Λακωνία:Καστροπολιτείες, πυργόσπιτα, βουβά καλντερίμια, λιμναία σπήλαια, βυθισμένες πόλεις, απολιθωμένα φοινικοδάση και οινοπνευματί κρυστάλλινα νερά!

[Klair]

Ωραίο ταξίδι κι όπως πάντα εξαιρετική περιγραφή!

@Smaragda53 Σε ευχαριστώ για το ωραίο σχόλιο!

Πηγαίνοντας στον Γέρακα (εμείς το λέγαμε Γεράκι δεν ξέρω γιατί, πριν μερικά χρόνια που είχα πάει με ιστιοπλοικό), πας, πας, πας και σιγά-σιγά καταλαβαίνεις ότι έχεις μπει σ΄ένα φιορδ κανονικότατο και πολύ μακρύ. Από την ανοικτή θάλασσα είναι πολύ δύσκολο να βρεις το άνοιγμα για το φιορδ, εμείς ευτυχώς είχαμε εξασκημένο "καπετάνιο"! Κάναμε μπάνιο στο μώλο και παρ΄ολίγο να μας χτυπήσει το ιπτάμενο δελφίνι που ερχόταν ολοταχώς από τη γωνία και δε φαινόταν! Φάγαμε στα ταβερνάκια, κάναμε βόλτα στη λίμνη που είναι πραγματικός βιότοπος, αλλά το καλύτερο ήταν όταν το δεύτερο βράδυ μας στρίμωξαν όλους σε μια καρότσα ενός τρίκυκλου και μας ανέβασαν στο χωριό που γινόταν πανηγύρι! Τι ωραία που ήταν προ κορωνοιού και δεν το καταλαβαίναμε οι ανόητοι!

Αυτά είναι τα ωραία που σημαδεύουν τις ζωές μας και ξυπνούν τις αναμνήσεις μας με το παραμικρό ερέθισμα! Πάντα τέτοια!! Θέλω να πιστεύω ότι αργά ή γρήγορα, με υπομονή και υπευθυνότητα, η κανονικότητα θα επιστρέψει και θα ξαναβρούμε τους ταξιδιωτικούς μας ρυθμούς.

Στη Μονεμβασιά πρώτη φορά πήγες? Αξίζει να μείνεις μέσα στο κάστρο και να πας άλλες εποχές κι όχι καλοκαίρι.

Έχω ξαναπάει στη Μονεμβασιά πριν αρκετά χρόνια και έχω μείνει μέσα στο Κάστρο (θα γίνει αναφορά στο επόμενο κεφάλαιο). Συμφωνώ ότι το καλοκαίρι είναι δύσκολη περίοδος και ειδικά ο Αύγουστος. Προ ιού, τον Αύγουστο δεν πήγαινα πουθενά διακοπές (πλην Κρήτης-λόγω του φοιτητή γιου μου) αλλά φέτος είναι εντελώς διαφορετικά τα πράγματα γι΄ αυτό το τολμήσαμε.

 

[Klair]

Μονεμβασιά: Εξερευνώντας την Κάτω Πόλη

Κυρά Μονοβασιά μου, πέτρινο καράβι μου.

Χιλιάδες οι φλόκοι σου και τα πανιά σου.

Κι όλο ασάλευτη μένεις, να με αρμενίζεις μες την Οικουμένη.

Ετούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή,

σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια,

σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τα αμπέλια του,

σφίγγει τα δόντια. Δεν υπάρχει νερό. Μονάχα φως.

Ο δρόμος χάνεται στο φως

κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο.

Η ρίζα σκοντάφτει στο μάρμαρο.

Μαρμάρωσαν τα δέντρα, τα ποτάμια κι οι φωνές

μες στον ασβέστη του ήλιου.

Δεν υπάρχει νερό. Όλοι διψάνε. Χρόνια τώρα.

Όλοι μασάνε μια μπουκιά ουρανό πάνω από την πίκρα τους.

Γιάννης Ρίτσος


18 Αυγούστου 2020

Ξυπνήσαμε πρωί-πρωί, φρέσκοι και δροσεροί, αφού δεν χρειάστηκε καν να ανάψουμε το κλιματιστικό κατά τη διάρκεια της νύχτας. Πήραμε ένα γρήγορο πρωινό στην κουζίνα του διαμερίσματος, από προμήθειες που είχαμε μαζί μας και ετοιμαστήκαμε για το ταξίδι μας στον χωροχρόνο.

Διασχίσαμε με το αυτοκίνητο τη γέφυρα

και η καλή μας τύχη ήταν πάλι μαζί μας, αφού βρήκαμε parking ακόμα πιο κοντά στην Πύλη. Αν και πρωί, ο δρόμος του ενός χιλιομέτρου ήταν σε όλο του το μήκος κατειλημμένος από σταθμευμένα αυτοκίνητα.

H Νέα Πόλη από το σημείο που παρκάραμε:

Περνώντας την Πύλη και μπαίνοντας στο Κάστρο, υπό το εκτυφλωτικό φως του ηλίου, νιώσαμε ότι περάσαμε την Πύλη του χρόνου, ξεκινώντας ένα ταξίδι πίσω στο παρελθόν, όταν ο Βράχος της Μονεμβασιάς, η Άκρα Μινώα, όπως ονομαζόταν στην αρχαιότητα, αποκόπηκε από την Πελοπόννησο με έναν σεισμό, το 375 μ.Χ. και άρχισε να πλέει σαν “Πέτρινο Καράβι” καταμεσής του Μυρτώου Πελάγους.

Στρίψαμε αμέσως αριστερά, σε ένα ανηφορικό καλντερίμι και μετά από λίγα βήματα βρεθήκαμε στην αυλή του σπιτιού του Γιάννη Ρίτσου.

Εδώ στέκεται η προτομή του ποιητή ατενίζοντας το Πέλαγος. Σε αυτόν οφείλει η Μονεμβασιά, τον ιδιαίτερο χαρακτηρισμό “Πέτρινο Καράβι”.

Στη συνέχεια κατεβήκαμε τα σκαλάκια δεξιά της Πύλης και περνώντας από αυτήν τη χαμηλή καμάρα

κατηφορίσαμε προς το Τείχος της θάλασσας, την περατζάδα δηλαδή, που κινείται κατά μήκος του και διακόπτεται από τις δυο πλατείες-πλατώματα της Πολιτείας.

Φτάνοντας εδώ καταλαβαίνεις γιατί ο ποιητής εμπνεύστηκε και παρομοίασε τη Μονεμβασιά με καράβι, αφού η θέα προς τη θάλασσα απλώνεται ως εκεί που φτάνει το μάτι ελλείψει απέναντι στεριάς. Εδώ αντιλαμβάνεσαι τη συνδιαλλαγή που συμβαίνει, μεταξύ της άγριας ομορφιάς της πέτρας και του ήρεμου και χαλαρωτικού γαλάζιου της θάλασσας.

Βλέποντας τους λουόμενους στο Πορτέλο να βουτούν από τα μαύρα, άγρια βράχια της ακτογραμμής στη θάλασσα, μας δόθηκε η εντύπωση, ότι πηδούν από την κουπαστή ενός πλοίου στην καλοφτιαγμένη, γαλάζια πισίνα της πλώρης του.

INFO: Το Πορτέλο είναι ένα μικρό, κρυμμένο άνοιγμα στη νότια πλευρά των Τειχών, μέσα στην καρδιά της Καστροπολιτείας, που οδηγεί στο γραφικό ομώνυμο λιμανάκι. Παλαιότερα λειτουργούσε ως λιμάνι ανεφοδιασμού του Κάστρου, αλλά και ως ο μόνος χώρος, όπου μπορούσαν να κάνουν μπάνιο οι Μονεμβασιώτες. Το Πορτέλο αναπλάστηκε και σήμερα προσφέρει τη μοναδική εμπειρία να κολυμπά κανείς στη σκιά της Καστροπολιτείας.

Από αυτό το σημείο μπορέσαμε να δούμε τους γλάρους να βολτάρουν πάνω από την Πέτρινη Πολιτεία και αφουγκραστήκαμε την ανάσα της θάλασσας και τον απαλό ήχο των κυμάτων που σκάνε στα βράχια.

Και σαν σηκώσαμε το κεφάλι ψηλά και κοιτάξαμε, καταλάβαμε για ποιο λόγο η Μονεμβασιά, με το σύνθετο όνομά της, Μόνη και Έμβασις, ήταν το μήλο της Έριδος και διακαής πόθος, για πολλούς και διαφορετικούς κατακτητές.

Το Κάστρο στη μακρόχρονη ιστορία του έγινε Βυζαντινό, Φράγκικο, Ενετικό, Οθωμανικό με πολλαπλές κατακτήσεις από τους ίδιους κατακτητές, πριν γίνει οριστικά Ελληνικό, κρατώντας αναλλοίωτα τα σημάδια, τουλάχιστον τεσσάρων διαφορετικών πολιτισμών. Έχει πολιορκηθεί και ελευθερωθεί, έχει δει πολιτισμούς να ακμάζουν και να παρακμάζουν, αυτοκρατορίες να μεγαλουργούν και να καταποντίζονται, έχει υποστεί ακόμα και πειρατική κυριαρχία.

Συνεχίσαμε την πορεία μας κατά μήκος του Τείχους της θάλασσας, με στόχο να φτάσουμε στα ανατολικά Τείχη της Πολιτείας.

Συναντήσαμε τη μεγάλη λιθοστρωμένη πλατεία της Χρυσαφίτισσας. Η πλατεία στολίζεται με γραμμικά γλυπτά και διάσπαρτες μπάλες κανονιών.

Το έργο υλοποιήθηκε και εγκαινιάστηκε πρόσφατα (2015) και πλέον ο χώρος αυτός αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του οικισμού, αφήνοντας στη λήθη την πρώην χωμάτινη αλάνα, με τις λάσπες, τα αγριόχορτα και τις πέτρες από τα γκρεμισμένα αρχοντικά. Τέσσερις πλάκες, που είναι τοποθετημένες στις εισόδους της πλατείας έχουν σκαλισμένους επιλεγμένους στίχους του ποιητή Γιάννη Ρίτσου, από τη συλλογή Μονεμβασιά. Τα δε γλυπτά είναι εμπνευσμένα από τη Βυζαντινή καλλιγραφία: “Φλερτάρουν με την ιδέα της βλάστησης και των κλαριών και αποτυπώνουν τον πολύ σημαντικό ρόλο που έχουν τα γράμματα στον Βυζαντινό πολιτισμό”.

Η πλατεία απέσπασε έπαινο, στις 24/2/2018 στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη, όπου πραγματοποιήθηκαν τα αρχιτεκτονικά βραβεία ΔΟΜΕΣ 2018. Εκτός από την πλατεία, τα κλικ της φωτογραφικής μας μηχανής έκλεψε και ο κατάλευκος ναός της Παναγίας Χρυσαφίτισσας, του 17ου αιώνα.

INFO: Η Παναγία Χρυσαφίτισσα είναι χτισμένη τον 17ο αιώνα, στη θέση άλλου παλαιότερου ναού, της Παναγίας της Οδηγήτριας. Μέσα στον ναό είναι τοποθετημένη η ομώνυμη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, έργο πιθανώς του 15ου ή του 16ου αιώνα. Σύμφωνα με την παράδοση η εικόνα βρισκόταν αρχικά στο χωριό Χρύσαφα της Λακωνίας. Στη Μονεμβασιά έφτασε μόνη της με τρόπο θαυμαστό, στο σημείο που ιδρύθηκε αργότερα ο ναός και το μοναστήρι της Παναγίας Χρυσαφίτισσας. Την εικόνα ανακάλυψε εκεί μια ηλικιωμένη γυναίκα, η οποία ειδοποίησε αμέσως τον Επίσκοπο.

Συγκεντρώθηκαν τότε όλοι οι χριστιανοί, την παρέλαβαν και τη λιτάνευσαν μέχρι τον μητροπολιτικό ναό, όπου και την τοποθέτησαν. Την ίδια νύχτα η εικόνα εξαφανίστηκε. Επέστρεψε πάλι θαυματουργικά στον τόπο ευρέσεως. Ύστερα από αυτό οι κάτοικοι ικανοποιώντας τη θέληση της Θεοτόκου, έχτισαν εκεί ναό και τοποθέτησαν μέσα σε αυτόν την εικόνα. Κάτω από τον ναό αναβλύζει πηγή, η μοναδική στη Μονεμβασιά, που το θαυματουργό της νερό συντελεί στην απόκτηση παιδιών και μάλιστα αγοριών.

Στο μεταξύ έμαθαν οι Χρυσαφίτες (κάτοικοι του χωριού Χρύσαφα, απ΄ όπου έφυγε η εικόνα) ότι η εικόνα τους βρίσκεται στη Μονεμβασιά και πήγαν να τη ζητήσουν από τον Επίσκοπο, ο οποίος αρνήθηκε να τη δώσει πίσω. Οι Χρυσαφίτες κατέφυγαν στο δικαστήριο, το οποίο και κέρδισαν μεταφέροντας την εικόνα πίσω στο χωριό τους. Η Παναγία όμως δεν έμεινε ικανοποιημένη με τη μεταφορά της, γι΄ αυτό επέστρεψε πάλι στη Μονεμβασιά, στον νεόδμητο ναό της.

Πηγή: www.monemvasianews.gr

Περάσαμε την ανατολική Πύλη των Τειχών

και ακολουθήσαμε το στενό, κατηφορικό μονοπάτι που φτάνει μέχρι τον Φάρο του 1896.

Επιστροφή και πορεία ανηφορική για τη συνέχεια της εξερεύνησής μας. Σε πρώτο πλάνο στο οπτικό μας πεδίο, ο ναός του Αγίου Νικολάου ξεχώριζε ανάμεσα στα πέτρινα αρχοντικά και το Malvasia cafe είχε απλωμένα, καρέκλες και τραπεζάκια, πάνω στο στενό πλάτωμα. Οι λιγοστοί για την ώρα πελάτες προσπαθούσαν να βρουν καταφύγιο, από τον ανελέητο ήλιο, στα τραπεζάκια κάτω από τη γέρικη ελιά.

INFO: Ο ναός του Αγίου Νικολάου είναι σταυροειδής με τρούλο. Η επιγραφή στο αέτωμα της εισόδου αναφέρει ότι ο ναός ανεγέρθηκε από τον ιατρό-φιλόσοφο Ανδρέα Λικίνο. Το κτίριο δεν λειτούργησε ποτέ ως εκκλησία, αλλά χρησιμοποιήθηκε ως οπλοστάσιο, κατά την περίοδο της Β΄ Τουρκοκρατίας. Έγινε και σχολείο, στο οποίο φοίτησε ο Γιάννης Ρίτσος.

Πέσαμε πάνω και στον ναό της Αγίας Άννας ή Αγίων Ακινδύνων.

INFO: Δίκλιτος θολοσκέπαστος ναός. Η αρχική οικοδομική του φάση ανάγεται στους Βυζαντινούς χρόνους. Μετασκευάστηκε από μονόχωρος σε δίκλιτος πιθανότατα κατά την περίοδο της Β΄ Ενετοκρατίας (1690-1715).

Ρίξαμε ξανά το βλέμμα μας προς τη θάλασσα και προς την πλατεία της Χρυσαφίτισσας

και μετά χαθήκαμε στα στενά καλντερίμια. Το να περιδιαβαίνεις τα στενά σοκάκια της Μονεμβασιάς δεν είναι μια απλή βόλτα, είναι πραγματική εμπειρία! Τίποτα δεν είναι το ίδιο. Κανένα καλντερίμι, καμιά ανηφοριά, καμιά καμάρα, κανένας ναός, γιατί οι διαφορετικοί κατακτητές έχουν αφήσει τα δικά τους ιδιαίτερα αποτυπώματα πάνω στην πόλη, όλα αυτά τα χρόνια. Αυτή είναι και η μοναδική της ατμόσφαιρα και γι΄ αυτό μαγνητίζει ακατάπαυστα τους επισκέπτες της.

Όλα αυτά τα ετερόκλητα στοιχεία έκαναν και εμάς να θέλουμε να περπατήσουμε, πόντο-πόντο τις γειτονιές της. Το παράδοξο με τα καλντερίμια της είναι ότι πολλές φορές δεν οδηγούν κάπου συγκεκριμένα. Μπορεί να ανεβαίνεις σκαλιά, να περνάς από στενά περάσματα και ξαφνικά να βρεθείς στην αυλή ενός σπιτιού ή σε ένα αδιέξοδο και να πρέπει να ακολουθήσεις άλλη κατεύθυνση. Κανονικός λαβύρινθος. Τα περισσότερα από αυτά έχουν όμορφες πέτρινες καμάρες που λέγονται “δρομικές” ή “διαβατικά”. Συνήθως όλα τα καλντερίμια ξεκινούν από τον κεντρικό δρόμο και διακλαδώνονται ανηφορικά ή κατηφορικά, προς κάθε πιθανή κατεύθυνση και η καλύτερη ιδέα είναι να τα περπατήσει κανείς όλα ή τέλος πάντων, αν όχι όλα, τα περισσότερα, αφού ο κόπος και ο ιδρώτας του θα αποζημιωθούν με πανέμορφες εικόνες.

Ανθισμένες γλάστρες και αυλές, βουκαμβίλιες που γαντζώνονται πάνω στους πέτρινους τοίχους και πανέμορφες πόρτες θα είναι η ανταμοιβή του.

Είπα πόρτες…. αχ αυτές οι πόρτες!! Σε αυτό το ταξίδι έφαγα κόλλημα με τις πόρτες. Όχι μόνο της Μονεμβασιάς, αλλά και της Αρεόπολης. Θα μπορούσα όλη μέρα να περιπλανιέμαι, για να ανακαλύπτω και να φωτογραφίζω, όλες μα όλες τις πόρτες.

Η περιπλάνηση στην ψηλότερη συνοικία της Κάτω Πόλης μας έβγαλε σε ένα από τα ανηφορικά καλντερίμια, που οδηγούν προς την Άνω Πόλη. Έτσι συμπτωματικά, χωρίς να το έχουμε σχεδιάσει βρεθήκαμε στην είσοδο της εκκλησίας της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας, η οποία κατέχει περίοπτη θέση σε αυτήν τη γειτονιά.

Η εκκλησία ήταν ανοιχτή και μπορέσαμε να θαυμάσουμε το ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο τέμπλο του 16ου αιώνα, με τα έντονα αναγεννησιακά χαρακτηριστικά, που έχει παρθεί από τον ναό του Ελκόμενου Χριστού, στον οποίο ανήκε αρχικά.

INFO: Μονόκλιτη Βασιλική με τρούλο που χτίστηκε την περίοδο της Β΄ Ενετοκρατίας (1690-1715) και μετασκευάστηκε σε δίκλιτη πιθανότατα την ίδια περίοδο. Η τοπική παράδοση αναφέρει πως ιδρύθηκε από τον Επίσκοπο Κυθήρων Φιλόθεο Δαρμάριο, που καταγόταν από τη Μονεμβασιά. Η λατρεία της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας σχετίζεται πράγματι με τα Κύθηρα, τα οποία διατηρούσαν στενές εμπορικές και πολιτιστικές σχέσεις με το Κάστρο της Μονεμβασιάς. Ο ναός είναι γνωστός και ως Παναγιά Κρητικιά, γεγονός που σχετίζεται με την εγκατάσταση προσφύγων από την Κρήτη στην Κάτω πόλη.

Για το τέλος αφήσαμε το κεντρικότερο κομμάτι της Πολιτείας. Η Κάτω Πόλη διασχίζεται από έναν κεντρικό δρόμο, ο οποίος είναι γεμάτος καταστήματα, καφέ και εστιατόρια. Τα παλιά χρόνια ήταν το εμπορικό κέντρο με τα εργαστήρια και τις οικίες των ναυτικών και των εμπόρων. Τα εμπορικά καταστήματα του τότε αναπτύσσονταν ακριβώς όπως συμβαίνει και σήμερα, κατά μήκος του κεντρικού δρόμου. Ήταν η “Μέση Οδός” των Βυζαντινών, ο “Φόρος” των Βενετών, το “Παζάρι” των Τούρκων και η “Αγορά” των Ελλήνων.

Γύρω από την πλατεία με το κανόνι συγκεντρώνονται τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Μονεμβασιάς.

Εδώ βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο, που χτίστηκε τον 16ο αιώνα και λειτούργησε αρχικά ως Τζαμί, αλλά και ο περιβόητος ναός του Ελκόμενου Χριστού.

INFO: Τρίκλιτη Βασιλική με τρούλο, τρεις ημικυκλικές αψίδες στα ανατολικά και θολωτό νάρθηκα στα δυτικά. Η αρχική οικοδομική φάση ανάγεται στους παλαιοχριστιανικούς χρόνους (6ος-7ος αιώνας). Ο ναός απογυμνώθηκε πολλές φορές από τις φορητές εικόνες και τα κειμήλιά του. Σήμερα το εσωτερικό του ναού κοσμείται με μεταβυζαντινές εικόνες (17ος-18ος αιώνας), όπως ο Ελκόμενος Χριστός ή η Γέννηση του Χριστού στο τέμπλο. Τα μαρμάρινα γλυπτά που είναι εγκατεστημένα γύρω από την εκκλησία ή εντοιχισμένα σε αυτήν χρονολογούνται στους παλαιοχριστιανικούς και βυζαντινούς χρόνους.

Η αξία της εικόνας του Ελκόμενου Χριστού είναι ανεκτίμητη. Είναι από τις σημαντικότερες και μεγαλύτερες εικόνες της Παλαιολόγειας περιόδου, ενώ έχει χαρακτηριστεί ως η σπουδαιότερη Σταύρωση σε φορητή εικόνα. Παρουσιάζει μια σκηνή του Θείου Πάθους και συγκεκριμένα αυτήν αμέσως μετά τον θάνατο του Χριστού. Στο κέντρο βρίσκεται ο Χριστός με τα μάτια κλειστά. Τον περιβάλλουν, στα αριστερά η Παναγία με τις μυροφόρες, ενώ δεξιά βρίσκεται ο Ιωάννης με έναν εκατόνταρχο πίσω του. Στην κορυφή υπάρχει η επιγραφή “ο βασιλιάς της δόξης”, ενώ στη βάση υπάρχει σπήλαιο με το κρανίο του Αδάμ μέσα σε αυτό.

Η εικόνα φυλάσσεται σε κουβούκλιο. Όλα αυτά τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας συμβαίνουν διότι η εικόνα εκλάπη πριν πολλά χρόνια από αρχαιοκάπηλους, οι οποίοι για να μπορέσουν να τη μεταφέρουν, την έκοψαν σε κομμάτια, αφού η εικόνα έχει το μέγεθος μιας πόρτας. Ευτυχώς βρέθηκε μετά από κάποιους μήνες και φυλάχθηκε στο Βυζαντινό Μουσείο, όπου και έγινε η αποκατάστασή της. Γύρισε τελικά στη Μονεμβασιά, αφού έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για την ασφάλειά της. Η εικόνα κλάπηκε στις αρχές Ιανουαρίου 1979 και επέστρεψε ύστερα από 32 χρόνια στη Μονεμβασιά. Στη συγκεκριμένη αρπαγή βασίστηκε ένα σίριαλ της κρατικής τηλεόρασης με τον τίτλο: “Ιερόσυλοι” του Κώστα Λυχναρά.

Η εκκλησία δυστυχώς βρισκόταν σε ανακαίνιση και δεν μπορέσαμε να δούμε τίποτα από όλα όσα περιγράφω παραπάνω.

Κάθιδροι, αναψοκοκκινισμένοι και λαχανιασμένοι βρήκαμε καταφύγιο στο “Βαθύσφαιρο”, ένα καφέ του κεντρικού δρόμου, το οποίο διαθέτει μια μικροσκοπική βεραντούλα στο πίσω μέρος. Δεν είχε κανέναν άλλο πελάτη και αράξαμε εκεί, απολαμβάνοντας τη μοναξιά και τη δροσιά, έχοντας θέα στα κεραμίδια των αρχοντικών που κατρακυλάνε στον κατήφορο μέχρι τη θάλασσα.

Σε αυτό το καφέ έφαγα το πρώτο μου αμυγδαλωτό, αφού το Κάστρο φημίζεται για το συγκεκριμένο παραδοσιακό γλυκό και πήρα πληροφορίες, από τη γλυκύτατη σερβιτόρα, από πού μπορώ να αγοράσω τα καλύτερα αμυγδαλωτά, για φίλους και συγγενείς. Θυμήθηκα ακόμη, ότι πριν πολλά χρόνια που είχα επισκεφθεί ξανά τη Μονεμβασιά, υπήρχε ένα μαγαζί στον κεντρικό δρόμο, κοντά στην πλατεία, που έφτιαχνε αμυγδαλωτά και ο κόσμος σχημάτιζε ουρές, για να αγοράσει και να απολαύσει επιτόπου αυτό το γλυκό. Σαν σήμερα θυμάμαι τη μυρωδιά του ροδόνερου να απλώνεται σε όλη τη γειτονιά του Κάστρου, αλλά η σερβιτόρα μου είπε ότι αυτό το μαγαζί δεν υπάρχει και πλέον είναι λιγοστοί αυτοί που ασχολούνται με την παραγωγή του γλυκού. Με πληροφόρησε επίσης, ότι το ζαχαροπλαστείο “Μορέως Ήδιστα” στη Νέα Πόλη είναι το πιο παλιό και παραδοσιακό μαγαζί και ότι εκεί θα βρω τα καλύτερα, κατά τη γνώμη της αμυγδαλωτά. Έτσι για την ιστορία να αναφέρω, ότι αγόρασα μερικά κουτιά από το “Μορέως Ήδιστα”, αλλά αυτό που έφαγα στο καφέ στο Κάστρο, μου άρεσε περισσότερο. Ήταν αγορασμένο από το “Κελάρι” το παντοπωλείο, το οποίο βρίσκεται στον κεντρικό δρόμο του Κάστρου, μου είπε η κοπέλα του καφέ.

Καθίσαμε αρκετή ώρα στη βεραντούλα, χωρίς ευτυχώς να εμφανιστεί κανείς άλλος θαμώνας και όταν πια όλες οι λειτουργίες μας είχαν επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα, αποφασίσαμε να αναχωρήσουμε, προς αναζήτηση παραλιών, για να κάνουμε τις βουτιές μας.

 

[Smaragda53]

Αχ Μονεμβασιά! Τι ωραία περιγραφή!

 

[Dr Snoopy]

Η εκκλησία δυστυχώς βρισκόταν σε ανακαίνιση και δεν μπορέσαμε να δούμε τίποτα από όλα όσα περιγράφω παραπάνω.

Εξαιρετική περιγραφή και ωραιότατες φωτογραφίες.Εαν επιτρέπεις,επειδή δεν μπόρεσες να μπεις στην εκκλησία,μία φωτογραφία του πληροφοριακού κειμένου που συνοδεύει την εικόνα του Ελκόμενου Χριστού

 

[Klair]

Εξαιρετική περιγραφή και ωραιότατες φωτογραφίες

@Dr Snoopy Σε ευχαριστώ πολύ για το ωραίο σου σχόλιο!

Εαν επιτρέπεις,

Είναι χαρά μου και επιδίωξή μου η συμμετοχή των αναγνωστών στις ιστορίες μου. Θεωρώ ότι οι ιστορίες επιβάλλεται να είναι διαδραστικές και να εμπλουτίζονται με γνώμες, απόψεις, εμπειρίες, φωτογραφίες και άλλων ταξιδιωτών. Σε ευχαριστώ λοιπόν για τη συμμετοχή και περιμένω και άλλες παρεμβάσεις.

 

[KIKI]

Ωραία διαδρομή επιλεξατε για να φτασετε Λακωνία.
Περιμενω την συνεχεια για τις εντυπωσεις σου απο τον νομό που ζω.

 

[Klair]

Ωραία διαδρομή επιλεξατε για να φτασετε Λακωνία.
Περιμενω την συνεχεια για τις εντυπωσεις σου απο τον νομό που ζω.

@KIKI Περίμενα πως και πως να εμφανιστείς στην ιστορία μου, γιατί αν θυμάμαι καλά ζεις μόνιμα στο Γύθειο.

Πράγματι, αν και δύσκολη λόγω πολλών στροφών, ήταν φανταστική διαδρομή και θα την έκανα με μεγάλη μου ευχαρίστηση, ξανά και ξανά, αν μου δινόταν αυτή η ευκαιρία.

Περιμένω με μεγάλη μου χαρά από εσένα, (κατά την εξέλιξη της ιστορίας) σχόλια, επισημάνσεις, τυχόν διορθώσεις, τέλος πάντων ό,τι σου κάνει κέφι γράψτο. Οι πληροφορίες σου θα είναι πολύτιμες για όλους. Σε ευχαριστώ εκ των προτέρων.

 

[Klair]

Μονεμβασιά: Ανακαλύπτοντας τις παραλίες της περιοχής

Επιστρέψαμε στο δωμάτιο για να φορέσουμε μαγιό και να πάρουμε τις πετσέτες. Στην είσοδο, πάνω στο τραπεζάκι υπήρχε πάλι μια μεγάλη πιατέλα με φρέσκα, μεγάλα, λαχταριστά σύκα και τσιμπήσαμε μερικά. Από μια πόρτα ξεπρόβαλε η οικοδέσποινα του καταλύματος και αδράξαμε την ευκαιρία να πάρουμε τη γνώμη της, για τις γύρω παραλίες. Μας πρότεινε να πάμε στην παραλία Αμπελάκια, θεωρώντας σαν ατού, ότι είναι οργανωμένη και έχει beach bar. Όταν εμείς της είπαμε ότι προτιμάμε ανοργάνωτες και πιο ήσυχες παραλίες, μας αντιπρότεινε την παραλία Καστράκι με τα αλμυρίκια, τα οποία θα μας προσέφεραν σκιά όλη τη μέρα. Την ευχαριστήσαμε και αναχωρήσαμε.

Εμείς είχαμε “κακό” σκοπό, δηλαδή να δούμε όσες περισσότερες από τις κοντινές παραλίες της Μονεμβασιάς μπορούσαμε. Κάναμε στάση στο κέντρο της Νέας Πόλης για να προμηθευτούμε πολεμοφόδια, σάντουιτς δηλαδή. Τρομάξαμε να τα βρούμε! Οι δύο φούρνοι δεν είχαν τέτοια….. πράγματα. Ρώτησα μια κοπέλα ντόπια και μου είπε ότι ο Mamakias, η κρεπερί, μάλλον θα έχει. Πράγματι υπήρχαν τρία σάντουιτς έτοιμα και είχε μια ακόμη μπαγκέτα ψημένη, για να μας φτιάξει και ένα τέταρτο. Ας είναι, βολευτήκαμε με αυτά και ξεκινήσαμε με νότια κατεύθυνση για να εξερευνήσουμε αρχικά αυτές τις παραλίες.

Η πρώτη στάση έγινε στα Αμπελάκια. Βρήκαμε μια και μοναδική θέση parking και μάλιστα κάτω από την παχιά σκιά ενός δέντρου. Η κωλοφαρδία μας στο θέμα parking δεν είχε προηγούμενο! Kατέβηκα από το αυτοκίνητο για να τσεκάρω την παραλία, παίρνοντας μαζί μου και τη φωτογραφική μηχανή. Με ακολούθησε και ο σύζυγος. Τα Αμπελάκια είναι φημισμένη παραλία της περιοχής, με ψιλή άμμο και έχει θέα στην Καστροπολιτεία.

Στην αριστερή πλευρά (κοιτώντας προς τη θάλασσα) η κατάσταση που επικρατούσε ήταν αυτή:

και στη δεξιά πλευρά αυτή:

O σύζυγος ψιλοψηνόταν να αράξουμε τέρμα-τέρμα δεξιά, στην τρύπα, γιατί υπήρχε φυσική σκιά και δεν θα χρειαζόταν να στήσουμε ομπρέλα. Σκεφτόταν επίσης την τέλεια θέση παρκαρίσματος, που θα κρατούσε δροσερό το αυτοκίνητο, καθ΄ όλη τη διάρκεια της παραμονής μας στην παραλία, αλλά εγώ δεν ψηνόμουν με τίποτα, να θρονιαστούμε στην πρώτη παραλία που συναντήσαμε και ήθελα να το ψάξουμε περισσότερο.

Στη συνέχεια συναντήσαμε τη μεγάλη παραλία του Ξιφιά, η οποία προφυλάσσεται από τους βόρειους ανέμους και τα μελτέμια. Στη μια πλευρά της είδαμε ένα ταβερνάκι, ενώ στο τέλος της απέραντης παραλίας υπάρχουν αλμυρίκια που δημιουργούν παχιά σκιά και εδώ αποφασίσαμε να ρίξουμε τις πρώτες μας βουτιές, αφού ο κόσμος ήταν ελάχιστος και η σκιά δελεαστική. Η αμμουδιά δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, αλλά επικράτησαν τα δύο προηγούμενα ατού και έτσι στρωθήκαμε για λίγες ώρες εδώ.

Όταν βαρεθήκαμε φύγαμε, κατευθυνόμενοι βόρεια αυτήν τη φορά, για να τσεκάρουμε δύο ακόμα παραλίες της περιοχής.

Πρώτα πήγαμε στο Καστράκι, με τα πολλά αλμυρίκια. Όταν φτάσαμε εκεί είδαμε να έχει γίνει κατάληψη στο αλσύλλιο, από τροχο-αυτοκίνητα και τροχόσπιτα. Γινόταν ο κακός χαμός! Η παραλία Καστράκι βρίσκεται στους πρόποδες του Κάστρου της Επιδαύρου Λιμηράς και είναι αμμώδης, με ψιλή άμμο. Αν και αποτελεί το τελευταίο τμήμα της παραλίας Πορί, δεν προσεγγίζεται από τον ίδιο δρόμο. Η φυσική σκιά των αλμυρικιών, την κάνει προφανώς ελκυστική, σε οικογένειες με παιδιά, αλλά όταν φτάσαμε εμείς εκεί υπήρχαν λίγοι λουόμενοι. Πάντως η παραλία είναι τεράστια και αν κάποιος θέλει να βρει μια ήσυχη “ακρούλα” για να κάνει το μπάνιο του, πιστεύω ότι θα τη βρει. Εμείς δεν βουτήξαμε εδώ και φύγαμε για το Πορί.

Το Πορί αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες παραλίες της περιοχής, με μήκος που φτάνει τα 2 χιλιόμετρα και προσφέρει θέα στον Βράχο της Μονεμβασιάς. Είναι βραβευμένη με γαλάζια σημαία, ιδανική για πολλούς λουόμενους, εκτός από εμάς. Την είδαμε, τη φωτογραφίσαμε και αποχωρήσαμε.

Μπροστά ακριβώς από το κατάλυμά μας εκτείνεται ο Κάκαβος, η παραλία της Νέας Πόλης, με μικρό βότσαλο. Υπάρχουν λίγες ομπρέλες, ξαπλώστρες και λειτουργούν κάποιες ταβέρνες και καφέ, αλλά εμείς ούτε καν της δώσαμε σημασία, αγνοώντας την επιδεικτικά, αφού τα γούστα μας απέχουν παρασάγγας από τέτοιου είδους επιλογές για κολύμπι. Τελειώνοντας με το beach hopping επιστρέψαμε στο δωμάτιο για ανασύνταξη, δηλαδή μπάνιο, ντύσιμο και απογευματινή εξερεύνηση της Άνω Πόλης της Μονεμβασιάς. Καλοκαιριάτικα, μόνον όταν έχει γείρει ο ήλιος και καταλαγιάσει η κάψα (λέμε τώρα), θεωρώ ότι μπορεί κάποιος να αρχίσει να σκαρφαλώνει σαν το κατσίκι, το ανηφορικό καλντερίμι που οδηγεί στην Άνω Πόλη.

 

[Klair]

Μονεμβασιά: Εξερευνώντας την Άνω Πόλη

Διασχίσαμε για ακόμη μια φορά τη γέφυρα έχοντας πλέον γερές πεποιθήσεις, ότι θα βρούμε και αυτήν τη φορά εύκολα να παρκάρουμε.

Όμως τώρα η τύχη, μας είχε εγκαταλείψει και δεν ήταν με το μέρος μας. Φτάσαμε μέχρι την Πύλη, χωρίς να βρούμε ούτε πόντο ελεύθερο. Κάναμε αναστροφή στο άπλωμα και αρχίσαμε να οδηγούμε ξανά προς τη Νέα Πόλη.

Δεν είχαμε καλά-καλά προχωρήσει λίγα μέτρα και το αετίσιο μάτι του συζύγου αντελήφθη, ότι η κυρία που περπατούσε στην άκρη του δρόμου κρατούσε κλειδιά αυτοκινήτου στο χέρι της. Την πλευρίσαμε, κατέβασα το παράθυρο και τη ρώτησα: -” Έχετε παρκάρει εδώ κοντά και πρόκειται να φύγετε?” -”Ναι, εδώ πιο κάτω έχω το αυτοκίνητό μου”, μου απάντησε. Την πήραμε στο κατόπι με ταχύτητα, όση και ο βηματισμός της, αφήνοντας όλα τα άλλα αυτοκίνητα να μας προσπερνούν από αριστερά, μέχρι που φτάσαμε στο σημείο που είχε το όχημά της. Eυτυχώς στη θέση του χωρούσε και το δικό μας αυτοκίνητο και έτσι λύσαμε πάλι αναίμακτα το θέμα του parking.

Η άκρη του νήματος της Μονεμβασίας ή Μονεμβασιάς ή Μονοβάσιας, γνωστή στους Φράγκους ως Μαλβαζία εντοπίζεται μετά τα μέσα του 6ου αιώνα, με την ίδρυσή της από τους κατοίκους της αρχαίας Σπάρτης, οι οποίοι έψαχναν να βρουν καταφύγιο από τις επιδρομές των Αβάρων και των Σλάβων. Παρ΄ όλα αυτά, τα αρχαιολογικά ευρήματα δεν συνηγορούν σε αυτήν την άποψη και τοποθετούν την ίδρυση της Μονεμβασιάς μερικές δεκαετίες νωρίτερα, στη βασιλεία του Ιουστινιανού. Από τότε χρονολογείται το πρώτο στάδιο της Βασιλικής του Ελκόμενου Χριστού, στο κέντρο της Κάτω Πόλης.

Η πόλη φαίνεται ότι αρχικά ιδρύθηκε στο ψηλότερο πλάτωμα της κορυφής και αργότερα επεκτάθηκε στα νοτιοανατολικά, σε τόπο πιο ομαλό, απάνεμο και αθέατο από την Πελοποννησιακή ακτή, διαθέτοντας το προνόμιο να αποτελεί καίριο παρατηρητήριο, σε όσα καράβια διέπλεαν το Μυρτώο Πέλαγος.

Από την κεντρική πλατεία με το κανόνι ξεκινάει το ανηφορικό καλντερίμι, που οδηγεί στην ακατοίκητη Άνω Πόλη, στην οποία υπάρχουν οι κατοικίες των αρχόντων των εκάστοτε κατακτητών, αλλά και εκκλησίες, χαμάμ και φυλακές.

Με γρήγορες και κοφτές ανάσες ανηφορίσαμε τις “Βόλτες” την πετρόχτιστη ελικοειδή διαδρομή, που γαντζώνεται στον Βράχο της Μονεμβασιάς. Άξιζε με χίλια το λαχάνιασμα και τα ποτάμια ιδρώτα που ρίξαμε, μέχρι να φτάσουμε μπροστά από την Πύλη της Άνω Πόλης.

Η Πύλη θυμίζει την κεντρική Πύλη εισόδου του Κάστρου, αλλά είναι πιο όμορφη και πιο μυστηριώδης, αφού συνοδεύεται από μικρό “τούνελ” με μικρά δωμάτια με πολεμίστρες, που βλέπουν πέρα μακριά στη θάλασσα.

Διατηρούνται μέχρι σήμερα οι αυθεντικές ξύλινες πόρτες με τα μεταλλικά ελάσματα.

INFO: Το συγκρότημα της κεντρικής Πύλης εισόδου της Άνω Πόλης διαδραμάτισε στο πέρασμα των αιώνων καίριο ρόλο στην άμυνα της Καστροπολιτείας. Οι επιμέρους χώροι του εξυπηρετούσαν τις ανάγκες της εκάστοτε φρουράς και δέχτηκαν πολλαπλές επεμβάσεις που αντιστοιχούν στη ζωή της πόλης, από τη βυζαντινή περίοδο μέχρι τους νεότερους χρόνους. Ο Οθωμανός περιηγητής Εβλιγιά Τσελεμπή (1688) περιγράφει το εσωτερικό της Πύλης, σαν έναν χώρο στάσης και ξεκούρασης, αλλά και σαν ένα είδος λέσχης για τη φρουρά, με τοίχους διακοσμημένους με όπλα.

Σταθήκαμε σαν υπνωτισμένοι στο μπαλκονάκι στην άκρη του γκρεμού, θαυμάζοντας την απαράμιλλη θέα σε ολόκληρη την Καστροπολιτεία και το απέραντο γαλάζιο του Μυρτώου Πελάγους.

Ανηφορίζοντας ακόμη υψηλότερα, στην κορυφή της Άνω Πόλης ορθώνεται η βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Σοφίας, απ΄ όπου η θέα κόβει κυριολεκτικά την ανάσα.

Κάναμε βόλτα στον περίβολο της εκκλησίας και σταθήκαμε στο χείλος του γκρεμού με κομμένη την ανάσα.

INFO: Αγία Σοφία ή Παναγία Οδηγήτρια. Οκταγωνικός, τρουλαίος ναός στη νότια πλευρά, του 12ου αιώνα (1149-1150). Ο γλυπτός διάκοσμος χρονολογείται από τον 12ο αιώνα και οι τοιχογραφίες του ανάγονται στα τέλη του 12ου-αρχές του 13ου αιώνα. Μετά την Επανάσταση του 1821 αφιερώθηκε στη Σοφία του Θεού, επειδή θεωρήθηκε πιστό αντίγραφο της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. Την περίοδο της Α΄ Τουρκοκρατίας μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος, το “Φετιχέ” ή του “Σουλτάνου Σουλεϊμάν” με την προσθήκη μιχράμπ (κόγχη ιερού) και μιναρέ στη νότια πλευρά. Επέστρεψε στη χριστιανική λατρεία μετά την ελευθέρωση της Μονεμβασιάς και μετά την έναρξη της Επανάστασης του 1821.

Ήμασταν όμως αχόρταγοι και ανηφορίσαμε ακόμα ψηλότερα από την Αγία Σοφία.

Στριμωχτήκαμε σε στενά πέτρινα περάσματα,

σκαρφαλώσαμε σε ετοιμόρροπα πέτρινα αρχοντικά, είδαμε λουτρά της Β΄ Τουρκοκρατίας (1715-1821) με θολοσκέπαστους χώρους και δεξαμενές που τα τροφοδοτούσαν με νερό

και πήραμε ατμοσφαιρικές φωτογραφίες.

Μπορεί η κατάβαση να ήθελε περισσότερη προσοχή, αφού οι πέτρες στις “Βόλτες” γλιστρούσαν πολύ, σε διάφορα πολυπατημένα σημεία, αλλά η θέα μας αποζημίωσε με το παραπάνω, αφού σε κάθε στροφή της διαδρομής είχαμε όλο και περισσότερα ερεθίσματα για να σταματάμε για φωτογραφίες.

Για δείπνο επιλέξαμε το εστιατόριο Κανόνι, στη γωνία του κεντρικού δρόμου και της πλατείας. Καλαίσθητος χώρος, με βεράντα στο ύψος του δρόμου, αλλά και στον πρώτο όροφο του κτιρίου.

Το εστιατόριο Κανόνι

Η υπεύθυνη μας οδήγησε στη βεράντα του επάνω ορόφου και μας έβαλε να καθίσουμε σε ένα τραπέζι με εκπληκτική θέα στα αξιοθέατα της πλατείας. Ο γιος μας έφυγε αμέσως για το αυτοκίνητο, για αλλαγή μπλούζας, αφού ήταν τόσο βρεγμένη από τον ιδρώτα, σαν να βγήκε εκείνη την ώρα από το πλυντήριο. Ο σύζυγος και εγώ καθίσαμε και ευτυχώς το αεράκι που φυσούσε απαλά, κατάφερε να μας συνεφέρει μετά από λίγη ώρα. Το εστιατόριο διαθέτει ιταλική και ελληνική παραδοσιακή κουζίνα, αλλά και πολύ ευγενικό και εξυπηρετικό προσωπικό. Επιλέξαμε να φάμε δύο μακαρονάδες, μια πίτσα και μια σαλάτα. Μαζί με αναψυκτικά ο λογαριασμός ήρθε στα 60 ευρώ και τις μέτριες γεύσεις του φαγητού υπερκάλυψαν οι ωραίες εικόνες που συνόδευαν το δείπνο μας.

Από την ταράτσα του πρώτου ορόφου του εστιατορίου Κανόνι:

Κάναμε τις τελευταίες βόλτες μας στο Κάστρο, αγοράσαμε τα αναμνηστικά μας, σταματήσαμε στη Νέα Πόλη στο “Μορέως Ήδιστα” για αγορά αμυγδαλωτών, γλυκών και παγωτού, για τις μεταμεσονύκτιες λιγούρες και καταλήξαμε στο διαμέρισμα για ξεκούραση, εν όψει της αυριανής αναχώρησης προς νέους ενδιαφέροντες προορισμούς.

 

[Dr Snoopy]

Επειδή έχω την άδεια σου μερικές ακόμα φωτογραφίες, συμπληρωματικές στην ωραία περιγραφή σου

Η πλατεία της Παναγίας της Χρυσαφίτισσας από την Ανω Πόλη

Γλυπτός διάκοσμος στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας

Το ιερό και τοιχογραφίες στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας

Η Παναγία η Χρυσαφίτισσα την νύκτα

Με ευχαριστίες και περιμένω την συνέχεια

 

[Klair]

Επειδή έχω την άδεια σου μερικές ακόμα φωτογραφίες, συμπληρωματικές στην ωραία περιγραφή σου

Η πλατεία της Παναγίας της Χρυσαφίτισσας από την Ανω Πόλη

View attachment 325149

Γλυπτός διάκοσμος στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας

View attachment 325150

Το ιερό και τοιχογραφίες στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας

View attachment 325151

View attachment 325152

View attachment 325153

View attachment 325154

Η Παναγία η Χρυσαφίτισσα την νύκτα

View attachment 325155

Με ευχαριστίες και περιμένω την συνέχεια

Εύγε για την προσθήκη ειδικά από την Αγία Σοφία την οποία εμείς δυστυχώς δεν βρήκαμε ανοιχτή. Το ωράριο έγραφε ότι ο ναός είναι ανοιχτός μέχρι τις 16:00 αλλά δεν ξέρω καν αν αυτό ίσχυε λόγω covid. Αλλά και πάλι μέχρι τις 16:00 Αυγουστιάτικα? Ποιος "τρελός" ανεβαίνει εκεί πάνω με 40 βαθμούς να του κάνουν τον εγκέφαλο σούπα? Εδώ εμείς ανεβήκαμε μετά τις 18:30 και κοντέψαμε να λιποθυμήσουμε από την πολλή ζέστη.

Σε ευχαριστώ πολύ

 

[Sassenach77]

Τώρα που έχω χρόνο θέλω να διαβάσω και την συνέχεια όμως.... Αν διαβάζουμε αλλού δεν κάνουμε δουλίτσα χαχα
Περιμένω την συνέχεια γιατί θέλω να δω τα μέρη που 'οργωσα' πριν αρκετό καιρό...
Η Μονεμβασια είναι κάτι που δεν περιγράφεται με λόγια... Ωραίες φωτογραφίες!!