@GTS Ήταν οι καιρικές συνθήκες που με βοήθησαν να πάρω αυτές τις όμορφες εικόνες. Και το τοπίο εννοείται!Καταπληκτικές εικόνες
Όπως έγραψα και στο κείμενο, για μένα αυτή η διαδρομή είναι το ΝΟΥΜΕΡΟ 1 και στο ΝΟΥΜΕΡΟ 2 βάζω τη διαδρομή από το πρώην Σανατόριο ΜΑΝΝΑ-και νυν πεντάστερο ξενοδοχείο-μέχρι το Βαλτεσινίκο. Νεραϊδόκοσμος κανονικός.Ανεπανάληπτα όμορφο Μαίναλο! Καλά, η διαδρομή προς Ελάτη είναι συγκλονιστική, την παίρνω πάντα όταν πηγαίνω και κάνω πάντα στάση στο τραπεζάκι στην αρχή δίπλα στο ποταμι. Στη διαδρομή αυτή περνάς απότομα από το κόσμο των ανθρώπων στο κόσμο των νεράιδων και των ξωτικών, δεν υπάρχει.
Βλόγγος: Το ησυχαστήριο της Αρκαδίας
Την Κυριακή 16 Ιουνίου του 2024, ο γιος μου, η κοπέλα του και εγώ, ξεκινήσαμε από τη Βυτίνα με προορισμό το χωριό Μάρκος. Σε ένα ύψωμα, λίγο έξω από τον οικισμό, βρίσκεται η ξακουστή ταβέρνα «Ζέρζοβα», η οποία θεωρείται μια από τις καλύτερες της περιοχής. Κάποτε, στο κοντινό χωριό Παναγιά (πρώην Ζέρζοβα), ένα μικρό καφενεδάκι έκλεισε και στον ίδιο χώρο λειτούργησε μια ταβέρνα, η οποία στάθηκε ικανή να μετατρέψει το άγνωστο χωριό Παναγιά σε γαστρονομικό προορισμό. Για 20 συναπτά έτη, η Ελένη Αγγελακοπούλου και ο κτηνοτρόφος και τυροκόμος γιος της, Γιάννης, με τη σύζυγό του Βαγγελιώ Μαυρίκη, ξεκινούν μαγειρέματα από την τοπική κουζίνα, όπως την ήξερε η Βαγγελιώ από το σπίτι της. Το πρώτο πιάτο της, που τους έκανε γνωστούς, ήταν οι χυλοπίτες «καμένες» με βούτυρο και μυζήθρα, μια σπεσιαλιτέ που και σήμερα τη βλέπεις σε όλα τα τραπέζια. Η λίστα του μενού συμπληρώθηκε με πολλά ακόμη πιάτα και έτσι η φήμη της «Ζέρζοβας», με τη Βαγγελιώ να διαφεντεύει την κουζίνα και τον ξυλόφουρνο και τον Γιάννη στο σέρβις, εκτοξεύτηκε σε ολόκληρη την Πελοπόννησο.
Για την θαυμάσια κουζίνα τους, όπου αξιοποιούνται με τον καλύτερο τρόπο τα άγρια και τα ήμερα του τόπου τους, και γιατί προσφέρουν μια σπάνια εμπειρία φαγητού, κυριολεκτικά «από τη φάρμα στο πιάτο», ήταν ένα από τα εννιά εστιατόρια που βράβευσε ο «Γαστρονόμος» στα Βραβεία Ποιότητας του 2021.
Το τελευταίο διάστημα, η «Ζέρζοβα» μεταφέρθηκε από το χωριό Παναγιά στο χωριό Μάρκος, σε ένα ιδιόκτητο, πέτρινο κτίριο με πανοραμική θέα. Παρκάραμε το αυτοκίνητο πριν την είσοδο και διασχίσαμε τον μακρύ διάδρομο που οδηγεί στην πόρτα του μαγαζιού.
View attachment 466340
Εννοείται ότι καθίσαμε έξω, κάτω από τη σκεπαστή βεράντα, όπου φυσούσε ένα απαλό, δροσερό και λίαν αναζωογονητικό αεράκι. Το μαγαζί δεν είχε κόσμο, γεγονός σπανιότατο. Μόνο μια γυναικοπαρέα καθόταν μερικά τραπέζια πιο πέρα.
View attachment 466341
Δύο φορές έχω ξαναπροσπαθήσει να φάω εδώ. Την πρώτη φορά δεν είχαμε κάνει κράτηση και «φάγαμε πόρτα», παρόλο που υπήρχαν μερικά άδεια τραπέζια μέσα στο μαγαζί. Ήμασταν, μόλις, 3 άτομα και η δικαιολογία για να μας διώξουν ήταν ότι δεν μπορούσαν να μας βάλουν να καθίσουμε, γιατί τι θα γινόταν αν, εν τω μεταξύ, έρχονταν αυτοί που είχαν κλείσει τα τραπέζια. Το κατανοήσαμε ως σκεπτικό και αποχωρήσαμε. Τη δεύτερη φορά, όμως, κάναμε κράτηση, και παρόλο που φτάσαμε ακριβώς την ώρα που μας είχαν πει, δεν υπήρχε το κρατημένο τραπέζι μας για να καθίσουμε, ούτε επρόκειτο να αδειάσει σύντομα. Ήταν μια αντιμετώπιση η οποία μας εκνεύρισε και μας θύμωσε (ήμασταν και μεγάλη παρέα) και από τότε δεν ήθελα να ξαναέρθω εδώ. Άλλα μας είπαν την πρώτη φορά και άλλα έπραξαν τη δεύτερη.
Η αλήθεια είναι ότι, αρχικά, ξεκινήσαμε για να φάμε στην άλλη ταβέρνα που λειτουργεί στον Μάρκο και ονομάζεται «Άλλοθι», αλλά φτάνοντας στο χωριό τα παιδιά πρότειναν να κάνουμε μια απόπειρα μήπως βρούμε τραπέζι στη «Ζέρζοβα». Δεν έφερα αντίρρηση γιατί, κατά βάθος, και εγώ ήθελα να δοκιμάσω τα πιάτα τους, παρόλο που τους είχα ρίξει άκυρο για την τελευταία τους ανάρμοστη συμπεριφορά.
Παραγγείλαμε τις φημισμένες χυλοπίτες, αγριογούρουνο στην κατσαρόλα με πατάτες τηγανιτές, χοιρινή μπριζόλα με πατάτες, χωριάτικη σαλάτα με δική τους φέτα, βλήτα, μελιτζάνες ρολάκια με γραβιέρα στον φούρνο και τυρί σαγανάκι. Όλα ήταν ποιοτικά και καλομαγειρεμένα. Στο τέλος, μας κέρασαν χειροποίητο παγωτό ροδάκινο.
Σκασμένοι από το φαγητό, πήραμε τον δρόμο της επιστροφής. Στη διαδρομή, έριξα την ιδέα να κάνουμε επίσκεψη στο χωριό Βλόγγος. Ο Βλόγγος είναι ένας μικρός, ορεινός, πετρόχτιστος παραδοσιακός οικισμός με μέσο υψόμετρο τα 1.060 μέτρα. Λόγω του μικρού μεγέθους του, δε θα απαιτούσε ιδιαίτερη καταπόνηση, για τα γεμάτα στομάχια μας, η εξερεύνησή του. Αντιθέτως, θα ήταν μια καλή ευκαιρία να περπατήσουμε για να χωνέψουμε και να απολαύσουμε την όμορφη φύση που περιβάλλει το χωριό.
View attachment 466342
Πριν το χωριό Ζάτουνα, υπάρχει διασταύρωση με αριστερή, ανηφορική πορεία προς τον Βλόγγο. Οδηγώντας, λίγα χιλιόμετρα φιδίσιας διαδρομής, φτάσαμε στη θέση «Καρκαλά», ακριβώς πριν την είσοδο του χωριού, όπου βρίσκεται χτισμένος, από το 2000, ο μικρός ναός του Αγίου Ραφαήλ και του Αγίου Δημητρίου. Κατεβήκαμε από το αυτοκίνητο για να ρουφήξουμε τη θέα από υψόμετρο 1.182 μέτρων.
View attachment 466343
Τα μάτια μας περιπλανήθηκαν ανεμπόδιστα ως το λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης, το Λύκαιο Όρος, τον Ταΰγετο, ενώ είδαμε «πιάτο» ολόκληρη την κοιλάδα του Αλφειού. Ο ορίζοντας ήταν πεντακάθαρος κι έτσι μπορέσαμε να δούμε το Ιόνιο Πέλαγος να γυαλίζει σαν καθρέφτης, καθώς το χτυπούσαν οι ακτίνες του ήλιου που είχε, ήδη, πάρει καθοδική πορεία προς τη δύση του.
View attachment 466344
Μετά από λίγα κατηφορικά μέτρα, μπήκαμε στο χωριό.
View attachment 466345
View attachment 466346
Η ορεινή Αρκαδία είναι ο τόπος που δεν παύει να κρύβει εκπλήξεις και να σε εντυπωσιάζει, ακόμα και με τον πιο απλό τρόπο της. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της θαυμαστής απλότητας είναι η συνύπαρξη των ανεπτυγμένων τουριστικά χωριών της με τα άγνωστα και διακριτικά ησυχαστήρια, όπως είναι το μικρό και γραφικό χωριό Βλόγγος, το οποίο μπορεί να απέχει μόλις λίγα χιλιόμετρα από τη φημισμένη Δημητσάνα–από τα πιο ονομαστά θέρετρα της Αρκαδίας-μα παραμένει άγνωστο ακόμα και σε όσους επισκέπτονται συχνά την περιοχή. Πάντως, ο Βλόγγος είναι ένα χωριό με ζηλευτή θέα και μάλιστα οι ντόπιοι καμαρώνουν ότι ο τόπος τους είναι το «μπαλκόνι όλης της κεντρικής Πελοποννήσου», αφού το βλέμμα του επισκέπτη μπορεί να φτάσει μέχρι και στο Ιόνιο Πέλαγος.
View attachment 466385
Χτισμένος σε ένα πλάτωμα της προτελευταίας κορυφής του Βουφάγιου Όρους, το οποίο αποτελεί προέκταση του Μαινάλου, οι ιστορικές ρίζες του είναι βυθισμένες στα βάθη του χρόνου. Η πρώτη εμφάνισή του σε γραπτές πηγές εντοπίζεται το 1732, σε έγγραφο της παρακείμενης Μονής Φιλοσόφου. Το πότε ακριβώς χτίστηκε έχει να κάνει (και) με την ετυμολογία του ονόματός του, για την οποία υπάρχει διχογνωμία. Αρχικά λεγόταν Λόγγος, αλλά ένας κάτοικός του το πρόφερε Βλόγγος, με αποτέλεσμα να επικρατήσει η παραφθορά του ονόματος. Όμως, η λέξη μπορεί να προέρχεται από σλαβικό τοπωνύμιο, οπότε υπάρχει πιθανότητα να φτάνουμε ακόμα και στον βαθύ Μεσαίωνα, όταν η Πελοπόννησος εποικήθηκε, μαζικά, από Σλάβους κατά τον 6ο με 8ο αιώνα. Πάντως, και η λέξη «λόγγος» έχει και αυτή σλαβική προέλευση.
Διασχίσαμε το μικρό χωριό φτάνοντας σε ένα μπαλκόνι με άπλετη θέα. Όπως ειπώθηκε και νωρίτερα, ο Βλόγγος εντυπωσιάζει λόγω της επιβλητικής, πανοραμικής θέας που του χαρίζει το μεγάλο υψόμετρο όπου έχει χτιστεί, το οποίο συνδυάζεται άριστα και με τη γύρω βουνίσια φύση.
View attachment 466347
View attachment 466348
Από αυτό το σημείο μπορέσαμε να κατανοήσουμε πλήρως τον χαρακτηρισμό «μπαλκόνι της κεντρικής Πελοποννήσου». Τα βλέμματά μας περιπλανήθηκαν σε βουνοκορφές και κοιλάδες, αλλά και στο λιλιπούτειο χωριό Μελισσόπετρα που βρισκόταν κάτω από τα πόδια μας και πνιγόταν, στην κυριολεξία, από τα δέντρα και τη βλάστηση.
View attachment 466349
View attachment 466350
Εδώ βρίσκεται ο μοναδικός ξενώνας του χωριού.
View attachment 466351
Τα παιδιά την άραξαν στο μπαλκόνι, αγναντεύοντας το «άπειρο». Εγώ, ξεκίνησα την περιπλάνησή μου στα σοκάκια του Βλόγγου.
View attachment 466352
View attachment 466353
View attachment 466354
View attachment 466356
Τα περισσότερα σπίτια είναι πέτρινα, χτισμένα κατά τον 19ο αιώνα (ή και λίγο παλαιότερα) αποτελώντας καλοδιατηρημένα δείγματα της τοπικής λαϊκής αρχιτεκτονικής, φτιαγμένα από Λαγκαδινούς μαστόρους. Για αυτόν τον λόγο, ο Βλόγγος αναγνωρίστηκε επισήμως το 1978 ως παραδοσιακός οικισμός, ύστερα από εισήγηση αρχιτεκτόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
View attachment 466355
View attachment 466357
View attachment 466358
View attachment 466359
View attachment 466360
View attachment 466361
Περιττό να πω ότι δεν συνάντησα κανέναν κατά τη διάρκεια της βόλτας μου. Ο Βλόγγος ήταν ανέκαθεν μικρός οικισμός, με λιγότερα από 50 σπίτια (συνήθως κατοικούμενα από μεγάλες οικογένειες) και περιορισμένο πληθυσμό. Στην απογραφή του 1834-1836 είχε 197 μόνιμους κατοίκους, ενώ στην απογραφή του 2011 κατοικούνταν από μόλις 7 ψυχές. Το ευχάριστο είναι ότι στην τελευταία απογραφή, του 2021, ο μόνιμος πληθυσμός του μετρήθηκε στα 43 άτομα. Από τη δεκαετία του 1980, το χωριό έχει αποκτήσει, πρωτίστως, παραθεριστικό χαρακτήρα με ελάχιστους κατοίκους τους χειμερινούς μήνες, αλλά με πολύ περισσότερους τους καλοκαιρινούς.
Πάντως, οι παραθεριστές, αν και μέσα Ιουνίου, δεν είχαν επιστρέψει στο χωριό. Τα όμορφα πέτρινα σπίτια ήταν ερμητικά κλειστά κι αμπαρωμένα. Τα γύρισα όλα. Τρύπωσα παντού. Σε κλειστές αυλές, σε στενά περάσματα, σε σοκάκια και δρομάκια, σε ανηφοριές και κατηφοριές. Εκκωφαντική σιωπή, πραγματικό ησυχαστήριο!
View attachment 466362
View attachment 466363
View attachment 466364
View attachment 466365
View attachment 466366
View attachment 466367
View attachment 466368
Το σημαντικότερο αξιοθέατο του Βλόγγου είναι ο ναός του Αγίου Γεωργίου, χτισμένος το 1815 στη θέση που βρισκόταν παλαιό μετόχι της Ιεράς Μονής Ιωάννου Προδρόμου (16ος-17ος αιώνας). Κατηφόρισα το καλοφτιαγμένο δρομάκι
View attachment 466369
View attachment 466370
και μπήκα στον περίβολο του ιστορικού ναού, ο οποίος ήταν κλειστός.
View attachment 466371
View attachment 466372
View attachment 466373
View attachment 466375
Κόλλησα το κινητό μου στο τζάμι της πόρτας και κατάφερα να πάρω την παρακάτω φωτογραφία από το εσωτερικό του.
View attachment 466374
Δίπλα στον Άη Γιώργη υπάρχει «δάσος» με, περίπου, 100 αιωνόβιες καρυδιές.
View attachment 466376
View attachment 466377
Κάτω από την εκκλησία περνάει το τρεχούμενο νερό μιας παλιάς πηγής, η οποία έχει δύο γούρνες. Το νερό είναι παγωμένο και πεντακάθαρο.
View attachment 466378
View attachment 466379
View attachment 466380
Έφτασα μέχρι το νεκροταφείο του χωριού, το οποίο καταλαμβάνει περίοπτη θέση με απέραντη θέα στο λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης, στην κοιλάδα του Αλφειού, αλλά και στο «δάσος» με τις καρυδιές.
View attachment 466381
View attachment 466382
View attachment 466383
View attachment 466384
Επέστρεψαν και τα παιδιά από το μπαλκόνι και καθίσαμε στα παγκάκια-απέναντι από την πηγή του Άη Γιώργη-για να απολαύσουμε την ησυχία, ακούγοντας μόνο το τραγούδι του νερού.
View attachment 466386
Στη συνέχεια, κάμποσα σκαλάκια, πλαισιωμένα από εύρωστα καταπράσινα έλατα, με κάλεσαν να τα ανέβω.
View attachment 466387
View attachment 466388
Βρέθηκα μπροστά στο πέτρινο κτίριο του σχολείου δείγμα, και αυτό, της λαγκαδινής τέχνης. Η χορταριασμένη αυλή του μαρτυρά ότι δε βρίσκεται, πλέον, σε λειτουργία. Το 1969 έπαψαν να ακούγονται εδώ οι παιδικές φωνούλες. Ουσιαστικά, το χωριό άρχισε να ερημώνει από τη δεκαετία του 1960, ακολουθώντας την πορεία πολλών άλλων ορεινών περιοχών της Αρκαδίας.
View attachment 466389
View attachment 466390
Κι αν πάμε ακόμα πιο πίσω, ο Βλόγγος συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση του 1821 και στους μετέπειτα εθνικούς αγώνες του 19ου και του 20ου αιώνα, όπως μαρτυρούν οι ιστορικές αναφορές, η προφορική παράδοση, αλλά και το τοπικό Ηρώο.
View attachment 466391
Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, τροφοδότησε με μετανάστες την ελληνική ομογένεια της Αμερικής, κάτι που φαίνεται και στα αρχεία του Ellis Island της Νέας Υόρκης.
Όμορφες εικόνες με πέτρινα σπίτια μου χάρισε και ο πάνω μαχαλάς του Βλόγγου.
View attachment 466392
Ο ήλιος βασίλεψε στο βάθος του ορίζοντα, ο ουρανός λούστηκε με πορτοκαλιές και κίτρινες αποχρώσεις και εμείς, αποχαιρετώντας τον ήσυχο και γραφικό Βλόγγο, πήραμε τον δρόμο της επιστροφής.
View attachment 466393
View attachment 466394
View attachment 466395
View attachment 466396
[
Σίγουρα θα βάλανε το χεράκι τους οι καθηγητές της αρχιτεκτονικης Μουτσοπουλος και Δημητροκαλλης, Αρκάδες γαρ!