https://www.newsit.gr/topikes-eidhs...typosiazei-to-teliko-apotelesma-foto/3036275/Δεν ειναι αναγκη να παω μακρια. Μπορω να σου πω για το χωριο μου πως άλλαξε απο τα τελη της δεκαετιας του 80 μεχρι σημερα. Εχω γραψει και στις αρχες της καραντινας πως βλεποντας το χωριο μου αυτην την εποχη χωρις πολυ κοσμο (οχι πως ηταν νεκρα) και τραπεζοκαθισματα σε δρομους και παραλιες ξαναθυμηθηκα τα παιδικα μου χρονια οπου η τουριστικη αναπτυξη δεν ηταν αυτη που ειναι σημερα και υπηρχε η αισθηση της ιδιοκτησιας αφου ολα ηταν "δικα μας" καθώς τα χαιρομασταν μονο εμεις και λιγοι τουριστες που αγαπουσαν τη φυση και την ησυχια.
Οι παραλιες ηταν ελευθερες, δεν υπηρχαν ξαπλωστρες και μπιτς μπαρ. Η πλατεια άδεια, τα καταλυματα λιγα, οι τουριστες δεν ξεπερνουσαν τους 1500-2000 σε ενα χωριο 800 κατοικων. Εξοχικα ειχαν λιγοι καθως τα σπιτια περιοριζονταν σε αυτα των ντοπιων. Μονοκατοικιες ή διοροφα σε μεγαλα οικοποδα με αυλη ή κηπο.
Οι ντοπιοι δεν ειχαν ιδιαιτερο οικονομικο προβλημα και ελάχιστοι ασχουλουνταν με τον τουρισμο ως κυριο επαγγελμα.
Καταλυματα λιγα, κυριως ενοικιαζομενα και μονο ενα ξενοδοχειο που υπηρχε στην παραλια και εχει αναφερθει ο @Borealis σε παλαιοτερο ποστ.
Ο Βραχος (το μπαλκονι του χωριου που κοιταει το δευτερο ποδι και το κατω μερος του πρωτου) και πλεον τα καλοκαιρια σφυζει απο ζωη καθως ειναι πολος ελξης για χιλιαδες τουριστες καθημερινα, ηταν αναξιοπιοτητος, στρωμενος με μπαλωματα απο γκρο μπετον, πολλες λακουβες και σημεια με λασπη.
Τοτε ειχε 3 καφε-μπαρ. Το ενα ηταν το underground στεκι της νεολαιαςε, αβατο για τον υπολοιπο κοσμο, οπου οσο ημασταν παιδια οργιαζαν οι φημες για πωλησεις και χρηση ναρκωτικων. Μεχρι που γιναμε εφηβοι πήγαμε και καταλαβαμε πως οι φημες ηταν ο,τι να ναι.
Το δευτερο ηταν ενα μαγαζι που ειδικευονταν στα παρτι για τους Αγγλους (καραοκε, θεματικα και παντα με πολυ τρελα και ποτο). Αν ηθελες να βγαλεις γκομενα ευκολα πηγαινες εκει.
Το τριτο ηταν μια τουριστικη καφετερια. Απο τις κλασικες της εποχης που σερβιρε εμφανταστα στολισμενα κοκτεηλ και παγωτα σε εντυπωσιακα ποτηρια, με ομπρελιτσες, σημαιουλες και τα σχετικα. Αυτη δεν ειχε πολυ κοσμο καιει εκλεισε μετα απο καποια χρονια (και αφου ειχε αλλαξει ονομα και ιδιοκτητη καποιες φορες) και εγινε ταβέρνα (θα γραψω παρακατω).
Ολη η κινηση υπηρχε στο μεσα χωριο, οπου υπαρχαν μερικα μαγαζια με σουβενίρ (λαικες τεχνες τα ελεγαν τοτε), 4-5 ταβερνες, ενας φουρνος, 2-3 μικρα σουπερμαρκετ, ενα κρεοπωλειο, 1-2 γυραδικα (σουβλατζιδικα που λενε στην Αθηνα), 1-2 κρεπαδικα, 2-3 video games και ένα περιπτερο στην πλατεια. Όλα κατα μηκος ενος και μονο δρομου 200-300 μέτρων. Και ολη η ζωη σταματουσε μεχρι τα μεσανυχτα.
Φαρμακειο δεν υπηρχε όπως και πολλα βασικα αλλα.
Δρομοι χαλια, αρκετοι χωματοδρομοι ή με αμμοχαλικο. Λακουβες παντου και ενας δυο ασφαλτοστρωμενοι κεντρικοι δρομοι.
Εν τω μεταξυ στη διπλανη Καλλιθεα (προσφυγικο χωριο) που απεχει μολις δυο χιλιομετρα, υπήρχε οργασμος τουριστικης αναπτυξης. Ηταν σαν ενας αλλος κοσμος. Οσοι δε συγχωριανοι μου είχαν χωραφια στα συνορα με την Καλλιθεα επιθυμουσαν διακαως να ενταχθουν οι περιουσιες τους στο σχεδιο πολης της Καλλιθεας. Σημερα αυτοι οι ιδιοι εχουν κανει καταλύματα κι αν και απεχουν 100 μετρα απο την Καλλιθεα και 2 χιλιομετρα απο την Αθυτο, τα διαφημιζουν ως Αφυτο. Δεν λενε ομως ψεματα.
Το 1994 εκλέχθηκε ως τελευταιος Προεδρος της κοινοτητας, ενας αγαπητος σε πολλους νέος καλλιτεχνης που ασχολειτο με την γλυπτικη. Οραμα του να αναδειξει τον παραδοσιακο χαρακτηρα του χωριου. Έκανε αναπλασεις στο κεντρο, πλακοστρωνοντας* και πεζοδρομωντας απο το απογευμα και μετα τους κεντρικους δρομους. Παραλληλα επεισε τους κατοικους να βγαλουν απο τα παραδοσιακα τους σπίτια τους σοβάδες και να αναδειξουν την πετρα.
Την ιδια περιοδο ξεκινησαν και οι μελέτες για το αποχετευτικο δικτυο οπου χαρη στην κακοδιαχειρηση του Δήμου (πλεονε ανηκαμε σε καποδιστριακο δημο) το εργο έμεινε για δυο δεκαετιες στα χαρτια. Οληκληρωθηκε πριν 2-3 χρονια το μεγαλυτερο κομματι και προσφατα καποια σημεια που ειχαν μεινει εκτος (επειδη περνουσαν κυριως μεσα απο ιδιωτικους δρομους*)
Το 1995 το χωριο χαρακτηρίστηκε παραδοσιακος οικισμος και εκτοτε τα καινουργια κτισματα έπρεπε να συμορφωνονται με το χαρακτηρα του χωριου. Σημερα δεν χτίζει κανείς εαν δεν παρει εγκριση από την αρχαιολογία και η νεοτερων ερχετε για αυτοψια στο τελος. Βέβαια υπάρχουν λαδωματα κλπ αλλα οι παρανομιες ειναι λιγες.
Δειλα δειλα αρχισαν να ανοιγουν τα πρωτα μικρα ξενοδοχεια από ντοπιους και λιγους τολμηρους ξενους (κυρίως Ελληνες του εξωτερικου), το χωριο αρχισεε να φευγει απο τη λογικη του ρουμς του λετ και μαζι του τα μεγαλα τουριστικα πρακτορεια (οπως Thomas Cook, TUI και κατι αλλα) που γεμιζαν τα καταλυματα μεχρι τοτε και που στις αρχες τις δεκαετιας του 2000 εξαφανιστηκαν εντελώς (με εξαιρεση καποιες περιστασιακες συνεργασίες με μερικα ξενοδοχεια).
Οι Ελληνες αρχισαν να μαθαινουν το χωριο και να το επισκεπτονται. Καινουργιες επιχειρήσεις ανοιξαν. Η ταβερνα που έλεγα πριν υπήρξε μονοπωλειο στο Βραχο και σιγά σιγά ολα τα σπιτια εκει γυρω εγιναν καφε ή εστιατορια.
Το 1998 ενωθηκαμε με τον Καποδιστριακο Δημο. Ο Προεδρος που ανεδειξε το χωριο εχασε λογω μικροκομματικων συμφεροντων αλλα κι απο κατοίκους που ειχαν χασει την ηρεμια τους απο την αναπτυξη του τουρισμου.
Το χωριο θα μεινει στο γυψο για αρκετα χρονια καθως η νεα δημοτικη αρχη καταφερε να φαλιρισει το Δημο της Κασσανδρας και οι επόμενες αδιαφορησαν να τον συμμαζεψουν.
Καποια στιγμη ειχε γινει ανασκαφει στο κεντρο του χωριού (στα πλαισια της πλακόστρωσης) και ειχαν ανακαλυφθει σκελετοι και κρανια ανθρωπων και νομισματα κοντά στην εκκλησια (που αποδοθηκαν σε αρχαιο νεκροταφειο) αλλα και καποια αρχαια στο δρομο προς παραλια. Εμειναν περιπου 2 χρονια οι τρυπες ανοιχτες να τις θαυμαζουν οι τουριστες αλλα επειδή διεκοπταν την κυκλοφορια των αυτοκινητων προταθηκε να σκεπαστουν με γυαλι. Το εργο κριθηκε πως ηταν δαπανηρο και οι τρυπες εκλεισαν με συνοπτικες διαδικασίες, θαβοντας ξανα ο,τι ειχε βρεθει (ισως καποια αντικειμενα τα εβγαλαν, δεν ξερω)
Τα πρωτα χρόνια οι Ελληνες θα αποτελεσουν την κυρια αγορα τουριστων μεχρι τα μεσα προς τελη της δεκαετιας του 2000. Οι επιχειρηματιες ηταν γαντζωμενοι απο τους Ελληνες φοβουμενοι μην "βαλκανικοποιηθουν" και πεσει η ποιοτητα του χωριου οπως συνεβη με ολα τα τριγυρω χωρια.
Απο στομα σε στομα θα μαθευτει σε ολη τη Βορεια Ελλαδα και ο τυπος θα το ανακαλυψει λιγο αργοτερα όπου με διθυραμβικα σχολια θα το κανει γνωστο σε ολη τη χωρα.
Εκεινη την εποχη ολα τα τουριστικά πρακτορεια που γεμιζαν με γκρουπ τα μεγαλα ξενοδοχεια της Κασσάνδρας θα ενταξουν στο προγραμμα τους την Αφυτο ως τουριστικο αξιοθεατο. Εκτοτε δεν υπαρχει τουρίστας που επισκεφτηκε το πρωτο ποδι με γκρουπ και δεν περασε απο το χωριο.
Ανακαλυπτοντας το χωριο αυτοι οι τελευταιοι τουριστες αρχισαν να ζητουν απο τα πρακτορεια να τους κλεισουν διαμονη σε ξενοδοχεια του χωριου για την επομενη φορα. Τα πρακτορεια δεν μπορουσαν να καλυψουν το αιτημα τους καθως τα περισσοτερα ξενοδοχεια και καταλυματα δεν ηθελαν να συνεργαστουν μαζι τους και να αφησουν τους Ελληνες που αποτελουσαν περισσοτερο απο το 90% της πελατειας τους.
Ετσι αρκετοι απο τους τουριστες αρχισαν να αναζητουν μονοι τους καταλυμα στην Αφυτο ωστε να περασουν τις διακοπες τους στο χωριο που ειχαν ερωτευτει. (πραγμα που γινεται ακομα και σημερα).
Ετσι με τον καιρο αρχισαν να ερχονται ολο και περισσοτεροι ξενοι και να γινεται το χωριο γνωστό στο εξωτερικό. Καινουργια καταστηματα θα ανοιξουν, θα υπαρξει οργασμος ανοικοδομησης, σε μια ακτινα 2 χιλιομετρων γυρω απο τον εντος σχεδιου οικισμό θα χτιστουν εκατονταδες κατοικιες και τουριστικα καταλυματα, πολλοι Ελληνες αλλα και Ευρωπαιοι θα αποκτησουν εξοχικα και καποιες δεκαδες συνταξιούχων Ευρωπαιων θα το επιλεξουν για να περασουν το υπολοιπο της ζωης τους.
Συμφωνα με την απογραφη του 2011 το χωριο αριθμουσε 1300 περιπου κατοικους οπουε περισσοτεροι απο τους μισους ηταν ειτε μεταναστες Ελληνες και χωρων της ΕΕ, ΕΟΧ και ΗΒ, ειτε μεταναστες χωρων των Δυτικων Βαλκανιων, της πρωην ΕΣΣΔ και τριτων χωρων.
Και οι πρωτοι βοηθησαν αλλα η βοήθεια των δευτερων σταθηκε καθοριστικη.
Η αρχή της δεκαετιας του 2010 θα βρει σχεδον ολους τους κατοικους με τον εναν ή τον αλλο τροπο να ασχολουνται με τον τουρισμο. Οι Ελληνες λόγω κρισης θα αρχισουν να αποχωρουν και οι κύριες αγορες θα είναι οι χωρες της Δυτικης Ευρωπης αλλα και η Ρωσια, η Τουρκια και τα Βαλκανια. Λογω booking.com και αλλων σελιδων οι ξένοι θα αποτελουν μέχρι το 2013-2015 περιπου το 70% των τουριστων που θα διαμεινουν στην περιοχη.
Πλεον οι κλινες ειναι δεκα χιλιδες ισως και παραπάνω και οι ταβερνες του χωριου κατακλυζονται απο τους επισκεπτες. Αναπτυσουν τραπεζοκαθισματα οπου μπορουν. Καταλαμβανουν πλατειες κάθε πεζοδρομους. Τα μπιτς μπαρ βαζουν ξαπλωστρες ακομα και εκει που σκαει το κυμα. Ο εντος σχεδιου οικισμος σχεδον θα κορεστει και η επαρχιακη οδος Αφυτου-Καλλιθεας θα γεμισει βιλες και μικρα ξενοδοχεια.
Η τελευταια πενταετια θα βρει ενα χωριο οπου ο ενας επιχειρηματιας θα ανταγωνιζεται των αλλων στην ποιοτητα και θας πεσει παρα πολυ χρημα για την αναθμιση του τουριστικούς προιοντος. Πλεον το χωριο ειναι αξιοθεατο που εντασσεται σε ολα τα προγραμματα των πρακτορειων που φερνουν κοσμο στη Χαλκιδικη και πολλων που φερνουν κοσμο σε αλλες περιοχες της Β. Ελλάδας (οπως Πιερια, Καβαλα, Θεσσαλονικη). Ελληνες, Δυτικοευρωπαίοι, Ρωσοι, Βαλκανιοι, Αμερικανοι, Αυστραλοί, Καναδοι, Ισραηλινοι και αλλοι ευποροι ή ανθρωποι της μεσαιας ταξης κατακλυζουν τις πολλες πλεον ταβερνες τα καλοκαιρινα βραδια. Οι κλινες και με την εισοδο των airbnb στην αγορα αλλα και λογω των παρα πολλων καινουργιων καταλυματων εκτιναχτηκαν και φημες λενε πως ξεπερνουν τις 15 χιλιαδες, ισως και τις 20. Οι επισκέπτες που ερχονται για βολτα ειναι παρα πολλοι επισης και ειδικα καποια βραδια Σαββάτου ή Αυγουστου το χωριο ασφυκτια.
Το κυκλοφοριακο αναδεικνυεται στο υπ' αριθμον ενα προβλημα και το παρκινγκ σε σταυρολεξο για δυσκολους λυτες.
Σημερα σχεδον κάθε αυλη ή παλια αποθηκη στο κεντρο εχει γινει καταστημα. Εκτος απο ελαχιστα παλια διατηρητεα σπιτια και καποια οικοπεδα οπου υπαρχουν κληρονομικες διάφορες, δεν υπαρχει τιποτα που να μην εχει οικοδομηθει.
Δεκαδες πελατες μου ζητουν να τους βοηθησω να βρουν ενα χωρο να ανοιξουν επιχειρηση ή αλλοι να αγορασουν εξοχικο. Αλλα είναι απο δυσκολο μεχρι αδυνατο.
Το χειμωνα του 2019 ο παλιος Προεδρος, ο γλυπτης, δημιουργησε μια ανοιχτη ομαδα εθελοντων οπου εφτιαξε πολύχρωμα παγκακια και σημαζεψε καποια σημεια που δεν ταιριαζαν με την ομορφη εικονα του χωριου. Επισης με πρωτοβουλια του υπηρξε η δράση, οπου ανταποκριθηκαν δεκαδες ζωγραφοι και αλλοι απ' ολοι την Ελλαδα, οπου τους ζητηθηκε να φιλοτεχνησουν τενεκεδες τυριου. Στους τενεκεδες αυτους φυτευθηκαν λουλουδια και σημερα περισσοτερα απο 300 εργα καλλιτεχνωνε βρισκονται διάσπαρτα στο χωριοε και μπορουν να τα θαυμασουν οι επισκεπτες.
Φετος σε μια αλλη δραση εχει ζητησει από ζωγραφους να ζωγραφησουν σε καμβαδες τις πορτες των παλιων σπιτιων της Αφυτου.
Τα τελευταια χρονια δυο παραλιες του χωριου (η δικη μου αγαπημενη ειναι αλλη) βραβευονται με γαλαζιες σημαιες. Ο Δημος Κασσανδρας κανει πολυ καλη δουλεια σε αυτο και γενικοτερα κατατασσεται δευτερος σε αριθμό, πισω απο το Δημο της Ροδου (32 έναντι 34).
Αυτο ηταν ενα πάγιο αιτημα του χωριου γιατι λογω της μορφολογιας του αλλα και της θεσης των καλων (χωρις βραχια και αχινους δηλαδη κι οι αλλες καλες ειναι) παραλιων του που ειναι στις ακρες του. Υπηρχε η ψευδαισθηση και η φημη πως δεν εχει καλες παραλιες. Αυτο συνεβαινε γιατι πολυς κοσμος πηγαινε στις πρωτες παραλιες που συναντουσε οπου συνηθως εχουν και μεγαλυτερο πλατος και δεν ειναι ιδιαιτερα οργανωμενες. Η θαλασσα σε εκεινα τα σημεια εχει πολλους αχινους και ενας στους δυο που θα μπει μεσα θα βγει με αγκαθια.
Βεβαια και που να πανε οταν στις οργανωμενες καλες παραλιες που βρισκονται στην αριστερη και δεξια ακρη του χωριού γινεται πατεις με πατω σε θα μου πεις; Επιπλεον τα μπιτς μπαρ σε αυτες τις παραλιες εχουν πολλες φορες αναρμοστη αντιεπαγγελματικη συμπεριφορα. Κι ο κοσμος οχι αδικα τους γυρναει την πλατη.
Στο τελος του περσινου καλοκαιριου μετα απο καταγγελια ανακληθηκαν οι αδειες των καταστηματων που βρισκονται στο Βραχο και ειχαν αναπτυξει τραπεζοκαθισματα στο μεγαλυτερο τμημα κατα πλατος του δρομου κάθε μαλιστα απο τη μερια του χειλους του γκρεμου. Επισης ειχαν τοποθετησει πτυσσομενες τεντες στο προστατευτικο στηθαιο ωστε να γινεται σκια τη μέρα. Παντα με την αδεια του δημου. Η Νεοτερων Μνημειων τις εκρινε αντιαισθητικες και παρανομες και τους αναγκασε να ξηλωσουν τις τεντες και να διορθωσουν καποιες ακομα μικροπαρεμβασεις που ειχαν κανει. Επισης να μεταφερουν τα τραπεζια ωστε να ειναι κολλητα με τα καταστηματα τους και να αναπτυξουν μονο μια σειρα τραπεζιων παραλληλη με την οψη τους.
Το 2020 μας βρηκε αυτο που μας βρηκε. Οι επαγγελματιες ετοιμαζονται ή ειναι ηδη ετοιμοι για το Καλοκαιρι. Και τα παντα ειναι ρευστα για το τι θα συμβει.
Ανακαλωντας μνημες απο το παρελθον μπορω να πω πως την Αφυτο τη βρισκω λιγοτερο αγνη αλλα πιο ομορφη απο 30+ χρονια πριν. Και χαιρομαι που ενω εχω ακουσει ανθρωπους που απογοητευτηκαν ή θυμωσαν με καποιους επαγγελματιες, δεν εχω ακουσει ανθρωπο που η συνολικη του εμπειρια να μην του αρεσε και να μην θελει να ξαναρθει.
Για να σου απαντησω και στις αλλες ερωτησεις ( με διαλειμματα γραφω 4 ωρες αυτο το ποστ):
Ζωντας στη Χαλκιδικη δεν θελει πολυ για να καταλαβεις και να δεις τις διαφορες που παρουσιαζουν τα τουριστικα αναπτυγμενα χωρια της απο τα χωρια της Χαλκιδικης ή γενικοτερα της Κεντρικης Ελλαδας που δεν εχουν καθολου τουρισμο παρα του οτι βρισκονται πολλες φορες εγγυτερα στη Θεσσαλονικη.
Και ναι οταν πηγαινω ταξίδι παντα σκεφτομαι σαν επιχειρηματιας. Προσπαθω να βοηθησω οσο μπορω το προσωπικο και να μην τους κουραζω επιπλεον. Αναλογα με την ευγενεια του αφηνω τιπ. Βαθμολογω τις επιχειρησεις που με αφησαν ικανοποιημενο παντα με αριστα ή σε λιγες περιπτωσεις που εχω δυσαρεστειθει δεν βαθμολογησα καθολου.
Επισης απο απλη διαστροφη ψαχνω να βρω επαγγελματικες ευκαιριες, τι λειπει απο την περιοχή που θα μπορουσε να παει καλα και τετοια. Αλλα παντα μενουν στις σκεψεις. Απο τη μια ειναι ρισκο και με εξιταρει, απο την αλλη αγαπω πολυ το χωριο μου για να το αφησω.
Τελος κλεβω καινοτομες ιδεες και τιπ που βλεπω σε αλλα μερη και μου αρεσουν και αν μπορω τα εντασσω στις επιχειρησεις μου.
ΥΓ Ελπιζω να μην κουρασε το ταξιδι στο χρονο
Πόσο όμορφες εικόνες .
