Ουζμπεκιστάν Στα χνάρια του Ταμερλάνου, του Μεγαλέξανδρου και κυρίως του Ούλουγκ Μπεγκ

[patsman]

Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή

Έπειτα από το πρώτο μεγάλο μας ταξίδι σε Περού και Βολιβία και αφού μεσολάβησε ένα ακόμα υπερατλαντικό στη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ με road trip σε San Francisco, Big Sur, LA, Las Vegas, Grand Canyon και Yosemite (εκκρεμεί η συγγραφή ιστορίας), αποφασίσαμε αυτήν τη φορά στο επόμενο μεγάλο μας ταξίδι να κινηθούμε προς ανατολάς. Η επιλογή του Ουζμπεκιστάν φάνταζε λογική από κάθε άποψη: ξακουστά μνημεία που θέλαμε να δούμε από κοντά, γνωριμία με έναν ξακουστό πολιτισμό της Κεντρικής Ασίας, εύκολες μετακινήσεις στο εσωτερικό και σχετικά οικονομική πρόσβαση.

Το κατάλληλο τάιμινγκ βρέθηκε και αυτό δεν ήταν άλλο από τις διακοπές του Πάσχα του 2024. Το Ουζμπεκιστάν προσφέρεται για διάσχιση ακολουθώντας εν μέρει τους αρχαίους δρόμους του μεταξιού είτε από δυτικά προς ανατολικά, είτε το αντίστροφο, κάτι που και επιλέξαμε. Η αεροπορική σύνδεση της Κωνσταντινούπολης τόσο με την Τασκένδη όσο και με την Ουρτζέντς (Urgench) προσφέρει τη δυνατότητα της αποφυγής των μπρος-πίσω και της ελαχιστοποίησης του χαμένου χρόνου σε εσωτερικές πτήσεις.

Πράγματι, μέσω της εξαιρετικής σε όλα Uzbekistan Airways κλείσαμε τα αεροπορικά μας εισιτήρια από την Πόλη προς την Τασκένδη με επιστροφή από την Ουρτζέντς προς την Πόλη (με κόστος 350 ευρώ το άτομο, με βαλίτσα 35 κιλών και χειραποσκευή 8 κιλών έκαστος). Ενόψει δε του γεγονότος ότι η αναχώρησή μας ήταν στις 06:00 αποφασίσαμε -ξεκινώντας από Θεσσαλονίκη οδικώς- να διανυκτερεύσουμε το προηγούμενο βράδυ πλησίον του αεροδρομίου στο Αρναβούτκιοϊ έναντι 35 ευρώ. Για την επιστροφή μας δεν ήταν απαραίτητο κάτι τέτοιο, καθώς αυτή ήταν προγραμματισμένη σε λογική μεσημεριανή ώρα, γεγονός που θα μας επέτρεπε να πάρουμε το αμάξι μας και να γυρίσουμε. Για τα πρακτικά της πτήσης να προσθέσω ότι κλείσαμε πάρκινγκ για το αυτοκίνητό μας, με δωρεάν μεταφορά από και προς το Νέο Αεροδρόμιο της Πόλης (IST) και πλύσιμο του αυτοκινήτου μέσα έξω, στο AirPark 7/24, το οποίο κόστισε συνολικά και για τις 11 μέρες περίπου 40 ευρώ.

Αφού μελετήσαμε τις ιστορίες των συμφορουμιτών και τον πάλαι ποτέ καλό οδηγό του Lonely Planet, καταλήξαμε να μοιράσουμε τις 11 διαθέσιμες ημέρες μας ως εξής:

• 30 Απριλίου, μεσημεριανή άφιξη στην Τασκένδη και δύο διανυκτερεύσεις εκεί
• 2 Μαΐου, πρωινό τρένο (Afrosiyob) για Σαμαρκάνδη, όπου θα μέναμε για δύο βράδια
• 4 Μαΐου, αναχώρηση από Σαμαρκάνδη με προορισμό τη Νουράτα (Nurota), αλλάζοντας 2-3 shared taxis
• 5 Μαΐου, ημερήσια πεζοπορία στα χωριά Sob και Sentob (ή Sentyab) και απογευματινή αναχώρηση με προορισμό την Μπουχάρα, όπου θα μέναμε για 2,5 βράδια
• Μετά τα μεσάνυχτα της 8ης Μαΐου, τρένο καρβουνιάρικο (Platzkartny) για Χίβα και δύο τελευταίες διανυκτερεύσεις εκεί
• 10 Μαΐου, πρωινή πτήση από Ουρτζέντς για Κωνσταντινούπολη

Σημειωτέον ότι η αρχική μας σκέψη ήταν να μπορέσουμε να χωρέσουμε μια διήμερη εκδρομή στο Τουρκμενιστάν για να επισκεφθούμε την Konye-Urgench και τον κρατήρα στην Darvaza. Ωστόσο, οι τιμές που ζητήσαμε και λάβαμε από διάφορα τουριστικά πρακτορεία κυμαίνονταν άνω των 500 ευρώ το άτομο, οπότε ήταν απαγορευτικές για εμάς. Μια άλλη σκέψη είχε να κάνει με την επίσκεψη σε Νούκους, Moynoq και Αράλη, πλην όμως και εκεί οι τιμές ξέφευγαν συν το ότι οι περισσότερες ιστορίες που διαβάσαμε δεν ήταν και άκρως ελκυστικές. Επομένως, επιλέξαμε να βάλουμε μια εκδρομή στα βουνά της Νουράτα, αφενός γιατί μας αρέσει η πεζοπορία, αφετέρου για να σπάσουμε την επαναλαμβανόμενη ομορφιά των μεντρεσέδων.

Ξεκινάμε!

 

[patsman]

Κεφάλαιο 2: Η πρώτη γνωριμία με την πρωτεύουσα και το ελληνικό χρώμα

Ίσα που πρόλαβε να μας πάρει ο ύπνος στο τίμιο δωμάτιο του Lenora Airport Hotel και χτύπησε το ξυπνητήρι. Η πτήση μας έφευγε στις 6 το πρωί, αλλά εμείς έπρεπε πρώτα να παραδώσουμε το αυτοκίνητο στο πάρκινγκ, να συνεννοηθούμε με τα παιδιά (κυριολεκτικά) που έκαναν τη μεταμεσονύχτια βάρδια για να μας πάνε στο αεροδρόμιο, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα μας παραλάμβαναν στην επιστροφή. Με καλή διάθεση όλα πήγαν κατ’ ευχήν, οπότε περίπου 2 ώρες πριν την αναχώρησή μας και υπό καταρρακτώδη βροχή φτάναμε στο εντυπωσιακό Νέο Αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης.

Η πτήση των 4.30 ωρών περίπου για Τασκένδη πέρασε πολύ γρήγορα και γι’ αυτό φρόντισε το ευγενέστατο προσωπικό της Uzbekistan Airways και κυρίως οι παροχές που μπορέσαμε και απολαύσαμε. Εντάξει, μπορεί να μην υπήρχε καμιά τρομερή ποικιλία σε αγγλόφωνες ταινίες στο σύστημα entertainment, πλην όμως το φαγητό (με επιλογές και για vegetarian, όπως η Ε.) ήταν υπέροχο και μπόλικο, οι παντοφλίτσες έκαναν την απόσβεσή τους, ενώ και οι καφέδες έρρεαν απλόχερα μια που ήταν πρωινή πτήση. Ο δε χώρος για τα πόδια θα ικανοποιούσε ακόμα και ψηλούς/ψηλές επιβάτ(ρι)ες. Η θέα του Αραράτ, κοντά από το οποίο περάσαμε, μοναδική.

Γύρω στις 12:30 προσγειωνόμασταν στο «μαζεμένο» διεθνές αεροδρόμιο της Τασκένδης, όπου περάσαμε τον έλεγχο διαβατηρίων, παραλάβαμε τις αποσκευές μας, κάναμε συνάλλαγμα και πήραμε μια κάρτα sim για να έχουμε δεδομένα. Βγαίνοντας από τον χώρο του αεροδρομίου, συναντήσαμε αρκετούς πρόθυμους οδηγούς να μας μεταφέρουν στο κέντρο της πόλης. Αφού κάναμε λίγο small talk με τον οδηγό, που ήξερε αγγλικά και μας έκανε μια εισαγωγή στη χώρα (αναφέροντας ότι οι άνθρωποι της δικής του ηλικίας μάθαιναν μόνο ρωσικά στα σχολεία, κάτι που δεν ισχύει πλέον), φτάσαμε στο ξενοδοχείο Al Anvar Halal Hotel που θα μας φιλοξενούσε για τις επόμενες δύο βραδιές έναντι του συνολικού ποσού των 115 ευρώ. Εκεί διαπιστώσαμε ότι μόνο 1-2 νεαροί στη ρεσεψιόν γνώριζαν αγγλικά, πράγμα που αποτέλεσε ένδειξη για το τι θα συναντούσαμε στη συνέχεια του ταξιδιού μας.

Πάντως, το ξενοδοχείο και το δωμάτιο αποδείχθηκαν «λίρα εκατό». Παρά δε το γεγονός ότι ήμασταν κουρασμένοι, από τη στιγμή που είχαμε φάει καλά στην πτήση μας, δεν υπήρχε η άμεση ανάγκη εξόδου προς αναζήτηση φαγητού. Αντ’ αυτού προτιμήσαμε να κάνουμε χρήση της πισίνας και του spa που διέθετε το ξενοδοχείο στο υπόγειο, που μάλιστα δεν γνωρίζαμε ότι συμπεριλαμβάνονται στην τιμή του booking!

Έπειτα από αυτήν την αναζωογόνηση και γύρω στις 6 το απόγευμα βγήκαμε στους δρόμους για μια πρώτη σύντομη γνωριμία με την πρωτεύουσα. Η πρώτη παρατήρηση είναι πως έχει φαρδείς δρόμους-λεωφόρους, μεγάλες πλατείες και πάρκα, αλλά και τεράστιες πολυκατοικίες. Εξηγήσιμο αν αναλογιστεί κανείς ότι η Τασκένδη καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά με τον σεισμό του 1966 και σχεδιάστηκε από την αρχή ώστε να γίνει μια πόλη-πρότυπο της Σοβιετικής Ένωσης. Χαρακτηριστικό είναι ότι παράλληλα σχεδόν με κάθε δρόμο υπάρχουν χαντάκια για να οδηγούνται εκεί τα νερά των βροχών και να μη μαζεύονται στο οδόστρωμα.

Ξεκινώντας να περπατάμε προς την πλατεία των κοσμοναυτών, που βρίσκεται πάνω από τον σταθμό Kosmonavtlar, πετύχαμε το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο. Εκεί υπάρχει ένας χώρος εκδηλώσεων, όπου την ώρα που πήγαμε διδάσκονταν ελληνικοί χοροί, το Αριστοτέλειο Σχολείο και μια μικρή αλλά κατατοπιστική έκθεση σχετικά με τους περίπου 12.000 συμπατριώτες μας, οι οποίοι κατέφυγαν στο Ουζμπεκιστάν και ιδίως στην Τασκένδη μετά το τέλος του εμφυλίου και αφού είχαν κάνει κάποιες ενδιάμεσες στάσεις σε άλλα σοβιετικά εδάφη (Τσεχοσλοβακία, Ουγγαρία κ.λπ.). Έτσι, επιβεβαιώσαμε αμέσως κάτι που γνωρίζαμε σε έναν βαθμό, δηλαδή τη στενή σχέση των δύο χωρών. Γόνοι αυτής της σχέσης είναι, άλλωστε, τόσο ο μέγας ποδοσφαιριστής Βασίλης Χατζηπαναγής όσο και ο σούπερ σταρ αοιδός Λευτέρης Πανταζής. Σήμερα, ωστόσο, ο ελληνικός πληθυσμός είναι σαφώς μειωμένος σε σχέση με το παρελθόν.

Βγάλαμε ορισμένες φωτογραφίες στο εντυπωσιακό μνημείο των κοσμοναυτών, εκεί που έκαναν skate κάποια αλάνια, ενώ επιφυλαχθήκαμε να χρησιμοποιήσουμε το φημισμένο μετρό της Τασκένδης την αυριανή ημέρα, καθώς η πείνα άρχισε να κάνει έντονη την εμφάνισή της.

Για το πρώτο μας γεύμα είχαμε ζητήσει βοήθεια από τα παιδιά της ρεσεψιόν και αυτοί μας πρότειναν το Yalpiz Restaurant. Είναι ένα εστιατόριο που απευθύνεται σε ντόπιους, με μια κλασική κιτσάτη διακόσμηση, το μενού στα ουζμπέκικα και στα ρώσικα, ενώ ούτε και το προσωπικό μιλούσε αγγλικά. Ευτυχώς, το μενού είχε αρκετές φωτογραφίες από τα πιάτα, οπότε δεν δυσκολευτήκαμε τόσο να παραγγείλουμε. Πήραμε ένα πεϊνιρλί με κασέρι, σουσάμι και μέλι, μία ντοματοσαλάτα, μία σαλάτα βινεγκρέτ που, όπου τη συναντήσαμε, είχε παντζάρι, καρότο, βραστή πατάτα και αρακά, καθώς και φτερούγες κοτόπουλου τηγανητές με sauerkraut.

Στη συνέχεια και αφού είχε νυχτώσει, είπαμε να πιούμε κι ένα ποτό στο μπαράκι Maqom, που βρισκόταν μέσα στο πάρκο στη συμβολή των λεωφόρων Afrosiab και Sharaf Rashidov. Παρά τον περιποιημένο διάκοσμο, από τα κοκτέιλ που πήραμε και το γλυκό που δοκιμάσαμε έλειπαν οι εντάσεις! Η ανυπέρβλητη μοντερνιά μάς στοίχισε 37 ευρώ, δηλαδή το διπλάσιο του λογαριασμού του φαγητού. Με μια γρήγορη έρευνα φαίνεται να είναι πλέον κλειστό. Τουλάχιστον είχαμε χρόνο να κάνουμε ένα μίνι πλάνο για την επόμενη ημέρα, που θα την αφιερώναμε εξ ολοκλήρου στα αξιοθέατα της Τασκένδης που θέλαμε να δούμε.

 

[patsman]

Κεφάλαιο 3: Η ανέλπιστα ενδιαφέρουσα Τασκένδη

Είναι γεγονός πως κανείς δεν επισκέπτεται το Ουζμπεκιστάν για να δει την πρωτεύουσά του (κάτι ανάλογο π.χ. με το Περού και τη Λίμα). Εντούτοις, έπειτα από τη χθεσινοαπογευματινή πρώτη επαφή, επιλέξαμε να της αφιερώσουμε μια ακόμα γεμάτη ημέρα για να τη γνωρίσουμε καλύτερα, αφού το πρόγραμμα μάς το επέτρεπε. Και δεν διαψευστήκαμε!

Καταρχάς, το πρωινό του ξενοδοχείου ήταν οκ. Μας έκαναν εντύπωση, χωρίς να τα δοκιμάσουμε, η ζεστή σούπα με γάλα και σιτάρι, οι δέκα διαφορετικές μαρμελάδες και η ποικιλία από smoothies. Κινηθήκαμε συμβατικά γνωρίζοντας πως έχουμε δέκα και πλέον ημέρες μπροστά μας.

Το ξεκίνημα της ημέρας μάς βρήκε στους περιποιημένους δρόμους της Τασκένδης. Πρώτος προορισμός μας το Εθνικό Πάρκο Ναβόι (ας τον λέμε έτσι τον εθνικό ποιητή της χώρας, αν και προφέρεται Ναβάι) που βρίσκεται αρκετά κοντά στον σταθμό Kosmonavtlar. Για να φτάσουμε εκεί διασχίσαμε όπως-όπως ένα εκτρωματικό Magic Park με χορηγό την Pepsi.

Το πάρκο Ναβόι περιλαμβάνει λιμνούλες, συντριβάνια, λουλούδια, γκαζόν και μπόλικα αγάλματα. Δεσπόζει βεβαίως το τεράστιο άγαλμα του Ναβόι, αλλά υπάρχουν και αγάλματα αρκετών ιστορικών προσώπων της περιοχής, κυρίως συγγραφέων και ποιητών. Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι της εμπειρίας στο πάρκο, πέραν από το πόσο στην πένα το είχαν οι κηπουροί (κάτι που ως Έλληνες μας εντυπωσιάζει πάντοτε), είχε να κάνει με τη διεξαγωγή μιας τελετής αποφοίτησης-ορκωμοσίας από κάποιο τοπικό πανεπιστήμιο: οι τελειόφοιτοι είχαν φορέσει τα καλά τους, πήραν τα πτυχία τους, βγήκαν τις φωτογραφίες τους και χόρεψαν με την ψυχή τους! Πράγματι, αφού προηγήθηκαν ορισμένα χορευτικά από γυναίκες με παραδοσιακές ενδυμασίες, η τελετή «απογειώθηκε» υπό τους ήχους ντόπιων καλλιτεχνών που έστειλαν φοιτητές και καθηγητές στην… πίστα! Τους χαζέψαμε αρκετή ώρα είναι η αλήθεια, προσπαθώντας ανεπιτυχώς να κάνουμε blend in, μια και τραβούσαμε τα βλέμματα των μετεχόντων με το παραμικρό.

Στη συνέχεια, πήραμε για πρώτη φορά το πανέμορφο και βολικότατο μετρό της πόλης, όπου το εισιτήριο κοστίζει 2.000 sum, δηλαδή 0,15 ευρώ. Γίνεται έλεγχος για «σιδερικά» σε κάθε είσοδο σταθμού. Από τον σταθμό Milliy Bog πήγαμε στον σταθμό Hamid Olimjon, για να δούμε από κοντά το μυθικό μπρουταλιστικό Hotel Uzbekistan και το εντυπωσιακό άγαλμα του Ταμερλάνου (Amir Temur) που βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία.

Η ημέρα ήταν ιδανική για περπάτημα, οπότε συνεχίσαμε πεζή την περιπλάνησή μας με κατεύθυνση το Μουσείο Ιστορίας του Ουζμπεκιστάν. Το κόστος του εισιτηρίου ανήλθε σε 60.000 sum, δηλαδή 4,50 ευρώ. Τα εκθέματα ξεκινούν από την «αρχαιότητα» μέχρι τις μέρες μας και σε βοηθούν να κατανοήσεις ορισμένα πράγματα για την ιστορία του τόπου. Δεν παραλείπεται, βεβαίως, η σύγχρονη προπαγάνδα για το πόσο καλά τα έχουν καταφέρει μετά την ανεξαρτητοποίησή τους από τη Σοβιετική Ένωση (1991) χάρη στους… δύο ηγέτες τους, τον Islam Karimov (μέχρι 2016) και τον τωρινό Πρόεδρο Shavkat Mirziyoyev. Ακόμα και την κουζίνα τους εκθειάζουν οι αθεόφοβοι!

Πήραμε πάλι το μετρό μας από τον σταθμό Mustaqilliq Maidoni για τον σταθμό Chorsu, προκειμένου να επισκεφτούμε την αγορά της πόλης (Chorsu Bazaar). Είχε το ενδιαφέρον της η εν λόγω αγορά, που τη χρησιμοποιούν οι ντόπιοι για να πάρουν το οτιδήποτε, με έμφαση στα αρτοπαρασκευάσματα, τα τυριά, τους ξηρούς καρπούς-χαλβάδες και τα κρεατικά. Οι συνθήκες υγιεινής μέτριες ως επί το πλείστον. Μπήκαμε στον πειρασμό, όμως, και δοκιμάσαμε τηγανιτή πιτούλα με μοσχαρίσιο κιμά και τηγανιτά πελμένι γεμιστά με πατάτα για να σπάσουμε την πείνα μας. Ήταν τούμπανα! Η Ε. δοκίμασε και χαλβά, που είχε υφή σαπουνέ και ήταν αρκετά γλυκός, αποφάνθηκε δε ότι δεν συγκρίνεται με τον τουρκικό χαλβά, τον οποίο εξυμνεί στα πέρατα της οικουμένης. Α ναι, το κτίριο της αγοράς είναι αυτό που θυμίζει κάτι από την Οδύσσεια του Διαστήματος, UFO κ.λπ.

Επόμενος προορισμός η παλιά πόλη της Τασκένδης και το Khast Imom, που ενώ φαινόταν στον χάρτη να είναι κοντά στην αγορά, ωστόσο κάποια έργα που γίνονταν στην περιοχή μάς ανάγκασαν να περπατήσουμε αρκετά. Ωστόσο, ουδέν κακόν αμιγές καλού, «χαθήκαμε» στα στενά της παλιάς πόλης, είδαμε τα παιδάκια που μόλις είχαν σχολάσει να παίζουν, προτού επιστρέψουν στα σπίτια τους, παίξαμε κι εμείς λίγες πασούλες με τα σχολιαρόπαιδα, τα οποία είχαν μεγάλη διάθεση για επικοινωνία, αλλά δεν ξεπεράσαμε τη γλωσσική διάσταση απόψεων, αντ’ αυτού όμως βοηθήσαμε στο πέταγμα ενός χαρταετού! Δράττομαι της ευκαιρίας να πω εδώ ότι ο χαρταετός τους είχε σκαλώσει σε ένα από τα υπέργεια καλώδια, τα οποία στις γειτονιές της παλιάς πόλης της Τασκένδης είναι πάρα πολλά, όπως και οι σωλήνες του αερίου (θυμίζοντάς μας έντονα το Κουταΐσι της Γεωργίας).

Στο Khast Imom πήραμε μια πρώτη γεύση για τα μεγαλοπρεπή κτίρια του Ουζμπεκιστάν. Τζαμιά, μεντρεσέδες, μια βιβλιοθήκη όπου φημολογείται ότι βρίσκεται το παλαιότερο Κοράνι (δυστυχώς δεν επιτρεπόταν να μπούμε εκείνη την ώρα) και υπό διαμόρφωση ένα φαραωνικό κτίσμα, που απ’ ό,τι βλέπω τώρα στους χάρτες της Google ολοκληρώθηκε και είναι το Κέντρο Ισλαμικού Πολιτισμού. Πήραμε τον χρόνο μας να βγάλουμε κάποιες φωτογραφίες και όταν αποφασίσαμε να φύγουμε μάς συνάντησε ένας νεαρός youtuber-σκηνοθέτης, ο οποίος μας συστήθηκε και πρότεινε να μας πάρει συνέντευξη ρωτώντας μας για τα… νιάτα! Καλά ρε μεγάλε, δεν μας έχουν πάρει και τόσο πολύ τα χρόνια! Δώσαμε τόπο στην «οργή» και απαντήσαμε στις ερωτήσεις του, εκθειάσαμε την δεκαετία των τριάντα ως την καλύτερη της ζωής μας, μόνταρε τον διάλογό μας σε σπασμένα αγγλικά και τον ανέβασε στα social media (ερασιτεχνικό το αποτέλεσμα).

Χρησιμοποιώντας Yandex και μετρό, πήραμε τον δρόμο της επιστροφής για Kosmonavtlar. Προτού γυρίσουμε στο ξενοδοχείο μας για να ετοιμαστούμε για την αυριανή μας αναχώρηση για Σαμαρκάνδη, καθίσαμε στο πλησίον εστιατόριο Jumanji, το οποίο είχαμε σταμπάρει. Πήραμε μια μελιτζοσαλάτα (τύπου αλοιφή με μαγιονέζα και σκόρδο), μια πατζαροσαλάτα πάλι με σκόρδο και τριμμένο καρύδι, ένα κάρυ τόφου με πιπεριές (ελαφρώς καυτερό), ρυζάκι (αλά τουρκικό πιλάφι) με ρεβύθια και ένα κεμπάπ μοσχαρίσιο που ήρθε συνοδεία ενός κολωνάτου «ποτηριού» κρεμμυδιού με ντομάτα και πατάτες baby. Όλα αυτά μαζί με μια κανάτα ταρχούν και μια τοπική μπίρα κόστισαν 25 ευρώ. Value for money, αλλά χωρίς να ξετρελαθούμε από τη νοστιμιά. Αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε γιατί η χώρα δεν φημίζεται για την κουζίνα της. Ωραίο περιβάλλον, πάντως. Ήταν και μια κυρία που έπαιζε συμπαθητικό πιάνο, ανάμεσα σε όλα και κάποιες γνωστές ελληνικές μελωδίες. Το περιβάλλον μάς φάνηκε στημένο για τουρίστες και πράγματι είχε τεράστιες παρέες Ρώσων με κόκκινα μάγουλα και φουσκωμένα χείλια.

Γενικά, μας φάνηκε ανέλπιστα ενδιαφέρουσα η Τασκένδη. Αξίζει τον κόπο και τον χρόνο να της αφιερωθεί τουλάχιστον μια ημέρα ως εισαγωγή στον πολιτισμό, την αρχιτεκτονική και την ιστορία της χώρας. Είναι και αυτή η ιστορική σύνδεση με τους Έλληνες πρόσφυγες του εμφυλίου που, όσο και να πεις, προσδίδει το κάτι παραπάνω.