Υεμένη Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια χώρα που τη λέγαν Υεμένη

[isabelle]

 

[hydronetta]

Χίλιες και μία νύχτες στη Sana’a

Φλεβάρης 2006

Μόλις που πρόλαβα την ανταπόκριση της πτήσης για Sana’a στο αεροδρόμιο του Dubai. Ευτυχώς, διότι δεν χρειάστηκε να εμπεδώσω την κιτσάτη αισθητική των χλιδάτων εμίρηδων με τους πλαστικούς κοκοφοίνικες να φωτίζονται υποβλητικά από τους πράσινους προβολείς.
Τι κι αν πέταξα εγώ, ίδια τύχη δεν επιφύλαξαν οι αερογραμμές τους για τη βαλίτσα μου που προσγειώθηκε στην γη του Βασιλείου του Σαβά μετά από δυό μέρες. Δεν γκρίνιαξα. Φτάνει που έφτασε τελικά και δεν ξέμεινα μ’ένα φορεμένο σώβρακο σ’όλο το ταξίδι.
Στην έξοδο του παρακμιακού αεροδρόμιου δέχτηκα με προθυμία την πρόταση ντόπιων να με πάρουν με το αμάξι τους μέχρι κάποια απόσταση από το ιστορικό κέντρο της Sana’a. Καλύπτοντας τα υπόλοιπα χιλιόμετρα ποδαράτος βομβάρδιζα με πρωτόγνωρες εικόνες τις αισθήσεις και τον εγκέφαλό μου. Βρισκόμουν στο σύγχρονο κομμάτι της πρωτεύουσας Sana’a. Κτήρια αδιάφορα. Όχι όμως κι ο κόσμος. Αυτοί δεν είχαν απαρνηθεί τις παραδοσιακές στυλιστικές επιλογές.

Οι γυναίκες σιωπηλές, απρόσιτες φιγούρες στο κατόπι των ανδρών τους, φυλακισμένες μέσα στο ολόμαυρο ολόσωμο niqab. Ακόμα και τ’ακροδάκτυλα δεν αφήνουν ακάλυπτα, φορώντας γάντια. Πολλές δεν αφήνουν ούτε το βλέμμα τους εκτεθειμένο.

Oι άνδρες φορούν ένα μακρύ φόρεμα, συνήθως άσπρο, από πάνω ένα σκούρο σακκάκι, γύρω από το κεφάλι μια μαντήλα και στη μέση στηριγμένη σε περίτεχνη ζώνη, η περήφανη τζαμπίγια. Η τζαμπίγια, δεν είναι δολοφονικό στιλέτο, είναι απόδειξη ότι το αγόρι ανδρώθηκε και δηλώνει αναλόγως ποιότητας κατασκευής το κοινωνικό status του ιδιοκτήτη.

Μια οι αυστηρές, αγέλαστες ανδρικές φυσιογνωμίες, μια οι τζαμπίγιες, μια και κάποια καλασνικοφ ζωσμένα στους ώμους, κλόνισαν την ψυχραιμία μου. This is Yemen! Απαγωγές αλλοδαπών, εμφύλιος στο βορρά, αστυνομικά μπλόκα κι όλα τ’απίθανα, δυνατά! Προσπάθησα να διασκεδάσω τις ανησυχίες μου και συνέχισα να βαδίζω μέχρι που ανακουφισμένος βρήκα καταφύγιο στην ασφάλεια του Αrabia Felix Hotel.
To ξενοδοχείο στεγάζεται σ’ένα παραδοσιακό πολυόροφο κτήριο της παλιάς Sana’a. Στενές απότομες σκάλες, τοίχοι από πέτρα, δωμάτια μινιμαλιστικά στην αισθητική που επιβάλλει η επιβλητική αυτή πόλη. Μικρά παράθυρα με πολύχρωμα τζάμια να βάφουν τους λευκούς τοίχους σαν το φώς του ήλιου παίζει το κρυφτούλι του. Ήταν η πρόγευση του παραμυθιού που ονομάζεται Sana’a. Oι χίλιες και μία νύχτες της Αραπιάς.

Το Αrabia Felix σε πρώτο πλάνο

​

Ο συνταξιδιώτης μου με το τραβελστορικό κωδικό snapper (τον οποίο κι ευχαριστώ διότι υπήρξε ο κατ’εξοχήν φωτογράφος του ταξιδιού) κατέφτασε με άλλη πτήση μέσα στη μαύρη νύχτα. Χωρίς πολλές διαδικασίες παρά τον άκρατο ενθουσιασμό “πού είμασταν και πού βρισκόμαστε”, επιβλήθηκε σιωπητήριον και κατάκλισις. Η επόμενη μέρα δεν συγχωρούσε χουζουρέματα.

Το πρωί ο ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου, αιγύπτιος στην καταγωγή, μας σύστησε τον οδηγό που θα αναλάμβανε τις τύχες μας το υπόλοιπο του ταξιδιού στην Υεμένη.
Ο Σουλτάν, ευτραφής, καθόταν νωχελικά καταγής και ίσα που μπήκε στο κόπο να κουνήσει τα φρύδια ζαρώνοντας το μέτωπο σε υποτυπώδη μουγκό χαιρετισμό.

Η πρώτη μου σκέψη σαν τον αντίκρυσα σ’αυτή τη κατάσταση αποχαύνωσης ήταν: “Βρε το κακομοίρη, θα πονάει. Τι οδοντικό απόστημα είν’τούτο; Τούμπανο το μάγουλό του”.
Ήμουν όμως αθώος κι ανυποψίαστος ακόμα. Διότι δεν ήταν φλεγμονή, δεν ήταν οίδημα, ήτο το… κατ! Το λουλούδι του Παραδείσου!

Το κάτ λοιπόν είναι ένα φυτό που χρησιμοποιείται ουσιαστικά ως ναρκωτικό. Ο “χρήστης” μασάει τα φρέσκα φυλλαράκια σαν μηρυκαστικό ώρες ατέλειωτες, διατηρώντας έναν πράσινο σβώλο ανάμεσα στο μάγουλο και τα δόντια (εξ’ου κι η αρχική μου εντύπωση) καταπίνοντας το χυμό. Λέγεται ότι περιορίζει το αίσθημα της πείνας, προκαλεί χαλάρωση, αίσθημα ευφορίας αλλά ταυτόχρονα σε διατηρεί και σε εγρήγορση. Α! Βελτιώνει και τη λίμπιντο…Αυτά στην καλή περίοδο. Διότι αν επί σειρά ετών έχεις βοσκήσει σαν ερύφιο τα μισά δενδρύλλια της αραβικής χερσονήσου, αρχίζουν τα παρατράγουδα με εκδήλωση καταθλιψης κι εξάντλησης.

Μη σας ξεγελάει το βουκολικόν του τοπίου. Φυτείες κατ είναι τα περισσότερα​

Το πρόβλημα είναι ότι στην Υεμένη, το κατ έχει γίνει τρόπος ζωής. Καταναλώνεται δημόσια από την πλειοψηφία του πληθυσμού. Θαρρείς κι η μόνη έννοια των κατοίκων μιας από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου είναι: “δως ημίν σήμερον το κατ το επιούσιον και για τον άρτον βλέπουμε”. Μέχρι κι η οικονομία περιστρέφεται γύρω από τη καλλιέργεια του κάτ διότι αποφέρει καλύτερο εισόδημα στο παραγωγό. Νερό μπορεί να μην έχουν να καλλιεργήσουν κανά ζαρζαβατικό, οι κατοφυτείες ποτίζονται συστηματικά και φυλάσσονται από ενόπλους παρακαλώ!

Παζάρι κατ​

Οι παράπλευρες βλαπτικές επιπτώσεις της υπερκατανάλωσης κατ έχουν να κάνουν και με το περιβάλλον.
Καθώς τα φυλλαράκια κατ πουλιούνται μέσα σε πλαστικές σακκούλες, θα βρεις εκατομμύρια από δαύτες πεταμένες στις άκρες των δρόμων στην ύπαιθρο.

Sana'a​

Πώς μπορώ με λόγια να περιγράψω τη Sana’a;
Όποιο κοσμητικό επίθετο κι αν ανασύρω απ’τη φαρέτρα της ελληνικής γλώσσας, φαντάζει λίγο γι’αυτήν την ανεπανάληπτη πόλη με την ανεπιτήδευτη γνησιότητα και μοναδική αισθητική.
Γιατί απλούστατα η παλιά Sana’a δεν μοιάζει με καμιά άλλη πόλη στο κόσμο ολάκερο.
Είναι το μοναδικό σκηνικό για τις χίλιες και μια νύχτες των παραμυθιών. Η θύμησή της σε συνοδεύει ολοζώντανα μια ζωή μ’ενα γλυκό αναστεναγμό.

Τι νόημα έχει να μιλήσω για αξιοθέατα. Αυτό το εξαιρετικό ομοιογενές αρχιτεκτονικό συνόλο που αντικατοπτρίζει τα χωροταξικά χαρακτηριστικά των πρώτων χρόνων του Ισλάμ είναι από μόνο του αξιοθέατο. Φωλιασμένη η Sana'a σε μια κοιλάδα σε υψόμετρο 2,200 μέτρων, μετράει ένα παρελθόν 2,500 ετών.

Εκεί μέσα στα μερικώς διατηρημένα τείχη της, στα πλακόστρωτα σοκάκια, ορθώνονται πυργόσπιτα από χώμα ή τούβλα στο χρώμα των άνυδρων βουνών εντυπωσιακά διακοσμημένα με γεωμετρικά μοτίβα από τούβλο και λευκό γύψο.

Τα σπίτια αυτά έχουν μια παραδοσιακή δομή.
Τα λιθόκτιστα ισόγεια ήταν αποθήκες και σταύλοι. Μια σκάλα οδηγεί στους πάνω ορόφους που περιλαμβάνουν διαδοχικά:
ένα μεγάλο κοινόχρηστο χώρο ως αίθουσα συνεδριάσεων για επαγγελματικές υποθέσεις,
το divan, μέρος αποκλειστικά για γιορτές και οικογενειακές συγκεντρώσεις,
μικρότερους ατομικούς χώρους διαβίωσης
και τέλος στο ρετιρέ, το mafraj, το χαγιάτι, με μεγάλα παράθυρα με θέα, όπου οι άντρες μαζεύονται το απόγευμα (ό,τι πρέπει για εργατοώρες μασήματος κατ).

Μιναρέδες διαπερνούν το ορίζοντα...

...και καταπράσινα μποστάνια είναι διάσπαρτα ανάμεσα στον πυκνό αστικό ιστό, τα τζαμιά, τα χαμμάμ και τα καραβανσεράγια.

Τα λιτά τζαμιά (απαγορευμένη δυστυχώς η είσοδος σε αλλόθρησκους)...

...οι λαβύρινθοι με τα σουκ όπου πουλιούνται από μπαχάρια, τεντζερέδια, τζαμπίγιες, μέχρι γαϊδούρια, σε καλούν να χαθείς ανάμεσα στο πολύχρωμο πλήθος ρουφώντας άπληστα τις εικόνες.

Μόνο σαν βρεθείς στην πιο επιβλητική πύλη της παλιάς πόλης, την Bab al Yemen, καλείσαι να ξαποστάσεις πίνοντας ένα τσάι παρέα με τους ντόπιους χαζεύοντας το αλισβερίσι.

Βab al Yemen

​

Η παλιά Sana’a δεν θα κερδίσει τον επισκέπτη για την νυχτερινή ζωή της. Θα πρέπει να αρκεστείς σε φρεσκοστημμένο χυμό ή ένα τσάι στα υπαίθρια καφενεία στη πλατεία Midan At-Tahrir αλλά στο σύγχρονο κομμάτι της πόλης. Ούτε γαστριμαργικά εύσημα λαμβάνει. Τα κεμπάμπ είχαν την τιμητική τους προς τέρψιν των γευστικών καλύκων μας, κι αυτά στο εστιατόριο του ξενοδοχείου μας.
Παράδεισο για shopping therapy σίγουρα δεν τη λες, εκτός κι είναι όνειρο ζωής για τις κυρίες να ραφτούν με πολύχρωμους ταφτάδες και πούλιες ή... να πρωτοτυπήσουν καμουφλάροντας ηδυπαθή lingerie κάτω από ένα αυστηρό niqab .

Οι περίτεχνες τζαμπίγιες από την άλλη είναι το καλύτερο αναμνηστικό που μπορείτε να αγοράσετε.

Μαζί με τον ανεκτίμητο θησαυρό των αναμνήσεων που κουβαλήσετε με τις αποσκευές σας!

 

[hydronetta]

View attachment 70720

Nα ολοκληρώσω το σενάριο;

 

[isabelle]

Αχ,τι παραμύθι είναι αυτό...!
Ρε κακούργε γιατί μου το κάνεις; Ακόμα έχω το μέιλ της κράτησης μου στο Arabia Felix για τις 26/2/2011, σ' ένα ταξίδι που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ αφού μας πρόλαβαν τα γεγονότα. http://en.wikipedia.org/wiki/Timeline_of_the_Yemeni_Revolution_(January_–_27_February_2012)
Και να πεις ότι βγήκε κάτι θετικό απ' αυτήν την εξέγερση, να πω κι εγώ χαλάλι, αλλά που τέτοια τύχη...
Και βεβαίως αναμένω φωτογραφίες του ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ των τζαμιών αφού ναι μεν υπάρχει απαγόρευση εισόδου στους αλλόθρησκους αλλά όχι για σε jihadi pig όπως ελόγου σου!

 

[isabelle]

Και το δικό μου συμπλήρωμα:

 

[chris7]

Καταπληκτικός !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Πρόλογος, φωτογραφίες, τα πάντα.

 

[malysa]

Τι κι αν πέταξα εγώ, ίδια τύχη δεν επιφύλαξαν οι αερογραμμές τους για τη βαλίτσα μου που προσγειώθηκε στην γη του Βασιλείου του Σαβά μετά από δυό μέρες. Δεν γκρίνιαξα. Φτάνει που έφτασε τελικά

Aλήθεια πως ειδοποιήθηκες ότι τελικά έφτασαν οι βαλίτσες?
(θυμήθηκα την ταλαιπωρία που είχαμε με την πτήση Ζανζιβάρη-Dar EsSalaam, λόγω της ελλείψεως συντονισμού και ενημέρωσης...)

Στην έξοδο του παρακμιακού αεροδρόμιου δέχτηκα με προθυμία την πρόταση ντόπιων να με πάρουν με το αμάξι τους μέχρι κάποια απόσταση από το ιστορικό κέντρο της Sana’a. Καλύπτοντας τα υπόλοιπα χιλιόμετρα ποδαράτος

και ωτοστόπ! Τολμηρός και αισιόδοξος όπως πάντα..

Πώς μπορώ με λόγια να περιγράψω τη Sana’a;
Όποιο κοσμητικό επίθετο κι αν ανασύρω απ’τη φαρέτρα της ελληνικής γλώσσας, φαντάζει λίγο γι’αυτήν την ανεπανάληπτη πόλη με την ανεπιτήδευτη γνησιότητα και μοναδική αισθητική.
Γιατί απλούστατα η παλιά Sana’a δεν μοιάζει με καμιά άλλη πόλη στο κόσμο ολάκερο.

Να γιατί περίμενα πως και πως αυτή την ιστορία σου!!
...Δεν ζηλεύω ΠΟΛΥ ...ζηλεύω ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ!

Μαζί με τον ανεκτίμητο θησαυρό των αναμνήσεων που κουβαλήσετε με τις αποσκευές σας!

Αυτος ο θησαυρός είναι που δεν μπορεί να αποτιμηθεί και να συγκριθεί με τίποτε!..........
(ελπίζω να συνεχισθεί ο συγγραφικός οίστρος σου, προς τέρψιν οφθαλμών, συναισθημάτων και γνώσεων μας! )

 

[babaduma]

Γιατί απλούστατα η παλιά Sana’a δεν μοιάζει με καμιά άλλη πόλη στο κόσμο ολάκερο.

Πόσο μεγάλη αλήθεια, πράγματι! Και για μια ακόμη φορά να σ'ευχαριστήσω που μού'δωσες την ευκαιρία να το διαπιστώσω κι εγώ ο ίδιος από κοντά. Δεν πρόκειται να το ξεχάσω ποτέ!

 

[hydronetta]

Πόσο μεγάλη αλήθεια, πράγματι! Και για μια ακόμη φορά να σ'ευχαριστήσω που μού'δωσες την ευκαιρία να το διαπιστώσω κι εγώ ο ίδιος από κοντά. Δεν πρόκειται να το ξεχάσω ποτέ!

Μοναδικό ταξίδι κι εκείνο. Μου φαίνεται όσο μεγαλώνω αναπολώ και συγκινούμαι περισσότερο από την ομορφιά των εικόνων που αντικρύσαμε.
Babaduma έχουμε χρέος έναντι της καταρρέουσας Υεμένης να ολοκληρώσουμε και την ιστορία για τη Σοκότρα έστω και μετά από χρόνια...

Aλήθεια πως ειδοποιήθηκες ότι τελικά έφτασαν οι βαλίτσες?

Αν δεν με απατά η μνημη μου έκανα δήλωση απώλειας αλλά οι εμίρηδες με ενημέρωσαν ότι ξέμεινε στο Ντουμπάι η βαλίτσα και θα ερχόταν με την επόμενη πτηση μετά από 2 μέρες. Όπερ και εγένετο. Την παραλάβαμε όταν ξεκινήσαμε το τουρ εκτός Σαναα

Αχ,τι παραμύθι είναι αυτό...!
Ρε κακούργε γιατί μου το κάνεις; Ακόμα έχω το μέιλ της κράτησης μου στο Arabia Felix για τις 26/2/2011, σ' ένα ταξίδι που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ αφού μας πρόλαβαν τα γεγονότα. http://en.wikipedia.org/wiki/Timeline_of_the_Yemeni_Revolution_(January_–_27_February_2012)
Και να πεις ότι βγήκε κάτι θετικό απ' αυτήν την εξέγερση, να πω κι εγώ χαλάλι, αλλά που τέτοια τύχη...
Και βεβαίως αναμένω φωτογραφίες του ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ των τζαμιών αφού ναι μεν υπάρχει απαγόρευση εισόδου στους αλλόθρησκους αλλά όχι για σε jihadi pig όπως ελόγου σου!

Και φαντασου ότι πέσαμε τις μέρες που δημοσιεύτηκαν τα πρώτα σκιτσάκια του Μωάμεθ στο Δανέζικο τύπο. Φετφά μοιράζανε έξω από τα τζαμιά. Κάποιοι ξανθοί γαλανομάτηδες αλλοδαποί είχανε κατουρηθεί από το φόβο τους. Εμείς ατάραχοι….
Μπήκαμε σε τζαμί αλλά όχι στη Sana'a. Ήταν στην Taiz και υπάρχει κι οπτικό υλικό.

 

[LULLU]

ειμαι και εγω απο τους τυχερους που επισκεφτηκα τη χωρα χρονια πριν...ευτυχως..ναστε καλα που μας ξυπνατε ωραιες αναμνησεις;..

 

[greco]

Καθε φορα τα ιδια,σκαμε απ τη ζηλεια μας κι ευχομαστε να εισαι καλα να ταξιδευεις και να διδασκομαστε απο τις ιστοριες σου.

 

[hydronetta]

Καθε φορα τα ιδια,σκαμε απ τη ζηλεια μας κι ευχομαστε να εισαι καλα να ταξιδευεις και να διδασκομαστε απο τις ιστοριες σου.

Δεν χρειάζεται να σκας από ζήλεια… πάρε βαλίτσα, (τα χάπια μας), διάθεση περιπέτειας και φύγαμε. Σου έχω εξαιρετικούς "προβληματικούς" προορισμούς