Χιλή Δακρύζοντας στη γη των Rapa Nui - Tapati στο Ν. του Πάσχα

[Yorgos]

Κοιμήθηκα μια χαρά. Ίσως επειδή δεν είδα την κυρα-Ελβίρα πριν πέσω για ύπνο…

Κατά τις 9 πήγα στο τοπικό πρακτορείο (με τον Ισπανό ιδιοκτήτη) και περίμενα να ξεκινήσει το τουρ. Δυστυχώς ο καιρός ήταν χάλια, με μια δυνατή βροχή να με αναγκάζει να γυρίσω πίσω ώστε να πάρω τη βολιβιανή αξίας ενός ευρώ ομπρέλα μου. «Άμα βγάλει κι αυτή τη μέρα θα είναι η καλύτερη αγορά που έχω κάνει», σκέφτηκα προσπαθώντας να την ανοίξω. Τρεις εβδομάδες μετά δηλώνω περήφανα πως έβγαλε και τις βροχές της Βραζιλίας, και τις ανήκουστες νεροποντές του Μπουένος Άιρες και τη σημερινή επτάωρη νεροποντή στην Αβάνα. Όπου πάω βρέχει, το ξέρω.

Στο λεωφορειάκι είμαστε 14 άτομα και η ξενάγηση θα γίνει σε δύο γλώσσες από την Α, μια πανέμορφη continental Χιλιανή με προφορά που προδίδει πολύχρονη παρουσία στις ΗΠΑ. Πιάνουμε κουβέντα πριν ξεκινήσει να μαζεύει κόσμο από τις διάφορες ποσάδας. Ζει στο νησί επί 12 χρόνια, περνώντας πάντως αρκετό καιρό εκτός νησιού, ο ένας από τους… επτά πατριούς της παντρεύτηκε Ράπα Νούι, ο μπαμπάς της είναι Γερμανός και σκοπεύει να εξακολουθήσει να έχει το νησί ως μόνιμη κατοικία. Αυτό που δε μου είπε, και έμαθα αργότερα από τα συμφραζόμενά της, είναι πως είναι η κόρη του Γερμανού αρχαιολόγου που έγραψε το σοβαρότερο από τα βιβλία που διάβασα για την ιστορία του νησιού…

Ο βασικός λόγος που πήρα το τουρ είναι πως δεν κατάφερα να νοικιάσω μοτοσικλέτα λόγω έλλειψης διπλώματος και πως τα πόδια και ο χρόνος που έχω δεν αρκούν για να καλύψω το κομμάτι του νησιού που μου έχει απομείνει. Η ελπίδα μου είναι πως η ξεναγός θα μπορέσει να μου λύσει τις απορίες που έχω, πως θα αφιερώσουμε πολύ χρόνο στα αρχαία και τη φύση και λίγο έως καθόλου στα ψώνια και πως σ’ αυτό το 10ωρο (!) τουρ θα έχω όλο το χρόνο να απολαύσω κάθε ένα από τα σημεία που θα επισκεφθούμε. Λοιπόν, οι απαιτήσεις μου καλύφθηκαν πλήρως, μην πω και πέραν κάθε προσδοκίας, πράγμα ασυνήθιστο για τουρ τόσο χαμηλού κόστους (25 ευρώ για κάλυψη πολλών χιλιομέτρων επί 10 ώρες) και χωρίς εξειδικευμένο target group.

Τα ονόματα των αρχαιολογικών χώρων (πάντα ανοικτών, χωρίς εισιτήρια, συρματοπλέγματα, φύλακες, απλά βρίσκονται εκεί, στη διάθεση του οποιουδήποτε για να τα μελετήσει) δεν έχουν σημασία. Αυτό που χαράσσεται εν τέλει στη μνήμη είναι οι εικόνες και τα συναισθήματα.

Είδα επιτέλους από κοντά το Vinapu, τον αρχαιολογικό χώρο που ενέπνευσε τη θεωρία του Heyerdahl περί εποίκησης του νησιού από γνώστες της αρχιτεκτονικής του αλτιπλάνο, που σήμερα θεωρείται άκυρη, αλλά και μόνο επειδή προέρχεται από τον εμπνευστή του Kontiki είναι άξια αναφοράς. Μεγαλιθική αρχιτεκτονική που δεν ήρθε από το Περού και αργότερα έφθινε, αλλά –όπως δείχνουν οι τελευταίες έρευνες- εξελίχθηκε στο νησί με το πέρασμα πολλών αιώνων.

Είδα δεκάδες moai πεσμένα, αφημένα επί αιώνες να θυμίζουν πως κάποτε ο απομονωμένος αυτός πολιτισμός έφτασε σε τέτοιο σημείο διχασμού που οι αντιμαχόμενες ευκαιριακές συμμαχίες έφτασαν στο σημείο να καταστρέφουν ό,τι πιο πολύτιμο είχαν οι αντίπαλοί τους: τα μνημεία στους προγόνους τους. Η εικόνα των πεσμένων moai με τον ήχο των κυμάτων και του δυνατού αέρα για μοναδικό soundtrack είναι πολύ δύσκολο να περιγραφεί. Το ότι ήμασταν τόσο λίγοι και είχαμε όλο το χρόνο να περιεργαστούμε, να αφουγκραστούμε και να κάστουμε απλά δίπλα στους πεσμένους γίγαντες ήταν από τα απροσδόκητα συν μιας οργανωμένης ξενάγησης.

Ξεχωριστή εικόνα ήταν και ο κόλπος όπου υποτίθεται πως ετάφη ο Hotu Matua, αν και κανένα εύρημα δεν υποστηρίζει το συγκεκριμένο προφορικό μύθο. Η Α μας μετέδωσε τη φρίκη των Ευρωπαίων στη θέα των πολλών ανθρώπινων οστών που ξεβράζονταν στις ακτές του νησιού, αφού οι Rapa Nui δεν έθαβαν τους νεκρούς τους, αλλά τους άφηναν να πλεύσουν στη θάλασσα. Γνωρίζοντας τις κανιβαλιστικές συνήθειες των Πολυνησίων, οι «πολιτισμένοι» Ευρωπαίοι θεώρησαν πως όποιο οστό έβρισκαν μπροστά τους ήταν υπόλειμμα ανθρωποφαγίας…

 

[xrisa]

Γιώργο που είσαι; θέλουμε τη συνέχεια.

 

[panpan]

Καθε φορα που εισαι πισω στο νησι παθαινουμε στερητικο συνδρομο
αχ αυτο το ιντερνετ, πες κατι τον Ραουλ.

 

[LULLU]

... εσυ με τα υψηλα στανταρ που βαζεις θαλθει μερα που δεν θα κοιμασαι αλλα θα γραφεις, θα γραφειςς θα γραφεις!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! και οι φωτο φοβερες κυριως εκεινη η αφιερωμενη στη Ερση...νασε καλα!

 

[arabickostas]

Γιωργο δες το ταξιδι ονειρο που εχω και λυπησου με...λεγεεεεεε!!!!!!!!!!!!

 

[Yorgos]

Μάθαμε για τα μάτια των moai, το πώς αυτά διακοσμούνταν με πέτρες για κόρη ματιών και φτερά από κόκορες για βλέφαρα και προσπάθησα να φανταστώ πόσο πιο επιβλητικά θα ήταν τα αγάλματα στην ακμή τους, όταν σε κοιτούσαν στα μάτια.

Για πρώτη φορά αντίκρισα και moai με «καπέλα» ή «τουρμπάνια», φτιαγμένα πάλι από μεγαλιθικές πέτρες. Παρότι υπάρχουν αρκετές θεωρίες για το πώς οι Rapa Nui μετέφεραν τα moai από το λατομείο ως το χώρο ανέγερσής τους, και μάλιστα μερικές από αυτές εφαρμόσθηκαν και πειραματικά ακόμη και από τον ίδιο τον Heyerdahl παρουσία του τότε δημάρχου του νησιού, οι ντόπιοι μύθοι υποστηρίζουν πως τα αγάλματα… περπατούσαν για να φθάσουν στη σημείο όπου βρίσκονται σήμερα. Τα «καπέλα» τους δίνουν πάντως άλλη αίγλη και πρόσθετο μυστήριο, αφού απαιτούσαν άλλη τεχνική για να στερεωθούν στην κεφαλή του κάθε αγάλματος. Και γιατί μερικά moai να φορούν καπέλα και κάποια άλλα όχι; «Το πιθανότερο είναι πως κάποιος καλλιτέχνης πρόσθεσε το καπέλο ως τεχνοτροπία, οι υπόλοιποι το θεώρησαν πρωτοποριακό ή ενισχυτικό της ενέργειας mana που περικλείει τα moai και άρχισαν όλοι να το αντιγράφουν», μας απάντησε η Α, πάντα χαμογελαστή αλλά και καλύπτοντας συνεχώς το πρόσωπό της από τον ήλιο. Αν το είχα κάνει κι εγώ, δε θα ήμουν σαν αστακός την επόμενη ημέρα…

Ένα από τα θετικά των οργανωμένων τουρ είναι πως γνωρίζεις και κόσμο. Και σε τουρ στο Νησί του Πάσχα γνωρίζεις αρκετά αντισυμβατικό κόσμο, όπως την… κυβερνήτη των νήσων Pitcairn. Σχεδόν πήδηξα από τη χαρά μου μόλις μου είπε την ιδιότητά της. Τα Pitcairn είναι το πιο κοντινό κατοικημένο σημείο στο Rapa Nui και η ιστορία τους είναι πολύ γνωστή σε όσους έχουν διαβάσει την ανταρσία του Bounty ή έχουν δει κάποια από τις μεταφορές της στη μεγάλη οθόνη: πρόκειται για το σύμπλεγμα νήσων στο οποίο κατέφυγε ο Fletcher Christian μετά την ανταρσία στην οποία πρωτοστάτησε σε πλοίο του βρετανικού στόλου που εστάλη στην Ταϊτή προκειμένου να μεταφυτευτούν.. αρτόδεντρα στη Βρετανία. Τον έψαχναν επί πολλά χρόνια οι βρετανικές αρχές στον Ειρηνικό προκειμένου να οδηγηθεί σε ναυτοδικείο, αλλά –σε αντίθεση με άλλους- δε βρέθηκε ποτέ. Μερικές δεκαετίες αργότερα, ανακαλύφθηκε πως οι απόγονοί του ζούσαν σε κάτι απομονωμένα νησάκια που ο ίδιος ανακάλυψε, παρέα με τις Ταϊτινές ερωμένες του, τα περί ων ο λόγος νησάκια Pitcairn…

Η κυρία κυβερνήτης των Pitcarin ήρθε στο νησί του Πάσχα με το κρουαζιερόπλοιο που είδα από το σπίτι της Ελβίρας. Είναι Βρετανίδα, η θητεία της θα διαρκέσει δύο χρόνια και μαζί της είχε και τον επόμενο δάσκαλο του μοναδικού σχολείου των Pitcairn, ο οποίος επίσης θα πήγαινε για διετή θητεία στο νησί κι ανυπομονούσε… Το Νησί του Πάσχα ήταν η τελευταία στάση του κρουαζιερόπλοιου πριν το νησί που θα τον φιλοξενούσε σε πλήρη απομόνωση για τα επόμενα δυο χρόνια… Ρε τι δουλειές υπάρχουν στον κόσμο… Άκου δάσκαλος στα νησιά Pitcairn…

Ήξερα αρκετά πράγματα για τα Pitcairn, αλλά έμαθα περισσότερα. Η κυρία κυβερνήτης δεν κουράστηκε να απαντά στις ερωτήσεις μου και μάλιστα εξεπλάγη που γνώριζα για τις διαβόητες δίκες περί παιδεραστίας που συγκλόνισαν το νησί προ ολίγων ετών. «Μα πώς το ξέρεις αυτό;», ρώτησε. Ε, όταν σπούδαζα στην Αγγλία ήμασταν υποχρεωμένοι να διαβάζουμε καθημερινά εφημερίδες σε τουλάχιστον πέντε γλώσσες από τουλάχιστον τρεις ηπείρους ώστε να μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στα επαγγελματικά και ακαδημαϊκά μας καθήκοντα, μια συνήθεια που μου έμεινε μέχρι σήμερα και στην οποία βοηθά το ίντερνετ (τελευταία έχω εντρυφήσει στις αγκολέζικες εφημερίδες, που παραδόξως κατεβαίνουν και γρήγορα στον συνήθως απαράδεκτο κουβανικό server). Έτσι, πριν λίγα χρόνια είχα διαβάσει για το ακόλουθο σκάνδαλο που έκανε τη μισή Βρετανία να θυμηθεί έστω και στιγμιαία πως έχει υπό την κηδεμονία της κι ένα σύμπλεγμα νησιών στη μέση του Ειρηνικού: κάποιοι άνδρες του νησιού έπαιρναν κοριτσάκια ως συζύγους από πολύ μικρή ηλικία, στηριζόμενοι στο εθιμοτυπικό δίκαιο που έφεραν από την Ταϊτή οι πρόγονοι του Fletcher, το οποίο όμως ερχόταν σε σύγκρουση με το βρετανικό δίκαιο.

Η κυβερνήτης (ρε μήπως έπρεπε να την αποκαλώ Your Majesty ή τίποτε τέτοιο; ) με ενημέρωσε πλήρως: όλος κι όλος ο πληθυσμός του μοναδικού κατοικήσιμου νησιού του αρχιπελάγους Pitcairn είναι… 50 άτομα. Από αυτούς, οι 24 είναι άνδρες, εκ των οποίων οι 8 καταδικάσθηκαν σε φυλάκιση, μειώνοντας έτσι τον τοπικό ανδρικό πληθυσμό κατά 33%! Με δεδομένο πως αυτοί οι 8 καταδικασθέντες ήταν και σχεδόν οι μόνοι άνδρες σε παραγωγική ηλικία, το νησί απειλήθηκε μα αφανισμό, οπότε όλοι έκαναν τα στραβά μάτια και –μόλις αποσύρθηκαν οι Βρετανοί ρεπόρτερ του BBC μετά την κάλυψη της δίκης (για πρώτη φορά φιλοξένησαν και ρεπόρτερ στα Pitcairn!)- οι παιδεραστές-βιαστές ουσιαστικά αποφυλακίσθηκαν ή τέλος πάντων τελούν υπό ανεφάρμοστο κατ’ οίκον περιορισμό. Έμαθα επίσης πως το νησί πλέον φιλοξενεί και ένα ζεύγος ξένων, οι οποίοι ζήτησαν και πήραν άδεια παραμονής και πρακτικά αποτελούν τους μόνους μη απόγονους του Fletcher στο νησί! Νησί στο οποίο για να φτάσεις πρέπει να περάσεις αρκετό καιρό σε πλοίο… Ενδιαφέρουσα περίπτωση τα Pitcairn, από καιρό τα έχω βάλει στο μάτι, αλλά προέχουν άλλες προτεραιότητες… Είναι εκπληκτικό πάντως το τι μπορεί να μάθει κανείς παρατηρώντας πεσμένα moai στη μέση του Ειρηνικού…

Το τουρ συνεχίζεται κι οδηγούμαστε σ’ ένα μέρος θρυλικό: το λατομείο Rano Raraku, το ηφαιστειογενές βουνό όπου λαξεύονταν τα moai. Από την ώρα που φτάνεις στο parking του λατομείου βλέπεις από μακριά δεκάδες moai: άλλα πεσμένα, άλλα μισοθαμμένα, άλλα ακόμη μισολαξευμένα μέσα στο βράχο… Μας ζητούν το εισιτήριό μας, το οποίο εγώ δεν έχω μαζί μου. Κυκλοφορώντας χωρίς οδηγό, νόμιζα πως ήταν απαραίτητο μόνο για το Orongo, αλλά η κοπελιά στην καλύβα που εκτελεί χρέη ταμείου με πιστεύει: «Ε για να το λέτε, έτσι θα είναι! Ώστε πήγατε στο Orongo μόνος σας εχθές, ε; Α, εσείς πρέπει να είστε αυτός με το μούσι που χάθηκε και πήγε να πηδήξει το συρματόπλεγμα στο αεροδρόμιο εχθές, χαχα, τι γέλιο!»… Ρεντίκολο σε όλο το νησί έχω γίνει μου φαίνεται και η μόνη λύση είναι το ξύρισμα ώστε να μη με αναγνωρίζουν…

Ενώ χαριεντιζόμαστε στον έλεγχο εισιτηρίων, η μελαμψή ξεναγός ενός γερμανόφωνου γκρουπ με κοιτά επίμονα. Μου γνέφει δείχνοντας τη μπλούζα μου. Κοιτάω να δω τι μπλούζα φοράω. Α, είναι αυτή που αγόρασα πριν λίγους μήνες στο Taos του New Mexico και απεικονίζει το Τζερόνιμο και μερικούς άλλους επιφανείς Ινδιάνους με τα όπλα τους και λέει «Homeland Security – Fighting Terrorism Since 1492». Η ξεναγός έχει περίεργη όψη, χωρίς να είναι ο ορισμός του κάλλους είναι αναμφισβήτητα εξωτική. Με πλησιάζει και μου λέει πως της αρέσει το μπλουζάκι μου. «Είναι επαναστατικό κι έχει σοκάρει και τους βαρετούς Γερμανούς τους οποίους συνοδεύω. Εύγε!». Λίγες ώρες αργότερα θα τα έπινα μαζί της στο Tapati ενώ αυτή θα έκλαιγε φωνάζοντας από θυμό…

 

[soudianos]

πλήθος πληροφοριών που δεν τις βρίσκει κανείς εύκολα.

αλλά και τι μποέμικη ζωή!!!!!

 

[Dva Srca]

Διάβασα όλη σου την ιστορία σε σαράντα λεπτά, Γιώργο, σκόπευα από καιρό να το κάνω αλλά κάθε φορά που έμπαινα με έπιανε... συγγραφικός οίστρος!

Πολύ την ευχαριστήθηκα την ιστορία σου μέχρι τώρα, απίστευτες εμπειρίες και πραγματικά μεγάλες συγκινήσεις αυτές που έζησες. Προτίμησα από το να πατήσω το κουμπί "Ευχαριστώ" ύστερα από κάθε ποστ σου, να σου τα πω όλα μαζεμένα εδώ. Σε ευχαριστώ κι εγώ λοιπόν για τις εικόνες που μπήκες στον κόπο να μας μεταφέρεις, σε ευχαριστώ για τα ισχυρά συναισθήματα που μοιράστηκες μαζί μας, σε ευχαριστώ για τη συνέπειά σου στη συγγραφή των κομματιών της ιστορίας σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, σε ευχαριστώ που παραμένεις ενεργό μέλος αυτού του φόρουμ, παρ' όλο που η εμπειρία σου είναι πολυ μεγαλύτερη από όλων (πιθανολογώ) των άλλων μελών εδώ μέσα. Άλλος στη θέση σου θα σνόμπαρε τους πάντες και τα πάντα. Σε ευχαριστώ που είσαι καλός ταξιδιώτης και (όπως δείχνουν τα λεγόμενα και οι πράξεις σου) καλός άνθρωπος.

 

[dmdoc]

Να επισημάνω και εγώ τον μεστό και ώριμο τρόπο συγγραφής σου που καμία στιγμή δεν μου έχει μειώσει το ενδιαφέρον.Παράδειγμα ταξιδιωτικής συγγραφής χωρίς λυρισμούς και επιτηδευμένα λογοτεχνικά τεχνάσματα!!Απλός και συμπαγής ο λόγος σου,ό,τι ακριβώς χρειάζεται μια ταξιδιωτική ιστορία,για να αποτελέσει οδηγό για μελλοντικούς επισκέπτες σ'αυτά τα απομονωμένα μέρη.Μπράβο

 

[panta45]

Εισαι πολυ δυνατος στις περιγραφες σου, και ζωντανευεις συναισθηματα στους αναγνωστες. Μεγαλο προσον για ενα συγγραφεα!
Εισαι πολυ ωραιος στις ξεναγησεις σου και ευχαριστω την τυχη μου που σε εχω απολαυσει σε ταξιδι απο κοντα.
Να εισαι παντα καλα Γιωργο, να πραγματοποιεις τα ονειρα σου, και θα επιδιωξω να ξαναβρεθουμε σε ταξιδι. Εσυ αρχηγος και εγω να απολαμβανω τις αφηγησεις σου.
Αυτα σαν ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ, αντι για το ψυχρο κουμπακι του "ευχαριστω"

 

[eva kas]

συνεχεια παρακαλω!
εχω περιεργεια να δω γιατι η ξεναγος εκλαιγε φωναζοντας απο θυμο!

 

[KIKI]

jorge περιμενουμε τη συνεχεια ...
τέλεια αφηγηση οπως πάντα ....