Βαλκανιζατέρ FM

[galat]

Από την ταινία του Tonny Gatliff "Gadjo Dilo" το τραγούδι Tutti Frutti με τον Ρουμάνο τραγουδιστή Adrian Simionescu.
Προτίμησα το video aπό την ταινία, παρ'ότι διακόπεται από διαλόγους, για να συνδυαστεί η μουσική με το κλίμα της ταινίας.

"tutti frutti tequelas
te quelas te ghileabas
me rromentza te maquias
miri rromni si bruneto da shi mai bari talento
miri rromni si shukar da se lo longi dai bar"

tuti fruiti to dance
to dance and to sing
for us gypsys to get drunk
my gypsy girl is special an she is more talented
my gypsy girl is beautyful as a flower in the hand


Το ίδιο τραγούδι στη συνέχεια της ταινίας - με διαφορετικά λόγια - χρησιμεύει σε μία κηδεία σαν στοιχείο αποχαιρετισμού μαζί με ένα μπουκάλι βότκα και χορό.

Και το τραγούδι Cabaret από ένα γλέντι σε ταβέρνα

 

[galat]

Shantel

Το Σάββατο 12/6 στο Φεστιβάλ του ραδιοσταθμού ΚΟΣΜΟΣ το κοινό είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει τον Shantel σε μία εκρηκτική συναυλία. Ο Shantel (κατά κόσμον Stefan Hantel) ένα πράγμα ξέρει σίγουρα να κάνει πολύ καλά : να ξεσηκώνει και να διασκεδάζει το κοινό του.

Ο Shantel ξεκίνησε σαν DJ από την Φρακφούρτη. Οι παπούδες του (από την πλευρά της μητέρας του) ήταν γερμανοί και κατάγονταν από την Μπουκοβίνα της Μολδαβίας, που σήμερα η μισή ανήκει στην Ρουμανία και η υπόλοιπη μισή στην Ουκρανία. Το 2001 ο Shantel επισκέφτηκε την γενέτειρα των παππούδων του, όπου εκεί εντυπωσιάστηκε από τις μουσικές που άκουσε. Έτσι έκανε μία στροφή στην μουσική του καριέρα, ψάχνοντας Βαλκανικές και ανατολικοευρωπαϊκές μουσικές και μετασκευάζοντάς τες με δυτικούς χορευτικούς ρυθμούς. Είναι από τους ιδρυτές του μουσικού είδους Balkan-pop (αλλιώς και Gypsy groove ή Bukovina Dub ή R’n’Balkan), το οποίο δεν πρέπει να συγχέεται με την ποπ μουσική των Βαλκανικών χωρών. Οι διασκευές των τραγουδιών, που έχει κάνει, έχουν κερδίσει διάφορα διεθνή βραβεία μουσικής.

Όμως το δυνατό σημείο του Shantel είναι το κέφι του και ο τρόπος του να ξεσηκώνει το κοινό. Δεν είναι μόνο ο ρυθμός των τραγουδιών που ερμηνεύει. Ο Shantel στη σκηνή δίνει μία παράσταση. Κάνει μεγάλα άλματα, συνομιλεί με το κοινό, κατεβαίνει από την εξέδρα στον κόσμο και τραγουδάει μαζί τους, δέχεται ενώ τραγουδά να τον σηκώνουν στα χέρια τους και να τον μεταφέρουν στον «αφρό» της ανθρώπινης μάζας που πάλλεται στους έντονους ρυθμούς των τραγουδιών του, πολλές φορές ο ίδιος ο κόσμος ανεβαίνει στην εξέδρα για να χορέψει μαζί με αυτόν και την ορχήστρα του.

Ένα παράδειγμα για την σχέση του Shantel με το κοινό :



Θα δούμε τώρα το τραγούδι Disco Boy, μία από τις επιτυχίες του Shantel. Προσπαθήστε να καταλάβετε τι σας θυμίζει.



Πρόκειται φυσικά για το παλιό Ελληνικό ρεμπέτικο τραγούδι "Μάγκικο" (ή σκερτσοπεταχτό), που γράφτηκε την δεκαετία του 1920 και έκτοτε έχει τραγουδηθεί από πολλούς, ανάμεσα στους οποίους και από τη Γλυκερία. Εδώ θα το ακούσουμε σε μία παλιά εκτέλεση από τον Αντώνη Νταλκά.



Μάγκικο ( Σκερτσοπεταχτό )

Στίχοι: Γιάννης Δραγάτσης, Ογδοντάκης
Μουσική: Γιάννης Δραγάτσης, Ογδοντάκης
Πρώτη εκτέλεση: Κώστας Καρίπης
Άλλες ερμηνείες: Αντώνης Διαμαντίδης, Νταλγκάς || Γιώργος Βιδάλης || Γλυκερία

Μάγκικό μου νόστιμό μου σκερτσοπεταχτό
με τα ναζάκια σου μ' έχεις τρελό
σαν σε βλέπω από κοντά μου να περνάς μικρό
μου ξετρελαίνεις φως μου το μυαλό

Έλα δώσ' μου τα φιλιά σου μείνε πια με με
μη θέλεις φως μου να χαθώ για σε
έλα μάγκικο σκερτσόζο δώσ' μου μια ματιά
να μου γιατρέψεις φως μου την καρδιά

Μάγκικό μου νόστιμό μου σκερτσοπεταχτό
με τα ναζάκια σου μ' έχεις τρελό
πάψε πια να με παιδεύεις άλλο δε βαστώ
μη θέλεις φως μου για σένα να χαθώ

 

[galat]

Με αφορμή ένα δημοσίευμα που διάβασα σήμερα στα ΝΕΑ, έγραψα μία αναφορά στον δίσκο "Οι όρνιθες" του Μάνου Χατζιδάκη, την σχετική ιστορική θεατρική παράσταση του Καρόλου Κουν και την ιστορία που την συνοδεύει.
Επειδή η μουσική αυτή σίγουρα δεν είναι έθνικ μουσική, την σχετική παρουσίαση έκανα στο Social Forum. Όμως επειδή ο δίσκος αυτός, γραμμένος πριν 51 χρόνια, είναι ήδη κλασικός, θεώρησα καλό να βάλω εδώ ένα σχετικό Link, για όσους ενδιαφέρονται : "Οι όρνιθες" του Μάνου Χατζιδάκη

 

[dimosf]

Όχι μόνο έκανες καλά που έβαλες το link αλλά και το ίδιο το ποστ δεν θα ήταν άστοχο. Είναι γνωστό οτι οι μεγάλοι μας "εντεχνοι" συνθέτες έχουν στο έργο τους μεγάλη "δόση ελληνικότητας". Π.χ. το "τιο τιο τιο τιξ" με τον εννιάσημο ρυθμό του καρσιλαμά που τόσο πετυχημένα έβαλε ο Χατζιδάκις στο έργο.

 

[galat]

Μετά την εύστοχη παρατήρηση του dismof και πριν περάσουμε στους συνθέτες του έντεχνου Ελληνικού τραγουδιού και την επίδραση, που είχαν από τις παραδοσιακές μας μουσικές, ηθελα να κάνω μία συμπλήρωση σε σχέση με τις διαφορετικές εκτελέσεις που κυκλοφορούν για τις "Όρνιθες" του Μάνου Χατζιδάκη. Για λόγους συνέχειας οι πρόσθετες αυτές πληροφορίες αναρτήθηκαν στο Link αυτό του Social Forum.

 

[galat]

Ο Σαββόπουλος και η παραδοσιακή μας μουσική

Αναφέρθηκε παραπάνω ο dimosf στην σχέση των ελλήνων συνθετών και της παραδοσιακής μας μουσικής και βέβαια εννοούσε των συνθετών του λεγόμενου έντεχνου ελληνικού τραγουδιού. Ανοίγοντας αυτό το κεφάλαιο πρωτεύουσα θέση κατέχει - κατά την άποψή μου - ο Διονύσης Σαββόπουλος. Ο Νιόνιος αρχίζοντας την δισκογραφική του παρουσία με το Φορτηγό το 1966, έκανε ένα ξεκίνημα με μπαλάντες. Αμέσως όμως μετά, με τους δίσκους που κυκλοφόρησαν στην διάρκεια της δικτατορίας, έδειξε την στενή του σχέση με το παραδοσιακό μας τραγούδι, που από τη μία μεριά αποτέλεσε γι'αυτόν πηγή έμπνευσης και από την άλλη το ενσωμάτωσε με το "ροκ του μέλλοντός μας", πηγαίνοντας το Ελληνικό τραγούδι βήματα μπροστά.

1. Πρώτο καθαρά παραδοσιακό κομμάτι, που διασκευάζει ο Σαββόπουλος και το κάνει επτυχία είναι το Ντιρλαντά, στον δίσκο του "Το περιβόλι του τρελλού" το 1969.

2. Ακολουθεί το 1971 σέ ένα 45άρι βινύλιο ο πολιτευτής, που θα γίνει όμως ευρύτερα γνωστός το 1975 από τον δίσκο "10 χρόνια κομμάτια"

3. Ίσως όμως η πρώτη και πιό δημιουργική του μείξη των νέων μουσικών ήχων με την παραδοσιακή μας μουσική είναι ο Μπάλλος στον ομόνυμο δίσκο του 1971

4. και τελειώνουμε την αναφορά μας για την μέχρι το 1974 σχέση του Σαββόπουλου με την παραδοσιακή μας μουσική με την πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού "Ζεϊμπέκικο" (ή Με αεροπλάνα και βαπόρια) από τον δίσκο "Το βρώμικο ψωμί" το 1972. Στην εκτέλεση αυτή και τις δύο φωνές ερμηνεύει ο ίδιος ο Σαββόπουλος. Αργότερα στον δίσκο "10 χρόνια κομμάτια" το 1975 εμφανίζεται η πολύ καλή επίσης και πολύ γνωστή εκτέλεση με την Μπέλλου.

 

[galat]

Και πάλι από την την ταινία ROM του Μενέλαου Καραμαγγιώλη, ένα υπέροχο τσιγγάνικο ερωτικό τραγούδι του Νίκου Κυπουργού.
Απ'ότι βλέπετε το ανακάλυψε και η Putumayo και το έβαλε σε συλλογή με "ρομαντικά ερωτικά" τραγούδια.... Παρ'όλα αυτά το τραγούδι είναι πολύ ωραίο, όπως και οι στίχοι του.

Άλλοι αγαπούν μελαχρινές,
και άλλοι αγαπούν ξανθούλες
και εγώ αγαπώ μιά γύφτισσα
ενός τσιγγάνου κόρη

Τόχω ντροπή για να το πώ
και να το μολογήσω
και αν το κρατήσω μυστικό
μου καίει τα σωθικά μου

 

[galat]

To γαλλικό συγκρότημα Bratsch, που πήρε το όνομά του από ένα ρουμάνικο μουσικό όργανο, ιδρύθηκε στις αρχές του 1970 και είναι επηρρεασμένο από τις μουσικές των τσιγγάνων, των βαλκανίων, των klezmer και την jazz.

 

[galat]

Το σέρβικο τραγούδι Opa Cupa σε τρεις διαφορετικές εκτελέσεις. Στην πρωτότυπη εκτέλεση από τον Saban Bajramovic, σε μια γαλλική εκτέλεση από τους Bratsch και τέλος από το γερμανικό συγκρότημα Ayassa.
Ο Bajramovic, όπως πάντα κορυφαίος, αλλά και οι δύο άλλες εκτελέσεις πολύ ωραίες και διαφορετικές.
Εσάς ποιά εκτέλεση σας αρέσει περισσότερο;

 

[ΕΡΣΗ]

Ακομη ενα τραγουδι απο την κοινη παραδοση ελληνων και τουρκων της Μικρας Ασιας:

 

[ΕΡΣΗ]

Ο Θανασης Μωραιτης εχει κανει εξαιρετικη μουσικολογικη δουλεια προσπαθωντας να διασωσει τον πλουτο της μουσικης παραδοσης των Αρβανιτων. Εχει κυκλοφορησει ενα εξαιρετικο CD με την Αφροδιτη Μανου το "Τριανταφυλλο του βραχου" το οποιο περιλαμβανει αρβανιτικα τραγουδια απο την κατω Ιταλια και απο την Ελλαδα. Η εκδοση αυτη εγινε τον Δεκεμβριο του 1998 και περιλαμβανει και ενα πολυ κατατοπιστικο βιβλιαρακι. Δυστυχως δε βρηκα κανενα τραγουδι αυτης της συλλογης στο You Tube, παραθετω ομως ενα αλλο:

 

[ΕΡΣΗ]

Ενας τροπος τραγουδιου που στην Ελλαδα τουλαχιστον απανταται μονο στην Ηπειρο και στα ελληνοφωνα χωρια της Βορειου Ηπειρου ειναι ο πολυφωνικος.
Για περισσοτερες πληροφοριες (και μια συναυλια) εδω: Polyphonic.gr

Το τραγουδι που παραθετω συνοδευεται απο τις πολυ ομορφες φωτογραφιες της Βουλας Παπαιωαννου οι οποιες τραβηχτηκαν κατα τη διαρκεια της κατοχης και του εμφυλιου πολεμου.

Το Ηπειρώτικο Πολυφωνικό Τραγούδι αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μουσικές φόρμες στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια αλλά και στο παγκόσμιο ρεπερτόριο της Λαϊκής Πολυφωνίας.
Η καταγωγή αυτής της πολυφωνικής φόρμας, παρόλο που η έρευνα δεν έχει καταλήξει ακόμη σε βέβαια συμπεράσματα, πιθανά να ανάγεται σε πολύ παλιές (ίσως ακόμη και προελληνικές) εποχές. Οι μελωδίες των πολυφωνικών τραγουδιών, μαζί με ορισμένα ακόμη της Ηπείρου και της Θεσσαλίας) είναι οι μοναδικές στον ελλαδικό χώρο που έχουν διατηρήσει την ανημίτονη πεντατονική κλίμακα (κλίμακα που αποτελείται από πέντε νότες χωρίς ημιτόνια). Η κλίμακα αυτή, σύμφωνα με κάποιους μουσικολόγους, ταυτίζεται με το δώριο τρόπο των αρχαίων Ελλήνων, την κατεξοχήν «ελληνική αρμονία». Δίπλα στην κλίμακά του, στοιχεία που συνηγορούν στην παλαιότατη καταγωγή του είδους αποτελούν ο φωνητικός, ομαδικός, ρητορικός και τροπικός του χαρακτήρας.
Στις μέρες μας το ηπειρώτικο πολυφωνικό τραγούδι το συναντάμε στα βορειοδυτικά του Νομού Ιωαννίνων (χωριά του Πωγωνίου, Παρακάλαμος, χωριά βόρεια της Κόνιτσας), σε ελάχιστα χωριά στα βορειοανατολικά της Θεσπρωτίας (Τσαμαντάς, Λιάς, Βαβούρι, Πόβλα) και, κυρίως, στη Βόρειο Ήπειρο, στα χωριά της ελληνικής μειονότητας στα νότια της Αλβανίας (Δερόπολη, Άνω Πωγώνι, Βουθρωτό, Χειμάρα).

​

Το Ηπειρώτικο Πολυφωνικό Τραγούδι αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μουσικές φόρμες στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια αλλά και στο παγκόσμιο ρεπερτόριο της Λαϊκής Πολυφωνίας.
Η καταγωγή αυτής της πολυφωνικής φόρμας, παρόλο που η έρευνα δεν έχει καταλήξει ακόμη σε βέβαια συμπεράσματα, πιθανά να ανάγεται σε πολύ παλιές (ίσως ακόμη και προελληνικές) εποχές. Οι μελωδίες των πολυφωνικών τραγουδιών, μαζί με ορισμένα ακόμη της Ηπείρου και της Θεσσαλίας) είναι οι μοναδικές στον ελλαδικό χώρο που έχουν διατηρήσει την ανημίτονη πεντατονική κλίμακα (κλίμακα που αποτελείται από πέντε νότες χωρίς ημιτόνια). Η κλίμακα αυτή, σύμφωνα με κάποιους μουσικολόγους, ταυτίζεται με το δώριο τρόπο των αρχαίων Ελλήνων, την κατεξοχήν «ελληνική αρμονία». Δίπλα στην κλίμακά του, στοιχεία που συνηγορούν στην παλαιότατη καταγωγή του είδους αποτελούν ο φωνητικός, ομαδικός, ρητορικός και τροπικός του χαρακτήρας.
Στις μέρες μας το ηπειρώτικο πολυφωνικό τραγούδι το συναντάμε στα βορειοδυτικά του Νομού Ιωαννίνων (χωριά του Πωγωνίου, Παρακάλαμος, χωριά βόρεια της Κόνιτσας), σε ελάχιστα χωριά στα βορειοανατολικά της Θεσπρωτίας (Τσαμαντάς, Λιάς, Βαβούρι, Πόβλα) και, κυρίως, στη Βόρειο Ήπειρο, στα χωριά της ελληνικής μειονότητας στα νότια της Αλβανίας (Δερόπολη, Άνω Πωγώνι, Βουθρωτό, Χειμάρα).