travelbreak
Member
- Μηνύματα
- 1.901
- Likes
- 16.518
- Επόμενο Ταξίδι
- ???
- Ταξίδι-Όνειρο
- Υπερσιβηρικός
Ταξίδι στα Βαλκάνια, Δεκέμβριος 2023
Εισαγωγή
Έχουν γραφτεί τόσα πολλά για τις χώρες των Βαλκανίων που «μια ακόμα δεν προσθέτει τίποτα» ή «μια ακόμα δεν βλάπτει» ή «όλο και κάτι καινούργιο μαθαίνουμε». Η επιλογή είναι δική σας, για το αν θα ενδιαφερθείτε για την ιστορία μου. Ουσιαστικά δεν είναι ιστορία αλλά εξιστόρηση. Δεν έχει τίποτα το ιδιαίτερο, εκτός αν κάποια περιστασιακά αναπάντεχα γεγονότα τραβήξουν το ενδιαφέρον σας. Ίσως βρείτε και λίγα σημεία που επισκεφτήκαμε, που δεν τα γνωρίζετε. Ας ξεκινάμε λοιπόν.
Αυτά τα ταραγμένα από πάντα Βαλκάνια! Χιλιάδες χρόνια πριν πολλοί από τους τότε ανθρώπους του Βορρά κατέβαιναν προς τη χώρα μας. Από το Νότο ήταν δύσκολο να έρθουν λαοί, αφού ήταν η θάλασσα. Έτσι, όποιος λαός κατηφόριζε προς το Νότο περνούσε από τα Βαλκάνια. Για να προχωρήσει έπρεπε να αντιμετωπίσει εκείνους που έμεναν εκεί. Γι’ αυτό ίσως οι πόλεμοι ήταν (και είναι) αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας μας.
Ας μην πάμε όμως τόσο παλιά. Εγώ στις αρχές της δεκαετίας του 1980 πέρασα τέσσερις φορές την ενωμένη Γιουγκοσλαβία με τα τρένα της εποχής. Δεν έμεινα όμως παρά μόνο στο Βελιγράδι για μια μέρα. Τότε θέλαμε να ταξιδέψουμε στη Βόρεια πολιτισμένη Ευρώπη. Ή να δούμε τον «υπαρκτό σοσιαλισμό» σε πιο σκληρά κράτη, όπως η Ανατολική Γερμανία ή η Τσεχοσλοβακία. Η Γιουγκοσλαβία ήταν λίγο Δυτική. Το κακό γι αυτήν ήταν ότι ήταν και λίγο Ανατολική. Το πλήρωσε πολύ ακριβά.
Το 1975 είχα ένα καθηγητή ιστορίας στο Λύκειο και σε ανύποπτο χρόνο μας είχε πει ότι κάποια μέρα θα γίνει χαμός μεταξύ των εθνοτήτων της Γιουγκοσλαβίας. Το είπε με τρόπο που με έκανε να το θυμάμαι για χρόνια. Και δυστυχώς δεν άργησε να επιβεβαιωθεί. Διαβάζοντας τώρα λίγη από την ιστορία αυτής της χώρας για το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, πιστεύω ότι δεν ήταν δύσκολο να προβλεφτεί το μέλλον αυτής της χώρας. Φυσικά εκ των υστέρων μπορούμε να κάνουμε τους προφήτες. Ο καθηγητής μας το έκανε εκ των προτέρων.
Σήμερα λοιπόν η τότε ενιαία χώρα είναι διαιρεμένη σε έξι μικρότερα κομμάτια και ετοιμάζεται και το έβδομο. Τι ετοιμάζεται! Έτοιμο είναι. Η δεκαετία του 1990 ήταν πολύ ταραγμένη για σχεδόν όλους τους λαούς της περιοχής της πρώην κραταιάς Γιουγκοσλαβίας. Μίση, πόλεμοι, εκπατρισμοί, βομβαρδισμοί έκαναν τους ανθρώπους να μας φαίνονται άγριοι. Ανηλεείς διενέξεις ανάμεσα σε διαφορετικές εθνότητες και θρησκείες. Μαθαίναμε τα νέα τότε και μας φαινόταν περίεργο που Ευρωπαίοι σφάζονταν χωρίς οίκτο. Νομίζαμε ότι μόνο στην Αφρική μπορούσαν να γίνουν αυτά. Πολύ γρήγορα ξεχάσαμε τη δική μας ιστορία.
Πηγαίνοντας λοιπόν τώρα, μετά από όλους αυτούς τους πολέμους, και ύστερα από τριάντα χρόνια, δεν ξέραμε τι θα δούμε. Είδαμε όμως ανθρώπους ήρεμους, όχι όμως χαμογελαστούς, εκτός από τους νέους. Και το πιο περίεργο για μας ήταν που βλέπαμε τα τζαμιά δίπλα στις εκκλησίες. Για μένα ήταν πολύ ευχάριστο. Μπορώ να υποθέσω ότι έχουν ξεχαστεί τα μίση. Όμως οι άνθρωποι που έχασαν δικούς τους ή τα σπίτια και τον τόπο τους, σίγουρα δεν έχουν ξεχάσει.
Και για να κλείσω την μικρή εισαγωγή μου με έντονο συναισθηματικό τρόπο, θα αναφέρω το νεκροταφείο στο κέντρο του Μόσταρ, όπου όλοι οι τάφοι που άντεξα να δω είχαν διάφορες χρονολογίες γέννησης των πεθαμένων, όμως όλοι είχαν πεθάνει το 1993. Και το πιο τραγικό, σε ένα μνήμα η χρονολογία γέννησης και θανάτου ήταν ακριβώς ίδια!!!
Το ταξίδι αρχίζει, Βέροια.
Την Τετάρτη στις 6 Δεκεμβρίου είχα τη γιορτή μου και μείναμε στην Αθήνα. Την επόμενη μέρα πολύ νωρίς, ξεκινήσαμε ένα ταξίδι στα Βαλκάνια. Τυπικά εμείς θέλαμε να επισκεφθούμε τη Μονή Σουμελά κοντά στη Βέροια.
Αρχικά η Ντίνα (την γνωρίζετε πια, μην κάνω συστάσεις) είχε την ιδέα να πάμε από τη Βέροια στην Οχρίδα και τα Σκόπια. Εγώ είχα λίγες αντιρρήσεις γιατί το αυτοκίνητό μας ήταν παλιό και δεν το εμπιστευόμουν για ένα ταξίδι εκτός Ελλάδος. Όμως λίγες μέρες πριν φύγουμε έκανα ένα γενικό σέρβις και έβαλα και πολύ καλά καινούργια ελαστικά. Έτσι από μηχανική άποψη δεν περίμενα να προκύψει οτιδήποτε, αλλά ποτέ δεν ξέρεις τι σε περιμένει. Επίσης, αφού είχαμε χρόνο, σκέφτηκα να κάναμε ένα μεγάλο γύρο σε μερικές χώρες της περιοχής. Δηλαδή να μπαίναμε από την ανατολική πλευρά της πρώην Γιουγκοσλαβίας και να επιστρέφαμε από τη δυτική και την Αλβανία. Μάλιστα σκέφτηκα, αν βόλευε, να κάναμε και μια μικρή επίσκεψη στο Ντουμπρόβνικ. Ακόμα και μονοήμερη. Επειδή ήξερα ότι είναι ακριβή πόλη, νόμιζα ότι θα ήταν οικονομικότερο να πάμε για λίγες ώρες. Τελικά ψάχνοντας, όταν βρεθήκαμε κοντά, βρήκα φτηνό ξενοδοχείο και χωρίς δισταγμό το έκλεισα και μείναμε και μια ολόκληρη βραδιά. Όχι ότι το γνωρίσαμε λεπτομερώς, αλλά μια καλή ιδέα πήραμε. Άλλωστε ταξίδι δρόμου θέλαμε να κάνουμε, ως συνήθως, και η παραμονή σε οποιοδήποτε μέρος είναι σύντομη.
Φύγαμε πολύ πρωί την Πέμπτη με προορισμό την Βέροια εγώ είχα ήδη κλείσει δωμάτιο σε ένα κεντρικό ξενοδοχείο. Μάλιστα είχε και θέση πάρκινγκ στον κεντρικό δρόμο της Βέροιας, την Ελευθερίου Βενιζέλου. Φτάσαμε χωρίς πολλές στάσεις και αφού τακτοποιήσαμε τα πράγματα στο δωμάτιο κάναμε μια βόλτα στην πόλη να την γνωρίσουμε. Δεν άργησε να βραδιάσει και τότε πήραμε τηλέφωνο δύο φίλους μας, για να τους δούμε, αφού θα επισκεπτόμασταν έστω και για ένα βράδυ μόνο την πόλη τους. Πράγματι το βράδυ το περάσαμε στο σπίτι τους τρώγοντας και συζητώντας διάφορα πράγματα, κυρίως για ταξίδια. Ο καιρός δεν ήταν και πολύ καλός. Συγκεκριμένα έβρεχε πολύ δυνατά την ώρα που βρισκόμασταν εκεί με τους φίλους μας. Ευτυχώς όταν φύγαμε είχε σταματήσει η βροχή.
Μονή Σουμελά, Νυμφαίο, Φλώρινα.
Την άλλη μέρα φύγαμε αρκετά νωρίς για να πάμε να δούμε το Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Έκανε αρκετό κρύο και πήγαμε να κάνουμε το σταυρό μας και να ανάψουμε ένα κερί. Η επόμενη διαμονή μας, το ίδιο βράδυ δηλαδή, ήταν στη Φλώρινα. Όμως πριν πάμε εκεί κάναμε μια στάση στο Αμύνταιο. Πιστεύαμε ότι θα ήταν ένα όμορφο μέρος, αλλά τελικά δεν είχε κάτι ιδιαίτερο, τουλάχιστον μέσα στην πόλη. Έτσι πολύ σύντομα φύγαμε και εν μέσω χιονιών και ελαφριάς χιονόπτωσης φτάσαμε στο χωριό Νυμφαίο, το οποίο ήταν πολύ γραφικό. Αλλά με θερμοκρασία μείον 3°C και αρκετό χιόνι στους δρόμους και περισσότερο στις στέγες των σπιτιών και στα δέντρα, δεν ήταν εύκολο να μείνουμε πολλή ώρα. Είχε κάμποσο κόσμο που πήγε να επισκεφθεί το χωριό.
Η πάνω εκκλησία είναι η παναγία Σουμελά. Η κάτω εκκλησία είναι στο Αμύνταιο:
Νυμφαίο:
Σχετικά νωρίς φθάσαμε στη Φλώρινα και έχοντας περίπου δύο ώρες φως ακόμα, βγήκαμε για τη βόλτα μας. Μείναμε σε ένα ξενοδοχείο κοντά στο κέντρο της πόλης πληρώνοντας 35€ περίπου. Η τιμή γι’ αυτό που μας έδινε ήταν πολύ καλή και ασφαλώς καλύτερη από τα 60€ που δώσαμε τη βραδιά που μείναμε στην Βέροια. Στη Φλώρινα είχαμε πάει πριν από 32 χρόνια ξανά, καλοκαίρι όμως, και δεν θυμόμασταν σχεδόν τίποτα. Τώρα η πόλη μας φάνηκε αρκετά όμορφη. Το βράδυ πήγαμε για φαγητό σε ένα καλό εστιατόριο με αρκετό κόσμο, που επιλέξαμε τυχαία.