Βιβλια σχετικα με την Ιαπωνια

[Yorgos]

Ο βιασμός της Nanjing (The Rape of Nanking (book) - Wikipedia, the free encyclopedia) αναφέρεται στη γιαπωνέζικη εισβολή στην Κίνα και αποτελεί εργάρα ενός γενναίου τύπου που αποφάσισε να τα βάλει με όλη τη γιαπωνέζικη ακροδεξιά, φτιάχνοντας ένα ντοκουμέντο που πιστοποιεί τις γιαπωνέζικες φρικαλεότητες. Οι μαρτυρίες είναι φρικιαστικές αλλά και διδακτικές για μια από τις πολλές σκοτεινές πτυχές της γιαπωνέζικης ιστορίας.

 

[ΕΡΣΗ]

Πολυ ενδιαφερον βιβλιο. Αλλα για το διδακτικον του πραγματος επετρεψε μου να αμφιβαλλω.

 

[Pandora]

Έρευνα και βιβλίο για τους Έλληνες της Άπω Ανατολής

Η απίστευτη-και άγνωστη- ιστορία των Ελλήνων της Άπω Ανατολής θα καταγραφεί σε βιβλίο, το πρώτο του είδους του. Χιλιάδες Έλληνες εποίκισαν την Άπω Ανατολή (Κίνα, Κορέα και Ιαπωνία) από το 1880 μέχρι και τις μέρες μας. Το οδοιπορικό της εποίκισης αυτής γνώρισε πολλές πτυχές και πέρασε μέσα από διωγμούς Ελλήνων από ολοκληρωτικά καθεστώτα, μέσα από μετοικεσίες που είχαν οικονομικό χαρακτήρα, μέσα από κοινωνικές συγκυρίες που επέβαλαν πολιτικές και φυσικές καταστροφές στην Ελλάδα και τους Έλληνες, μέσα από τις πρωτοβουλίες και το όραμα των ναυτιλιακών εταιρειών.

Τον Μάρτιο του 2006, ο Διευθυντής του ΕΚΕΜΕ, του πανεπιστημίου Λα Τρομπ της Μελβούρνης, Καθηγητής Α. Μ. Τάμης ξεκίνησε μια συστηματική επιστημονική έρευνα, προκειμένου να εξετάσει την εμπειρία της εγκατάστασης, την κινητικότητα των Ελλήνων, την κοινωνικο-οικονομική οργάνωση και δομή τους, την πολιτιστική τους προσφορά. Όπως μας είπε ο ίδιος οργανώθηκαν συνεντεύξεις Ελλήνων εποίκων, που πέρασαν τη ζωή τους στις χώρες αυτές, αντλήθηκαν πληροφορίες από τα προσωπικά αρχεία των Ελλήνων που βρέθηκαν εκεί, ερευνήθηκαν τα αρχεία των χωρών, οι εθνικές τους βιβλιοθήκες, τα ιστορικά και διπλωματικά έγγραφα της εποχής και μέσα στα πλαίσια της προφορικής ιστορίας οργανώθηκαν προσωπικές συνεντεύξεις με δεκάδες εποίκους.
Η έρευνα, σύμφωνα με τον καθηγητή Τάμη, θα συνεχιστεί καθ όλη τη διάρκεια του 2009 στις τρεις αυτές χώρες για να ολοκληρωθεί με τη συγγραφή ενός τόμου στην ελληνική και αγγλική. Τον τόμο θα μεταφράσουν στα κινέζικα οι ειδικοί του Πανεπιστημίου Beijing Foreign Studies University του Πεκίνου. Το βιβλίο θα εκδώσει ο Εκδοτικός Οίκος «Ελληνικά Γράμματα» στην Αθήνα το Μάρτιο του 2010.
Σύμφωνα με τον κ. Τάμη, από το 1880 χρονολογούνται οι πρώτες εποικίσεις των Ελλήνων στην Κίνα και στην Ιαπωνία. Στην Κίνα οι πρώτοι Έλληνες εγκαταστάθηκαν στη Μαντζουρία, και ιδιαίτερα στις πόλεις Χαρμπίν και Ντάρεν, ύστερα από ένα περιπετειώδες οδοιπορικό δια μέσου της Ρωσίας και της αχανούς νότιας Σιβηρίας.

Τα κύματα των Ελλήνων εποίκων πυκνώνουν αμέσως μετά τη ρωσική Επανάσταση και στη συνέχεια στην περίοδο 1932-1949 εξαιτίας των διωγμών που υπέστησαν από το σταλινικό καθεστώς. Ένα άλλο μεγάλο κύμα εποικίσεων με Σαμιώτες, Χιώτες κι άλλους νησιώτες ξεκινά στις αρχές του 20ου αιώνα δια τη θαλάσσης, προς τη Σαγκάη και στη συνέχεια στην βόρεια Κίνα και Μαντζουρία, όπου καταπιάνονται με το εμπόριο των ποτών και τα αρτοποιεία. Πολλοί απ αυτούς μετά την επανάσταση του Μάο κατέληξαν στην Αυστραλία.

Στην Ιαπωνία καταφθάνουν μετά το 1860 οι πρώτοι Έλληνες ορθόδοξοι από την Αγία Πετρούπολη και την Οδησσό, μέχρι και το 1890, όταν εγκαταστάθηκε εκεί ο Πατρίκιος Λευκάδιος Χερν, που γεννήθηκε στην Λευκάδα από την Ρόζα Κασσιμάτη και από Ιρλανδό ιατρό του βρετανικού στρατού, τον Κάρολο Χερν. Ο Πατρίκιος Χερν, ύστερα από μία ιδιόμορφη ζωή στην Ελλάδα, Ιρλανδία και ΗΠΑ όπου εργάστηκε ως δημοσιογράφος και συγγραφέας πηγαίνει στην Ιαπωνία, την οποία αποδέχεται ως πατρίδα τους και αναδεικνύεται ως ο εθνικός συγγραφέας της χώρας αυτής, αφού έφερε την Ιαπωνία με τα συγγράμματά του στη Δύση και την έκανε γνωστή.

Συγγένεια με την Ελλάδα και τους Έλληνες ανέπτυξε και ο μεγάλος ακαδημαϊκός και άνθρωπος των γραμμάτων της Ιαπωνίας, Γιουκίτσι Φουκουζάγουα, ο οποίος ίδρυσε το διεθνούς φήμης Πανεπιστήμιο του Τόκιο, το ΚΕΙΟ και υπήρξε ο Ιάπωνας που έφερε τη Δύση και την αγάπη για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, σε μια αποκλεισμένη και απομονωμένη για 300 χρόνια Ιαπωνία. Ο εγγονός του Φουκουζάγουα, νυμφεύθηκε στο Παρίσι, την Ελληνίδα μετζοσοπράνο, Ακριβή Ασημακοπούλου, από την Θεσσαλονίκη. Η Ασημακοπούλου εισήγαγε μαζί με την σοπράνο, Κ. Ερμίδου, την κλασική ευρωπαϊκή μουσική στην Ιαπωνία. Έτσι οι δύο μεγαλύτεροι εθνικοί εκφραστές του Ιαπωνικού πολιτισμού, ο Λευκάδιος Χερν και ο Φουκουζάγουα έδεσαν τη ζωή τους με την Ελλάδα και τους Έλληνες.

Η ελληνική εποίκιση στην Ιαπωνία χαρακτηρίζεται από τη σποραδική και τυχοδιωκτική της διάσταση πριν από τον πόλεμο, την περισσότερο ελεγχόμενη, στη διάρκεια της αμερικανικής κατοχής (1945-1959), αλλά και του πολέμου στην Κορέα (1950-1953), στην περίοδο της ναυτιλιακής έξαρσης (1949-1989) και τέλος στην φερέοικη εγκατάσταση όταν εκατοντάδες Έλληνες εποίκισαν την Ιαπωνία ως στελέχη πολυεθνικών εταιρειών, αντιπρόσωποι ελληνικών ναυτιλιακών συγκροτημάτων, στελέχη πλοιοκτητών αλλά και ως τεχνοκράτες και επιχειρηματίες.

Ο καθηγητής Τάμης αναφέρει ότι την σχέση της Ιαπωνίας με τον Ελληνικό πολιτισμό θέλει να αναγάγει η Ιαπωνική βιβλιογραφία από τα χρόνια του μεγάλου Αλεξάνδρου, όταν κάποιοι στρατιώτες του μεγάλου στρατηλάτη πέρασαν την ινδοβακτριανή και έφτασαν στις ακτές της Ιαπωνίας, μπολιάζοντας τον δυτικό τότε πολιτισμό με την ανατολή. Οι ίδιοι οι Ιάπωνες, λέει ο ομογενής πανεπιστημιακός, στην προσπάθειά τους να αποσυνδέσουν την εξάρτησή τους από τον κινέζικο πολιτισμό, ζητούν σχέση και εξάρτηση από τον ελληνικό πολιτισμό και τους Έλληνες.

Στην έρευνα, που διεξάγει το ΕΚΕΜΕ, με την επιστημονική ευθύνη του Καθηγητή Α. Μ. Τάμη, συμμετέχει ενεργά η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ιαπωνίας, η οποία συνεργάζεται στενά στην εντόπιση και ανίχνευση πολύτιμου υλικού. Ας σημειωθεί ότι το λογότυπο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ιαπωνίας αναγράφεται σε μπετόν με το σύνθημα σε ελληνική και γιαπωνέζικη γραφή «Η Αλήθεια Ελευθερώσει Υμάς». Συνεργάτιδα του πρωτοποριακού ερευνητικού αυτού προγράμματος στην Ιαπωνία είναι η Φαίη Σαββαΐδου, η οποία σπούδασε ιαπωνική λογοτεχνία και ζει εδώ και 15 χρόνια στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή του Τόκιο.

Η έρευνα στην Ιαπωνία έχει ως επίκεντρό της τις πόλεις Τόκιο, Καβασάκι, Γιοκοχάμα, Κόμπερ, Οσάκα, Κιότο, Ναγκασάκι, Χιροσίμα και αναφέρεται στην εγκατάσταση, την οργάνωση του Ελληνισμού, στη συμβολή του, στην πολιτιστική του ανέλιξη και στην διαδικτύωσή του. Ήδη έχουν συγκεντρωθεί χιλιάδες έγγραφα, κώδικες, σημειώματα και έχουν ολοκληρωθεί δεκάδες συνεντεύξεις.

πηγή Διασπορά Ασία Έρευνα και βιβλίο για τους Έλληνες της Άπω Ανατολής greekInsight -Το Πόρταλ των Ελλήνων της Διασποράς

 

[soudianos]

Ευχαριστούμε Πανδώρα μας. Βάλτε και τους Έλληνες ναυτικούς που
παντρεύτηκαν εκεί και άνοιξαν επιχείρηση

 

[Bahari]

Τρισόν - Μιλσανή, Ευρυδίκη: Ματιές στον κήπο του Χαϊκού (εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2009)

Αναλυτική Περιγραφή Βιβλίου:

Τι θα λέγατε αν ρίχναμε μια ματιά στον μανταλωμένο γιαπωνέζικο κήπο που κρατάει σφιχτά τα κλειδιά των γρίφων του; Αν προσπαθούσαμε να εστιάσουμε στις κρυφές του λεπτομέρειες, αν διεισδύαμε στις σκιώδεις συστάδες του, στις ακίνητες μαγνητικές φυλλωσιές του, στις βραχονησίδες που αναδύονται δραματικά στους αμμώδεις μαιάνδρους του; Κήπος-ιδεόγραμμα κατ' εικόνα και ομοίωση ενός κόσμου που ποτέ δεν μπορεί να ανακατευτεί με τον υπόλοιπο.

Κι αναρωτιόμαστε έκπληκτοι: πώς είναι δυνατόν να υπάρχει ακόμη σήμερα κάτι τόσο διαφορετικό, που να αντιστέκεται στους νόμους της παγκοσμιοποίησης; Κάτι ανοίκειο μα γοητευτικό, που έχει τη δύναμη να μας παρασύρει σε συλλογισμούς, σε ποιητική έξαρση, κάτι που εμπεριέχει ακόμη και την υπόσχεση μιας εκλεκτής απόλαυσης;

Στους χρόνους του τριάντα, ο Καζαντζάκης έγραψε στο βιβλίο "Ταξιδεύοντας" πως δεν υπήρχε χώρα που να μοιάζει περισσότερο με την Ελλάδα, όσο η Ιαπωνία. Ογδόντα χρόνια μετά, μια τέτοια δήλωση φαίνεται απίθανη. Ωστόσο...
Από το ένα κείμενο στο άλλο, η Ευρυδίκη Τρισόν-Μιλσανή προχωρεί με τεντωμένες κεραίες στο απαγορευμένο περιβόλι, ανοίγοντας ένα πεδίο συγκρίσεων και παραλληλισμών, και στην εποχή της ομοιομορφίας αποκομίζει ψήγματα γνώσης και μέθης, απολαμβάνοντας τις διαφορές που λειτουργούν σαν νοσταλγικές ηδονικές αξίες.
Βιβλίο : Ματιές στον κήπο του Χαϊκού

 

[Pandora]

Χρήστος Τουμανίδης, Ο ποιητής και ανθολόγος
του ελληνικού ΧΑΙΚΟΥ

Γεννήθηκε το 1952 στο χωριό Λιθαριά της Πέλλας. Με την ποίηση ασχολείται από τα εφηβικά του χρόνια. Έκανε τα πρώτα του βήματα στην ποίηση με οδηγό και δάσκαλό του, το Γιάννη Ρίτσο. Η πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα έγινε το 1978 με τη συλλογή ΑΣΤΑΘΜΗΤΑ. Ακολούθησαν οι ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ (1981), Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΥ (1987) και η ΑΝΤΙΣΤΙΞΗ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ (1997).
Το 1996 εκδόθηκε η πρώτη του ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΑΙΚΟΥ και ετοιμάζει μια δεύτερη ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ πιο πλήρη και εκτεταμένη. Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.

Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη, για την σχέση του με την Ιαπωνία και τον πολιτισμό της, εδώ : | Xρήστος Τουμανίδης |

 

[Pandora]

Η γέννηση της ιαπωνικής λογοτεχνίας στην αυλή του 10ου αιώνα

Τα πρώτα ιαπωνικά γραπτά αποσκοπούν στη διασφάλιση της κυριαρχίας της πιο ισχυρής φυλής.
ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ*

Οι απαρχές της ιαπωνικής λογοτεχνίας συμπίπτουν με τη δημιουργία μιας κεντρικής εξουσίας, ενός κράτους με διοικητική πρωτεύουσα τη Νάρα, το 710 μ.Χ. Τα πρώτα γραπτά κείμενα είναι κυβερνητικού χαρακτήρα, με σκοπό τη δημιουργία μιας θρησκευτικής και πολιτικής ιδεολογίας που θα εξασφάλιζε την κυριαρχία της πιο ισχυρής φυλής, της οποίας ο αρχηγός έπαιρνε τον τίτλο του αυτοκράτορα.

Το αρχαιότερο λογοτεχνικό κείμενο που έχει φτάσει στα χέρια μας παραμένει μέχρι σήμερα το Κότζικι, γραμμένο το 712, που συμπληρώθηκε οχτώ χρόνια αργότερα από το Νιχόν Σόκι. Και τα δύο είναι γραμμένα στα κινεζικά διότι η ιαπωνική γλώσσα δεν είχε ακόμα αποκτήσει τη δική της γραφή. Τον επόμενο αιώνα δημιουργήθηκε η πρώτη μεγάλη από τις ποιητικές ανθολογίες, το Μανγιόσου, με το οποίο ξεκινάει η παράδοση των ανθολογιών ποίησης ουάκα, η οποία στη συνέχειά της γεννάει καινούργια είδη, τις αφηγηματικές ποιητικές συλλογές «ούτα μονογκατάρι», όπως τα διάσημα Ισε μονογκατάρι, το Γιαμάτο μονογκατάρι και άλλα που γράφτηκαν στις αρχές του 10ου αιώνα. Η γραμμή της ποίησης καθορίζεται βασικά από τις μεγάλες ανθολογίες που συντάσσονται κατά παραγγελία των εκάστοτε αυτοκρατόρων, όπως το Κόκιν-σου. Μεγάλοι ποιητές και ποιήτριες σημαδεύουν αυτήν την εποχή, όπως ο Αρίχιρα Ναρίχιρα, η Ονο-νο-Κόματσι και ο Σουγκαουάρα -νο- Μιτσίζανε. Δημιουργείται ένα καινούριο είδος, αυτό των περιγραφικών ποιημάτων, σε μια μορφή που μοιάζει με ημερολόγιο, όπως το Τόσα-νίκκι του Κι-νο-Τσουράγιουκι. Ο γραπτός λόγος παίρνει τρεις κατευθύνσεις, την ποίηση, τις μακρές αφηγήσεις-μονογκατάρι, που περιλαμβάνουν μυθιστορήματα αλλά και μεγάλα αφηγηματικά ποιήματα, και το ποιητικό ημερολόγιο -νίκκι.

 

[Pandora]

Η ανάδυση της γιαπωνέζικης ομιλουμένης από τις γυναίκες

Το είδος του ημερολογίου, γύρω στις αρχές του 9ου αιώνα, αντιπροσωπεύεται κυρίως από έργα γυναικών γραμμένα σε ιαπωνική γλώσσα, χάρη στη δημιουργία μιας συλλαβικής γραφής των κανά, η οποία συνδυασμένη με τα κινεζικά ιδεογράμματα θα ντύσει την ομιλούμενη ιαπωνική γλώσσα. Είναι ενδιαφέρον να δούμε ότι άντρες συνεχίζουν να γράφουν στην κινεζική γλώσσα. Δύο από αυτά τα ημερολόγια έχουν διασωθεί, το Τακαμίτσου νίκκι, που αποδίδεται στον Φουτζιουάρα νο Τακαμίτσου και το πιο γνωστό Καγκερό νίκκι, γραμμένο από μια γυναίκα της οικογένειας των Φουτζιουάρα.

Η περίοδος Χέιαν, «Εποχή Ειρήνης και Ηρεμίας», που αρχίζει το 794, ημερομηνία του λεπτομερούς σχεδιασμού και της μεταφοράς της πρωτεύουσας στο σημερινό Κιότο, και η οποία θα διαρκέσει μέχρι το 1185, είναι η χρυσή κλασική εποχή της τέχνης και της λογοτεχνίας στην Ιαπωνία. Είναι μια μεγάλη περίοδος ειρήνης, όπου ανθούν οι τέχνες και τα γράμματα με κέντρο την αυτοκρατορική αυλή και με τη μεγάλη υποστήριξη της παντοδύναμης οικογένειας των Φουτζιουάρα, που έδωσε μέχρι το 12ο αιώνα στην Ιαπωνία τους μεγαλύτερους αυτοκράτορες, πολιτικούς και ποιητές.

 

[Pandora]

Από το 894, ημερομηνία διακοπής των επίσημων σχέσεων με την Κίνα, αναπτύχθηκε υπό την αιγίδα των Φουτζιουάρα μια εξαιρετική για τα παγκόσμια χρονικά κουλτούρα, βάσεις της οποίας αποτέλεσαν οι αρχές κάποιων καινούργιων βουδιστικών σχολών, όπως του Σίνγκον-σου και Τζόντο-σου.

Νέα είδη ζωγραφικής, γλυπτικής και αρχιτεκτονικής αναπτύχθηκαν. Ταυτόχρονα, η καθιέρωση της παράλληλης χρήσης της συλλαβικής γραφής κανά επέτρεψε για πρώτη φορά μια εκλαΐκευση της λογοτεχνίας. Η Ιαπωνία δεν μιμείται πια την Κίνα, όπως γινόταν μέχρι τότε, αλλά δημιουργεί μια κουλτούρα δική της. Η ποίηση καλλιεργείται μόνιμα στην Αυλή, το είδος όμως του μονογκατάρι έρχεται να πάρει την πρώτη θέση στα γράμματα, μέσα από την τεράστια άνθηση της γυναικείας λογοτεχνίας γραμμένης στην καθομιλουμένη, η οποία δίνει αυτό που από πολλούς χαρακτηρίζεται το πρώτο ψυχολογικό μυθιστόρημα, το Γκέντζι μονογκατάρι της Μουρακάκι Σικίμπου, καθώς και πολυάριθμες συλλογές ποίησης και μια σειρά από ημερολόγια, κυρίως από γυναίκες της αυλής.

 

[Pandora]

Το Μάκουρα νο Σόσι της Σέι Σόναγκον είναι ακόμα ένα από τα αριστουργήματα αυτής της περιόδου, που κι αυτό, αν και με πολύ διαφορετικό τρόπο, περιγράφει αριστοτεχνικά το πνεύμα που επικρατούσε στην τάξη της αριστοκρατίας της πρωτεύουσας. Τα ημερολόγια «νίκκι» είναι πολυάριθμα, το πιο διάσημο από την ίδια τη Μουρασάκι Σικίμπου, αλλά και από την Ιζούμι Σικίμπου και άλλες γυναίκες. Το Σαράσινα νίκκι είναι από τα πλέον γνωστά και περιγράφει τη ζωή μιας γυναίκας, συζύγου ενός επαρχιακού διοικητή.

Γιατί η κυριαρχία των γυναικών;

Το γιατί οι γυναίκες κυριαρχούσαν στη λογοτεχνία της περιόδου Χέιαν είναι κάτι που έχει προβληματίσει πολύ τους μελετητές. Πιθανώς να έχει σχέση με το γεγονός ότι η θέση της γυναίκας στην Ιαπωνία ήταν σχετικά διαφορετική από εκείνη της πολιτικής του χαρεμιού που επικρατούσε σε άλλες ανατολικές χώρες και ως εκ τούτου γυναίκες με πολύ ελεύθερο χρόνο είχαν τη δυνατότητα να αναζητήσουν καινούριες διεξόδους για τα ταλέντα τους. Αυτό δημιούργησε μια τάξη γυναικών που ήταν σαφώς λιγότερο συμβατικές από τους άντρες, οι οποίοι υπόκειντο στις ανάγκες και την ετικέτα των καθηκόντων τους.

Η τελειότητα του Γκέντζι Μονογκατάρι είχε ως συνέπεια μια πληθώρα μυθιστορημάτων που προσπάθησαν να το μιμηθούν. Τον 11ο και το 12ο αιώνα γεννιέται ο μύθος του απόλυτου αριστουργήματος, συνοδευμένος με μια νοσταλγία του παρελθόντος, και μέσα από αυτόν τα γράμματα αρχίζουν να προσανατολίζονται προς κάποια νέα και πλέον διαφορετικά είδη. Το Γκέντζι μονογκατάρι αφήνει πίσω του μια τεράστια κληρονομιά. Το Σαγκόρομο μονογκατάρι, το Χάμματσου-τσούναγκον-μονογκατάρι, το Γιόουα-νο-Νέζαμε και άλλα έργα, μεγαλύτερης ή μικρότερης αξίας, συνεχίζουν και εξελίσσουν το είδος του μυθιστορήματος και της αφήγησης.

 

[Pandora]

Η «Ιστορία του Γκέντζι» είναι ένα μυθιστόρημα σε 54 κεφάλαια, γραμμένο σε χιραγκάνα, δηλαδή στη συλλαβική ιαπωνική γραφή. Γράφτηκε, κατά τους υπολογισμούς, ανάμεσα στο 1015 και το 1020, κάτι που το κατατάσσει ανάμεσα στα πιο παλιά μυθιστορήματα του κόσμου. Αφηγείται το βίο και την πολιτεία του Γκέντζι, ενός πρίγκιπα της αυλής του Χέιαν, στο τέλος του 10ου αιώνα, και του «γιου» του Καόρου, και είναι γραμμένο σε μια γλώσσα κλασική και καθαρή, που εικονογραφεί έννοιες αμιγώς ιαπωνικές και επηρεασμένες από τη βουδιστική φιλοσοφική θεώρηση των πραγμάτων και της ζωής, όπως αυτή του «μονό νο αουάρε» -το εφήμερο των πραγμάτων, η λεπτή θλίψη με την οποία στεκόμαστε μπροστά στο σε κάθε στιγμή μεταλλασσόμενο τοπίο του ποταμού της ζωής. Η δράση καλύπτει τρία τέταρτα του αιώνα και διαδραματίζεται στην αυτοκρατορική αυλή. Ο Τζουνίτσιρο Τανιζάκι το μετέφρασε σε σύγχρονα ιαπωνικά και είναι γνωστό το πόσο τον συνέπαιρνε ο κλασικός μύθος των πολυγαμικών σχέσεων και των γυναικών που συνωστίζονται γύρω από τον αστραφτερό πρίγκιπα Γκέντζι, γνωρίζοντας ότι όλες είχαν υπάρξει ερωμένες του κάποια στιγμή ή ταυτόχρονα. Γυναίκες που συχνά μοιάζουν εκπληκτικά με τη μακαρίτισσα μητέρα του.

 

[Pandora]

Δύο κλασικές μεταφράσεις

Στα αγγλικά υπάρχουν δύο κλασικές πλέον μεταφράσεις, αυτές του Αρθουρ Ουάλεϊ και του Εντουαρντ Σάιντενστικερ, δύο διαφορετικές μεταφραστικές σχολές και αντιμετωπίσεις ενός κειμένου που δεν γνωρίζουμε αν ποτέ τελείωσε ή ποια κομμάτια προστέθηκαν αργότερα και ποια ήταν ακριβώς η αρχική του μορφή. Το μεγαλύτερο μέρος του αποδίδεται στη Μουρασάκι Σικίμπου, για της οποίας τη ζωή ελάχιστα είναι γνωστά, εκτός από το ότι ήταν παντρεμμένη με κάποιον από την οικογένεια Φουτζιουάρα και υπήρξε μία από τις Dames de compagnie της αυτοκράτειρας Ακίκο, ενώ πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι η κόρη της, Ντάινι νο Σάμμι, έγραψε τα τελευταία κεφάλαια του μυθιστορήματος.

Η Σέι Σόναγκον ήταν κι αυτή μια κυρία της αυλής του 10ου αιώνα. Στο «Βιβλίο του Μαξιλαριού» καταγράφει υπό μορφή μικρών ή μεγαλύτερων κεφαλαίων και χωρίς τάξη τα πράγματα που την ελκύουν, τη δυσαρεστούν ή την αποσχολούν στην καθημερινή της ζωή. Η αγάπη της για το καλό γούστο και τους σωστούς τρόπους (το ντύσιμο, η συμπεριφορά στην κοινωνία αλλά και η συμπεριφορά έναντι των εραστών), η παθολογική της σχεδόν λατρεία για την αυτοκρατορική οικογένεια, η ανταγωνιστική της συμπεριφορά σε σχέση με τους άντρες, ακόμα και ανώτερης τάξης από την ίδια, και η ανοιχτή της περιφρόνηση για τις κατώτερες τάξεις και τους τρόπους τους, συνδυασμένη με μία εξαιρετικής ομορφιάς πρόζα, κάνουν το έργο της μοντέλο γλωσσολογικής καθαρότητας (έτσι διδάσκεται στα σχολεία) και τη μεταρέπουν σε μια μοναδική περίπτωση των ιαπωνικών γραμμάτων.

Η εξαιρετική αυτή περίοδος Χέιαν τελειώνει με την άνοδο στην εξουσία της τάξης των πολεμιστών «μπουσί» και ουσιαστικά με τη μεταφορά του κέντρου εξουσίας στην Καμάκουρα, το 1192, το κέντρο της στρατιωτικής κυβέρνησης του διάσημου και πρώτου μιας μεγάλης σειράς σόγκουν Μιναμότο νο Γιοριμότο.

* Ο Παναγιώτης Ευαγγελίδης είναι μυθιστοριογράφος και μεταφραστής λογοτεχνίας από τα ιαπωνικά

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 18/08/2006 Ελευθεροτυπία - Απογευματινή Αδέσμευτη Εφημερίδα