• Η αναδρομή στο παρελθόν συνεχίζεται! Ψηφίστε την Ταξιδιωτική Ιστορία του μήνα για τους μήνες Μάρτιο - Αύγουστο 2020 !

Μαρόκο "Όταν έκλαψαν οι Ισπανοί" , Λισσαβώνα – Μαρόκο – Τολέδο, Ιανουάριος 2018

Giannis Pit

New Member
Μηνύματα
1
Likes
21
Ξεκινήσαμε από το Ηράκλειο και μέσω Αθήνας πετάξαμε για Λισσαβώνα. Προορισμός μας ήταν το Μαρόκο αλλά μιας και δεν υπήρχε απευθείας πτήση (τουλάχιστον για τις μέρες που θέλαμε) είπαμε να κάνουμε ένα mini trip.
20180105_163917.jpg

Γενάρης μήνας, η Λισσαβώνα ήταν βροχερή (πράγμα όχι τόσο συχνό) αλλά μας έκανε τη χάρη τελικά και είδαμε την πόλη. Το άγχος μου ήταν να είναι καλό και καθαρό το hostel που είχα κλείσει, γιατί θα ήταν η πρώτη φορά της γυναίκας μου σε hostel, και της είχα υποσχεθεί ότι θα ήταν βασίλισσα. Ευτυχώς ήταν άψογο. Multiculti, έτσι για να μας θυμίζει οτι δεν είμαστε πια φοιτητές. Κέντρο, όπως λέμε “σύνταγμα”. Εξυπηρέτηση στο φούλ, πρωινό μια χαρά, μέχρι και σειρές σε dvd για να δείς στη super cool σοφίτα, χίπστερ pick-up για να βάλεις να ακούσεις ένα βινύλιο σαν άνθρωπος, βρε παιδί μου, και να βγάλεις μια αξιοπρεπέστατη selfie. Έξω στην πόλη περπατήσαμε την Alfama, και το Bairro Alto, τα πιο ενδιαφέροντα κομμάτια της πόλης, αγνοήσαμε μουσεία και αξιοθέατα, και εν τέλει πήραμε το γραφικό κίτρινο tram No. 28, που για μένα ήταν το καλύτερο part στο διήμερο που είχαμε. Γενικά η πόλη είναι ζωντανή και για ένα στοπ ήταν μια χαρά (2 μερες maximum). Για μια μπύρα μπορείτε να πάτε στο Bairro Alto. Για φαγητό, αποφύγετε τα τουριστικά και αν για κάποιο ανεξήγητο λόγο σας αρέσει πολύ ο βακαλάος είναι το “the place to be”. “Mpakaliaou” παντού σε όλες τις εκδοχες του. Φάγαμε μια φορά στο hostel ένα τύπου ριζότο με βακαλάο. Ηταν ωραίο αλλά δεν θα ξανάτρωγες το ίδιο για βραδινό... Ε μετά αφεθήκαμε στη σιγουριά των burger.

Την επομένη μαζεύουμε τα μπαγκάζια για αεροδρόμιο. Θα πετούσαμε στη Φεζ του Μαρόκου. Είχαμε μια πληροφόρηση τις προηγούμενες μέρες, ότι έκανε κρύο. Οκ, χειμώνας είναι σκεφτήκαμε, και στην Κρήτη κάνει κρύο. Κατεβαίνουμε απο το αεροπλάνο και το “δαγκώνουμε”. Είχε βρέξει. Αλλάζει σε δευτερόλεπτα η εικόνα που έχει κάποιος για τη Βόρεια Αφρική. Έτυχε θα πεί κάποιος, όπως έτυχε να βρέχει και στη Λισσαβώνα που είχε να βρέξει 3 μήνες. Αλλά κλάιν - δεν γκρινιάξαμε και σαν τους τουρίστες στην Κρήτη όποτε ρίξει μια σταγόνα. Αλλάζουμε 20 € σε Dirham για τα πρώτα έξοδα μετακίνησης (και πολλά ήτανε). Βάζουμε σκούφους, γάντια και ξεκινάμε για να πάμε στην πόλη. Η επιλογή μας ήταν ταξί (15 ευρώ) ή λεωφορείο (ο θεός να το κάνει) με 0,40 € έκαστος. Στη στάση του λεωφορείου μόνο οι αχυρόμπαλες του Τέξας λείπανε να μας τονίσουν την ερημιά. Μετά από λίγο πλησίασε ενα ζευγάρι Ιταλών, οπότε λέμε οκ, σωστά περιμένουμε εδώ. Μέχρι να πιάσουμε την κουβέντα με τα κλισέ, ήρθε και το λεωφορείο, που αν το έβλεπες σταματημένο θα το περνούσες για εγκαταλελειμμένο από χρόνια. Η λάσπη μέσα ήταν τόση, που έπρεπε να σκουπίσεις τα πόδια σου για να κατέβεις στο δρόμο. Ψέμματα και ο δρόμος χάλια ήτανε. Μισή ώρα διαδρομή μέχρι τον σταθμό στην καινούργια πόλη της Φεζ. Ηταν κι αυτή η πρώτη αίσθηση της βλακώδους ανασφάλειας των πρώτων ωρών σε μια αγνωστη χώρα, που σε έκανε να πιστεύεις ότι τα δυο πεντάχρονα που ανεβηκαν σε μια στάση, ήταν οι χειρότεροι εγκληματίες που μας περίμεναν από καιρό να έρθουμε για να μας κλέψουν. Αφού ξεφύγαμε απο τους μικρούς μαφιόζους, φτάσαμε στην πόλη. Εμείς θα μέναμε στην παλιά. Πληρώσαμε ένα ταξί 2,5€. Νομίζαμε ότι κάναμε και καλό deal αλλά αργότερα καταλάβαμε ότι μας πήρε πολλά.

Στη Μεδίνα (παλιά πόλη), τα πράγματα ήταν ασφυκτικά. Απο’κει που μας άφησε το ταξί έπρεπε να βρούμε το Riad που που είχαμε κάνει κράτηση με τα πόδια, καθότι από τα στενά δρομάκια το μόνο μέσο που περνάει είναι γάιδαροι. Χωρίς 3G για GPS, είχα απομνημονεύσει τη διαδρομή και βρήκαμε το στενό (προγματικά στενό, 2 άτομα δεν περνάνε μαζί) του riad, εύκολα. Δεν σας το συστήνω βέβαια αν δεν έχετε καλό προσανατολισμό. Θα χαθείτε αλλά με 0,5 ή 1, ευρώ ναυλώνεται ένα περαστικό και σας πάει όπου του πείτε. Θα βρεθούν πολλοί στο δρόμο για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, παιδιά ή μεγαλύτεροι που μπορεί να γίνουν αφόρητοι και ενοχλητικοί κάποιες φορές, αλλά γι’ αυτό προετοιμαστείτε ψυχολογικά. Είναι κάτι που συμβαίνει στο Μαρόκο.
A6305884.JPG

Τα riad είναι ξενώνες αραβικής αρχιτεκτονικής, εσωστρεφή κτίρια που απ’εξω δεν μπορεις να δεις ούτε να μαντέψεις το μέσα. Συνήθως είναι αναπαλεωμένα αρχοντόσπιτα και κατά βάση οικογενειακές επιχειρήσεις. To δικό μας ήταν πολύ όμορφο, ωραίο δωμάτιο με αρκετό χώρο και μπάνιο, ωραίο πρωινό σχεδόν σε πριβέ χώρο. Μαχαραγιάδες με τα όλα μας. Συνήθως όλοι προσφέρουν βραδινό σε πολύ καλη τιμή, ώντας ουσιαστικά σπιτικό φαγητό, οπότε αξίζει να φας και δεν το μετανιώσαμε. Με το ρίσκο που παίρνεις όταν είσαι κουρασμένος από το δρόμο και δεν θες να σου σερβίρουν κάτι που δεν τρώγεται ήρθαν σαν λύτρωση τα αρνίσια κεφτεδάκια (tahjin kefta) με μια φοβερή κοκκινιστή σάλτσα σερβιρισμένα με τηγανιτό αυγό απο πάνω μεσα στο πήλινο ταζίν. Ήταν συγκινητικό.
A6306247.JPG

Βέβαια, η παράδοση λέει όπου πηγαίνουμε να τρώμε οπωςδήποτε street food. Φάγαμε ωραίο κεμπάπ και κρέπες με αράβικες πιτες, συν τα γλυκά που πουλάνε πλανόδιοι, πάρα πολύ ωραία και φτηνά. Προσοχή: Θεωρώ δεδομένη την έλλειψη υγειονομικής υπηρεσίας, οπότε καταναλώστε υπεύθυνα.

H Μεδίνα της Φεζ λοιπόν, είναι όμορφη, είναι 100 χρόνια πίσω, έχει αρώματα και γεύσεις, μαγαζιά, λαϊκές αγορές, τζαμιά, συναγωγές. Αλλά είναι ασφυκτική. Ψάχνεις και κάποιο ανοιχτό χώρο, καμιά πλατεία να ξαποστάσεις και να αναπνεύσεις και δεν βρίσκεις. Δεν είναι για αγοραφοβικούς. Πολύς κόσμος. Αλλά είναι μεχρι να το συνηθίσεις. (Και δεν είχαμε πάει ακόμα στο Μαρακές..)

Τρείς μέρες μείναμε εκεί, με την δεύτερη μέρα να μας βρίσκει σε ένα αυτοκίνητο με ένα οδηγό Βερβέρο, (τονίζουν την καταγωγή τους για να διαχωριστούν από τους Άραβες) να πηγαίνουμε βόρεια και ανηφορικά προς την ορεινή μπλε πόλη του Chefschaouenne (Σεφσάουεν). Τυχαία είχαμε κανονίσει απο βραδύς με ένα ζευγάρι Γιαπωνέζων να μοιραστούμε τα έξοδα της αμοιβής του οδηγού που ήδη είχαν κανονίσει αυτοί, και έτσι μας πήραν μαζί τους. Είχαμε σκοπό να πάμε αλλά δεν είχαμε βρεί ενοικιαζόμενο αμάξι στη Φεζ, όπως το υπολογίζαμε. Ενοικιαζόμενα υπήρχαν μόνο στο αεροδρόμιο.

Ο Βερβέρος οδηγός είχε όρεξη για κουβέντα ο άνθρωπος, αλλά ήταν και 3,5 ώρες δρόμος. Η κανονική του δουλεία ήταν είπε νομάς στην έρημο, και είχε καμήλες. Μας ρώτησε αν θα πάμε στην έρημο, αλλά μέχρι τότε δεν ξέραμε. “Στους Ισπάνούς ,μας είπε, αρέσει πολύ η αστροφεγγιά, η φωτιά, η διαμονή στην έρημο. Αφού όταν φεύγουν κλαίνε”. “Σοβαρά?” ,του λέω, “Τόσο πολύ?”.. “Nαιιιι” μου λέει. Την ίδια ώρα σκεφτόμουνα ότι εγώ μέχρι στιγμής είχα συγκινηθεί μόνο με το tahjin kefta που έφαγα την προηγουμένη στο ριαντ. Ε όχι και να μας πεί τώρα στους Κρητικούς για camping στην άμμο. Που να του έλεγα κιόλας ότι εμείς έχουμε και παραλία δίπλα απο το camping. Δεν του το είπα, γιατί πίστευε ο άνθρωπος ότι ζεί στην πιο όμορφη χώρα στο κόσμο. Δεν θα του το χαλούσα. Και ας μην είχε βγεί ποτέ έξω από το Μαρόκο.

“Oι οδηγοί, μας λέει, στο Μαρόκο δεν είναι πολύ καλοί, αλλά μη φοβάστε” Εν τω μεταξύ τη μισή διαδρομή την βγάλαμε στο αντίθετο ρεύμα..
Στην επιστροφή μας βγήκε η κούραση και δεν μιλήσαμε τόσο. Βέβαια είχαμε πέσει και σε νιρβάνα γιατί ακούσαμε όλο το κοράνι από τρείς φορές στο ραδιόφωνο.
20180108_133623.jpg

Η διαδρομή για το Σεφσάουεν ήταν καταπράσινη. Στην πόλη το τοπίο ήταν εκπληκτικό. Ένα χωριό βαμμένο στα μπλέ, ακριβώς κάτω από τις χιονισμένες κορυφές του Ρίφ. Αξίζει να το επισκεφτείτε ή και να μείνετε μια, δυο βραδιές.
A6305978.JPG

20180108_134009.jpg

(Πολύ ευχάριστη και η συναναστροφή με τους Γιαπωνέζους. Ενθουσιάζονται με τα πάντα! Απογοητεύτηκα μόνο που δεν ήξεραν τον Kabamarou.)
A6305926.JPG

Την επόμενη μέρα αφήσαμε πίσω τη Φεζ και σιδηροδρομικώς φύγαμε για το Ραμπάτ. Ανάσα! Πόλη καθαρή και ανοιχτοί χώροι. Χωρίς τουρισμό. Το Airbnb μας ήταν πάλι στη μεδίνα. Το πρόγραμμα μας ήταν να περάσουμε μια μέρα εκεί πριν κατηφορίσουμε στο νότο για το Μαρακές. Και πολύ καλά κάναμε. Δεν έχει πολλά πράγματα να δείς, αλλά είναι ήσυχα. (Με τα Μαροκινά δεδομένα). Στη βραδινή βόλτα ξεσκιστήκαμε στο φαγητό. Ωραίο και φτηνό street food με πολλές επιλογές. Το Airbnb ήταν πάλι ένα ριάντ, ενοικιασμένο από ένα ομοφυλόφιλο ζευγάρι. Περάσαμε τη βραδιά μαζί στο αίθριο του ριάντ. Πολύ κουβέντα, μορφωμένοι και ανοιχτόμυαλοι άνθρωποι με χιούμορ.

Το πρωί της επομένης ξεκίνησε το μεγάλο ταξίδι στο νότο. Πεντε και κάτι ώρες από το Ραμπάτ στο Μαρακές. Στην Καζαμπλάνκα δεν σταματήσαμε, γιατί γνωρίζαμε ήδη ότι δεν αξίζει τον κόπο. Η διαδρομή μέσα από το τρένο ήταν αποκαρδιωτική. Παραγκουπόλεις, χωριά ξεχασμένα απο το θεό, πόλεις φαντάσματα. Να αναρωτιέσαι αν έχουν πόλεμο ή όχι. Θύμιζαν φωτογραφίες από την εμπόλεμη Συρία. Φτώχεια, σεληνιακά τοπία, δεν υπήρχε όρεξη ούτε για φωτογραφίες ούτε τίποτα.

Προς έκπληξη μας το τρένο, παρά την αρχική καθυστέρηση, έφτασε στην ώρα του. Το ταξί από το σταθμό σίγουρα θα σας χρεώσει παραπάνω απο το κανονικό. Τα πάντα είναι θέμα διαπραγμάτευσης. Εμάς μας πήρε έξι ευρώ για να μας πάει στη Μεδίνα του Μαρακές. Η συνηθισμένη κούρσα για μια διαδρομή είναι ένα με δύο ευρώ. Κλασσικά πια, το ταξί θα μας άφηνε κάπου κοντά γιατί δεν περνούσε. Βέβαια ο οδηγός έβαλε το ταξί σε στενά δρομάκια με πολύ κόσμο για να μας πάει όσο πιο κοντά, σε σημείο που ντράπηκα και κοιτούσα τον κόσμο έξω με απολογητικό ύφος, αλλά δεν έδειχναν κάποια ενόχληση. Γενικά το αμάξι, το παπί, ο γάιδαρος ή το καρότσι πάνε παντού αρκεί να χωράει, έχει δεν έχει κόσμο.

Κατεβαίνουμε και εκεί αρχίζει μία μικρή Οδύσσεια για να βρούμε το Airbnb. Είχα πάλι αποτυπώσει τη διαδρομή από το χάρτη, και πάλι δεν είχαμε gps. Και μέσα από στενάκια και παραστενάκια και με τους καλοθελητές επί πληρωμή να μας έχουν κάνει το κεφάλι καζάνι, καταφέραμε και βρήκαμε τη αρχική διεύθυνση. Έλα όμως που λόγω ενός αμφίπλευρου λάθους, ημών και του διαχειριστή του Airbnb η διεύθυνση ήταν λάθος! Μέσω ενός Ιταλού, μπορέσαμε και τηλεφωνήσαμε στον διαχειριστή. Η σωστή διεύθυνση ήταν στην άλλη μεριά της Μεδίνας και θα έπρεπε να την διασχίσουμε όλη. Ήμασταν ήδη στρεσσαρισμένοι όταν μας κανόνισε ραντεβού με ένα οδηγό για να μας οδηγήσει στη σωστή διεύθυνση. Το ραντεβού ήταν στο Café de France, στη Tζεμάα Ελ Φνά. Είναι η κεντρική πλατεία του Μαρακές. Φτάνουμε στο ραντεβού και ήδη έχουμε σοκαριστεί από τον κόσμο, τον θόρυβο τα παπιά που ερχόταν από παντού και περνούσαν ξυστά από δίπλα μας. Ηρθε και μας βρήκε o οδηγός, ο οποίος ήταν ένας αχθοφόρος με ένα καρότσι βγαλμένο απο ταινία του Indiana Jones. Φορτώνουμε τα μπαγκάζια στο καρότσι, αυτός μπροστά εμείς πίσω για να περάσουμε την πλατεία, που αν δεν μάθαινα ότι είναι έτσι καθημερινά, θα πίστευα ότι έχουν κερδίσει καποιου είδους μουντιάλ και πανηγυρίζουν. Κρατημένοι χέρι χέρι μη χάσω τη γυναίκα μου και τα μάτια μας στον οδηγό μην τον χάσουμε κι αυτόν, βρεθήκαμε μετά απο λίγο ακριβώς στη διαχωριστική γραμμή μιας λεωφόρου να περνάνε αμάξια, άμαξες με άλογα απο παντού. Χαμός! Μονολογούσα “This is madness”. Μετά απο κανένα 25 λεπτο φτάσαμε επιτέλους στο ριαντ. Πληρώσαμε τον οδηγό και προσπαθήσαμε να ηρεμήσουμε από την ένταση.

Η επόμενη μέρα μας βρήκε πολύ πιο ήρεμους. Θα μέναμε πέντε μέρες εκεί. Συνηθίσαμε γρήγορα και αρχίσαμε να νοιώθουμε άνετα. Η Τζεμάα Ελ Φνά συνέχιζε να είναι χαοτική και θορυβώδεις αλλά εμείς είχαμε ήδη αρχίσει να το διασκεδάζουμε ήδη απο το προηγούμενο βράδυ όταν συναντήσαμε, (είχε κανονιστεί από πριν) κάποιους φίλους που επίσης ταξίδευαν και φάγαμε μαζί σε ένα από τα υπαίθρια εστιατόρια της πλατείας.
A6306284.JPG


Κάναμε μια πρόχειρη επιλογή από τα αξιοθέατα που θα βλέπαμε γιατί δεν είχαμε σκοπό να αφιερώσουμε πολύ χρόνο σε “παλάτια χρυσοστόλιστα, χαρέμια με διαμάντια”. Είχαμε στο νου μας οτι δεν θα περνούσαμε και τις πέντε μέρες στο Μαρακές, γιατί ήταν πολλές. Αλλά δεν είχαμε αποφασίσει για το τι, που και πώς. Θα μπορούσαμε να νοικιάσουμε αμάξι εκεί αλλά το αμελήσαμε. Ο διαχειριστής του airbnb μας πρότεινε μια οργανωμένη εκδρομή στην έρημο με βανάκι και μία διανυκτέρευση στη Σαχάρα, και το θεωρήσαμε ένα τρόπο για να περάσουμε απ’την άλλη μεριά της οροσειράς του Άτλαντα να πάμε να δούμε γιατί “κλαίνε οι Ισπανοί”. Δεν είμαστε καθόλου φαν του οργανωμένου μαζικού τουρισμού, αλλά το κάναμε για ευκολία και καλά.. Και δεν θα το ξανακάνουμε. Ούτε εσείς να το κάνετε. Συνοπτικά: Πολύ ώρα στο βανάκι, ωραία τοπία, χάλια οργάνωση, συνολικά καμιά ώρα διαδρομή με τις καμήλες για να φτάσουμε και να φύγουμε από το camping,αρκετό κρύο, το φαγητό αρκετά καλό για τις συνθήκες. Στα bonus της διαδρομής ήταν η στάση στο απίστευτου σκηνικού μέρος του Ait Ben Haddou.
20180112_130501.jpg

20180113_073734.jpg

Γυρίσαμε την επομένη ανακουφισμένοι και νοικιάσαμε ένα αμάξι για να πάμε μια πιο κοντινή εκδρομή την τελευταία μέρα στο Μαρακές. Οι τιμές για να νοικιάσεις από ντόπια γραφεία είναι καλές. Αν νοικιάσεις αρκετές μέρες κατεβαίνει στα 20€ ημερησίως. Πήγαμε στην κοντινή (1,5 ώρα δρόμος) Urika Valley. Στους πρόποδες του Άτλαντα. Τρεχούμενα νερά, πράσινο καταρράκτες και δεκάδες κιτς τουριστικά εστιατόρια με πλαστικές χρωματιστές καρέκλες ή δερμάτινους καναπέδες ακριβώς πάνω στο ποτάμι. Τόπος εγκλήματος κατά της αισθητικής και της φύσης. Αξίζει όμως μια επίσκεψη, ειδικά τους ανοιξιάτικους μήνες. Γυρίζωντας στο Μαρακές για το τελευταίο βράδυ, θα βλέπαμε το σύγχρονο κομμάτι της πόλης, το οποίο ήταν ανάλογο ευρωπαικής πρωτεύουσας. Παλάτια ξενοδοχεία, μεγάλοι δρόμοι και τα συναφή. Χαιρετήσαμε το Μαρόκο και τα ξημερώματα ήμασταν στο αεροδρόμιο, να πετάξουμε για Μαδρίτη.

Στο Τολέδο φτάσαμε απ’ευθείας από το Barajas. Το Airbnb εκεί ήταν τόσο καθαρό και κοντινό στα δεδομένα μας που δεν θέλαμε να βγούμε έξω. Ήταν ώρα για ξεκούραση. Την πόλη την είδαμε την επόμενη μέρα. Μεσαιωνική, καθαρή, και ήσυχη. Η πόλη εκτείνεται σε ένα λόφο και από κάτω την περικυκλώνει ο ποταμός Τάγος. Όμορφα. Επανήλθαμε σε τιμές ευρώ αλλά δεν πτοηθήκαμε. Φάγαμε και τα τσορίθο μας και τα χαμόν με τις μπύρες, παέγιες και τοστάδες με ελαφίσιο κιμά. Γκουρμεδιές για αρχόντους, όχι για λινάτσες.. όλα όμορφα. Δεν παραλείψαμε να πάμε να αποτίσουμε φόρο τιμής στο συντοπίτη Ελ Γκρέκο στο ομώνυμο μουσείο που αυτός που έφτιαξε το μουσείο πριν 120 χρόνια πίστευε ότι αγόραζε το σπίτι του Γκρέκο γι αυτό το σκοπό, αλλά που τελικά δεν ήταν γιατί του παίξανε τάπα αφενός και αφετέρου ο Γκρέκο είχε αλλάξει και 3-4 σπίτια στη γειτονιά που μετά τα ρίξανε και αντί να τα κάνουνε parking σαν τους δικούς μας εδώ, πήγανε και τα κάνανε πάρκο. Τέλος πάντων ωραία περάσαμε εμείς. Το μόνο που μου χάλασε τη διάθεση, ήταν το έντονο καθολικό στοιχείο. Πανταχού παρούσα η εκκλησία.

Φύγαμε την άλλη μέρα για Μαδρίτη για να μείνουμε μία βραδιά και την επόμενη να πάρουμε την πτήση για Ηράκλειο μέσω Αθήνας. Αράξαμε στο hostel. Εγώ την είχα ξαναδεί την πόλη. Πήγαμε βόλτα για να δεί το κέντρο και η γυναίκα μου. Μια τελευταία μπύρα με σαντουιτς τσορίθο ήταν ο επίλογος. Σε 24 ώρες και 15 μέρες μετά θα ήμασταν σπίτι.
20180117_214131.jpg
 
Last edited:

North66

Member
Μηνύματα
4.362
Likes
5.219
Ταξίδι-Όνειρο
Γροιλανδία
Εμείς θα μέναμε στην παλιά. Πληρώσαμε ένα ταξί 2,5€. Νομίζαμε ότι κάναμε και καλό deal αλλά αργότερα καταλάβαμε ότι μας πήρε πολλά.
Mε οκτώ ντιρχάμ, το πολύ δέκα, είναι ευχαριστημένοι από νέα για παλιά πόλη.
 

KIKI

Member
Μηνύματα
2.805
Likes
7.810
Επόμενο Ταξίδι
Ιορδανία
Ταξίδι-Όνειρο
Αφρική Ναμιμπια
Ωραιο ταξίδι .
Σε ευχαριστουμε που το μοιραστηκες μαζι μας .
 

vickokka

Member
Μηνύματα
1.249
Likes
1.967
Ταξίδι-Όνειρο
παντου
Ξεκινήσαμε από το Ηράκλειο και μέσω Αθήνας πετάξαμε για Λισσαβώνα. Προορισμός μας ήταν το Μαρόκο αλλά μιας και δεν υπήρχε απευθείας πτήση (τουλάχιστον για τις μέρες που θέλαμε) είπαμε να κάνουμε ένα mini trip.
View attachment 228762
Γενάρης μήνας, η Λισσαβώνα ήταν βροχερή (πράγμα όχι τόσο συχνό) αλλά μας έκανε τη χάρη τελικά και είδαμε την πόλη. Το άγχος μου ήταν να είναι καλό και καθαρό το hostel που είχα κλείσει, γιατί θα ήταν η πρώτη φορά της γυναίκας μου σε hostel, και της είχα υποσχεθεί ότι θα ήταν βασίλισσα. Ευτυχώς ήταν άψογο. Multiculti, έτσι για να μας θυμίζει οτι δεν είμαστε πια φοιτητές. Κέντρο, όπως λέμε “σύνταγμα”. Εξυπηρέτηση στο φούλ, πρωινό μια χαρά, μέχρι και σειρές σε dvd για να δείς στη super cool σοφίτα, χίπστερ pick-up για να βάλεις να ακούσεις ένα βινύλιο σαν άνθρωπος, βρε παιδί μου, και να βγάλεις μια αξιοπρεπέστατη selfie. Έξω στην πόλη περπατήσαμε την Alfama, και το Bairro Alto, τα πιο ενδιαφέροντα κομμάτια της πόλης, αγνοήσαμε μουσεία και αξιοθέατα, και εν τέλει πήραμε το γραφικό κίτρινο tram No. 28, που για μένα ήταν το καλύτερο part στο διήμερο που είχαμε. Γενικά η πόλη είναι ζωντανή και για ένα στοπ ήταν μια χαρά (2 μερες maximum). Για μια μπύρα μπορείτε να πάτε στο Bairro Alto. Για φαγητό, αποφύγετε τα τουριστικά και αν για κάποιο ανεξήγητο λόγο σας αρέσει πολύ ο βακαλάος είναι το “the place to be”. “Mpakaliaou” παντού σε όλες τις εκδοχες του. Φάγαμε μια φορά στο hostel ένα τύπου ριζότο με βακαλάο. Ηταν ωραίο αλλά δεν θα ξανάτρωγες το ίδιο για βραδινό... Ε μετά αφεθήκαμε στη σιγουριά των burger.

Την επομένη μαζεύουμε τα μπαγκάζια για αεροδρόμιο. Θα πετούσαμε στη Φεζ του Μαρόκου. Είχαμε μια πληροφόρηση τις προηγούμενες μέρες, ότι έκανε κρύο. Οκ, χειμώνας είναι σκεφτήκαμε, και στην Κρήτη κάνει κρύο. Κατεβαίνουμε απο το αεροπλάνο και το “δαγκώνουμε”. Είχε βρέξει. Αλλάζει σε δευτερόλεπτα η εικόνα που έχει κάποιος για τη Βόρεια Αφρική. Έτυχε θα πεί κάποιος, όπως έτυχε να βρέχει και στη Λισσαβώνα που είχε να βρέξει 3 μήνες. Αλλά κλάιν - δεν γκρινιάξαμε και σαν τους τουρίστες στην Κρήτη όποτε ρίξει μια σταγόνα. Αλλάζουμε 20 € σε Dirham για τα πρώτα έξοδα μετακίνησης (και πολλά ήτανε). Βάζουμε σκούφους, γάντια και ξεκινάμε για να πάμε στην πόλη. Η επιλογή μας ήταν ταξί (15 ευρώ) ή λεωφορείο (ο θεός να το κάνει) με 0,40 € έκαστος. Στη στάση του λεωφορείου μόνο οι αχυρόμπαλες του Τέξας λείπανε να μας τονίσουν την ερημιά. Μετά από λίγο πλησίασε ενα ζευγάρι Ιταλών, οπότε λέμε οκ, σωστά περιμένουμε εδώ. Μέχρι να πιάσουμε την κουβέντα με τα κλισέ, ήρθε και το λεωφορείο, που αν το έβλεπες σταματημένο θα το περνούσες για εγκαταλελειμμένο από χρόνια. Η λάσπη μέσα ήταν τόση, που έπρεπε να σκουπίσεις τα πόδια σου για να κατέβεις στο δρόμο. Ψέμματα και ο δρόμος χάλια ήτανε. Μισή ώρα διαδρομή μέχρι τον σταθμό στην καινούργια πόλη της Φεζ. Ηταν κι αυτή η πρώτη αίσθηση της βλακώδους ανασφάλειας των πρώτων ωρών σε μια αγνωστη χώρα, που σε έκανε να πιστεύεις ότι τα δυο πεντάχρονα που ανεβηκαν σε μια στάση, ήταν οι χειρότεροι εγκληματίες που μας περίμεναν από καιρό να έρθουμε για να μας κλέψουν. Αφού ξεφύγαμε απο τους μικρούς μαφιόζους, φτάσαμε στην πόλη. Εμείς θα μέναμε στην παλιά. Πληρώσαμε ένα ταξί 2,5€. Νομίζαμε ότι κάναμε και καλό deal αλλά αργότερα καταλάβαμε ότι μας πήρε πολλά.

Στη Μεδίνα (παλιά πόλη), τα πράγματα ήταν ασφυκτικά. Απο’κει που μας άφησε το ταξί έπρεπε να βρούμε το Riad που που είχαμε κάνει κράτηση με τα πόδια, καθότι από τα στενά δρομάκια το μόνο μέσο που περνάει είναι γάιδαροι. Χωρίς 3G για GPS, είχα απομνημονεύσει τη διαδρομή και βρήκαμε το στενό (προγματικά στενό, 2 άτομα δεν περνάνε μαζί) του riad, εύκολα. Δεν σας το συστήνω βέβαια αν δεν έχετε καλό προσανατολισμό. Θα χαθείτε αλλά με 0,5 ή 1, ευρώ ναυλώνεται ένα περαστικό και σας πάει όπου του πείτε. Θα βρεθούν πολλοί στο δρόμο για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, παιδιά ή μεγαλύτεροι που μπορεί να γίνουν αφόρητοι και ενοχλητικοί κάποιες φορές, αλλά γι’ αυτό προετοιμαστείτε ψυχολογικά. Είναι κάτι που συμβαίνει στο Μαρόκο.
View attachment 228766
Τα riad είναι ξενώνες αραβικής αρχιτεκτονικής, εσωστρεφή κτίρια που απ’εξω δεν μπορεις να δεις ούτε να μαντέψεις το μέσα. Συνήθως είναι αναπαλεωμένα αρχοντόσπιτα και κατά βάση οικογενειακές επιχειρήσεις. To δικό μας ήταν πολύ όμορφο, ωραίο δωμάτιο με αρκετό χώρο και μπάνιο, ωραίο πρωινό σχεδόν σε πριβέ χώρο. Μαχαραγιάδες με τα όλα μας. Συνήθως όλοι προσφέρουν βραδινό σε πολύ καλη τιμή, ώντας ουσιαστικά σπιτικό φαγητό, οπότε αξίζει να φας και δεν το μετανιώσαμε. Με το ρίσκο που παίρνεις όταν είσαι κουρασμένος από το δρόμο και δεν θες να σου σερβίρουν κάτι που δεν τρώγεται ήρθαν σαν λύτρωση τα αρνίσια κεφτεδάκια (tahjin kefta) με μια φοβερή κοκκινιστή σάλτσα σερβιρισμένα με τηγανιτό αυγό απο πάνω μεσα στο πήλινο ταζίν. Ήταν συγκινητικό.
View attachment 228763
Βέβαια, η παράδοση λέει όπου πηγαίνουμε να τρώμε οπωςδήποτε street food. Φάγαμε ωραίο κεμπάπ και κρέπες με αράβικες πιτες, συν τα γλυκά που πουλάνε πλανόδιοι, πάρα πολύ ωραία και φτηνά. Προσοχή: Θεωρώ δεδομένη την έλλειψη υγειονομικής υπηρεσίας, οπότε καταναλώστε υπεύθυνα.

H Μεδίνα της Φεζ λοιπόν, είναι όμορφη, είναι 100 χρόνια πίσω, έχει αρώματα και γεύσεις, μαγαζιά, λαϊκές αγορές, τζαμιά, συναγωγές. Αλλά είναι ασφυκτική. Ψάχνεις και κάποιο ανοιχτό χώρο, καμιά πλατεία να ξαποστάσεις και να αναπνεύσεις και δεν βρίσκεις. Δεν είναι για αγοραφοβικούς. Πολύς κόσμος. Αλλά είναι μεχρι να το συνηθίσεις. (Και δεν είχαμε πάει ακόμα στο Μαρακές..)

Τρείς μέρες μείναμε εκεί, με την δεύτερη μέρα να μας βρίσκει σε ένα αυτοκίνητο με ένα οδηγό Βερβέρο, (τονίζουν την καταγωγή τους για να διαχωριστούν από τους Άραβες) να πηγαίνουμε βόρεια και ανηφορικά προς την ορεινή μπλε πόλη του Chefschaouenne (Σεφσάουεν). Τυχαία είχαμε κανονίσει απο βραδύς με ένα ζευγάρι Γιαπωνέζων να μοιραστούμε τα έξοδα της αμοιβής του οδηγού που ήδη είχαν κανονίσει αυτοί, και έτσι μας πήραν μαζί τους. Είχαμε σκοπό να πάμε αλλά δεν είχαμε βρεί ενοικιαζόμενο αμάξι στη Φεζ, όπως το υπολογίζαμε. Ενοικιαζόμενα υπήρχαν μόνο στο αεροδρόμιο.

Ο Βερβέρος οδηγός είχε όρεξη για κουβέντα ο άνθρωπος, αλλά ήταν και 3,5 ώρες δρόμος. Η κανονική του δουλεία ήταν είπε νομάς στην έρημο, και είχε καμήλες. Μας ρώτησε αν θα πάμε στην έρημο, αλλά μέχρι τότε δεν ξέραμε. “Στους Ισπάνούς ,μας είπε, αρέσει πολύ η αστροφεγγιά, η φωτιά, η διαμονή στην έρημο. Αφού όταν φεύγουν κλαίνε”. “Σοβαρά?” ,του λέω, “Τόσο πολύ?”.. “Nαιιιι” μου λέει. Την ίδια ώρα σκεφτόμουνα ότι εγώ μέχρι στιγμής είχα συγκινηθεί μόνο με το tahjin kefta που έφαγα την προηγουμένη στο ριαντ. Ε όχι και να μας πεί τώρα στους Κρητικούς για camping στην άμμο. Που να του έλεγα κιόλας ότι εμείς έχουμε και παραλία δίπλα απο το camping. Δεν του το είπα, γιατί πίστευε ο άνθρωπος ότι ζεί στην πιο όμορφη χώρα στο κόσμο. Δεν θα του το χαλούσα. Και ας μην είχε βγεί ποτέ έξω από το Μαρόκο.

“Oι οδηγοί, μας λέει, στο Μαρόκο δεν είναι πολύ καλοί, αλλά μη φοβάστε” Εν τω μεταξύ τη μισή διαδρομή την βγάλαμε στο αντίθετο ρεύμα..
Στην επιστροφή μας βγήκε η κούραση και δεν μιλήσαμε τόσο. Βέβαια είχαμε πέσει και σε νιρβάνα γιατί ακούσαμε όλο το κοράνι από τρείς φορές στο ραδιόφωνο.
View attachment 228772
Η διαδρομή για το Σεφσάουεν ήταν καταπράσινη. Στην πόλη το τοπίο ήταν εκπληκτικό. Ένα χωριό βαμμένο στα μπλέ, ακριβώς κάτω από τις χιονισμένες κορυφές του Ρίφ. Αξίζει να το επισκεφτείτε ή και να μείνετε μια, δυο βραδιές.
View attachment 228765
View attachment 228764
(Πολύ ευχάριστη και η συναναστροφή με τους Γιαπωνέζους. Ενθουσιάζονται με τα πάντα! Απογοητεύτηκα μόνο που δεν ήξεραν τον Kabamarou.)
View attachment 228773
Την επόμενη μέρα αφήσαμε πίσω τη Φεζ και σιδηροδρομικώς φύγαμε για το Ραμπάτ. Ανάσα! Πόλη καθαρή και ανοιχτοί χώροι. Χωρίς τουρισμό. Το Airbnb μας ήταν πάλι στη μεδίνα. Το πρόγραμμα μας ήταν να περάσουμε μια μέρα εκεί πριν κατηφορίσουμε στο νότο για το Μαρακές. Και πολύ καλά κάναμε. Δεν έχει πολλά πράγματα να δείς, αλλά είναι ήσυχα. (Με τα Μαροκινά δεδομένα). Στη βραδινή βόλτα ξεσκιστήκαμε στο φαγητό. Ωραίο και φτηνό street food με πολλές επιλογές. Το Airbnb ήταν πάλι ένα ριάντ, ενοικιασμένο από ένα ομοφυλόφιλο ζευγάρι. Περάσαμε τη βραδιά μαζί στο αίθριο του ριάντ. Πολύ κουβέντα, μορφωμένοι και ανοιχτόμυαλοι άνθρωποι με χιούμορ.

Το πρωί της επομένης ξεκίνησε το μεγάλο ταξίδι στο νότο. Πεντε και κάτι ώρες από το Ραμπάτ στο Μαρακές. Στην Καζαμπλάνκα δεν σταματήσαμε, γιατί γνωρίζαμε ήδη ότι δεν αξίζει τον κόπο. Η διαδρομή μέσα από το τρένο ήταν αποκαρδιωτική. Παραγκουπόλεις, χωριά ξεχασμένα απο το θεό, πόλεις φαντάσματα. Να αναρωτιέσαι αν έχουν πόλεμο ή όχι. Θύμιζαν φωτογραφίες από την εμπόλεμη Συρία. Φτώχεια, σεληνιακά τοπία, δεν υπήρχε όρεξη ούτε για φωτογραφίες ούτε τίποτα.

Προς έκπληξη μας το τρένο, παρά την αρχική καθυστέρηση, έφτασε στην ώρα του. Το ταξί από το σταθμό σίγουρα θα σας χρεώσει παραπάνω απο το κανονικό. Τα πάντα είναι θέμα διαπραγμάτευσης. Εμάς μας πήρε έξι ευρώ για να μας πάει στη Μεδίνα του Μαρακές. Η συνηθισμένη κούρσα για μια διαδρομή είναι ένα με δύο ευρώ. Κλασσικά πια, το ταξί θα μας άφηνε κάπου κοντά γιατί δεν περνούσε. Βέβαια ο οδηγός έβαλε το ταξί σε στενά δρομάκια με πολύ κόσμο για να μας πάει όσο πιο κοντά, σε σημείο που ντράπηκα και κοιτούσα τον κόσμο έξω με απολογητικό ύφος, αλλά δεν έδειχναν κάποια ενόχληση. Γενικά το αμάξι, το παπί, ο γάιδαρος ή το καρότσι πάνε παντού αρκεί να χωράει, έχει δεν έχει κόσμο.

Κατεβαίνουμε και εκεί αρχίζει μία μικρή Οδύσσεια για να βρούμε το Airbnb. Είχα πάλι αποτυπώσει τη διαδρομή από το χάρτη, και πάλι δεν είχαμε gps. Και μέσα από στενάκια και παραστενάκια και με τους καλοθελητές επί πληρωμή να μας έχουν κάνει το κεφάλι καζάνι, καταφέραμε και βρήκαμε τη αρχική διεύθυνση. Έλα όμως που λόγω ενός αμφίπλευρου λάθους, ημών και του διαχειριστή του Airbnb η διεύθυνση ήταν λάθος! Μέσω ενός Ιταλού, μπορέσαμε και τηλεφωνήσαμε στον διαχειριστή. Η σωστή διεύθυνση ήταν στην άλλη μεριά της Μεδίνας και θα έπρεπε να την διασχίσουμε όλη. Ήμασταν ήδη στρεσσαρισμένοι όταν μας κανόνισε ραντεβού με ένα οδηγό για να μας οδηγήσει στη σωστή διεύθυνση. Το ραντεβού ήταν στο Café de France, στη Tζεμάα Ελ Φνά. Είναι η κεντρική πλατεία του Μαρακές. Φτάνουμε στο ραντεβού και ήδη έχουμε σοκαριστεί από τον κόσμο, τον θόρυβο τα παπιά που ερχόταν από παντού και περνούσαν ξυστά από δίπλα μας. Ηρθε και μας βρήκε o οδηγός, ο οποίος ήταν ένας αχθοφόρος με ένα καρότσι βγαλμένο απο ταινία του Indiana Jones. Φορτώνουμε τα μπαγκάζια στο καρότσι, αυτός μπροστά εμείς πίσω για να περάσουμε την πλατεία, που αν δεν μάθαινα ότι είναι έτσι καθημερινά, θα πίστευα ότι έχουν κερδίσει καποιου είδους μουντιάλ και πανηγυρίζουν. Κρατημένοι χέρι χέρι μη χάσω τη γυναίκα μου και τα μάτια μας στον οδηγό μην τον χάσουμε κι αυτόν, βρεθήκαμε μετά απο λίγο ακριβώς στη διαχωριστική γραμμή μιας λεωφόρου να περνάνε αμάξια, άμαξες με άλογα απο παντού. Χαμός! Μονολογούσα “This is madness”. Μετά απο κανένα 25 λεπτο φτάσαμε επιτέλους στο ριαντ. Πληρώσαμε τον οδηγό και προσπαθήσαμε να ηρεμήσουμε από την ένταση.

Η επόμενη μέρα μας βρήκε πολύ πιο ήρεμους. Θα μέναμε πέντε μέρες εκεί. Συνηθίσαμε γρήγορα και αρχίσαμε να νοιώθουμε άνετα. Η Τζεμάα Ελ Φνά συνέχιζε να είναι χαοτική και θορυβώδεις αλλά εμείς είχαμε ήδη αρχίσει να το διασκεδάζουμε ήδη απο το προηγούμενο βράδυ όταν συναντήσαμε, (είχε κανονιστεί από πριν) κάποιους φίλους που επίσης ταξίδευαν και φάγαμε μαζί σε ένα από τα υπαίθρια εστιατόρια της πλατείας.
View attachment 228769

Κάναμε μια πρόχειρη επιλογή από τα αξιοθέατα που θα βλέπαμε γιατί δεν είχαμε σκοπό να αφιερώσουμε πολύ χρόνο σε “παλάτια χρυσοστόλιστα, χαρέμια με διαμάντια”. Είχαμε στο νου μας οτι δεν θα περνούσαμε και τις πέντε μέρες στο Μαρακές, γιατί ήταν πολλές. Αλλά δεν είχαμε αποφασίσει για το τι, που και πώς. Θα μπορούσαμε να νοικιάσουμε αμάξι εκεί αλλά το αμελήσαμε. Ο διαχειριστής του airbnb μας πρότεινε μια οργανωμένη εκδρομή στην έρημο με βανάκι και μία διανυκτέρευση στη Σαχάρα, και το θεωρήσαμε ένα τρόπο για να περάσουμε απ’την άλλη μεριά της οροσειράς του Άτλαντα να πάμε να δούμε γιατί “κλαίνε οι Ισπανοί”. Δεν είμαστε καθόλου φαν του οργανωμένου μαζικού τουρισμού, αλλά το κάναμε για ευκολία και καλά.. Και δεν θα το ξανακάνουμε. Ούτε εσείς να το κάνετε. Συνοπτικά: Πολύ ώρα στο βανάκι, ωραία τοπία, χάλια οργάνωση, συνολικά καμιά ώρα διαδρομή με τις καμήλες για να φτάσουμε και να φύγουμε από το camping,αρκετό κρύο, το φαγητό αρκετά καλό για τις συνθήκες. Στα bonus της διαδρομής ήταν η στάση στο απίστευτου σκηνικού μέρος του Ait Ben Haddou.
View attachment 228767
View attachment 228768
Γυρίσαμε την επομένη ανακουφισμένοι και νοικιάσαμε ένα αμάξι για να πάμε μια πιο κοντινή εκδρομή την τελευταία μέρα στο Μαρακές. Οι τιμές για να νοικιάσεις από ντόπια γραφεία είναι καλές. Αν νοικιάσεις αρκετές μέρες κατεβαίνει στα 20€ ημερησίως. Πήγαμε στην κοντινή (1,5 ώρα δρόμος) Urika Valley. Στους πρόποδες του Άτλαντα. Τρεχούμενα νερά, πράσινο καταρράκτες και δεκάδες κιτς τουριστικά εστιατόρια με πλαστικές χρωματιστές καρέκλες ή δερμάτινους καναπέδες ακριβώς πάνω στο ποτάμι. Τόπος εγκλήματος κατά της αισθητικής και της φύσης. Αξίζει όμως μια επίσκεψη, ειδικά τους ανοιξιάτικους μήνες. Γυρίζωντας στο Μαρακές για το τελευταίο βράδυ, θα βλέπαμε το σύγχρονο κομμάτι της πόλης, το οποίο ήταν ανάλογο ευρωπαικής πρωτεύουσας. Παλάτια ξενοδοχεία, μεγάλοι δρόμοι και τα συναφή. Χαιρετήσαμε το Μαρόκο και τα ξημερώματα ήμασταν στο αεροδρόμιο, να πετάξουμε για Μαδρίτη.

Στο Τολέδο φτάσαμε απ’ευθείας από το Barajas. Το Airbnb εκεί ήταν τόσο καθαρό και κοντινό στα δεδομένα μας που δεν θέλαμε να βγούμε έξω. Ήταν ώρα για ξεκούραση. Την πόλη την είδαμε την επόμενη μέρα. Μεσαιωνική, καθαρή, και ήσυχη. Η πόλη εκτείνεται σε ένα λόφο και από κάτω την περικυκλώνει ο ποταμός Τάγος. Όμορφα. Επανήλθαμε σε τιμές ευρώ αλλά δεν πτοηθήκαμε. Φάγαμε και τα τσορίθο μας και τα χαμόν με τις μπύρες, παέγιες και τοστάδες με ελαφίσιο κιμά. Γκουρμεδιές για αρχόντους, όχι για λινάτσες.. όλα όμορφα. Δεν παραλείψαμε να πάμε να αποτίσουμε φόρο τιμής στο συντοπίτη Ελ Γκρέκο στο ομώνυμο μουσείο που αυτός που έφτιαξε το μουσείο πριν 120 χρόνια πίστευε ότι αγόραζε το σπίτι του Γκρέκο γι αυτό το σκοπό, αλλά που τελικά δεν ήταν γιατί του παίξανε τάπα αφενός και αφετέρου ο Γκρέκο είχε αλλάξει και 3-4 σπίτια στη γειτονιά που μετά τα ρίξανε και αντί να τα κάνουνε parking σαν τους δικούς μας εδώ, πήγανε και τα κάνανε πάρκο. Τέλος πάντων ωραία περάσαμε εμείς. Το μόνο που μου χάλασε τη διάθεση, ήταν το έντονο καθολικό στοιχείο. Πανταχού παρούσα η εκκλησία.

Φύγαμε την άλλη μέρα για Μαδρίτη για να μείνουμε μία βραδιά και την επόμενη να πάρουμε την πτήση για Ηράκλειο μέσω Αθήνας. Αράξαμε στο hostel. Εγώ την είχα ξαναδεί την πόλη. Πήγαμε βόλτα για να δεί το κέντρο και η γυναίκα μου. Μια τελευταία μπύρα με σαντουιτς τσορίθο ήταν ο επίλογος. Σε 24 ώρες και 15 μέρες μετά θα ήμασταν σπίτι.
View attachment 228771
Μπράβο παιδιά ,πολυ ωραίο προγράμματος και καλή ιδέα για να πας Μαρόκου αλλά να δεις και άλλες δυο κοντινές χώρες για λίγο!
 

katkats

Moderator
Μηνύματα
10.029
Likes
13.054
Επόμενο Ταξίδι
?
Ταξίδι-Όνειρο
Ν. Αμερική
Ωραία η ιστορία. Μου αρέσει η οπτική σου, αλλά την κάψατε τη Λισσαβόνα, έτσι στριμωχτά που την είδατε. Αξίζει μια επανάληψη.
 

Εκπομπές Travelstories

Τελευταίες δημοσιεύσεις

Booking.com

Ενεργά Μέλη

Στατιστικά φόρουμ

Θέματα
33.651
Μηνύματα
906.161
Μέλη
39.400
Νεότερο μέλος
geotheoh

Κοινοποιήστε αυτή τη σελίδα

Top Bottom