι Αζτέκοι είχαν αναπτύξει τα μέσα νωρίτερα απο τον Κολόμβο ίσως και να ήταν τελέιως αντίθετη η ιστορία της ανθρωπότητας. Ή αν οι Πέρσες είχαν καλύτερη οργάνωση και στρατηγική πιθανώς να μην υπήρχε Αλέξανδρος ο Μέγας. Ας μη χωρίζουμε τον κόσμο σε καλούς και κακούς αφού όλοι έχουν τα προσόντα να ανήκουν και στις 2 πλευρές. Ο Αλέξανδρος ήταν μεγάλος στρατηλάτης γιατί κατάφερε να φτάσει την αυτοκρατορία του στην άκρη του κόσμου ενώ πολλοί άλλοι ηγέτες της εποχής του δε το κατάφεραν με τα ίδια μέσα. Ο Χίτλερ το 1940 χρησιμοποιούσε πρακτικές που ούτε την εποχη του Αλέξανδρου δε θα ήταν αποδεκτές. Το σπίτι του ο καθένας το προστατεύει οσο μπορεί καλύτερα και συνήθως αυτό δε γίνεται με το να ελπίζει ότι οι άλλοι είναι καλοί και άγιοι. Οι Ινδιάνοι της Αμερικής εξαλείφθησαν σύμφωνα με τους νόμους της φύσης και όχι επειδή οι Ευρωπαίοι είναι βάρβαροι και οι Ινδιάνοι καλοί και ειρηνικοί. Το ίδιο θα συνέβαινε και εδώ αν οι Οθωμανοί δεν έβρισκαν αντίσταση αλλά τότε ήταν άλλες εποχές.

 

[Yorgos]

Καταρχήν εκπλήσσομαι που έγινε ολόκληρο thread από ένα απλό ποστ, αλλά μάλλον ορθώς έγινε, μιας και οι απόψεις που εκφράζονται είναι πολύ ενδιαφέρουσες. Δεύτερον, ευχαριστώ για το ενδιαφέρον, μόλις βγήκα από το νοσοκομείο, είμαι μια χαρά και σε 2 μήνες θα περπατάω κανονικά.

Διαφωνώ και συμφωνώ με πάρα πολλά από τα όσα ειπώθηκαν. Αδύνατον να τα σχολιάσω όλα και φαντάζομαι ότι δεν ενδιαφέρεται και κανείς για κάτι τέτοιο. Δύο σχολιάκια μόνο:

α) Διαφωνώ με την άποψη ότι σε παλιότερες εποχές "οι πόλεμοι ήταν καθημερινότητα". Γίνονταν και γίνονται και θα γίνονται πόλεμοι πάντα. Η γιαγιά μου έζησε 7 διαφορετικές πολεμικές συρράξεις κι έζησε πολύ πρόσφατα. Επομένως το επιχείρημα ότι η σύγκριση διαφορετικών εποχών είνια αδύνατη λόγω της διαφορετικής συχνότητας πολεμικών συρράξεων είναι αδύναμο. Ακόμη και την εποχή του Αλεξάνδρου (και πιο πριν) υπήρχαν οι έννοιες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολιτισμού, κοινωνικού κράτους κλπ. Ο ίδιος ο Αλέξανδρος επέλεξε να ισοπεδώσει μια πόλη (Αθήνα) και τα μνημεία της, στην οποία οι αρχές επιδοτούσαν τους πολίτες που ταξίδευαν σε άλλες πόλεις πόλεις για να δουν θεατρικές παραστάσεις.

β) "Δεν υπήρχε (σε αντίθεση με τους Αζτέκους) καλά οργανωμένη στρατιωτική δύναμη για να αντισταθεί στον Πισάρο". Μέγα λάθος. Άλλωστε η επέκταση της αυτοκρατορίας των Ίνκας στηρίχθηκε καθαρά στην εκπληκτική οργάνωση των στρατευμάτων τους. Η μάχη του Ollantaytambo με τον Πισάρο για παράδειγμα αποδεικνύει το μεγαλείο της στρατιωτικής οργάνωσης των Ίνκας, όταν με απόλυτα συντονισμένες προσπάθειες έξι στρατηγών έκαναν μέχρι και εκτροπή ποταμού για να πνίξουν τα άλογα των επιτιθέμενων Ισπανών. Οι Ίνκας ήταν μια τέλεια πολεμική μηχανή που σε 100 χρόνια επεκτάθηκε σε απίστευτη έκταση κατακρεουργώντας, κατακτώντας και δολοφονώντας άλλους λαούς. Η έννοια ότι οι Ίνκας δεν είχαν γειτονικούς λαούς είναι λανθασμένη: είχαν, απλά κατάφεραν να υποδουλώσουν πολλούς από αυτούς. Οι Ίνκας ήταν ένας κατεξοχήν πολεμικός λαός, που απλά κάποια στιγμή βρέθηκε αντιμέτωπος με έναν αντίπαλο τεχνολογικά και στρατιωτικά ΠΟΛΥ ανώτερο (οι Ισπανοί είχαν κανόνια, ατσάλι, πυρίτιδα, εκατοντάδες πολεμικών σκυλιών, άλογα, πολεμικές μηχανές κλπ κλπ). Το "La Conquista de los Incas" του Τζον Χέμινγκς είναι μια πολύ καλή αρχή για όποιον θέλει να εντρυφήσει.

γ) Κατά τη γνώμη μου, η γενοκτονία είναι γενοκτονία όποτε κι αν γίνεται. Όταν μάλιστα συνοδεύεται (σχεδόν πάντα) κι από την πεποίθηση της φυλετικής ανωτερότητας, φτάνουμε σε αποτελέσματα Χίτλερ και Αλέξανδρου, δύο κατεξοχήν φορέων ρατσιστικών ιδεολογιών. Η καταστροφή πολιτιστικών μνημείων (χωρίς κανένα στρατιωτικό όφελος) είναι δείγμα απύθμενης βαρβαρότητας κατά τη γνώμη μου.

δ) Συνήθως η βίαιη επικράτηση ενός πολιτισμού επί κάποιου άλλου οφείλεται είτε στην ανώτερη βαρβαρότητα (π.χ Ούνοι) είτε στην ανώτερη τεχνολογία. Δε θεωρώ κανένα από τα δύο σοβαρό στοιχείο πολιτισμού. Δε θεωρώ δηλαδή ότι το Πακιστάν και η Βόρειος Κορέα που έχουν πυρηνικά είναι πολιτιστικά ανώτερες χώρες από τη Σουηδία, την Αιθιοπία και την Ελλάδα, που δεν έχουν.

ε) "Ο Χίτλερ το 1940 χρησιμοποιούσε πρακτικές που ούτε την εποχη του Αλέξανδρου δε θα ήταν αποδεκτές" Μα και οι πρακτικές του Αλέξανδρου δεν ήταν αποδεκτές την εποχή του, γι' αυτό άλλωστε και θεωρείται μέγας χασάπης σε πολλές από τις "χώρες" που κατέκτησε. Το ότι εμείς μαθαίνουμε στο σχολείο ότι ο Αλέξανδρος έδωσε τα "φώτα του" είναι αντίστοιχο με τα παιδάκια της Ισπανίας που θεωρούν τον Κορτές ήρωα κι όχι γενοκτόνο. Δεν έδωσε φώτα, απλώς τους τα άλλαξε.

στ) Συμφωνώ κι επαυξάνω στο ότι η ήττα ενός πολιτισμού δε σημαίνει αυτόματα πως είναι και "καλός" ενώ αν ηττηθεί είναι "δύσμοιρος και άτυχος". Κι οι 'Ινκας αν ήταν τεχνολογικά ανώτεροι θα μπορούσαν να έρθουν στην Ευρώπη και να μας αλλάξουν τα φώτα, δεν έχω καμία αμφιβολία πως αυτή θα ήταν η διάθεσή τους, άλλωστε κατακτητικός λαός ήταν. Είναι ενδιαφέρον πάντως να δει κανείς πόσο γρήγορα τα θύματα γίνονται θύτες π.χ Πέρσες (πήγαν για μαλλί και βγήκαν κουρεμένοι), Κούρδοι (πρωτοστάτησαν στη γενοκτονία των Αρμενίων για να έχουν μετά την ίδια τύχη από τους Οθωμανούς αφέντες τους).

"Ας μη χωρίζουμε τον κόσμο σε καλούς και κακούς αφού όλοι έχουν τα προσόντα να ανήκουν και στις 2 πλευρές."
Σύμφωνώ εν μέρει, αλλά από την άλλη δε μπορώ να βάλω στο ίδιο τσουβάλι τον Γκάντι και το Στάλιν ή τον Kaysone και τον Πολ Ποτ.

Καλή χρονιά σε όλους και μπράβο γι το επίπεδο του φόρουμ. Σε άλλο φόρουμ θα αποκαλούσε ο ένας τον άλλο φασίστα, σταλινικό, χρυσαυγίτη και άλλα εμπριμέ. Μπράβο στο Δευκαλίωνα.

 

[renata]

περιστικά yorgo καμιά αρθροσκοπούλα θάκανες μάλον..ολα να πανε καλά...
ειναι πρωτοχρονιάτικες μέρες,και βρισκομαι να διαβάζω φιλοσοφία απο την αρχή να φρεσκαριστώ!
είσαι ωραίος και νοήμων.χωρίς ιστορικα αποφθευγματα και φιλοσοφικές δύσκολες κουβέντες,η ουσία όλη κατ εμέ,ειναι να βρίσκομε τα σημεία που ενώνουν τους διαφορετικούς πολιτισμούς -λαούς ,και όχι να κατηγοριοποιούμε τις διαφορές αφορίζοντας.αυτό σημαίνει ωριμότητα νομίζω,και μακρυα απο εγωπαθείς και υστερικές δηλώσεις!
καλο νέο έτος με περισσότερα ταξίδια.

 

[Nikos5050]

Καταρχήν εκπλήσσομαι που έγινε ολόκληρο thread από ένα απλό ποστ, αλλά μάλλον ορθώς έγινε, μιας και οι απόψεις που εκφράζονται είναι πολύ ενδιαφέρουσες. Δεύτερον, ευχαριστώ για το ενδιαφέρον, μόλις βγήκα από το νοσοκομείο, είμαι μια χαρά και σε 2 μήνες θα περπατάω κανονικά.

Διαφωνώ και συμφωνώ με πάρα πολλά από τα όσα ειπώθηκαν. Αδύνατον να τα σχολιάσω όλα και φαντάζομαι ότι δεν ενδιαφέρεται και κανείς για κάτι τέτοιο. Δύο σχολιάκια μόνο:

α) Διαφωνώ με την άποψη ότι σε παλιότερες εποχές "οι πόλεμοι ήταν καθημερινότητα". Γίνονταν και γίνονται και θα γίνονται πόλεμοι πάντα. Η γιαγιά μου έζησε 7 διαφορετικές πολεμικές συρράξεις κι έζησε πολύ πρόσφατα. Επομένως το επιχείρημα ότι η σύγκριση διαφορετικών εποχών είνια αδύνατη λόγω της διαφορετικής συχνότητας πολεμικών συρράξεων είναι αδύναμο. Ακόμη και την εποχή του Αλεξάνδρου (και πιο πριν) υπήρχαν οι έννοιες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολιτισμού, κοινωνικού κράτους κλπ. Ο ίδιος ο Αλέξανδρος επέλεξε να ισοπεδώσει μια πόλη (Αθήνα) και τα μνημεία της, στην οποία οι αρχές επιδοτούσαν τους πολίτες που ταξίδευαν σε άλλες πόλεις πόλεις για να δουν θεατρικές παραστάσεις.

β) "Δεν υπήρχε (σε αντίθεση με τους Αζτέκους) καλά οργανωμένη στρατιωτική δύναμη για να αντισταθεί στον Πισάρο". Μέγα λάθος. Άλλωστε η επέκταση της αυτοκρατορίας των Ίνκας στηρίχθηκε καθαρά στην εκπληκτική οργάνωση των στρατευμάτων τους. Η μάχη του Ollantaytambo με τον Πισάρο για παράδειγμα αποδεικνύει το μεγαλείο της στρατιωτικής οργάνωσης των Ίνκας, όταν με απόλυτα συντονισμένες προσπάθειες έξι στρατηγών έκαναν μέχρι και εκτροπή ποταμού για να πνίξουν τα άλογα των επιτιθέμενων Ισπανών. Οι Ίνκας ήταν μια τέλεια πολεμική μηχανή που σε 100 χρόνια επεκτάθηκε σε απίστευτη έκταση κατακρεουργώντας, κατακτώντας και δολοφονώντας άλλους λαούς. Η έννοια ότι οι Ίνκας δεν είχαν γειτονικούς λαούς είναι λανθασμένη: είχαν, απλά κατάφεραν να υποδουλώσουν πολλούς από αυτούς. Οι Ίνκας ήταν ένας κατεξοχήν πολεμικός λαός, που απλά κάποια στιγμή βρέθηκε αντιμέτωπος με έναν αντίπαλο τεχνολογικά και στρατιωτικά ΠΟΛΥ ανώτερο (οι Ισπανοί είχαν κανόνια, ατσάλι, πυρίτιδα, εκατοντάδες πολεμικών σκυλιών, άλογα, πολεμικές μηχανές κλπ κλπ). Το "La Conquista de los Incas" του Τζον Χέμινγκς είναι μια πολύ καλή αρχή για όποιον θέλει να εντρυφήσει.

γ) Κατά τη γνώμη μου, η γενοκτονία είναι γενοκτονία όποτε κι αν γίνεται. Όταν μάλιστα συνοδεύεται (σχεδόν πάντα) κι από την πεποίθηση της φυλετικής ανωτερότητας, φτάνουμε σε αποτελέσματα Χίτλερ και Αλέξανδρου, δύο κατεξοχήν φορέων ρατσιστικών ιδεολογιών. Η καταστροφή πολιτιστικών μνημείων (χωρίς κανένα στρατιωτικό όφελος) είναι δείγμα απύθμενης βαρβαρότητας κατά τη γνώμη μου.

δ) Συνήθως η βίαιη επικράτηση ενός πολιτισμού επί κάποιου άλλου οφείλεται είτε στην ανώτερη βαρβαρότητα (π.χ Ούνοι) είτε στην ανώτερη τεχνολογία. Δε θεωρώ κανένα από τα δύο σοβαρό στοιχείο πολιτισμού. Δε θεωρώ δηλαδή ότι το Πακιστάν και η Βόρειος Κορέα που έχουν πυρηνικά είναι πολιτιστικά ανώτερες χώρες από τη Σουηδία, την Αιθιοπία και την Ελλάδα, που δεν έχουν.

ε) "Ο Χίτλερ το 1940 χρησιμοποιούσε πρακτικές που ούτε την εποχη του Αλέξανδρου δε θα ήταν αποδεκτές" Μα και οι πρακτικές του Αλέξανδρου δεν ήταν αποδεκτές την εποχή του, γι' αυτό άλλωστε και θεωρείται μέγας χασάπης σε πολλές από τις "χώρες" που κατέκτησε. Το ότι εμείς μαθαίνουμε στο σχολείο ότι ο Αλέξανδρος έδωσε τα "φώτα του" είναι αντίστοιχο με τα παιδάκια της Ισπανίας που θεωρούν τον Κορτές ήρωα κι όχι γενοκτόνο. Δεν έδωσε φώτα, απλώς τους τα άλλαξε.

στ) Συμφωνώ κι επαυξάνω στο ότι η ήττα ενός πολιτισμού δε σημαίνει αυτόματα πως είναι και "καλός" ενώ αν ηττηθεί είναι "δύσμοιρος και άτυχος". Κι οι 'Ινκας αν ήταν τεχνολογικά ανώτεροι θα μπορούσαν να έρθουν στην Ευρώπη και να μας αλλάξουν τα φώτα, δεν έχω καμία αμφιβολία πως αυτή θα ήταν η διάθεσή τους, άλλωστε κατακτητικός λαός ήταν. Είναι ενδιαφέρον πάντως να δει κανείς πόσο γρήγορα τα θύματα γίνονται θύτες π.χ Πέρσες (πήγαν για μαλλί και βγήκαν κουρεμένοι), Κούρδοι (πρωτοστάτησαν στη γενοκτονία των Αρμενίων για να έχουν μετά την ίδια τύχη από τους Οθωμανούς αφέντες τους).

"Ας μη χωρίζουμε τον κόσμο σε καλούς και κακούς αφού όλοι έχουν τα προσόντα να ανήκουν και στις 2 πλευρές."
Σύμφωνώ εν μέρει, αλλά από την άλλη δε μπορώ να βάλω στο ίδιο τσουβάλι τον Γκάντι και το Στάλιν ή τον Kaysone και τον Πολ Ποτ.

Καλή χρονιά σε όλους και μπράβο γι το επίπεδο του φόρουμ. Σε άλλο φόρουμ θα αποκαλούσε ο ένας τον άλλο φασίστα, σταλινικό, χρυσαυγίτη και άλλα εμπριμέ. Μπράβο στο Δευκαλίωνα.

Καλημέρα σε όλους, καλή χρονιά και Γιώργο περαστικά σου ότι και αν είχες.

Μα δε μπορείς να παραβλέψεις το γεγονός ότι σε παλαιότερες εποχές η ανθρώπινη ζωή ήταν ασύγκριτα ασήμαντο μέγεθος σε σχέση με το σήμερα. Και μάλλον αυτό ήταν και ο λόγος που οι πόλεμοι ήταν πολύ πιο συχνοί και πολλές φορές χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Σήμερα έχουμε πολυεθνικές που εισβάλλουν σε αγορές άλλων χωρών ενώ πριν 500 χρόνια το έκανε ο στρατός για αντίστοιχους λόγους. Επομένως γιατί οι Αθηναίοι ήταν πολιτισμένοι επειδή ενθάρρυναν τους συμπολίτες τους να βλέπουν θέατρο ενώ παράλληλα έκοβαν τη μύτη και τα αυτιά ενός σκλάβου για ανυπακοή? Αντίστοιχα ο Χίτλερ επέλεξε να μην ισοπεδώσει π.χ. το Παρίσι, αν και στρατηγικά ίσως τον συνέφερε, αλλά αυτό δε τον κάνει πολιτισμένο ούτε λιγότερο βάρβαρο κατά τη γνώμη μου. Ο Αλέξανδρος άλλαξε τα φώτα σε πολλούς λαούς όπως πολύ σωστά ειπώθηκε αλλά το εάν τα άλλαξε προς το καλύτερο ή το χειρότερο δε μπορούμε να το πούμε. Το μόνο σίγουρο είναι ότι στο σχολείο όλοι πιστεύουμε αυτά που μας μαθαίνουν, ακόμα και για τη μικρασιατική καταστροφή το βιβλίο της ιστορίας έλεγε ότι έφταιγαν οι μεγάλες δυνάμεις για το στραπάτσο μας. Ο Κεμάλ ήταν σφαγέας και ο Βενιζέλος ήρωας. Η εκστρατεία ήταν απελευθερωτική και οι νεότουρκοι βάρβαροι και βιαστές. Πές τα αυτά σε ένα Τούρκο και θα σε περάσει για τρελλό, μια και εκεί τους μαθαίνουν ότι ο Κεμάλ είναι ο πατέρας του έθνους κτλ. ενώ οι κατακτητές Έλληνες (!?) πετάχτηκαν στη θαλασσα απο τους γενναίους μας. Και με το δίκιο τους. Πολύ μεγάλη πλάκα έχει να δει κανείς τι μάθαιναν τα αμερικανάκια στο σχολείο σχετικά με την εποίκιση της αμερικής. Ο Κολόμβος ήταν ο σουπερήρωας και οι Ινδιάνοι οι άγριοι και απολίτιστοι που πλέον απολαμβάνουν τα καλά του δυτικού πολιτισμού. Και τα ακούει αυτά ο απόγονος των Απάτσι που ζει σε τροχόσπιτο, είναι αλκοολικός και παλέυει να αποκτήσει μεγαλύτερη τηλεόραση απο τον γείτονα αλκοολικό απόγονο Απάτσι και τα πιστεύει κιόλας.

Οι απόψεις φυλετικής ανωτερότητας θα υπάρχουν πάντα. Είναι αδύνατο να μην υπάρχουν απο τη στιγμή που πολλοί ηγέτες τις καλλιεργούν και τις χρησιμοποιούν για επεκτατικούς σκοπούς. Με ποιό άλλο επιχείρημα θα έλεγε ο Χίτλερ ''εξαλλέιψτε τους εβραίους'' και θα ήταν πιό αποτελεσματικό? Φανταστείτε τον Αλέξανδρο να λέει ''πολεμήστε για όλη σας τη ζωή μέχρι την άκρη του κόσμου'' στους στρατιώτες του χωρίς να το συνδυάσει με το 'πας μη Έλλην βάρβαρος'. Μόνος του θα πήγαινε. Και αφού η ιστορία γράφεται απο τους νικητές, σαν έλληνες αποκαλούμε τον Αλέξανδρο Μέγα μια και πολλές ευκαιρίες να είμαστε νικητές και να τα γράψουμε όπως θέλουμε δεν είχαμε. Ας έβγαινε σήμερα το αφεντικό της κοκα-κόλα και ας έλεγε ότι κόκα κόλα και πέπσι είναι το ίδιο και μετά ας περίμενε πωλήσεις. Ο Γκάντι απλά έπαιξε με άλλα χαρτιά για να πετύχει το σκοπό του. Σίγουρα ο Στάλιν στη θέση του θα είχε λιώσει μερικά εκαομμύρια Ινδούς πριν τους στείλει να πολεμήσουν τους Άγγλους και μάλλον θα πετύχαινε και αυτός την απελευθέρωσή τους. Αλλά και πάλι δε πιστεύω ότι η απουσία βίας απο τον τρόπο του Γκάντι θα είχε αποτέλεσμα αν η συγκυρία δεν ήταν τέτοια ώστε να έχει απέναντί του μια αυτοκρατορία υπό κατάρρευση. Α και ας μη ξεχνάμε ότι οι Άγγλοι βάσιζαν την αυτοκρατορία τους στην πεποίθηση ότι είναι ανώτερος λαός απο όλους τους άλλους, κάτι που ακόμα ψιλοπιστεύουν κατά βάθος, απλά πλέον το περιορίζουν στους Σκωτσέζους και τους Ιρλανδούς.

Άδικα ήρθα για δουλειά σήμερα μου φαίνεται, περισσότερο για κουβέντα ψάχνω.

 

[GTS]

2-3 παρατηρησούλες και από μένα...

1) Προς τον φίλο Γιώργο: ο μέσος πολίτης του 5ου αιώνα π.χ. είχε προσωπικά συμμετάσχει σε δεκάδες μάχες. Αν βρείτε κάποιον σήμερα, στον πολιτισμό και το γίγνεσθαι του δυτικού κόσμου, που να βιώνει έτσι τη ζωή του, πείτε το μου να το ξέρω διότι προφανώς το αγνοώ. Μόνο μάχες στο playstation δίνουμε και πολύ καλά κάνουμε φυσικά!

Όπως πολύ σωστά λέει ο φίλος NikosMavridis η ανθρώπινη ζωή ήταν ένα σκουπίδι σε παλαιότερες εποχές σε σχέση με το σήμερα, που είναι και θεωρείται πολύτιμη (στο δυτικό τουλάχιστον κόσμο)! Δεν υπάρχει καμία σύγκριση του χθες και του σήμερα στη θεώρηση της αξίας της ανθρώπινης ζωής...

Επίσης, ο Μ. Αλέκος δεν ισοπέδωσε την ΑΘήνα αλλά τη Θήβα.....

Και κάτι τελευταίο: από πού προκύπτει ότι ο Αλέκος ήταν ρατσιστής? Είναι ενδιαφέρον να δούμε κάποια πηγή επί του θέματος (δεν είμαι γνώστης της ιστορίας της ελληνιστικής περιόδου γι'αυτό ρωτάω και είμαι περίεργος...)

2) Κι εγώ δεν συμφωνώ με την άποψη ότι η στρατιωτική επικράτηση είναι δείγμα πολιτισμού...αλλοίμονο αν ήταν

3) Ο Μ. Αλέκος ούτε πήγε σε ιεραποστολή να δώσει "φώτα", ούτε για να κάνει ανώμαλα λουτρά σε αίμα αθώων παιδιών....εκστρατεία κατάκτησης έκανε, η οποία περιλαμβάνει και θανάτους, σφαγές από όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές αφού μιλάμε για πόλεμο.....άλλο αυτό (η όποια αγιοποίηση του νικητή) και άλλο η πρακτική και ιστορική άποψη που τον θεωρεί τη μεγαλύτερη στρατιωτική προσωπικότητα και ευφϋια όλων των εποχών.....άποψη που προσωπικά τη θεωρώ σωστή.

 

[Traveller]

Καλή χρονιά σε όλους...

Το να φτιάξει κάποιος εξελιγμένα όπλα σφαγής εξαρτάτε απόλυτα από το επίπεδο του πολιτισμού... Είναι αδύνατον να κατασκευάσει κάποιος πυρηνικές βόμβες π.χ αν δεν έχει εξελιγμένη τεχνογνωσία που προυποθέτει γνώσεις μαθηματικών, φυσικής, χημείας κ.α... Ασφαλώς δεν είναι πολιτισμός η κατασκευή μέσων μαζικής καταστροφής αλλά προυποθέτει πολιτισμό... είναι κακό επακόλουθο πολιτισμού... αλλά επακόλουθο πολιτισμού...

Για να σας φρεσκάρω την μνήμη... Αυτά είπα και αυτά υποστηρίζω... Για να βάζουμε τα πράγματα στη θέση τους... Τώρα αν δεν συμφωνείτε με αυτό και πιστεύετε ότι χωρίς τεχνογνωσία, η οποία σαφέστατα είναι δείγμα πολιτισμού, κερδίζονται οι πόλεμοι αυτό είναι άλλου παπά ευαγγέλιο...

 

[thanosth]

από ενα απλό αθώο αστείο που εγραψα η κουβέντα εξελίχθηκε σε άκρως ενδιαφέρουσα σοβαρή ιστορικοφιλοσοφική κατάθεση αντικρουόμενων απόψεων!!!

προσωπικά δυσκολεύομαι να αποδεχτώ οτι ο Μέγας Αλέξανδρος η ο Χριστόφορος Κολόμβος μπορουν να θεωρηθούν εφάμιλλοι του Αδόλφου Χίτλερ.

Αληθεια αραγε τα αγάλματα που υπαρχουν στην Θεσσαλονίκη η στην Βαρκελώνη προς τιμήν των δύο ιστορικών προσώπων να υποδηλώνουν;
Κατα την γνώμη μου μια κοινή κ καθολική αποδοχή απο τις τοπικές κοινωνίες σε μάκρος χρονου...
πουθενά φυσικά απανταχού της γής δεν υπάρχει άγαλμα του Αδόλφου!

Πάντως προσωπικά ομολογώ οτι εχω πέσει θύμα της σχολικής προπαγάνδας οπου μας εμαθαν για τις μεγαλειώδεις πράξεις των 2 προαναφερόμενων προσώπων!

 

[ΕΡΣΗ]

Καλη Χρονιά σε όλους και με πολλά πολλά ταξίδια!
Εύχομαι Γιώργο να αναρώσεις γρήγορα και να υπερκαλύψεις άμεσα το κενό της Ινδίας!

Το να φτιάξει κάποιος εξελιγμένα όπλα σφαγής εξαρτάτε απόλυτα από το επίπεδο του πολιτισμού... Είναι αδύνατον να κατασκευάσει κάποιος πυρηνικές βόμβες π.χ αν δεν έχει εξελιγμένη τεχνογνωσία που προυποθέτει γνώσεις μαθηματικών, φυσικής, χημείας κ.α... Ασφαλώς δεν είναι πολιτισμός η κατασκευή μέσων μαζικής καταστροφής αλλά προυποθέτει πολιτισμό... είναι κακό επακόλουθο πολιτισμού... αλλά επακόλουθο πολιτισμού...

όσον αφορά τους φιλειρηνικούς λαούς που ανέφερες Ερση κι αυτό δυσκολεύομαι να το δεχτώ... Ο άνθρωπος είναι γεννημένος για να πολεμάει... από μικρός πολεμάει, για φαγητό, για γυναίκες, για καταφύγιο, τα άγρια ζώα... Το ότι υποτάχτηκαν έτσι απλά οι ντόπιοι ιθαγενείς της Ν.Ζ και της Αμερικής στους κατακτητές δεν μου λέει και πολλά... Φιλειρηνικοί λαοί εκείνα ειδικά τα χρόνια δεν νομίζω να υπήρχαν... την στιγμή που έχεις σχηματίσει κοινωνία , ζεις μαζί με άλλους και λογοδοτείς σε άλλους είναι αδύνατον να μην υπάρχει βία, αυτά περί ειρηνικής παραδεισένιας ζωής είναι μύθος πάντα στη ζωή παλεύεις για κάτι, μισείς, ζηλεύεις, αγαπάς , θυσιάζεσαι... απλά στην Ισπανιόλα ή στην Ν.Ζ λόγω του απομονωμένου του μέρους ο κόσμος δεν είχε συνηθίσει σε πολέμους με την κλασσική έννοια του λόγου, φυσιολογικά υποτάχτηκε και ο πολιτισμός τους καταστάφηκε...

Κάποιες σκέψεις μου: Νομίζω οτι ένα μεγάλο μέρος της διαφωνίας μας εγκειται στο οτι χρησιμοποιούμε κάποιους κοινούς όρους προσδίδοντας τους ένα διαφορετικό περιεχόμενο ο καθένας μας. Αυτό που εννοώ οταν χρησιμοποιώ αυτόν τον όρο έχει την σημασία της εκλεπτυσμένης συμπεριφοράς, της θετικής εξελικτικότητας του ατόμου και της κοινωνίας, δηλαδή εμπεριέχει την ιδέα της εξέλιξης του συνόλου προς το καλύτερο. (Ενδεχoμένως να με κατηγορήσετε για μια μάλλον αριστοκρατική αντίληψη της έννοιας του πολιτισμού, αλλά, so be it). Συνεπώς η κακή χρήση της τεχνολογίας δε μπορεί να θεωρηθεί ως επακόλουθο πολιτισμού, βασει του ορισμού που προανέφερα.
Εννοείται φυσικά οτι αυτός ο ορισμός δεν είναι ο μοναδικός - υπάρχουν τόσοι ορισμοί για τον πολιτισμό- όσοι και η άμμος της θάλασσας. Καθείς επιλέγει με βαση την ιδεολογία του που έχει πια διαμορφώσει. Οπότε, Traveller, αν χρησιμοποιείς τον όρο πολιτισμό με την έννοια της ανθρώπινης δραστηριότητας εν γένει, τότε θα μπορούσαμε να περιλάβουμε στην ιστορία του πολιτισμού και τους πολέμους και τις σφαγές και την καταστροφή του περιβάλλοντος κλπ.
Συνήθως όμως, ακόμη και στα ακαδημαϊκά ιδρύματα, είτε προοδευτικού χαρακτήρα είτε παραδοσιασκού, δεν ακολουθείται αυτή τη διάκριση. Είθιστε στα προγράμματα σπουδών τους να ορίζουν σαν σπουδές πολιτισμού τη μελέτη για παράδειγμα της Ιστορίας της Τέχνης, της Λογοτεχνίας, της Μουσικής, της Φιλοσοφίας του υλικού πολιτισμού (μαγειρική- δηλαδή ιστορία της διατροφής- κέντημα, δηλαδή ιστορία της γυναικείας εφαρμοσμένης εικαστικής έκφρασης-, εφαρμοσμένες τέχνες, αδρευτικά συστήματα, καθημερινό βίο, και οτι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς), αλλά την ιστορία των πολέμων με όλη την εξέλιξη των οπλικών συστημάτων και τις σφαγές που προηγήθηκαν ή επακολούθησαν κλπ να τις μελετούν στην στρατιωτική ιστορία ή άντε και στην πολιτική και διπλωματική της αντίστοιχης περιόδου. Όσο για την καταστροφή του περιβάλλοντος αντιστοίχως υπάγεται σε διάφορα τμήματα που έχουν να κάνουν με την οικονομική ιστορία, αν υπήρξε οικονομικό κίνητρο ή και πάλι με την στρατιωτική ιστορία -αν έγινε για λόγους στρατιωτικούς. Πιθανόν η διακριση να είναι απλώς και μόνο μεθοδολογική αλλά βοηθά στην καλύτερη επεξεργασία των ιδεών. Εννοείται οτι ο πολιτισμός δε μένει ανεπηρέαστος από πολέμους: το Ρέκβιεμ του Μπρίτεν για να μιλήσω για τη μουσική έχει επηρεαστεί από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπάρχουν φυσικά άπειρα αντίστοιχα παραδείγματα. Αλλά η επιροή του πολέμου και πάλι εκφράζεται με όρους πολιτισμού, με την παραγωγή δηλαδή νέων καλλιτεχνικών, λογοτεχνικών, φιλοσοφικών έργων.

Ο άνθρωπος είναι γεννημένος για να πολεμάει... από μικρός πολεμάει, για φαγητό, για γυναίκες, για καταφύγιο, τα άγρια ζώα...

Ναι, είναι αλήθεια αυτό. Και εκεί έγκειται αυτό που έλεγα οτι από ηθική, διανοητική ή πνευματική (χρησιμοποπιήστε όποιον όρο σας ταιριάζει καλύτερα) πρόοδο ο άνθρωπος δεν έχει προχωρήσει καθόλου. Άντε να το καταλάβω οτι ο πρωτόγονος άγριος δε μπόρεσε να σκεφθεί και να επιβάλλει κάποιον καλύτερο και δικαιότερο τρόπο για την κατανομή του πλούτου. Εμείς όμως; Τόσες χιλιάδες χρόνια σκέψης μετά, ακόμη τα άγρια ζώα μας απειλούν και δε μπορέσαμε να λειτουργήσουμε ακόμη σε κάποιο υψηλότερο επίπεδο;
Για παράδειγμα δε νομίζω οτι εκείνες οι εταιρείες πετρελαίου που λυμμαίνονται την Νιγηρία (και όχι μόνο) και έχουν έσοδα και αποθεματικά μεγαλύτερα από διάφορες μεσαίου μεγέθους χώρες, σφάζουν τους ντόπιους για "την Γαλάτειά τους και μία καλύβη". Το πρόβλημα πια στον κόσμο μας δεν είναι η επιβίωση - η απληστία είναι το πρόβλημα και η απληστία κάποιων οδηγεί σε πρόβλημα επιβίωσης χιλιάδες άλλους. Είναι γνωστό άλλωστε οτι για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία παράγονται τόσα τρόφιμα κατά κεφαλήν (παρά την τεράστια αύξηση του συνολικού πληθυσμού της γης) και παράλληλα για πρώτη φορά κινδυνεύουν τόσοι άνθρωποι να πεθάνουν από πείνα. (Αυτό το γράφω και για να μην νομίζετε οτι πέρασε ανεπιστρεπτί η εποχή όπου ανθρώπινη ζωή δεν άξιζε τίποτε. Και σήμερα εξίσου φθηνή είναι: ανάλογα το γεωγρφικό μήκος και πλάτος απ΄όπου κατάγεται κανείς και η ζωή του θα είναι φθηνή σε όποιο μήκος και πλάτος και αν μεταναστεύσει. Κάποιοι άλλοι φυσικά έχουν πιο ακριβές ζωές. Αυτοί έτυχε να γεννηθούν στο σωστό στίγμα).
Πολύ εύκολα όμως καθησυχαζόμαστε όμως λέγοντας " αυτό είναι στη φύση μας". Συνέπεια: αν είναι στη φύση μας, γιατί να ζοριστούμε να αλλάξουμε; Δεν μπαίνουμε καν στον κόπο να κάνουμε την παραμικρή προσπάθεια. Φοβάμαι οτι αυτή η αντίληψη μπορεί να οδηγήσει σε μια πνευματική οκνηρία και εφυσηχασμό που φυσικά θα αφήσει τα πράγματα ακριβώς όπως είναι, χωρίς να δοκιμάζουμε εναλλακτικές.
Ειδικές γνώσεις για τις διάφορες φυλές που υπάρχουν ή υπήρξαν δεν είμαι. Ξέρω όμως οτι υπήρξαν, κυρίως σε απομονωμένα μέρη, (όπου δεν τους έφταναν οι κάθε λογής "εχθροί") και παράλληλα οι φυσικές συνθήκες τους εξασφάλιζαν την επιβίωσή τους. Τέτοιες φυλές εμφανίστηκαν λίγο- πολύ σε κάθε ήπειρο. Φυσικά ήταν φυλές ολιγάριθμες και εξοντώθηκαν εύκολα και γρήγορα, μόλις ήρθαν σε επαφή με τους "ξένους" Όχι κατ΄ανάγκην με Ευρωπαίους μόνο. Και οι άραβες και οι κινέζοι έκαναν ακριβώς την ίδια δουλειά. Άρα κάποιοι σε καλές συνθήκες επέλεξαν την ειρηνική διαβίωση. Μήπως θα μπορούσαμε και εμείς μια και τα ζώα πια δεν συνιστούν κίνδυνο και είμαστε σε θέση λόγω της ανάπτυξης της επιστήμης να παρέχουμε καταλύμματα και τροφή σε όλους, να δράσουμε με διαφορετικό τρόπο; (οι γυναίκες είναι όντως ένα πρόβλημα και θα το βρουν μπροστά τους στην Ινδία και στην Κίνα αν συνεχιστούν οι επιλεκτικές εκτρώσεις. Προβλέπω να καταλήγουν οι ινδοί και οι κινέζοι στην Απαγωγή των Σαββίνων- ο μόνος πόλεμος που έγινε ποτέ για να αρπάξουν συζύγους).
Και μια διευκρίνηση: Ο ρατσισμός με τη σημερινή μορφή του είναι προϊόν της αποικιοκρατίας. Ρατσισμός με την έννοια οτι υπάρχουν υποδεέστεροι λαοί δεν υπήρχε στην αρχαιότητα. Χαρακτηριστικό είναι οτι σε όλη την αρχαία γραμματολογία, ακόμη και της ύστερης αρχαιότητας δεν υπάρχει καμία περιγραφή χρώματος στο δέρμα. Τέτοια έλλειψη που θα νόμιζε κανείς οτι η μαύρη φυλη δεν υπήρχε καθόλου εκείνα τα χρόνια. Προφανώς στον τρόπο με τον οποίο σκεφτόντουσαν δεν το θεωρούσαν σαν στοιχείο άξιο αναφοράς το χρώμα του δέρματος. Ειδικά μάλιστα θεωρούσαν τους Αιθιόπες ως έναν εξαιρετικά όμορφο λαό. (Εξ ου και ο μύθος για το Love story μεταξύ Περσέα -γιου του Δία- και της Ανδρομέδας -πριγκήπισσας των Αιθιόπων). Η υποτίμηση που είχαν οι Αθηναίοι και οι Σπαρτιάτες ( πας μη έλλην βάρβαρος κλπ) στους άλλους λαούς ξεκινούσε από το πολίτευμά τους. Υποτιμούσαν όσους ήταν υπηκόους σε ξένους βασιλιάδες, εξαιτίας της έλλειψης της ελεύθερης βούλησής τους. Έπρεπε να υποτάσσονται στη βούληση του βασιλιά τους. Τους θεωρούσαν λοιπόν δούλους και όχι ελεύθερους ανθρώπους. ( Σημείωση: Τους δούλους, οι αρχαίοι έλληνες τους υποτιμούσαν λόγω της χαμηλής κοινωνικής τους θέσης και της έλειψης ελευθερίας, η οποία διαμόρφωνε ένα "δουλικό φρόνημα"- όχι λόγω της καταγωγής τους: εξίσου περιφρονούσαν έναν έλληνα δούλο με έναν σκύθη δούλο). Με αυτή την λογική δε μπορούσαν να έχουν σε υπόλειψη τους λαούς με αυταρχικά πολιτεύματα: ούτε τους υπηκόους (γιατί δεν ήταν πολίτες), ούτε κανένα από τα στοιχεία του πολιτισμού τους (γιατί ήταν φτιαγμένος ωστε να υπηρετεί και αυτός τον ηγεμόνα και όχι τους πολίτες. Τον θεωρούσαν οτι έκανε "μαλθακούς " τους ανθρώπους ώστε να υποκύπτουν εύκολα στη θέληση του μονάρχη).) Για παράδειγμα την εποχή Περικλή υποτιμούσαν ως υπόδουλους στον Μέγα Βασιλέα όλους τους Πέρσες- και ας ήταν η ισχυρότερη αυτοκρατορία της εποχής της, έχοντας καθυποτάξει και την Αίγυπτο, ενώ εκτιμούσαν ιδιαιτέρως τους ακόμη "άσημους" Ρωμαίους, οι οποίοι μόλις είχαν ξεκινήσει το ντεμπούτο τους στην διεθνή ιστορική σκηνή, λόγω του δημοκρατικού τους πολιτεύματος, αυτοί ήταν ελεύθεροι άνθρωποι. Εννοείται οτι και αυτή η στάση δεν ήταν ακριβώς ομοιογενής: ο γνωστός μας Ηρόδοτος, μεγάλος ταξιδευτής της εποχής του και αυτός, γεννημένος στην Αλικαρνασό της Καρίας, μακριά δηλαδή από την επιροή της Αθήνας, είχε διαφορετικές απόψεις για την αξία των λαών και των πολιτισμών, από εκείνες του Αριστοτέλη, για παράδειγμα. Όσον αφορά τον Αλέξανδρο σαφώς και δεν υποτιμούσε τους αντιπάλους του (ως λάτρης του Ομήρου δε θα μπορούσε ποτέ να τους υποτιμήσει: τι μπορούμε να πούμε για την Ιλιάδα κατά την οποία εξυμνείται οι αντίπαλοι Τρώες;- άλλο ένα χαρακτηριστικό αρχαίας ελληνικής στρατιωτικής ηθικής: δεν τα βάζει κανείς με υποδεέστερους, για να έχει κανείς τιμή οφείλει να τα βάζει με ίσους ή με ανώτερους. Η τιμή στον αντίπαλο αντανακλά και στον ίδιο). Και κατά τη γνώμη μου αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που ο Αλέξανδρος κατάφερε να τους κερδίσει τους αντιπάλους του: με έναν ελάχιστο στρατό και με τιποτένια οικονομικά μέσα διέλυσε μια τεράστια αυτοκρατορία. Παντρεύτηκε με ντόπιες γυναίκες και υποχρέωσε το στρατό του να κάνει το ίδιο. (Φυσικά και δεν είχαν όλοι τις ίδιες ιδέες: μετά το θάνατό του όλοι του οι αξιωματικοί τις χώρισαν, εκτός από τον Σέλευκο- ο μόνος που την κράτησε και την Απάμεια τη σύζυγό του και την Συρία μαζί). Οτι έσφαξε ο Αλέξανδρος, ναι έσφαξε πάρα πολλούς λαούς και πόλεις, χωρίς έλεος, αλλά και χωρίς να έχει την άποψη που είχαν πολύ αργότερα οι αποικιοκράτες οτι σφάζει υπανθρώπους κλπ. Τους έσφαζε πως να το πω : ψυχρά, επαγγελματικά είναι μια δουλειά που πρέπει να γίνει για να πάμε πάρα κάτω. Δεν ήταν μεγαλωμένος με χριστιανικό τρόπο, ώστε να πρέπει να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα: για να σφάζονται λαοί να πρέπει να δικαιολογηθεί ηθικά η σφαγή, επομένως κατασκεύαζονται κατηγορίες υπανθρώπων. Η ηθική του και οι θρησκευτικές του αντιλήψεις του επέτρεπαν μια χαρά να σφάζει τους εχθρούς του χωρίς τύψεις. Εμείς οι χριστιανοί που ενστερνιστήκαμε το "αγάπα το πλησίον σου" κλπ έπρεπε να βρούμε μεθόδους διαφυγής για τις σφαγές που είχαμε κατα νου να διαπράξουμε. Έσφαζε λοιπόν χαλαρά χωρίς τύψεις: την ημέρα όμως που έσφαξε μεθυσμένος στο συμπόσιο τον φίλο του και συμπολεμιστή ΚΛείτο, ο οποίος του τα έσουρνε αγρίως τη λάθος στιγμή, κατέρευσε αμέσως. Εκεί, η ηθική του του κτύπησε την πόρτα. Απρόσμενη για μας αντίδραση για κάποιον που έχει σφάξει και σφάξει. Κατά την ηθική του όσο έσφαζε πόλεις και λαούς δεν έκανε κάτι κακό: όταν όμως έσφαξε το φίλο του παρέβει θεμελιώδη ηθικό κανόνα.
Κατά τη γνώμη μου υπήρξε Μέγας Στρατηλάτης (ανεπανάληπτος τόσους αιώνες τώρα) και Μέγας Σφαγέας. Είναι οι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος. Δεν μπορεί κάποιος να είναι στρατηλάτης, χωρίς να κάνει και σφαγές. Ομελέτα χωρίς αυγά δε γίνεται. Παράλληλα ήταν και φιλοπερίεργος όσον αφορά τους ξένους πολιτισμούς, πράγμα που ξένιζε πάρα πολλές ελληνικές πόλεις, για παράδειγμα τους Αθηναίους στον καιρό του, οπότε έσερνε μαζι του και κάμποσους ερευνητές ώστε να καταγράφουν το τι έβλεπαν. Αυτό του απέδωσε μια αίγλη έτσι ώστε να απετέλεσει για αιώνες το πρότυπο του στρατηλάτη - επιστήμονα - κοινωνικού μεταρρυθμιστή. Πολλοί θέλησαν να μιμηθούν το παράδειγμά του ( και άραβες μεταξύ άλλων οι οποίοι είχαν σε μεγάλη υπόλειψη τον Ισκεντέρ) με γνωστότερό σε εμάς τον Ναπολέοντα (βλ. εκστρατεία στην Αίγυπτο -Σαμπολιόν -στήλη της Ροζέτης κλπ).
Και ναι πράγματι τη Θήβα την κατάστρεψε ολοκληρωτικά και τους κατοίκους της τους εξόρισε -εκτός από το σπίτι του Πινδάρου και τους απόγονούς του που τους επέτρψε να παραμείνουν στη Θήβα, εκείνοι όμως προς τιμή τους αρνήθηκαν να δεχτούν την εξαίρεση. Τους Αθηναίους όμως οι οποίοι είχαν συμμαχήσει με τους Θηβαίους τους συγχώρεσε γιατί είχαν σώσει την Ελλάδα από τους Πέρσες.
Ο Κολόμβος από την άλλη σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί στρατηλάτης: Με την επιμονή του κατάφερε να του δώσουν τρεις καραβέλες όλες κιόλες, έφτασε μεχρι την Καραϊβική χωρίς να ανοίξει μύτη, γύρισε πίσω για να ξεσηκώσει το υπόλοιπο σκυλολόι οτι είχε βρει άλλον τρόπο να φτάσει στις Ινδίες. Δεν μοιάζουν οι δύο περιπτώσεις σε τίποτε.
(Δεν ξέρω για το άγαλμα του Κολόμβου στη Βαρκελώνη, αλλά το άγαλμα του Αλέξανδρου στην παραλία της Θεσσαλονίκης δεν είναι και κανένα αριστούργημα της γλυπτικής τέχνης.)
Από Κορτές και Πισάρο ιδέα δεν έχω κατά πόσο ήταν ή δεν ήταν στρατιωτικές μεγαλοφυίες, δε νομίζω όμως οτι τίποτε καταγραφείς των ξένων πολιτισμών και ερευνητές τους είχαν ακολουθήσει. Μάλλον δεν ήταν και ιδιαίτερα φιλοπερίεργοι τύποι.