Despinna
Member
- Μηνύματα
- 174
- Likes
- 163
- Ταξίδι-Όνειρο
- Περού, Ινδία, Αργεντινή,
Ηταν στην αίθουσα του κινηματογράφου που πρωτοείδα την Αποστολή στη Μπριζ…. Την ταινία τη βρήκα μάλλον μέτρια σαν αστυνομική ταινία (είμαι και φαν του είδους), όμως η πόλη …αχ η πόλη! Με μάγεψε, είχε αυτό το «κάτι» που σπάνια βλέπεις, που ξέρεις όμως από τη στιγμή που το βλέπεις ότι «πρέπει» να πας εκεί…. Η φιλη μου που είμασταν μαζί στον κινηματογράφο είχε πάει στη Μπριζ, παλαιότερα, και επιβεβαίωσε ότι είναι μια πολύ όμορφη μεσαιωνική πόλη….Και οι μέρες περνούσαν…. Καθημερινότητα, κάποια ταξίδια, αλλού…. Ομως οι εικόνες μέσα μας γράφουν, και όταν τις αγνοούμε, επανέρχονται… Όταν μια φίλη φίλης έτυχε να βρεθεί στην Μπριζ, η λαχτάρα «ξαναχτύπησε», - πιο ορμητικά (ειδικά όταν είδα τις φωτογραφίες της φίλης της φίλης!) για να κατασιγαστεί από την καθημερινότητα και να πέσει σε χειμερία νάρκη λίγο μετέπειτα…Όμως, όπως κάποια όνειρα έχουν τον τρόπο να πραγματοποιούνται όταν λιγότερο τα περιμένεις, έτσι και η Μπριζ έμελλε να γίνει πραγματικότητα, απρόσμενα , απλά, χωρίς ιδιαίτερο προγραμματισμό και τυμπανοκρουσίες, όπως πολλά από τα σημαντικά πράγματα….Ηταν παραμονές Πάσχα και εγώ διένυα μια δύσκολη για μένα περίοδο – το ταξίδι ήταν το τελευταίο πράγμα που θα σκεφτόμουν να προγραμματίσω (άλλη μια ένδειξη του ότι…δεν ήμουν καλά!!). Ουτε καν θυμάμαι πως ακριβώς «έσκασε» η πρόταση, λίγες μέρες πριν το Πάσχα…..Η πρώτη αντίδρασή μου ήταν μάλλον αρνητική (τέτοιες μέρες, τελευταία στιγμή, τι να βρούμε, όμως, καμιά φορά, η ζωή συνωμοτεί (και για καλό!). Βρέθηκαν εισιτήρια τελευταίας στιγμής σε πολύ πολύ καλή τιμή (απίστευτο αν σκεφθεί κανεις ότι η αναχώρηση ήταν Μεγάλη Παρασκευή!), και, με πολύ βολικές ώρες….άφιξη στις βρυξέλλες γύρω στις 11 το πρωί, με χρόνο αναζήτησης των δρομολογίων των τρένων, και άφιξη στη Μπριζ μεσημέρι προς απόγευμα… Μετά απο μια σύντομη ματιά στο booking.com εντοπίσαμε μια δεκάδα αξιοπρεπή οικονομικά κεντρικά ξενοδοχεία και έπειτα από μια σύντομη αλληλογραφία απευθείας με αυτά, καταλήξαμε στο Bryghia Hotel, στην καρδιά της παλαιάς πολης, λίγο παλαιό (αλλα με «χρώμα» άλλης εποχής και μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα - έτσι πιστέψαμε και δεν πέσαμε έξω!), και σε αρκετά καλή τιμή...Και, αυτό ήταν...έτσι απλά...Πριν προλάβω να το συνειδητοποιήσω, ήμουν γερμένη στο παράθυρο του αεροπλάνου, ταξιδεύοντας πάνω απο τα κύματα, καθοδόν (ή μάλλον...κατά αέρως) προς τη διεθνές αεροδρόμιο των Βρυξελλών.....
Η πολύβουη πολη των Βρυξελλών μας υποδέχτηκε συννεφιασμένη .Η αγαπημένη μου στιγμή (όταν το αεροπλάνο κάνει κύκλους ετοιμαζόμενο για προσγείωση αποκαλύπτοντας για μια στιγμή τον τόπο προορισμού, από ψηλά) αποκάλυψε μια πόλη επίπεδη, με πολλά σπιτια να υψώνουν τις μυτερές σκεπές τους σε εναν μολυβί ουρανό....Η προσγείωση γρήγορη και άψογη (προς μικρή δυσαρέσκειά μου που καθόλου δεν με χαλάει να απολαμβάνω τη θεα της πολης απο ψηλά, αυτή τη γλυκιά αίσθηση της "άφιξης", και όσο περισσότερους κύκλους κάνει το αεροπλάνο, τόσο πιο καλά!, -αρκεί φυσικά να βρίσκομαι στο παράθυρο!). Μετά από μια σύντομη περιπλάνηση στο αεροδρόμιο, βρήκαμε την υπογεια στάση του τρένου του αεροδρομίου (το οποίο μόλις χάσαμε -και έκανε κρύο!!!)...Κουμπωθήκαμε όσο γινόταν περισσότερο (ανασύροντας απο τις τσάντες και τις βαλίτσες γάντια σκουφάκια και κασκόλ), και μετά απο μια έρευνα κοινού, εντοπίσαμε τον κεντρικό σταθμό (Βruxelles Midi) όπου θα κατεβαίναμε για να πάρουμε το τρένο προς τη Μπριζ .. Δεν εχω ταξιδέψει και πολύ με τρένο, και έτσι ομολογώ ότι τα έχασα προς στιγμήν: αποστολή μας να βρούμε το τρένο για τη Μπριζ σε έναν τεράστιο σιδηροδρομικό σταθμό, με πολλά υψίπεδα και μέχρι και 4-5 διαφορετικές γραμμές, προς όλες τις κατευθύνσεις...Ρωτώντας, προμηθευτήκαμε ένα εισιτήριο πολλαπλων διαδρομών με το τρένο (να έχουμε να πορευόμαστε) (άλλο αν δεν είχαμε καταλάβει ότι πρέπει να σημειώνουμε μόνες μας τις διαδρομές, κάτι που μας εξήγησε ευγενικά ένας Φλαμανδός σταθμάρχης την προτελευταία πια μέρα - χωρίς ευτυχώς να μας επιβάλει πρόστιμο)....Το τρένο ήρθε γεμάτο σχεδόν ασφυχτικά (ήταν και ένα σχολείο που πήγαινε κάπου εκδρομή), κάτι που προς στιγμήν με απογοήτευσε λίγο (το είχα φανταστεί σχεδόν αδειο, να τριγυρίζω χαρούμενη και να βγάζω φωτογραφίες της βελγικής υπαίθρου), αλλά όλοι οι καλοί χωράνε (βέλγοι επαγγελματίες, οικογένειες, σχολεία, τουρίστες!), και, ακόμα και συννεφιασμένα, τα βελγικά περίχωρα είναι πραγματικά πολύ όμορφα...(ιδιαίτερη η αδυναμία μου στα βελγικά αλογάκια...μπορεί να μην είναι τα κομψά άλογα που τόσο αγαπάω, αλλά είναι στοιβαρά, δυνατά, δωρικά θαρρείς - εν ολίγοις, τα βρήκα γλυκύτατα!)
Αργά το μεσημέρι, φθάσαμε στον σταθμό της Μπριζ, μια πόλη που όπως ανακαλύψαμε τη στιγμή που βγήκαμε απο τον σταθμό...δεν είναι φτιαγμένη για αυτοκίνητα....Ο σταθμός αποτελεί το πάργκιγκ χιλιάδων ποδηλάτων, όλων των ειδών και των χρωμάτων, που συνθέτουν ένα ιδιαίτερο (ασυνήθιστο τουλάχιστον για εμάς τους Αθηναίους) σκηνικό...Αφού προμηθευτήκαμε απο το γραφείο πληροφοριών έξω απο τον σταθμό τον χάρτη της πόλης (τον οποίο λιώσαμε από τη χρήση τις επομενες μέρες) και καταλήξαμε ποια λεωφορεία θα μας πανε κοντά στο ξενοδοχείο μας, καθίσαμε να περιμένουμε το λεωφορείο (έχω να πω ότι ο κόσμος, και όλοι μα όλοι οι οδηγοί των λεωφορείων ήταν εξυπηρετικότατοι....).Το λεωφορείο ακολουθησε μια διαδρομή ελισσόμενο σε κεντρικούς (μάλλον στενούς) δρόμους με ωραία σπίτια και εμπορικά καταστήματα, ενώ ίσα που προλαβαίναμε να παίρνουμε φευγαλέες ματιές σε κανάλια και μικρά σπίτια -φρούρια να δεσπόζουν στα στενά κάθετα του κεντρικού δρόμου...Η Μπριζ δεν είναι μεγάλη πόλη, και έτσι σύντομα φθάσαμε στη στάση μας και κατεβήκαμε....για να διακτινιστούμε αμέσως σε άλλη εποχή, κάτι μεταξύ "παρελθόντος και παραμυθιού γωνία" (που θα έλεγε και ο Μητροπάνος.....).
Νομίζω όσο κι αν εχει κανείς διαβάσει για τη Μπριζ, όσες φωτογραφίες και αν έχει δει σε ταξιδιωτικούς οδηγούς, η αίσθηση που σε τυλίγει σε αυτη τη μικρή πόλη δεν περιγράφεται...Ατμόσφαιρα μεσαιωνική, εικόνες που αγγίζουν τη σφαίρα του παραμυθιού και σε κατακλύζουν (κοιτάς και κοιτάς και ξεχνάς ακόμα και να ανασάνεις!). Κτίρια μεσαιωνικά, πυργίσκοι, αγάλματα, δρομάκια απο πέτρα, γραφικά γεφύρια, κανάλια, πολλά κανάλια που αντανακλούν τα όμορφα κτίρια, πολύ βλάστηση, με ψηλά δέντρα που άλλα υψώνουν τα κλαριά τους προς τον ουρανό και άλλα αγγίζουν τη λεία επιφάνεια του νερού των καναλιών....Α, και πάπιες, πολλές πάπιες, με υπέροχα χρώματα (πράσινο λαμπερό, καφέ, πορτοκαλί, άσπρο) να κολυμπουν στα κανάλια...κανάλια δαιδαλώδη, που χωρίζουν και ξανασυναντώνται, και δρομάκια πλακόστρωτα , σχεδόν περιμένεις να ακουσεις τον ήχο απο τους καβαλάρηδες και δεν νομίζω ότι θα ξαφνιαζόμουν αν ξεπρόβαλαν ιππότες πίσω από την επομενη γωνία...
Αν η Πράγα (που τη λατρεύω) φαντάζει (και είναι) μια παραμυθένια μεσαιωνική πολη, νομίζω πως η Μπριζ σου δίνει αυτή την αίσθηση στο πολλαπλάσιο...ολοκληρη η μικρή αυτή πόλη είναι θαρρείς βγαλμένη από χρόνο, δίχως τίποτα να χαλάει την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά της (τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην πόλη είναι ελάχιστα, καθώς τα στενά δρομάκια και τα κανάλια διεκδικούν και επιβάλουν τη δική τους ησυχία και η ζωή κυλά πιο αργά, για να μην τα βγάλει απ τους ρυθμούς τους -είναι δρομάκια και κανάλια, που....ονειρεύονται!, ενώ η απουσία μοντέρνων πολυόροφων κτιρίων και διαφημιστικών πινακίδων συμβάλλουν κατά πολύ στην ιδιαίτερη φυσιογνωμία της μικρής πολης..
Τι κι αν το κρύο ήταν τσουχτερό, τι κι αν είμασταν φορτωμένοι με βαριά ρούχα και βαλίτσες, η μικρή διαδρομή (με τα πόδια φυσικά) απο τη σταση του λεωφορείου προς το ξενοδοχείο έγινε μεγάλη, καθώς κάθε σοκάκι, κάθε καμάρα, κάθε βήμα έκρυβε και μια εικόνα διαφορετική, ηταν θαρρεις ενα βημα προς τον κόσμο του παραμυθιού...Θαρρείς και παρά την κούραση δεν θέλαμε να χάσουμε λεπτό ανεβάζοντας τις αποσκευές στο ξενοδοχείο, η αίσθηση του παραμυθιού μας ειχε κατακλύσει...Ευτυχώς, το ξενοδοχείο (με τον χαμηλών τόνων αλλά συμπαθητικό και διακριτικό Guido) δεν διέψευσε τις προσδοκίες μας...Ισως οι πιο απαιτητικοί πουν ότι το σαλόνι υποδοχης ηταν μικρό ή οτι τα δωμάτια ήταν παλαιά αλλά εμάς κάτι τέτοιο δεν μας πείραξε καθόλου...Το ξενοδοχείο ήταν σαν ενα μικρό μεσαιωνικό σπίτι, με τις ανέσεις σαφώς του "τώρα", αλλά τη διακόσμηση, τους χάρτες, τα έπιπλα κάποιων αιώνων πριν....Το δωμάτιό μας (γωνιακό, στον τέταρτο όροφο) έβλεπε πανω στο κανάλι και στη διασταύρωση του δρόμου (ενα μικρό γεφυράκι με ενα σταυρό και ένα φανάρι), προκαλώντας τη φαντασία να ξαναζήσει σκηνές που ανήκαν στο παρελθόν, -μα ήταν εκεί.. Αλλης εποχής τα λουλουδένια παπλώματα με τους "φραμπαλάδες" (ζεστά όμως!!), ενώ χρήσιμη η τσαγιερα με δωρεάν δείγματα τσαγιού.. Τα μεγάλα παράθυρα όμως ήταν αυτά που με γοήτεψαν περισσότερο, - έχω αφήσει κάτι απ΄την ψυχή μου ατενίζοντας το κανάλι πισω απ΄τις κουρτίνες - ταξιδεύοντας....
Η Μπριζ!! Είναι τόσα που θα ήθελα να πω για αυτή την πόλη....οι λέξεις όμως είναι φτωχές, είναι λίγες, δεν μπορουν να χρωματίσουν το παραμύθι....Ισως οι φωτογραφίες τελικά "λένε" περισσότερα - τις αγαπάω τις φωτογραφίες, είναι θαρρείς.....το περίγραμμα του παραμυθιού, το περίγραμμα της "στιγμής", -αν και παντα πίστευα ότι οι στιγμές του ταξιδιού έχουν τη γοητεία του "εδω και του τώρα", του παρόντος, όπου τίποτα άλλο δεν έχει, δεν μπορεί να έχει θέση...
Αν και έχω πολύ καιρό να "γράψω", θα μπορούσα ίσως να προσπαθήσω να συντάξω ένα σύντομο χρονικό "οδοιπορικό" της παραμονής μου στην πόλη, ομως αφενός όλο και κάτι θα ξεχνούσα, και, αφετέρου, ειναι μια πόλη εκτός χρόνου....και η χρονική ακολουθία ίσως τελικά έχει τη λιγότερη σημασία , κάποιες φορές....γι αυτο νομιζω πως θα αναφερθώ απλά σε στιγμές, ένα μικρό "κολλάζ" στιγμών και εικόνων από ετούτο το ταξίδι, χωρίς απαραίτητα χρονική ακολουθία, και με έντονο το προσωπικό στοιχείο (για την Μπριζ εχουν γραφτεί πολύ καλοί ταξιδιωτικοί οδηγοί, - σίγουρα δεν φιλοδοξω να προβώ σε ανάλογο εγχείρημα). Επιπλέον,καθως ο χρόνος περνάει, τα ιστορικά στοιχεία (ημερομηνίες, ονόματα κτλ) ξεθωριάζουν σιγά σιγά από τη μνήμη, για να μείνουν εικόνες, αισθήσεις, και μικρά, υποκειμενικά στιγμιότυπα -εμπειριες, που ενίοτε εισβάλλουν απροσμενα στο νου,φέρνοντας γέλιο, νοσταλγία, επιθυμία, και εκείνη την μοναδική απεριγραπτη αίσθηση του "ναι, ήμουν εκεί" (αυτό κι αν είναι ένα είδος περιουσίας! επί της ουσίας, τουλάχιστον!).
Εικόνες, λοιπόν...Εικόνες....και στιγμές....
Πρώτο βράδυ στη Μπριζ, και το σουρουπο να μπλεκεται στα κλαδιά των δέντρων, το σκοτάδι να ξεχύνεται στα στενά, τα φανάρια των δρόμων (φανάρια, τα κλαστικά, παλαιά, φανάρια) να ανάβουν και να κυριαρχεί μια παράξενη (όχι ομως απειλητική, απλά παράξενη) ησυχία, μεγενθύνοντας τους ήχους, τις σκιές, τις αισθήσεις (συμπεριλαμβανομένου και του διαπεραστικού κρύου)...Το μυστήριο ερεβώδες φως απο τους φανοστάτες και οι αντανακλάσεις στα νερά των καναλιών...Βήματα, κρύο, νύχτα, τα κτίρια ψηλά, κοντινά μα και απρόσιτα, με τα μεγάλα, βαρια πορτόφυλλα και τα αγαλμάτινα διακοσμητικά....Λίγα γέλια, βήματα, ο ήχος μιας κόρνας ποδηλάτου, ένα σκυλί που γαβγίζει, δαιδαλώδη σοκάκια, γεφύρια, σκιές, αγάλματα επιβλητικά- σκοτεινοί όγκοι στη νύχτα της πόλης, η φωτεινή πρόσοψη ενός εστιατορίου, ένα ζευγαρι ηλικιωμένων, κομψά ντυμένων, που βγάζει βόλτα το σκύλο τους, ενα κοκερ σπανιελ (είπαμε, πολη εποχής!), μια παρέα νεαρών που γελούν με κάποιο αστείο, ενα ζευγαράκι ονειρεύεται αγκαλιασμένο σε μια γέφυρα, πάνω απ το καναλι (ναι, αυτη τη νύχτα, όλος ο κόσμος είναι δικός του), μια πάπια που ξύπνησε και επιδίδεται σε ενα μάλλον νευριασμένο "παπαπα"... Με τους αγκώνες στα τοιχώματα των γεφυριών, και μια πόλη (ή μια ζωή? ή μήπως μια εποχή?) να αντανακλάται στα σκοτεινά (αρυτίδωτα σχεδόν) νερά των καναλιών, οι στιγμές περνάνε, και χάνονται, κι όμως, μένουν ακίνητες, έξω απο εμάς, κι όμως, δικές μας.....νυχτερινές περιπλανήσεις στα στενά της παλαιάς πόλης, μέχρι που τα πόδια (στα πρόθυρα κρυοπαγήματος) δεν αντέχουν άλλο...το ζεστό νερό του δωματίου είναι παραπάνο απο ευπρόσδεκτο, τα ρουχα (μουσκεμα απο την υγρασία, από παλτό μεχρι φανελάκι) πρέπει να στεγνώσουν με το σεσουάρ, και τα λουλουδάτα, ολιγον τι ρετρό, φρουφρουδένια παπλώματα αποδεικνύονται αν μη τι άλλο ιδιαίτερα ζεστά, μια μικρή φιλόξενη "αγκαλιά" μετά από μια υπέροχα κουραστική ημέρα ταξιδιού....
Η μέρα, έξω από τις περίτεχνες κουρτίνες του δωματίου μας, ξημερώνει...βροχερή....η υγρασία είναι αισθητή ακόμα και χωρίς να ανοίξουμε το παράθυρο, και μια ομιχλη πλανάται πανω απ το κανάλι....ανοίγω το παράθυρο, (κρύο), όμως θέλω να φέρω την πολη κοντά μου...Το πρωινό λιτό αλλά αξιοπρεπές και η εξυπηρέτηση φιλική.. Ομπρελίτσα, καπελακι, γαντια, κασκόλ, και η πόλη....μπροστά μας...!
Καμιά φορά τα προγράμματα είναι για να...ανατρέπονται....Κάτι η βροχή, κάτι η ομορφιά του κοντινού καναλιού, με τα λουλούδια του, τα κουκλίστικα σπιτάκια και πυργόσπιτα να αντανακλώνται στα νερά του, με τα δέντρα και τα γεφύρια και τις πάπιες να διασχίζουν τα νερά αφήνοντας πίσω τους εκείνο το χαρακτηριστικό "τρίγωνο" ίχνος, συνέθεταν εικόνες απέραντης ομορφιάς....σύντομα η βροχή κόπιασε (αφέθηκε σε ενα συνεχες ψιχάλισμα), οι ομπρέλες εκλεισαν (ετσι και αλλιως, με τοση υγρασία μουσκεμα είμασταν, - ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται), και τα βήματα απαλλαγμένα (για λίγο τουλάχιστον) απο χάρτες και προγραμματα, αρχισαν να χαράζουν τις δικές τους διαδρομές, συνοδευόμενες απο επιφωνήματα εκπληξης (ωω!! δες!! κοίτα!) και συχνά πυκνά το χαρακτηριστικό κλικ της φωτογραφικής μηχανής, αν και γνωρίζαμε εκ των προτέρων ότι, τόση ομορφιά, ούτε στο βλέμμα δεν χωράει, πόσο μάλλον σε μια φωτογραφία...Ησυχα πλακοστρωτα στενα, κανάλια (να ξεφυτρώνουν από παντού), ψηλοί πύργοι, κομψά σπίτια τη(πολλά απο αυτά είχαν στις πορτες στεφάνια απο αυγουλάκια, ή αυγουλάκια κρεμασμένα, στην πόρτα, ή ακόμα και στα δέντρα των κύπων, θυμίζοντάς μας ότι...ναι, είναι πάσχα!), λουλουδια (στα παράθυρα, στους κήπους, σε χιλιαδες χρωματα, λαμπερά απο τη βροχή), που και που καποιο ποδήλατο, μια γάτα σε ένα παράθυρο, τρουλοι, αψιδες, αγάλματα (αρκετές φορές αναγνώρισα τη φιγούρα της "μαντόνα" (παναγίας), αλλά και πολεμιστών, λεόντων, ιπποτών)...που και που καποιος ναός, κυρίως καθολικός, με τα κερακια να συνθέτουν μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα και το (τεράστιο πάντα) αρμόνιο να γεννάει μια γλυκιά μουσική (οι καθολικοι έχουν λειτουργία κάθε ώρα, οπότε δεν ήταν λιγες οι φορές που καταφύγαμε για δίλεπτη παραμονή σε κάποιο ναό, -κυρίως για...ξεκουραση)...Γειτονιες μεσαιωνικες, λίγος κόσμος, -κάπου ίσως χάσαμε τους ιπποτες πισω απο μια στροφή, αλλά υπηρχαν, είμαι σίγουρη!...Πολλοί ντόπιοι με σκυλιά (αλλο που δεν ηθελα), πολλά σκυλιά, αλλά αδέσποτα πουθενά (δεν είδαμε..κανένα!) και η πόλη πραγματικά καθαρή..Κι απο στενό σε στενό, τα βήματα μας εβγαλαν στο ιστορικό κέντρο, την κεντρικη πλατεία (Grote Markt), στην καρδιά (όπως αναφέρουν οι οδηγοί) της παλαιάς πόλης. Η πλατεία Μarkt (σημείο αναφοράς τις δύο επομενες ημέρες) είναι πράγματι εντυπωσιακή. Σπουδαίο εμπορικό κέντρο στο παρελθον, η κεντρική πλατεία (του 13ου αιώνα) περιστοιχίζεται απο επιβλητικα, μεσαιωνικά κτίρια, με το Καμπαναριό (Μπέλφορντ) σήμα κατατεθέν της πολης να δεσπόζει στοιβαρό και εμπνέοντας δέος και "άρωμα" αλλης εποχής. Πρόκειται για έναν εντυπωσιακό οκταγωνικός πύργος , κτισμένο μεταξύ 13ου και 15ου αιώνα, όπου φυλάσσεται ο μεσαιωνικός Καταστατικός Χάρτης της πόλης που καταγράφει τη σπουδαιότητα της Μπριζ στον εμπορικό τομέα. Μέσα υπάρχει επισης κάτι σαν μικρό μουσείο, εκείνο ομως που προσωπικά με μαγνήτισε ήταν η ελικοειδής σκάλα που οδηγεί στο καμπαναριό, απο όπου η θεα της πόλης είναι πραγματικά εκπληκτική (πως λέμε...breathtaking...σου κόβει με την ομορφιά της την ανάσα; ε, αυτό...ακριβώς αυτό...χαλάλι τα σκαλιά, η κούραση...το βλέμμα χάνεται, η ψυχή, πετάει......τα λόγια, απλά, περιττά)
Αν και μικρή πόλη, η Μπριζ έχει πολλά αξιοθέατα, πολλά πράγματα να κάνεις και να δεις....Η πλατεία Βurg, μικρότερη από την Μarkt, αλλα εξαιρετικά γραφική, μου εκλεψε αμέσως την καρδιά...(κι ας έβρεχε, ας εβρεχε σχεδόν συνέχεια).....φιγούρες με ομπρέλες έδιναν τη δική τους πινελιά στο παραμυθενιο, σχεδόν εξωπραγματικό σκηνικό..Κτίρια -κομψοτεχνήματα αρχιτεκτονικής και με έντονη την αίσθηση της "ιστορίας", το Δημαρχείο, ο Ναός της Παναγίας, ο καθεδρικός Ναός Σεντ Σαλβαντόρ, Μουσεία, η Βασιλική του Αγίου Αίματος, και πόσα άλλα, επώνυμα και ανώνυμα, συνέθεταν ενα τοπίο βγαλμένο από μεσαιωνικό παραμύθι...Να επισημάνω ίσως εδώ ότι (και) στη Μπριζ, όπως αλλωστε και στις περισσότερες ευρωπαικές χώρες, οι ναοί δεν έχουν καμία σχέση με τις δικές μας εκκλησίες.....είναι (στην πλειοψηφία τους) τεράστιοι, πιο λιτοί, θυμίζουν (σ εμενα τουλάχιστον) περισσότερο μουσεία παρά αυτό που θα λέγαμε "χώρους λατρείας", τουλάχιστον με τα ελληνικά δεδομένα..Ιδιαίτερη φυσιογνωμία οι ηλικιωμένοι ιερείς που στέκονται πανω απο το ιερό αρτοφόριο στη Βασιλική του Αγίου Αίματος (ιερό φιαλίδιο το οποίο, σύμφωνα με όσα θρυλούνται, περιέχει σταγόνες από το αίμα και τον ιδρώτα του Ιησού). Σαφως μεγαλης ηλικίας, οι δύο ιερείς πανω από το ιερό αντικείμενο εμοιζαν με φιγούρες παραμυθιών, φιγούρες σοβαρές, αγέλαστες, σχεδον..."βιβλικές" (αλλα και με ενα απροσδιόριστα κωμικό στοιχείο), μέσα σε μια ακινησία, έφεραν πανω τους θαρρεις τη σοβαρότητα, την "πατίνα" και την κούραση αιώνων....Απο τις φυσιογνωμίες που μένουν χαραγμένες στη μνήμη, κάτι σαν ήρωες (ή μάλλον κομπάρσοι, αλλα χωρίς αυτό να τους κάνει να χάνουν τη γοητεία τους) ταινιών εποχής, ιστορικών διηγημάτων και παραμυθιών....
Και οι ομορφιές, ατελείωτες...Κτίρια, περάσματα (αγαπημένο, λόγω και του ιδιαίτερου ονόματος, το "σοκάκι του τυφλού γαιδάρου", δίτο στενό δρομάκι με την αψίδα οδηγεί από το Μπουργκ στο Βίσμαρκτ του 18ου αιώνα), κανάλια, πλωτά κτίρια, λίμνες, πάρκα (με κύκνους, πάπιες, πράσινο και υπέροχα δέντρα), πυργόσπιτα, γεφύρια....Μάτια ανοιχτά, καρδιά ανοιχτή και ατέλειωτος ποδαρόδρομος...Με τις ομπρέλες να ανοιγοκλείνουν , την υγρασία να μας εχει διαποτίσει έως και τα κόκαλα, αλλά με εικόνες που δεν έπαυαν να μας εντυπωσιάζουν και να μας "καλούν".....χωρις να μπορούμε να αγνοήσουμε την ¨περιέργεια" αυτή του ταξιδιώτη, να δει τι κρύβει και αυτή η στροφή, τί να είναι πίσω απο την επόμενη γωνία...Γραφική η βόλτα με το πλοίο στα κανάλια (σου δίνει την "υγρή" αίσθηση της πλωτής πόλης, τα πλοιάρια είναι πολλά και ξεκινούν από αποβάθρες σε διάφορα μέρη της πολης - συνηθως τα ανακαλύπτεις), με τις παπιες να μας ακολουθούν (μια μάλιστα είχε μόλις γεννήσει και την ακολουθούσαν πέντε με έξι μικρά, κίτρινα παπάκια!), δεντρα και σπιτια να καθρεφτίζονται στα παγωμένα νερά. Ομορφα πάρκα (πχ. Minnewater), υπέροχοι κήποι (ιδιαίτερη μνεία στον κήπο του μοναστηριού Βegijnof με πολλά, πολλά κρίνα σε μια ήσυχη περιοχή με πολλα δέντρα και μικρά άσπρα σπίτια), επιβλητικοί πύργοι, αρωμα λουλουδιών και...σοκολάτας! Για τους εξαρτημένους απο τη σοκολάτα (όπως εγώ) η πόλη αυτή είναι πραγματική απόλαυση! Οι βιτρίνες των ζαχαροπλαστείων συναγωνίζονται επάξια τις βιτρίνες των κοσμηματοπωλείων (και μάλιστα εν οψει Πασχα η πόλη εμοιαζε να εχει επιδοθεί σε εναν "γλυκό" ανταγωνισμό για την πιο πρωτότυπη, πασχαλινή σοκολατο-βιτρίνα..! Και, φυσικά, θέλαμε να τα δοκιμάσουμε όλα! Ποτέ στη ζωή μου δεν εχω φάει τόσες πολλές, διαφορετικές, και προπαντώς νόστιμες σοκολάτες...(σχεδόν λυπόσουν να τις δαγκώσεις..), ενώ μια ζεστή σοκολάτα (αλλοτε στην καφετέρια καιι αλλοτε στο χέρι) ήταν ενα συνεχές βάλσαμο (και τονωτικό) στην κούραση των περιπλανήσεων και στο διαπεραστικό κρύο.. Και η σοκολάτα...σοκολάτα! γνήσια, αυθεντική σοκολάτα (όχι σαν τις περισσότερες σοκολάτες που σερβίρουν οι καφετέριες στην Αθήνα, που σερβίρονται επιεικώς χλιαρές και έχουν γεύση μεταξύ milko και carnation...! ) Κάτι που σημαίνει ότι το μενού στη Μπριζ ήταν κατεξοχήν...σοκολατένιο...Ακολουθούν οι τηγανιτές πατάτες σε χωνάκι (ζεστές ζεστές, με κάτι μικρά μικρά πιρουνάκια, τις τρως, και τις τρώνε και οι δίπλα, κι οι διπλα, και πεφτουν κι απεξω αλλα δεν πειράζει, αρκεί που είσαι ζωντανός, σε μια πολη μαγική, και τρως πατατες στη μέση του δρόμου και γελάς), και...ο φούρνος! ο φούρνος, αυτός ο ένας ο φούρνος, στο δρόμο που βγάζει προς την κεντρική πλατεία, που δεν θυμάμαι το ονομά του αλλα αν περάσεις πρωι απο εκεί δεν γίνεται να μην τον εντοπίσεις, αφερνός σε οδηγει η μυρωδιά και αφετέρου η τεράστια ουρά, ως επι το πλείστον από ντόπιους. Οτι κι αν δοκιμάσαμε, (και δοκιμάσαμε αρκετά καλούδια, τις 3 μέρες που είμασταν στην πολη), ήταν φρεσκότατο και πεντανόστιμο..χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πολλά συμπαθητικά εστιατόρια, για όλα τα γούστα..η πολη βρίθει μικρών, συμπαθητικων ρεστιατορίων, κομψά διακοσμημένα, και με καλό φαγητό.εμείς επιλέξαμε στην τύχη δύο απο αυτα, το φαγητό ηταν αξιοπρεπές, το περιβάλλον κομψό, οι τιμές λίγο τσιμπημένες, χωρίς αυτό να σημαίνει οτι στην Αθηνα το φαγητό ειναι ιδιαίτερα φθηνότερο (περίπου 60-80 ευρω ορεκτικό, σαλάτα, 2 κυριως πιατο, μπυρα και γλυκό, - ακριβότερο αν το μενου περιλαμβάνει μύδια και θαλασσινά). Εκτός απο τα ζαχαροπλαστεία (που είναι πραγματικά....πολλά!, και παντού) η πόλη διαθέτει, ιδιαίτερα στην κεντρική λεωφόρο και στους κοντινους της δρόμους, κομψές μπουτίκ (αλλα με τιμες λιαν τσιμπημένες), ορισμένα πανέμορφα καταστήματα παιχνιδιών (ιδιαίτερα τα ξύλινα στολίδια και διακοσμητικά, ειναι πραγματικά υπέροχα, φτιαγμένα στο χέρι και καθόλου "του σωρού" - εμείς αν και Πάσχα δεν αντισταθήκαμε στον πειρασμό και αγοράσαμε μια μικρή ξύλινη...φάτνη! ω ναι, τα χριστούγεννα σε καποια καταστήματα είναι....πραγματικά διαχρονικά), τουριστικά μαγαζιά (με εμφαση στις δαντέλες, αλλα και με κουπες, μπλουζάκια, πορσελάνες και αλλα μπιμπελό), ενώ δεν λείπουν οι γνωστές αλυσίδες καταστηματων (τύπου zara, bershka, accesorize κτλ).
Το Πάσχα στην Μπριζ δεν γιορτάζεται τόσο εντονα όσο σε εμας, -παρολα αυτά η Ανάσταση σε καθολικη εκκλησία υπήρξε μια εμπειρία ανθρώπινη, και γλυκιά...Ειχαμε διαβασει για λειτουργια της αναστασης στη Βασιλικη του Αγίου Αίματος (το ναό με τις βιβλικες φιγούρες) ομως εκει η εκκλησια εμοιαζε κλειστή. Τελικα πηγαμε στο Ναό της Παναγίας, όπου στην είσοδο ρωτηθηκαμε αν θελαμε να συμμετάσχουμε στη λειτουργία (do you want to attend the mess?) (προφανώς η εκκλησία δεν ήταν ανοιχτή στο "κοινό" εκείνη την ώρα)...και έτσι παραστήκαμε σε μια διαφορετική λειτουργία...σκοτάδι, πυρσοί (πραγματικά ήταν κατανυκτικά), - κι εμεις να ακολουθούμε τις κινήσεις των πιστών, σε μια τελετουργία που δεν εχουν τόση σημασία οι "τύποι", ή η θρησκεία, όσο η ίδια η συμμετοχή σε μια συμβολική πράξη, που φέρνει, μεσα στη νύχτα, τους ανθρώπους θαρρεις πιο κοντά...χωρις να λείψει και το χιουμοριστικό στοιχείο: κάτι η κούραση της μέρας, η χαλάρωση απο τους ηχους του αρμονίου, ειχαν αποτέλεσμα να χαλαρώσω, με αποτέλεσμα η λαμπάδα (όχι σαν τη δικη μας, ενα απλο αναμμενο κερί ήταν), να ακουμπησει το μάλλινο κασκολ μου το οποίο άρχισε να καίγεται....! ευτυχως προλάβαμε την "πυρκαγιά" (αν και οι πιο κοντινοί στα στασίδια πρέπει να αντιληφθηκαν τη μυρωδιά του καμμένου)....Εντυπωση μου εκανε οτι σε ενα σημείο της λειτουργίας οι ανθρωποι αρχισαν να χαιρετάνε δια χειραψιας τους γύρω τους (κατι σαν το δικό μας φιλί της ανάστασης; ισως....) ενώ στο τέλος της λειτουργίας οι παπαδες περασαν και μας χαιρέτησαν όλους εναν εναν, χαρίζοντας μας, μαντέψτε τί....σοκολατένια αυγουλάκια!! Παρόμοια αυγουλάκια -εκπληξη μας περίμεναν την αλλη μέρα στο πρωινό! (μα που κατάλαβαν ότι είχαμε..έλλειψη σοκολάτας;
Θετικές οι εντυπώσεις μας απο τους κατοίκους της πολης...Διακριτικοί, χαμηλών τόνων, αλλα ευγενικοί και εξυπηρετικοί στην παραμικρή απορία μας και πρόθυμοι να βοηθήσουν.....Κυρίαρχη η Φλαμανδική γλώσσα (με αισθητή την "απουσία" των Γαλλικών που ειναι η κυρίαρχη γλώσσα στις νότιες περιοχές της χώρας..γρήγορα ομως συνηθίζει το αυτί σε αυτή την "παραξενη" γλώσσα, ενώ η πολη εμπνέει ασφάλεια και οι ντόπιοι με οτι γλώσσα ξέρουν, κυριως σπαστα αγγλικά -παρά γαλλικά- και κατι απο μιμητική παντα θα καταφερουν να βοηθήσουν.
Και οι μέρες περνουν γρήγορα όταν βρίσκεσαι καταμεσης των παραμυθιών....Με πολλες περιπλανήσεις, με γεύση σοκολάτας, με πολύ κρύο, βροχή, και έναν ήλιο που όταν καταδεχότανε να εμφανιστεί γέμιζε τα κανάλια χρυσές ανταύγειες...Και εικόνες, εικόνες, εικόνες που η ομορφιά τους ανοίγει δρόμους στο μυαλό και στη ψυχή και γλυκαινει την καρδιά...
Ο κόσμος εχει τόσα όμορφα να δεις (και παντα προτιμώ ενα μερος που δεν εχω ξαναπάει), ομως ελπιζω πως καποια στιγμή θα ξαναπερπατήσω στα στενά της όμορφης πόλης, με μια ζεστή σοκολάτα στο χέρι, ενώ στο βλέμμα θα τρεμοπαίζουν παλι οι αντανακλάσεις των καναλιών....ειναι ισως αυτό το "κάτι" το παραμυθένιο, που ειναι συγχρόνως προσιτό και άπιαστο, ήρεμο μα και μυστηριώδες και ατίθασο μαζί....είναι που έχω αφήσει "κάπου εκεί" κάτι απ' την ψυχή μου να πλανιέται...που άλλοτε με ηρεμεί, στο "εδώ και τώρα", άλλοτε παλι με αναστατώνει και με "καλεί", ξανά, να χαθω στα στενά και στα κανάλια της μικρής πολης με τις μεγάλες "γητειές"....
Η Μπριζ κατέκτησε για μενα μια απο τις πρώτες "θεσεις" στα αγαπημένα μου ταξίδια....Οχι ότι δεν έκλεψα 'ματιές" και σε αλλες πόλεις του Βελγίου...Βρυξέλλες, Γάνδη, Οστάνδη, -και ράγες....δρομολόγια τρένων, -σταθμοί που αποβιβαστήκαμε, σταθμοί που προσπεράσαμε (και ίσως ομως μοίας σημάδεψαν και αυτοί...). Αλλά αυτό είναι μια αλλη ιστορία...(προσεχώς, ίσως..)
Η πολύβουη πολη των Βρυξελλών μας υποδέχτηκε συννεφιασμένη .Η αγαπημένη μου στιγμή (όταν το αεροπλάνο κάνει κύκλους ετοιμαζόμενο για προσγείωση αποκαλύπτοντας για μια στιγμή τον τόπο προορισμού, από ψηλά) αποκάλυψε μια πόλη επίπεδη, με πολλά σπιτια να υψώνουν τις μυτερές σκεπές τους σε εναν μολυβί ουρανό....Η προσγείωση γρήγορη και άψογη (προς μικρή δυσαρέσκειά μου που καθόλου δεν με χαλάει να απολαμβάνω τη θεα της πολης απο ψηλά, αυτή τη γλυκιά αίσθηση της "άφιξης", και όσο περισσότερους κύκλους κάνει το αεροπλάνο, τόσο πιο καλά!, -αρκεί φυσικά να βρίσκομαι στο παράθυρο!). Μετά από μια σύντομη περιπλάνηση στο αεροδρόμιο, βρήκαμε την υπογεια στάση του τρένου του αεροδρομίου (το οποίο μόλις χάσαμε -και έκανε κρύο!!!)...Κουμπωθήκαμε όσο γινόταν περισσότερο (ανασύροντας απο τις τσάντες και τις βαλίτσες γάντια σκουφάκια και κασκόλ), και μετά απο μια έρευνα κοινού, εντοπίσαμε τον κεντρικό σταθμό (Βruxelles Midi) όπου θα κατεβαίναμε για να πάρουμε το τρένο προς τη Μπριζ .. Δεν εχω ταξιδέψει και πολύ με τρένο, και έτσι ομολογώ ότι τα έχασα προς στιγμήν: αποστολή μας να βρούμε το τρένο για τη Μπριζ σε έναν τεράστιο σιδηροδρομικό σταθμό, με πολλά υψίπεδα και μέχρι και 4-5 διαφορετικές γραμμές, προς όλες τις κατευθύνσεις...Ρωτώντας, προμηθευτήκαμε ένα εισιτήριο πολλαπλων διαδρομών με το τρένο (να έχουμε να πορευόμαστε) (άλλο αν δεν είχαμε καταλάβει ότι πρέπει να σημειώνουμε μόνες μας τις διαδρομές, κάτι που μας εξήγησε ευγενικά ένας Φλαμανδός σταθμάρχης την προτελευταία πια μέρα - χωρίς ευτυχώς να μας επιβάλει πρόστιμο)....Το τρένο ήρθε γεμάτο σχεδόν ασφυχτικά (ήταν και ένα σχολείο που πήγαινε κάπου εκδρομή), κάτι που προς στιγμήν με απογοήτευσε λίγο (το είχα φανταστεί σχεδόν αδειο, να τριγυρίζω χαρούμενη και να βγάζω φωτογραφίες της βελγικής υπαίθρου), αλλά όλοι οι καλοί χωράνε (βέλγοι επαγγελματίες, οικογένειες, σχολεία, τουρίστες!), και, ακόμα και συννεφιασμένα, τα βελγικά περίχωρα είναι πραγματικά πολύ όμορφα...(ιδιαίτερη η αδυναμία μου στα βελγικά αλογάκια...μπορεί να μην είναι τα κομψά άλογα που τόσο αγαπάω, αλλά είναι στοιβαρά, δυνατά, δωρικά θαρρείς - εν ολίγοις, τα βρήκα γλυκύτατα!)
Αργά το μεσημέρι, φθάσαμε στον σταθμό της Μπριζ, μια πόλη που όπως ανακαλύψαμε τη στιγμή που βγήκαμε απο τον σταθμό...δεν είναι φτιαγμένη για αυτοκίνητα....Ο σταθμός αποτελεί το πάργκιγκ χιλιάδων ποδηλάτων, όλων των ειδών και των χρωμάτων, που συνθέτουν ένα ιδιαίτερο (ασυνήθιστο τουλάχιστον για εμάς τους Αθηναίους) σκηνικό...Αφού προμηθευτήκαμε απο το γραφείο πληροφοριών έξω απο τον σταθμό τον χάρτη της πόλης (τον οποίο λιώσαμε από τη χρήση τις επομενες μέρες) και καταλήξαμε ποια λεωφορεία θα μας πανε κοντά στο ξενοδοχείο μας, καθίσαμε να περιμένουμε το λεωφορείο (έχω να πω ότι ο κόσμος, και όλοι μα όλοι οι οδηγοί των λεωφορείων ήταν εξυπηρετικότατοι....).Το λεωφορείο ακολουθησε μια διαδρομή ελισσόμενο σε κεντρικούς (μάλλον στενούς) δρόμους με ωραία σπίτια και εμπορικά καταστήματα, ενώ ίσα που προλαβαίναμε να παίρνουμε φευγαλέες ματιές σε κανάλια και μικρά σπίτια -φρούρια να δεσπόζουν στα στενά κάθετα του κεντρικού δρόμου...Η Μπριζ δεν είναι μεγάλη πόλη, και έτσι σύντομα φθάσαμε στη στάση μας και κατεβήκαμε....για να διακτινιστούμε αμέσως σε άλλη εποχή, κάτι μεταξύ "παρελθόντος και παραμυθιού γωνία" (που θα έλεγε και ο Μητροπάνος.....).
Νομίζω όσο κι αν εχει κανείς διαβάσει για τη Μπριζ, όσες φωτογραφίες και αν έχει δει σε ταξιδιωτικούς οδηγούς, η αίσθηση που σε τυλίγει σε αυτη τη μικρή πόλη δεν περιγράφεται...Ατμόσφαιρα μεσαιωνική, εικόνες που αγγίζουν τη σφαίρα του παραμυθιού και σε κατακλύζουν (κοιτάς και κοιτάς και ξεχνάς ακόμα και να ανασάνεις!). Κτίρια μεσαιωνικά, πυργίσκοι, αγάλματα, δρομάκια απο πέτρα, γραφικά γεφύρια, κανάλια, πολλά κανάλια που αντανακλούν τα όμορφα κτίρια, πολύ βλάστηση, με ψηλά δέντρα που άλλα υψώνουν τα κλαριά τους προς τον ουρανό και άλλα αγγίζουν τη λεία επιφάνεια του νερού των καναλιών....Α, και πάπιες, πολλές πάπιες, με υπέροχα χρώματα (πράσινο λαμπερό, καφέ, πορτοκαλί, άσπρο) να κολυμπουν στα κανάλια...κανάλια δαιδαλώδη, που χωρίζουν και ξανασυναντώνται, και δρομάκια πλακόστρωτα , σχεδόν περιμένεις να ακουσεις τον ήχο απο τους καβαλάρηδες και δεν νομίζω ότι θα ξαφνιαζόμουν αν ξεπρόβαλαν ιππότες πίσω από την επομενη γωνία...
Αν η Πράγα (που τη λατρεύω) φαντάζει (και είναι) μια παραμυθένια μεσαιωνική πολη, νομίζω πως η Μπριζ σου δίνει αυτή την αίσθηση στο πολλαπλάσιο...ολοκληρη η μικρή αυτή πόλη είναι θαρρείς βγαλμένη από χρόνο, δίχως τίποτα να χαλάει την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά της (τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην πόλη είναι ελάχιστα, καθώς τα στενά δρομάκια και τα κανάλια διεκδικούν και επιβάλουν τη δική τους ησυχία και η ζωή κυλά πιο αργά, για να μην τα βγάλει απ τους ρυθμούς τους -είναι δρομάκια και κανάλια, που....ονειρεύονται!, ενώ η απουσία μοντέρνων πολυόροφων κτιρίων και διαφημιστικών πινακίδων συμβάλλουν κατά πολύ στην ιδιαίτερη φυσιογνωμία της μικρής πολης..
Τι κι αν το κρύο ήταν τσουχτερό, τι κι αν είμασταν φορτωμένοι με βαριά ρούχα και βαλίτσες, η μικρή διαδρομή (με τα πόδια φυσικά) απο τη σταση του λεωφορείου προς το ξενοδοχείο έγινε μεγάλη, καθώς κάθε σοκάκι, κάθε καμάρα, κάθε βήμα έκρυβε και μια εικόνα διαφορετική, ηταν θαρρεις ενα βημα προς τον κόσμο του παραμυθιού...Θαρρείς και παρά την κούραση δεν θέλαμε να χάσουμε λεπτό ανεβάζοντας τις αποσκευές στο ξενοδοχείο, η αίσθηση του παραμυθιού μας ειχε κατακλύσει...Ευτυχώς, το ξενοδοχείο (με τον χαμηλών τόνων αλλά συμπαθητικό και διακριτικό Guido) δεν διέψευσε τις προσδοκίες μας...Ισως οι πιο απαιτητικοί πουν ότι το σαλόνι υποδοχης ηταν μικρό ή οτι τα δωμάτια ήταν παλαιά αλλά εμάς κάτι τέτοιο δεν μας πείραξε καθόλου...Το ξενοδοχείο ήταν σαν ενα μικρό μεσαιωνικό σπίτι, με τις ανέσεις σαφώς του "τώρα", αλλά τη διακόσμηση, τους χάρτες, τα έπιπλα κάποιων αιώνων πριν....Το δωμάτιό μας (γωνιακό, στον τέταρτο όροφο) έβλεπε πανω στο κανάλι και στη διασταύρωση του δρόμου (ενα μικρό γεφυράκι με ενα σταυρό και ένα φανάρι), προκαλώντας τη φαντασία να ξαναζήσει σκηνές που ανήκαν στο παρελθόν, -μα ήταν εκεί.. Αλλης εποχής τα λουλουδένια παπλώματα με τους "φραμπαλάδες" (ζεστά όμως!!), ενώ χρήσιμη η τσαγιερα με δωρεάν δείγματα τσαγιού.. Τα μεγάλα παράθυρα όμως ήταν αυτά που με γοήτεψαν περισσότερο, - έχω αφήσει κάτι απ΄την ψυχή μου ατενίζοντας το κανάλι πισω απ΄τις κουρτίνες - ταξιδεύοντας....
Η Μπριζ!! Είναι τόσα που θα ήθελα να πω για αυτή την πόλη....οι λέξεις όμως είναι φτωχές, είναι λίγες, δεν μπορουν να χρωματίσουν το παραμύθι....Ισως οι φωτογραφίες τελικά "λένε" περισσότερα - τις αγαπάω τις φωτογραφίες, είναι θαρρείς.....το περίγραμμα του παραμυθιού, το περίγραμμα της "στιγμής", -αν και παντα πίστευα ότι οι στιγμές του ταξιδιού έχουν τη γοητεία του "εδω και του τώρα", του παρόντος, όπου τίποτα άλλο δεν έχει, δεν μπορεί να έχει θέση...
Αν και έχω πολύ καιρό να "γράψω", θα μπορούσα ίσως να προσπαθήσω να συντάξω ένα σύντομο χρονικό "οδοιπορικό" της παραμονής μου στην πόλη, ομως αφενός όλο και κάτι θα ξεχνούσα, και, αφετέρου, ειναι μια πόλη εκτός χρόνου....και η χρονική ακολουθία ίσως τελικά έχει τη λιγότερη σημασία , κάποιες φορές....γι αυτο νομιζω πως θα αναφερθώ απλά σε στιγμές, ένα μικρό "κολλάζ" στιγμών και εικόνων από ετούτο το ταξίδι, χωρίς απαραίτητα χρονική ακολουθία, και με έντονο το προσωπικό στοιχείο (για την Μπριζ εχουν γραφτεί πολύ καλοί ταξιδιωτικοί οδηγοί, - σίγουρα δεν φιλοδοξω να προβώ σε ανάλογο εγχείρημα). Επιπλέον,καθως ο χρόνος περνάει, τα ιστορικά στοιχεία (ημερομηνίες, ονόματα κτλ) ξεθωριάζουν σιγά σιγά από τη μνήμη, για να μείνουν εικόνες, αισθήσεις, και μικρά, υποκειμενικά στιγμιότυπα -εμπειριες, που ενίοτε εισβάλλουν απροσμενα στο νου,φέρνοντας γέλιο, νοσταλγία, επιθυμία, και εκείνη την μοναδική απεριγραπτη αίσθηση του "ναι, ήμουν εκεί" (αυτό κι αν είναι ένα είδος περιουσίας! επί της ουσίας, τουλάχιστον!).
Εικόνες, λοιπόν...Εικόνες....και στιγμές....
Πρώτο βράδυ στη Μπριζ, και το σουρουπο να μπλεκεται στα κλαδιά των δέντρων, το σκοτάδι να ξεχύνεται στα στενά, τα φανάρια των δρόμων (φανάρια, τα κλαστικά, παλαιά, φανάρια) να ανάβουν και να κυριαρχεί μια παράξενη (όχι ομως απειλητική, απλά παράξενη) ησυχία, μεγενθύνοντας τους ήχους, τις σκιές, τις αισθήσεις (συμπεριλαμβανομένου και του διαπεραστικού κρύου)...Το μυστήριο ερεβώδες φως απο τους φανοστάτες και οι αντανακλάσεις στα νερά των καναλιών...Βήματα, κρύο, νύχτα, τα κτίρια ψηλά, κοντινά μα και απρόσιτα, με τα μεγάλα, βαρια πορτόφυλλα και τα αγαλμάτινα διακοσμητικά....Λίγα γέλια, βήματα, ο ήχος μιας κόρνας ποδηλάτου, ένα σκυλί που γαβγίζει, δαιδαλώδη σοκάκια, γεφύρια, σκιές, αγάλματα επιβλητικά- σκοτεινοί όγκοι στη νύχτα της πόλης, η φωτεινή πρόσοψη ενός εστιατορίου, ένα ζευγαρι ηλικιωμένων, κομψά ντυμένων, που βγάζει βόλτα το σκύλο τους, ενα κοκερ σπανιελ (είπαμε, πολη εποχής!), μια παρέα νεαρών που γελούν με κάποιο αστείο, ενα ζευγαράκι ονειρεύεται αγκαλιασμένο σε μια γέφυρα, πάνω απ το καναλι (ναι, αυτη τη νύχτα, όλος ο κόσμος είναι δικός του), μια πάπια που ξύπνησε και επιδίδεται σε ενα μάλλον νευριασμένο "παπαπα"... Με τους αγκώνες στα τοιχώματα των γεφυριών, και μια πόλη (ή μια ζωή? ή μήπως μια εποχή?) να αντανακλάται στα σκοτεινά (αρυτίδωτα σχεδόν) νερά των καναλιών, οι στιγμές περνάνε, και χάνονται, κι όμως, μένουν ακίνητες, έξω απο εμάς, κι όμως, δικές μας.....νυχτερινές περιπλανήσεις στα στενά της παλαιάς πόλης, μέχρι που τα πόδια (στα πρόθυρα κρυοπαγήματος) δεν αντέχουν άλλο...το ζεστό νερό του δωματίου είναι παραπάνο απο ευπρόσδεκτο, τα ρουχα (μουσκεμα απο την υγρασία, από παλτό μεχρι φανελάκι) πρέπει να στεγνώσουν με το σεσουάρ, και τα λουλουδάτα, ολιγον τι ρετρό, φρουφρουδένια παπλώματα αποδεικνύονται αν μη τι άλλο ιδιαίτερα ζεστά, μια μικρή φιλόξενη "αγκαλιά" μετά από μια υπέροχα κουραστική ημέρα ταξιδιού....
Η μέρα, έξω από τις περίτεχνες κουρτίνες του δωματίου μας, ξημερώνει...βροχερή....η υγρασία είναι αισθητή ακόμα και χωρίς να ανοίξουμε το παράθυρο, και μια ομιχλη πλανάται πανω απ το κανάλι....ανοίγω το παράθυρο, (κρύο), όμως θέλω να φέρω την πολη κοντά μου...Το πρωινό λιτό αλλά αξιοπρεπές και η εξυπηρέτηση φιλική.. Ομπρελίτσα, καπελακι, γαντια, κασκόλ, και η πόλη....μπροστά μας...!
Καμιά φορά τα προγράμματα είναι για να...ανατρέπονται....Κάτι η βροχή, κάτι η ομορφιά του κοντινού καναλιού, με τα λουλούδια του, τα κουκλίστικα σπιτάκια και πυργόσπιτα να αντανακλώνται στα νερά του, με τα δέντρα και τα γεφύρια και τις πάπιες να διασχίζουν τα νερά αφήνοντας πίσω τους εκείνο το χαρακτηριστικό "τρίγωνο" ίχνος, συνέθεταν εικόνες απέραντης ομορφιάς....σύντομα η βροχή κόπιασε (αφέθηκε σε ενα συνεχες ψιχάλισμα), οι ομπρέλες εκλεισαν (ετσι και αλλιως, με τοση υγρασία μουσκεμα είμασταν, - ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται), και τα βήματα απαλλαγμένα (για λίγο τουλάχιστον) απο χάρτες και προγραμματα, αρχισαν να χαράζουν τις δικές τους διαδρομές, συνοδευόμενες απο επιφωνήματα εκπληξης (ωω!! δες!! κοίτα!) και συχνά πυκνά το χαρακτηριστικό κλικ της φωτογραφικής μηχανής, αν και γνωρίζαμε εκ των προτέρων ότι, τόση ομορφιά, ούτε στο βλέμμα δεν χωράει, πόσο μάλλον σε μια φωτογραφία...Ησυχα πλακοστρωτα στενα, κανάλια (να ξεφυτρώνουν από παντού), ψηλοί πύργοι, κομψά σπίτια τη(πολλά απο αυτά είχαν στις πορτες στεφάνια απο αυγουλάκια, ή αυγουλάκια κρεμασμένα, στην πόρτα, ή ακόμα και στα δέντρα των κύπων, θυμίζοντάς μας ότι...ναι, είναι πάσχα!), λουλουδια (στα παράθυρα, στους κήπους, σε χιλιαδες χρωματα, λαμπερά απο τη βροχή), που και που καποιο ποδήλατο, μια γάτα σε ένα παράθυρο, τρουλοι, αψιδες, αγάλματα (αρκετές φορές αναγνώρισα τη φιγούρα της "μαντόνα" (παναγίας), αλλά και πολεμιστών, λεόντων, ιπποτών)...που και που καποιος ναός, κυρίως καθολικός, με τα κερακια να συνθέτουν μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα και το (τεράστιο πάντα) αρμόνιο να γεννάει μια γλυκιά μουσική (οι καθολικοι έχουν λειτουργία κάθε ώρα, οπότε δεν ήταν λιγες οι φορές που καταφύγαμε για δίλεπτη παραμονή σε κάποιο ναό, -κυρίως για...ξεκουραση)...Γειτονιες μεσαιωνικες, λίγος κόσμος, -κάπου ίσως χάσαμε τους ιπποτες πισω απο μια στροφή, αλλά υπηρχαν, είμαι σίγουρη!...Πολλοί ντόπιοι με σκυλιά (αλλο που δεν ηθελα), πολλά σκυλιά, αλλά αδέσποτα πουθενά (δεν είδαμε..κανένα!) και η πόλη πραγματικά καθαρή..Κι απο στενό σε στενό, τα βήματα μας εβγαλαν στο ιστορικό κέντρο, την κεντρικη πλατεία (Grote Markt), στην καρδιά (όπως αναφέρουν οι οδηγοί) της παλαιάς πόλης. Η πλατεία Μarkt (σημείο αναφοράς τις δύο επομενες ημέρες) είναι πράγματι εντυπωσιακή. Σπουδαίο εμπορικό κέντρο στο παρελθον, η κεντρική πλατεία (του 13ου αιώνα) περιστοιχίζεται απο επιβλητικα, μεσαιωνικά κτίρια, με το Καμπαναριό (Μπέλφορντ) σήμα κατατεθέν της πολης να δεσπόζει στοιβαρό και εμπνέοντας δέος και "άρωμα" αλλης εποχής. Πρόκειται για έναν εντυπωσιακό οκταγωνικός πύργος , κτισμένο μεταξύ 13ου και 15ου αιώνα, όπου φυλάσσεται ο μεσαιωνικός Καταστατικός Χάρτης της πόλης που καταγράφει τη σπουδαιότητα της Μπριζ στον εμπορικό τομέα. Μέσα υπάρχει επισης κάτι σαν μικρό μουσείο, εκείνο ομως που προσωπικά με μαγνήτισε ήταν η ελικοειδής σκάλα που οδηγεί στο καμπαναριό, απο όπου η θεα της πόλης είναι πραγματικά εκπληκτική (πως λέμε...breathtaking...σου κόβει με την ομορφιά της την ανάσα; ε, αυτό...ακριβώς αυτό...χαλάλι τα σκαλιά, η κούραση...το βλέμμα χάνεται, η ψυχή, πετάει......τα λόγια, απλά, περιττά)
Αν και μικρή πόλη, η Μπριζ έχει πολλά αξιοθέατα, πολλά πράγματα να κάνεις και να δεις....Η πλατεία Βurg, μικρότερη από την Μarkt, αλλα εξαιρετικά γραφική, μου εκλεψε αμέσως την καρδιά...(κι ας έβρεχε, ας εβρεχε σχεδόν συνέχεια).....φιγούρες με ομπρέλες έδιναν τη δική τους πινελιά στο παραμυθενιο, σχεδόν εξωπραγματικό σκηνικό..Κτίρια -κομψοτεχνήματα αρχιτεκτονικής και με έντονη την αίσθηση της "ιστορίας", το Δημαρχείο, ο Ναός της Παναγίας, ο καθεδρικός Ναός Σεντ Σαλβαντόρ, Μουσεία, η Βασιλική του Αγίου Αίματος, και πόσα άλλα, επώνυμα και ανώνυμα, συνέθεταν ενα τοπίο βγαλμένο από μεσαιωνικό παραμύθι...Να επισημάνω ίσως εδώ ότι (και) στη Μπριζ, όπως αλλωστε και στις περισσότερες ευρωπαικές χώρες, οι ναοί δεν έχουν καμία σχέση με τις δικές μας εκκλησίες.....είναι (στην πλειοψηφία τους) τεράστιοι, πιο λιτοί, θυμίζουν (σ εμενα τουλάχιστον) περισσότερο μουσεία παρά αυτό που θα λέγαμε "χώρους λατρείας", τουλάχιστον με τα ελληνικά δεδομένα..Ιδιαίτερη φυσιογνωμία οι ηλικιωμένοι ιερείς που στέκονται πανω απο το ιερό αρτοφόριο στη Βασιλική του Αγίου Αίματος (ιερό φιαλίδιο το οποίο, σύμφωνα με όσα θρυλούνται, περιέχει σταγόνες από το αίμα και τον ιδρώτα του Ιησού). Σαφως μεγαλης ηλικίας, οι δύο ιερείς πανω από το ιερό αντικείμενο εμοιζαν με φιγούρες παραμυθιών, φιγούρες σοβαρές, αγέλαστες, σχεδον..."βιβλικές" (αλλα και με ενα απροσδιόριστα κωμικό στοιχείο), μέσα σε μια ακινησία, έφεραν πανω τους θαρρεις τη σοβαρότητα, την "πατίνα" και την κούραση αιώνων....Απο τις φυσιογνωμίες που μένουν χαραγμένες στη μνήμη, κάτι σαν ήρωες (ή μάλλον κομπάρσοι, αλλα χωρίς αυτό να τους κάνει να χάνουν τη γοητεία τους) ταινιών εποχής, ιστορικών διηγημάτων και παραμυθιών....
Και οι ομορφιές, ατελείωτες...Κτίρια, περάσματα (αγαπημένο, λόγω και του ιδιαίτερου ονόματος, το "σοκάκι του τυφλού γαιδάρου", δίτο στενό δρομάκι με την αψίδα οδηγεί από το Μπουργκ στο Βίσμαρκτ του 18ου αιώνα), κανάλια, πλωτά κτίρια, λίμνες, πάρκα (με κύκνους, πάπιες, πράσινο και υπέροχα δέντρα), πυργόσπιτα, γεφύρια....Μάτια ανοιχτά, καρδιά ανοιχτή και ατέλειωτος ποδαρόδρομος...Με τις ομπρέλες να ανοιγοκλείνουν , την υγρασία να μας εχει διαποτίσει έως και τα κόκαλα, αλλά με εικόνες που δεν έπαυαν να μας εντυπωσιάζουν και να μας "καλούν".....χωρις να μπορούμε να αγνοήσουμε την ¨περιέργεια" αυτή του ταξιδιώτη, να δει τι κρύβει και αυτή η στροφή, τί να είναι πίσω απο την επόμενη γωνία...Γραφική η βόλτα με το πλοίο στα κανάλια (σου δίνει την "υγρή" αίσθηση της πλωτής πόλης, τα πλοιάρια είναι πολλά και ξεκινούν από αποβάθρες σε διάφορα μέρη της πολης - συνηθως τα ανακαλύπτεις), με τις παπιες να μας ακολουθούν (μια μάλιστα είχε μόλις γεννήσει και την ακολουθούσαν πέντε με έξι μικρά, κίτρινα παπάκια!), δεντρα και σπιτια να καθρεφτίζονται στα παγωμένα νερά. Ομορφα πάρκα (πχ. Minnewater), υπέροχοι κήποι (ιδιαίτερη μνεία στον κήπο του μοναστηριού Βegijnof με πολλά, πολλά κρίνα σε μια ήσυχη περιοχή με πολλα δέντρα και μικρά άσπρα σπίτια), επιβλητικοί πύργοι, αρωμα λουλουδιών και...σοκολάτας! Για τους εξαρτημένους απο τη σοκολάτα (όπως εγώ) η πόλη αυτή είναι πραγματική απόλαυση! Οι βιτρίνες των ζαχαροπλαστείων συναγωνίζονται επάξια τις βιτρίνες των κοσμηματοπωλείων (και μάλιστα εν οψει Πασχα η πόλη εμοιαζε να εχει επιδοθεί σε εναν "γλυκό" ανταγωνισμό για την πιο πρωτότυπη, πασχαλινή σοκολατο-βιτρίνα..! Και, φυσικά, θέλαμε να τα δοκιμάσουμε όλα! Ποτέ στη ζωή μου δεν εχω φάει τόσες πολλές, διαφορετικές, και προπαντώς νόστιμες σοκολάτες...(σχεδόν λυπόσουν να τις δαγκώσεις..), ενώ μια ζεστή σοκολάτα (αλλοτε στην καφετέρια καιι αλλοτε στο χέρι) ήταν ενα συνεχές βάλσαμο (και τονωτικό) στην κούραση των περιπλανήσεων και στο διαπεραστικό κρύο.. Και η σοκολάτα...σοκολάτα! γνήσια, αυθεντική σοκολάτα (όχι σαν τις περισσότερες σοκολάτες που σερβίρουν οι καφετέριες στην Αθήνα, που σερβίρονται επιεικώς χλιαρές και έχουν γεύση μεταξύ milko και carnation...! ) Κάτι που σημαίνει ότι το μενού στη Μπριζ ήταν κατεξοχήν...σοκολατένιο...Ακολουθούν οι τηγανιτές πατάτες σε χωνάκι (ζεστές ζεστές, με κάτι μικρά μικρά πιρουνάκια, τις τρως, και τις τρώνε και οι δίπλα, κι οι διπλα, και πεφτουν κι απεξω αλλα δεν πειράζει, αρκεί που είσαι ζωντανός, σε μια πολη μαγική, και τρως πατατες στη μέση του δρόμου και γελάς), και...ο φούρνος! ο φούρνος, αυτός ο ένας ο φούρνος, στο δρόμο που βγάζει προς την κεντρική πλατεία, που δεν θυμάμαι το ονομά του αλλα αν περάσεις πρωι απο εκεί δεν γίνεται να μην τον εντοπίσεις, αφερνός σε οδηγει η μυρωδιά και αφετέρου η τεράστια ουρά, ως επι το πλείστον από ντόπιους. Οτι κι αν δοκιμάσαμε, (και δοκιμάσαμε αρκετά καλούδια, τις 3 μέρες που είμασταν στην πολη), ήταν φρεσκότατο και πεντανόστιμο..χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πολλά συμπαθητικά εστιατόρια, για όλα τα γούστα..η πολη βρίθει μικρών, συμπαθητικων ρεστιατορίων, κομψά διακοσμημένα, και με καλό φαγητό.εμείς επιλέξαμε στην τύχη δύο απο αυτα, το φαγητό ηταν αξιοπρεπές, το περιβάλλον κομψό, οι τιμές λίγο τσιμπημένες, χωρίς αυτό να σημαίνει οτι στην Αθηνα το φαγητό ειναι ιδιαίτερα φθηνότερο (περίπου 60-80 ευρω ορεκτικό, σαλάτα, 2 κυριως πιατο, μπυρα και γλυκό, - ακριβότερο αν το μενου περιλαμβάνει μύδια και θαλασσινά). Εκτός απο τα ζαχαροπλαστεία (που είναι πραγματικά....πολλά!, και παντού) η πόλη διαθέτει, ιδιαίτερα στην κεντρική λεωφόρο και στους κοντινους της δρόμους, κομψές μπουτίκ (αλλα με τιμες λιαν τσιμπημένες), ορισμένα πανέμορφα καταστήματα παιχνιδιών (ιδιαίτερα τα ξύλινα στολίδια και διακοσμητικά, ειναι πραγματικά υπέροχα, φτιαγμένα στο χέρι και καθόλου "του σωρού" - εμείς αν και Πάσχα δεν αντισταθήκαμε στον πειρασμό και αγοράσαμε μια μικρή ξύλινη...φάτνη! ω ναι, τα χριστούγεννα σε καποια καταστήματα είναι....πραγματικά διαχρονικά), τουριστικά μαγαζιά (με εμφαση στις δαντέλες, αλλα και με κουπες, μπλουζάκια, πορσελάνες και αλλα μπιμπελό), ενώ δεν λείπουν οι γνωστές αλυσίδες καταστηματων (τύπου zara, bershka, accesorize κτλ).
Το Πάσχα στην Μπριζ δεν γιορτάζεται τόσο εντονα όσο σε εμας, -παρολα αυτά η Ανάσταση σε καθολικη εκκλησία υπήρξε μια εμπειρία ανθρώπινη, και γλυκιά...Ειχαμε διαβασει για λειτουργια της αναστασης στη Βασιλικη του Αγίου Αίματος (το ναό με τις βιβλικες φιγούρες) ομως εκει η εκκλησια εμοιαζε κλειστή. Τελικα πηγαμε στο Ναό της Παναγίας, όπου στην είσοδο ρωτηθηκαμε αν θελαμε να συμμετάσχουμε στη λειτουργία (do you want to attend the mess?) (προφανώς η εκκλησία δεν ήταν ανοιχτή στο "κοινό" εκείνη την ώρα)...και έτσι παραστήκαμε σε μια διαφορετική λειτουργία...σκοτάδι, πυρσοί (πραγματικά ήταν κατανυκτικά), - κι εμεις να ακολουθούμε τις κινήσεις των πιστών, σε μια τελετουργία που δεν εχουν τόση σημασία οι "τύποι", ή η θρησκεία, όσο η ίδια η συμμετοχή σε μια συμβολική πράξη, που φέρνει, μεσα στη νύχτα, τους ανθρώπους θαρρεις πιο κοντά...χωρις να λείψει και το χιουμοριστικό στοιχείο: κάτι η κούραση της μέρας, η χαλάρωση απο τους ηχους του αρμονίου, ειχαν αποτέλεσμα να χαλαρώσω, με αποτέλεσμα η λαμπάδα (όχι σαν τη δικη μας, ενα απλο αναμμενο κερί ήταν), να ακουμπησει το μάλλινο κασκολ μου το οποίο άρχισε να καίγεται....! ευτυχως προλάβαμε την "πυρκαγιά" (αν και οι πιο κοντινοί στα στασίδια πρέπει να αντιληφθηκαν τη μυρωδιά του καμμένου)....Εντυπωση μου εκανε οτι σε ενα σημείο της λειτουργίας οι ανθρωποι αρχισαν να χαιρετάνε δια χειραψιας τους γύρω τους (κατι σαν το δικό μας φιλί της ανάστασης; ισως....) ενώ στο τέλος της λειτουργίας οι παπαδες περασαν και μας χαιρέτησαν όλους εναν εναν, χαρίζοντας μας, μαντέψτε τί....σοκολατένια αυγουλάκια!! Παρόμοια αυγουλάκια -εκπληξη μας περίμεναν την αλλη μέρα στο πρωινό! (μα που κατάλαβαν ότι είχαμε..έλλειψη σοκολάτας;
Θετικές οι εντυπώσεις μας απο τους κατοίκους της πολης...Διακριτικοί, χαμηλών τόνων, αλλα ευγενικοί και εξυπηρετικοί στην παραμικρή απορία μας και πρόθυμοι να βοηθήσουν.....Κυρίαρχη η Φλαμανδική γλώσσα (με αισθητή την "απουσία" των Γαλλικών που ειναι η κυρίαρχη γλώσσα στις νότιες περιοχές της χώρας..γρήγορα ομως συνηθίζει το αυτί σε αυτή την "παραξενη" γλώσσα, ενώ η πολη εμπνέει ασφάλεια και οι ντόπιοι με οτι γλώσσα ξέρουν, κυριως σπαστα αγγλικά -παρά γαλλικά- και κατι απο μιμητική παντα θα καταφερουν να βοηθήσουν.
Και οι μέρες περνουν γρήγορα όταν βρίσκεσαι καταμεσης των παραμυθιών....Με πολλες περιπλανήσεις, με γεύση σοκολάτας, με πολύ κρύο, βροχή, και έναν ήλιο που όταν καταδεχότανε να εμφανιστεί γέμιζε τα κανάλια χρυσές ανταύγειες...Και εικόνες, εικόνες, εικόνες που η ομορφιά τους ανοίγει δρόμους στο μυαλό και στη ψυχή και γλυκαινει την καρδιά...
Ο κόσμος εχει τόσα όμορφα να δεις (και παντα προτιμώ ενα μερος που δεν εχω ξαναπάει), ομως ελπιζω πως καποια στιγμή θα ξαναπερπατήσω στα στενά της όμορφης πόλης, με μια ζεστή σοκολάτα στο χέρι, ενώ στο βλέμμα θα τρεμοπαίζουν παλι οι αντανακλάσεις των καναλιών....ειναι ισως αυτό το "κάτι" το παραμυθένιο, που ειναι συγχρόνως προσιτό και άπιαστο, ήρεμο μα και μυστηριώδες και ατίθασο μαζί....είναι που έχω αφήσει "κάπου εκεί" κάτι απ' την ψυχή μου να πλανιέται...που άλλοτε με ηρεμεί, στο "εδώ και τώρα", άλλοτε παλι με αναστατώνει και με "καλεί", ξανά, να χαθω στα στενά και στα κανάλια της μικρής πολης με τις μεγάλες "γητειές"....
Η Μπριζ κατέκτησε για μενα μια απο τις πρώτες "θεσεις" στα αγαπημένα μου ταξίδια....Οχι ότι δεν έκλεψα 'ματιές" και σε αλλες πόλεις του Βελγίου...Βρυξέλλες, Γάνδη, Οστάνδη, -και ράγες....δρομολόγια τρένων, -σταθμοί που αποβιβαστήκαμε, σταθμοί που προσπεράσαμε (και ίσως ομως μοίας σημάδεψαν και αυτοί...). Αλλά αυτό είναι μια αλλη ιστορία...(προσεχώς, ίσως..)
Attachments
-
150,1 KB Προβολές: 206
-
145,6 KB Προβολές: 175
-
78,2 KB Προβολές: 191
-
259 KB Προβολές: 206
-
188,5 KB Προβολές: 194
-
294,7 KB Προβολές: 135