Καζακστάν Κιργιστάν Κάτω εκεί στ' απέραντα, στ' απέραντα λιβάδια ....

[travelbreak]

Αλλαγή προγράμματος. Πύργος Μπουράνα.

Το πρωί στο μικρό ξενοδοχείο δίπλα στη λίμνη Ισσύκ-Κουλ, που είχε και γιούρτες, πήραμε ένα μέτριο πρωινό, αλλά αρκετά χορταστικό. Εγώ έφαγα δύο τηγανιτά αυγά, λίγη μαρμελάδα με ψωμί καθώς και λίγο κεφίρ, ένα ποτήρι δηλαδή.

Στις 8:30 ήρθε ο Κανάτ για να μας μαζέψει. Εμείς αποχαιρετήσαμε όσους από τους ανθρώπους του ξενοδοχείου βρήκαμε και μπήκαμε στο αυτοκίνητο. Εκεί στο μικρό ξενοδοχείο υπήρχαν δύο γυναίκες με 6 μικρά παιδιά, αλλά άντρες δεν είδαμε. Φυσικά υπήρχαν, απλά εμείς δεν τους πήραμε χαμπάρι. Η γυναίκες ήταν δύο αδερφές που δούλευαν αυτό το ξενοδοχείο. Η μία, η οποία ήξερε και λίγα αγγλικά, είπε στο Γιάννη ότι είναι γιατρός και έφυγε από το Μπισκέκ για να έρθει στην επαρχία να βοηθήσει και την αδερφή της στον ξενώνα.

Το πρόγραμμα της σημερινής ημέρας είχε τελικό προορισμό την κωμόπολη Κοτσκόρ, Kochkor, αφού προηγουμένως θα πηγαίναμε σε μία κοιλάδα με το όνομα Shamsy. Όμως το πρόγραμμα μου φάνηκε πολύ φτωχό και είχε λίγη οδήγηση για τον Κανάτ. Επειδή όμως το πρόγραμμα των δύο επόμενων ημερών ήταν αρκετά βαρύ, όταν ήρθε να μας πάρει, του είπα να κάνουμε κάποιες αλλαγές στη διαδρομή και αυτός τις δέχτηκε. Χρειαζόμασταν επί πλέον μία βελτίωση, η οποία όμως προϋπέθεται ότι θα έπρεπε να αλλάξουμε (θα κάνουμε τράμπα) τις διανυκτερεύσεις εκείνης και της επόμενες ημέρας ώστε να βολευτεί το πρόγραμμα. Έτσι ο Κανάτ πήρε τηλέφωνο στα δύο ξενοδοχεία που θα μέναμε τις δυο επόμενες βραδιές και δεν είχαν καμία αντίρρηση να γίνει η αλλαγή. Αντί λοιπόν να κοιμόμασταν στο Κοσκόρ θα πηγαίναμε πρώτα στο Cholpon Ata και την επομένη στο Κοτσκόρ. Ο Κανάτ, μέχρι εγώ να αποφασίσω να τον επιλέξω για το ταξίδι μας, είχε κάνει ένα τυπικό πρόγραμμα, που έχρηζε αλλαγές και βελτιώσεις, εφόσον θα πραγματοποιούσαμε το ταξίδι μαζί. Τις αλλαγές αυτές δεν τις έκανε, οπότε αναγκαστήκαμε και τις κάναμε την τελευταία στιγμή.

Στις επόμενες φωτογραφίες είναι ένα νεκροταφείο. Τα περισσότερα νεκροταφεία τους έμοιαζαν με αρχαιολογικούς χώρους.

Η διαδρομή μας συνεχιζόταν κρατώντας μας αμείωτο ενδιαφέρον:

Η κοπέλα μιλούσε τέλεια αγγλικά και πουλούσε τοπικά προϊόντα. Εγώ αγόρασα κάτι μικρά λευκά τυράκια που ε΄χουν. Ήταν όμως πολύ αλμυρά.

Ιστορικό μνημείο θυμίζοντας σφαγή ντόπιων που δεν ήθελαν να πάνε να πολεμήσουν τους Τούρκους, τους οποίους θεωρούσαν αδέρφια τους:

Έτσι, μετά τις αλλαγές που κάναμε, βάλαμε πρώτο στόχο τον Πύργο στην Μπουράνα, Burana Tower, που ήταν παλιό Μουσουλμανικό θρησκευτικό κέντρο σε ένα από τους δρόμους του Μεταξιού. Νομίζω ήταν από τα πρώτα που ιδρύθηκαν στη χώρα. Μέχρι να φτάσουμε εκεί βέβαια κάναμε τις ανάλογες στάσεις, οι οποίες όμως δεν είχαν και τόσο ενδιαφέρον. Άλλωστε απομακρυνθήκαμε τελικά από την λίμνη Ισσύκ-Κουλ και πήγαμε προς τα δυτικά. Κατεβήκαμε και σε υψόμετρο περίπου 900 μέτρων από τα 1600 που έχει η λίμνη. Ο Πύργος στην Μπουράνα δεν μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση, αλλά νομίζω ότι αξίζει μία επίσκεψη λόγω της ιστορικής σημασίας του. Δεν μπορέσαμε να ανέβουμε επάνω στα 24 μέτρα ύψος που είχε, γιατί τα σκαλιά στο εσωτερικό του πύργου ήταν πολύ στενά και απότομα. Όμως κάναμε βόλτα στο μικρό μουσείο και σε κάποια υπαίθρια εκθέματα με προτομές από τάφους και πετρογλυφικές αναπαραστάσεις.

Μετά από μία ώρα περιήγηση πήραμε το δρόμο προς τα ανατολικά επιστρέφοντας αρχικά από τον ίδιο δρόμο. Είναι εκείνος ο οποίος συνδέει την λίμνη Ισσύκ-Κουλ με το Μπισκέκ. (Άλλωστε ο Πύργος που είχαμε πάει απείχε μόλις 80 χλμ από το Μπισκέκ.) Σε πάρα πολλά σημεία συναντούσαμε μηχανήματα και εργαζόμενους οι οποίοι έφτιαχναν το δρόμο, ο οποίος (μας είπε ο Κανάτ) θα κάνει τον γύρο της λίμνης. Κατά τα άλλα ο δρόμος που πηγαίνει προς το Μπισκέκ είναι αρκετά καλός, αλλά περνάει μέσα από ένα σωρό κατοικημένες περιοχές και έτσι το όριο των 90 χλμ. πέφτει συνέχεια στα 50. Ταυτόχρονα δεκάδες αστυνομικά οχήματα ελέγχουν την κυκλοφορία, με αποτέλεσμα πολλοί οδηγοί να βρίσκουν τον μπελά τους, γιατί είναι πολύ δύσκολο να τηρούν τα όρια ταχύτητας. Ευτυχώς τον δικό μας οδηγό δεν τον έγραψαν αν και μερικές φορές ξεπερνούσε τα όρια. Στην επιστροφή βάλαμε για στόχο την κοιλάδα Chon Kemin. Φυσικά αυτό που άξιζε ήταν η διαδρομή. Τραβήξαμε αρκετές φωτογραφίες στις συχνές στάσεις που κάναμε.

Ο οδηγός μας ήταν πολύ πρόθυμος σε όλα. Όχι μόνο σε εκείνα που του ζητούσαμε, αλλά και από μόνος του μας πρότεινε στάσεις, γιατί ήξερε πολύ καλά τους δρόμους. Είναι μικρός σε ηλικία, μόλις 29 ετών και είναι παντρεμένος και έχει και δύο παιδιά που ζουν το καλοκαίρι στην λίμνη Song-Kul, στην οποία έχει και μία επιχείρηση με γιούρτες την οποία δουλεύει με τη σύζυγό του. Μάλιστα μας έψηνε από χθες να ακυρώσουμε την κράτηση που έχουμε κάνει σε δύο γιούρτες ενός ξενοδοχείου και να πάμε στις δικές του γιούρτες. Εμείς, αν και δεν το θέλαμε τόσο, μας έπεισε και του είπαμε να επικοινωνήσει με τις γιούρτες που είχαμε κλείσει για να δει τι γίνεται. Όταν έκανε αυτό, του είπαν ότι αν δεν πάμε θα μας κρατήσουν τα μισά χρήματα, δηλαδή 60 δολάρια και από τους τέσσερις μας. Εκείνος συμφώνησε να του δώσουμε άλλα 60 και να πάμε σε αυτόν. Εμείς συμφωνήσαμε, αφού δεν θα είχαμε οικονομική διαφορά. Όμως και να είχαμε τελικά άξιζε αυτή η αλλαγή, κυρίως για τον Κανάτ, αφού είχε την ευκαιρία να μείνει με την οικογένειά του.

Τελικά ο Κανάτ είχε δύο γιούρτες ελεύθερες και μείναμε στο δικό του γιουρτοξενοδοχείο στη λίμνη Song-Kul. Εγώ ήλπιζα ότι το Booking.com δε θα μου έπαιρνε τελικά τα χρήματα των 60 δολαρίων από το άλλο γιουρτοξενοδοχείο. Όμως επειδή αυτό το ήξεραν οι ιδιοκτήτες του, έπαιρναν τον Κανάτ τηλέφωνο και τον ανάγκασαν να τα πληρώσει εκείνος. Εμείς δεν ξέραμε τίποτα μέχρι που ο Κανάτ μας ζήτησε αυτά τα χρήματα. Αν και του παραπονέθηκα ότι δεν έπρεπε να πληρώσει χωρίς να μας ρωτήσει, του δώσαμε τα 60 δολάρια. Η δικαιοσύνη εν μέσω γιουρτών επικράτησε!

Μετά και από την κοιλάδα Chon Kemin πήραμε το δρόμο για το Cholpon Ata, που είχαμε διαμονή σύμφωνα με την αλλαγή που είχαμε κάνει το πρωί. Πήγαμε σε ένα συμπαθητικό μικρό ξενοδοχείο με 22€ τη βραδιά. Είχαμε ένα καλό δωμάτιο, το οποίο όμως είχε πολύ μικρό μπάνιο, όπως γίνεται συνήθως σε αυτή τη χώρα. Φτάσαμε περίπου στις 6:30 αλλά σύντομα είχαμε βγει έξω και οι τέσσερις για να κάνουμε βόλτα να γνωρίσουμε αυτή την όμορφη πόλη. Είναι παραλιακή στη λίμνη Ισσύκ-Κουλ, στη βόρεια πλευρά της, και το ξενοδοχείο μας είναι πολύ κοντά στη λίμνη. Έτσι αρχικά κάναμε βόλτα σε κάποιες παραλίες και μετά μπήκαμε στην πόλη στον κεντρικό δρόμο να δούμε τι αξιόλογο έχει.


Κάνοντας βόλτα σχεδόν 2 ώρες καταλήξαμε λίγο πριν νυχτώσει σε ένα εστιατόριο για να φάμε πολύ ωραία σουβλάκια. Οι τιμές ήταν λίγο πιο τσιμπημένες από το Καζακστάν, αφού το κάθε σουβλάκι έκανε περίπου 3€. Στο Καζακστάν έκανε λιγότερο από δύο ευρώ το σουβλάκι. Όμως με δύο σουβλάκια χορταίνεις. Εμείς αγοράσαμε και μία μπύρα (1,5 λίτρα) από ένα διπλανό μαγαζί, αφού το εστιατόριο δεν προσέφερε μπύρες και ήπιαμε.

Το μαγαζί που καθίσαμε:

Περπατώντας αργά αργά επιστρέψαμε στο δωμάτιό μας για να ξεκουραστούμε. Το μικρό ξενοδοχείο μας είναι κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από ξύλο. Εξωτερικά το βλέπεις ότι είναι ξύλινο αλλά και στο εσωτερικό τα πάντα είναι ξύλινα. Συγκεκριμένα βλέπεις τα κομμάτια από τα χοντρά κλαδιά το δέντρων να είναι οριζόντια και κάποιοι εσωτερικοί τοίχοι να είναι και αυτοί φτιαγμένοι από ξύλο. Πάντως είδαμε πολλά σπίτια να είναι ξύλινα αλλά ξέραμε ότι οι τοίχοι τους στο εσωτερικό ήταν από λαμαρίνα. Δηλαδή έφτιαχναν ένα σπίτι από λαμαρίνες και από τη μία και την άλλη τους πλευρά έβαζαν ξύλα ή σοβάδες. Στα χωριά μάλιστα έβαζαν και λάσπη ανάμεσα στα ξύλα και εξωτερικά έβαζαν ένα πράγμα σαν σοβά, ο οποίος ήταν μάλλον και αυτός από λάσπη και μετά το έβαφαν. Γενικά στα χωριά τα σπίτια ήταν πολύ απλές κατασκευές.

Η ίδια η λίμνη Ισσύκ-Κουλ δεν είναι κάτι ιδιαίτερο. Μόνο στο Cholpon Ata είδαμε ωραίες παραλίες, αλλά μέχρι εκεί. Η ομορφιά της λίμνης έγκειται στις γύρω περιοχές, οι οποίες έχουν πολύ ωραία βράχια, δάση και γενικότερα όμορφη φύση. Το μέγιστο μήκος της λίμνης είναι κάπου 170 χιλιόμετρα και το μέγιστο πλάτος γύρω στα 70, ενώ η επιφάνειά της είναι περίπου 6.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Άρα είναι μία τεράστια λίμνη. Έψαξα στο ίντερνετ και είδα ότι η θερμοκρασία του νερού αυτή την εποχή ήταν περίπου 18 βαθμούς Κελσίου, ενώ το καλοκαίρι ανεβαίνει μέχρι τους 20 και σε ορισμένες παραλίες στους 21 βαθμούς. Αυτό σημαίνει ότι εγώ θα μπορούσα να κολυμπήσω τώρα για λίγα λεπτά και μέχρι ένα τέταρτο, αλλά θα κρύωνα, αυτό είναι σίγουρο. Είδαμε όμως αρκετούς ανθρώπους να κολυμπούν και βέβαια υπάρχουν πολλές εγκαταστάσεις με ξενοδοχεία σε παραλίες, που σημαίνει ότι ο κόσμος τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, που είναι το νερό πιο ζεστό, πηγαίνει για μπάνιο ή τέλος πάντων κάνει διακοπές στην θάλασσα όπως λέμε.

 

[travelbreak]

Στην ύπαιθρο του Κιργιστάν. Κοτσκόρ.

Το πρωί στο ξύλινο ξενοδοχείο μας, πήγαμε στο ισόγειο και ήπιαμε ένα καφέ με τον ήλιο να λάμπει ψηλά και τον καιρό να είναι πολύ καλός. Δεν είχαμε πρωινό σε αυτό το μικρό ξενοδοχείο και γι’ αυτό είχαμε πει στον οδηγό μας να έρθει στις 7:30 αντί για τις 8:30, που ερχόταν συνήθως, και να μας πάρει για τη σημερινή περιήγηση. Ήρθε στην ώρα του και φύγαμε αφού περάσαμε πρώτα από ένα σουπερμάρκετ να αγοράσουμε κάποια φαγώσιμα για πρωινό. Μετά εκείνος είχε την ιδέα να περάσουμε από μία περιοχή πολύ κοντά στην πόλη που μείναμε, για να δούμε ένα χώρο με πετρογλυφικά. Δεν είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον αλλά ήταν πολύ παλιές ζωγραφιές πάνω σε σχετικά μικρές πέτρες. Η ηλικία τους ξεκινούσε από πριν 3.000 χρόνια μέχρι και πριν από 1.000 χρόνια. Ευτυχώς είχε πινακίδες με απεικόνιση των σχεδίων, για να μπορούνε να ξεχωρίζουμε, αλλά όχι πάντα, τις ζωγραφιές που συνήθως ήταν αγριοκάτσικα ή κάποιο ελάφι.

Κατόπιν φύγαμε από κει για να περάσουμε από ένα φαράγγι που ονομάζεται Kok-Moinok. Ήταν στο δρόμο μας για το Kochkor με μία παράκαμψη περίπου 5 km σε χωματόδρομο. Ήταν ένα πολύ ενδιαφέρον φαράγγι, το οποίο είχε πολλά μονοπάτια πολύ στενά για να δεις τους σχηματισμούς των βράχων από τη διάβρωση του νερού και του αέρα. Όταν πήγαμε ήμασταν μόνοι μας, αλλά πολύ σύντομα ήρθαν και άλλα γκρουπ από τουρίστες. Εμείς μείναμε ενθουσιασμένοι από το θέαμα και πέρασε πολύ ευχάριστα μιάμιση ώρα κάνοντας βόλτες πάνω στα κατσάβραχα και μέσα στα μονοπάτια.

Φύγαμε από κει, σχεδόν μεσημέρι πια, για να πάμε στο Κοτσκόρ. Αλλά πριν καταλήξουμε εκεί είχαμε μια επίσκεψη στο φαράγγι Shamsy που βρισκόταν μετά από αυτή την πόλη. Ο καημένος ο οδηγός μας δεν είχε ξαναπάει εκεί. Έτσι αφού περάσαμε το μικρό χωριό με το ομώνυμο όνομα, προχωρήσαμε με το αυτοκίνητο. Πήρε κάποιον φίλο του και ρώτησε πού θα βρει αυτό το μέρος, αλλά δεν βοήθησε και πολύ. Βασικά δεν μπορούσαμε να το βρούμε. Αν και είχαμε internet ούτε και εκεί είχαμε κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Μπερδευόταν δυο ονομασίες: Shamsy και Shamshy. Εκείνο που ψάχναμε ήταν μια κοιλάδα σε σχετικά μεγάλο υψόμετρο, που πήγαιναν οι κτηνοτρόφοι το καλοκαίρι τα ζώα τους. Θεωρητικά ήταν πολύ όμορφο μέρος.

Ρωτήσαμε δυο ντόπιους, που έπιναν βότκα με κόκα κόλα στην ερημιά, οι οποίοι μας είπαν που να πάμε, αλλά μετά από λίγο διαπιστώσαμε ότι ο δρόμος ήταν πολύ κακός. Έτσι είπαμε στον Κανάτ να σταματήσει την οδήγηση και να πάμε κάπου αλλού. Έτσι κι αλλιώς θα βλέπαμε παρόμοια μέρη στο υπόλοιπο ταξίδι. Αυτός συμφώνησε και πήραμε ένα άλλο χωματόδρομο για να δούμε κάποια άλογα και μοσχάρια που έβοσκαν. Ήταν μία πολύ ωραία εικόνα και έγινε ακόμα πιο όμορφη όταν στο βάθος είδαμε ένα τεράστιο κοπάδι με αιγοπρόβατα να κατεβαίνει προς το ποτάμι για να πιει νερό και μετά να απομακρύνεται ξανά. Ταυτόχρονα ένας καβαλάρης ήρθε για να πάρει ένα άλογο μαζί του. Πριν το πάρει έπιασε την κουβέντα με τον Κανάτ και μας πρότεινε να ανέβουμε πάνω στα άλογά του. Έτσι απλά εγώ και ο Γιάννης ανεβήκαμε και βγάλαμε μερικές φωτογραφίες. Όταν πήγαμε να του δώσουμε κάποια χρήματα δεν τα δέχτηκε.

Φεύγοντας από εκεί η ώρα ήταν περίπου τρεις και ο Κανάτ για να μας ευχαριστήσει επειδή δεν είχαμε πάει στο φαράγγι, που ήταν στο πρόγραμμα μας, μάς πήγε να δούμε ένα ορυχείο αλατιού που απείχε μισή ώρα δρόμο από το Κοτσκόρ. Εκεί ένας ντόπιος, που δεν ήξερε καμία λέξη στα αγγλικά, μας ξενάγησε στις στοές του ορυχείου. Ήταν απλά ένα ορυχείο και τίποτα παραπάνω. Δεν είχε δηλαδή αυτές τις καλλιτεχνικές κατασκευές που έχουμε δει σε άλλες χώρες.

Είχε φτάσει ποια η ώρα για να πάμε στο κατάλυμά μας στο Κοτσκόρ. Το βρήκαμε πολύ εύκολα και ήταν αυτό που κανονικά θα μέναμε την προηγούμενη μέρα. Μας υποδέχτηκε ένας κύριος και μας έδωσε δύο σχετικά καλά δωμάτια, τα οποία όμως δεν έχουν δικιά τους τουαλέτα. Έχουμε συνηθίσει όμως στα δύσκολα και αυτό μας φαίνεται πολύ εύκολο. Αφού τακτοποιηθήκαμε ξεκινήσαμε και οι τέσσερις να κάνουμε μία βόλτα στην μικρή πόλη. Δεν είχε τίποτα ενδιαφέρον όμως για να δούμε και μετά από μία ώρα περπάτημα καταλήξαμε σε ένα πολύ καλό εστιατόριο. Εγώ έφαγα τηγανητό κρέας (αν και το περίμενα ψητό αφού έγραφε ο κατάλογος roasted) με τηγανιτά λαχανικά και ρύζι και ήταν αρκετά νόστιμα και σε ποσότητα ήταν πολλά ακόμα και για μένα.

Φυσικά γυρίσαμε στα δωμάτια με τα πόδια την ώρα που νύχτωνε, δηλαδή λίγο μετά τις 9:00 το βράδυ. Συνολικά και αυτή η μέρα θεωρώ ότι είχε το ενδιαφέρον της. Είδαμε πολύ όμορφες εικόνες και στο φαράγγι αλλά και στα βουνά και τα ποτάμια της περιοχής που μείναμε.
Η διαδρομές μας:

 

[travelbreak]

Tash Rabat και Naryn.

Μείναμε το βράδυ στο Κοτσκόρ, το οποίο σαν πόλη δεν έλεγε τίποτα, όπως πιστεύω και οι περισσότερες μικρές πόλεις στο Κιργιστάν. Το πρωί ξεκινήσαμε στις 7:30 με προορισμό το Tash Rabat. Βρίσκεται στο κέντρο του Κιργιστάν και αποτελεί ένα παλιό Καραβάν Σαράι στο δρόμο του μεταξιού. Μέχρι να φτάσουμε κάναμε περισσότερες από 5 ώρες, γιατί κάναμε συχνές στάσεις για φωτογραφίες. Αλλά και από μόνος του ο Κανάτ σταματούσε πολύ συχνά για τον ίδιο λόγο. Το Tash Rabat απέχει από το Naryn, που ήταν ο τόπος της αποψινής διαμονής μας, περίπου 2 ώρες.

Όταν φτάσαμε στο Naryn συνεχίσαμε τον δρόμο που πηγαίνει μέχρι την Κίνα και κάπου στρίψαμε αριστερά, και σε 14 χλμ είναι το παλιό Καραβάν Σαράι. Αυτά τα τελευταία χιλιόμετρα είναι χωματόδρομος σε σχετικά καλή κατάσταση, αλλά αυτό που εντυπωσιάζει είναι οι όμορφες εικόνες. Παντού βλέπεις γιούρτες, κοπάδια με άλογα, με αγελάδες, με πρόβατα και κατσίκες. Είδαμε και ένα γιακ. Στο ταξίδι αυτό πολλά γιακ δεν είδαμε. Μόνο αυτό και άλλη μια φορά μερικά, κοντά στη λίμνη Σονγκ. Οι περιοχές αυτές είναι σε μεγάλο υψόμετρο, γύρω στα τρία χλμ, και οι κτηνοτρόφοι φέρνουν τα κοπάδια το καλοκαίρι να βοσκήσουν. Το χειμώνα κατεβαίνουν στα πιο πεδινά μέρη. Το καλοκαίρι δεν επιτρέπεται όλα αυτά τα ζώα να είναι μέσα στα χωριά και έχει τόσο πολύ χορτάρι στα βουνά που οι βοσκοί τα πηγαίνουν εκεί για να βοσκήσουν. Το χαρακτηριστικό σε αυτές τις βόλτες που κάναμε είναι ότι πολλοί κτηνοτρόφοι προσφέρουν άλογα για ιππασία και πουλάνε γάλα αλόγων. Κάποια στιγμή ο οδηγός μας σταμάτησε για να αγοράσει ένα μπουκάλι και μας έδωσε να δοκιμάσουμε. Εγώ ήπια μόνο μία γουλιά και δεν μου άρεσε καθόλου γιατί ήταν αρκετά ξινό. Εκείνος όσο οδηγούσε το έπινε και ένιωθε πολύ χαρούμενος και ικανοποιημένος από τη γεύση.

Το Καραβάν Σαράι που πήγαμε ήταν αναπαλαιωμένο και μπαίνοντας μέσα ένιωθες πολύ κρύο. Όταν φτάσαμε δεν υπήρχαν άλλοι επισκέπτες και μια γριούλα (τι γριούλα δηλαδή, που μπορεί να ήταν νεότερη από εμένα) φορώντας ένα σωρό ρούχα μας άνοιξε. Σε λίγη ώρα είχαν καταφτάσει και άλλοι επισκέπτες, κυρίως ντόπιοι. Αν έξω είχε 12 βαθμούς μέσα μπορεί να είχε και 5 βαθμούς λιγότερους. Το κτήριο είχε το ενδιαφέρον του αλλά όχι ότι ήταν και κάτι ιδιαίτερα εντυπωσιακό. Όμως, όπως είπα, εντυπωσιακά ήταν τα τοπία μέχρι να φτάσουμε ως εκεί.

Στο χώρο μείναμε περίπου μία ώρα. Εκεί γύρω είχε πολλές γιούρτες, αν θέλει κάποιος να νοικιάσει για να μείνει. Άλλωστε δυο κοριτσάκια, με ελάχιστα αγγλικά που ήξεραν, μας ανέφεραν τις υπηρεσίες που διέθεταν οι γιούρτες και τα άλογα του μπαμπά τους. Το τοπίο εκεί έχει λίγα δέντρα και είναι καταπράσινο από το χορτάρι. Το ωραίο είναι ότι δεν έχει πολλά βράχια και οι λόφοι με το πράσινο χορτάρι έχουν μία ομαλή καμπυλότητα.

Κάναμε πολλές στάσεις κι όταν πηγαίναμε στο Τας Ραμπάτ, αλλά και στην επιστροφή. Δεν χορταίναμε να τραβάμε φωτογραφίες και ας ξέραμε ότι είναι παρόμοιες ή και τα ίδια σημεία τις πιο πολλές φορές. Στο δρόμο συναντήσαμε ένα νεαρό Τσέχο με το σακίδιο στην πλάτη να κάνει οτοστόπ. Πήγαινε ανατολικά προς την Κίνα. Γενικά στο Κιργιστάν κάνουν πολλοί οτοστόπ, κυρίως ντόπιοι. Ο Κανάτ μας είπε ότι αν σταματήσει κάποιος και τους πάρει στο τέλος πρέπει να του δώσουν κάποια λίγα χρήματα για τη μεταφορά. Μα και οι οδηγοί σε αυτό ελπίζουν.

Επιστρέψαμε στον Naryn, που είναι η μεγαλύτερη πόλη της περιοχής. Έχει πάρει το όνομά της από το ποτάμι που τη διασχίζει, και είναι από τα μεγαλύτερα της χώρας. Φτάσαμε περίπου στις 5:00 το απόγευμα και κλασικά, αφού ξεκουραστήκαμε μέχρι τις 6:30, βγήκαμε για μία βόλτα καθώς και για φαγητό. Τελικά το ξενοδοχείο που μένουμε είναι σχετικά μακριά από το κέντρο της πόλης, η οποία έχει 40.000 κατοίκους. Προσπάθησα να κλείσω όσο πιο κεντρικά μέρη για τη διαμονή μας, αλλά δε μου έβγαιναν πάντα. Αναγκαστήκαμε και πήραμε ένα ταξί και μας πήγε την απόσταση των πέντε χιλιόμετρων μέχρι το κέντρο. Όλη η πόλη είναι χτισμένη πολύ κοντά στον κεντρικό δρόμο που τη διασχίζει. Αυτός είναι και ο λόγος που είναι τόσο μακρόστενη.

Εκεί δεν είχαμε κάτι ιδιαίτερο να δούμε, σύμφωνα με το Google. Αλλά το ενδιαφέρον ήταν ότι περνώντας έξω από το θέατρο, μία κυρία μας έκανε νόημα να πάμε να δούμε μέσα στο κτίριο. Είδαμε ότι είχε παράσταση εκείνη την ώρα και οι άνθρωποι μας έβαλαν μέσα, χωρίς βέβαια να μας ζητήσουν εισιτήριο για να δούμε την παράσταση. Είχε δημοτικά τραγούδια, από ντόπιους να υποθέσω τραγουδιστές. Οι περισσότεροι ήταν γυναίκες, και μάλιστα μεγάλης ηλικίας, που τραγουδούσαν φορώντας παραδοσιακές στολές. Γι’ αυτό λέω ότι είχε αρκετό ενδιαφέρον και καθίσαμε περισσότερη από μισή ώρα.

Όταν βγήκαμε έξω είχε σχεδόν βραδιάσει και αποφασίσαμε να πάμε για φαγητό. Βρήκαμε ένα εστιατόριο και φάγαμε την πολύ πρωτότυπη πίτσα. Δεν πήραμε τίποτε άλλο γιατί ούτε διψούσαμε ούτε είχε μπύρα. Δεν πεινούσαμε περισσότερο και με μία μεγάλη πίτσα χορτάσαμε.

Όταν τελειώσαμε το φαγητό βγήκαμε έξω και είχε αρχίσει να βρέχει. Γι’ αυτό πήραμε πάλι ένα ταξί και δίνοντάς του λίγο παραπάνω από ένα ευρώ μας πήγε στο ξενοδοχείο μας.

Τελικά τα ταξί στο Κιργιστάν είναι πολύ φθηνά. Σίγουρα αν σε δουν τουρίστα μπορεί να σου πάρουν κάτι παραπάνω. Γι’ αυτό το να μας πάρει 100 som για να μας μεταφέρει το βράδυ μες στη βροχή για 5 χιλιόμετρα απόσταση, είναι τσάμπα. Άρα ο άλλος που μας πήρε 150 λίγο νωρίτερα για να μας πάει στο κέντρο, μάλλον μας «έκλεψε». Στις κωμοπόλεις υπάρχουν ταξί με ταμπέλα. Έτσι δεν υπάρχει ανάγκη για την Γιάντεξ. Μόνο στο Μπισκέκ τη χρησιμοποίησα πάλι.

Και το φαγητό φυσικά είναι πολύ φθηνό αφού φάγαμε την πίτσα πληρώνοντας λιγότερο από 7€. Μάλιστα εκεί που τρώγαμε την πίτσα έβλεπα στα άλλα τραπέζια να τρώνε κάτι λιχουδιές, που αν δεν φοβόμουν να μην την πατήσω σίγουρα θα δοκίμαζα από αυτά. Και όχι να φάω τρία κομμάτια πίτσα, 100% για λόγους ασφαλείας. Πάντως υπάρχουν διαφορές από μαγαζί σε μαγαζί. Για παράδειγμα έχουμε δει το ίδιο σουβλάκι σε μαγαζί με 150 som και σε άλλο μαγαζί με 250. Και η ποιότητα των μαγαζιών δεν είχε μεγάλες διαφορές. Σε πολλά εστιατόρια βρίσκεις να πιείς μπύρα αλλά σε άλλα δεν σου προσφέρουν. Εκεί που φάγαμε την πίτσα είχε ταμπελίτσα που έλεγε ότι απαγορεύεται το αλκοόλ.

Να κάνω τώρα μία μικρή σύγκριση ανάμεσα στο Κιργιστάν και στο Τατζικιστάν, που είχαμε πάει πέρυσι. Το Τατζικιστάν είχε μεγάλο ενδιαφέρον, αλλά αυτό κυρίως για τα βουνά του. Τα βουνά ήταν εντυπωσιακά και πιο πολύ πετρώδη με σχετικά λίγη βλάστηση και λιγότερο χορτάρι. Στο Κιργιστάν υπάρχουν βέβαια και βουνά πολύ ψηλά που βλέπεις τις κορυφές τους γεμάτες χιόνια, αλλά μέχρι τα 3 ή ίσως και παραπάνω χιλιόμετρα υπάρχουν βουνά τα οποία μοιάζουν με λόφους με πολύ απαλό ανάγλυφο, γι’ αυτό και τα ζώα ανεβοκατεβαίνουν τρώγοντας χορτάρι. Σε κάποια σημεία το Κιργιστάν μου θυμίζει την Μογγολία. Μιλώντας για βουνά λοιπόν το Τατζικιστάν μας είχε εντυπωσιάσει περισσότερο, αν και οι εικόνες του ήταν λίγο μονότονες. Εκείνη την ώρα όμως δεν το καταλάβαινες αυτό. Το Κιργιστάν έχει μεγαλύτερη ποικιλία. Αυτή η εναλλαγή του τοπίου είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Συνολικά λοιπόν θα έλεγα ότι το Κιργιστάν έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Πέρυσι δεν κάναμε πολύ περπάτημα, αφού μας πήγαινε το αυτοκίνητο εκεί που θέλαμε να δούμε κάτι και δεν χρειαζόταν να περπατήσουμε πάρα πολύ. Μάλλον έφταιγε και ο οδηγός μας ο οποίος ήταν καλός αλλά τεμπέλης. Στο Κιργιστάν όμως περπατάμε συνέχεια γιατί έχει φαράγγια τα οποία θέλουμε να δούμε από κοντά και κάποια άλλα μέρη με φυσική ομορφιά. Και ο Κανάτ είναι πολύ πρόθυμος, όπως έχω ήδη αναφέρει.

Να και η σημερινή μας διαδρομή, από το Κοτσκόρ στο Τας Ραμπάτ και μετά στο Ναρύν: