Πολωνία Η Πολωνία άργησε ένα χρόνο!

[giannismits]

Κρακοβία: Stare Miasto (Παλιά πόλη) II

Ξανά στην κεντρική πλατεία Rynek Główny…

Το άλλο χαρακτηριστικό σύμβολο της πλατείας είναι ο ύψους 70 μ. πύργος του Δημαρχείου. Ένας γοτθικός πύργος χτισμένος στις αρχές του 15ου αιώνα, ότι επέζησε από το δημαρχείο που καταστράφηκε το 1820 - τότε που ήταν το κύριο διοικητικό κτίριο της Κρακοβίας. Ημέρα Δευτέρα και η επίσκεψη στον πύργο είναι δωρεάν! Τέλεια.

Η είσοδος στον πύργο του δημαρχείου με ένα ζευγάρι λιονταριών

Μια στενή και απότομη σκάλα με 110 πέτρινα σκαλοπάτια μας οδήγησε στα δωμάτια του πύργου. Το δωμάτιο στον πρώτο όροφο είναι ένας από τους ομορφότερους γοτθικούς εσωτερικούς χώρους στην Κρακοβία. Το δωμάτιο στον 2ο όροφο έχει μια ξύλινη θολωτή οροφή. Στην αίθουσα αυτή παρουσιάζονται ανακατασκευές μεσαιωνικών αστικών φορεσιών. Στο δωμάτιο στον 3ο όροφο υπάρχουν αρχειακές φωτογραφίες και στον 4ο όροφο είναι ο παλιός μηχανισμός ρολογιού. Από τα παράθυρα του 4ου ορόφου που είναι η κορυφή του πύργου, απλώνεται η πανοραμική θέα της Κρακοβίας.

Άποψη της κεντρικής πλατείας και της εκκλησίας Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Άποψη του κάστρου Wawel

Θέα προς τα δυτικά της Κρακοβίας

Δίπλα από τον πύργο, σε μια γωνιά της πλατείας βρίσκεται το γλυπτό ‘’Eros bendato (Eros spętany)’’ του διάσημου Πολωνού γλύπτη Igor Mitoraj που τοποθετήθηκε στο σημείο αυτό το 2005.

Το κτίριο Sukiennice, η αίθουσα υφασμάτων

Στη Χριστουγεννιάτικη αγορά ξανά...

Δίπλα από την εκκλησία της Παναγίας, είναι η Plac Mariacki. Η περιοχή αυτή πριν το 1802 ήταν ένα νεκροταφείο. Η μικρή πλατεία είναι από τα πιο όμορφα μέρη στην παλιά πλατεία με την γοτθική εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας του 1402 και πολλά ακόμα ιστορικά κτίρια γύρω.

Από μια πύλη στην πλατεία Mariacki, περάσαμε στην μικρή αγορά Mały Rynek.
Η πλατεία μέχρι το 1820 ήταν η Αγορά Κρεοπωλείων.

Περπατήσαμε την οδό Stolarska και συναντήσαμε ακόμα μια εντυπωσιακή εκκλησία της πόλης, την γοτθική Εκκλησία Αγίας Τριάδος που ξεκίνησε να χτίζεται το 1241! Μετά τη μεγάλη πυρκαγιά στην Κρακοβία το 1850, η εκκλησία ανακατασκευάστηκε από το 1850 μέχρι το 1884.

Plac Wszystkich Świętych

Ακολουθήσαμε το δρόμο και βγήκαμε στην βασιλική οδό Grodzka για να κάνουμε την ίδια διαδρομή που είχαμε κάνει το προηγούμενο βράδυ. Η πεζοδρομημένη οδός Grodzka είναι από τους παλαιότερους δρόμους της Κρακοβίας πριν το 1257, που αποτελούσε ένα σημαντικό τμήμα της πρώιμης μεσαιωνικής εμπορικής διαδρομής. Αυτός ο γραφικός δρόμος είναι ένας ιστορικός δρόμος που οδηγεί από την κεντρική πλατεία προς το κάστρο Wawel. Κατά μήκος του δρόμου υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα κτίρια και πολλές εκκλησίες.

Η ρωμαιοκαθολική εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Παύλου είναι το πρώτο κτίριο μπαρόκ αρχιτεκτονικής στην Κρακοβία, με τον εντυπωσιακό φράχτη με τα γλυπτά των αποστόλων. Ακριβώς δίπλα είναι η Ρωμανική εκκλησία του Αγίου Ανδρέα, που χτίστηκε τον 13ο αιώνα σαν μια οχυρωματική εκκλησία που χρησιμοποιήθηκε για αμυντικούς σκοπούς. Απέναντι είναι η πλατεία Πλατεία Μαρίας Μαγδαληνής (Plac św. Marii Magdaleny), ανάμεσα στις ιστορικές οδούς Grodzka και Kanonicza.

Συνέχεια επί της Grodzka

Στο τέλος του δρόμου, η εκκλησία św. Idziego… πως μεταφράζεται αυτός ο άγιος θα σας γελάσω! Αυτή η μικρή ιστορική εκκλησία χτίστηκε το πρώτο μισό του 14ου αιώνα. Μπροστά από την εκκλησία βρίσκεται ένα μνημείο με τη μορφή σταυρού στη μνήμη των θυμάτων της Σφαγής του Κατύν (το έγκλημα των μαζικών εκτελέσεων χιλιάδων Πολωνών από την Ε.Σ.Σ.Δ. το 1940).

Πριν ανηφορίσουμε προς το κάστρο Wawel, περπατήσαμε την οδό Kanonicza. Η ιστορική οδός Kanonicza υπάρχει από το 1401 στον μεσαιωνικό οικισμό του Okół. Πολλά σπίτια αναγεννησιακά και μπαρόκ με διακοσμητικές πύλες έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα σ’αυτό το δρόμο όπως και στην οδό Grodzka.

Η εκκλησία Αγίων Πέτρου και Παύλου και η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα

Προς το κάστρο Wawel

Το κάστρο Wawel μας περίμενε...

 

[vangelis69]

Γιάννη είσαι εξαιρετικός!!Μπορώ να κάθομαι να σε διαβάζω με τις ώρες! έχοντας διαβάσει τις ιστορίες σου για Πράγα και Βουδαπέστη πριν από τα αντίστοιχα ταξίδια μου σε ευχαριστώ προκαταβολικά για τη βοήθεια που μου προσφέρεις για την καλοκαιρινή μου επίσκεψη σε Κρακοβία και Βαρσοβία!

 

[giannismits]

Κρακοβία: Κάστρο Wawel και παραποτάμια διαδρομή!

Το βασιλικό κάστρο Βάβελ (Zamek Królewski na Wawelu), βρίσκεται σε έναν βράχο ύψους 228 μέτρων, δίπλα στον ποταμό Βιστούλα και αποτελεί ένα συγκρότημα από μνημεία με εξαιρετικές ιστορικές και καλλιτεχνικές αξίες. Αυτό το ασυνήθιστο ιερό καθορίζει την ταυτότητα των Πολωνών, και είναι το εθνικό και πολιτιστικό τους σύμβολο. Το κάστρο ήταν έδρα πολωνών ηγεμόνων, η νεκρόπολη και ο τόπος όπου διαμορφώθηκε η ιστορία της Πολωνίας.

Το βασιλικό κάστρο περιλαμβάνει αρκετές μόνιμες εκθέσεις όπως επίσης και προσωρινές εκθέσεις. Τα κρατικά δωμάτια, βασιλικά ιδιωτικά δωμάτια, το θησαυροφυλάκιο και το οπλοστάσιο, Ανατολίτικη τέχνη, τα υπόγεια αρχαία ερείπια του λόφου, ο Πύργος Sandomierska και οι κήποι Wawel. Οι ώρες λειτουργίας των εκθέσεων και οι τιμές των εισιτηρίων ποικίλλουν εποχιακά και κάποια είναι κλειστά το χειμώνα. Αυτό που μας ενδιέφερε περισσότερο ήταν ο πύργος Sandomierska ένας από τους τρεις πύργους του πυροβολικού του κάστρου Wawel. Ο πύργος όμως ήταν κλειστός λόγω εποχής. https://wawel.krakow.pl/en/hours-tickets-reservations-luggage

Να σημειώσω σ’αυτό το σημείο πως στο λόφο του κάστρου βρίσκεται και ο Καθεδρικός Ναός της Κρακοβίας που είναι ένα ξεχωριστό ίδρυμα και στο Κέντρο Επισκεπτών του κάστρου δεν πωλούνται εισιτήρια για τον Καθεδρικό. Η είσοδος στον Καθεδρικό είναι δωρεάν ενώ για το καμπαναριό Sigismund, τους βασιλικούς τάφους, και το μουσείο του Καθεδρικού το εισιτήριο κοστίζει 14 ζλότι. http://www.katedra-wawelska.pl/en/katedra-wawelska/zaplanuj-wizyte/
Αυτά τα ολίγα. Δεν επισκεφτήκαμε κάποια έκθεση στο κάστρο ούτε τον καθεδρικό, όμως κάναμε μια πολύ ωραία βόλτα στον προαύλιο χώρο του, και είδαμε τη θέα από τα τείχη του.

Ανεβήκαμε από την σκάλα στην οδό Podzamcze που μας οδήγησε στην πύλη Herbowa.

Μνημείο Tadeusz Kościuszko και ο πύργος ρολογιού του Καθεδρικού

Μνημείο του Πάπα Ιωάννη Παύλου II

Ο καθεδρικός ναός ήταν ο τόπος στέψης πολωνών βασιλιάδων και ο τόπος ταφής τους μέχρι τη σύγχρονη εποχή. 17 βασιλιάδες και μέλη βασιλικών οικογενειών καθώς και πολιτικοί ηγέτες και εθνικοί ποιητές .

Το εκθεσιακό κέντρο του Βασιλικού κάστρου και ο πύργος Sandomierska

Προχωρήσαμε προς τα τείχη και στον Πύργο του κλέφτη (Baszta Złodziejska), και αντικρίσαμε για πρώτη φορά τον ποταμό Βιστούλα και την παραλιακή. Ακριβώς από κάτω ο Δράκος της Βάβελ, ένα από τα πιο διάσημα σύμβολα της Κρακοβίας.

Ξανά στην αυλή… το γλυπτό – μακέτα του Βασιλικού κάστρου Wawel!

Ο τοίχος της αυλής και ο πύργος Γερουσίας (Baszta Senatorska)

Με λίγη δυσκολία, από τον τοίχο είδαμε τη θέα της πόλης

Το προαύλιο του κάστρου και ο Καθεδρικός Ναός

Η πύλη Bernardyńska δίπλα από τον πύργο Sandomierska

Η θέα προς τον ποταμό

Περάσαμε την πύλη Bernardyńska και κατηφορίσαμε…

Η οδός Bernardyńska… έχουμε κατέβει το κάστρο…

Ο ήλιος δεν είχε δύσει ακόμα και έδινε ένα ωραίο χρυσαφί χρώμα στο κάστρο και στην όχθη του ποταμού.

Και φτάσαμε στον Δράκο της Βάβελ. Το γλυπτό του δράκου εκπροσωπεί τον θρυλικό Δράκο Βάβελ (Smok wawelski), μια ιστορία που δημιουργήθηκε στα τέλη του 12ου αιώνα. Ο δημιουργός του θρύλου αυτού ήταν ο Wincenty Kadłubek, συγγραφέας του Χρονικού της Ιστορίας της Πολωνίας, που θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ανθρώπους στην ιστορία της πολωνικής λογοτεχνίας και της ιστοριογραφίας και μερικές φορές αναφέρεται ως ο ‘’πατέρας της πολωνικής κουλτούρας’’. Το κρησφύγετο αυτής της μυθικής φιγούρας ήταν το Σπήλαιο του Δράκου (Smocza Jama) στους πρόποδες του λόφου Wawel πίσω από το άγαλμα. Το σπήλαιο έχει μήκος 270 μέτρα, εκ των οποίων τα 81 μέτρα είναι ανοιχτά στο κοινό από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο με 5 ζλότι.

Σ’αυτή τη σπηλιά λοιπόν, σύμφωνα με το θρύλο ζούσε ένα εξαιρετικά τρομακτικό τέρας, και κάθε βδομάδα απαιτούσε να το ταΐζουν με ένα συγκεκριμένο αριθμό βοοειδών. Εάν οι έποικοι δεν είχαν να του δώσουν τα βοοειδή που ήθελε, θα τους τιμωρούσε τρώγοντας τον αντίστοιχο αριθμό ανθρώπων. Ο Πολωνός άρχοντας, ο Grakch διέταξε τους γιους του να σκοτώσουν το τέρας . Μια λάθος κίνηση όμως θα μπορούσε να καταλήξει σε τραγωδία για τους δυο γιους του. Γι 'αυτό αποφάσισαν να κάνουν ένα κόλπο. Μέσα σε ένα κουφάρι αγελάδας έβαλαν θειάφι την οποία ο δράκος έφαγε με λαιμαργία! Αυτό το γεύμα ήταν το τελευταίο του αφού οι φλόγες έκαψαν τον δράκο εσωτερικά. Παρόλο που τα αδέρφια μπορούσαν να επιστρέψουν στον πατέρα τους ως ήρωες, ο νεώτερος σκότωσε τον μεγαλύτερο του αδερφό, φοβούμενος ότι θα του πάρει το θρόνο. Εν τω μεταξύ, η μάχη με το δράκο χρησιμοποιήθηκε ως δικαιολογία για το θάνατο του αδερφού του για να μην τον υποπτευθεί ο πατέρας του. Ο πατέρας ευχαρίστησε τον νεότερο γιο που σκότωσε το τέρας, και του ανακοίνωσε πως θα είναι ο διάδοχός του. Το έγκλημα αποκαλύφθηκε μετά από λίγα χρόνια και ο γιός του καταδικάστηκε σε αιώνια εξορία. Ως εκ τούτου, μετά τον Grakch, κανένας από τους γιους του δεν ανήλθε στο θρόνο, αλλά η κόρη του Wanda.

Η ιστορία του δράκου Wawel διαδόθηκε ευρέως σε σχολεία και βιβλία, καθώς και σε συλλογές πολωνικών θρύλων και παραμυθιών. Το 1972 τοποθετήθηκε στους πρόποδες του λόφου ένα άγαλμα 6 μέτρων του δράκου Wawel το οποίο δημιούργησε ο φημισμένος Πολωνός γλύπτης Bronisław Chromy. Το γλυπτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά ορόσημα της πόλης. Είναι ενδιαφέρον ότι το γλυπτό τροφοδοτείται από φυσικό αέριο, το οποίο κάνει το δράκο ... να βγάζει πραγματική φωτιά! Γι’αυτό και έχει γίνει τουριστική ατραξιόν μιας και ανά δέκα λεπτά όλο το 24ωρο ο δράκος βγάζει φωτιά. Ορίστε!

Αφού χαζέψαμε λίγο το δράκο, συνεχίσαμε στην παραποτάμια λεωφόρο του Βιστούλα, bulwar Czerwieński. Οι λεωφόροι μαζί με τα παρακείμενα τμήματα των επιχωμάτων του Βιστούλα, έχουν τη μορφή πάρκων και αποτελούν δημοφιλές μέρος αναψυχής με μονοπάτια πεζοπορίας και ποδηλατόδρομους. Στη λεωφόρο Czerwieński βρίσκεται η Aleja Gwiazd δηλαδή η Λεωφόρος των Αστέρων. Τι νομίζατε, πως μόνο στο Χόλυγουντ υπάρχει Λεωφόρος της Δόξας? Η Λεωφόρος των Αστέρων στον Βιστούλα τιμά μουσικούς και συγκροτήματα από την Πολωνία και τον κόσμο και το πρώτο αστέρι, μπήκε στις 28 Ιουνίου 2008 για τη Céline Dion! Τώρα που κολλάει η Céline Dion με την Πολωνία δεν ξέρω! Η λεωφόρος έχει επίσης αστέρια και αποτυπώματα χεριών από ανεξάρτητους σκηνοθέτες του κινηματογράφου.

Συνεχίσαμε τη βόλτα μας στην bulwar Czerwieński μέχρι το πάρκο μνήμης

Φτάσαμε μέχρι εδώ για να πάμε στο καφέ-εστιατόριο Oranżeria στον τελευταίο όροφο του 4στερου Hotel Kossak στην οδό plac Kossaka 1 για να δούμε τη θέα. Ανεβήκαμε αλλά τελικά φάγαμε άκυρο. Ένας σερβιτόρος μας ενημέρωσε πως το μπαλκόνι του καφέ Oranżeria λειτουργεί μέχρι τη 1 το μεσημέρι χειμερινό ωράριο. Λέμε οκ έχουμε εναλλακτική. Λίγα μέτρα μετά είναι το Sheraton Grand Krakow, στην οδό Powiśle 7 πολύ κοντά στο κάστρο. Στο Sheraton υπάρχει το Roof Top Terrace & Lounge Bar στον 5ο όροφο με επίσης ωραία πανοραμική θέα. Μπαίνουμε στο γκλαμουράτο ξενοδοχείο, ρωτάμε για το μπαρ του 5ου ορόφου και τρώμε και πάλι άκυρο! Το Roof Top Terrace & Lounge Bar είναι τελείως κλειστό το χειμώνα! Ε δεν ήταν γραφτό να δούμε πανοραμική θέα το κάστρο και τον ποταμό.

Περπατήσαμε ξανά την παραποτάμια διαδρομή, με κατεύθυνση αυτή τη φορά τη γέφυρα Grunwaldzki η οποία προσφέρει πολύ ωραία θέα του κάστρου από τη μια μεριά και από την άλλη την Βασιλική του Αρχάγγελου Μιχαήλ με τη Μονή καλογραιών στην Εβραϊκή συνοικία. Η 153 μέτρων γέφυρα Grunwaldzki φτιάχτηκε το 1972 και συνδέει την παλιά πόλη με την περιοχή Dębnik. Ο ήλιος πια είχε πέσει και είχε αρχίσει να σουρουπώνει. Η θέα προς το κάστρο είναι από τις ομορφότερες εικόνες στην Κρακοβία!

Το κάστρο από την απέναντι όχθη του ποταμού

Αφού περάσαμε τη γέφυρα βρεθήκαμε στον κυκλικό κόμβο Grunwaldzkie και στο σύγχρονο κτίριο του συνεδριακού και ψυχαγωγικού κέντρου ICE Krakow που φτιάχτηκε το 2014.

Στο βάθος πετούσε το Balon widokowy. Το Μπαλκόνι Παρατήρησης είναι ένα ιδιαίτερο αξιοθέατο στην Κρακοβία. Ο ελάχιστος χρόνος πτήσης είναι 10 λεπτά, η χωρητικότητά του είναι μέχρι 30 άτομα και συνήθως το ύψος που πετάει η γόνδολα είναι τα 150 μέτρα αν και το υψηλότερο δυνατό ύψος στο οποίο μπορεί να φτάσει η γόνδολα είναι 275 μέτρα. Ο αριθμός των επιβατών εξαρτάται από την ισχύ του ανέμου, τη θερμοκρασία και την ατμοσφαιρική πίεση και οι πτήσεις επίσης εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες καθ 'όλη τη διάρκεια του έτους, επτά ημέρες τη εβδομάδα. Το κόστος πτήσης με το μπαλόνι είναι 55,00 PLN (13€) τις καθημερινές και 69,00 PLN (16€) τα Σαβ/κα. Και η διεύθυνση είναι Ludwinowska, Bulwar Wołyński 2. http://balonwidokowy.pl/en/opis-przedsiewziecia-en/ Προσωπικά εγώ δεν θα τολμούσα πτήση με το μπαλόνι γιατί έχω υψοφοβία όπως και ο Rose έχει φοβία με τα εναέρια τελεφερίκ. Από την άλλη εγώ σας προτείνω να πετάξετε για να μας πείτε την εμπειρία σας!

Από την Bulwar Wołyński, απέναντι η εβραϊκή συνοικία με τη Μονή καλογραιών και την Βασιλική του Αρχάγγελου Μιχαήλ…

Είχε σουρουπώσει για τα καλά και επιστρέψαμε μέσω της γέφυρας Grunwaldzki στους πρόποδες του κάστρου, στην οδό Bernardyńska για την επιστροφή μας στην παλιά πόλη.

Μπορεί να είχε βραδιάσει όμως ήταν ακόμα μεσημέρι γύρω στις 4. Και εφόσον είχαμε τελειώσει την περιήγηση της ημέρας τι καλύτερο από μια στάση για φαγητό και ζεστασιά! Φτάνοντας και πάλι στο τέλος της οδού Grodzka, απέναντι από το κάστρο βρίσκεται το διάσημο εστιατόριο Pod Wawelem Kompania Kuflowa στην οδό Świętej Gertrudy 26/29.

Το εστιατόριο είναι πολύ μεγάλο κι ενώ είχε πολύ κόσμο πολύ εύκολα βρήκαμε τραπέζι. Το προσωπικό ήταν πολύ ευγενικό και η ατμόσφαιρα του μαγαζιού ζεστή και οικεία. Σίγουρα είναι δημοφιλές και στους τουρίστες αλλά και τι έγινε. Μπορεί να μην είχε σούπα σε ψωμί που ήθελα διακαώς όμως και η σουπίτσα γκούλας ήταν εξαιρετική και πλούσια. Ο Rose δεν ήταν σε φάση σούπας και καταβρόχθισε ένα τεράστιο πεντανόστιμο σνίτσελ. Μαζί με τις μπύρα και αναψυκτικό ο λογαριασμός ήρθε 47 ζλότι (11 ευρώ).

Κι ενώ είχε βραδιάσει, πήραμε το δρόμο της επιστροφής σιγά σιγά προς την κεντρική πλατεία μέσω της οδού Grodzka. Στην κεντρική πλατεία Rynek Główny το γνωστό σκηνικό, ενώ στην εξέδρα τραγουδούσε μια παιδική χορωδία με λίγο κόσμο να παρακολουθεί από κάτω.

Η Αίθουσα Sukiennice με την αγορά της…

Η Plac Szczepański από την οποία ξεκινήσαμε το πρωί…

Świętego Tomasza…

Στην οδό Świętego Tomasza 17 βρίσκεται ένα από τα πιο ατμοσφαιρικά καφέ στην παλιά πόλη, το Cafe Camelot. Έχω μεγάλη αδυναμία σε τέτοια σκοτεινά καφέ και ειδικά να τα επισκέπτομαι το Χειμώνα. Το Cafe Camelot λοιπόν δεν μου γλίτωσε!

Το καφέ είναι χωρισμένο σε τρία δωμάτια. Μεσαιωνική ατμόσφαιρα με χαμηλό φωτισμό, παλιούς πολυελαίους και παλιά έπιπλα, ιδιαίτερα αντικείμενα και μοναδική αισθητική. Εξαιρετικό. Τα γλυκά που φάγαμε μπορεί να μην ήταν τα ωραιότερα που έχουμε δοκιμάσει όμως αυτό που είχε σημασία ήταν ο εξαιρετικός χώρος και η ζεστή ατμόσφαιρα. Από τις πιο ωραίες στιγμές του ταξιδιού μας στην Κρακοβία!

Σε απόσταση αναπνοής από το Cafe Camelot, το ξενοδοχείο μας La Fontaine…

Επιστρέψαμε στη σοφίτα-σάουνα για λίγες ώρες ξεκούρασης. Δεν θέλαμε όμως να χάσουμε το βράδυ μας κι έτσι ντυθήκαμε και πάλι για τη νυχτερινή μας έξοδο. Δεν ήμασταν σίγουροι αν θέλαμε πάλι εστιατόριο ή να πάμε κάπου για καμιά μπύρα. Τελικά επιλέξαμε τη δεύτερη επιλογή. Κι επειδή δεν ήμασταν για πολλά πολλά μιας και τα πόδια μας πονούσαν από το περπάτημα της μέρας, μείναμε στην παλιά πόλη και πήγαμε μέχρι το House of Beer, στην οδό Świętego Tomasza 35. Η μπυραρία δεν μπορώ να πω πως μας ξετρέλανε σαν χώρος αν και είναι από τις πιο πολυδιαφημισμένες και δημοφιλείς στην παλιά πόλη αλλά πιο πολύ απογοητευτήκαμε που εκείνη την ώρα δεν σέρβιραν φαγητό. Έτσι ήπιαμε τις μπύρες μας και λίγη ώρα μετά αποχωρήσαμε.

Η ώρα ήταν μετά τις 12 και ξέραμε πως η αναζήτηση για φαγητό θα ήταν δύσκολη υπόθεση. Ψάξαμε κάποια μαγαζάκια με γρήγορο φαγητό όπως το Pierogarnia που έχει πιερότζι, κάποια μπεργκεράδικα, πιτσαρίες κτλ. αλλά ήταν κλειστά. Η food market στην πλατεία είχε κλείσει φυσικά. Και μέσα σε όλα αυτά να έχουμε τους κράχτες των μπουρδέλων να μας κυνηγούν. Ήταν η ώρα που ήταν peak η δραστηριότητα στα κωλόμπαρα οπότε οι κράχτες ήταν πιο ενοχλητικοί από ποτέ. Το κλου ήταν μια κράχτης-λολίτα που δεν έλεγε να μας αφήσει. Το περιέγραψα στο πρώτο κεφάλαιο αλλά δεν γίνεται να μη το αναφέρω πάλι. Είχαμε λοιπόν την πείνα μας είχαμε κι αυτή να μας κυνηγάει.

-Γεια σας αγόρια. Ελάτε στο μαγαζί μου έχω ωραία pussy.
-Όχι ευχαριστούμε.
-Μα γιατί θα σας πάρουν και πίπ@.
-Όχι ψάχνουμε εστιατόριο να φάμε (και το λέμε με εκνευρισμό του τύπου παράτα μας)
-Τι θέλετε να φάτε?
-Δεν απαντάμε (και συνεχίζουμε να περπατάμε για να μας αφήσει σε ησυχία)
-Ελάτε στο μαγαζί μου να φάτε pussy!

Ευτυχώς μας άφησε μετά την αδιαφορία μας και πήγε στην αρχική της θέση! Τελικά η λύση στην πείνα μας βρέθηκε και ήταν πολύ κοντά στο ξενοδοχείο μας. Τι άλλο? Κεμπάπ! Από έναν ευγενέστατο πακιστανό που μας ετοίμασε δυο σπέσιαλ τυλιχτά με γύρο κοτόπουλο τα οποία καταβροχθίσαμε στο δωμάτιο! Έτσι ελαφριά πέσαμε για ύπνο!

 

[giannismits]

Γιάννη είσαι εξαιρετικός!!Μπορώ να κάθομαι να σε διαβάζω με τις ώρες! έχοντας διαβάσει τις ιστορίες σου για Πράγα και Βουδαπέστη πριν από τα αντίστοιχα ταξίδια μου σε ευχαριστώ προκαταβολικά για τη βοήθεια που μου προσφέρεις για την καλοκαιρινή μου επίσκεψη σε Κρακοβία και Βαρσοβία!

Σ'ευχαριστώ Βαγγέλη! Το καλοκαίρι ε? Ωραία εποχή. Νομίζω θα ευχαριστηθείς και τις δύο πόλεις. Σίγουρα η Κρακοβία θα είναι πολύ πιο ωραία το Καλοκαίρι.

 

[giannismits]

Κρακοβία: Καζιμιέρζ, η Εβραϊκή συνοικία!

Η σημερινή μέρα θα ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα μιας και είχα διαβάσει πολλά για το Καζιμιέρζ και ανυπομονούσα να περπατήσω σ’αυτή την εναλλακτική και πολύ διάσημη συνοικία της Κρακοβίας. Από το πάρκο Płatny κατεβήκαμε την υπόγεια διάβαση και περάσαμε στην απέναντι μεριά, στην plac Jana Nowaka Jeziorańskiego εκεί που βρίσκεται και η κεντρική είσοδος του εμπορικού Galeria Krakowska.

Από ένα ψιλικατζίδικο στην υπόγεια διάβαση είχαμε αγοράσει εισιτήρια για το τραμ, κι έτσι από τη στάση Teatr Słowackiego πήραμε το τραμ και κατεβήκαμε στη στάση Stradom, στα όρια της Εβραϊκής συνοικίας.

Το Kazimierz η πρώην Εβραϊκή συνοικία της Κρακοβίας βρίσκεται νότια από την παλιά πόλη και συνορεύει με τον ποταμό Βιστούλα. Οι Εβραίοι άρχισαν να εγκαθίστανται στην Κρακοβία τον 13ο αιώνα και έκτοτε η δραστηριότητα τους ήταν έντονη. Από τον 15ο αιώνα ζούσαν κυρίως σε ένα τμήμα της Κρακοβίας το Kazimierz. Από τα τέλη του 19ου αιώνα, οι Εβραίοι συμμετείχαν ενεργά στην επέκταση της περιοχής ως επενδυτές, τραπεζίτες, οικοδόμοι εργολάβοι και αρχιτέκτονες και ήταν εξαιρετικά δραστήριοι στην Κρακοβία όπου έχτισαν 6 συναγωγές. Πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ζούσαν στην Κρακοβία περίπου 64.000 Εβραίοι (το ένα τέταρτο του πληθυσμού της πόλης). Μέχρι το 1939, οι Εβραίοι δημιούργησαν μια ανεπτυγμένη κοινωνική υποδομή και το Kazimierz ήταν το ιδανικό μέρος εβραϊκής κοινότητας και για την υπόλοιπη Πολωνία.

Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν σίγουρα η πιο δραματική και συγκλονιστική περίοδος για τους Εβραίους στην Πολωνία. Από το 1939 εκτοπίστηκαν από την Κρακοβία. Το 1941 οι Εβραίοι απομακρύνθηκαν βίαια από τα σπίτια τους και μεταφέρθηκαν στο Podgórze, στο οποίο δημιουργήθηκε το γκέτο που ήταν εντελώς κλειστό από άλλα μέρη της πόλης. Ακολούθησε λιμοκτονία, θάνατος και δυστυχία. Οι περισσότεροι που επέζησαν δολοφονήθηκαν κατά την εκκαθάριση του γκέτο ή μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μετά τον πόλεμο μόνο το 10% των Εβραίων της Κρακοβίας επέζησε από τον πόλεμο, πολλοί από αυτούς με τη βοήθεια του Γερμανού επιχειρηματία Oskar Schindler. Το μεγαλύτερο έγκλημα της ανθρωπότητας, το Ολοκαύτωμα μείωσε δραματικά τον πληθυσμό των Εβραίων σε όλη την Πολωνία. Από τα 3 εκατομμύρια Εβραίους σε όλη τη χώρα, επέζησαν περίπου οι 10 χιλιάδες, και οι περισσότεροι από αυτούς δεν επέστρεψαν στην Πολωνία.

Αυτό που είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το πώς ο πολύ μικρός πληθυσμός των Εβραίων στην Κρακοβία έκαναν το Kazimierz έναν τόπο μεγάλης πολιτιστικής σημασίας, και έχει αναβιώσει την πολιτιστική του ταυτότητα και την παράδοση η οποία μετά από χρόνια ξαναγεννιέται με εντυπωσιακό ρυθμό. Σήμερα λειτουργούν και πάλι επτά συναγωγές και τα παραδοσιακά φεστιβάλ πολιτισμού των Εβραίων είναι από τα κύρια πολιτιστικά γεγονότα της πόλης. Είναι μια περιοχή, ζωντανή με πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή, που προσελκύει ιδιαίτερα εκείνους που θέλουν να νιώσουν μια μποέμικη ατμόσφαιρα στην Κρακοβία. Το Kazimierz έχει αμέτρητα ατμοσφαιρικά και ιδιαίτερα καφέ, μπαρ και εστιατόρια καθώς και στούντιο και γκαλερί τέχνης που είναι δύσκολο να τα συγκεντρώσεις σε μια λίστα. Εγώ είχα κάνει έναν καλό προγραμματισμό για τη διαδρομή που θα ακολουθούσαμε ώστε να μη χάσουμε πολλούς ξεχωριστούς δρόμους και μοναδικά κτίρια καθώς και πολλά ακόμα σημεία ενδιαφέροντος στην συνοικία. Το Καζιμιέρζ είναι ένα μέρος που μοιάζει λίγο διαφορετικό από την υπόλοιπη πόλη και το νοιώσαμε από τη πρώτη στιγμή!

Ήταν πριν τις 9 και στους δρόμους επικρατούσε ερημιά. Μόνο εμείς κυκλοφορούσαμε και ψάχναμε την είσοδο για το μοναστήρι św. Pawła Pierwszego Pustelnika – Paulinów. Δεν ξεκινάμε λοιπόν από το κέντρο του Καζιμιέρζ αλλά από το νοτιοδυτικό άκρο της Εβραϊκής συνοικίας. Από την οδό Paulińska βρήκαμε την αυλόπορτα της ψηλής περίφραξης και μπήκαμε στο μεγάλο προαύλιο. Το συγκρότημα περιλαμβάνει τη Μονή καλογραιών, τη Βασιλική του Αρχάγγελου Μιχαήλ, την εντυπωσιακή λίμνη με το άγαλμα του Αγίου Stanisława (Sadzawka św. Stanisława) και το Βωμό των Τριών Χιλιετιών (Ołtarz Trzeciego Tysiąclecia). Το μέρος είναι πολύ γαλήνιο δίπλα στον ποταμό και μπροστά από το περιφραγμένο πάρκο Ogrody Ojców Paulinów. Ήμασταν μόνοι μας και απολαύσαμε την ηρεμία του τοπίου και τα εντυπωσιακά θρησκευτικά κτίρια.

Ο βωμός των Τριών Χιλιετιών, στέκεται στην αυλή του μοναστηριού από το 2008. Στον ετήσιο διαγωνισμό για το χειρότερο νέο αρχιτεκτονικό στοιχείο της Κρακοβίας πήρε την πρώτη θέση καθώς θεωρήθηκε πως το μνημείο αυτό κατέστρεψε το περιβάλλον. Ωραία πρωτιά!

Το μοναστήρι και η εκκλησία

Λίμνη św. Stanisława

Η έξοδος στην οδό Skałeczna

Βγήκαμε από την αυλή του μοναστηριού και συνεχίσαμε από την οδό Skałeczna. Ευθεία στα λίγα μέτρα η μεσαιωνική Ρωμαιοκαθολική εκκλησία Αγίας Αικατερίνης και Αγίας Μαργαρίτας (św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty).

Οδός Skałeczna

Και φτάνουμε στην καρδιά της Εβραϊκής συνοικίας. Εδώ είναι μαζεμένα όλα τα αξιοθέατα, τα ξεχωριστά σοκάκια, οι συναγωγές, οι μικρές πλατείες, τα γκράφιτι. Εδώ είναι μαζεμένη αυτή η διαφορετική ατμόσφαιρα που κάνει το Καζιμιέρζ να ξεχωρίζει από την υπόλοιπη πόλη.
Στην οδό Bożego Ciała 18, I'm happy again!

Στην οδό Beera Meiselsa είναι ένα από τα πιο διάσημα σοκάκια της συνοικίας. Μια αυλή που έχει όλη την ατμόσφαιρα του παρελθόντος και έγινε διάσημη μετά το 1993 όταν στο μέρος αυτό διαδραματίστηκε μια σκηνή από το αριστούργημα του Στίβεν Σπίλμπεργκ, ‘’Η Λίστα του Σίντλερ’’. Γι’αυτό και το σημείο αυτό είναι γνωστό ως Schindler's List Passage.

Στο 0:44

Το σοκάκι μας έβγαλε στην οδό Józefa έναν από τους πιο διάσημους δρόμους του Kazimierz. Είναι ένας δρόμος με καλλιτεχνική αύρα με πολλές αίθουσες τέχνης, καταστήματα με αντίκες, και ατμοσφαιρικά καφέ και εστιατόρια.

Η street art στο Kazimierz είναι παντού και είναι εντυπωσιακή. Σε πολλά σημεία υπάρχουν τοιχογραφίες που σε κάνουν να σταματάς και να αναρωτιέσαι τι θέλει να δείξει ο καλλιτέχνης. Οι τοιχογραφίες επικεντρώνονται κυρίως στην εβραϊκή ιστορία της περιοχής και είναι όλες δημιουργικές και πρωτότυπες! Μια απ’αυτές στη οδό Józefa 7 είναι το Historical Mural που απεικονίζει πέντε πορτρέτα Πολωνών που συνδέονται με την εβραϊκή συνοικία.

Λίγο μετά είναι η Ορθόδοξη Συναγωγή Wysoka και η Συναγωγή Kowea Itim le-Torah

Το κέντρο της εβραϊκής συνοικίας είναι η plac Nowy, δηλαδή η Νέα πλατεία. Κι ενώ η κεντρική πλατεία της παλιάς πόλης Rynek Główny είναι η φωτογενής βιτρίνα της Κρακοβίας, η plac Nowy έχει καθιερωθεί ως το πνευματικό κέντρο της υποκουλτούρας! Χωρίς τη λαμπρότητα της Παλιάς Πόλης, η Plac Nowy είναι ένα απλό τετράγωνο με τσιμέντο που είναι γεμάτο με πάγκους που πωλούν ψιλοπράγματα, με ταπεινά ταχυφαγεία και με αυτοκίνητα που προμηθεύουν την αγορά τροφίμων. Με λίγα λόγια είναι μια λαϊκή αγορά. Είναι όμως κάτι εντελώς διαφορετικό από την Παλιά Πόλη που κατά τη γνώμη μου έχει γοητεία! Το χαρακτηριστικό της πλατείας είναι η ροτόντα στο κέντρο που περιλαμβάνει μικρά μαγαζάκια γρήγορου φαγητού.

Η πλατεία εκείνη την ώρα άρχισε σιγά σιγά να ξυπνάει και να στήνονται οι πάγκοι με το εμπόρευμα. Κάποιοι εργάτες έτρωγαν την πρωινή τους σούπα, και αστυνομικοί το ξακουστό σνακ zapiekanki που είναι μια πίτσα σε ψωμί. Όλοι τριγυρνούν εδώ. Γύρω από την πλατεία υπάρχουν δεκάδες καφέ, μπαρ και εστιατόρια και όλα συνθέτουν μια μποέμικη ατμόσφαιρα που κάνει αυτό το μέρος τόσο μοναδικό.

Πριν συνεχίσουμε στα ενδότερα του Καζιμιέρζ , κάναμε ένα διάλειμμα για πρωινό σε ένα πολύ γνωστό καφέ στην οδό Beera Meiselsa 20, το ρουστίκ καφέ Mleczarnia (ακριβώς απέναντι από την είσοδο του Schindler's List Passage). Ήταν λίγο μετά τις 10 και το μαγαζί μόλις είχε ανοίξει. Οι μοναδικοί θαμώνες λοιπόν ήμασταν εμείς. Η εσωτερική διακόσμηση είναι εξαιρετική και νοιώσαμε σαν να βρισκόμασταν σε ένα παλιό εβραϊκό σπίτι άλλων εποχών. Ένας ατμοσφαιρικός ζεστός χώρος γεμάτος παλιές φωτογραφίες Εβραίων που ζούσαν στην περιοχή, vintage έπιπλα και αντικείμενα. Το συγκεκριμένο καφέ όπως και όλα στην περιοχή είναι και για πρωινό, και για καφέ, και για αργά τη νύχτα για ποτό. Έτσι ολομόναχοι φάγαμε το πρωινό μας το οποίο δεν μπορώ να πω πως ήταν αυτό που περίμενα, διότι πρωινό χωρίς αυγά δεν είναι σωστό πρωινό! Τουλάχιστον μας αποζημίωσε ο ατμοσφαιρικός χώρος αν και θα προτιμούσα να είχε κόσμο!

Πήγαμε και πάλι στην plac Nowy και συνεχίσαμε από την οδό Estery και μετά από την Miodowa. Στην οδό Miodowa σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους βρίσκονται η Συναγωγή Tempel και η Συναγωγή Kupa καθώς και το Εβραϊκό κοινοτικό κέντρο της Κρακοβίας.

Η οδός Szeroka είναι από τους πλέον φωτογραφημένους δρόμους του Καζιμιέρζ με τις χαρακτηριστικές ταμπέλες του προπολεμικού εστιατορίου Once Upon A Time | Chajim Kohan. Ο δρόμος οδηγεί στην μεγάλη πλατεία της Εβραϊκής συνοικίας.

Η πλακόστρωτη οδός Szeroka που είναι ουσιαστικά πλατεία, μου φάνηκε ιδιαίτερα ατμοσφαιρική αλλά αν έλειπαν τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα θα ήταν ακόμα ωραιότερη. Είναι από τα βασικά μέρη που γυρίστηκαν σκηνές για τη Λίστα του Schindler. Η οδός Szeroka ήταν το επίκεντρο της εβραϊκής συνοικίας με μια αγορά γύρω από την οποία επικεντρώθηκε η ζωή των κατοίκων και με τέσσερις συναγωγές, κάτι που δεν υπήρχε πουθενά αλλού στην Ευρώπη! Στην πλατεία σώζονται πολλά μνημεία της εβραϊκής κουλτούρας καθώς και το Παλαιό εβραϊκό κοιμητήριο της Κρακοβίας Cmentarz Remuh.

Μπήκαμε στην αυλή της Συναγωγής Poppera η οποία έχει τοποθετημένο στον τοίχο της αυλής έναν όμορφο πίνακα σε καμβά με εβραϊκά σύμβολα.

Κάποτε οι Εβραίοι με τις μακριές ρόμπες και τα ψηλά καπέλα περπατούσαν κατά μήκος των δρόμων, τα κεριά έλαμπαν στα παράθυρα και οι συναγωγές γέμιζαν με κόσμο για την προσευχή! Η Szeroka μπορεί να είναι ένα από τα πιο τουριστικά μέρη της Κρακοβίας με πλήθος από καφέ και εστιατόρια, πολλά από αυτά όμως δίνουν έμφαση στις εβραϊκές παραδόσεις και σε μεταφέρουν σε μια εποχή που δεν υπάρχει πια!

Στο άκρο της Szeroka είναι η Παλαιά Συναγωγή, Stara Synagoga. Η παλιά συναγωγή πιθανότατα χτίστηκε το δεύτερο μισό του 15ου αιώνα από Τσέχους Εβραίους που ήρθαν στην Κρακοβία το 1389. Είναι μια από τις παλαιότερες επιζώντες συναγωγές στην Πολωνία και ένα από τα πιο πολύτιμα μνημεία της εβραϊκής θρησκευτικής αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη. Μέχρι το 1939, έπαιξε το ρόλο της κεντρικής συναγωγής της εβραϊκής κοινότητας της Κρακοβίας . Η συναγωγή είναι επισκέψιμη και περιλαμβάνει μια έκθεση που παρουσιάζει την ιστορία και τον πολιτισμό των Εβραίων της Κρακοβίας. Πάντως εμείς μπορεί να μη μπήκαμε σε καμία συναγωγή όμως μια χαρά τις εντοπίσαμε όλες!

Εντωμεταξύ μπορεί τα βράδια στην Κρακοβία να ενοχλούν οι κράχτες κωλόμπαρων αλλά και το πρωί όλο και κάποιος θα σε πλησιάσει. Στην πλατεία Szeroka μας πλησίασαν τουλάχιστον 3-4 ξεναγοί να κάνουμε τουρ στην εβραϊκή γειτονιά. Συνεχίσαμε από την οδό Bartosza και εντοπίσαμε την πιο διάσημη τοιχογραφία στο Καζιμιέρζ σε ένα κτίριο λίγα μέτρα πίσω από την παλιά συναγωγή. Η συγκεκριμένη τοιχογραφία αποτίει φόρο τιμής στην οικογένεια Bosak. Δημιουργήθηκε από έναν ισραηλινό όμιλο για το 24ο Φεστιβάλ Εβραϊκού Πολιτισμού για να τιμήσει τη μνήμη της οικογένειας Bosak, που ζούσε στην περιοχή μέχρι τη δημιουργία του γκέτο της Κρακοβίας το 1941. Η τοιχογραφία φέρνει κάπως σε art nouveau και είναι πραγματικά ένα σήμα κατατεθέν στη συνοικία. Η ψιλή περίφραξη και τα δέντρα εμποδίζουν κάπως τη θέα όμως παρατηρήσαμε πως η περιγραφόμενη αλάνα πάρκινγκ, είναι ανοιχτή από τον απέναντι δρόμο.

Οδός Bartosza με Świętego Wawrzyńca

Πήγαμε από την οδό Dajwór για να δούμε από κοντά την τοιχογραφία. Στην είσοδο του φυλασσόμενου πάρκινγκ υπάρχει μπάρα για τα αυτοκίνητα και φύλακας ο οποίος μας έκανε ένα νεύμα κι εγώ του έκανα νόημα πως θέλω να φωτογραφίσω την τοιχογραφία! Κανένα πρόβλημα!

Σχεδόν απέναντι στην οδό Dajwór 18 είναι το Εβραϊκό Μουσείο Γαλικίας με μια πολύ ωραία τοιχογραφία. Η έμπνευση πίσω από την τοιχογραφία προέρχεται από την εβραϊκή κοινότητα δυο πόλεων: την προπολεμική Κρακοβία και τη σύγχρονη Ιερουσαλήμ. Με λίγη παρατηρητικότητα μπορείς να εντοπίσεις στην μεγάλη τοιχογραφία τη σχέση μεταξύ αυτών των δύο μακρινών κόσμων. Και μπορεί ο φακός της μηχανής να μη χωρούσε ανάμεσα από τα κάγκελα της ψηλής περίφραξης, χώρεσε όμως το κινητό!

Οδός Dajwór με Świętego Wawrzyńca

Η οδός Świętego Wawrzyńca έχει αρκετά ενδιαφέροντα σημεία όπως την Judah food market η οποία ήταν σχεδόν έρημη, το Μουσείο Μηχανικής σχεδόν απέναντι, και λίγα μέτρα μετά η Εκκλησία Σώματος του Χριστού.

Η Κρακοβία σίγουρα με εντυπωσίασε για τις αμέτρητες εκπληκτικές εκκλησίες της και μια από αυτές είναι και η Εκκλησία του Σώματος του Χριστού (Bazylika Bożego Ciała). Η μικρή Βασιλική χτίστηκε το 1405 και ο πύργος με το καμπαναριό που φαίνεται από πολλά σημεία της εβραϊκής συνοικίας, το 1582. Μπήκαμε στο προαύλιο από την οδό Świętego Wawrzyńca και βγήκαμε από την κεντρική είσοδο στην οδό Bożego Ciała.

Ήμασταν σε ακόμα μια πλατεία του Kazimierz, την Plac Wolnica η οποία θα μπορούσε να είχε ένα ενδιαφέρον αν δεν είχε μετατραπεί σε πάρκινγκ! Το κύριο κτίριο της πλατείας είναι το Δημαρχείο του Kazimierz που στεγάζει και το Εθνογραφικό Μουσείο Seweryn Udziela.

Οδός Trynitarska… το κόκκινο κτίριο μπροστά είναι νοσοκομείο!

Ακολουθήσαμε την οδό Mostowa, και φτάσαμε στον ποταμό στην πεζογέφυρα Kładka Ojca Bernatka.

Το δεύτερο μέρος της εβραϊκής περιήγησής μας θα συνεχιζόταν στην απέναντι όχθη, στην περιοχή Podgórze.

 

[giannismits]

Κρακοβία: Η Εβραϊκή συνοικία Podgórze

Το Kazimierz είχε μεγάλο ενδιαφέρον και το είδαμε σχεδόν όλο. Σειρά είχε η περιοχή Podgórze που κι αυτή είναι συνδεδεμένη με την εβραϊκή κοινότητα. Είχαμε φτάσει στην πεζογέφυρα και ποδηλατογέφυρα Kładka Ojca Bernatka που συνδέει το Kazimierz με το Podgórze. Η γέφυρα του Πατέρα Bernatek, πήρε το όνομα της από τον Laetus Bernatka, έναν θεολόγο που στις αρχές του 19ου και του 20ού αιώνα ήταν ο βασικός ιδρυτής του μεγάλου νοσοκομείου της οδού Trynitarska. Η γέφυρα κατασκευάστηκε το 2010 που αναβάθμισε και τις δύο πλευρές του ποταμού, καθώς και το παρακείμενο τμήμα των λεωφόρων του Βιστούλα. Η γέφυρα είναι μια ωραία μοντέρνα προσθήκη στην περιοχή και μου έκαναν εντύπωση κάποια αγάλματα που αιωρούνται στα τόξα της γέφυρας!

Δεν θα μπορούσαν να λείψουν τα λουκέτα αγάπης!

Λεωφόρος του Βιστούλα, Bulwar Kurlandzki

Περάσαμε τη γέφυρα και φτάσαμε στην οδό Nadwiślańska στη συνοικία του Podgórze

Οδός Józefińska

Στην οδό Józefińska 3, είναι η πιο διάσημη τοιχογραφία στην περιοχή. Αυτή η τεράστια μυστηριώδης τοιχογραφία, σχεδιάστηκε από τον Ιταλό καλλιτέχνη δρόμου τον Blu που έχει κάνει τοιχογραφίες και στη Βαρσοβία και σε πολλές πόλεις του κόσμου. Είναι μια τοιχογραφία που απεικονίζει την επιρροή της εκκλησίας στην κοινωνία. Ο πάπας κηρύττει σε ένα ανώνυμο πλήθος μέσω ενός γιγαντιαίου μεγαφώνου με τη μορφή ενός κουδουνιού. Είναι σίγουρα αντι-παπικό, αντι-κληρικό το μήνυμα του έργου και μάλλον προκλητικό για την Κρακοβία. Όπως και να έχει, το αστικό περιβάλλον γίνεται πιο ενδιαφέρον με αυτά τα έργα που εκφράζουν καλλιτεχνικές ανησυχίες και θέλουν να μας πουν κάτι.

Ο δρόμος μας έβγαλε στην κεντρική Bolesława Limanowskiego και την πλατεία Rynek Podgórski.
Στο σημείο αυτό ήταν η κύρια πύλη του πρώτου γκέτο, το 1941.

Το αρχοντικό του 18ου αώνα με τον Λευκό Αετό στον αριθμό 14 της οδού Bolesława Limanowskiego, ήταν ένα πανδοχείο που είχε μείνει Σοπέν ένα βράδυ τον Ιούλιο του 1829! Αξιοθέατο δεν το λες αλλά αφού περάσαμε από μπροστά του να μη του ρίξουμε μια ματιά?

Στην τριγωνική πλατεία Rynek Podgórski, στο νότιο άκρο της βρίσκεται ακόμα μια επιβλητική εκκλησία στην Κρακοβία. Η νέο-γοτθική Εκκλησία του Αγίου Ιωσήφ χρονολογίας του 1905 με έναν εντυπωσιακό πύργο ρολογιού. Είχε ελάχιστο κόσμο και επικρατούσε ησυχία και μια μελαγχολία στην ατμόσφαιρα. Πριν συνεχίσουμε λοιπόν ξαποστάσαμε σε ένα παγκάκι έχοντας απέναντί μας την εκκλησία του Αγίου Ιωσήφ.

Και επειδή ψάχνω πάντα για τα πιο εναλλακτικά αξιοθέατα σε όχι τόσο γνωστές γειτονιές, από την οδό Rękawka πήγαμε ως τα χρωματιστά σκαλοπάτια της οδού Tatrzańska. Η πολύχρωμες σκάλες στην περιοχή του Podgórze που ονομάζονται επίσης σκάλες ουράνιου τόξου, ζωγραφίστηκαν τον Ιούνιο του 2013 στα πλαίσια ενός φεστιβάλ. Βέβαια με την πάροδο του χρόνου όπως είναι λογικό έχει ξεθωριάσει και πολλές από τις λέξεις έχουν φθαρεί οπότε δεν τη λες και πολύ χρωματιστή και όμορφη. Σίγουρα δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο ούτε είναι σε τόσο καλή κατάσταση, όμως είναι από τα μέρη που ονομάζουμε ‘’ινσταγκραμικά’’ για ωραίες φωτογραφίες! Πάντως ασχέτως της σκάλας, η περιοχή είναι πολύ όμορφη και ήσυχη με εντυπωσιακές κατοικίες.

Οδός Rękawka

Οδός Andrzeja Potebni

Tęczowe Schody, Σκάλες ουράνιου τόξου

Κατηφορίσαμε και πάλι και ακολουθήσαμε την οδό Krakusa στην οποία είδαμε ακόμα δυο τοιχογραφίες. Το Mayamural που απεικονίζει ένα τέτρις από ιερογλυφικά των Μάγια, και λίγα μέτρα μετά στη γωνία της ul. Józefińska και ul. Krakusa το Lem's Robot, μια τοιχογραφία αφιερωμένη στον συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Stanisław Lem, ο οποίος είναι γνωστός διεθνώς για το μυθιστόρημά του Solaris.

Ελάχιστα λεπτά μετά, φτάσαμε στην Plac Bohaterów Getta, την Πλατεία Ηρώων του Γκέτο. Παρόλο που η ναζιστική κατοχή της Πολωνίας δεν κατέστρεψε την Κρακοβία, το αστικό τοπίο της πόλης άλλαξε ριζικά από τις κατοχικές δυνάμεις. Μια από αυτές τις μεγάλες αλλαγές ήταν η ίδρυση του γκέτο της Κρακοβίας στην περιοχή του Podgórze. Πριν από τη συνδυασμένη γερμανική και σοβιετική εισβολή στην Πολωνία το 1939, η Κρακοβία ήταν ένα ουσιαστικό μητροπολιτικό κέντρο της εβραϊκής κοινότητας με πάνω από 60.000 Πολωνούς Εβραίους.

Τα μέλη της εβραϊκής κοινότητας της Κρακοβίας άρχισαν να διώκονται αμέσως μετά την είσοδο των γερμανικών στρατευμάτων στην πόλη στις 6 Σεπτεμβρίου 1939. Κατά τον ίδιο μήνα, τους υποχρέωσαν σε καταναγκαστική εργασία - για παράδειγμα, να καθαρίζουν τους δρόμους από το χιόνι κατά τους ψυχρούς χειμερινούς μήνες. Δύο μήνες αργότερα, το Νοέμβριο όλοι οι Εβραίοι κάτοικοι της πόλης που ήταν τουλάχιστον 12 ετών έπρεπε να φορούν ειδικά περιβραχιόνια φέρνοντας το κίτρινο αστέρι του Δαβίδ που θα συμβολίζει την ταυτότητά τους. Οι Ναζί επίσης έκλεισαν τις συναγωγές και κατάσχεσαν εβραϊκά αντικείμενα και τιμαλφή πολύτιμα για την εβραϊκή κοινότητα.

Στα μέσα του 1941 αποφασίστηκε η Κρακοβία να γίνει η ''καθαρότερη πόλη'' της Γενικής Κυβέρνησης μια "πόλη χωρίς Εβραίους". Η απόφαση αυτή οδήγησε σε μια σειρά απελάσεων των Εβραίων από την πόλη. Ο πρωταρχικός στόχος της ίδρυσης του γκέτο στην Κρακοβία ήταν ο τρόμος, η εκμετάλλευση και η δίωξη των τοπικών εβραϊκών κοινοτήτων . Το γκέτο της Κρακοβίας χρησίμευε επίσης για να χωρίσει όσους ήταν ικανοί να εργαστούν και να συνεισφέρουν στην εθνική οικονομία, από όσους θεωρούνταν ανάξιοι να ζουν όπως θεωρούσαν οι ναζί! Τελικά, ο εγκλωβισμός των Εβραίων στην περιτειχισμένη περιοχή του γκέτο, βοήθησε τους Ναζί να οργανώσουν τη βαθμιαία εξόντωσή της.

Το γκέτο της Κρακοβίας ιδρύθηκε επίσημα στις 3 Μαρτίου 1941. Από τον Μάιο του 1942, οι ναζιστικές αρχές άρχισαν μαζική απέλαση από το γκέτο στα γύρω στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι Ναζί συγκέντρωναν αρχικά τα μέλη της εβραϊκής κοινότητας στην Plac Zgody, τη σημερινή πλατεία Plac Bohaterów Getta και στη συνέχεια τους πήγαιναν στον σιδηροδρομικό σταθμό. Το τελευταίο σημαντικό γεγονός του γκέτο της Κρακοβίας ήταν η εκκαθάρισή του στις 14 Μαρτίου 1943, πιθανόν η πιο αιματηρή ημέρα στην ιστορία της συνοικίας του Podgórze. Επικράτησε χάος και εκείνοι που αντιστάθηκαν ή προσπάθησαν να δραπετεύσουν πυροβολήθηκαν. Περίπου 2.000 Εβραίοι σκοτώθηκαν στους δρόμους κατά τη διάρκεια της επιχείρησης από τα SS. Γύρω στους 2.000 ανθρώπους μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Plaszow και άλλες 3 000 απευθείας στους θαλάμους αερίων στο Auschwitz-Birkenau. Εκείνοι που κρύφτηκαν στα σπίτια τους σκοτώθηκαν επί τόπου.

Η Πλατεία Ηρώων του Γκέτο, το 2005 ξαναχτίστηκε από το μηδέν. Μετά την ανακατασκευή αποκαλύφθηκε ένα μνημείο για το γκέτο και τους Εβραίους της Κρακοβίας, αποτελούμενο από 70 μεγάλες καρέκλες κατασκευασμένες από χάλκινο σκουριασμένο σφυρήλατο σίδερο. Το μνημείο συμβολίζει την αναχώρηση καθώς και την επακόλουθη απουσία. ολόκληρη η πλατεία έχει ουσιαστικά μετατραπεί σε ένα περίεργο αλλά συγκινητικό μνημείο που σε κάνει να αισθάνεσαι έντονα την παρουσία των ανθρώπων που λείπουν!

Η πηγή έμπνευσης για τους δημιουργούς του μνημείου, ήταν το βιβλίου του φαρμακοποιού Tadeusz Pankiewicz ο οποίος κατέγραψε τη ζωή στο γκέτο περιγράφοντας τα γεγονότα που συνέβησαν κατά τις μαζικές απελάσεις. Ο Πολωνός φαρμακοποιός Tadeusz Pankiewicz ήταν ο μοναδικός μη Εβραίος κάτοικος που έζησε και εργάστηκε στο Γκέτο. Μετά από αίτημα του, οι γερμανικές αρχές συμφώνησαν για τη λειτουργία του φαρμακείου που ήταν ανοιχτό 24 ώρες την ημέρα. Ο Pankiewicz είχε το μοναδικό φαρμακείο στα όρια του γκέτο και ήταν υπεύθυνος για τη διανομή των φαρμάκων στους κατοίκους του και το έκανε συχνά δωρεάν. Το φαρμακείο ήταν ένας υπόγειος χώρος παροχής φαρμάκων και τροφίμων, βοήθειας και επαφής για τους Εβραίους που ζούσαν στο γκέτο. Έγινε ένα σημαντικό κέντρο κοινωνικής ζωής και το σημείο συνάντησης μετά από κάθε γεγονός.

Το Apteka pod Orłem εξακολουθεί να υπάρχει στον αριθμό 18 στη γωνία της πλατείας και αποτελεί υποκατάστημα του Ιστορικού Μουσείου της Πόλης.

Στο γκέτο που φτιάχτηκε στην περιοχή Podgorze, ο υπερπληθυσμός ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα αφού για κάθε τέσσερις οικογένειες αντιστοιχούσε μόνο ένα διαμέρισμα με ένα μέσο όρο δύο τετραγωνικών μέτρων κατοικίας ανά άτομο. Το γκέτο είχε φυλασσόμενες εισόδους και περιβάλλονταν από έναν νεόκτιστο τοίχο που εξασφάλιζε την διατήρησή του ξεχωριστά από την υπόλοιπη πόλη. Οι Εβραίοι που μεταφέρθηκαν στο γκέτο είχαν αρχικά την άδεια να μπαίνουν και να βγαίνουν ελεύθερα, ωστόσο μερικές εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση της μεταφοράς - τον Απρίλιο του 1941 - οι πύλες του γκέτο έκλειναν και κανείς δεν μπορούσε να φύγει χωρίς ειδική άδεια.

Η εβραϊκή κοινότητα που ζούσε στο γκέτο δεν είχε κανέναν έλεγχο στη ζωή της. Συλλήψεις Εβραίων γινόντουσαν καθημερινά, και εκείνοι που συνελήφθησαν οδηγήθηκαν στη φυλακή και στη συνέχεια στο Άουσβιτς. Ένας από τους πιο διάσημους ανθρώπους που μεγάλωσε στο γκέτο της Κρακοβίας δεν είναι άλλος από τον Ρομάν Πολάνσκι, ο οποίος ήταν μόλις 8 ετών όταν ιδρύθηκε το γκέτο της Κρακοβίας. Ο παγκοσμίου φήμης σκηνοθέτης έχασε τη μητέρα του στο Ολοκαύτωμα και το 1984 έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο Roman, που τεκμηριώνει τις αναμνήσεις του από την παιδική ηλικία που πέρασε στο γκέτο πριν από την έναρξη των μαζικών απελάσεων.

Πιστεύω πως είναι αδύνατο να επισκεφτείς την Κρακοβία και να αδιαφορήσεις για το παρελθόν της. Είναι σημαντικό να μαθαίνουμε, να θυμόμαστε και να αγγίζουμε έστω λίγο την ιστορία. Αν και κατεδαφίστηκαν τα παλιά τείχη του γκέτο, υπάρχουν δύο σημεία όπου σώζονται απομεινάρια των τειχών τα οποία ήθελα να τα δω. Στην οδό Lwowska 29 βρίσκεται ένα αρκετά καλά διατηρημένο κομμάτι τοίχου. Υπάρχει και μια αναμνηστική πλάκα η οποία αναγράφει:

''Εδώ έζησαν, υπέφεραν και δολοφονήθηκαν στα χέρια των Ναζί. Από εδώ ξεκίνησαν για το τελευταίο τους ταξίδι στα στρατόπεδα εξόντωσης. Ένα κομμάτι των τειχών του εβραϊκού γκέτο 1941-1943''.

Στη συνέχεια πήγαμε στο πίσω μέρος του σχολικού κτιρίου στην οδό Limanowskiego 60. Ανάμεσα στα δέντρα του πάρκου, είδαμε ένα μικρό καταστραμμένο τμήμα του τείχους.

Οδός Lwowska

Από την οδό Kącik περάσαμε κάτω από τις σιδηροδρομικές γραμμές του σταθμού Kraków Zabłocie και βρεθήκαμε στην οδό Lipowa. Πριν συνεχίσουμε όμως κάναμε μια στάση στο εστιατόριο ORZO γιατί πραγματικά είχαν λιώσει τα πόδια μας. Το ORZO είναι ένα μεγάλο σύγχρονο ιταλικό εστιατόριο σε καίρια θέση αφού βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης MOCAK και από το εργοστάσιο του Schindler. Το περιβάλλον του εστιατορίου είναι φωτεινό και μοντέρνο και το προσωπικό πολύ φιλικό. Αν και μπήκαμε μόνο για μια μπύρα να ξεδιψάσουμε, χτυπήσαμε και μια φρέσκια εξαιρετική πίτσα!

Ακριβώς δίπλα είναι το περιβόητο εργοστάσιο σμάλτου του Oskar Schindler, Deutsche Emailwarenfabrik (DEF). Ο Γερμανός επιχειρηματίας Όσκαρ Σίντλερ χρησιμοποίησε Εβραίους σαν εργάτες στα εργοστάσια του, προστατεύοντας τους από την ''τελική λύση'' του Χίτλερ. Το εργοστάσιο αυτό ήταν ίσως η ''γη της επαγγελίας'' για χιλιάδες Εβραίους αφού γλίτωσαν από τις ναζιστικές αρχές και τη μεταφορά τους στα στρατόπεδα εξόντωσης. Ο Σίντλερ συνδέθηκε με το Ναζιστικό κόμμα της Γερμανίας, όχι λόγω των πολιτικών του φρονημάτων αλλά περισσότερο διότι πίστευε ότι θα ευνοούσε τις επιχειρηματικές του βλέψεις. Λίγες βδομάδες μετά από το Σεπτέμβριο του 1939 που ο Χίτλερ εισέβαλε στην Πολωνία, ο Σίντλερ πήγε στην Κρακοβία αναζητώντας τρόπους για να αναπτυχθεί στον επιχειρηματικό τομέα εν μέσω πολέμου.

Το 1940 ο Σίντλερ αγοράζει ένα πτωχευμένο εργοστάσιο οικιακών σκευών με σκοπό να πουλάει σκεύη σίτισης στον γερμανικό στρατό και δεν δίστασε να προχωρήσει σε συνεχόμενες δωροδοκίες σε άτομα κλειδιά του γερμανικού στρατού, όσο και με άτομα της SS αφού πρώτα τους έκανε φίλους. Ο Σίντλερ λοιπόν με τις γνωριμίες του και τις δωροδοκίες του, κατάφερε να αποτρέψει τη μεταφορά των εργατών του στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μαζί με τον επιστήθιο σύμβουλο του τον λογιστή Ισαάκ Στερν, πλαστογράφησαν έγγραφα για να διασφαλίσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους ως "χρήσιμους" για τους Γερμανούς ώστε να τους σώσει από τη μεταφορά τους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης αλλά και από το θάνατο.

Όταν η κατάσταση είχε ξεφύγει με τις μαζικές εξοντώσεις των Εβραίων στο στρατόπεδο του Άουσβιτς, ο Σίντλερ πρότεινε στον Υπολοχαγό των Ες Ες, Amon Göth να τον βοηθήσει να μεταφέρει το εργοστάσιο μαζί με τους εργάτες του στη γενέτειρά του στη Μοραβία που ήταν στην Τσεχοσλοβακία με σκοπό να συνεχίσει να προσφέρει στο τρίτο Ράιχ σημαντικά υλικά πολέμου. Ο Γκετ δέχτηκε αλλά τον χρέωσε πολύ ακριβά για κάθε έναν εργάτη ξεχωριστά. Ο Σίντλερ με τον Στερν συντάσσουν μια λίστα στην οποία θα αναφέρονταν τα ονόματα όλων των Εβραίων εργατών που θα πήγαιναν στο καινούργιο εργοστάσιο. Η λίστα αποτελούνταν από "ικανούς" τροφίμους, 1100 άτομα τα οποία ήταν όλοι ήδη εργάτες του εργοστασίου του, αλλά και αρκετοί άλλοι. Η λίστα είναι η ίδια η ζωή!

Κατά τους επόμενους 11 μήνες το εργοστάσιό του δεν παρήγαγε ούτε ένα κάλυκα. Για να κρατήσει τους εργάτες του ζωντανούς, ξόδεψε σχεδόν όλη του την περιουσία για να δωροδοκεί επανειλημμένα τους Ναζί αξιωματικούς μέχρι και τη λήξη του πολέμου. Χάρη στον Όσκαρ Σίντλερ, παραπάνω από 6000 επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος και οι απόγονοί τους ήταν ζωντανοί την δεκαετία του 1990 και αφηγήθηκαν την απίστευτη ιστορία της ''Λίστας του Σίντλερ''. Ποιος δεν έχει δει το αριστούργημα του Εβραίου σκηνοθέτη σεναριογράφου και παραγωγού Στίβεν Σπίλμπεργκ. Ο Πόλντεκ Πφέφερμπεργκ ήταν ένας από τους Εβραίους του Σίντλερ που έκανε σκοπό της ζωής του να πει την ιστορία του σωτήρα του. Έτσι ξεκίνησε η ιδέα μιας ταινίας με θέμα το Ολοκαύτωμα.

Η πρώτη προβολή της ταινίας ήταν στις 15 Δεκεμβρίου 1993 κι ενώ παγκοσμίως απέφερε 321 εκατομμύρια δολάρια, ο Σπίλμπεργκ αποποιήθηκε της αμοιβής του, αποκαλώντας την λεφτά βαμμένα με αίμα! Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου η Λίστα του Σίντλερ, βρίσκεται στην 8η θέση των 100 καλύτερων ταινιών 100 χρόνων και στην 3η θέση στο top10 επικών ταινιών. Επίσης η τελευταία σκηνή όταν ο Σίντλερ αποχαιρετά τους εργάτες του, είναι στη λίστα των 10 πιο δραματικών σκηνών όλων των εποχών! "Όποιος σώζει μια ζωή, σώζει ολόκληρο τον κόσμο"!

Από τότε που είχα δει την ταινία, με είχε στιγματίσει. Ήταν ο λόγος που έψαξα και διάβασα πολλές πηγές για το ολοκαύτωμα και έχω μια ιδιαίτερη ευαισθησία γι’αυτό το θέμα. Είναι ο λόγος που αυτή η ιστορία που γράφω έχει τόσες πολλές ιστορικές αναφορές και είναι ο λόγος για την επίσκεψή μου στην Κρακοβία. Σαν αντίκρισα λοιπόν το εργοστάσιο ένοιωσα ένα δέος, αισθάνθηκα περίεργα κοιτάζοντας το. Έξω από την κεντρική είσοδο υπάρχουν φωτογραφίες με τους επιζώντες εργάτες του Σίντλερ. Διαβάζοντας τα ονόματά τους θυμήθηκα πολλούς που αναφέρθηκαν στην ταινία, ενώ εντόπισα και τη φωτογραφία του Πόλντεκ Πφέφερμπεργκ που διηγήθηκε την ιστορία του Όσκαρ Σίντλερ στις επόμενες γενιές.

Το διοικητικό κτίριο του Εργοστασίου σμάλτου Oskar Schindler, στεγάζει την έκθεση ‘’Κρακοβία κάτω από τη ναζιστική κατοχή 1939-1945’’. Μπήκαμε κι εμείς στο μουσείο για να δούμε την εξαιρετική έκθεση, αλλά στην είσοδο μας ενημέρωσαν πως εφαρμόζεται όριο επισκεπτών και πως χρειάζεται ηλεκτρονική κράτηση και οι επισκέπτες γίνονται δεκτοί αυστηρά σύμφωνα με την ώρα εισόδου που αναγράφεται στο εισιτήριο. Δεν μπορώ να καταλάβω πως μου ξέφυγε κάτι τέτοιο και δεν είχα φροντίσει να κλείσω ηλεκτρονικά εισιτήρια. Κατόπιν εορτής είδα πως όλα τα μουσεία έχουν ένα site από το οποίο κάνεις ηλεκτρονική κράτηση.
https://bilety.mhk.pl/?lang=en
https://www.muzeumkrakowa.pl/exhibitions/krakow-under-nazi-occupation-1939-1945

Δεν με πείραξε πάρα πολύ, ίσως γιατί την επόμενη μέρα είχαμε την επίσκεψή μας στο Άουσβιτς, τη δυνατή εμπειρία που περίμενα να ζήσω. Έτσι περπατήσαμε λίγο πίσω από το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης MOCAK που μας έβγαλε σε αυλές και αλάνες ανάμεσα σε σύγχρονα καινούρια κτίρια.

Η ώρα είχε περάσει και άρχισε να σουρουπώνει. Ένα μέρος που είχα στα υπόψιν να πάμε ήταν ο λόφος Krakus (Kopiec Krakusa), ένα πολύ ωραίο μέρος με θέα όλη την Κρακοβία. Είχε σχεδόν νυχτώσει όμως και το κυριότερο ήθελε πάνω από 30 λεπτά περπάτημα. Επίσης πιστεύω πως αν πηγαίναμε θα ήμασταν μόνο εμείς εκεί πάνω χειμωνιάτικα. Οπότε επιστρέψαμε στην πλατεία Πλατεία Ηρώων του Γκέτο, Plac Bohaterów Getta, με τις καρέκλες του μνημείου να δημιουργούν μια απόκοσμη αίσθηση καθώς σκοτείνιασε!

Πήραμε το δρόμο της επιστροφής για το Kazimierz με κατεύθυνση τη γέφυρα Ojca Bernatka

Ήμασταν και πάλι στο Kazimierz και περάσαμε από την plac Nowy. Η υπαίθρια αγορά με τους πάγκους ήταν ακόμα ανοιχτή και η κεντρική ροτόντα με τα μαγαζάκια street food είχαν μια
σχετική κίνηση.

Μπορεί να μην είχε το απίστευτο κρύο, είχε όμως γύρω στους 5 βαθμούς και περπατούσαμε πολλές ώρες. Σίγουρα είχαμε ανάγκη ένα ζεστό και ένα χαλαρωτικό περιβάλλον να ηρεμήσουμε από την ένταση και την κούραση της ημέρας. Στο Καζιμιέρζ οι επιλογές είναι αμέτρητες, τα μαγαζιά όλα ιδιαίτερα με ατμόσφαιρα και είναι μπελάς μέχρι να αποφασίσεις ποιο θα επιλέξεις. Επόμενη στάση το Cytat Cafè στην οδό Miodowa 23. Ένα καταπληκτικό καφέ που η βασική του διακόσμηση είναι τα βιβλία. Στην είσοδο είναι ο μικρός χώρος του μπαρ που κάνεις την παραγγελία σου και μετά έχει τρία ξεχωριστά δωμάτια. Πήραμε τις ζεστές σοκολάτες μας, τα γλυκά μας και την αράξαμε στο τρίτο δωμάτιο. Εξαιρετικά!

Κάναμε μια μικρή βραδινή βόλτα στους πιο γνωστούς δρόμους της εβραϊκής συνοικίας και σε αγαπημένα μας σημεία που είχαμε δει το πρωί, όπως την οδό Szeroka και το Schindler's List Passage.

Η αλήθεια είναι πως μας άρεσε πολύ η εβραϊκή συνοικία και δεν θέλαμε να φύγουμε ακόμα. Αν και ήμασταν υπερπλήρεις, ψαχτήκαμε σε μερικά μαγαζιά ακόμα χωρίς να είμαστε σίγουροι αν θέλουμε να πιούμε καμιά μπύρα σε κάποιο από τα μπαρ ή να φάμε σε εστιατόριο. Μπήκαμε μέσα στο γνωστό Alchemia στην Estery 5 δίπλα από την plac Nowy. Είναι ένα καταπληκτικό εβραϊκό vintage μαγαζί με φως μόνο από κεριά, όμως δεν υπήρχε ψυχή και δεν μας ενέπνευσε να καθίσουμε. Έτσι την κάναμε με ελαφριά! Μετά πήγαμε στο δημοφιλές Eszeweria bar στην οδό Józefa 9. Και εδώ σκοτεινό ατμοσφαιρικό μαγαζί με παλιά αισθητική όμως και πάλι δεν καθίσαμε. Ήταν προφανές πως δεν ξέραμε τι θέλαμε!

Τελικά πήγαμε ακριβώς απέναντι από το Eszeweria bar, στο επίσης γνωστό εστιατόριο Starka. Όχι ότι πεινούσαμε και πολύ αλλά κάπου θέλαμε να μπούμε κι εμείς. Το μικρό σκοτεινό εστιατόριο ήταν γεμάτο κόσμο. Όταν μπήκαμε μέσα, η κοπέλα μας ρώτησε αν έχουμε κάνει κράτηση! Κι εκεί που ήμασταν έτοιμοι να φύγουμε, ο Rose της είπε πως δεν θα καθίσουμε πολύ ώρα και τη ρώτησε αν υπάρχει η δυνατότητα. Η κοπέλα ήταν πολύ φιλική και το δέχτηκε λέγοντας μας πως μπορούμε να καθίσουμε στο τραπέζι μας μέχρι τις 8. Η ώρα ήταν 7 παρά οπότε μας έφτανε και με το παραπάνω. Αυτή τη φορά η σούπα σε καρβέλι ψωμί δεν μου γλίτωσε. Εξαιρετική. Ο Rose πήρε μια εξίσου νόστιμη σούπα και φάγαμε και καταπληκτικά πιερότζι. Μαζί με τη μπύρα το γεύμα κόστισε 67 ζλοτι δηλαδή 15 ευρώ!

Πήραμε το τραμ και επιστρέψαμε στο κέντρο δίπλα από την παλιά πόλη. Κάναμε μια βόλτα στην χριστουγεννιάτικη αγορά στην plac Jana Nowaka Jeziorańskiego μπροστά από το εμπορικό Galeria Krakowska.

Πριν ανέβουμε στο δωμάτιο μας, από το σούπερ μάρκετ απέναντι αγοράσαμε προμήθειες για τις βραδινές λιγούρες μας. Οι τιμές σχεδόν 40% φτηνότερες από Ελλάδα. Μετά από ένα 12ωρο περίπου ήμασταν στο δωμάτιο μας. Αυτή τη φορά δεν είχε βραδινή έξοδο. Αν και σκεφτήκαμε να βγούμε λίγη ώρα μετά, τελικά μείναμε στη ζεστασιά της σοφίτας. Άλλωστε θα είχαμε πολύ πρωινό ξύπνημα. Το Άουσβιτς μας περίμενε!

 

[giannismits]

Άουσβιτς-Μπιρκενάου: Οδοιπορικό στον τόπο της κόλασης!

Εγερτήριο στις 6:20! Ετοιμαζόμαστε, παίρνω την τσάντα μου με τα σνακ μας, και χαράματα στους άδειους δρόμους και στους 0 βαθμούς Κελσίου προχωράμε γοργά για τον σταθμό λεωφορείων σταθμό Dworzec MDA. Βγήκαμε από την παλιά πόλη, περάσαμε την υπόγεια διάβαση, βρεθήκαμε στην πλατεία μπροστά από το εμπορικό Galeria Krakowska, συνεχίσαμε στο στενό δίπλα από το εμπορικό, φτάσαμε στο σταθμό τρένου, κατεβήκαμε τις σκάλες, προχωρήσαμε στο υπόγειο του σιδηροδρομικού σταθμού, προχωρήσαμε ευθεία και στα αριστερά βρήκαμε την είσοδο του σταθμού MDA στην οδό Bosacka 18. Με λίγα λόγια έχει τη διαδικασία του το πράγμα, και όλη η διαδρομή με τα πόδια από το κέντρο της παλιάς πόλης μέχρι το σταθμό είναι περίπου 18 λεπτά. Όχι λίγα. Το σίγουρο είναι πως η διαδρομή αυτή μέσα στο κρύο μας ξύπνησε για τα καλά. Μπήκαμε στο σταθμό και μετά περιμέναμε στο διάδρομο το λεωφορείο της Lajkonik bus.

http://rozklady.mda.malopolska.pl/?lang=eng#krk
https://www.lajkonikbus.pl/lajkonikbus-kup-bilet.html

Το πρώτο λεωφορείο για Oswiecim ξεκινάει στις 6:20 και το επόμενο δρομολόγιο της Lajkonik bus, το οποίο πήραμε εμείς είναι στις 7:10. Πληρώσαμε απευθείας στο οδηγό 15 ζλότι το άτομο και το λεωφορείο γέμισε ασφυκτικά. Φτάσαμε στο τέρμα της διαδρομής στις 8:35 ακριβώς απέναντι από το Μουσείο του Άουσβιτς. Το μέρος είναι γεμάτο με μεγάλα παρκινγκ τα οποία ήταν ήδη γεμάτα με αυτοκίνητα και τουριστικά λεωφορεία. Η προγραμματισμένη ώρα εισόδου μας ήταν στις 9:00.

Τα εισιτήρια τα είχα κλείσει λίγες βδομάδες νωρίτερα από το επίσημο site https://visit.auschwitz.org/?lang=en Επιλέγεις το Visit for individuals, την ημερομηνία που θες, και εμφανίζεται η λίστα με τις διαθέσιμες ώρες ξενάγησης, το είδος επίσκεψης δηλαδή αν είναι για μεμονωμένους επισκέπτες χωρίς ξεναγό ή για οργανωμένες ξεναγήσεις με ξεναγό, τη γλώσσα ξενάγησης, και τις διαθέσιμες θέσεις για κάθε επιλογή. Κάθε επιλογή έχει μέγιστο αριθμό 25 επισκέπτες.

Εξ αρχής ήθελα να περιηγηθούμε μόνοι μας χωρίς ξεναγό. Οι απόψεις διίστανται για το τι είναι καλύτερο όμως στη δική μας περίπτωση η επιλογή ήταν ξεκάθαρη. Έχω διαβάσει πραγματικά αμέτρητα άρθρα, έρευνες, βιβλία για το Άουσβιτς που θα μπορούσα κι εγώ να γίνω ξεναγός! Πέρα από αυτό όμως εγώ δεν ήθελα να ακολουθήσω ένα γκρουπ, όχι μόνο γιατί θα άκουγα πράγματα που ξέρω πολύ καλά, αλλά και για να νιώσω όσο πιο εσωτερικά γίνεται αυτόν τον συγκλονιστικό τόπο. Είχα παραγγείλει από πέρσι από το site του μουσείου, τον επίσημο Οδηγό μουσείων Άουσβιτς-Μπίρκεναου ο όποιος ήρθε ταχυδρομικά στο σπίτι μου. Ένας εξαιρετικά χρήσιμος οδηγός για όσους επισκέπτονται μόνοι τους το Άουσβιτς. Σε καθοδηγεί στα κτίρια και στους θαλάμους με σειρά, αναλύσει τα εκθέματα κάθε αίθουσας και σε βοηθάει να μη χαθείς. http://auschwitz.org/en/type-of-publication/guidebooks/the-auschwitz-birkenau-memorial-a-guidebook,293.html#9

Θα γινόμουν λοιπόν ο ξεναγός του Rose για να τον βάλω στο κλίμα, λέγοντας του πληροφορίες για αυτά που βλέπουμε με τη βοήθεια του οδηγού και πολλά ακόμα βάση αυτών που έχω διαβάσει όλα τα χρόνια που έχω ασχοληθεί με το θέμα. Βλέποντας όμως τόσο πολύ κόσμο να είναι στην είσοδο μετάνιωσα που έκλεισα τα εισιτήρια μας για τις 9:00 το πρωί. Στις 9:00 είναι η πρώτη είσοδος για τα γκρουπ ενώ η πρώτη είσοδος για τους μεμονωμένους επισκέπτες είναι στις 7:30 και μετά στις 7:45. Την είσοδο των 7:45 κάλλιστα μπορεί να την προλάβει κάποιος εφόσον πάρει το πρώτο λεωφορείο της Lajkonik bus που ξεκινάει από την Κρακοβία στις 6:20. Αυτό σημαίνει πως έχεις πάνω από μια ώρα μέχρι να πλακώσουν τα γκρουπ , κι έτσι μπορείς να νιώσεις το μέρος καλύτερα και να δεις με ησυχία τα μπλοκ των κτιρίων και τα δωμάτια. Προσπάθησα όσο μπορούσα να φεύγω από το συνωστισμό αλλά δεν ήταν πάντα εύκολο, ειδικά μέσα στα κτίρια. Ο προαύλιος χώρος όμως ανάμεσα στα κτίρια είναι πολύ μεγάλος κι έτσι θα δείτε πολλές φωτογραφίες χωρίς ίχνος κόσμου!

Φτάνοντας στην είσοδο δυο κοπέλες τσέκαραν τα εισιτήρια μας. Βλέποντας το μέγεθος της τσάντας που είχα στην πλάτη, μου είπαν πως δυστυχώς δεν επιτρέπεται να την έχω μαζί μου, και να την αφήσω δίπλα στο χώρο φύλαξης αποσκευών με κόστος 4 ζλότι. Αφού άφησα την τσάντα μου περάσαμε τον έλεγχο αεροδρομίου και ήμασταν πια έτοιμοι να μπούμε στο χώρο του στρατοπέδου. Η στιγμή που περίμενα είχε φτάσει και ήδη ένιωθα μουδιασμένος. Η πρωινή καταχνιά έκανε ακόμα πιο δραματικό το τοπίο.

Φτάνοντας στην κεντρική πύλη, συνειδητοποίησα πια που βρισκόμουν. Για αρκετά λεπτά ήμασταν σιωπηλοί πριν διαβούμε το στρατόπεδο, κοιτάζοντας την περιβόητη επιγραφή ‘’ARBEIT MACHT FREI’’, Η εργασία απελευθερώνει! Χιλιάδες έγκλειστοι από τις 4:30 τα ξημερώματα διέσχιζαν την πύλη, πηγαίνοντας για βαριά, πολύωρη σωματική εργασία. Γύριζαν εξουθενωμένοι στο στρατόπεδο το βράδυ, κουβαλώντας τις σωρούς των νεκρών συγκρατούμενων τους.

Ο χρόνος έχει σταματήσει στο Άουσβιτς…

Περάσαμε την πύλη και μπήκαμε πια στο ναζιστικό γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Το σύμβολο του Ολοκαυτώματος, της γενοκτονίας και του τρόμου. Έχουν χυθεί τόνοι αίματος στο Άουσβιτς και έχουν χυθεί τόνοι μελανιού εδώ και 75 χρόνια που περιγράφουν όλα όσα έγιναν στα κολαστήρια του Άουσβιτς- Μπίρκεναου. Με διαπέρασε ένα δέος και ένα συναίσθημα που δεν μπορεί να εξηγηθεί με λόγια. Ο χώρος γεμάτος μπλοκ κτιρίων στη σειρά, με πύργους κατόπτευσης, φράχτες με διπλές σειρές από συρματοπλέγματα.

14 Ιουνίου 1940. Η μέρα αυτή θεωρείται η μέρα της έναρξης λειτουργίας του στρατοπέδου. Στην πρώτη περίοδο της ύπαρξής του οι κατοχικές αρχές κατεύθυναν εδώ κυρίως Πολωνούς κρατούμενους για πολιτικούς λόγους, καθώς και τους Αθίγγανους και σοβιετικούς αιχμαλώτους.
Από το 1942 το στρατόπεδο άρχισε να έχει και δεύτερη λειτουργία. Έγινε το μέρος της μαζικής εξόντωσης των Εβραίων της Ευρώπης.

Ξεκινήσαμε την ξενάγηση μας από το μπλοκ 4 που έχει θέμα την εξόντωση!

Οι συλλογές, το αρχείο και τα εκθέματα των δυο στρατοπέδων Άουσβιτς ΙΙ Μπίρκεναου, που έχει σωθεί, είναι συγκλονιστικά. 80.000 παπούτσια, χιλιάδες βαλίτσες, 40 κιλά σκελετοί γυαλιών, τεχνητά μέλη, ραβδωτές στολές του στρατοπέδου και πολλά ακόμα αντικείμενα και πειστήρια των εγκλημάτων. Επίσης 39 χιλιάδες αρνητικά φωτογραφιών, 200 φωτογραφίες τραβηγμένες από τα SS στο Μπίρκεναου κατά τη μεταφορά των Εβραίων από την Ουγγαρία το 1944, σχεδόν 2,5 χιλιάδες οικογενειακές φωτογραφίες που είχαν φέρει μαζί τους οι Εβραίοι και χιλιάδες ακόμα ντοκουμέντα.

Χάρτης της Ευρώπης με σημειωμένα τα σημαντικότερα μέρη, από όπου ξεκινούσαν τα τρένα με τους εκτοπισμένους, κυρίως Εβραίους. Το πιο μακρινό, η Ρόδος.

Πίνακας με τους αριθμούς των εκτοπισμένων στο Άουσβιτς

Σε μια αίθουσα βλέπουμε μοναδικές αρχειακές φωτογραφίες που έβγαλαν μέλη των SS στο στρατόπεδο Μπιρκενάου την άνοιξη του 1944 από την άφιξη των Ούγγρων Εβραίων και τη διαδικασία που ακολουθείται από τα μέλη των SS. Είναι τόσο ζωντανές αυτές οι εικόνες βλέποντας τη θλίψη την απόγνωση και την αβεβαιότητα στα πρόσωπα αυτών των ανθρώπων, που δημιουργούν κόμπο στο στομάχι.

Την περίοδο λειτουργίας του Άουσβιτς, μεταφέρθηκαν εκεί τουλάχιστον 1,3 εκατομμύρια άτομα: 1.100.000 Εβραίοι, 140,000 Πολωνοί, 23,000 Ρομά, 15,000 σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου και 25 κρατούμενοι άλλων εθνικοτήτων. Περίπου 900,000 Εβραίοι δολοφονήθηκαν στους θαλάμους αερίων αμέσως μετά τη μεταφορά τους στο στρατόπεδο. Οι περισσότεροι Εβραίοι που μεταφέρθηκαν στο Άουσβιτς- Μπίρκεναου ήταν από την Ουγγαρία.

Η συστηματική δίωξη των Εβραίων της Θεσσαλονίκης άρχισε το δεύτερο καλοκαίρι της Κατοχής. Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει την 11η Ιουλίου 1942, όπου όλοι οι άρρενες Εβραίοι της Θεσσαλονίκης ηλικίας 18 έως 45 ετών διατάχθηκαν να συγκεντρωθούν στην Πλατεία Ελευθερίας για να καταγραφούν σε καταλόγους εργασίας. Στους άντρες απαγορεύτηκε να πιουν νερό και κάτω από τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο 10.000 περίπου άντρες αναγκάστηκαν να εκτελούν εξευτελιστικές ‘’γυμναστικές ασκήσεις’’ μέχρι εξάντλησης.

15 Μαρτίου 1943 ξεκίνησε το πρώτο τρένο από τη Θεσσαλονίκη για τη μακρινή Πολωνία, και μέχρι τις 2 Αυγούστου 1943 είχαν γίνει συνολικά 19 σιδηροδρομικές αποστολές. Σχεδόν όλος ο εβραϊκός πληθυσμός της Θεσσαλονίκης φορτώθηκε στα τρένα και δίχως να το γνωρίζουν οδηγήθηκαν στο διαβόητο στρατόπεδο συγκέντρωσης και εξόντωσης Άουσβιτς ΙΙ Μπίρκεναου. Οι περισσότεροι από αυτούς αμέσως μετά την άφιξη τους μεταφέρθηκαν προς εξόντωση στους θαλάμους αερίων. Μέχρι τη λήξη του πολέμου είχε εξοντωθεί σχεδόν το 97% του εβραϊκού πληθυσμού. Για την Θεσσαλονίκη, αυτός ο φόρος αίματος ήταν βαρύτατος. Η ιστορική εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης είχε σχεδόν αφανιστεί και μόνο 1.950 άτομα σώθηκαν και επέστρεψαν.

Άδεια δοχεία του θανατηφόρου αερίου Zyklon B που χρησιμοποιούνταν στους θάλαμοι αερίων

Στην αίθουσα 4 στην οποία απαγορεύεται η φωτογράφιση, είδαμε δυο συγκλονιστικές φωτογραφίες που έβγαλαν μέλη της Sonderkommando κρυφά το 1944 στο Μπίρκεναου. Στη μια φαίνονται γυμνές γυναίκες πριν μπουν στο θάλαμο αερίων και στην άλλη φωτογραφία με καύση νεκρών σε σωρούς ξύλων. Στην αίθουσα 5 επίσης απαγορεύεται η φωτογράφιση. Στο χώρο αυτό υπάρχει ένα από τα συγκλονιστικότερα πειστήρια των εγκλημάτων. Σε μια τεράστια βιτρίνα, σχεδόν δυο τόνοι γυναικεία μαλλιά. Οι ναζί έκοβαν τα μαλλιά από τα θύματα τα οποία τα έστελναν σε εργοστάσια για να φτιάξουν ύφασμα. Κοιτούσαμε αποσβολωμένοι και δεν μπορούσαμε να πιστέψουμε αυτό που βλέπουμε. Ήμασταν σοκαρισμένοι.

Τα SS δεν αποκάλυπταν μέχρι τέλους στους εκτοπισμένους τι τους περίμενε. Συνήθως τους έλεγαν πως οδηγούνται σε στρατόπεδο, αλλά πριν πρέπει να πλυθούν και να απολυμανθούν. Όσοι επιλέγονταν για θανάτωση, έπρεπε να ξεντυθούν πριν μπουν στο θάλαμο αερίων. Οι χώροι αυτοί είχαν ψεύτικες ντουζιέρες, ενώ στα αποδυτήρια υπήρχαν παγκάκια και αριθμημένες κρεμάστρες για να δημιουργούν στους εκτοπισμένους την εντύπωση ότι ‘’μετά το λουτρό’’ θα πάρουν τα ρούχα τους και θα παν στους κοιτώνες. Μέλη των SS με μάσκες άνοιγαν δοχεία ‘’Κυκλώνα Β’’ και απελευθέρωναν στους θαλάμους το δηλητηριώδες αέριο προκαλώντας ασφυξία σε όσους βρίσκονταν εκεί. Τα ουρλιαχτά, η απελπισία, η πάλη ανάμεσα στα θύματα ήταν διάχυτη παντού. Έπειτα οι σοροί μαζεύονταν και καίγονταν στα κρεματόρια.

Τη δουλειά αυτή την έκαναν οι Sonderkommando, μια ειδική μονάδα εργασίας που αποτελούνταν από φυλακισμένους Εβραίους οι οποίοι αναγκάστηκαν, υπό απειλή θανάτου, να έχουν ‘’πρωταρχικό καθήκον’’ τη συλλογή των πτωμάτων από τους θαλάμους αερίων και να τους καίνε στα κρεματόρια. Δεν μπορούσαν να αρνηθούν ή να παραιτηθούν από την ‘’εργασία’’ αυτή. Επειδή όμως οι Γερμανικές αρχές χρειάζονταν τους Sonderkommandos να παραμείνουν σωματικά ικανοί, τους παρείχαν προνόμια και λιγότερο άθλιες συνθήκες διαβίωσης από ο,τι άλλοι κρατούμενοι.

Το μπλοκ 5 έχει θέμα, τα Τεκμήρια των Εγκλημάτων. Λίγο πριν το τέλος του πολέμου, οι ναζί προσπάθησαν να εξαλείψουν τα ίχνη της δράσης τους αδειάζοντας βιαστικά τις αποθήκες με τα λαφυραγωγημένα υπάρχοντα των Εβραίων. Στο μπλοκ 5 βρίσκεται ένα μικρό μέρος όσων οι Γερμανοί δεν πρόλαβαν να καταστρέψουν ή να στείλουν στο Γ’ Ράιχ. Η συλλογή περιλαμβάνει σκελετούς γυαλιών, εβραϊκά μαντίλια προσευχής Ταλλίτ, τεχνητά μέλη, κατσαρόλες και είδη καθημερινής χρήσης, βούρτσες και πολλά ακόμη.

Η συλλογή περιλαμβάνει περίπου 3,8 χιλιάδες βαλίτσες

Περισσότερα από 80 χιλιάδες παπούτσια

Από ένα παράθυρο του 5ου μπλοκ…

Το θέμα της έκθεσης στο μπλοκ 6 είναι Η ζωή των φυλακισμένων.

Η διαδικασία εισδοχής στο στρατόπεδο ήταν τραυματική εμπειρία για τους νεοφερμένους. Οι διαταγές στα γερμανικά – άγνωστη γλώσσα για τους περισσότερους – συνοδευόταν από εκφοβισμό και χτυπήματα από τα SS. Ακολουθούσε η φωτογράφιση των εγκλείστων που ήταν μέρος του φακέλου τους κατά την εισδοχή τους στο στρατόπεδο. Στο διάδρομο καθόμουν σιωπηλός κοιτάζοντας τις φωτογραφίες αντρών και γυναικών που η κάθε μια είχε αριθμό κρατούμενου, ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης, ημερομηνία μεταφοράς στο στρατόπεδο και ημερομηνία θανάτου. Όλες οι γυναίκες και οι άντρες που απεικονίζονται στις φωτογραφίες έχασαν τη ζωή τους στο στρατόπεδο.

Πίνακας με τα σήματα που φορούσαν οι έγκλειστοι στις ριγέ στολές φυλακής ,
τα οποία διέφεραν ανάλογα με την αιτία μεταφοράς τους στο στρατόπεδο.

Από τις φωτογραφίες που μας συγκλόνισαν, ήταν αυτές που έδειχναν εξασθενημένες και αποστεωμένες γυναίκες και παιδιά μετά την απελευθέρωσή του στρατοπέδου καθώς και φωτογραφία με 4 κορίτσια θύματα των ιατρικών πειραμάτων. Επίσης πολλές φωτογραφίες παιδιών από την καταχώρησή τους στο μητρώο του στρατοπέδου.

Το Μπλοκ 7 έχει αίθουσες με θέμα, Συνθήκες Διαμονής και Υγιεινής. Κατά τους πρώτους μήνες λειτουργίας του στρατοπέδου Άουσβιτς, οι έγκλειστοι κοιμόνταν στριμωγμένοι στο δάπεδο, επάνω σε άχυρα ή αχυροστρώματα Τα οποία σταδιακά αντικαταστάθηκαν από σανιδοκρέβατα. Στο στρατόπεδο επικρατούσε συμφόρηση. Θεωρητικά ένα διώροφο μπλοκ προοριζόταν για 700 άτομα, αλλά στην πραγματικότητα ο αριθμός τους ήταν πολύ μεγαλύτερος. Οι εγκαταστάσεις υγιεινής του μπλοκ, ήταν ανεπαρκής για τον αριθμό των φυλακισμένων, ενώ την κατάσταση δυσχέραιναν περισσότερο οι διαταγές και απαγορεύσεις των πρεσβυτέρων του θαλάμου.

Είχαμε φορτιστεί και νοιώθαμε πως δεν είχαμε οξυγόνο τόση ώρα μέσα στις αίθουσες των μπλοκ. Σίγουρα έπαιξε ρόλο και ο συνωστισμός από τους επισκέπτες σε κάποιες αίθουσες. Βγήκαμε έξω να πάρουμε αέρα και να μας χτυπήσει λίγο ο ήλιος που είχε κάνει την εμφάνιση του.

Block 10

Το μπλοκ 10 δεν είναι επισκέψιμο, είναι όμως ένα από τα πιο διαβόητα μπλοκ του Άουσβιτς. Και μόνο που το βλέπεις σε πιάνει τρόμος σαν σκεφτείς τι γινόταν εκεί μέσα. Είναι το κτίριο που γινόντουσαν τα φρικιαστικά ιατρικά πειράματα, στο εργαστήρι του ‘’Άγγελου του θανάτου’’ Γιόζεφ Μένγκελε. Ο Μένγκελε ο οποίος παρουσιάστηκε εθελοντικά στα SS, ήταν ένα από τα πλέον διεστραμμένα ιατρικά μυαλά που πέρασαν ποτέ από τον κόσμο. Έβαλε στο στόχαστρο τα παιδιά, τους νάνους, τα μονοζυγωτικά δίδυμα και τους νόμους της κληρονομικότητας, εκτελώντας αμέτρητα ανατριχιαστικά πειράματα στους τροφίμους του Άουσβιτς. Η ‘’ερευνητική’’ του ρουτίνα περιλάμβανε ενέσεις χρώματος για να δει εάν θα αλλάξει το χρώμα των ματιών, μόλυνε δίδυμα με βάκιλο του Κοχ για φυματίωση και βακτηρίδια τύφου για να προσδιοριστεί η περίοδος επώασης, εγχειρήσεις παιδιών χωρίς νάρκωση ενώ οι επιπλοκές του ήταν αδιάφορες. Πολλές φορές οι άπειρες ουσίες εμβολίων έκαναν τα παιδιά ζωντανά-νεκρά. Μέχρι και σήμερα, 75 χρόνια μετά βγαίνουν στο φως μαρτυρίες επιζώντων που επέζησαν των φρικιαστικών πειραμάτων του Μένγκελε και που ακόμα και σήμερα στο άκουσμα του ονόματος του αυτοί οι άνθρωποι τρομάζουν.

Δεν ήταν όμως μόνο ο διαβόητος Γιόζεφ Μένγκελε ο ανατριχιαστικός χιτλερικός γιατρός που έκανε φρικιαστικά πειράματα. Ο Ναζί γιατρός που ήθελε να ξεπεράσει τον Μένγκελε ήταν ο γυναικολόγος Καρλ Κλάουμπεργκ, που επίσης είχε το εργαστήριο του στο μπλοκ 10. Ο Κλάουμπεργκ πραγματοποιούσε πειράματα με μαζικές βασανιστικές στειρώσεις σε εκατοντάδες Εβραίες. Στα έγγραφα του στρατοπέδου αναφέρονταν ως ‘’κρατούμενες για πειραματικές χρήσεις’’. Οι περισσότερες από τις γυναίκες πέθαιναν κατά τη διάρκεια των πειραμάτων ή αποκτούσαν μόνιμη αναπηρία. Η μαζική στείρωση θα ήταν άλλο ένα όπλο στη φαρέτρα των Ναζί για τον αφανισμό των λαών, και ο Κλάουμπεργκ καθώς έγινε διευθυντής στο κολαστήριο του Άουσβιτς αποφάσισε να το ερευνήσει εξονυχιστικά. Πιστεύω πως ο ανθρώπινος νους δεν μπορεί να συλλάβει ότι συνέβη εκεί.

Τα παράθυρα του μπλοκ 10 ήταν σφραγισμένα με σανίδες για να εμποδίζεται η παρακολούθηση των εκτελέσεων στο διπλανό προαύλιο, όπου τουφεκίζονταν οι θανατοποινίτες

Στον περιφραγμένο τοίχο του προαύλιου μεταξύ των μπλοκ 10 και 11, βρίσκεται ο ‘’τοίχος του θανάτου’’, όπου γινόντουσαν οι εκτελέσεις με τουφεκισμό και απαγχονισμό αλλά και της τιμωρίας του πασσάλου και της μαστίγωσης. Μέλη των SS εκτέλεσαν με τουφεκισμό πάνω από 5,000 άτομα, κυρίως ‘’αστυνομικούς κρατούμενους’’ που καταδικάζονταν με θάνατο από γερμανικό δικαστήριο. Τα παράθυρα των κελιών και των αιθουσών του πρώτου ορόφου ήταν χτισμένα, έτσι ώστε οι φυλακισμένοι να μην μπορούν να βλέπουν τις εκτελέσεις. Ο τοίχος του θανάτου, κατεδαφίστηκε από τους Γερμανούς στις αρχές του 1944 και ανακατασκευάστηκε μετά τον πόλεμο.

Στη συνέχεια πήγαμε δίπλα, στο μπλοκ 11. Το κτίριο αυτό είχε αρκετές χρήσεις αλλά πρωτίστως ήταν το κρατητήριο του στρατοπέδου. Εδώ διεξάγονταν οι συνεδριάσεις του γερμανικού έκτακτου δικαστηρίου και διατηρούνται πρωτότυπα δωμάτια και κελιά.

Στο υπόγειο τοποθετούνταν έγκλειστοι ύποπτοι για αντιστασιακή δράση και αυτούς που θεωρούσαν ενόχους για παραβίαση των κανονισμών του στρατοπέδου. Είδαμε το περιβόητο κελί 18, στο οποίο έβαζαν τους καταδικασμένους σε λιμοκτονία ως αντίποινα για την απόδραση συγκρατουμένων. Εδώ απαγορεύεται η φωτογράφιση. Σ’αυτό το κελί πέθανε και ο Πολωνός φραγκισκανός μοναχός Μαξιμίλιαμ Μάρια Κόλμπε, ο οποίος για να σώσει τη ζωή ενός κρατούμενου, τον αντικατάστησε εθελοντικά στην ομάδα των καταδικασμένων σε θάνατο από πείνα. Το κελί 20 είναι η απομόνωση με περιορισμένο αέρα και φως. Στο 22 βρίσκονταν τα κελιά για ορθοστασία! Σε καθένα από αυτά έκλειναν για 3-10 νύχτες ανάλογα την τιμωρία, κρατούμενους που χωρούσαν με το ζόρι μέσα στο κελί σε βασανιστική όρθια στάση όλο το βράδυ, και το πρωί έπρεπε να πάνε κανονικά για δουλειά. Η τιμωρία, η απελπισία, η βαναυσότητα δεν είχε τελειωμό. Στο υπόγειο, στις αρχές Σεπτεμβρίου 1941 οι ναζί έκαναν τη πρώτη δοκιμή μαζικής θανάτωσης με χρήση του ‘’Κυκλώνα Β’’.

Περάσαμε μπροστά από το μπλοκ 20 που στέγαζε ένα ιατρείο στο οποίο δολοφονήθηκαν χιλιάδες άτομα με ενέσεις φαινόλης στην καρδιά, όμως δεν μπήκαμε γιατί το ψυχοπλάκωμα είχε έρθει εδώ και πολύ ώρα και είχε γίνει πιο έντονο με την κλεισούρα στο στενό σκοτεινό υπόγειο με τα κελιά. Δεν θα βλέπαμε άλλο μπλοκ από μέσα. Συνεχίσαμε στον προαύλιο χώρο και πήραμε λίγο καθαρό αέρα και συνήλθαμε.

Μπροστά από την κουζίνα του στρατοπέδου, και απέναντι από την πλατεία προσκλητηρίου, βρίσκεται αναπαράσταση της ομαδικής αγχόνης. Θανατική ποινή δι’ απαγχονισμού με σκοπό την τρομοκράτηση των κρατουμένων, εκτελούνταν κατά τη διάρκεια του προσκλητηρίου. Οι Γερμανοί είχαν εγκαταστήσει ειδική κατασκευή για να μπορούν να εκτελούν 12 άτομα ταυτόχρονα. Ακριβώς δίπλα είναι ένας ανακατασκευασμένος θάλαμος για τον υπεύθυνο προσκλητηρίου που σε περίπτωση κακοκαιρίας παρακολουθούσε από εκεί τη διαδικασία.

Ήμασταν σχεδόν μιάμιση ώρα στο Άουσβιτς και δεν καταλάβαμε πως πέρασε η ώρα. Ήμασταν σχεδόν στο τέλος της προβλεπόμενης διαδρομής στο στρατόπεδο του Άουσβιτς Ι.

Και φτάσαμε έξω από τα διπλά συρματοπλέγματα, στο σημείο εκτέλεσης του διοικητή του στρατοπέδου. Το Απρίλιο του 1947, με καταδικαστική απόφαση του Πολωνικού Ανώτατου Εθνικού Δικαστηρίου, απαγχονίστηκε ο πρώτος διοικητής του στρατοπέδου, αντισυνταγματάρχης των SS, Ρούντολφ Ες.

Αριστερά της αγχόνης, έξω από την πυκνή περίφραξη του στρατοπέδου είναι το κτίριο του πρώτου θαλάμου αερίων και του κρεματορίου που έχει διατηρηθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος του στην αυθεντική του μορφή. Στον θάλαμο τα SS δολοφόνησαν με αέριο χιλιάδες Εβραίους και μεγάλες ομάδες σοβιετικών αιχμαλώτων πολέμου. Μπήκαμε μέσα παγωμένοι. Όχι από το κρύο, αλλά από τα γεγονότα που έχουν ποτίσει αυτούς τους τοίχους και από τις ψυχές που χάθηκαν εδώ. Στο μεγαλύτερο δωμάτιο είναι ο παλιός θάλαμος αερίων Α με τις οπές να φαίνονται στην οροφή. Στο διπλανό χώρο βρίσκονται οι δυο κλίβανοι αποτέφρωσης και βαγονέτα για τη μεταφορά των σορών. Όλα αυτά τα ανατριχιαστικά γεγονότα σε συνδυασμό με την παρουσία μας στους χώρους αυτούς μας υπενθύμισαν γιατί το Άουσβιτς συμβολίζει το έσχατο σημείο της ανθρώπινης θηριωδίας.

Η ώρα πέρασε και ο χρόνος άρχισε να γίνεται ασφυκτικός! Το λεωφορείο της Lajkonik για την επιστροφή στην Κρακοβία ήταν στις 12:15. Υπάρχουν και άλλες εταιρείες αλλά δεν το είχα ψάξει και δεν ήθελα να ρισκάρω. Το επόμενο δρομολόγιο της Lajkonik ήταν στις 13:45 αλλά θα ήταν πολύ οριακό ώστε να προλάβουμε και τα αλατωρυχεία. Έτσι των 12:15 ήταν πιεστικό και μας ανάγκαζε να μην αφιερώσουμε πολύ ώρα στο Μπίρκεναου. Στο χώρο έξω από την είσοδο του Άουσβιτς είχε ακόμα περισσότερο κόσμο και αμέτρητα εκδρομικά λεωφορεία. Αστικό για το Μπίρκεναου έχει περίπου ανά 15 λεπτά και η διάρκεια του είναι κανένα 10λεπτο. Στις 11:55 ήμασταν έξω από την πύλη του Μπίρκεναου. Αυτό σήμαινε πως δυστυχώς είχαμε λιγότερο από μια ώρα στη διάθεσή μας.

Το Birkenau, 3χλμ. μακριά από το Άουσβιτς Ι έγινε το μεγαλύτερο κέντρο εξόντωσης Εβραίων στο πλαίσιο της ναζιστικής ‘’τελικής λύσης’’, και το μεγαλύτερο γερμανικό ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης για κρατούμενους διαφόρων εθνικοτήτων. Εκεί εγκαταστάθηκαν τα μεγαλύτερα εργαλεία μαζικής εξόντωσης στην κατεχόμενη Ευρώπη με 6 θαλάμους αερίων και κρεματόρια. Την κεντρική πύλη, από τον Μάιο του 1944 διέσχιζαν τα τρένα με τους Εβραίους. που οδηγούνταν στην εξόντωση.

Ο χώρος είναι αχανής! Παντού ερείπια, χιλιόμετρα από συρματοπλέγματα, και δεκάδες ξύλινα κτίσματα που έχουν σωθεί. Διασκορπισμένοι σε πολλά σημεία του αχανούς στρατοπέδου, άνθρωποι σκυθρωποί, με σκυμμένο το κεφάλι από κάθε γωνιά του πλανήτη που αποτίουν φόρο τιμής στα εκατομμύρια θύματα. Επισκεφτήκαμε τις ξύλινες παράγκες που βρίσκονται στον τομέα BIIa, δεξιά της πύλης. Εδώ διέμεναν άντρες που περνούσαν από καραντίνα μερικών βδομάδων. Σκοπός της καραντίνας ήταν οι νέοι τρόφιμοι να τρομοκρατηθούν και να μυηθούν στους κανόνες του στρατοπέδου.

Τα αποχωρητήρια. Ο αριθμός των κρατούμενων ήταν τόσος μεγάλος που πολλές φορές οι άνθρωποι έκαναν την ανάγκη τους ταυτόχρονα στην ίδια τρύπα. Πόση ταπείνωση και πόση εξαθλίωση είχαν ζήσει εκείνοι οι άνθρωποι σ’αυτόν τον τόπο μαρτυρίου. Εννοείται εξαιτίας των άθλιων συνθηκών υγιεινής σε συνδυασμό με τον μεγάλο αριθμό εγκλείστων, οι ψείρες και οι αρουραίοι είχαν γίνει μάστιγα στο στρατόπεδο και ξεσπούσαν συχνά επιδημίες μεταδοτικών νόσων.

Οι ξύλινοι κοιτώνες …

Τον υπόλοιπό μας χρόνο περιηγηθήκαμε κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής και του συρματοπλέγματους με μια σειρά από ξύλινους πυργίσκους σκοπιάς, βλέποντας τα αμέτρητα ερείπια από τα πλινθόκτιστα κτίρια στο βάθος…

Το 1944 εσωτερικά της περίφραξης, τοποθετήθηκαν ράγες που οδηγούσαν κατευθείαν στο εσωτερικό του στρατοπέδου. Τα περισσότερα θύματα έφθαναν με τραίνο, συχνά μετά από πολυήμερα ταξίδια σε βαγόνια μεταφοράς ζώων. Η πλατφόρμα της παρακαμπτήριας σιδηροδρομικής γραμμής, Judenrampe όπως ονομαζόταν (πλατφόρμα των Εβραίων), ήταν το βασικό σημείο άφιξης αποστολών στο Άουσβιτς. Η νέα γραμμή στο Μπίρκενάου οδηγούσε από την κεντρική πύλη, απευθείας στους θαλάμους αερίων, για επίσπευση και απλοποίηση της διαδικασίας εξόντωσης. Αμέσως μετά την άφιξη στην λεγόμενη ‘’ράμπα του θανάτου’’, οι δυνάμεις των SS ξεκλείδωναν τις πόρτες και ειδική ομάδα κρατουμένων άδειαζε τις φορτάμαξες από τις αποσκευές και τυχόν νεκρούς. Συχνά οι εκτοπισμένοι μεταφέρονταν κατευθείαν στους θαλάμους αερίων, ενώ άλλες φορές αφού χώριζαν τους νεοφερμένους σε δυο ομάδες με άντρες και γυναικόπαιδα , ο γιατρός του στρατοπέδου που ήταν συνήθως ο ‘’Άγγελος του θανάτου’’ Γιόζεφ Μένγκελε προχωρούσε στην διαβόητη ‘’διαλογή’’: με ένα νεύμα του δαχτύλου του προς τα δεξιά ή τα αριστερά, οδηγούσε τους μεν νεότερους και υγιείς στο στρατόπεδο για καταναγκαστική εργασία, τους δε ανήμπορους, ηλικιωμένους, εγκύους γυναίκες και παιδιά που ήταν και η συντριπτική πλειονότητα, κατ’ ευθείαν στους θαλάμους αερίων και τα κρεματόρια που ήταν σε κοντινή απόσταση από την πλατφόρμα. Τα άτομα αυτά δεν καταγράφτηκαν στους καταλόγους του στρατοπέδου, δηλαδή δεν σημαδεύτηκαν με αριθμούς ούτε εγγράφηκαν.

Το βαγόνι στη μέση της διαδρομής δεν είναι το αυθεντικό.
Τοποθετήθηκε το 2009 και αποτελεί σύμβολο της εξόντωσης που διαπράχθηκε στο Άουσβιτς.

Στο τέλος φτάσαμε στα ερείπια των θαλάμων αερίων και των κρεματορίων 2 και 3 που βρίσκονται και στις δυο πλευρές της γραμμής. Παρόλο που τα κρεματόρια δούλευαν αδιάκοπα, ήταν αδύνατο να αποτεφρωθούν τόσα πτώματα σε σύντομο χρόνο. Για τον λόγο αυτό, τα πτώματα των θυμάτων καίγονταν και σε ανοιχτό χώρο. Δίπλα στο κρεματόριο 2 έχει δυο λιμνούλες, όπου έριχναν τις ανθρώπινες τέφρες. Πολλές φορές, οι στάχτες φορτώνονταν σε φορτηγά και ρίχνονταν στον ποταμό Βιστούλα. Ίχνη ανθρώπινων τεφρών υπάρχουν ακόμα και σήμερα στην περιοχή των κρεματορίων και των λάκκων καύσης.

Εν μέρει τα κρεματόρια και οι θάλαμοι αερίων γκρεμίστηκαν τον Νοέμβριο του 1944. Το τελευταίο κρεματόριο το ανατίναξαν οι ναζί τον Ιανουάριο του 1945, λίγο πριν από την απελευθέρωση του στρατοπέδου απ' τον Κόκκινο Στρατό, για να κρύψουν τα ίχνη των πράξεων τους.

Στην άκρη της πλατφόρμας, σε απόσταση 800 μέτρων από την κεντρική πύλη, ανάμεσα στα ερείπια των θαλάμων αερίων βρίσκεται το μεγάλο μνημείο για τα θύματα του Άουσβιτς που τοποθετήθηκε στο Μπίρκεναου το 1967. Υπάρχουν 23 επιγραφές με κείμενο στις κυριότερες γλώσσες που μιλούσαν οι εκτοπισμένοι στο Άουσβιτς. Ανάμεσα τους και τα ελληνικά.

Ας είναι για αιώνες
κραυγή απελπισίας
και προειδοποίηση
για την ανθρωπότητα
αυτός ο τόπος
όπου οι Ναζί φόνευσαν
περίπου ενάμιση εκατομμύριο
άντρες, γυναίκες και παιδιά
κυρίως Εβραίους, από
διάφορες χώρες της Ευρώπης
Άουσβιτς – Βιρκενάου
1940 - 1945​

Δυστυχώς δεν υπήρχε άλλος χρόνος να δούμε πολλά ακόμα στο Μπίρκενάου. Όπως τα ερείπια των θαλάμων αερίων και κρεματορίων 4 και 5 στα αριστερά του μνημείου στο βάθος. Επίσης δίπλα υπήρχε το συγκρότημα αποθηκών ‘’ Kanada’’ στις οποίες οι Γερμανοί συγκέντρωναν τα λαφυραγωγημένα υπάρχοντα των θυμάτων. Βέβαια δεν έχει μείνει καμία αποθήκη καθώς τον Ιανουάριο του 1945 προκειμένου να εξαλείψουν τα ίχνη των εγκλημάτων, τα SS πυρπόλησαν τις ξύλινες αποθήκες ‘’Καναδάς’’ οι οποίες κάηκαν ολοσχερώς. Απέναντι είναι το κτίριο των κεντρικών λουτρών η λεγόμενη ''Σάουνα'' που έχει διατηρηθεί σε άριστη κατάσταση όπως ήταν τότε.

Έτσι επιστρέψαμε και πάλι περπατώντας κατά μήκος της πλατφόρμας με κατεύθυνση την κεντρική πύλη. Στα δεξιά μας ο περιφραγμένος τομέας ΒΙb και BIa που ήταν εξ ολοκλήρου στρατόπεδο γυναικών και είναι από τα ελάχιστα μέρη που έχουν σωθεί πολλά από τα κτίρια του. Δυστυχώς λόγω πίεσης χρόνου δεν μπήκαμε σ’αυτόν τον τομέα οπότε τον είδαμε μόνο απ έξω μέσα στην περίεργη ηλιοφάνεια και την ομίχλη!

Τα σοβιετικά στρατεύματα απελευθέρωσαν το Άουσβιτς στις 27 Ιανουαρίου 1945. Η ημερομηνία αυτή είναι η παγκόσμια ημέρα μνήμης των Εβραίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Θηριωδίες έχουν υπάρξει πολλές στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού. Οι ναζί όμως επιστράτευσαν την τεχνολογία και έφτιαξαν βιομηχανίες εξόντωσης ανθρώπων. Έστησαν κλίβανους, δίκτυα σωληνώσεων, υπολόγισαν διατομές και αντλίες, για να φτάσει η εξόντωση ανθρώπων σε υψηλά στάνταρντς παραγωγικότητας. Αυτός είναι ο λόγος που το Άουσβιτς δεν συγκρίνεται με τίποτα. Δεν έχει σημασία αν ο αριθμός των θυμάτων ήταν μεγαλύτερος ή μικρότερος από την τάδε γενοκτονία ούτε αν ο τελικός αριθμός των θυμάτων είναι υπερεκτιμημένος. Το εργοστάσιο θανάτου του Άουσβιτς και ο ναζισμός είναι η Αποκτήνωση.

Αν και ήμασταν συνολικά πάνω από 3 ώρες στα δυο στρατόπεδα, και παρ’ όλο που η συναισθηματική φόρτιση ήταν μεγάλη θα ήθελα να είχα κι άλλες ώρες για να δω όλο το Μπιρκενάου. Ίσως επειδή μου αρέσει να ρουφάω την ιστορία όσο τραγική κι αν είναι. Η παρουσία μας σ’αυτόν τον μαρτυρικό τόπο ήταν μια μεγάλη εμπειρία και εύχομαι όλοι οι άνθρωποι να έρθουν εδώ. Να μπορέσουν να αγγίξουν έστω λίγο την ιστορία και να καταλάβουν τι είναι το Άουσβιτς. Το Άουσβιτς είναι το Άουσβιτς. Και η ανθρωπότητα δεν πρέπει να το ξεχάσει.

Πήγαμε στη στάση έξω από την πύλη του Μπιρκενάου και το αστικό ήρθε λίγα λεπτά μετά. Όταν φτάσαμε ξανά στην αφετηρία έξω από το Άουσβιτς Ι, είδα πως το λεωφορείο της Lajkonik που θα αναχωρούσε για την Κρακοβία στις 12:15 ήταν ήδη με ανοιχτή τη μηχανή και η ώρα ήταν 12:07! Με το που κατεβήκαμε από το αστικό, έτρεξα σαν τρελός στο χώρο φύλαξης αποσκευών να πάρω το σάκο μου. Ανεβήκαμε στο λεωφορείο της Lajkonik και όλα καλά! Χωρίς κίνηση και πολύ άνετα φτάσαμε στην Κρακοβία 13:40. Είχαμε πολύ χρόνο μέχρι να πάμε στα αλατωρυχεία!

 

[evaT]

Συγκλονιστικο κ ανατριχιαστικό μαζί....

 

[giannismits]

Συγκλονιστικο κ ανατριχιαστικό μαζί....

Είναι όντως. Αλλά είναι εμπειρία. Και όπως είπα στην αρχή, το ταξίδι στην Κρακοβία είχε αξία για την επίσκεψη στο Άουσβιτς.

 

[athens8]

Υπέροχες φωτο!!! Η ιστορία τέλεια λες και είμαστε και εμεις εκεί!!! 4 μέρες πήγες??? Είναι αρκετές πιστεύεις???? Πάει παραπάνω??

 

[giannismits]

Υπέροχες φωτο!!! Η ιστορία τέλεια λες και είμαστε και εμεις εκεί!!! 4 μέρες πήγες??? Είναι αρκετές πιστεύεις???? Πάει παραπάνω??

Ευχαριστώ! Στην Κρακοβία ήμασταν 3 μέρες. 4 στην Βαρσοβία. Μοιρασμένες έτσι για μένα ήταν το ιδανικό.

 

[giannismits]

Κρακοβία: Αλατωρυχεία… και επίλογος!

Δεν είχε κίνηση ο δρόμος κι έτσι φτάσαμε στην Κρακοβία 13:40. Είχαμε πολύ χρόνο μέχρι να πάμε στα αλατωρυχεία και ήμασταν άνετοι! Την ηλεκτρονική κράτηση των εισιτηρίων από το επίσημο site https://www.wieliczka-saltmine.com/ την είχα κάνει 2 βδομάδες νωρίτερα και είχα κλείσει την τελευταία ξενάγηση των 17:00 για την TOURIST Route στα αγγλικά με κόστος 178 ζλότι τα δυο άτομα (42€). Σημείωσα τον Αριθμό παραγγελίας που χρειάζεται για την παραλαβή των εισιτηρίων από το εκδοτήριο των Αλατωρυχείων και όλα ήταν οργανωμένα και πολύ εύκολα. Χωρίς άγχος και τρέξιμο, είπαμε να απολαύσουμε χαλαρές στιγμές στην Κρακοβία, βολτάροντας στην παλιά πόλη.

Juliusz Słowacki Theatre

Szpitalna

Floriańska

Świętego Tomasza

Για φαγητό πήγαμε στο πολύ γνωστό Milkbar Tomasza, στην οδό Świętego Tomasza 24

Το Milkbar Tomasza είναι μια πρώτης τάξεως επιλογή γρήγορου και οικονομικού φαγητού στην παλιά πόλη. Τα Bar mleczny, που σημαίνει στην κυριολεξία μπαρ γάλακτος ξεκίνησαν από το 1896 ως καφετέριες που σέρβιραν μενού που βασίζονταν σε γαλακτοκομικά προϊόντα, ενώ τη δεκαετία του ’60 οι κομμουνιστικές αρχές έκαναν τα Milkbar κρατικά μαγειριά όπου τα γεύματα επιδοτούνταν και οι εργαζόμενοι έτρωγαν γρήγορα και φτηνά. Πλέον τα Milkbar είναι μικρά, φθηνά εστιατόρια που προσφέρουν και άλλου είδους γεύματα και είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στην Πολωνία. Το Milkbar Tomasza είναι μικρό και συχνά γεμάτο όμως ο κόσμος συνεχώς πάει κι έρχεται κι έτσι η αναμονή για να βρεις να καθίσεις δεν είναι μεγάλη. Η εξυπηρέτηση ήταν άψογη και γρήγορη. Δίνεις την παραγγελία σου στο μπαρ και μετά από λίγη ώρα πας να το πάρεις. Πήραμε μια σαλάτα με κοτόπουλο και ένα ζεστό και πλούσιο πανίνι με αυγό και μπέικον και ήταν και τα δύο εξαιρετικά και απίστευτα γευστικά! Αυτά τα δύο έκαναν γύρω στα 8€.

Η ώρα πέρασε αλλά και πάλι υπήρχε χρόνος. Λέμε τώρα! Πήγαμε λοιπόν μέχρι το δωμάτιο μας να αλλάξουμε και να σενιαριστούμε! Αυτό μας έφαγε! Έτοιμοι πια, διασχίσαμε την οδό Sławkowska στην παλιά πόλη και το πάρκο Platny την ώρα που άρχισε να σουρουπώνει…

Το αστικό 304 που πηγαίνει στα αλατωρυχεία, ξεκινάει από τη στάση Dworzec Główny Zachód στην οδό Ogrodowa, σχεδόν απέναντι από το εμπορικό Galeria Krakowska της οδού Pawia. Δρομολόγια έχει ανά 10 λεπτά, η απόσταση είναι 35 λεπτά οπότε δεν βιαζόμασταν ιδιαίτερα. Βέβαια με όλη αυτή τη χαλαρότητα που είχαμε, η ώρα είπε πάει ήδη 16:06. Βγάλαμε από το μηχάνημα το εισιτήριο των 4,60 ζλότι, το αστικό ξεκίνησε κι εμείς ανυπομονούσαμε να κλείσουμε αυτό το ταξίδι με τα εντυπωσιακά αλατωρυχεία της Wieliczka. Γρήγορα όμως διαπιστώσαμε πως μέσα στην πόλη έχει πολύ κίνηση και πως αυτά τα 13 χιλιόμετρα απόσταση δεν θα έβγαιναν εύκολα. Το μποτιλιάρισμα και το ασφυκτικά γεμάτο αστικό μου θύμισαν στιγμές με τον υπέροχο ΟΑΣΘ στη Θεσσαλονίκη!

Άρχισα λοιπόν να αγχώνομαι και λέω στον Rose πως δεν μας βλέπω να προλαβαίνουμε. Σιγά σιγά άρχισα να το παίρνω απόφαση όμως είχα θυμώσει πάρα πολύ. Τελικά η απόσταση των 35 λεπτών έγινε σε 55 λεπτά, και κατεβήκαμε στη στάση Wieliczka Kopalnia Soli στις 17:00 ακριβώς! Αυτό ήταν. Αν και προφανώς χάσαμε την ξενάγηση τρέξαμε προς το κτίριο που βρίσκεται σχετικά κοντά στη στάση, μπας και γίνει κανένα θαύμα. Μπήκαμε στις 17:05. Αν και η πόρτα ήταν ανοιχτή μέσα επικρατούσε ερημιά. Τα εκδοτήρια ήταν κλειστά, και οι μόνοι που τριγύριζαν στο χώρο ήταν μια καθαρίστρια και ένας καθαριστής. Ρωτήσαμε τον υπάλληλο ο οποίος μας είπε πως δεν μπορεί να γίνει κάτι από τη στιγμή που το γκρουπ έχει ήδη κατέβει κάτω. Το ταξίδι αυτό, και η ιστορία αυτή δεν ήταν γραφτό να περιλαμβάνει τα αλατωρυχεία Wieliczka!

Φύγαμε απογοητευμένοι και ηττημένοι! Αν παίρναμε το προηγούμενο δρομολόγιο του αστικού, θα προλαβαίναμε. Επίσης θα προλαβαίναμε αν παίρναμε τρένο που κάνει στάνταρ 30 λεπτά τη διαδρομή από την Κρακοβία. Κακώς λοιπόν επέλεξα το αστικό 304 και κακώς ήμασταν τόσο χαλαροί με την ώρα. Το προάστιο Wieliczka σε εκείνο το σημείο μου άρεσε αρκετά από όσο πρόλαβα να δω. Καθίσαμε σε ένα παγκάκι στο πάρκο να ηρεμήσω από την ένταση όλης της μέρας, της άθλιας διαδρομής με το αστικό που είχε ως αποτέλεσμα να χάσουμε ένα μεγάλο αξιοθέατο που ήθελα τόσο πολύ να δω.

Πήραμε και πάλι το αστικό 304 και επιστρέψαμε στην Κρακοβία… Η αφετηρία του 304

Για να πάνε τα φαρμάκια κάτω, είπαμε να φάμε μια ζεστή σούπα να έρθουμε στα ίσια μας. Περπατήσαμε λίγα λεπτά και στην οδό Krowoderska 21 εντοπίσαμε το πολύ γνωστό εστιατόριο της Κρακοβίας, Chata. Και αυτό το εστιατόριο, σκοτεινό με ρουστίκ διάθεση και χουχουλιάρικη χειμωνιάτικη ατμόσφαιρα. Στο διπλανό τραπέζι μας ξεκούφανε μια φασαριόζικη παρέα Πολωνών όμως μετά από λίγο έφυγαν. Είχα ξεπεράσει το σοκ των αλατωρυχείων και απόλαυσα τη στιγμή, τη ησυχία αλλά και τη σούπα!

Θέλαμε να κλείσουμε την τελευταία μας βραδιά στην Κρακοβία στην αγαπημένη εβραϊκή συνοικία Kazimierz. Πήγαμε σε ένα πολύ ωραίο μπαρ με την πολύ εύκολη ονομασία Siedem miliardów uśmiechów, a Twój jest moim ulubionym στην οδό Józefa που θα πει ‘’Επτά δισεκατομμύρια χαμόγελα, και το δικό σου είναι το αγαπημένο μου’’! Ένα ακόμα πολύ όμορφο και ατμοσφαιρικό μαγαζί στην εβραϊκή συνοικία όμως πιο μοντέρνο και cozy χωρίς εβραϊκές διακοσμητικές προσθήκες, με εξαιρετικά κοκτέιλ και ποτά σε τιμές Κρακοβίας όμως! Τα κοκτέιλ υπερπαραγωγή σε ποτήρι νεκροκεφαλή κόστισαν 33 ζλότι δηλαδή 7,7€ περίπου όμως τα υπόλοιπα είχαν γύρω στα 24 ζλότι.

Πριν πάμε στο δωμάτιο μας, ξοδέψαμε τα τελευταία μας ζλότι στο σούπερ μάρκετ παίρνοντας διάφορα τοπικά σνακ και γλυκά και στη συνέχεια την αράξαμε στο δωμάτιο σάουνα απολαμβάνοντας τις τελευταίες στιγμές του ταξιδιού. Την επόμενη ημέρα αποχωρήσαμε από το κατάλυμα μας στις 08:00…

Από το σταθμό Dworzec Główny Wschód, πήραμε το αστικό 208 και απευθείας πήγαμε στο αεροδρόμιο John Paul II. Αυτό ήταν... το ταξίδι έφτασε στο τέλος του και το αεροπλάνο αναχώρησε για τη Θεσσαλονίκη στις 11:00.

KONIEC!​