Π.Γ.Δ.Μ. Μακεδονική Σαλάτα

[fenia42]

Δε μπορείς να θυμάσαι όλα τα βιβλία που έχεις διαβάσει. Το πολύ- πολύ να θυμάσαι το συναίσθημα που σου άφησε ένα βιβλίο, ή κάποιο σημαντικό γεγονός που σου εξιστορήθηκε. Από το «Γεφύρι του Δρινου» του Ίβο Αντριτς λόγου χάρη, θυμάμαι χαρακτηριστικά το εξής : επι τουρκοκρατίας στο βοσνιακό έδαφος οι άνθρωποι, Σλάβοι, Εβραίοι, Έλληνες, μουσουλμάνοι, χριστιανοί, Ιταλοί, Ρομά, Οθωμανοί, συμβίωναν αρμονικά. Είχαν μάθει να προσαρμόζονται στον Οθωμανό κατακτητή, να τα έχουν καλά με τους τοπικούς άρχοντες, των οποίων ποτέ δεν επιδίωκαν την οργή. Ε, κι όταν οι φόροι γίνονταν αβάσταχτοι, δε δίσταζαν για την επιβίωσή τους να εξισλαμιστούν. Και είχαν τόσο πολύ προσαρμοστεί στην οθωμανική πραγματικότητα που τη μετέπειτα αυστρο-ουγγρική κατοχή την αντιμετώπισαν ως αβάσταχτη και βάρβαρη.
Βρισκόμαστε στο Βελιγράδι, σε ένα υπέροχα κιτς εστιατόριο και έχουμε την τύχη να έχουμε στην παρέα μας την @Ivana την Τρομερή. Η Ιβάνα για μένα εκτός από φιλη είναι και το πρώτο άτομο που γνώρισα, έντεκα χρόνια πριν από το travel stories, και είναι μια γυναίκα που θαυμάζω απεριόριστα για τη δύναμη την πυγμή τις γνώσεις και τη σλαβική της ευθύτητα.
Αν και ξεκινήσαμε από τη Θεσσαλονίκη δυο ζευγάρια, επέμενα πολύ να την συναντήσουμε και τελικά αποζημίωσα την παρέα. Η Ιβάνα μας μιλά για τους Σέρβους, τους καθολικούς Κροάτες, τους διχοτομημένους Βόσνιους που ακόμα γλείφουν τις πληγές τους, μας μιλά ακόμα με πίκρα για τα χαμένα εδάφη του Κοσόβου που σχεδόν από καταβολής κόσμου ανηκαν στη Σερβία. Μας μιλά ακόμα και για τους βομβαρδισμους του 1999 και την ακούμε αποσβολωμένοι, με το μυαλό στην σημερινή κατάσταση της Ουκρανίας. Η Ιβάνα είδε με τα εφηβικά της μάτια τι εστί πόλεμος.
Και οι Βόρειοι Μακεδόνες, ρώτησα; Ούτε αναφορά στο «φτωχό συγγενή» της πρώην Γιουγκοσλαβίας που πάει όπου φυσά ο άνεμος και που κανένας λαός δε δείχνει να τον συμπαθεί.
Την επομένη, στο Μαυσωλείο του Τίτο, παρατηρώ ένα χάρτη της Γιουγκοσλαβίας, ο οποίος στη σημερινή θέση της Β.Μακεδονίας γράφει Βαρντάρσκα ή κάτι παρόμοιο. Αισθάνομαι πως κάτι έχει πάει λάθος με αυτή τη χώρα. Τα χνάρια της μακρινής καταγωγής των Σλαβομακεδόνων χάνονται στο πέρασμα των αιώνων. Οι ίδιοι μοιάζουν να είναι δυο «λογιών» : μελαχρινοί με τοξωτά φρύδια και μαύρα βαθουλωτά μάτια, που ομοίους έχω δει στα εδάφη της Αλμωπίας στο Καϊμάκτσαλάν και που άλλωστε μιλούσαν σλαβική διάλεκτο, και ξανθοί με σλαβο-βλάχικα χαρακτηριστικά και ανοιχτόχρωμα βεβαίως μάτια.
Στην πραγματικότητα η Βόρεια Μακεδονία είναι η πιο πολύ-πολιτισμική χώρα όχι μόνο των Βαλκανίων αλλά και της Ευρώπης: Σλάβοι, Αλβανοί, Τούρκοι, Βλάχοι, Ρομά, Βόσνιοι• όλοι μαζί συνθέτουν το παζλ της γειτονικής αυτής χώρας που είναι τόσο κοντά και τόσο μακριά μας.
Η Ιβάνα μας λέει πως δε ξέρει πότε έγινε η «σλαβοποίηση» τους, παραθέτουμε ο καθένας μόνο την υποκειμενική του άποψη, αφού δεν έχει αποδειχτεί επιστημονικά τίποτα.
Η Βόρεια Μακεδονία αναζητά διακαώς μια εθνική ταυτότητα, απέχει όμως παρασάγγας από την απόκτησή της κι αυτό την αναγκάζει να σφετερίζεται -χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία- ό,τι μπορεί, από το ένδοξο παρελθόν της Ιστορίας.
Αυτο καθίσταται άμεσα σαφές στον επισκέπτη των Σκοπίων. Κανένα άλλο μέρος στον κόσμο, θαρρώ, δε περιστοιχίζεται από τόσο αμφιλεγόμενη κιτς αισθητική που δε δένει με τίποτα!
Τα Σκόπια είναι γεμάτα με κτήρια- μεγαθήρια που ισορροπούν σε ιωνικού ρυθμού χοντροκομμένες κολώνες, προσπαθώντας μάταια να υφαρπάξουν κάτι από την αρχαιοελληνική αίγλη και λιτότητα. Δίπλα στα τεράστια άσχημα κτήρια υπάρχουν γιαπιά- εν δυνάμει εξίσου χοντροκομμένου κιτς κτήρια , σοσιαλιστικού τύπου πολυκατοικίες- απομεινάρια , ενίοτε με μπρουταλιστικα στοιχεία, αψίδες θριάμβου-κακέκτυπα παρισινά και λεωφορεία διόροφα κόκκινα αλά Λονδίνο, καράβια- καφετέριες αραγμένα σε ενα ποτάμι που κοντεύει να στερέψει, χοντροκομμένες επίσης γέφυρες, άλλες παλιακές, άλλες υποτιθέμενες φουτουριστικές. Και αγάλματα, πολλά αγάλματα, εκατοντάδες διαφορετικά, χρωματιστά, άσχετα άσχημα και ασχημάτιστα, επιτηδευμένα να φαίνονται παλιά, χωρίς καμία συνοχή αγάλματα. Από το εκτρωματικό τεράστιο άγαλμα του Φιλίππου Β´ και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, σε αγάλματα γυναικείων φιγούρων, πάντα χοντροκομμένων, αγάλματα άγριων ταύρων και τεράστιων λιονταριών, αγάλματα τσάρων παπάδων και καλλιτεχνών, σοβιετικά αγάλματα για την υποτιθέμενη χειραφέτηση των γυναικών επί κομμουνισμού και σε μια γωνιά το πιο άκυρο άγαλμα όλων, αυτό του Ιουστινιανού.
Στα Σκοπια αντιλαμβάνεσαι πλέον ίδιοις όμμασι την ανάγκη ενός λαού, αφενός να υπάγεται κάπου, να διαθέτει μια ιστορία για να μπορεί να αυτοπροσδιορίζεται κι αφετέρου να έχει ενα ένδοξο παρελθόν για να μπορεί κι ο ίδιος να ακουμπήσει στην εθνική υπερηφάνεια του και να νιώσει σπουδαίος με τα κατορθώματα των προγόνων του. Αντιλαμβάνεσαι επίσης το σφετερισμό που λαμβάνει χώρα για να εξυπηρετήσει το προσωπικό αφήγημα ενός λαού θολωμένου κι έρμαιου, που προσκολλάται σε ενα ξένο χθες, αμελώντας να ασχοληθεί με το παρόν του, καταδικάζοντας έτσι μοιραία και το μέλλον του.

 

• 1
• 2
• 3
• …

  Go to chapter

  Go
• 7

Επόμενο Κεφάλαιο

1 of 7

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[Dina Z]

Ερώτηση:
Η λέξη ''Μακεδονική'' στον τίτλο σου αναφέρεται στην δική μας Μακεδονία ή μήπως στην Βόρεια Μακεδονία;
Η σαλάτα σου είναι, ας πούμε, Θεσσαλονικιά ή Σκοπιανή;
Γιατί αν έγινε λάθος μάλλον πρέπει να διορθωθεί!

 

[fenia42]

Μακεδονική σαλάτα λένε στην Ιταλία τη φρουτοσαλάτα. Αλλα είναι και κάτι σα να λέμε αχταρμας γιατί περί αυτού πρόκειται.
Έκανα λογοπαίγνιο.

 

[psilos3]

Επιτέλους ιστορία!

 

[Delmem38110]

Μακεδονική σαλάτα λένε στην Ιταλία τη φρουτοσαλάτα. Αλλα είναι και κάτι σα να λέμε αχταρμας γιατί περί αυτού πρόκειται.
Έκανα λογοπαίγνιο.

ένα από τα πιο ωραία λογοπαίγνια θα έλεγα.
αυτή ήταν η πιο παράξενη λέξη που έμαθα στην Ιταλία και συσχετιζόταν με επιδόρπιο
η ίδια η λέξη (για τη σαλάτα μιλάμε) Μακεδονία (macedonia) προέρχεται από τη γαλλική macedoine που σημαίνει ανακάτεμα διάφορων (αχταρμάς όπως είπε η αγαπητή φενια) πραγμάτων που με τη σειρά της πρέπει να έχει βάση στη ευρύτερη Μακεδονία που μετά τον μέγα Αλέξανδρο κατοικήθηκε από πολλούς και διάφορους λαούς,
αλλά υπάρχει και η άλλη εκδοχή να προέρχεται από το φυτό macerone με γεύση σέλινου που το χρησιμοποιούσαν για τη επεξεργασία των φρούτων.
η λέξη έχει ρίζες στη μακεδονικό σέλινο macedonicum petroselinum.
η ίδια η σαλάτα είναι νοστιμότατη και δροσιστική.
κόβουμε μικρά κομμάτια από ότι φρούτα θέλουμε μπανάνες ακτινίδια μήλα αχλάδια πορτοκάλια... τα βάζουμε σε ένα μεγάλο μπολ τα καλύπτουμε με χυμό πορτοκάλι και στύβουμε ένα η δυο λεμόνια, και ζάχαρη σε όποιον θέλει. οι πότες μπορούν να προσθέσουν και λίγο (λίγο όμως) λευκό κρασί..... η οτιδήποτε άλλο.
ο δυόσμος η η μέντα, ότι σας είναι πρόχειρο δίνει δροσιά.

 

[gkalla]

Μακεδονική σαλάτα λένε στην Ιταλία τη φρουτοσαλάτα. Αλλα είναι και κάτι σα να λέμε αχταρμας γιατί περί αυτού πρόκειται.
Έκανα λογοπαίγνιο.

Και στα ισπανικά macedonia είναι η φρουτοσαλάτα!

 

[fenia42]

ένα από τα πιο ωραία λογοπαίγνια θα έλεγα.
αυτή ήταν η πιο παράξενη λέξη που έμαθα στην Ιταλία και συσχετιζόταν με επιδόρπιο
η ίδια η λέξη (για τη σαλάτα μιλάμε) Μακεδονία (macedonia) προέρχεται από τη γαλλική macedoine που σημαίνει ανακάτεμα διάφορων (αχταρμάς όπως είπε η αγαπητή φενια) πραγμάτων που με τη σειρά της πρέπει να έχει βάση στη ευρύτερη Μακεδονία που μετά τον μέγα Αλέξανδρο κατοικήθηκε από πολλούς και διάφορους λαούς,
αλλά υπάρχει και η άλλη εκδοχή να προέρχεται από το φυτό macerone με γεύση σέλινου που το χρησιμοποιούσαν για τη επεξεργασία των φρούτων.
η λέξη έχει ρίζες στη μακεδονικό σέλινο macedonicum petroselinum.
η ίδια η σαλάτα είναι νοστιμότατη και δροσιστική.
κόβουμε μικρά κομμάτια από ότι φρούτα θέλουμε μπανάνες ακτινίδια μήλα αχλάδια πορτοκάλια... τα βάζουμε σε ένα μεγάλο μπολ τα καλύπτουμε με χυμό πορτοκάλι και στύβουμε ένα η δυο λεμόνια, και ζάχαρη σε όποιον θέλει. οι πότες μπορούν να προσθέσουν και λίγο (λίγο όμως) λευκό κρασί..... η οτιδήποτε άλλο.
ο δυόσμος η η μέντα, ότι σας είναι πρόχειρο δίνει δροσιά.

Όταν ήμουν μικρή και σπούδαζα στο ΑΠΘ είχα μάθει πως τη φρουτοσαλάτα τη λένε στα ιταλικά Macedonia αλλά ποτέ δεν αναρωτήθηκα γιατί. Την απάντηση μου έδωσε ο αείμνηστος Βασίλης Ραφαηλίδης από τα Σέρβια (μη με διορθώσετε ανεπιτυχώς πάλι) ο οποίος σε κάποιο βιβλίο του έγραφε πως ο όρος παραπέμπει στην πολυπλοκότητα πολυπολιτισμικότητα και πολύ εθνικότητα της περιοχής που προέκυψε με τους βαλκανικούς πολέμους και το διαχωρισμό εδαφών και πληθυσμών.

 

[fenia42]

Το απτό και πραγματικό παρελθόν των Σκοπίων ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σου διασχίζοντας την κεντρική γέφυρα και προσπερνώντας το άθλιο άγαλμα του Φιλίππου Β´ το οποίο ήταν βανδαλισμένο σε σημεία με σπρέι- φαίνεται πως υπήρξαν δυσαρέσκειες από αμφότερες πλευρές για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Για μένα που είναι η 3η φορά που διασχίζω τη χώρα και η πρώτη που τη διασχίζω μετά τη συμφωνία, κάποιες διαφορές είναι πλέον έκδηλες. Αν και το αντιαισθητικό άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου εξακολουθεί να δεσπόζει στην πλατεία Μακεδονίας κι εθνικιστικά συνθήματα να διαβάζουμε παντού, ο κόσμος -κυρίως εκείνοι που μας υποδέχτηκαν στη Γευγελή αλλά και οι αμέτρητοι αστυνομικοί που μας σταμάτησαν, μου φάνηκαν πιο ευγενικοί. Σα να έχει πέσει γραμμή να μας φέρονται καλύτερα, να μη ζητούν πρόστιμα και φιλοδωρήματα. Μάλιστα δε δίστασαν να μας μιλήσουν σε άπταιστα ελληνικά και να μας ευχηθούν καλό ταξίδι και ακόμα μια φορά να γελάσουμε με το «Σέρβα είναι η γυναίκα σου» αφού στην απανταχού π.ΕΣΣΔ και Π.Γιουγκοσλαβία όλοι με περνούν για ντόπια. Το αεροδρόμιο αποτελεί και το πιο χειροπιαστό παράδειγμα «συμφιλίωσης» αφού μετονομάστηκε από Μέγας Αλέξανδρος καθώς και ο κεντρικός περιφερειακός δρόμος που οδηγεί στην Ελλάδα ονομάζεται πλέον Δρόμος της Φιλίας.
Πίσω από το άγαλμα του άλλοτε ένδοξου βασιλιά λοιπόν ξεκινά ο μουσουλμανικός τομέας, μια πιο γραφική γειτονιά της πόλης των Σκοπίων, με ξεκάθαρη οθωμανική επιρροή. Ένα μέρος που θα μπορούσε να βρίσκεται στην Αλβανία, είτε στη Θράκη, είτε στο Κόσοβο, είτε στην Τουρκία- τόσο έντονη είναι η επιρροή όχι μόνο στην αρχιτεκτονική αλλά και στην κουλτούρα.
Εδώ οι γυναίκες κυκλοφορούν ως επί τω πλείστον με μαντήλα, οι άντρες αράζουν πίνοντας τσάι με ένα ναργιλέ στο χέρι, ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει ενώ τα μικρομάγαζα πουλούν από χαλιά κιλίμια και χρυσαφικά μέχρι βεβαίως κεμπάπ και Μπουρέκ. Σταματήσαμε για ένα μπουρεκ με κιμά συνοδεία Αριάν και πληρώσαμε μόλις 3€ για 4 μπουρέκ. Ο ιδιοκτήτης μιλούσε τουρκικά και είχε πίσω του φωτογραφία του Ερντογάν αλλα όταν τον ρωτήσαμε από που κατάγεται μας είπε «από εδώ» .
Νιώθουμε σα να είμαστε στη Θράκη, ειδοποιός διαφορά όμως η ύπαρξη του Αλβανικού στοιχείου που κάνει εθνικιστικά όνειρα, ονειρευόμενο την ιδέα της Μεγάλης Αλβανίας. Δεν είναι τυχαίο ότι εδώ «ανθεί» ο εθνικισμός όσο σε καμία άλλη γωνιά της γης όπου υπάρχει αλβανική κοινότητα. Στη Βόρεια Μακεδονία οι Αλβανοί αποτελούν μειονότητα ερχόμενοι δεύτεροι πληθυσμιακά μετά τους Σλάβους ενώ μόνο πρόσφατα και με αιματοκύλισμα κατάφεραν να κατοχυρώσουν θεμελίωδη δικαιώματα όπως το να υπάρχει η γλώσσα τους στα σχολεία, στης επιγραφές, στη Βουλή.

(κάπου ώπα βρε αυτόχθονες)

Τα Σκόπια εξέπληξαν την παρέα η οποία σοκαρίστηκε από την αισθητική του μέρους. Όμως εμείς δεν ήρθαμε μέχρι εδώ μόνο για τα Σκόπια. Βάση μας μετά το Βελιγράδι θα είχαμε το Τέτοβο, μια πιο σκληροπυρηνική πόλη στην οποία το αλβανικό στοιχείο επικρατεί. Για μένα το Τέτοβο αποτελεί το τρίτο και τελευταίο κομμάτι του παζλ που συνθέτει το αλβανικό στοιχείο, όπως αυτό έχει απλωθεί στη βαλκανική χερσόνησο. Ήξερα πως θα αντίκριζα κάτι τελείως διαφορετικό από την Αλβανία που είχα επισκεφτεί το 2017 και 2018 κι από το Κόσοβο που επισκέφτηκα το 2017. Επιπλέον, θα ερχόμουν αντιμέτωπη με μια ιδιαίτερη θρηκευτική Σέχτα για την οποία είχα ακούσει πρώτη φορά στα Πομακοχώρια.

 

[thanos75]

Όταν ήμουν μικρή και σπούδαζα στο ΑΠΘ είχα μάθει πως τη φρουτοσαλάτα τη λένε στα ιταλικά Macedonia αλλά ποτέ δεν αναρωτήθηκα γιατί. Την απάντηση μου έδωσε ο αείμνηστος Βασίλης Ραφαηλίδης από τα Σέρβια (μη με διορθώσετε ανεπιτυχώς πάλι) ο οποίος σε κάποιο βιβλίο του έγραφε πως ο όρος παραπέμπει στην πολυπλοκότητα πολυπολιτισμικότητα και πολύ εθνικότητα της περιοχής που προέκυψε με τους βαλκανικούς πολέμους και το διαχωρισμό εδαφών και πληθυσμών.

Ακριβώς, ο υπέροχος Βασίλης Ραφαηλίδης το είχε αναφέρει στο βιβλίο του "Οι λαοί των Βαλκανίων". Όλη η σειρά βιβλίων που είχε βγάλει εκείνα τα χρόνια "Οι λαοί της Ευρώπης", "Οι λαοί των Βαλκανίων", "Οι λαοί της Μέσης Ανατολής", ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και έλεγε αρκετές αλήθειες (αν και πια έχουν αλλάξει τόσα μέσα στις τελευταίες 3 δεκαετίες). Το πλέον πάντως ενδιαφέρον του για μένα βιβλίου είναι η "Κωμικοτραγική ιστορία του νεοελληνικού κράτους 1830-1974¨"

 

[Delmem38110]

Όταν ήμουν μικρή και σπούδαζα στο ΑΠΘ είχα μάθει πως τη φρουτοσαλάτα τη λένε στα ιταλικά Macedonia αλλά ποτέ δεν αναρωτήθηκα γιατί. Την απάντηση μου έδωσε ο αείμνηστος Βασίλης Ραφαηλίδης από τα Σέρβια (μη με διορθώσετε ανεπιτυχώς πάλι) ο οποίος σε κάποιο βιβλίο του έγραφε πως ο όρος παραπέμπει στην πολυπλοκότητα πολυπολιτισμικότητα και πολύ εθνικότητα της περιοχής που προέκυψε με τους βαλκανικούς πολέμους και το διαχωρισμό εδαφών και πληθυσμών.

δεν σε διόρθωσα ανεπιτυχώς.
απέδωσα με λίγο χιούμορ αυτό που οι Ιταλοί (και μόνο οι Ιταλοί) ξέρουν για τη συγκεκριμένη λέξη, από που πιθανόν προέρχεται ποιες είναι οι ρίζες της.
αν κάποιος γνωρίζει πολύ καλά ιταλικά παραθέτω δυο συνδέσμους.
συγνώμη.

macedònia² in Vocabolario - Treccani
MACEDONIA DI FRUTTA: ORIGINE DEL NOME E SAGRA

 

[fenia42]

δεν σε διόρθωσα ανεπιτυχώς.
απέδωσα με λίγο χιούμορ αυτό που οι Ιταλοί (και μόνο οι Ιταλοί) ξέρουν για τη συγκεκριμένη λέξη, από που πιθανόν προέρχεται ποιες είναι οι ρίζες της.
συγνώμη.

macedònia² in Vocabolario - Treccani
MACEDONIA DI FRUTTA: ORIGINE DEL NOME E SAGRA

Δε το είπα για σένα

 

[vickokka]

Ερώτηση:
Η λέξη ''Μακεδονική'' στον τίτλο σου αναφέρεται στην δική μας Μακεδονία ή μήπως στην Βόρεια Μακεδονία;
Η σαλάτα σου είναι, ας πούμε, Θεσσαλονικιά ή Σκοπιανή;
Γιατί αν έγινε λάθος μάλλον πρέπει να διορθωθεί!

Macedonia, σε ιταλια και αλλες κουζινες ειναι η φρουτοσαλατα, το μπερδεμα φρουτων δηλαδη οπως ακριβως ειναι και η Μακεδονια, ενα μπερδεμα λαών. Ενα τουρλουμπουκι!