Βιετνάμ Καμπότζη Ταϊλάνδη ΝΑ Ασία για 3 μέρες ως 3 μήνες. Πόσο ακριβώς; Θα δείξει.

[poised]

Η ποδο-βαρκάδα στη Nih Bihn ήταν ένα από τα χάιλαιτ του ταξιδιού μας, φανταστικό τοπίο.

Θα συμφωνήσω ότι η περιοχή είναι εξαιρετικά φωτογενής, ειδικά για όσους τα βλέπουν για πρώτη φορά, επίσης έχει πολλά σημεία για εξερεύνηση πέρα των 2-3 φουλ τουριστικών, με καλό καιρό αξίζει κανονική επίσκεψη.

Παραπέρα έχω την αίσθηση ότι εδώ μέσα θα γερνάμε παρέα με τις ιστορία σου

Γιατί βιάζεστε; Το γάιδαρο τον φάγαμε, αν δεν φύγω πιστεύω σε κάνα μήνα θα έχουμε τελειώσει. Άντε δύο εξάμηνα. Το πολύ 3 χρόνια ρε παιδί μου.

 

[poised]

Ninh Binh σε Sa Pa - Αφού ζήσαμε να το θυμόμαστε

Οι αρχικές σκέψεις ήταν να πάμε Hanoi ή Ha Long, όμως ο καιρός ανατολικά δεν ήταν καλός, έβρεχε και φαινόταν ότι θα βρέχει για αρκετές μέρες. Η βροχή θα ερχόταν δυτικά, είδα ότι η Sa Pa είχε ακόμα καλό καιρό και μάλλον θα κράταγε μία μέρα, οπότε αποφάσισα να πάμε εκεί ότι προλάβουμε.

Κλείσαμε εισιτήριο με ημερήσιο sleeper από Ninh Binh για Sa Pa, μου έκανε εντύπωση ότι υπήρχε απ' ευθείας, αλλά τελικά δεν ήταν όπως το νόμιζα. Μετά από κάποιες ώρες ταξιδιού το "καλό" λεωφορείο μας άφησε στη μέση του εθνικού, κυριολεκτικά στο οδόστρωμα δίπλα στο στηθαίο και μετά από λίγη ώρα πέρασε ένα άλλο μικρό βανάκι να μας μαζέψει μέχρι το Lao Cai, τη μεγαλύτερη πόλη στο βορά πολύ κοντά στα σύνορα με την Κίνα. Μέχρι εκείνη την ώρα είχαμε πάει από τον τότε ολοκαίνουργιο εθνικό δρόμο που ήταν ας πούμε δυτικών προδιαγραφών, οπότε το ταξίδι ήταν πολύ καλό.

Το βανάκι σταμάτησε στο κέντρο της πόλης σε μία πλατεία που μαζί με την πόλη φαινόταν πολύ επαρχιακή και φτωχή, κάτι που μπορούσες να καταλάβεις και από τους υπόλοιπους επιβάτες που φαίνονταν αγράμματοι άνθρωποι.

Κάναμε αρκετή ώρα στάση όπου περιμέναμε μέσα στο βανάκι χωρίς να ξέρουμε πότε θα ξαναφύγουμε για Sa Pa, ο οδηγός δεν ήταν μέσα. Ήθελα "απελπισμένα" καφέ και κάτι να φάω αλλά η βιετναμέζα δε με άφηνε να βγω να ψάξω για κάτι γιατί δεν ήξερε πότε θα ξεκινάγαμε πάλι και ήταν σίγουρη ότι δεν θα με περίμεναν αν δεν ήμουν εκεί.

Δε θυμάμαι αν αλλάξαμε οδηγό για την συνέχεια ή ήταν ο ίδιος με πριν, πάντως αν ήταν ο ίδιος πρέπει να πήρε κάποιο χαπάκι γιατί ενώ στην εθνική ήταν σχετικά ήρεμος από την στιγμή που ξεκινήσαμε από Lao Cai και ειδικά αφού πιάσαμε τις στροφές για την ανάβαση στα βουνά ΤΑ ΕΙΔΑ ΟΛΑ. Πήγαινε σα μουρλός από ταχύτητα, τέρμα γκάζι στην ανηφόρα, η μηχανή να ουρλιάζει, έστριβε απότομα το τιμόνι κάνοντας το βανάκι να γέρνει με τον γκρεμό από κάτω, έμπαινε από το αντίθετο ρεύμα προσπέραση σε απότομες στροφές χωρίς καμία ορατότητα (ήμουν ακριβώς πίσω του και έβλεπα ότι έβλεπε) και κάτι τριαξονικές νταλίκες να ανεβαίνουν ή κατεβαίνουν ένα δρόμο μίας λωρίδας που με τα χίλια ζόρια χώραγαν μαζί η μία δίπλα στην άλλη όταν συναντιούνταν.

Είχα σοκαριστεί τόσο πολύ που δε μπορούσα να μιλήσω, ούτε καν έκανα προσπάθεια να τραβήξω βίντεο από αυτό που ζούσα γιατί πίστευα πραγματικά ότι μπορεί να είναι το τελευταίο βίντεο που θα τράβαγα στη ζωή μου. Κάποια στιγμή προσπερνούσε πάλι χωρίς ορατότητα και όταν είδε τον δρόμο, υπήρχαν έργα στο ρεύμα που ήμασταν, ή θα πέφταμε στο κενό ή πάνω στον διπλανό, το έκοψε απότομα και ήρθαμε τόσο κοντά στο να τρακάρουμε, σφίχτηκα τόσο που μου ήρθε εμετός από την πίεση.

Παρόλα αυτά από κάποιο θαύμα του βούδα φτάσαμε στη Sa Pa σώοι, παραλίγο να φιλήσω το χώμα όταν βγήκα. Δεν ξέρω αν οι άλλοι είχαν συνηθίσει έτσι ή δεν είχαν καταλάβει τι είχε γίνει.

Μας είχε κόψει η πείνα οπότε χάσαμε κάποιο χρόνο να ψάχνουμε κάπου να φάμε πηγαίνοντας πέρα δώθε με τα πράγματα. Είχαμε φτάσει μετά την τυπική ώρα φαγητού η οποία πιθανώς να ήταν και νωρίτερα εκεί σαν "χωριό" ή δεν ήμασταν στα τουριστικά για ξένους και δεν υπήρχαν πολλές επιλογές. Τουλάχιστον είχε τέλειο καιρό με μία υπέροχη λιακάδα χωρίς την υπερβολική ζέστη λόγω υψομέτρου.

Είχαμε κλείσει σε ένα homestay σε χωριό εκτός πόλης, οπότε έπρεπε να βρούμε τρόπο να πάμε εκεί. Ψάχναμε για κάπου να νοικιάσουμε μηχανάκι και ή δεν βρίσκαμε μαγαζί ή μας ζήταγαν πολλά. Η βιετναμέζα βρήκε ένα τηλέφωνο κάπου γραμμένο (κοντά σε σταθμούς ή στην άκρη του δρόμου γράφουν τηλέφωνα για συνεργεία, βουλκανιζατέρ και άλλες "υπηρεσίες"), πήρε και χωρίς να θυμάμαι ακριβώς την συνεννόηση, θα ερχόταν κάποιος εκεί που ήμασταν να το συζητήσουμε χωρίς να θέλει να μας πει τιμή προκαταβολικά, οπότε περιμέναμε.

Νομίζω λίγο "τσακωθήκαμε" γιατί μου είπε ότι εγώ όφειλα να κάνω τα παζάρια γιατί στην Ασία στην αντίστοιχη περίπτωση ο "άντρας" έχει το λόγο, εγώ αναρωτιόμουν πως μπορούσα να συνεννοηθώ με τον τύπο που σιγά μη μίλαγε αγγλικά. Η απάντησή της ήταν θα μεταφράζω αλλά δε θα κάνω παζάρι. Δεύτερη φορά στο ταξίδι αυτό το πράγμα που δε μπορούσα να το καταλάβω. Τέλος πάντως ο τύπος ήρθε και με τα κλασικά "παιχνίδια" παζαριού, το πήραμε.

Έχοντας προπληρώσει το μηχανάκι ξέμεινα από μετρητά, οπότε έπρεπε να βρούμε ATM για να βγάλω γιατί στο χωριό που θα πηγαίναμε δεν είχε τίποτα. Μας πήρε και αυτό λίγη ώρα γιατί έψαχνα ΑΤΜ από μία τράπεζα που είχα διαβάσει ότι χρέωνε το λιγότερο, κάποιες χρέωναν και περισσότερα έξοδα και είχαν μικρότερο όριο ανάληψης οπότε στις πολλαπλές αναλήψεις έχανες πολλά.

Γυρίσαμε λίγο την πόλη που εμένα τουλάχιστον δε μου γέμισε το μάτι και βρήκαμε τελικά ΑΤΜ σε ένα παράδρομο δίπλα στη λίμνη, όπου έβγαλα και τις πρώτες φωτογραφίες. Μέχρι εκείνη την στιγμή δεν είχα δει τίποτα να μου τραβάει το ενδιαφέρον, φτώχεια, άναρχη δόμηση και μάλλον ασχήμια, άσε που είχαμε χάσει πολύ περισσότερο χρόνο απ' όσο περίμενα, είχε φτάσει απόγευμα και είχαν μαζευτεί σύννεφα που έδειχναν ότι έρχεται βαριά βροχή.

Ξεκινήσαμε προς το χωριό, αν θυμάμαι καλά ήταν κάπου 25' μακριά. Νομίζω το google δεν το είχε καν στο χάρτη, όλη η κοιλάδα εκτός της πόλης ήταν αχαρτογράφητη εκτός τους κεντρικού. Στο maps.me ήταν κάπως καλύτερα αλλά και εκεί απλά υπήρχε ο δρόμος, τίποτε περισσότερο. Φυσικά διεύθυνση δεν είχαν, χωριό ήταν, ξεκινήσαμε και ότι γίνει.

Βγαίνοντας από την πόλη, πριν καλά καλά απομακρυνθούμε άρχισε να φαίνεται η φυσική ομορφιά της περιοχής.

Ο κεντρικός δρόμος ήταν λίγο μεγαλύτερος από μία λωρίδα

Εγώ είχα εκστασιαστεί από την φύση και την φάση, πότε πότε σταμάταγα λίγο να βγάλω φωτογραφία πάνω από το μηχανάκι γιατί είχαμε και τα πράγματα δεν ήταν εύκολο το ανέβα κατέβα.

Σε μία στροφή που είχε θέα έτυχε να έχουν σκάσει κάποιες ακτίνες του ήλιου μέσα από τα βαριά σύννεφα φωτίζοντας σαν αναγεννησιακός πίνακας την κοιλάδα από κάτω. Με το που το βλέπω σταματάω το μηχανάκι και κάνω να κατέβω να βγάλω φωτογραφία αλλά μάλλον είχε εξαντληθεί η υπομονή της βιετναμέζας από τις στάσεις και μου φώναξε ότι δεν ήμασταν σε φάση για φωτογραφίες και ότι αυτό που έπρεπε να κάνουμε ήταν να πάμε στο δωμάτιο.

Της είπα ότι δεν ξέρω πότε θα το ξαναδούμε αυτό, μου απάντησε ότι θα είμαστε εκεί τρεις μέρες οπότε πολλές φορές, εγώ της είπα ότι είμαι της άποψης ότι δεν πρέπει να χάνεις ευκαιρίες όταν τις βρίσκεις, κάτι άλλα είπαμε σε μίνι "τσακωμό" και τελικά αποφάσισα με μισή καρδιά να συνεχίσω. Ούτε όσες μέρες ήμασταν εκεί, ούτε τις άλλες φορές που πήγα στην Σάπα έτυχε πάλι το ίδιο. Επίσης ήταν μία ακόμα φορά που είχαμε "τσακωθεί" τις τελευταίες μέρες και με είχε προβληματίσει. Καταλάβαινα ότι ήταν κουρασμένη και δεν την ένοιαζε το σκηνικό όπως εμένα αλλά το ότι πια "τσακωνόμασταν" τόσο εύκολα με είχε προβληματίσει και το θυμάμαι ακόμα.

Φτάσαμε στο χωριό το οποίο ήταν ζήτημα 10 σπίτια

αλλά είχε και το σχολείο της περιοχής.

Εγώ το homestay το καταλαβαίνω ως "ζω στο σπίτι του άλλου", αλλά αυτό που βρήκαμε ήταν μία πρόχειρη σιδεροκατασκευή κολλητά δίπλα στο σπίτι μίας "ανώτερης" οικογένειας της περιοχής, μιας και οι δύο σύζυγοι ήταν "γραμματιζούμενοι", η σύζυγος ήταν η δασκάλα. Ο κάτω όροφος της κατασκευής ήταν ένα ανοιχτό καφέ, εστιατόριο και τουριστικό της κακιάς ώρας και ο πάνω 5-6 μικρά δωμάτια χωρισμένα με νοβοπαν. Ε όχι, homestay δεν ήταν.

Θέα από το "καφέ"

Αφήσαμε τα πράγματα και αμέσως βγήκαμε για φαγητό, ούτε 5 το απόγευμα δεν ήταν. Δεν πείναγα ακόμα, ήταν πολύ πιο νωρίς απ' ότι τρώγαμε συνήθως, αλλά όπως μου είπε η βιετναμέζα, "εδώ είναι χωριό, αν δεν φάμε τώρα δε θα βρούμε τίποτα μετά". Και είχε δίκιο γιατί με τα χίλια ζόρια βρήκαμε ένα, ενώ δεν υπήρχε ούτε mini market να πάρεις κάνα πατατάκι να γκώσεις αν ξεμείνεις.

Θέα δίπλα από το "εστιατόριο¨, που ήταν απλά το δωμάτιο μίας ηλικιωμένης που μαγείρευε στο σπίτι της.

Φάγαμε σούπα και τις γεμιστές ριζοζύμες που λέγονται banh cuon, εξαιρετικά και τα δύο, μπράβο στη γιαγιά, άσε που πληρώσαμε πιο φτηνά απ' ότι για το ένα στις πόλεις, έτσι είναι τα χωριά.

Επιστρέψαμε στο δωμάτιο χωρίς να υπάρχει τίποτε άλλο να κάνουμε στο χωριό. Λίγο αργότερα έπιασε και βροχή οπότε και βόλτα να θέλαμε να κάνουμε στη φύση δεν γινόταν.

Στο δωμάτιο είχε πάπλωμα, το οποίο στην αρχή μου φάνηκε υπερβολή, αλλά αφού ξεκίνησε η βροχή και έπιασε το σκοτάδι, έπεσε τόσο η θερμοκρασία που μια χαρά χρειάστηκε.

 

[poised]

Σα Πα - Υπό βροχή, ομίχλη και κρύο

Ξυπνήσαμε και πήγαμε για πρωινό στον χώρο κάτω από τα δωμάτια. Eίχε ξημερώσει άσχημα η μέρα, την ώρα που κατεβήκαμε έβρεχε και φύσαγε και έπρεπε να κάτσουμε στο κέντρο για να μη μας πιάνει η βροχή. Είχα μία ελπίδα ότι αυτά ήταν τα χειρότερα και θα πήγαινε καλύτερα μετά αλλά όχι και μεγάλη.

Το πρωινό συμπεριλαμβανόταν στην τιμή. Ήρθε ο σύζυγος και μας είπε ότι είχε banana pancake με χυμό, αν θέλαμε κάτι άλλο το πληρώναμε. Γενικά δεν μου αρέσουν τα γλυκά για πρωινό, αλλά μία στο τόσο δε με πειράζει. Η βιετναμέζα παρόλο που ήταν "τροπική" δεν τρελαινόταν με τις μπανάνες αλλά μάλλον το πήγε και αυτή στο για μία φορά δε πειράζει. Η μαγείρισσα ήταν η σύζυγος, τα είχαν οργανώσει έτσι ώστε η ώρα του πρωινού να είναι το διάλειμμα της από το σχολείο αφού το μάθημα έτσι και αλλιώς εκεί ξεκινάει πολύ πρωί.

Ζήτησα και ένα καφέ, περίμενα αυτόν με το ποτηράκι και το φίλτρο που στάζει από πάνω (phin) αλλά μου έφτιαξε καφέ από φακελάκι. Άμα ήταν από φακελάκι τον έφτιαχνα και μόνος μου στο δωμάτιο από τα δικά μου, αλλά που να το φανταστώ. Βέβαια κόντεψε να μου βγει από την μύτη όταν μου ζήτησε κοντά 2 ευρώ. Ο κανονικός καφές τότε πήγαινε από 60 λεπτά ως 1 ευρώ στα απλά μαγαζιά και ως 1.5 στα κυριλέ. Ο καφές σε φακελάκι, αν τον έβρισκες σε κανένα μαγαζί που η δουλειά του δεν ήταν να φτιάχνει καφέ και το παρείχε σαν "εξυπηρέτηση" ήταν ή τζάμπα ή 20 λεπτά μόνο. Και για να μην παρεξηγηθώ, δεν ήταν για τα δύο ευρώ που ζήτησε, αλλά η κοροϊδία. Εμ δεν είχε κανονικό, εμ είδαν και αυτοί ξένους και βάρεσαν όπου μπορούσαν. Ο καιρός δεν είχε βελτιωθεί μέχρι να τελειώσομε οπότε ανεβήκαμε πάλι στο δωμάτιο να περιμένουμε.

Με την ευκαιρία, στη Σάπα ζούνε πέντε εθνικές μειονότητες που έχουν την δική τους γλώσσα και τρόπο ζωής και γενικά οι "βέροι" Βιετναμέζοι (που ονομάζονται εσωτερικά kinh) δεν τα έχουν και πάντα πολύ καλά μαζί τους, Όπως συμβαίνει με όλες τις ομάδες που δεν ενσωματώνονται πλήρως στα εθνικά κράτη και ζουν σε βασικές συνθήκες ζωής (ή εξαθλίωσης), τις βλέπουν με προκατάληψη και με εκφράσεις αντίστοιχες με αυτές που ακούς για τους Ρομά εδώ (επιλέγουν να ζούνε σε παράγκες, δε θέλουν να δουλεύουν, γεννοβολάν σαν κουνέλια, κλπ).

Το '70 σε ένα σύντομο πολεμικό τζατζάρισμα μεταξύ Κίνας και Βιετνάμ που δεν έχει νόημα να το αναλύσουμε εδώ, όποιος από τους δύο αντιπάλους έδινε τα περισσότερα σε χρήμα ή είδος έπαιρνε και τις μειονότητες μαζί. Ψιλολογικό το βρίσκω, χεσμένους είχαν τόσο τους Βιετναμέζους όσο και τους Κινέζους και είδαν μία ευκαιρία που μπορούσαν να εκμεταλλευτούν προς όφελός τους, δεν τους κατηγορώ. Όμως γεωγραφικά ζούνε σε περιοχές του Βιετνάμ και οι βιετναμέζοι το θεώρησαν προδοσία, έχοντας από τότε μία αίσθηση ότι μπορεί να τους "πουλήσουν" πάλι σε περίπτωση πολέμου και χωρίς να τους έχουν σε πολύ υπόληψη.

Βέβαια μην κάνουμε το λάθος να νομίζουμε ότι επειδή έχουν πολιτισμικές διαφορές, κρατάνε τις δικές τους παραδόσεις και τρόπο ζωής είναι "αθώα" τα πράγματα. Εκτός του αναλφαβητισμού, καθώς το να πηγαίνεις σχολείο δεν θεωρείται πλεονέκτημα αλλά χάσιμο χρόνου, ειδικά για τα κορίτσια που αν συνεχίσουν στο αντίστοιχο γυμνάσιο κινδυνεύουν να μείνουν ανύπαντρες και φυσικά της βίας εντός των κοινοτήτων, είναι εξωφρενικό το τεράστιο ποσοστό υποχρεωτικών γάμων μέσω "απαγωγής της νύφης". Δεν είναι όπως το "κλεφτήκαμε" το οποίο πιστεύω υπονοεί την επιλογή του ζεύγους ενάντια στα πλάνα της οικογένειας.

Εκεί τα κορίτσια, ειδικά της φυλής των H'mong από τα 12, απαγάγονται από νεαρούς άλλων χωριών και υποχρεώνονται να παραμείνουν με τον απαγωγέα ενάντια στη θέλησή τους ώστε να αποδεχθεί η οικογένειά τους τον "γάμο" με τον νεαρό (νεαρός μεν αλλά συνήθως πολύ μεγαλύτερος σε ηλικία από την κοπέλα) που αποφάσισε ότι τη θέλει γυναίκα. Κάποιες φορές μένουν κλειδωμένες για μέρες κάπου που δεν θα τις βρουν εύκολα, σπανιότερα έχοντας υποστεί και κακοποίηση ή/και βιασμό. Αν τις βρει η οικογένεια τους μέχρι το αποδεκτό κοινωνικό διάστημα κάποιων ημερών και δεν αποδέχεται το γάμο τις παίρνει πίσω, αλλιώς το γεγονός θεωρείται πρακτικά "λήξαν". Σε κάποιες περιπτώσεις που η οικογένεια του γαμπρού θεωρεί ότι η οικογένεια της νύφης θα το αποδεχθεί εύκολα μπορεί να επικοινωνήσουν μόνοι τους να το επισπεύσουν.

Μετά την λίγο ή περισσότερο βεβιασμένη αποδοχή δίνεται προίκα από τον γαμπρό στην οικογένεια της νύφης και έτσι εκλαμβάνεται περίπου ως εμπορική συναλλαγή, "αγοράσαμε νύφη". Οι κοπέλες βρίσκονται ανήλικες με μωρά και σε πολλές περιπτώσεις σαν σκλάβες υποχρεωμένες να υπηρετούν τον "άντρα" τους και την οικογένεια του που πλήρωσε να τις "αγοράσει". Δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά για τις περιοχές αυτές από κάποια ΜΚΟ είχα διαβάσει ότι περίπου 25% των κοριτσιών "παντρεύονται" έτσι και ότι το συντριπτικό ποσοστό έχει παντρευτεί πριν τα 18. Αν στα 18 δεν έχει παντρευτεί κάποια κοπέλα θεωρείται ότι έμεινε στο ράφι και δεν την θέλει κανείς, γι αυτό και το να σπουδάσουν θεωρείται κοινωνική "αυτοκτονία".

Θυμάμαι την ιστορία μίας κοπέλας που ήθελε να σπουδάσει και είχε την (σπάνια) υποστήριξη των γονιών της. Την είχαν απαγάγει αρκετές φορές μέχρι τα 17 της, σχεδόν πάντα όταν επέστρεφε από το σχολείο αλλά και μία φορά από το σπίτι της με τους γείτονες να μην αντιδρούν. Τη τελευταία φορά ήταν κοντά στις εξετάσεις που θα έδινε για το πανεπιστήμιο. Μετά από κάποιες μέρες που την κράταγαν αποκλεισμένη σε κάποιο μέρος στο βουνό για να μην την βρει ο πατέρας της, έκανε ότι συμφωνούσε να αποδεχθεί τον γάμο, την άφησαν να βγει από το σπίτι να δει τα χωράφια της οικογένειας του μέλλοντα άντρα της ή κάτι τέτοιο και έφυγε από εκεί περιπλανώμενη στα βουνά μέχρι να πετύχει κάποιον που τελικά ειδοποίησε τον πατέρα της. Όταν επέστρεψε στο σπίτι της βρήκε την τοπική κοινωνία να την έχει απορρίψει. "Ποιος θα θελήσει αυτό το ατίθασο κορίτσι που τόσες φορές την απήγαγαν και πάντα γύρναγε πίσω";

Καθώς η Σα Πα έχει γίνει πολύ τουριστικό μέρος, πολλές γυναίκες έχουν μάθει αγγλικά (αν και όχι πάντα βιετναμέζικα!). Κάποιες πουλάνε υφάσματα ή άλλα τοπικά είδη, κάποιες κάνουν τους οδηγούς σε τρεκ, άλλες γίνονται φορτικές ζητιανεύοντας είτε μόνες είτε με τα παιδιά. Δυστυχώς όμως πολλές δραστηριότητες, ειδικά τις οργανωμένες, τις μαίνονται κυκλώματα και δεν πηγαίνουν τα λεφτά εκεί που νομίζουμε.

(συνεχίζεται)

 

[turms]

καλά δεν το περίμενα αυτό...τραγικo

 

[mariath]

Δυστυχώς όμως πολλές δραστηριότητες, ειδικά τις οργανωμένες, τις μαίνονται κυκλώματα και δεν πηγαίνουν τα λεφτά εκεί που νομίζουμε.

Τροφή για σκέψη αν κάνουμε τελικά καλό ή κακό πηγαίνοντας σ' αυτά τα μέρη.

 

[poised]

Τροφή για σκέψη αν κάνουμε τελικά καλό ή κακό πηγαίνοντας σ' αυτά τα μέρη.

Είναι μεγάλη κουβέντα. Ο προορισμός ήταν τουριστικός για τους βιετναμέζους και πριν τον υπερτουρισμό των τελευταίων ετών ο οποίος είναι προφανές ότι αλλάζει (ή αλλοιώνει, όπως το δει κανείς) πολύ πιο γρήγορα τη κοινωνία. Τι είναι καλό και τι όχι δε μπορώ να το πω με σιγουριά.

Το ότι η καλύτερη ποιότητα ζωής μπορεί να οδηγήσει περισσότερα κορίτσια να παντρεύονται ενήλικα αυτόν που θέλουν ή να βρίσκουν διεξόδους πέρα της αγροτικής ζωής και της ανατροφής 10 παιδιών δε το βλέπω κακό από ανθρωπιστικής και σίγουρα δυτικής σύγχρονης οπτικής. Σίγουρα όμως αυτό είναι ραγδαία αλλαγή που επιβάλλεται εξωτερικά.

Όπου υπάρχει χρήμα και ειδικά στα φτωχά μέρη υπερπλουτίζουν όσοι έχουν τοπική δύναμη (νόμιμη ή μη) και εκμεταλλεύονται τους από κάτω ακόμα περισσότερο. Ισότιμη διανομή είναι μάλλον αδύνατη. Όσοι τα καταφέρουν καλύτερα θα χτίσουν σπίτια από μπετό και λαμαρίνες και όχι μπαμπού και άχυρα, θα πάρουν πλυντήρια να μη τους φεύγει ο κώλος να πλένουν στο χέρι, κινητά και τηλεοράσεις που θέλουν το ηλεκτρικό να πάει παντού, μηχανάκια και αυτοκίνητα και όλα τα υπόλοιπο που κάνουν την ζωή πιο εύκολη παντού αλλά "καταστρέφουν" την εικόνα που θέλουμε να βλέπουμε οι τουρίστες.

Εμείς πληρώνουμε για να δούμε "παράδοση", αυτοί χρησιμοποιούν τα λεφτά για να ξεφύγουν από την παράδοση που τους έχει επιβληθεί. Θα πρέπει να τους αφήσουμε στην ησυχία τους να παλεύουν με τη φύση για να μην τους "καταστρέψουμε"; Να το κάνουμε ακόμα πιο exclusive σαν ανθρώπινο ζωολογικό ώστε λίγοι και εκλεκτοί να μπορούν να συζητάνε στο 5στερο με το κρασί στο χέρι για το πόσο απλή και χωρίς στρες είναι η ζωή των ντόπιων που βλέπουν στους ορυζώνες από το μπαλκόνι; Ούτε αυτό φαίνεται σωστό.

Εγώ αυτό που λέω όταν βλέπω κάποιον να μιλάει με μία μάλλον εξιδανικευμένη εικόνα για το μέρος αυτό είναι ότι δεν είναι αθώα τα πράγματα και ούτε πάντα όπως φαίνονται. Μη ξεχνάμε ότι το χρήμα έχει δύναμη και αν πηγαίνεις να "αγοράσεις" κάτι, κάποιος θα βρεθεί να στο πουλήσει, είτε είναι αληθινό είτε όχι. Δε χρειάζεται αφορισμούς ούτε αφέλεια απλά επίγνωση της κατάστασης και ο καθένας κάνει τις επιλογές του, τουλάχιστον ας ευχόμαστε συλλογικά τα πράγματα να γίνονται καλύτερα για αυτούς που το έχουν ανάγκη.

 

[mariath]

Η συζήτηση είναι τεράστια και φυσικά δεν μπορεί να εξαντληθεί σε δύο παράγραφος εδώ πέρα. Δεν μπορώ να διαφωνήσω μ' αυτά που γράφεις.
Με προβλημάτισε βασικά ότι τα λεφτά δεν πάνε εκεί που φαίνεται. Νομίζεις ότι βοηθάς μια κοινότητα και ίσως τα χρήματα τα λυμαίνονται ένας δύο άνθρωποι ενώ αυτοί που δουλεύουν παίρνουν ψίχουλα.
Γενικά όμως είναι προβληματικός αυτός ο τουρισμός των φυλών. Εμείς κυνηγάμε το "αυθεντικό" ενώ αυτοί θέλουν να ξεφύγουν απ' αυτό και να βελτιώσουν τη ζωή τους. Τους βολεύει όμως και το χρήμα που έρχεται όσο παραμένουν "αυθεντικοί".
Στην Ταϊλάνδη, χρόνια πριν, είχαμε πάει στον βορρά να δούμε κάποιες φυλές. Σε μία απ' αυτές, όπου οι γυναίκες φοράνε από μικρή ηλικία δαχτυλίδια στον λαιμό και τις λένε γυναίκες - καμηλοπαρδάλεις, μου έκανε εντύπωση ότι τα κορίτσια ήταν στο χωριό για να φωτογραφίζονται ενώ τα αγόρια έλειπαν στο σχολείο. Έτσι κι αλλιώς δεν μπορούν να σκύψουν το κεφάλι για να διαβάσουν και να γράψουν λόγω των δαχτυλιδιών. Μας είπαν ότι λίγες οικογένειες αποφασίζουν να μην βάλουν δαχτυλίδια στα κορίτσια τους για να μπορέσουν να πάνε σχολείο. Τα περισσότερα όμως αναγκάζονται να το κάνουν για το εισόδημα από τον τουρισμό. Έτσι το χρήμα που πάει στο χωριό χάρη σ' αυτές τελικά τους κάνει κακό.

 

[poised]

Η συζήτηση είναι τεράστια και φυσικά δεν μπορεί να εξαντληθεί σε δύο παράγραφος εδώ πέρα. Δεν μπορώ να διαφωνήσω μ' αυτά που γράφεις.
Με προβλημάτισε βασικά ότι τα λεφτά δεν πάνε εκεί που φαίνεται. Νομίζεις ότι βοηθάς μια κοινότητα και ίσως τα χρήματα τα λυμαίνονται ένας δύο άνθρωποι ενώ αυτοί που δουλεύουν παίρνουν ψίχουλα.
Γενικά όμως είναι προβληματικός αυτός ο τουρισμός των φυλών. Εμείς κυνηγάμε το "αυθεντικό" ενώ αυτοί θέλουν να ξεφύγουν απ' αυτό και να βελτιώσουν τη ζωή τους. Τους βολεύει όμως και το χρήμα που έρχεται όσο παραμένουν "αυθεντικοί".
Στην Ταϊλάνδη, χρόνια πριν, είχαμε πάει στον βορρά να δούμε κάποιες φυλές. Σε μία απ' αυτές, όπου οι γυναίκες φοράνε από μικρή ηλικία δαχτυλίδια στον λαιμό και τις λένε γυναίκες - καμηλοπαρδάλεις, μου έκανε εντύπωση ότι τα κορίτσια ήταν στο χωριό για να φωτογραφίζονται ενώ τα αγόρια έλειπαν στο σχολείο. Έτσι κι αλλιώς δεν μπορούν να σκύψουν το κεφάλι για να διαβάσουν και να γράψουν λόγω των δαχτυλιδιών. Μας είπαν ότι λίγες οικογένειες αποφασίζουν να μην βάλουν δαχτυλίδια στα κορίτσια τους για να μπορέσουν να πάνε σχολείο. Τα περισσότερα όμως αναγκάζονται να το κάνουν για το εισόδημα από τον τουρισμό. Έτσι το χρήμα που πάει στο χωριό χάρη σ' αυτές τελικά τους κάνει κακό.

Είναι καταγεγραμμένο ότι στην φυλή Kayan που είχε μετακινηθεί στην βόρεια Ταϊλάνδη μετά τα προβλήματα στη Μιανμάρ μεταξύ 2006 και 2008 σχεδόν όλα τα κορίτσια και νεαρές γυναίκες, αλλά ακόμα και κάποιες που τα φόραγαν όλη τους τη ζωή αποφάσισαν να τα αφαιρέσουν και έμειναν ελάχιστες να τα φοράνε. Στη συνέχεια η Ταϊλανδέζικη κυβέρνηση τους έκοψε τις επιλογές βιοπορισμού εκτός από τις τουριστικές δραστηριότητες για να ανακάμψει τον τουρισμό και να μην πρέπει να τους ταΐζει και έχει ακουστεί ότι αφού υπήρχε απροθυμία από την φυλή παίρναν φτωχά κορίτσια εκτός φυλής επί "δανείου", ακόμα και από διπλανές χώρες όπως Καμπότζη ή Λάος για να τις εκθέσουν με τα δαχτυλίδια. Βέβαια όλα αυτά είναι δύσκολο να ελεγχθούν πλήρως. Όπως και να έχει είναι μία εκμετάλλευση που την πληρώνουν οι πιο αδύνατοι που δεν έχουν άλλη επιλογή.

 

[mariath]

Είναι καταγεγραμμένο ότι στην φυλή Kayan που είχε μετακινηθεί στην βόρεια Ταϊλάνδη μετά τα προβλήματα στη Μιανμάρ μεταξύ 2006 και 2008 σχεδόν όλα τα κορίτσια και νεαρές γυναίκες, αλλά ακόμα και κάποιες που τα φόραγαν όλη τους τη ζωή αποφάσισαν να τα αφαιρέσουν και έμειναν ελάχιστες να τα φοράνε. Στη συνέχεια η Ταϊλανδέζικη κυβέρνηση τους έκοψε τις επιλογές βιοπορισμού εκτός από τις τουριστικές δραστηριότητες για να ανακάμψει τον τουρισμό και να μην πρέπει να τους ταΐζει και έχει ακουστεί ότι αφού υπήρχε απροθυμία από την φυλή παίρναν φτωχά κορίτσια εκτός φυλής επί "δανείου", ακόμα και από διπλανές χώρες όπως Καμπότζη ή Λάος για να τις εκθέσουν με τα δαχτυλίδια. Βέβαια όλα αυτά είναι δύσκολο να ελεγχθούν πλήρως. Όπως και να έχει είναι μία εκμετάλλευση που την πληρώνουν οι πιο αδύνατοι που δεν έχουν άλλη επιλογή.

Αυτό, αν ισχύει, το κάνει ακόμα χειρότερο απ' ό,τι νόμιζα. Κανονικός ζωολογικός κήπος.

 

[Smaragda53]

Μην πάμε μακριά. Οι Κυκλάδες π.χ έχουν καταντήσει ένα απέραντο ξενοδοχειο...
Ποιος ασχολείται πλέον με τις παραδοσιακές δουλειες? Στη χώρα της Νάξου βάφουν τα καλντερίμια με τσιμεντοχρωμα γιατι κρατάει πιο πολύ από τον ασβεστη...

 

[poised]

Κατά τις 11:30 κάπως έκοψε η βροχή και αποφασίσαμε να βγούμε και ότι γίνει. Βάλαμε ότι είχαμε από ρούχα και αδιάβροχα και ξεκινήσαμε για την πόλη για καφέ και φαγητό, μιας που γύρω από εμάς στο χωριό δεν είχε τίποτα.

Όταν φτάσαμε είχα ποτίσει από την υγρασία και είπα στην βιετναμέζα να πάμε σε καφέ σε κλειστό χώρο μπας και ζεσταθούμε. Ψάξαμε, ψάξαμε, τελικά κανένα δεν είχε θέρμανση, βρήκαμε ένα που στην αρχή έμοιαζε καλύτερη η θερμοκρασία αλλά δε μπορώ να πω ότι το ευχαριστήθηκα βρεγμένος όπως ήμουν.

Στην συνέχεια πήγαμε για μεσημεριανό στην κλειστή αγορά, περιμέναμε να βρούμε πολλά φαγάδικα αλλά τα πράγματα ήταν πολύ φτωχικά και βρώμικα, σαν παρατημένη ήταν με ελάχιστα μαγαζιά της κακιάς ώρας στην πίσω πλευρά και λίγα τουριστικά μπροστά. Δε θυμάμαι αν φάγαμε εκεί ή αλλού, αλλά νομίζω μας έπιασε άλλη μία βροχή.

Μετά το φαγητό η βροχή είχε περιοριστεί για άλλη μία φορά κάναμε βόλτα την πόλη και δεν είδα τίποτα ενδιαφέρον, όμως με τα πολλά η βροχή έκοψε, ο καιρός φάνηκε να ανοίγει λίγο - αμήν - οπότε είπαμε να πάμε να δούμε την περιοχή. Στην αρχή πήγαινα από τους μικρούς δρόμους που ενώνουν τα χωριά, αλλά είχε κακές συνθήκες, πολύ λάσπη, λακούβες και ανηφόρες κατηφόρες, σε έναν ζοριστήκαμε αρκετά, τα άκουσα και λίγο και βγήκα πίσω στον κεντρικό που ήταν καλύτερα από χάλια αλλά σε αρκετά σημεία οι ορεινοί της Ευρυτανίας μοιάζαν autostrada σε σχέση με αυτόν.

Ήταν τουλάχιστον δύο, ίσως και τρία, τα σημεία που το ποτάμι πέρναγε μέσα από το δρόμο ή ο δρόμος από το ποτάμι, δεν ήταν σαφές.

Κάπου σε αυτό το σημείο και ενώ είχα αρχίσει να την βρίσκω άρχισε πάλι η βροχή και το πήραμε προς τα πίσω ότι προλάβουμε.

Με ζέστη και με κρύο, με ήλιο και βροχή, σε βουνά και σε λαγκάδια, σε θάλασσες και ακτές, ένα πράγμα ήταν σταθερό, οι φωτογραφίσεις γάμου.

Βρεγμένοι και αυτοί άρχισαν να μαζεύουν τούλια και φορέματα. Φαντάζομαι να πάνε αλλού να βγάλουν φώτο.

Επιστρέψαμε να κάνουμε ένα ζεστό μπάνιο να συνέλθουμε λίγο από το κρύο και να στεγνώσουμε. Μόλις έπεσε το φως η υγρασία δάγκωνε, το βράδυ η θερμοκρασία πρέπει να έπεσε κάτω από τους 15, το οποίο δε φαίνεται πολύ, όμως όταν μένεις σε δωμάτιο που ο τοίχος είναι νοβοπάν και δεν έχει καμία θέρμανση, χοντρικά ότι κρύο έχει έξω έχει και μέσα. Και επειδή το έψαξα τότε, εκτός από ένα 4στερο στις παρυφές της πόλης, κανένα άλλο κατάλυμα δεν είχε θέρμανση. Μπρρρ!

 

[poised]

Σα Πα: Πήραμε τα βουνά

Το επόμενο πρωί ξυπνήσαμε με περισσότερο κρύο, χαμηλή νέφωση, αλλά τουλάχιστον χωρίς βροχή εκείνη την ώρα. Κατέβηκα πρώτος για πρωινό, είχε μία απίστευτη ηρεμία και ησυχία αλλά και παίζει 100% υγρασία.

Έκατσα στην άκρη του μπαλκονιού και έβλεπα στους πια πλημμυρισμένους ορυζώνες από κάτω γαλήνια βουβάλια, μέχρι που ήρθαν κάτι πάπιες και ξεκίνησαν να καθαρίζονταν στην σειρά όλες μαζί λες και ετοιμάζονταν για βόλτα.

Είχα μία απορία τι θα έχει για πρωινό μέχρι που ήρθε ο σύζυγος να παραγγείλω και μου είπε ότι το πρωινό εκείνη τη μέρα ήταν "χυμός και banana pancake, ότι άλλο θέλετε το πληρώνετε", δηλαδή ότι και την προηγούμενη. Μου έφυγε ένα μικρό γελάκι, περισσότερο γιατί σκέφτηκα την αντίδραση της βιετναμέζας και του απάντησα ότι μου αρέσουν πάρα πολύ τα banana pancake, αυτό θα φάμε. Προτιμούσα να πάμε στη πόλη να φάμε σαν άνθρωποι κάτι άλλο αν θέλαμε παρά να μας φέρει κανένα αυγό ή instant noodle σε τιμές fine dinning.

Στη συνέχεια φορέσαμε πάλι ότι είχαμε και δεν είχαμε, ανεβήκαμε στο μηχανάκι και ξεκινήσαμε για βόλτες χωρίς πλάνο. Το βουνό farsipan που αν και ακριβό για τα δεδομένα του ταξιδιού που έκανα, αξίζει να το επισκεφθείς, δεν είχε κανένα νόημα με τέτοια συννεφιά. Ακόμα και αν ήταν ανοιχτό το τελεφερίκ θα ήταν μία διαδρομή μέσα στο γκρι, πεταμένα λεφτά.

Ο οδηγός με το αδιάβροχο, η γυναίκα από πίσω με την κουβέρτα και το παιδί κρεμασμένο στην πλάτη.

Αυτό σαν υπενθύμιση ότι "δεν υπάρχει δε μπορώ, υπάρχει δε θέλω".

Αν ήταν άντρας θα ήμουν σίγουρος ότι "πότιζε" με θέα, τώρα τι κοίταζε αυτή δε ξέρω.

Από ένα σημείο και μετά είχαμε απομακρυνθεί τόσο από την πόλη και τον "πολιτισμό" που το καταλάβαινες, είχαν αλλάξει τόσο οι εικόνες, όσο και η ποιότητα του δρόμου, των σπιτιών και υποδομών.

Εδώ ο δρόμος άρχισε να κατεβαίνει από τα βουνά. Ήθελα πολύ να συνεχίσω, όμως ο μόνος τρόπος να επιστρέψουμε πίσω στη Σα Πα χωρίς να πρέπει να ανέβουμε πάλι το ίδιο σημείο ήταν είτε ένας κύκλος 200χλμ από τα βουνά, είτε ένας άλλος 90χλμ από τον κεντρικό δρόμο. Με τις συνθήκες που είχαμε δει σήμαινε 5-8 ώρες οδήγηση, δεν ήμασταν προετοιμασμένοι για τέτοια, οπότε γυρίσαμε πίσω από τον ίδιο δρόμο με μικρές αποκλίσεις.

Αυτό το σήμα δεν το καταλάβαινα. Προσοχή τσαντάκηδες; Πακέτα του άμαζον; Δίνονται φακελάκια; Τούνελ των βιενκόγκ κάτω από το δρόμο;

Αφού μπαίνει που μπαίνει το νερό στο δρόμο ας πλύνουμε και το μηχανάκι τζάμπα.

Τα παιδιά που περπατάνε μέχρι περίπου τα 3-4 τα βλέπαμε μόνα τους, κάποιες φορές μπορεί να ήταν κάποιο μεγαλύτερο (δηλαδή στα 5-6) που υπέθετα ήταν το "υπεύθυνο" για τα άλλα.

Εδώ ένα από τα μεγαλύτερα χωριά, που δεν είχε σχεδόν τίποτα. Αρχικά πίστευα ότι θα βρίσκαμε ένα καφέ ή κάτι "ντόπιο" να κάτσουμε, δεν υπήρχε τίποτα εκτός από ένα μαγαζί τύπου μπακάλικο. Φαντάζομαι που καιρός για χάσιμο και ποιος θα πάει να πληρώσει για φαγητό.

Ο κύριος στο μηχανάκι είναι λογικά ο πατέρας του παιδιού, εμείς στην ηλικία του πατέρα υποθέτω ούτε δίπλωμα για το μηχανάκι δεν επιτρέπουμε.

Ο βασικός δρόμος που περάσαμε και συνδέει τα χωριά.

Νομίζω καταλήξαμε πάλι πίσω στην πόλη, όπου για άλλη μία φορά μου φάνηκε τόσο αδιάφορη που ούτε φωτογραφία δεν έβγαλα.