Manga-Τα κόμικς της Ιαπωνίας

[Pandora]

Άλλος ένας, επίσης σπουδαίος, καλλιτέχνης και δημιουργός της πασίγνωστης πια Ghibli Studios, είναι ο Hideo Miyazaki, ο οποίος εντυπωσίασε τον κόσμο και έφερε πάλι στο προσκήνιο το Anime το 2001 με την ταινία “Spirited Away” (Στην Χώρα Των Θαυμάτων) και μετά με το “Howl’s Moving Castel” (Το Κινούμενο Κάστρο Του Χάουλ). Αν επιθυμεί κάποιος να μυηθεί στην τέχνη και την ομορφιά των Manga, οι ταινίες του Miyazaki είναι ο πρώτος σταθμός.

Αντίστοιχα περιοδικά με πληροφορίες για τα Manga κυκλοφορούν και για τα Anime. Συνηθίζουν να παραθέτουν μερικές σκηνές από τις καινούριες κυκλοφορίες, την σχετική ιστορία που διαδραματίζεται (σαν την υπόθεση μιας ταινίας) και τους χαρακτήρες που θα εμφανίζονται με τα ιδιαίτερα γνωρίσματά τους. Ένα πολύ δημοφιλές περιοδικό αυτού του τύπου θεωρείται το “Newtype”.

Σχετικές πληροφορίες με δραστηριότητες που έχουν σχέση με την Ιαπωνική κουλτούρα στην Ελλάδα ανακοινώνονται και στο site της Ιαπωνικής Πρεσβείας στην Ελλάδα www.gr.emb-japan.go.jp, αλλά και στο site www.greece-japan.com/gr.htm, μια ιστοσελίδα που αναρτήθηκε ως μέρος του Ελληνο-Ιαπωνικού κέντρου www.greecejapan.org, το οποίο έχει μια εξαιρετική συλλογή βιβλίων για την Ιαπωνία και βρίσκεται στο κέντρο της πόλης.


Λίγη Γραμματική
Στα Ιαπωνικά τα ουσιαστικά δεν διαφέρουν ανάλογα με τον αριθμό και το γένος, έτσι η λέξη Manga αναφέρεται και στον ενικό και στον πληθυντικό αριθμό. Mangaka (漫画家- ακριβής μετάφραση: Manga δημιουργός) είναι η ιαπωνική λέξη που χρησιμοποιείται για τον δημιουργό του Manga.

 

[Pandora]

Συνέντευξη με τη Μυρτώ Τσελέντη

συγγραφέα του βιβλίου
Manga - Φαντασία και Πραγματικότητα {Θραύσματα Κόσμων Κοντινών}

Μας κάνετε μια σύντομη εισαγωγή στα Μanga και το βιβλίο σας;
Στην Ιαπωνία η λέξη manga αναφέρεται στο σύνολο των κόμικς, ανεξαρτήτως χώρας προέλευσης. Στην δύση έχει επικρατήσει να ονομάζουμε manga τα ιαπωνικά κόμικς. Η λέξη χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά το 1800 από τον Ιάπωνα καλλιτέχνη Hokusai, για να χαρακτηρίσει τα πρόχειρα σκίτσα στο τετράδιό του και σημαίνει σε ελεύθερη απόδοση «παιχνιδιάρικες εικόνες». Με την εισαγωγή της τυπογραφίας στην Ιαπωνία, γεννήθηκαν και τα πρώτα κόμικς, πρώτα ευρωπαϊκού στυλ σατυρικά σκίτσα, έπειτα αμερικανικού τύπου κόμικ στριπς και τέλος μηνιαία περιοδικά κόμικς. Στην Ιαπωνία αποτελούσαν πάντα μια μορφή φτηνής ψυχαγωγίας τόσο στην τιμή αγοράς στους όσο και στην δυνατότητα δανεισμού από βιβλιοθήκες και για αυτό και υπήρξε τόσο μεγάλη ανάπτυξη και εξάπλωση (και κατά συνέπεια αποδοχή τους από την κοινωνία, σε αντίθεση με τον δυτικό κόσμο, όπου υπήρξε η επιτροπή λογοκρισίας και που ανέκοψε τη διάδοση αυτή και τα «δαιμονοποίησε» κατά μία έννοια).

Στο βιβλίο μου, Manga - Φαντασία και Πραγματικότητα {Θραύσματα Κόσμων Κοντινών} (εκδ. Αιγόκερως), προσπαθώ να δείξω ορισμένες όψεις των σύγχρονων manga φαντασίας. Σε κάθε κεφάλαιο επιλέγω ένα θέμα και παρουσιάζω πως αυτό αντιμετωπίζεται σε διάφορα manga συνδέοντάς τα με την καθημερινή πραγματικότητα της Ιαπωνίας έτσι όπως αυτή παρουσιάζεται μέσα από ειδησεογραφικά άρθρα. Στόχος μου ήταν να δημιουργήσω ένα όχημα που θα μπορούσε να μυήσει νέους αναγνώστες στον χώρο των γιαπωνέζικων κόμικς αλλά και να προσφέρει κάτι επιπλέον και σε όσους έχουν ήδη ασχοληθεί με αυτό το αντικείμενο.

Πολλοί πιστεύουν πως τα manga και τα κινούμενα σχέδια (anime) απευθύνονται μόνο σε παιδιά, κάτι το οποίο δεν αληθεύει. Πολλά από τα σύγχρονα manga έχουν χαρακτηριστεί ως αριστουργήματα και έχουν βραβευθεί. Ποιό είναι το στοιχείο που τα διαφοροποιεί; H τέχνη; Ή η τεχνική τους? Το αισθητικό-εικαστικό αποτέλεσμα ή το μήνυμα που μεταφέρει;
Πρώτα από όλα αυτή η τοποθέτηση που ακούγεται γενικά για το σύνολο της ένατης τέχνης είναι πολύ λανθασμένη, καθώς όχι μόνο τα manga αλλά και γενικότερα τα κόμικς έχουν πάψει προ καιρού να απευθύνονται αποκλειστικά σε παιδιά. Αλλά ακόμα και έτσι μπορεί ένα κόμικ για παιδιά να είναι υπέροχο και στα μάτια ενός ενήλικα.
Για να απαντήσω όμως στην ερώτηση, πιστεύω ότι το στοιχείο που διαφοροποιεί ένα μέτριο manga (ή anime) από ένα αριστούργημα είναι συγκερασμός περισσότερων χαρακτηριστικών. Ας πάρουμε ένα τρανταχτό παράδειγμα, το Nausicaa of the valley of the wind του Hayao Miyazaki. Μιλάμε για ένα έργο το οποίο είναι αισθητικά άψογο, ενώ το σενάριο του είναι πολυεπίπεδο καθώς είναι σε πρώτη ανάγνωση μια περιπετειώδης μελλοντολογική ιστορία, η οποία μπορεί κάλλιστα να διαβαστεί και να είναι κατανοητή από παιδιά, ενώ ταυτόχρονα έχει πολλά μηνύματα και σκέψεις πάνω στην οικολογική καταστροφή, την ανθρώπινη ψυχολογία, τον πόλεμο και το νόημα της ζωής.

Ποια είναι η θεματολογία τους; Και αν υπάρχουν γενικότερα κατηγορίες θεματολογιών.
Ωχ, την φοβόμουν αυτή την ερώτηση! Το τεράστιο εύρος της θεματολογίας των manga είναι για μένα ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία τους, καθώς και αυτό που ο περισσότερος κόσμος που δεν έχει έρθει σε επαφή μαζί τους αγνοεί. Ειλικρινά θεωρώ ότι δεν πρέπει να υπάρχει χόμπι, κατάσταση, φαινόμενο ή επάγγελμα που δεν έχει και ένα τουλάχιστον manga ανάλογου αντικειμένου. Ενδεικτικά, υπάρχουν manga (πάρτε βαθιά ανάσα) κωμικά, φαντασίας, τρόμου, μυστηρίου, θρησκευτικά, πολιτικά, υπερφυσικά, αισθηματικά, επιστημονικής φαντασίας, αθλητικά στρατιωτικά, υπερηρωικά, ομοφυλοφιλικά, ερωτικά, εναλλακτικά, στριπάκια και φανζίν. Manga για: μαγειρική, έγκλημα, γιακούζα, παιχνίδια, χόμπι, ιαπωνική ιστορία, μαγικές κοπελίτσες, πολεμικές τέχνες, ρομπότς, τραβεστί, βιντεοπαιχνίδια, μουσική, θέατρο, νίντζα, μυστικισμό, αποκρυφισμό, otaku, κατοικίδια ή μη ζώα, κλέφτες, role playing games, και manga που απευθύνονται σε: παιδιά, οικογένειες, κορίτσια, αγόρια, κοπέλες, άντρες, υπαλλήλους και κάθε άλλη ηλικιακή ή επαγγελματική ομάδα. Και αυτά είναι μόνο μερικά από αυτά που κυκλοφορούν αυτήν την στιγμή στην αγορά.

η συνέχεια Μυρτώ Τσελέντη - Manga