Περιεχόμενα
Η ιστορία ξεκίνησε το καλοκαίρι του 1990 όταν τρεις φίλοι αποφάσισαν τις είκοσι πενθήμερες καλοκαιρινές τους διακοπές τον Αύγουστο να τις περάσουν παρέα με τις μηχανές τους εξερευνώντας τη < φίλη > και γείτονα χώρα Τουρκία , παρότι οι διακρατικές σχέσεις εκείνη την εποχή δεν ήταν οι καλύτερες καθώς είχαν περάσει μόλις τρία χρόνια περίπου από το επεισόδιο με το Σισμίκ στο Αιγαίο .Για το λόγο αυτό άλλωστε γνωστοί και φίλοι προσπάθησαν να μας αποτρέψουν .
Η απόφαση όμως είχε παρθεί και έτσι ξεκίνησαν οι προετοιμασίες των μηχανών ( VF400 και XL 250 ) για το ταξίδι , δηλαδή αγορά λαδιών , ανταλλακτικών και διάφορα εργαλεία καθώς και μερικά ρούχα και υπνόσακους για τους επιβαίνοντες . Επισκεφτήκαμε την τουρκική πρεσβεία προκειμένου να ενημερωθούμε για τα τουριστικά αξιοθέατα και ιδιαιτερότητες της γειτονικής χώρας καθώς και κάποιο έντυπο που περιλάμβανε τουρκικές λέξεις μεταφρασμένες στα ελληνικά . οι υπάλληλοι της πρεσβείας έκπληκτοι για την απόφασή μας αυτή μας έδωσαν όποιες πληροφορίες ζητήσαμε λέγοντας μας πώς πρώτη φορά συμβαίνει κάτι τέτοιο τα χρόνια που είναι αυτοί εκεί .
Η απόφαση όμως είχε παρθεί και έτσι ξεκίνησαν οι προετοιμασίες των μηχανών ( VF400 και XL 250 ) για το ταξίδι , δηλαδή αγορά λαδιών , ανταλλακτικών και διάφορα εργαλεία καθώς και μερικά ρούχα και υπνόσακους για τους επιβαίνοντες . Επισκεφτήκαμε την τουρκική πρεσβεία προκειμένου να ενημερωθούμε για τα τουριστικά αξιοθέατα και ιδιαιτερότητες της γειτονικής χώρας καθώς και κάποιο έντυπο που περιλάμβανε τουρκικές λέξεις μεταφρασμένες στα ελληνικά . οι υπάλληλοι της πρεσβείας έκπληκτοι για την απόφασή μας αυτή μας έδωσαν όποιες πληροφορίες ζητήσαμε λέγοντας μας πώς πρώτη φορά συμβαίνει κάτι τέτοιο τα χρόνια που είναι αυτοί εκεί .
Το σχέδιο περιλάμβανε φόρτωση των μηχανών το τρένο μέχρι την Αλεξανδρούπολη και από εκεί ο οδηγώντας για την Κωνσταντινούπολη όμως πηγαίνοντας στο τρένο την παρασκευή το βράδυ γύρω στις η 9 για να φορτώσουμε τις μηχανές και να φύγουμε διαπιστώνουμαι ότι το φόρτωμα των μηχανών έπρεπε να είχε γίνει το μεσημέρι για να μπορέσουμε να φύγουμε στις 11 το βράδυ αλλά αυτό δεν είναι ικανό να μας αλλάξει τη διάθεση , και έτσι αφούφάγαμε κάτι ελαφρύ ξεκινήσαμε μέσα στη νύχτα για την Κωνσταντινούπολη . Κάτω από το βάρος της κούρασης διανυκτερεύουμε στην παραλία του Καραβόμηλου μέσα στους υπνόσακους , και ξεκινώντας νωρίς το πρωί φτάσαμε λίγο μετά το μεσημέρι στην Αλεξανδρούπολη και μάλιστα πριν από το τρένο όπου και κάναμε στάση για καφέ .
Λίγες ώρες μετά βρισκόμαστε στα σύνορα υπό το βλέμμα των Τούρκων συνόριο φυλάκων και τελωνειακών όπου μεγάλη δυσπιστία άκουγαν ότι θέλουμε να διασχίσουμε την Τουρκία για τουριστικούς λόγους , αλλά αφού έλεγξαν διαβατήρια, χρήματα, και ότι αποσκευές είχαμε μας άφησαν να φύγουμε.
Για πρώτη φορά βλέπαμε κατάματα το πρόσωπο του εχθρού ( που μέχρι πριν από ένα χρόνο περίπου μάς έλεγαν στο στρατό ).Στην διαδρομή για την Κωνσταντινούπολη δεν υπάρχει διεθνής δρόμος και ταξιδεύοντας βλέπω από ανθρώπους που ήταν πολύ φτωχοί και ταλαιπωρημένοι , άνθρωποι που όπως έλεγαν δούλευαν από το πρωί μέχρι το βράδυ για το μεροκάματο προκειμένου να ζήσουν φτωχά την οικογένειά τους . Παραθαλάσσια είχε τουριστικές εγκαταστάσεις γεμάτο εσώκλειστους αμερικανούς Αργά το απόγευμα φτάνοντας στη Πόλη σοκαριστήκαμε βλέποντας μια πόλη 12 περίπου εκατομμυρίων κατοίκων άναρχα δομημένη και με αρκετές παράγκες και μονοκατοικίες το μόνο που εντυπωσιάζει είναι αυτές οι τεράστιες γέφυρες που ενώνουν ευρωπαϊκή με ασιατική Τουρκία .Διανυκτερεύουμε και ζούμε από κοντά την νυκτερινή ζωή της πόλης (τραγούδι , χορό της κοιλιάς , άπαιχτα κεμπάπ , ναργιλέ σε διάφορες γεύσεις και μπύρα χωρίς αλκοόλ …. ) . Στης άλλες δύο μέρες που ακολούθησαν επισκεφτήκαμε την αγία Σοφία ( όσο ήταν το δέός βλέποντας τη από έξω τόση και η απογοήτευση όταν μπαίνεις μέσα και βλέπεις πως έχει καταντήσει ), το μπλε τζαμί , το ΤΟΠ ΚΑΠΙ , το Βόσπορο προς τα Πριγκιποννήσια .Η επίσκεψη στο μεγάλο παζάρι είναι από μόνο του μια εμπειρία , μπορείς να βρεις τα πάντα ενώ δίπλας σου περνάει ο πλανόδιος πωλητής πουλώντας ρύζι με κοτόπουλο άλλος σαλέπι …..να σου δίπλα στο δρόμο και ένας Τούρκος που συνοδευόμενος από της δύο γυναίκες του πάει να παντρευτεί την τρίτη .Η ζωή στην πόλη φτηνή και οι άνθρωποι σε γενικές γραμμές καλοί ? τα μόνα που μας συνέβησαν σε 3 μέρες ήταν να μας κλέψουν στην ανταλλαγή συναλλάγματος και να μας κτυπήσει με το αυτοκίνητο ένας τούρκος ( ευτυχώς έσπασε μόνο η ντίζα του γκαζιού και μία μανέτα τα οποία το βράδυ τα αντικαταστήσαμε από το στοκ ανταλλακτικών που είχαμε ) παρουσία ενός τροχονόμου ο οποίος επιδεικτικά μας αγνοούσε μιας και ήμασταν Έλληνες .
Για πρώτη φορά βλέπαμε κατάματα το πρόσωπο του εχθρού ( που μέχρι πριν από ένα χρόνο περίπου μάς έλεγαν στο στρατό ).Στην διαδρομή για την Κωνσταντινούπολη δεν υπάρχει διεθνής δρόμος και ταξιδεύοντας βλέπω από ανθρώπους που ήταν πολύ φτωχοί και ταλαιπωρημένοι , άνθρωποι που όπως έλεγαν δούλευαν από το πρωί μέχρι το βράδυ για το μεροκάματο προκειμένου να ζήσουν φτωχά την οικογένειά τους . Παραθαλάσσια είχε τουριστικές εγκαταστάσεις γεμάτο εσώκλειστους αμερικανούς Αργά το απόγευμα φτάνοντας στη Πόλη σοκαριστήκαμε βλέποντας μια πόλη 12 περίπου εκατομμυρίων κατοίκων άναρχα δομημένη και με αρκετές παράγκες και μονοκατοικίες το μόνο που εντυπωσιάζει είναι αυτές οι τεράστιες γέφυρες που ενώνουν ευρωπαϊκή με ασιατική Τουρκία .Διανυκτερεύουμε και ζούμε από κοντά την νυκτερινή ζωή της πόλης (τραγούδι , χορό της κοιλιάς , άπαιχτα κεμπάπ , ναργιλέ σε διάφορες γεύσεις και μπύρα χωρίς αλκοόλ …. ) . Στης άλλες δύο μέρες που ακολούθησαν επισκεφτήκαμε την αγία Σοφία ( όσο ήταν το δέός βλέποντας τη από έξω τόση και η απογοήτευση όταν μπαίνεις μέσα και βλέπεις πως έχει καταντήσει ), το μπλε τζαμί , το ΤΟΠ ΚΑΠΙ , το Βόσπορο προς τα Πριγκιποννήσια .Η επίσκεψη στο μεγάλο παζάρι είναι από μόνο του μια εμπειρία , μπορείς να βρεις τα πάντα ενώ δίπλας σου περνάει ο πλανόδιος πωλητής πουλώντας ρύζι με κοτόπουλο άλλος σαλέπι …..να σου δίπλα στο δρόμο και ένας Τούρκος που συνοδευόμενος από της δύο γυναίκες του πάει να παντρευτεί την τρίτη .Η ζωή στην πόλη φτηνή και οι άνθρωποι σε γενικές γραμμές καλοί ? τα μόνα που μας συνέβησαν σε 3 μέρες ήταν να μας κλέψουν στην ανταλλαγή συναλλάγματος και να μας κτυπήσει με το αυτοκίνητο ένας τούρκος ( ευτυχώς έσπασε μόνο η ντίζα του γκαζιού και μία μανέτα τα οποία το βράδυ τα αντικαταστήσαμε από το στοκ ανταλλακτικών που είχαμε ) παρουσία ενός τροχονόμου ο οποίος επιδεικτικά μας αγνοούσε μιας και ήμασταν Έλληνες .
Την πέμπτη μέρα το πρωί αφήνουμε πίσω μας την Κωνσταντινούπολη και κατεβαίνουμε νότια διασχίζοντας ατελείωτα χιλιόμετρα μια διαδρομή χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρων , γεμάτα βιομηχανικές μονάδες ( μέχρι και αυτοκίνητα φτιάχνανε ) καταλήγουμε στην Μπούρσα όπου και διανυκτερεύουμε .Η εξερεύνηση της πόλης απέδωσε μόνο ένα εκπληκτικό πάρκο με σιντριβάνια τεχνητή λίμνη όπου έκαναν βαρκάδα ….
Την έκτη μέρα το πρωί ξεκινήσαμε επιτέλους για την ανατολή , πορεία προς Άγκυρα ……
Την έκτη μέρα το πρωί κατεβαίνοντας την ρεσεψιόν του ξενοδοχείου για να πληρώσουμε βλέπουμε μπροστά μας ένα τεράστιο πίνακα με θέμα τον υπερήφανο τουρκικό στρατό που κατά έσφαξε και πέταξε στη θάλασσα τους πανικοβλημένους Έλληνες το 1922 , ανταλλάξαμε γρήγορες ματιές μεταξύ μας , πληρώσαμε και φύγαμε.
Αφήνοντας πίσω μας τα παράλια και τις ελάχιστες μηχανές που είχαμε συνάντηση συνεχίσαμε την πορεία μας ανατολικότερα προς το Εσκι Σεχίρ σε δρόμους που συνεχώς στενεύανε και χειροτέρευαν αρχίσαμε σιγά σιγά να ανεβαίνουμε πάνω σε πευκόφυτους λόφους με νερά και πλατάνια . Από τα χωριά που περνούσαμε η ακαταστασία και η βρωμιά ήταν το κύριο στοιχείο , για να καταλάβετε σε μια ταβέρνα ( χωρίς ρεύμα ) που συναντήσαμε στη διαδρομή και σταματήσαμε για να φάμε οι μύγες στο φαγητό ήταν τόσο πολλές που δεν το βλέπαμε, δεν έφευγαν με τίποτε , πεινασμένοι όπως ήμασταν στο τέλος απλά τρώγαμε σκεπτόμενοι ότι οι μύγες δεν είναι χαζές για να μείνουν στο φαγητό την ώρα που το τρώμε .
Το Εσκι Σεχίρ είναι μια κωμόπολη με ένα ποτάμι μέσα σε κατά πράσινο τοπίο χωρίς τίποτα άλλο αξιόλογο πέρα από το γεγονός ότι μέχρι εκεί είχε φτάσει ο στρατός μας το 1922 .
Συνεχίζοντας την πορεία μας προς την πρωτεύουσα το τοπίο άλλαξε , ατελείωτοι κάμποι ανοίγονται μπροστά μας , στο βάθος υπήρχαν βουνά που έμοιαζαν με ρέει το αλάτι επάνω τους . Ο δρόμος ήταν σαν της Πάτρας χωρίς διαχωριστική λουρίδα γεμάτος σαμάρια , λακκούβες και χαλίκια με αποτέλεσμα να σπάσει η σχάρα της μηχανής με τα ανταλλακτικά . Αφού την επισκευάσαμε και την ενισχύσαμε συνεχίσαμε και φτάσαμε έξω από την Άγκυρα , ομόφωνα όμως αποφασίσαμε να την παρακάμψουμε και να συνεχίσουμε ανατολικότερα ( ποτέ δεν διευκρινίσαμε γιατί ) όπου αργά το απόγευμα μέσα από εγκαταλελειμμένους δρόμους φτάσαμε στο Κιζιλιρμάκ μια πόλη στο μέγεθος της Λαμίας . Στη θέα των μηχανών μαζεύτηκε κόσμος να μας δει γιατί σπανίως έβλεπαν μηχανές εκεί . Η πρώτη ερώτηση που ακούστηκε , αλλά και αυτή που ακολουθούσε συχνά απο δώ και εξής ήταν Αλμάν ? (Γερμανός ) για να ακούσουν έκπληκτοι Γιουνάν ( Έλληνας ) , ήταν η πρώτη φορά που έβλεπαν Έλληνες εκεί . Οι τούρκοι μας καλό δέχτηκαν μας κέρασαν με το εθνικό τους ρόφημα , δηλαδή τσάι (ο τούρκικος καφές που υπήρχε στα παράλια δεν τον βρίσκαμε πλέον ) και μας πήγαν στο μοναδικό ξενοδοχείο , το οποίο ήταν ΑΘΛΙΟ , σεντόνια τοίχοι και κρεβάτια ήταν βρώμικα και οι κατσαρίδες πεταγόντουσαν άφθονες από παντού , οι τουαλέτες βρομάγανε πριν ανοίξεις την πόρτα . Στρώσαμε τους υπνόσακους στα βρώμικα κρεβάτια και λόγο κούρασης κοιμηθήκαμε .
Την έκτη μέρα το πρωί κατεβαίνοντας την ρεσεψιόν του ξενοδοχείου για να πληρώσουμε βλέπουμε μπροστά μας ένα τεράστιο πίνακα με θέμα τον υπερήφανο τουρκικό στρατό που κατά έσφαξε και πέταξε στη θάλασσα τους πανικοβλημένους Έλληνες το 1922 , ανταλλάξαμε γρήγορες ματιές μεταξύ μας , πληρώσαμε και φύγαμε.
Αφήνοντας πίσω μας τα παράλια και τις ελάχιστες μηχανές που είχαμε συνάντηση συνεχίσαμε την πορεία μας ανατολικότερα προς το Εσκι Σεχίρ σε δρόμους που συνεχώς στενεύανε και χειροτέρευαν αρχίσαμε σιγά σιγά να ανεβαίνουμε πάνω σε πευκόφυτους λόφους με νερά και πλατάνια . Από τα χωριά που περνούσαμε η ακαταστασία και η βρωμιά ήταν το κύριο στοιχείο , για να καταλάβετε σε μια ταβέρνα ( χωρίς ρεύμα ) που συναντήσαμε στη διαδρομή και σταματήσαμε για να φάμε οι μύγες στο φαγητό ήταν τόσο πολλές που δεν το βλέπαμε, δεν έφευγαν με τίποτε , πεινασμένοι όπως ήμασταν στο τέλος απλά τρώγαμε σκεπτόμενοι ότι οι μύγες δεν είναι χαζές για να μείνουν στο φαγητό την ώρα που το τρώμε .
Το Εσκι Σεχίρ είναι μια κωμόπολη με ένα ποτάμι μέσα σε κατά πράσινο τοπίο χωρίς τίποτα άλλο αξιόλογο πέρα από το γεγονός ότι μέχρι εκεί είχε φτάσει ο στρατός μας το 1922 .
Συνεχίζοντας την πορεία μας προς την πρωτεύουσα το τοπίο άλλαξε , ατελείωτοι κάμποι ανοίγονται μπροστά μας , στο βάθος υπήρχαν βουνά που έμοιαζαν με ρέει το αλάτι επάνω τους . Ο δρόμος ήταν σαν της Πάτρας χωρίς διαχωριστική λουρίδα γεμάτος σαμάρια , λακκούβες και χαλίκια με αποτέλεσμα να σπάσει η σχάρα της μηχανής με τα ανταλλακτικά . Αφού την επισκευάσαμε και την ενισχύσαμε συνεχίσαμε και φτάσαμε έξω από την Άγκυρα , ομόφωνα όμως αποφασίσαμε να την παρακάμψουμε και να συνεχίσουμε ανατολικότερα ( ποτέ δεν διευκρινίσαμε γιατί ) όπου αργά το απόγευμα μέσα από εγκαταλελειμμένους δρόμους φτάσαμε στο Κιζιλιρμάκ μια πόλη στο μέγεθος της Λαμίας . Στη θέα των μηχανών μαζεύτηκε κόσμος να μας δει γιατί σπανίως έβλεπαν μηχανές εκεί . Η πρώτη ερώτηση που ακούστηκε , αλλά και αυτή που ακολουθούσε συχνά απο δώ και εξής ήταν Αλμάν ? (Γερμανός ) για να ακούσουν έκπληκτοι Γιουνάν ( Έλληνας ) , ήταν η πρώτη φορά που έβλεπαν Έλληνες εκεί . Οι τούρκοι μας καλό δέχτηκαν μας κέρασαν με το εθνικό τους ρόφημα , δηλαδή τσάι (ο τούρκικος καφές που υπήρχε στα παράλια δεν τον βρίσκαμε πλέον ) και μας πήγαν στο μοναδικό ξενοδοχείο , το οποίο ήταν ΑΘΛΙΟ , σεντόνια τοίχοι και κρεβάτια ήταν βρώμικα και οι κατσαρίδες πεταγόντουσαν άφθονες από παντού , οι τουαλέτες βρομάγανε πριν ανοίξεις την πόρτα . Στρώσαμε τους υπνόσακους στα βρώμικα κρεβάτια και λόγο κούρασης κοιμηθήκαμε .
Το πρωί της έβδομης μέρας ξεκινήσαμε ταξιδεύοντας ανατολικότερα με απώτερο σκοπό κάποια στιγμή να ανεβούμε στον Εύξεινο Πόντο όμως οι άθλιοι επαρχιακοί δρόμοι μέσα από χωριά εξ άθλιο μένα χωρίς μπακάλικα ή καφενεία , το σούρουπο καταλήξαμε σε μια μικρή κωμόπολη ονόματι Κιζιλιρμάκ . Φτάνοντας εκεί και πηγαίνοντας προς το καφενείο αριστερά μας βλέπαμε μικρούς και μεγάλους να κάνουν μπάνιο σ' ένα ποτάμι γεμάτο λάσπη . Αφού φάγαμε στον καφενέ ( πήγα τουαλέτα και ανοίγοντας την πόρτα βλέπω ένα τοίχο , όπου κατουρούσες και μέσα από μια πέτρινη ροή έβγαιναν έξω ) , έξω ήδη είχε νυχτώσει και με το ζόρι ένας όχλος 15 ατόμων μας τράβαγε μέσα στα χωράφια για να μας πάνε στις γυναίκες δήθεν , και οι τρεις φοβηθήκαμε για τη ζωή μας , ή ακόμα μήπως το ρόλο των γυναικών των παίξουμε εμείς ( ευτυχώς όμως γυναίκες υπήρχαν σε κάτι ποδόσφεράκια ) . Αργά το βράδυ , πιωμένοι , αφού παρατηρήσαμε τα πεζά στρατιωτικά περίπολα που ελέγχουν την περιοχή , καταλήξαμε στο δωμάτιό μας που ήταν το πάνω μέρος ενός ερειπωμένου ανοικτού ξύλινου στάβλου, με μπαλκόνόπόρτα χωρίς βεράντα , και έναν Αρμένιο που ήρθε να κοιμηθεί μαζί μας , για το λόγο αυτό το βράδυ κοιμηθήκαμε με βάρδιες .
Το πρωί ένας από τους τούρκους που τα πεινάμε μαζί το προηγούμενο βράδυ μαζί μας εκμυστηρεύτηκε ότι το 74 είχε πολεμήσει στην Κύπρο και είχε βιάσει τέσσερις Κύπριες . Ο ίδιος μας πρότεινε με 50 $ να πηγαίναμε σε γειτονικό χωριό να αγοράζαμε μία 16 άχρονη από τον πατέρα της τάχα για γάμο , να βολευόμασταν και οι τρεις , και να την εγκαταλείπαμε στα σύνορα πριν μπούμε στην Ελλάδα . Τους αποχαιρετήσαμε ευγενικά και εξουθενωμένοι από την κούραση το ποτό και την αϋπνία συνεχίζουμε το ταξίδι μας προς τον Εύξεινο Πόντο .
Εγκαταλείποντας πίσω μας το Κιζιλιρμάκ και την κεντρική Τουρκία , συνεχίσαμε την πορεία μας σε δύσβατους τοπικούς και επαρχιακούς δρόμους μέσα από καλλιεργήσιμους λόφους , βλέπουμε γύρω μας τρακτέρ με καρότσα , με οδηγό τον άντρα- αφέντη που πηγαίνει στην καρότσα τις γυναίκες του και τα παιδιά του για δουλειά στα χωράφια .
φτάνοντας στον εθνικό δρόμο και το Κανκιρί βλέπουμε ένα τεράστιο μνημείο το οποίο ήταν αφιερωμένο στη μνήμη της γενοκτονίας που έχουν κάνει οι Αρμένιοι τους τούρκους
. Παρακάτω συναντήσαμε κάποιον που μας έμοιαζε με Αρμένιο και τον ρωτήσαμε ποια η είναι η περιοχή της Αρμενίας στο χάρτη της Τουρκίας , τρελάθηκε , αλαφιασμένος έφυγε γρήγορα , λίγο αργότερα ήρθε μας βρήκε και ψιθυριστά μας λέει να μη ρωτάμε τέτοια πράγματα γιατί δημιουργούμε πρόβλημα , και συνεχίζει λέγοντας ότι προκειμένου ένας Αρμένιος να βρει δουλειά στο δημόσιο , να αγοράσει ή να πουλήσει ένα ακίνητο θα πρέπει να απαρνηθεί την αρμενική καταγωγή του .
Πλησιάζοντας τον Εύξεινο Πόντο αρχίζουμε να ανεβαίνουμε σε μικρά κατά πράσινα να βουνά . Σε μια κωμόπολη ονόματι Μπογιαμπάτ που από τα κτίρια της διαπιστώσαμε ότι έχει επηρεαστεί από τον ποντιακό ελληνισμό , αποφασίσαμε να διανυκτερεύσουμε . Αφού δώσαμε πλήρη στοιχεία ( από πού ερχόμαστε και που πηγαίνουμε προκειμένου να ενημερώσει την ασφάλεια ) όπως σε κάθε ξενοδοχείο πήγαμε στα καθαρά μας δωμάτια για να ξεκουραστούμε .
Το πρωινό της 9ης ημέρας που μας βρίσκει να βλέπουμε από ψηλά τον Εύξεινο πόντο καθώς κατευθυνόμαστε στη Σινώπη , μια γραφική κωμόπολη με ωραίες παραλίες που οι κάτοικοι η της ασχολούνται κυρίως με την αλιεία, έχει έντονο το ελληνικό στοιχείο , και η μόνη παραφωνία στο μάτι μας ήταν οι σφραγισμένες ή κατεστραμμένες ορθόδοξες εκκλησίες . Κάναμε το μπάνιο μας στη θάλασσα , νοιώσαμε οικεία και γενικότερα χαλαρώσαμε , τόσο που αργότερα λίγο παρακάτω στην περιοχή του Αλακάμ πάνω σε ένα λόφο με θέα τη θάλασσα , κάτω από τα πεύκα δίπλα , σε μια βρύση , κάναμε ελεύθερο κάμπινγκ ( χωρίς να ρωτήσουμε κανέναν αν επιτρέπεται ) .
Την επόμενη μέρα το πρωί κινούμαστε προς τη Σαμψούντα από τον παραθαλάσσιο δρόμο πάνω σε καταπράσινους λόφους και βουνά , με απίστευτα πολλά ρέματα και ποτάμια , που χύνονταν στη θάλασσα με της ωραίες παραλίες . Η Σαμψούντα είναι μια πόλη με λιμάνι χωρίς ιδιαίτερο τουριστικό ενδιαφέρον, το ελληνικό στοιχείο είναι εμφανές και εδώ . Τη βλέπουμε και συνεχίζουμε ανατολικότερα μέχρι πού φτάνουμε στην Τραπεζούντα . Το τοπίο παραμένει ίδιο .Η πόλη παραθαλάσσια και γραφική , δεν είναι το μεγάλο λιμάνι που είδαμε στη Σαμψούντα , και αν κάτι θα έλεγα ότι μου από αυτή πέρα απο τα ωραία κτίρια , είναι τα ωραία φαγητά και τα ακόμη καλύτερα γλυκά .Το εντυπωσιακότερο όλων είναι η νοοτροπία των κολλητών-φίλων οι οποίοι κυκλοφορούν στο δρόμο χέρι χέρι όπως κυκλοφορούν στην Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο τα ζευγάρια
.
Νωρίς το πρωί αρχίσαμε να ανεβαίνουμε πάνω στα βουνά ,η διαδρομή είναι παράλληλη στο ποτάμι με τις κρεμαστές γέφυρες μέσα από καταπληκτική φύση ώσπου φτάσαμε στη διασταύρωση που οδηγεί στην μόνη της Παναγία της Σουμελά . Ανεβαίνοντας με δυσκολία ψηλότερα έναν κακό τράχηλο χωματόδρομο βλέπουμε από μακριά στην άκρη ενός γκρεμού , μέσα από την ομίχλη το κτίσμα της μονής . Φτάνοντας κοντά διαπιστώνουμε ότι κάποιοι έχουν καταστρέψει τη μόνη με μεγάλο μένος και βαρβαρότητα , δεν έχει μείνει τίποτα όρθιο , μάντρες , κτίρια ακόμη και οι τοιχογραφίες μέσα από το σπήλαιο είναι μισό κατεστραμμένες , μας πιάνει θλίψη . φεύγοντας από τη μονή ξεκινήσαμε να κινούμαστε νοτιοανατολικά μέσα στα βουνά , κοντά σε χωριά που οι κάτοικοι μιλούν ακόμα και μια ελληνική διάλεκτο .
Στα τελευταία 180 χιλιόμετρα μέχρι Ερζερούμ που ήταν ο προορισμός μας για κείνη την ημέρα , ο δρόμος ήταν υπό κατασκευή και ήταν ένας στρωμένος χωματόδρομος , αλλά σε μερικά σημεία ολοκληρωτικά κατεστραμμένος , με αποτελέσματα να σπάσει ολοκληρωτικά η σχάρα του VF . Το κουτί της μηχανής και μερικά πράγματα χαρίζονται σ' ένα ντόπιο , ούτως ή αλλιώς τα ρούχα μας βρίσκονται στα τρία σαμάρια που κρέμονται από της σέλες .
Η περιοχή του Ερζερούμ ήταν σαν να βρισκόμασταν της εχθρικό τόπο , παντού στους γύρω λόφους και βουνά είχαν συνθήματα του Κεμάλ Ατατούρκ και σημαίες ( ο εθνικισμός στο έπακρο ) .Ένας βενζίνας που μας ρώτησε αν είμαστε γερμανοί και του είπαμε Έλληνες ,μας γύρισε την πλάτη δεν ήθέλε ούτε να μας βλέπει , ενώ σε μια άλλη περίπτωση που είπα σε ένα παιδί λούστρο να μου γυαλίσει τα άρβυλα ( κάτι που κάναμε συχνά μέχρι τότεκαι ξέραμε πόσο κοστίζει ) εμφανίζεται ένας τύπος βγάζοντας μια ταυτότητα και λέγοντάς μου ότι ήταν της ασφάλειας , μου ζητά να πληρώσω ένα ποσό 100 φορές της αξίας που τους πληρώναμε ή να τον ακολουθήσω στην ασφάλεια . θα έλεγα ότι εκεί είναι η τουρκική παραμεθόριος , διότι αμέσως μετά ξεκινά η περιοχή του Τουρκικού Κουρδιστάν .
Διανυκτερεύσαμε τελικά στο Ερζερούμ ( μια φτωχή πόλη με ένα κάστρο που δεν είχε καμία σχέση με τη αίγλη και την ομορφιά των πόλεων του Ευξείνου Πόντου ) χωρίς να κινούμαστε ιδιαίτερα , με σκοπό το πρωί να κατευθυνθούμε προς το ανατολικότερο άκρο της Τουρκίας στην περιοχή του Κουρδιστάν .
Την 12η μέρα το πρωί εγκαταλείπουμε το ορεινό Ερζερούμ και κατευθυνόμαστε ανατολικότερα μέσα από τα βουνά σε μια διαδρομή που θα έφτανε σε υψόμετρο πάνω από τα 2,5 χλμ.
Όσο προχωρούσαμε ανατολικότερα το τοπίο γύρω μας άρχισε να αλλάζει , τα βουνά γυμνά και ξερά , και στα ελάχιστα χωριά που περάσαμε είδαμε γυναίκες τυλιγμένες με τις λευκές μαντίλες τους σε όλο το κεφάλι εκτός από τα μάτια ( όπως ήταν άλλωστε και στην κεντρική Τουρκία ) να πλένουν τα ρούχα τους μακριά από το ξεχασμένο από το χρόνο χωριό τους (τα χαμόσπιτα ήταν σε άθλια κατάσταση , το ρεύμα μεν είχε πάει , αλλά δεν υπήρχαν δρόμοι , ύδρευση ,αποχέτευση ) , σε μια πηγή ( ρυάκι ) που έβγαινε από το χώμα , όπου από το ίδιο σημείο 2 μέτρα πριν παίρνανε το πόσιμο νερό τους . Ψηλότερα στα βουνά υπήρχαν νομάδες με μεγάλες σκηνές στημένες στο γυμνό τοπίο δίπλα σε γούρνες από νερό έχοντας μαζί τους άλογα και διάφορα οικόσιτα ζώα .
Πλησιάζοντας στο Ντογγουμπαγιαζιτ ( την ανατολικότερη πόλη της Τουρκίας ) αρχίσαμε να βλέπουμε της πρώτες πετρελαιοπηγές , ενώ στα αριστερά μας δεσπόζει το όρος Αραράτ , και τα Κουρδικά χωριά (συνοικισμοί ) από τα οποία περνούσαμε ήταν πάμφτωχα , και από τρία ή τέσσερα σπίτια μπορούσαν να ξεπεταχτούν μέχρι και 30 παιδιά , τα οποία εφορμούσαν στης μηχανές συζητώντας να τους δώσουμε οτιδήποτε , και το πιο άχρηστο πράγμα μας , για αυτά ήταν πολύτιμο .
Αργά το μεσημέρι , κουρασμένοι και πεινασμένοι φτάνουμε και στο Ντογγουμπαγιαζιτ , αλλά έκπληκτοι διαπιστώνουμε ότι στην πόλη επικρατεί πολεμική ατμόσφαιρα . Τα μαγαζιά είναι όλα κλειστά και η παρουσία του στρατού είναι κάτι παραπάνω από έκδηλη , οπότε το φαγητό μας περιορίστηκε σε μερικά ξερά κουλούρια που είχαμε , και πριν προλάβουμε να συνειδητοποιήσουμε τι γίνεται , εμφανίζονται στρατιωτικά οχήματα με τούρκους καταδρομείς ( οι οποίοι ήταν με λυόμενα άρβυλα , σχισμένες φόρμες και βλέμμα άγριου και μοχθηρού ζώου , προφανώς από της κακουχίες στα βουνά , κυνηγώντας κούρδους αντάρτες ) οι οποίοι γρήγορα μας προσπέρασαν και συνεχίζουν για τα βουνά . Βλέποντας ένα μικρό ξενοδοχείο μπήκαμε μέσα, προκειμένου να μείνουμε και να μάθουμε τι γίνεται εκεί . Μας είπαν πώς την προηγούμενη μέρα είχαν κατεβεί στο χωριό μου κούρδοι αντάρτες , και είχε έρθει ο στρατός για να τους καταδιώξει και να επιβάλει την τάξη . Στο άκουσμα πως είμαστε Έλληνες, με μεγάλη χαρά μας καλωσόρισαν και μας είπαν αδέλφια τους ( μάλλον με το σκεπτικό ότι ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου ) ενώ το ρητό το οποίο επικρατούσε ευρέως όταν ρωτούσαν οι τούρκοι τι κάνετε εκεί ήταν < traffic normal , problem γιόκ > , και πίσω τους φτύνανε .
Ανεβαίνοντας στο δωμάτιο του ξενοδοχείου το παιδί που δούλευε εκεί που λέει πως ακριβός από πάνω μας στην ταράτσα είναι τούρκοι στρατιώτες με τους οποίους έχει γνωριστεί , και μας πρότεινε να πάμε να τους γνωρίσουμε εμείς . Όντως ανεβήκαμε και διαπιστώσαμε πως πάνω από το παράθυρό που ήταν το κρεβάτι μου , είχαν στύση πυροβολείο περιμένοντας μήπως κατέβουνε πάλι αντάρτες , γνωριζόμαστε με τον επικεφαλής ο οποίος από ότι μας είπε, ήταν κάτι σαν περιφερειακός διοικητής του στρατού που επιβάλει την τάξη ( ιδικό σώμα αστυνομίας ίσως ) , η μητέρα του καταγόταν από την Θεσσαλονίκη και έτσι υπήρξε ζεστή ατμόσφαιρα . Πάντως το βράδυ καλού κακού κοιμήθηκα στο δάπεδο .
Το πρωινό ξεκινά η εξερεύνηση της γύρο περιοχής , ανεβαίνοντας στους πρόποδες του Αραράτ μας δείχνουν ένα μέρος που σαν απολίθωμα φαίνεται σε πέτρωμα ο σκελετός ενός ξύλινου πλοίου μεγάλων διαστάσεων , μας λένε ότι είναι η κιβωτός του Νώε , αρκετά ποιο πέρα είναι το εγκαταλελειμμένο αλλά ενδιαφέρων εσωτερικά , παλάτι του Ισαάκ πασά . Ανεβαίνοντας ψηλότερα πάνω σε άσχημους χωματόδρομους βρίσκουμε χωριά ξεχασμένα από θεό και ανθρώπους ( καλύβες με τοίχους από πέτρα και λάσπη και οροφές από ξύλο και λάσπη , νερό δεν υπήρχε κοντά , για θέρμανση χρησιμοποιούσαν τα κόπρανα από τα ζώα …..η απόλυτη εγκατάλειψη .
Συνεχίζοντας ανατολικότερα περάσαμε από έρημα μέρη με αρκετές πετρελαιοπηγές μέχρι επιτέλους να φτάσουμε μπροστά στα σύνορο φυλάκια του Ιράν , ενώ σε μια προσπάθεια μας στη διαδρομή να φωτογραφίσουμε παρακείμενο στρατό που ανέβαινε στα βουνά , παρά λίγο να μας πυροβολήσουν .
Η ευρύτερη περιοχή το Ντογγουμπαγιαζιτ είναι εκπληκτική , είναι η εικόνα που ο καθένας μας πιστεύει από παιδί ότι είναι η ανατολή , αυτό το μαγικό σύνολο του ξερού τοπίου με την πολλή ζέστη και των έντονο ήλιο , η νοοτροπία του κόσμου σε σχέση με την κατασκευή των κτιρίων και των κρατικών υποδομών , και όλα αυτά ατενίζοντας σχεδόν κάθετα την κορυφή του όρους Αραράτ που φτάνει τα 5, 400 μ. ύψος και είναι μονίμως χιονισμένη .
Αφού περιπλανηθήκαμε δύο μέρες στην ευρύτερη περιοχή , ξεκινήσαμε την πορεία παράλληλα με τα σύνορα του Ιράν , κατεβαίνοντας μας νοτιότερα προς τα σύνορα του Ιράκ .
Καθώς κατεβαίναμε η διαδρομή ήταν εντυπωσιακή , το τοπίο ήταν ηφαιστειακό , απόκοσμο λες και ήταν κολλημένές μεταξύ τους πέτρες , ενώ η ζέστη διαρκώς αυξανόταν με γρήγορο ρυθμό , φτάσαμε στο απίστευτο σημείο , αν ξεκουμπώναμε τα μπουφάν η ανοίγαμε τα κράνη να καιγόμαστε , ενώ λίγο παρακάτω βλέπουμε στα αριστερά μας ένα κοπάδι καμήλες .
Λίγο πριν την λίμνη Βαν , ερχόμενοι μέσα από απίστευτη ξεραΐλα πέφτουμε πάνω σε ένα ποτάμι με καταρράχτες , απίστευτο , συνεχίζοντας την ίδια διαδρομή , το ηλιοβασίλεμα φτάνουμε στη λίμνη Βαν , το θέαμα είναι εκπληκτικό , η λίμνη είναι σε μέγεθος διπλάσια του κορινθιακού κόλπου , ενώ το τραίνο που ήρθε από ανατολικά μπήκε μέσα σε ferry boat για να περάσει στο απέναντι μέρος της λίμνης .
Προ παραμονή δεκαπενταύγουστου λοιπόν , και διανυκτερεύουμε στην λίμνη Βαν , επειδή όμως ήμασταν αρκετά κοντά στο Ιράκ που είχε εισβάλει στο Κουβέιτ και ήταν σε εμπόλεμη κατάσταση , αποφασίσαμε να δούμε TV για να ενημερωθούμε , και έκπληκτη βλέπουμε ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στην επέτειο της απελευθέρωσης των Τουρκοκυπρίων από τους έλληνες . Οι τούρκοι στρατιώτες προελαύνουν και απελευθερώνουν την Κύπρο και οι Τουρκοκύπριοι τους υποδέχονται με αγκαλιές λουλούδια και στεφάνια . Η άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος .
Το πρωινό της 15 μέρας ξεκινήσαμε την πορείά μας δυτικά και περάσαμε από το Diyarbakir , την μεγαλύτερη αεροπορική βάση της Τουρκίας , και αφού περιπλανηθήκαμε μέσα από σμιλευμένα ασβεστολιθικά βουνά , φτάσαμε στο νέο κατασκευασμένο φράγμα του Ατατούρκ , όπου λόγο καταπόντισης του δρόμου στο συγκεκριμένο κομμάτι , περάσαμε απέναντι με ένα ferry boat που χωρούσε μόλις δύο αυτοκίνητα και με το ζόρι , και της μηχανές , ενώ από το φορτίο έκανε ολόκληρο συσπάσεις σαν να ήταν έτοιμο να κοπή στα δύο .
Αργά το απόγευμα μέσα από ωραία αλλά δύσκολη διαδρομή , φτάσαμε σε υψόμετρο 2000+ μέτρα , στο καταφύγιο του Nemrut dagi . Εκεί βρήκαμε άλλους τρις Έλληνες ( δυο άντρες και μια γυναίκα ) καθώς ένα ζευγάρι Ιταλών και δύο Γάλους , όλοι με μηχανές μαζί με δύο Τούρκους που εργάζονταν εκεί .Υπό το φως των κεριών και με την συνοδεία ποτού , χορεύαμε και τραγουδούσαμε όλοι με τη σειρά , ο καθένας τραγούδια από τον τόπο του μέχρι αργά το βράδυ , ενώ σαν τελευταίοι που πήγαμε και δεν χωρούσαμε να κοιμηθούμε μέσα , κοιμηθήκαμε στουσ υπνόσακους έξω από το μικρό καταφύγιο , λίγο παρακάτω από τους στρατιώτες που φιλούσαν τα αρχαία .
Το επόμενο πρωί πριν χαράξει μας ξύπνησαν οι φωνές του όχλου από τουρίστες που ανέβαιναν για να δουν την εκπληκτική ανατολή πάνω από τους θρόνους και τα αγάλματα που υπήρχαν στην κορυφή του βουνού , που πιθανών για τον ίδιο λόγο είχαν φτιάξει εκεί οι διάδοχοι του Μέγα Αλέξανδρου .
Στα επόμενα μέρη που περάσαμε και διανυκτερεύσαμε μέχρι τα παράλια θα αναφερθώ επιγραμματικά ( μιας και η renata συμπλήρώσε τα κενά με της δικές της εμπειρίες από τα μέρη αυτά ) όπως το Kahraman-Maras , Καππαδοκία , Konya , Pamukkale ήταν όλα εκπληκτικά και ο τουρισμός κλιμακωτά ανέβαινε με κορύφωση τα παράλια .θα αναφερθώ μόνο στο γεγονός , ότι στη διαδρομή για την Konya , από την καταπόνηση των προηγούμενων ημερών , έσπασε η βάσει της ανάρτησης και πραγματικά χρειαστήκαμε κάθε εργαλείο που είχαμε , για να την λύσουμε στο δρόμο , και αφού την κολλήσουμε στην κοντινότερη πόλη να την ξαναμοντάρουμε .
Την 20 μέρα φτάσαμε στην Σμύρνη , οι κοπέλες με τα μίνι και τα σορτσάκια ο κόσμος να μιλάει αγγλικά , καλή αγορά , επιτέλους μια πολιτισμένη ευρωπαϊκή πόλη θα έλεγα , καμιά σχέση με ότι συναντήσαμε στα βάθη της ανατολής ( τελικά όπου υπήρχαν μέχρι πρόσφατα έλληνες , είχαν δημιουργήσει πολιτισμό , όπως Κωνσταντινούπολη-πόντο –Σμύρνη …. ) και συνεχίσαμε την πορεία μας παραθαλάσσια μέσα από πεύκα παραλίες και αρχαίο ελληνικούς ναούς , προς το Bodrum όπου και θα παίρναμε το πλοίο για την Κω .
Στη μέση της διαδρομής συναντάμε στην άκρη του δρόμου κάτι Γερμανούς τουρίστες που έκλαιγαν και σταματήσαμε μήπως μπορούσαμε να βοηθήσουμε . μας είπαν πως με το αυτοκίνητο κτυπήσανε κατά λάθος ένα Τούρκο και μετά από λίγο εμφανίστηκε ένα στρατιωτικό όχημα και κατεβήκανε κάτι καταδρομείς με αυτόματα , πήραν τον οδηγό και έφυγαν χωρίς να τους πούνε που των πάνε .Ο ευρωπαϊσμός τους πήγε περίπατο , νομίζω πως όλοι καταλαβαίνετε πως οι Τούρκοι ( κράτος ) είτε είναι στα σύνορα του Ιράν είτε στα ευρωπαϊκά παράλια είναι οι ίδιοι βάρβαροι , ο τρόπος που το παρουσιάζουν αλλάζει .
Την τελευταία νύκτα μας στην Τουρκία διανυκτερεύσαμε στο Bodrum , το οποίο μοιάζει με ελληνικό νησί , με καλές και φτηνές σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες που προτείνουν και ημερήσιες εκδρομές με τουρκικά πλοία στα πανέμορφα ελληνικά νησιά , φτηνή αγορά , και στα περισσότερα μαγαζιά θα βρεθεί και κάποιος που να μιλάει ελληνικά .
Τελευταίες αναμνηστικές φωτογραφίες και επιστροφή στην πατρίδα .
Κάποια στιγμή θα προσπαθήσω να σκανάρο κάποιες αντιπροσωπευτικές φωτογραφίες από το άλμπουμ και να τις αναρτήσω .
Εγκαταλείποντας πίσω μας το Κιζιλιρμάκ και την κεντρική Τουρκία , συνεχίσαμε την πορεία μας σε δύσβατους τοπικούς και επαρχιακούς δρόμους μέσα από καλλιεργήσιμους λόφους , βλέπουμε γύρω μας τρακτέρ με καρότσα , με οδηγό τον άντρα- αφέντη που πηγαίνει στην καρότσα τις γυναίκες του και τα παιδιά του για δουλειά στα χωράφια .
φτάνοντας στον εθνικό δρόμο και το Κανκιρί βλέπουμε ένα τεράστιο μνημείο το οποίο ήταν αφιερωμένο στη μνήμη της γενοκτονίας που έχουν κάνει οι Αρμένιοι τους τούρκους
. Παρακάτω συναντήσαμε κάποιον που μας έμοιαζε με Αρμένιο και τον ρωτήσαμε ποια η είναι η περιοχή της Αρμενίας στο χάρτη της Τουρκίας , τρελάθηκε , αλαφιασμένος έφυγε γρήγορα , λίγο αργότερα ήρθε μας βρήκε και ψιθυριστά μας λέει να μη ρωτάμε τέτοια πράγματα γιατί δημιουργούμε πρόβλημα , και συνεχίζει λέγοντας ότι προκειμένου ένας Αρμένιος να βρει δουλειά στο δημόσιο , να αγοράσει ή να πουλήσει ένα ακίνητο θα πρέπει να απαρνηθεί την αρμενική καταγωγή του .Πλησιάζοντας τον Εύξεινο Πόντο αρχίζουμε να ανεβαίνουμε σε μικρά κατά πράσινα να βουνά . Σε μια κωμόπολη ονόματι Μπογιαμπάτ που από τα κτίρια της διαπιστώσαμε ότι έχει επηρεαστεί από τον ποντιακό ελληνισμό , αποφασίσαμε να διανυκτερεύσουμε . Αφού δώσαμε πλήρη στοιχεία ( από πού ερχόμαστε και που πηγαίνουμε προκειμένου να ενημερώσει την ασφάλεια ) όπως σε κάθε ξενοδοχείο πήγαμε στα καθαρά μας δωμάτια για να ξεκουραστούμε .
Το πρωινό της 9ης ημέρας που μας βρίσκει να βλέπουμε από ψηλά τον Εύξεινο πόντο καθώς κατευθυνόμαστε στη Σινώπη , μια γραφική κωμόπολη με ωραίες παραλίες που οι κάτοικοι η της ασχολούνται κυρίως με την αλιεία, έχει έντονο το ελληνικό στοιχείο , και η μόνη παραφωνία στο μάτι μας ήταν οι σφραγισμένες ή κατεστραμμένες ορθόδοξες εκκλησίες . Κάναμε το μπάνιο μας στη θάλασσα , νοιώσαμε οικεία και γενικότερα χαλαρώσαμε , τόσο που αργότερα λίγο παρακάτω στην περιοχή του Αλακάμ πάνω σε ένα λόφο με θέα τη θάλασσα , κάτω από τα πεύκα δίπλα , σε μια βρύση , κάναμε ελεύθερο κάμπινγκ ( χωρίς να ρωτήσουμε κανέναν αν επιτρέπεται ) .
Την επόμενη μέρα το πρωί κινούμαστε προς τη Σαμψούντα από τον παραθαλάσσιο δρόμο πάνω σε καταπράσινους λόφους και βουνά , με απίστευτα πολλά ρέματα και ποτάμια , που χύνονταν στη θάλασσα με της ωραίες παραλίες . Η Σαμψούντα είναι μια πόλη με λιμάνι χωρίς ιδιαίτερο τουριστικό ενδιαφέρον, το ελληνικό στοιχείο είναι εμφανές και εδώ . Τη βλέπουμε και συνεχίζουμε ανατολικότερα μέχρι πού φτάνουμε στην Τραπεζούντα . Το τοπίο παραμένει ίδιο .Η πόλη παραθαλάσσια και γραφική , δεν είναι το μεγάλο λιμάνι που είδαμε στη Σαμψούντα , και αν κάτι θα έλεγα ότι μου από αυτή πέρα απο τα ωραία κτίρια , είναι τα ωραία φαγητά και τα ακόμη καλύτερα γλυκά .Το εντυπωσιακότερο όλων είναι η νοοτροπία των κολλητών-φίλων οι οποίοι κυκλοφορούν στο δρόμο χέρι χέρι όπως κυκλοφορούν στην Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο τα ζευγάρια
.Νωρίς το πρωί αρχίσαμε να ανεβαίνουμε πάνω στα βουνά ,η διαδρομή είναι παράλληλη στο ποτάμι με τις κρεμαστές γέφυρες μέσα από καταπληκτική φύση ώσπου φτάσαμε στη διασταύρωση που οδηγεί στην μόνη της Παναγία της Σουμελά . Ανεβαίνοντας με δυσκολία ψηλότερα έναν κακό τράχηλο χωματόδρομο βλέπουμε από μακριά στην άκρη ενός γκρεμού , μέσα από την ομίχλη το κτίσμα της μονής . Φτάνοντας κοντά διαπιστώνουμε ότι κάποιοι έχουν καταστρέψει τη μόνη με μεγάλο μένος και βαρβαρότητα , δεν έχει μείνει τίποτα όρθιο , μάντρες , κτίρια ακόμη και οι τοιχογραφίες μέσα από το σπήλαιο είναι μισό κατεστραμμένες , μας πιάνει θλίψη . φεύγοντας από τη μονή ξεκινήσαμε να κινούμαστε νοτιοανατολικά μέσα στα βουνά , κοντά σε χωριά που οι κάτοικοι μιλούν ακόμα και μια ελληνική διάλεκτο .
Στα τελευταία 180 χιλιόμετρα μέχρι Ερζερούμ που ήταν ο προορισμός μας για κείνη την ημέρα , ο δρόμος ήταν υπό κατασκευή και ήταν ένας στρωμένος χωματόδρομος , αλλά σε μερικά σημεία ολοκληρωτικά κατεστραμμένος , με αποτελέσματα να σπάσει ολοκληρωτικά η σχάρα του VF . Το κουτί της μηχανής και μερικά πράγματα χαρίζονται σ' ένα ντόπιο , ούτως ή αλλιώς τα ρούχα μας βρίσκονται στα τρία σαμάρια που κρέμονται από της σέλες .
Η περιοχή του Ερζερούμ ήταν σαν να βρισκόμασταν της εχθρικό τόπο , παντού στους γύρω λόφους και βουνά είχαν συνθήματα του Κεμάλ Ατατούρκ και σημαίες ( ο εθνικισμός στο έπακρο ) .Ένας βενζίνας που μας ρώτησε αν είμαστε γερμανοί και του είπαμε Έλληνες ,μας γύρισε την πλάτη δεν ήθέλε ούτε να μας βλέπει , ενώ σε μια άλλη περίπτωση που είπα σε ένα παιδί λούστρο να μου γυαλίσει τα άρβυλα ( κάτι που κάναμε συχνά μέχρι τότεκαι ξέραμε πόσο κοστίζει ) εμφανίζεται ένας τύπος βγάζοντας μια ταυτότητα και λέγοντάς μου ότι ήταν της ασφάλειας , μου ζητά να πληρώσω ένα ποσό 100 φορές της αξίας που τους πληρώναμε ή να τον ακολουθήσω στην ασφάλεια . θα έλεγα ότι εκεί είναι η τουρκική παραμεθόριος , διότι αμέσως μετά ξεκινά η περιοχή του Τουρκικού Κουρδιστάν .
Διανυκτερεύσαμε τελικά στο Ερζερούμ ( μια φτωχή πόλη με ένα κάστρο που δεν είχε καμία σχέση με τη αίγλη και την ομορφιά των πόλεων του Ευξείνου Πόντου ) χωρίς να κινούμαστε ιδιαίτερα , με σκοπό το πρωί να κατευθυνθούμε προς το ανατολικότερο άκρο της Τουρκίας στην περιοχή του Κουρδιστάν .
Την 12η μέρα το πρωί εγκαταλείπουμε το ορεινό Ερζερούμ και κατευθυνόμαστε ανατολικότερα μέσα από τα βουνά σε μια διαδρομή που θα έφτανε σε υψόμετρο πάνω από τα 2,5 χλμ.
Όσο προχωρούσαμε ανατολικότερα το τοπίο γύρω μας άρχισε να αλλάζει , τα βουνά γυμνά και ξερά , και στα ελάχιστα χωριά που περάσαμε είδαμε γυναίκες τυλιγμένες με τις λευκές μαντίλες τους σε όλο το κεφάλι εκτός από τα μάτια ( όπως ήταν άλλωστε και στην κεντρική Τουρκία ) να πλένουν τα ρούχα τους μακριά από το ξεχασμένο από το χρόνο χωριό τους (τα χαμόσπιτα ήταν σε άθλια κατάσταση , το ρεύμα μεν είχε πάει , αλλά δεν υπήρχαν δρόμοι , ύδρευση ,αποχέτευση ) , σε μια πηγή ( ρυάκι ) που έβγαινε από το χώμα , όπου από το ίδιο σημείο 2 μέτρα πριν παίρνανε το πόσιμο νερό τους . Ψηλότερα στα βουνά υπήρχαν νομάδες με μεγάλες σκηνές στημένες στο γυμνό τοπίο δίπλα σε γούρνες από νερό έχοντας μαζί τους άλογα και διάφορα οικόσιτα ζώα .
Πλησιάζοντας στο Ντογγουμπαγιαζιτ ( την ανατολικότερη πόλη της Τουρκίας ) αρχίσαμε να βλέπουμε της πρώτες πετρελαιοπηγές , ενώ στα αριστερά μας δεσπόζει το όρος Αραράτ , και τα Κουρδικά χωριά (συνοικισμοί ) από τα οποία περνούσαμε ήταν πάμφτωχα , και από τρία ή τέσσερα σπίτια μπορούσαν να ξεπεταχτούν μέχρι και 30 παιδιά , τα οποία εφορμούσαν στης μηχανές συζητώντας να τους δώσουμε οτιδήποτε , και το πιο άχρηστο πράγμα μας , για αυτά ήταν πολύτιμο .
Αργά το μεσημέρι , κουρασμένοι και πεινασμένοι φτάνουμε και στο Ντογγουμπαγιαζιτ , αλλά έκπληκτοι διαπιστώνουμε ότι στην πόλη επικρατεί πολεμική ατμόσφαιρα . Τα μαγαζιά είναι όλα κλειστά και η παρουσία του στρατού είναι κάτι παραπάνω από έκδηλη , οπότε το φαγητό μας περιορίστηκε σε μερικά ξερά κουλούρια που είχαμε , και πριν προλάβουμε να συνειδητοποιήσουμε τι γίνεται , εμφανίζονται στρατιωτικά οχήματα με τούρκους καταδρομείς ( οι οποίοι ήταν με λυόμενα άρβυλα , σχισμένες φόρμες και βλέμμα άγριου και μοχθηρού ζώου , προφανώς από της κακουχίες στα βουνά , κυνηγώντας κούρδους αντάρτες ) οι οποίοι γρήγορα μας προσπέρασαν και συνεχίζουν για τα βουνά . Βλέποντας ένα μικρό ξενοδοχείο μπήκαμε μέσα, προκειμένου να μείνουμε και να μάθουμε τι γίνεται εκεί . Μας είπαν πώς την προηγούμενη μέρα είχαν κατεβεί στο χωριό μου κούρδοι αντάρτες , και είχε έρθει ο στρατός για να τους καταδιώξει και να επιβάλει την τάξη . Στο άκουσμα πως είμαστε Έλληνες, με μεγάλη χαρά μας καλωσόρισαν και μας είπαν αδέλφια τους ( μάλλον με το σκεπτικό ότι ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου ) ενώ το ρητό το οποίο επικρατούσε ευρέως όταν ρωτούσαν οι τούρκοι τι κάνετε εκεί ήταν < traffic normal , problem γιόκ > , και πίσω τους φτύνανε .
Ανεβαίνοντας στο δωμάτιο του ξενοδοχείου το παιδί που δούλευε εκεί που λέει πως ακριβός από πάνω μας στην ταράτσα είναι τούρκοι στρατιώτες με τους οποίους έχει γνωριστεί , και μας πρότεινε να πάμε να τους γνωρίσουμε εμείς . Όντως ανεβήκαμε και διαπιστώσαμε πως πάνω από το παράθυρό που ήταν το κρεβάτι μου , είχαν στύση πυροβολείο περιμένοντας μήπως κατέβουνε πάλι αντάρτες , γνωριζόμαστε με τον επικεφαλής ο οποίος από ότι μας είπε, ήταν κάτι σαν περιφερειακός διοικητής του στρατού που επιβάλει την τάξη ( ιδικό σώμα αστυνομίας ίσως ) , η μητέρα του καταγόταν από την Θεσσαλονίκη και έτσι υπήρξε ζεστή ατμόσφαιρα . Πάντως το βράδυ καλού κακού κοιμήθηκα στο δάπεδο .
Το πρωινό ξεκινά η εξερεύνηση της γύρο περιοχής , ανεβαίνοντας στους πρόποδες του Αραράτ μας δείχνουν ένα μέρος που σαν απολίθωμα φαίνεται σε πέτρωμα ο σκελετός ενός ξύλινου πλοίου μεγάλων διαστάσεων , μας λένε ότι είναι η κιβωτός του Νώε , αρκετά ποιο πέρα είναι το εγκαταλελειμμένο αλλά ενδιαφέρων εσωτερικά , παλάτι του Ισαάκ πασά . Ανεβαίνοντας ψηλότερα πάνω σε άσχημους χωματόδρομους βρίσκουμε χωριά ξεχασμένα από θεό και ανθρώπους ( καλύβες με τοίχους από πέτρα και λάσπη και οροφές από ξύλο και λάσπη , νερό δεν υπήρχε κοντά , για θέρμανση χρησιμοποιούσαν τα κόπρανα από τα ζώα …..η απόλυτη εγκατάλειψη .
Συνεχίζοντας ανατολικότερα περάσαμε από έρημα μέρη με αρκετές πετρελαιοπηγές μέχρι επιτέλους να φτάσουμε μπροστά στα σύνορο φυλάκια του Ιράν , ενώ σε μια προσπάθεια μας στη διαδρομή να φωτογραφίσουμε παρακείμενο στρατό που ανέβαινε στα βουνά , παρά λίγο να μας πυροβολήσουν .
Η ευρύτερη περιοχή το Ντογγουμπαγιαζιτ είναι εκπληκτική , είναι η εικόνα που ο καθένας μας πιστεύει από παιδί ότι είναι η ανατολή , αυτό το μαγικό σύνολο του ξερού τοπίου με την πολλή ζέστη και των έντονο ήλιο , η νοοτροπία του κόσμου σε σχέση με την κατασκευή των κτιρίων και των κρατικών υποδομών , και όλα αυτά ατενίζοντας σχεδόν κάθετα την κορυφή του όρους Αραράτ που φτάνει τα 5, 400 μ. ύψος και είναι μονίμως χιονισμένη .
Αφού περιπλανηθήκαμε δύο μέρες στην ευρύτερη περιοχή , ξεκινήσαμε την πορεία παράλληλα με τα σύνορα του Ιράν , κατεβαίνοντας μας νοτιότερα προς τα σύνορα του Ιράκ .
Καθώς κατεβαίναμε η διαδρομή ήταν εντυπωσιακή , το τοπίο ήταν ηφαιστειακό , απόκοσμο λες και ήταν κολλημένές μεταξύ τους πέτρες , ενώ η ζέστη διαρκώς αυξανόταν με γρήγορο ρυθμό , φτάσαμε στο απίστευτο σημείο , αν ξεκουμπώναμε τα μπουφάν η ανοίγαμε τα κράνη να καιγόμαστε , ενώ λίγο παρακάτω βλέπουμε στα αριστερά μας ένα κοπάδι καμήλες .
Λίγο πριν την λίμνη Βαν , ερχόμενοι μέσα από απίστευτη ξεραΐλα πέφτουμε πάνω σε ένα ποτάμι με καταρράχτες , απίστευτο , συνεχίζοντας την ίδια διαδρομή , το ηλιοβασίλεμα φτάνουμε στη λίμνη Βαν , το θέαμα είναι εκπληκτικό , η λίμνη είναι σε μέγεθος διπλάσια του κορινθιακού κόλπου , ενώ το τραίνο που ήρθε από ανατολικά μπήκε μέσα σε ferry boat για να περάσει στο απέναντι μέρος της λίμνης .
Προ παραμονή δεκαπενταύγουστου λοιπόν , και διανυκτερεύουμε στην λίμνη Βαν , επειδή όμως ήμασταν αρκετά κοντά στο Ιράκ που είχε εισβάλει στο Κουβέιτ και ήταν σε εμπόλεμη κατάσταση , αποφασίσαμε να δούμε TV για να ενημερωθούμε , και έκπληκτη βλέπουμε ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στην επέτειο της απελευθέρωσης των Τουρκοκυπρίων από τους έλληνες . Οι τούρκοι στρατιώτες προελαύνουν και απελευθερώνουν την Κύπρο και οι Τουρκοκύπριοι τους υποδέχονται με αγκαλιές λουλούδια και στεφάνια . Η άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος .
Το πρωινό της 15 μέρας ξεκινήσαμε την πορείά μας δυτικά και περάσαμε από το Diyarbakir , την μεγαλύτερη αεροπορική βάση της Τουρκίας , και αφού περιπλανηθήκαμε μέσα από σμιλευμένα ασβεστολιθικά βουνά , φτάσαμε στο νέο κατασκευασμένο φράγμα του Ατατούρκ , όπου λόγο καταπόντισης του δρόμου στο συγκεκριμένο κομμάτι , περάσαμε απέναντι με ένα ferry boat που χωρούσε μόλις δύο αυτοκίνητα και με το ζόρι , και της μηχανές , ενώ από το φορτίο έκανε ολόκληρο συσπάσεις σαν να ήταν έτοιμο να κοπή στα δύο .
Αργά το απόγευμα μέσα από ωραία αλλά δύσκολη διαδρομή , φτάσαμε σε υψόμετρο 2000+ μέτρα , στο καταφύγιο του Nemrut dagi . Εκεί βρήκαμε άλλους τρις Έλληνες ( δυο άντρες και μια γυναίκα ) καθώς ένα ζευγάρι Ιταλών και δύο Γάλους , όλοι με μηχανές μαζί με δύο Τούρκους που εργάζονταν εκεί .Υπό το φως των κεριών και με την συνοδεία ποτού , χορεύαμε και τραγουδούσαμε όλοι με τη σειρά , ο καθένας τραγούδια από τον τόπο του μέχρι αργά το βράδυ , ενώ σαν τελευταίοι που πήγαμε και δεν χωρούσαμε να κοιμηθούμε μέσα , κοιμηθήκαμε στουσ υπνόσακους έξω από το μικρό καταφύγιο , λίγο παρακάτω από τους στρατιώτες που φιλούσαν τα αρχαία .
Το επόμενο πρωί πριν χαράξει μας ξύπνησαν οι φωνές του όχλου από τουρίστες που ανέβαιναν για να δουν την εκπληκτική ανατολή πάνω από τους θρόνους και τα αγάλματα που υπήρχαν στην κορυφή του βουνού , που πιθανών για τον ίδιο λόγο είχαν φτιάξει εκεί οι διάδοχοι του Μέγα Αλέξανδρου .
Στα επόμενα μέρη που περάσαμε και διανυκτερεύσαμε μέχρι τα παράλια θα αναφερθώ επιγραμματικά ( μιας και η renata συμπλήρώσε τα κενά με της δικές της εμπειρίες από τα μέρη αυτά ) όπως το Kahraman-Maras , Καππαδοκία , Konya , Pamukkale ήταν όλα εκπληκτικά και ο τουρισμός κλιμακωτά ανέβαινε με κορύφωση τα παράλια .θα αναφερθώ μόνο στο γεγονός , ότι στη διαδρομή για την Konya , από την καταπόνηση των προηγούμενων ημερών , έσπασε η βάσει της ανάρτησης και πραγματικά χρειαστήκαμε κάθε εργαλείο που είχαμε , για να την λύσουμε στο δρόμο , και αφού την κολλήσουμε στην κοντινότερη πόλη να την ξαναμοντάρουμε .
Την 20 μέρα φτάσαμε στην Σμύρνη , οι κοπέλες με τα μίνι και τα σορτσάκια ο κόσμος να μιλάει αγγλικά , καλή αγορά , επιτέλους μια πολιτισμένη ευρωπαϊκή πόλη θα έλεγα , καμιά σχέση με ότι συναντήσαμε στα βάθη της ανατολής ( τελικά όπου υπήρχαν μέχρι πρόσφατα έλληνες , είχαν δημιουργήσει πολιτισμό , όπως Κωνσταντινούπολη-πόντο –Σμύρνη …. ) και συνεχίσαμε την πορεία μας παραθαλάσσια μέσα από πεύκα παραλίες και αρχαίο ελληνικούς ναούς , προς το Bodrum όπου και θα παίρναμε το πλοίο για την Κω .
Στη μέση της διαδρομής συναντάμε στην άκρη του δρόμου κάτι Γερμανούς τουρίστες που έκλαιγαν και σταματήσαμε μήπως μπορούσαμε να βοηθήσουμε . μας είπαν πως με το αυτοκίνητο κτυπήσανε κατά λάθος ένα Τούρκο και μετά από λίγο εμφανίστηκε ένα στρατιωτικό όχημα και κατεβήκανε κάτι καταδρομείς με αυτόματα , πήραν τον οδηγό και έφυγαν χωρίς να τους πούνε που των πάνε .Ο ευρωπαϊσμός τους πήγε περίπατο , νομίζω πως όλοι καταλαβαίνετε πως οι Τούρκοι ( κράτος ) είτε είναι στα σύνορα του Ιράν είτε στα ευρωπαϊκά παράλια είναι οι ίδιοι βάρβαροι , ο τρόπος που το παρουσιάζουν αλλάζει .
Την τελευταία νύκτα μας στην Τουρκία διανυκτερεύσαμε στο Bodrum , το οποίο μοιάζει με ελληνικό νησί , με καλές και φτηνές σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες που προτείνουν και ημερήσιες εκδρομές με τουρκικά πλοία στα πανέμορφα ελληνικά νησιά , φτηνή αγορά , και στα περισσότερα μαγαζιά θα βρεθεί και κάποιος που να μιλάει ελληνικά .
Τελευταίες αναμνηστικές φωτογραφίες και επιστροφή στην πατρίδα .
Κάποια στιγμή θα προσπαθήσω να σκανάρο κάποιες αντιπροσωπευτικές φωτογραφίες από το άλμπουμ και να τις αναρτήσω .
