stayros
Member
- Μηνύματα
- 78
- Likes
- 181
Πριν αποτολμήσω να γράψω οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με το ταξίδι αυτό, θέλω να ευχαριστήσω όλους εσάς στο φόρουμ για τις χρήσιμες πληροφορίες που μου δώσατε και ιδιαίτερα τη rosa, πάνω στα χνάρια της οποίας πατήσαμε με την Πηνελόπη και που αναμφισβήτητα χωρίς την συμβολή της αυτό το ταξίδι δεν θα είχε πραγματοποιηθεί ελεύθερα αλλά με οργανωμένο γκρουπ, καθώς και το papi που με καθοριστικά tips διευκόλυνε την διαδρομή μας μέσα σε αυτή την αφοπλιστικά όμορφη και φιλόξενη χώρα.
Μερικά χρήσιμα στοιχεία για το Μαρόκο
Το Μαρόκο είναι 7 φορές περίπου μεγαλύτερο από την Ελλάδα ενώ ο πληθυσμός του γύρω στα 30 εκατ κάτοικοι με τους περισσότερους να διαμένουν στα παράλια του Ατλαντικού. Είναι η δυτικότερη χώρα του μουσουλμανικού κόσμου. Οι κάτοικοι είναι άραβες και Βέρβεροι. Γλώσσα επίσημη η Γαλλική, η οποία διδάσκεται ως επίσημη γλώσσα στα σχολεία.
Ας μην ξεχνάμε ότι το Μαρόκο απέκτησε την ανεξαρτησία του το 1956. Από το 1907 που η Γαλλία κατέλαβε τη Καζαμπλάνκα χρειάστηκαν 22 χρόνια να καταλάβει ολόκληρο το Μαρόκο και να επιβάλει Γαλλική κυριαρχία (Γαλλικό Προτεκτοράτο).Σήμερα το Μαρόκο έχει μοναρχία με βασιλιά τον Μοχάμεντ ΣΤ΄.
Και δύο λόγια για τη θρησκεία. Επίσημη θρησκεία το ορθόδοξο ή σουνιτικό Ισλάμ. Οι βάσεις του είναι το Κοράνι και η Σούνα, όπου έχουν καταγραφεί τα λόγια και τα έργα του προφήτη Μωάμεθ. Το Ισλάμ αποτελεί την ενοποιημένη δύναμη στη καθημερινή ζωή των Μαροκινών, καθήκον των οποίων είναι η τήρηση των Πέντε Στύλων του Ισλάμ (σαχάντα (ομολογία της πίστης)-σαλάτ (προσευχή)-ζάκατ (ελεημοσύνη)-ραμαζάνι (νηστεία)-χατζ (προσκύνημα στη Μέκκα).
Ας αρχίσουμε λοιπόν την ιστορία μας…..
Από την πτώχευση της αεροπορικής εταιρείας που πραγματοποιούσε απευθείας πτήσεις Ελλάδα – Μαρόκο, ο προορισμός είναι πλέον εφικτός μόνο μέσω ενδιάμεσων σταθμών από τους οποίους εμείς προτιμήσαμε την πτήση της ALITALIA Αθήνα Ρώμη που αναχωρεί καθημερινά στις επτά παρά το πρωί και με ανταπόκριση σχεδόν άμεση της ίδιας εταιρείας Ρώμη – Καζαμπλάνκα καταφθάνεις στην τελευταία κατά τις 11.30’, σούπερ ώρα!!
Το ταξίδι μας, που έγινε στα μέσα του φετινού Απρίλη, είχε αποφασιστεί να είναι μεμονωμένα με αυτοκίνητο και το δρομολόγιο που είχαμε σχεδιάσει μας επέβαλε να φύγουμε απευθείας για την πρωτεύουσα Ραμπάτ.
Στον αερολιμένα της Καζαμπλάνκα μισθώσαμε αυτοκίνητο απαραιτήτως ντίζελ λόγω πολύ χαμηλής τιμής του ντίζελ(2.700 χιλ και πληρώσαμε 1.340 ντιράμ συνολικά σε καύσιμα ,δηλαδή 120 ε). Όλα τα γαλλικά αυτοκίνητα μιας δεκαετίας πριν είναι πολύ δημοφιλή και συνιστώ ανεπιφύλακτα ένα απλό ρενώ kangoo που ανοίγει από πίσω σαν φορτηγάκι ώστε να βγαίνουν με ευκολία οι βαλίτσες αλλά και να μην φαίνονται όταν είναι μέσα στο ρενώ. Όπως μου είχατε πει επιβεβαιώνω και εγώ με την σειρά μου πως επ’ουδενί χρειάζεται 4Χ4 ενώ το οδικό δίκτυο της χώρας είναι μια ανέλπιστα ευχάριστη έκπληξη!!
Προσοχή! Η τιμή της μίσθωσης είναι διαπραγματεύσιμη μέχρις ενός σημείου. Εάν ξέρετε γαλλικά, έστω και λίγα, εδώ είναι ο παράδεισός σας!! Τα αγγλικά αντιθέτως δεν έχουν μεγάλη πέραση ….
TIPS. 1.Ελέγξε το όχημα πριν το παραλάβετε. Εγώ έμεινα από λάστιχο και δεν είχα κλειδιά για τη ρεζέρβα αλλά και από μπαταρία αφού τα αλάρμ ήταν ήδη προβληματικά από την ημέρα παραλαβής του οχήματος, με αποτέλεσμα ένα βράδυ άρχισαν να λειτουργούν από μόνα τους ,ενώ το αυτοκίνητο ήταν σταθμευμένο…. Για μίσθωση διάρκειας 12 ημερών προπλήρωσα cash 400 ? ενώ μου κράτησαν και εγγύηση από την πιστωτική μου που με την παράδοση ακυρώθηκε.
2.Αλλάξτε χρήματα στο αεροδρόμιο.Δεν είναι εύκολο να βρείτε ανταλλακτήριο στις μικρές πόλεις. Εμείς κάναμε 1.500 ευρώ σε ντιράμ, (11 ντιράμ ένα ευρώ περίπου) και ήταν υπέρ αρκετά για τις 12 ημέρες ενώ 4 ολόκληρες διανυκτερεύσεις τις πληρώσαμε από αυτά τα χρήματα… Το Μαρόκο είναι φθηνό και με την Πηνελόπη δεν κάνουμε συνήθως ψώνια. Στο τέλος μετατρέψαμε τα ντιράμ που μας έμειναν σε ευρώ ξανά, αλλαγή που περιέργως γίνεται μόνο στο αεροδρόμιο, και παραλάβαμε 400 ολόκληρα ευρώ(!!!) ενώ θα είχαμε και λίγα ακόμη εάν στη πρώτη αλλαγή η ταμίας στο αεροδρόμιο δεν μας είχε δολίως πασάρει κομμένο χαρτονόμισμα των 200 ντιράμ… γι αυτό ελέγξτε σχολαστικά τα χρήματα που θα σας δώσουν έστω και αν είναι ένα πολύ μεγάλο πακέτο χαρτονομισμάτων.
ΡΑΜΠΑΤ ( 1,6 εκατ κάτοικοι. Πολιτική, διοικητική και οικονομική πρωτεύουσα του Μαρόκου)
Η Ραμπάτ απέχει μία ώρα από Καζαμπλάνκα. Αφού τακτοποιηθήκαμε στο μικρό ξενοδοχείο περιηγηθήκαμε στην πόλη. Είχα φορτώσει από εδώ το Μαρόκο στον πλοηγό μου, πλην όμως άδικος κόπος αφού η χώρα δεν είναι ακόμη επαρκώς χαρτογραφημένη. Ευτυχώς είχα εφοδιαστεί από Ελλάδα με αναλυτικό χάρτη του Μαρόκου.
TIPS. Διαλέξτε ξενοδοχεία επάνω σε κεντρικές οδούς και αν κλείσετε από Ελλάδα ελέγξτε το ξενοδοχείο για την θέση του, την διεύθυνση του, τα αστέρια του, την είσοδό του, το παρκινγκ του. Χρησιμοποιείστε το tripadvisor.com θα σας φανεί πολύ χρήσιμο.
Η πρωτεύουσα είναι εύκολα επισκέψιμη ακόμη και με τα πόδια. Θα δείς τη κάσμπα των Ουντάια (οχυρωμένο σπίτι με ένα ή 4 προμαχώνες στις γωνίες των τειχών) με το ανδαλουσιανό κήπο , το μαυσωλείο του Μοχάμεντ Ε και θα κατηφορίσεις για την μεντίνα (παραδοσιακή αραβική πόλη μέσα από τις επάλξεις-η λέξη προέρχεται από τη Μεδίνα ,τη πόλη όπου κατέφυγε ο προφήτης Μωάμεθ μετά από το διωγμό του από τη Μέκκα) και οπωσδήποτε να περάσετε από την οδό των Προξένων, που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Επίσης αξίζει να δείτε την παραλία από ψηλά (Εξώστης του πρώην Σημαιοφορικού Σταθμού) ,μην ξεχνάμε ότι η Ραμπάτ είναι κτισμένη επάνω στον Ατλαντικό.
Εδώ και η πρώτη μας γνωριμία με τα δύο φετίχ του ταξιδιού. Το τσάϊ μέντας και τα μαροκινά γλυκά! . Όπου και να τα βρείτε στο Μαρόκο πιείτε και φάτε άφοβα.
TIPS. Μην ξοδέψετε δεύτερη ημέρα στην Ραμπάτ. Προλαβαίνετε να την δείτε μέσα σε ένα απόγευμα ώστε να ξεκινήσετε για την Φέζ ή όπου αλλού σχεδιάσατε, την άλλη ημέρα πρωί..
ΒΟΛ0ΎΜΠΙΛΙΣ (αρχαιολογικός χώρος)
Εμείς είχαμε προγραμματίσει να πάμε από την Ραμπάτ στη Φεζ, διαδρομή υπολογιζόμενη στα 180 χ.λ.μ με ενδιάμεσο σταθμό την Μεκνές στα 120 χ.λ.μ περίπου. Ο αυτοκινητόδρομος καταπληκτικός με διόδια αλλά πολύ φθηνά και όπως μας είχες συστήσει Ρόζα, η στάση στην ΒΟΛΟΎΜΠΙΛΙΣ είναι MUST!!!! (Άκμασε την εποχή των Μαυριτανών βασιλιάδων από τον 3 αιώνα π.χ. μέχρι το 40 μ.χ. Όταν η Μαυριτανία προσαρτήθηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Κλαύδιο το 45 μ.χ. η Ουολουβυλίδα (αυτό είναι το όνομα της αρχαίας πόλης),έγινε ελεύθερη κοινότητα και εξελίχθηκε σε μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Τιγγιτάνης.
Πρόκειται για αρχαιολογικό χώρο με εντυπωσιακά διατηρημένη αψίδα του θριάμβου και ακόμη πιο εντυπωσιακά ψηφιδωτά (Οίκος του Διονύσου και των 4 εποχών, Άρτεμη και λουόμενες νύμφες).
Ξοδέψαμε εκεί μία ωρίτσα και γυρίζοντας πίσω για την Μεκνές ακολουθήσαμε την παρόρμησή μας να ανεβούμε στο χωριό που είναι σκαρφαλωμένο σε μια βραχώδη προεξοχή και ξεχωρίζει για το λευκό του χρώμα, το Μουλάι Ιντρίς όπως έλεγε ο χάρτης μας και καλά κάναμε! Είναι τυπικό της ορεινής κωμόπολης (12.000 κατοίκους) ,με ωραία σούκ, (αγορά διαρρυθμισμένη σύμφωνα με τα διάφορα προϊόντα που πωλούνται) και μεγάλη πλατεία όπου απολαύσαμε τι άλλο? Τσάϊ με μέντα. Αυτό που διαπιστώσαμε εντυπωσιασμένοι και που κάθε μέρα επιβεβαιωνόταν στο ταξίδι μας, είναι ότι οι επαρχιακές πόλεις στο Μαρόκο, καμία σχέση με τον μαρασμό που γνωρίζουν οι δικές μας, αντιθέτως σφύζουν από ζωή. Θα διαπιστώσετε παντού ότι στα χωριά στη μέση του πουθενά, η πλατεία ασφυκτιά από κόσμο, απαραιτήτως υπάρχει σχολείο και στο πιο μικρό από αυτά, υπάρχουν όλων των ειδών τα καταστήματα πρώτης ανάγκης, όπως φαρμακείο, ενώ είδαμε πολλά νοσοκομεία και ακόμη περισσότερα κτήρια που τα ονόμαζαν οι ταμπέλες τους πολυκλινικές.
Η Μεκνές (450.000 κατ) ήταν ευχάριστη έκπληξη και περιηγηθήκαμε λίγο στην όμορφη πλατεία της μέσα στην μεντίνα. Σημειωτέον ότι όλες οι μεντίνες που είδαμε εμείς αλλά πιστεύω και άλλες πολλές, καθώς και άλλα μνημεία της χώρας, έχουν ανακηρυχθεί μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ με ότι αυτό συνεπάγεται, (χρηματοδοτήσεις κ.λ.π) Είναι απορίας άξιον γιατί εμείς με τόσες ομορφιές, δεν προσπαθούμε να προβάλουμε την χώρα μας αλλά και να συντηρήσουμε τα μνημεία μας, μέσω αυτής της διαδικασίας της ΟΥΝΕΣΚΟ. Σκεφτείτε ότι μόνο 17 Ελληνικά μνημεία είναι υπό την ΟΥΝΕΣΚΟ (ευτυχώς μεταξύ αυτών είναι Ακρόπολη, Δελφοί, Μετέωρα, Αρχαία Ολυμπία, Μυστράς ).Στο μυαλό μου ήρθε το κάστρο της Μονεμβάσιας (από την οποία κατάγομαι), ένα απίστευτου φυσικού κάλους αξιοθέατο καθώς και μοναδικό αρχιτεκτόνημα το οποίο δεν γνωρίζει κανείς έξω από τα στενά όρια της χώρας μας και ούτε….
TIPS. Βασική αρχή μας με την Πηνελόπη που αφορά σε κάθε μας ταξίδι είναι να τρώμε σε τοπικά εστιατόρια όπου συνηθίζουν να πηγαίνουν οι ντόπιοι και αποφεύγουμε όσο μπορούμε τα τουριστικά με τις διεθνείς κουζίνες κ.λ.π Συνιστώ να το δοκιμάσετε αλλά να έχετε πάντα μαζί σας ένα πακέτο με μεγάλα υγρά χαρτομάντιλα αφού στην χώρα αυτή δεν θα βρείτε πραγματική χαρτοπετσέτα πουθενά εκτός από το ξενοδοχείο σας…….
ΦΕΖ (1 εκατ. κάτοικοι. Η παλαιότερη αυτοκρατορική πόλη, η προσωποποίηση της ιστορίας της χώρας, η πνευματική και θρησκευτική πρωτεύουσα. Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO)
Η πόλη αυτή σημαίνει μεντίνα!! Πράγματι είναι η πιο ζωντανή από τις μεντίνες με την έννοια ότι ακόμη κατοικείται πραγματικά από καθημερινούς ανθρώπους και δεν είναι τόσο τουριστική όπως οι άλλες… Ο οδηγός μας αναφέρει για την μεντίνα της ΦΕΖ ότι πρόκειται για την μεγαλύτερη αστική περιοχή χωρίς αυτοκίνητα ενώ τα τείχη της έχουν μήκος 22 χιλιόμετρα και διαθέτουν μόλις 14 πύλες.
Το μόνο αξιοθέατο που μπορεί να επισκεφθεί, εννοώντας να εισέλθει κανονικά, ένας μη μουσουλμάνος, είναι ο μεντρεσές (πολιτιστικό και θρησκευτικό ίδρυμα. Λειτουργούσε κυρίως ως σχολή με κοιτώνες για τους φοιτητές της πόλης και ιδίως για όσους προέρχονταν από τις γύρω αγροτικές περιοχές), Μπού Ινάνια. Τα υπόλοιπα θα τα δείτε απ’έξω... όπως το τζαμί Καραουγίν.
Εάν δεν έχετε διακαή πόθο να συλλέξετε τις διάφορες ιστορικές λεπτομέρειες για το από πότε χρονολογούνται τα ψηφιδωτά ή πότε έγινε η τελευταία αναστήλωση των μνημείων κ.λ.π, μπορείτε να μην μισθώσετε ξεναγό που σε κάθε περίπτωση θα διαθέτει ειδική άδεια κρεμασμένη στο λαιμό του, (ολόκληρη στρατιά από αυτούς περιμένει στις εισόδους - πύλες ). Αξίζει να περιηγηθείτε μόνοι σας στα στενά δρομάκια και μην ανησυχείτε ότι θα χάσετε τα αξιοθέατα. Όλα θα τα δείτε γιατί θα βρεθούν μπροστά σας! Από μπαχαρικά και παντόφλες μέχρι χάλκινα, μεταξωτά ,κοσμήματα και βέβαια τα δερμάτινα στη συνοικία των βυρσοδεψών. Ούτε ότι θα χαθείτε γιατί πρέπει να χαθείτε! Κάποια στιγμή όταν βαρεθείτε θα βρείτε μια πύλη να βγείτε, (είναι τεράστιες και περίτεχνες), ή θα δώσετε δέκα ντιράμ σε κάποιο παιδί που θα σας πλησιάσει, (πολλά πιστέψτε με) και θα σας βγάλει.
TIPS. 1.Μην μείνετε σε ξενοδοχείο μέσα στην μεντίνα. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να μεταφέρετε τις αποσκευές σας στα στενά δρομάκια. Προτιμήστε κεντρική οδό της νέας πόλης και μην πάρετε το αυτοκίνητό σας για να φθάσετε στην μεντίνα αλλά πάρτε ένα πτί ταξί, (μικρά ταξί με κόκκινο χρώμα) που θα σας αφήσει σε μία κεντρική πύλη. Εάν αντιθέτως πάρετε το δικό σας Ι.Χ, να ξέρετε ότι σε όλο το Μαρόκο επικρατεί το σύστημα του παρκαδόρου όπου και αν είσαι, ακόμη και σε χωριό. Πρόκειται για τύπους που εποπτεύουν τον χώρο της στάθμευσης όλη μέρα και όταν φύγεις τους δίνεις 10 ντιράμ.
2. Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε την Μελά, (εβραϊκή συνοικία της μεντίνας), η μόνη με σπίτια που διαθέτουν μπαλκόνια όπου ακόμη μέχρι σήμερα οι εβραίοι κάτοικοί της εμπορεύονται τι? το χρυσό φυσικά.
ΜΕΡΤΖΟΥΚΑ (΄Οαση κοντά στα σύνορα με την Αλγερία. Αμμόλοφοι Εργκ Σεμπί)
Από ΦΕΖ ξεκινήσαμε πρωί για να διανύσουμε 500 χιλιόμετρα μέχρι την ΜΕΡΤΖΟΥΚΑ ένα μικρό χωριό στα ανατολικά της χώρας και στην αρχή της ερήμου ΣΑΧΑΡΑ. Θεωρούσα πως θα ήταν εξαιρετικό εγχείρημα μιας και επρόκειτο για τα περισσότερα χιλιόμετρα που θα κάναμε μέσα σε μία ημέρα, (οδηγώ μόνο εγώ..) και έπρεπε να περάσουμε τον μέσο Άτλαντα, όμως πιστέψτε με ο δρόμος είναι ευθύς αυτοκινητόδρομος και η διαδρομή τόσο ωραία που κύλησε σαν νεράκι… Στα 70 χ.λ.μ περίπου το ΙΦΡΑΝ (10.000 κατ στα 1.650 μ υψόμετρο.). Αξίζει και με το παραπάνω αφού πρόκειται για μία ορεινή πανεπιστημιούπολη που όμοιά της δεν θα βρείτε σε όλο το Μαρόκο. Ορεινό θέρετρο με τη θερινή κατοικία του βασιλιά με σπίτια που θυμίζουν .. Ελβετία και μόλις που προλάβαμε να δούμε τα τελευταία χιόνια να λιώνουν. Εδώ χρειάζεσαι σίγουρα μπουφάν ακόμη και τον Αύγουστο φαντάζομαι… Εκεί βρίσκονται και οι καταρράκτες των Παρθένων αλλά μάλλον μιλάμε για πηγές που αξίζει να δείτε.
Λίγο πιο κάτω συναντάς το ΑΖΡΟΥ (45.000 κατ). Νόμιζα ότι το όνομά της είναι γαλλικό αλλά διαβάζω στον οδηγό ότι είναι βερβέρικο και σημαίνει βράχος. Πράγματι στην είσοδο της πόλης ένας μεγάλος ηφαιστειακός βράχος σε καλωσορίζει. Την προσπερνάμε και κατεβαίνουμε για Αλ Ρασίντια που απέχει 280 χ.λ.μ Μην ανησυχείτε παρόλο που ο δρόμος γίνεται επαρχιακός η διαδρομή δεν θα σας κουράσει όχι μόνο γιατί η φύση γύρω διαθέτει εξαιρετικό κάλος αλλά τα δάση, τα βουνά, τα φαράγγια, οι οάσεις, τα ποτάμια και ότι μπορείς να φανταστείς, διακόπτονται από μεγάλα και απίστευτα πυκνοκατοικημένα χωριά, όλα με την κεντρική τους πλατεία να σφύζει από ζωή και καφενέδες, που σε εντυπωσιάζουν με το σχήμα των σπιτιών τους, κεραμιδί μονώροφα κτήρια χωρίς μπαλκόνια και με μικρά παράθυρα. Σε ένα από αυτά τα χωριά, το Ερφούντ, σταματήσαμε σε ένα καφενέ και ζητήσαμε να φάμε. Μας σερβίρισαν τανζίν κοτόπουλο που είχαν προφανώς ετοιμάσει για την οικογένεια και ήταν το πιο ωραίο τανζίν που φάγαμε…
ΕΡΗΜΟΣ ΣΑΧΑΡΑ
Σε καμία περίπτωση εάν επισκεφθείτε τη χώρα με οποιοδήποτε οργανωμένο γκρουπ πρόκειται να δείτε την έρημο. Συνεπώς εάν αποφασίσετε να πάτε ελεύθερα με αυτοκίνητο, δεν το συζητώ, θα πάρετε τον δρόμο της Ανατολής θα περάσετε από τον μέσο Άτλαντα για να δείτε την πιο όμορφη, συναρπαστική, την μοναδική έρημο ΣΑΧΑΡΑ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πάνω στους δρόμους ,ιδιαίτερα κοντά στην έρημο κυκλοφορούσαν τα παλαιά, πολύ παλαιά ιχ των Μαροκινών αλλά και τεράστια 4χ4 Γάλλων, Ισπανών ,Γερμανών αλλά και Ολλανδών που σε γκρούπ των 5-10 τζιπ εξερευνούσαν το Μαρόκο.
TIPS. Φροντίστε να φθάσετε στην έρημο όσο είναι ακόμη ημέρα. Ακόμα και όταν φυσάει λίγο σηκώνεται μία αμμοθύελλα ή δεν ξέρω πώς να το πω, κάτι σαν ομίχλη από σκόνη ή μάλλον από κόκκους άμμου, που σου περιορίζει την ορατότητα και αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το περιβάλλον γύρω σου γίνεται … ερημικό σε δυσκολεύει πολύ να βρεις το ξενοδοχείο σου που σε κάθε περίπτωση θα είναι κτισμένο εκτός δρόμου μέσα στην έρημο.
Το πρώτο βράδυ καταλύσαμε σε ξενοδοχείο κτισμένο στο όριο της ερήμου, (η άμμος έμπαινε ακόμη και στο δωμάτιο μας από παντού) και είχαμε κανονίσει να περάσουμε μία διανυκτέρευση σε βερβέρικη σκηνή μέσα στην έρημο σημείο που θα μεταβαίναμε μετά από 2,5 ώρες επάνω σε καμήλα που την οδηγούσε πεζός καμηλιέρης. Η νύχτα στην έρημο απλά μαγική! Η απόλυτη σιγή και ο πιο φωτεινός από αστέρια ουρανός! Η έρημος σου δίνει αναμφισβήτητα αυτό που περιμένεις. Όσο η καμήλα πηγαίνει νωχελικά, θαρρείς πως διαβαίνεις μια αόρατη πύλη και μπαίνεις σε έναν άλλο κόσμο. Οι αμμόλοφοι εντυπωσιακοί λες και τους έχει σμιλεύσει το πιο ταλαντούχο ανθρώπινο χέρι…
Το ταξίδι αυτό άξιζε και μόνο γι αυτή τη νύκτα. Πιστέψτε με.
TIPS. 1.Διαλέξτε την μία ώρα διαδρομή με την καμήλα. Είναι αρκετή και η «καμηλάδα» δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ντυθείτε καλά με μακρύ παντελόνι, μακρυμάνικη μπλούζα, αγοράστε ένα μακρύ φουλάρι, (πουλάνε χειροποίητα στο χωριό ,όχι στο ξενοδοχείο) και ζητείστε από τον καμηλιέρη οδηγό σας να σας το δέσει στο πρόσωπο τύπου Λόρενς της Αραβίας όπως ακριβώς το φοράει ο ίδιος. Με τον παραμικρό αέρα σηκώνεται άμμος και όταν σε κτυπάει στα πόδια, τα μπράτσα ή το πρόσωπο είναι σαν να σε μαστιγώνουν με χίλια μαστίγια…
2.Μην ξεχάσετε να επισκεφτείτε το χωρίο δίπλα στην έρημο. Επισκεφτήκαμε το νηπιαγωγείο (Ελλάδα του 30) καθώς και ένα σπίτι που οι Γκνάουα (απόγονοι των μαύρων σκλάβων που μεταφέρθηκαν στο Μαρόκο από το Μαλί, τη Γουινέα και τη Γκάνα) τραγουδούσαν και χόρευαν. Ναι όλοι στο χωριό ήταν μαύροι!!!!!
ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΩΝ ΡΟΔΩΝ
Αφήσαμε την Σαχάρα πίσω μας με προορισμό μας την ΕΛ-ΚΕΛΑ Μ’ΓΚΟΥΝΑ στην κοιλάδα των ρόδων. Είχαμε σχεδιάσει να πάμε από τον ίδιο δρόμο που ήρθαμε όμως ακολουθήσαμε την σύσταση του papi να κόψουμε αριστερά από το Ερφούντ και να πάρουμε επαρχιακό δρόμο μέσα από οάσεις. Να είσαι καλά papi, απίθανη διαδρομή!! Στο δρόμο μας το φαράγγι ΝΤΑΝΤΕΣ ,ένα θαύμα της φύσης!! Χιλιόμετρα ολόκληρα το ποτάμι κυλάει και δημιουργεί την πανέμορφη κοιλάδα σκάβοντας συγχρόνως με μανία τα βράχια ενώ ένας στενός ελικοειδής δρόμος περνάει από πάνω και σε αφήνει να θαυμάσεις απροκάλυπτα αυτή την ομορφιά.. Τέλειο!
Αν έχετε χρόνο δείτε και το φαράγγι ΤΟΝΤΡΑ που είναι πολύ κοντά. Εμείς λόγω χρόνου δεν το είδαμε και στεναχωριέμαι γι αυτό…..
ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ (70.000 κατ. στα 1.160 υψ. Η πόλη με τα κινηματογραφικά στούντιο)
Μετά την διανυκτέρευσή μας στην πόλη της Ελ Μ’Γκούνα, σε ένα υπέροχο νεόκτιστο ξενοδοχείο μιας Γαλλίδας, (ήταν γεμάτο Ρόζα μου αυτό που μας σύστησες..) και την βόλτα μας στην κοιλάδα, φύγαμε πρωί-πρωί για ΜΑΡΑΚΕΣ (περίπου 280 χ.λ.μ.)
Έπρεπε να περάσουμε τον Μεγάλο Άτλαντα αλλά δυστυχώς δεν ξέραμε τι σήμαινε αυτό…. Ο δρόμος γεμάτος διάσπαρτα χωριά με κάσμπες, (οχυρωμένα σπίτια) και κσάρ (οχυρωμένα χωριά με τείχη και πύργους στις γωνίες) όλα στην οικεία μας πλέον απόχρωση του ροζ κεραμιδί. Μπροστά μας η ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ γνωστή για τα κινηματογραφικά της στούντιο (30.000 τετρ. μέτρων όπου έχουν γυριστεί εκατοντάδες ταινίες με κυριότερα στούντιο αυτό του Άτλαντα και το Ιταλικό Ανδρομέδα). Θέλω να τα δω όχι μόνο επειδή είναι κάτι το μοναδικό αλλά και για τον εξής λόγο. Όπως είπα, είμαστε με την Πηνελόπη έτοιμοι να έρθουμε Μαρόκο με γκρουπ και το πακέτο προσέφερε προαιρετικά δύο εκδρομές πλην όμως την ίδια ημέρα. Την εκδρομή στην ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ με είσοδο σε ένα κινηματογραφικό στούντιο ή την επίσκεψη στην παραλιακή πόλη ΕΣΑΟΥΙΡΑ με το γραφικό της λιμάνι. Το ερώτημα λοιπόν ήταν ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ ή ΕΣΑΟΥΙΡΑ? ΕΣΑΟΥΙΡΑ ή ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ? Η Πηνελόπη έλεγε Εσαουίρα εγώ πάλι Ουαρζαζάτ και τώρα, τι ωραία, θα έχω άποψη και για τα δύο!!
Η Ουαρζαζάτ λοιπόν φίλοι μου, δεν άξιζε τόσο για τα στούντιο, ένα επισκεφθήκαμε εμείς το στούντιο Ατλας το πιο σημαντικό, αλλά για την παράκαμψη που ευτυχώς κάναμε, για το κσάρ του Αιτ Μπενχαντού 30 χ.λ.μ έξω από την Ουαρζαζάτ ,το οποίο και αυτό προστατεύεται από την ΟΥΝΕΣΚΟ!!! Το κσάρ, διαβάζω στον οδηγό, έχει χρησιμοποιηθεί για σκηνικό σε πολλές ταινίες και όταν το αντικρίζω καταλαβαίνω γιατί! Δεν είναι μόνο πανέμορφο, αυτοσυντηρημένο, ζωντανό δηλαδή κατοικείται από ανθρώπους, αλλά κτισμένο μέσα σε ένα φαράγγι από ρόζ ασβεστόλιθους που έχουν σμιλευτεί από την φύση σε σχήματα δακτύλων. Πρέπει να διασχίσεις έναν ποταμό για να το επισκεφθείς και περνάς πάνω σε αυτοσχέδιες γέφυρες που στήνουν οι ντόπιοι. Εμείς μετά την επίσκεψη καθίσαμε απέναντι επάνω στον ποταμό σε ένα ωραίο καφενεδάκι και ζητήσαμε κάτι να φάμε. Μας πρότειναν βερβέρικη ομελέτα και την απολαύσαμε με θέα το μαγευτικό αυτό κσάρ.
TIPS. Όπου και να πάτε σας προσφέρουν φρεσκοκομμένο χυμό πορτοκάλι. Μην διστάσετε στιγμή. Δεν θα έχετε δοκιμάσει κάτι τόσο γλυκό και δροσερό συγχρόνως και το είπε αυτό η Πηνελόπη που πιστεύει πως η Αργολίδα βγάζει τα καλύτερα πορτοκάλια του κόσμου…..
Μετά την επίσκεψη μας και στο μαγαζάκι μοναδικού σμιλευτή πέτρας που μας συστήσατε rosa και papi, (βρίσκεται πάνω στο δρόμο μας) ,φύγαμε για ΜΑΡΑΚΕΣ. Ποιος φοβάται τα 250 χιλιόμετρα όταν προχθές κάναμε μονοκοπανιά 500? Κι όμως… αυτή η διαδρομή ήταν η πιο όμορφη αλλά και η πιο σκληρή που έχω κάνει ποτέ … Βλέπεις είχαμε τον Μεγάλο Άτλαντα να ανεβούμε και να κατεβούμε.. Τι βουνό θεέ μου!!! Λες και με το που ανεβήκαμε στη ράχη του ξεκόψαμε από τον κόσμο που ξέραμε και μπήκαμε στο σύμπαν του γίγαντα Άτλαντα… Μόνο όταν βρεθείς εκεί θα καταλάβεις τι λέω… Το tips όλου του ταξιδιού είναι αυτό.
Δεν νοείται ταξίδι στο Μαρόκο χωρίς να ανεβείς τον Μεγάλο Άτλαντα!!!! Αρχίσαμε την ανηφόρα με κοντομάνικο μπλουζάκι και κλιματιστικό και φτάσαμε να βάλουμε καλοριφέρ, κινδυνέψαμε να κωλύσουμε στα χιόνια, συναντήσαμε πυκνή ομίχλη, καταρρακτώδη βροχή ενώ παρόλη την αγάπη μου για την φωτογραφία λίγες φορές αποτόλμησα να βγω στο κρύο για να πάρω φωτό…. Τι να σας πω, δάση με πανύψηλα έλατα λες και είσαι βόρεια Ευρώπη, ολόκληρη διαδρομή μέσα σε πευκοδάση, απέραντα δάση με μηλιές, απίστευτους καταρράκτες, φαράγγια τρομακτικά, ένα βουνό που σε κάθε στροφή του σε εκπλήσσει ανελέητα και μόλις παίρνεις την κατηφόρα και λες μέσα σου, θεέ μου τα κατάφερα, δεν βλέπεις μπροστά σου πεδιάδα αλλά τον Άτλαντα με χίλιες μία ψηλές βουνοκορφές και πρέπει να τον περάσεις και αυτόν….
ΜΑΡΑΚΕΣ (1 εκατ. Κατ. Είναι τόσο σπουδαία πόλη που έδωσε το όνομα της στο Μαρόκο. Γνωστή και ως κόκκινη Πόλη ,με τα μυθικά της ανάκτορα και τους καταπράσινους φοινικώνες)
Πρόκειται για την πιο γνωστή και πιο επισκέψιμη πόλη του Μαρόκο. Την περιμέναμε πώς και πώς και τουλάχιστον εμάς μας απογοήτευσε οικτρά… Άκρως τουριστική με πολύ λίγο σεβασμό στον τουρίστα. Η πόλη δεν λέει πολλά και δεν ξεχωρίζει από τις άλλες μεγαλουπόλεις, θέλω να πω δεν καταφέρνει να έχει δικό της χρώμα και όπως η Ραμπάτ, η Φέζ και πολλές άλλες, διαθέτει τεράστιους δρόμους, μεγάλες πλατείες, φοίνικες, λουλούδια στα παρτέρια αλλά και καζίνο παρακαλώ.
Η μεντίνα της είναι πράγματι εντυπωσιακή αλλά και τόσο τουριστική που εμείς έχοντας δει και άλλες…. απλά απογοητευθήκαμε. Βέβαια αυτό που όλοι περιμένουν να δουν στη μεντίνα δεν είναι ούτε το τζαμί Κουτουμπία με τον μιναρέ του να δεσπόζει σε ολόκληρη τη πόλη, ούτε τα σουκ αλλά την πλατεία Τζεμάα ελ Φνά, το σύμβολο της πόλης, την μεγαλύτερη και πιο ζωντανή πλατεία της Αφρικής, όπως λένε οι οδηγοί.
Εμείς τις 3 φορές που πήγαμε, είδαμε ότι πιο στημένο θα μπορούσε να υπάρχει χωρίς σχεδιασμό και τάξη και ανθρώπους που δεν είχαν καμία σχέση με τους καλόκαρδους μαροκινούς που μέχρι τότε ξέραμε. Υπάρχουν μερικοί «γητευτές φιδιών» λένε οι οδηγοί, άνθρωποι λέω εγώ που χρησιμοποιούν ναρκωμένα φίδια και έρχονται να τα ακουμπήσουν πάνω σου για να φωτογραφηθείς επί πληρωμή. Αν τολμήσεις να φωτογραφήσεις τα φίδια έρχονται και σε πιάνουν από το μπράτσο και απαιτούν χρήματα, «.. αρζάν πουρ λα φωτό!!» και σου μπήζουν τα νύχια και γίνονται επιθετικοί με μάτια που γυαλίζουν.. Το ίδιο και οι νερουλάδες εκπαιδευτές μαϊμούδων και όσοι βρίσκονται εκεί εάν τολμήσεις να σηκώσεις μηχανή απαιτούν χρήματα με επιθετικότητα και μάλιστα όχι 10 ντράμ.. Φωτογράφησα τα φρούτα ενός πλανόδιου πωλητή και στην άρνησή μου να πληρώσω για την φωτογραφία με τράβηξε από το μπράτσο και απαίτησε να σβήσω την φωτό μπροστά του!!
Δικαιωθήκαμε στις διαπιστώσεις μας αλλά και στην απογοήτευση μας για τους επιθετικούς , ανάγωγους και απαράδεκτους στη συμπεριφορά τους κατοίκους ,όταν 3 μέρες μετά την αναχώρηση μας έγινε βομβιστική ενέργεια, με 14 νεκρούς τουρίστες ,στη πλέον πολυσύχναστη καφετέρια της πλατείας .
Το βράδυ είχαμε κλείσει να παρακολουθήσουμε το FANTASYSHOW.
Γίνεται σε εγκαταστάσεις εκτός της πόλεως του Μαρακές. Οι ΄΄φαντασίες΄΄ είναι επιδείξεις ιππικής τέχνης που ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες.Γύρω στα 10 άλογα, το ένα δίπλα στο άλλο, καλπάζουν γύρω στα 150 μέτρα και με σύνθημα του επικεφαλής πυροβολούν όλοι ταυτόχρονα στον αέρα. Το έκαναν 4 φορές χωρίς κάτι να σε εντυπωσιάσει ενώ τα μικρά παιδιά που παρακολουθούσαν έβαζαν τα κλάματα. ¨Όταν στο τέλος ήρθαν να χαιρετίσουν τον κόσμο…. θύμιζε σκόρπια διαδήλωση. Δυστυχώς δεν άξιζε καθόλου. Δίνουν βαρύτητα στο φαγητό το οποίο το χρυσοπληρώνεις και ενώ πηγαίνεις από τις 8.30 το show ξεκινά στις 11 και διαρκεί μισή ώρα. Όλοι, μα όλοι οι συμμετέχοντες ιππείς , χορευτές και μουσικοί βαριόντουσαν γι αυτό που έκαναν.Κρίμα.
Μάλλον πρέπει να δουν το αντίστοιχο FANTASY SHOW στο Πουκέτ για να καταλάβουν τι πάει να πει show και τι επαγγελματισμός.
Μας ζήτησαν 450 ντιράμ το άτομο για φαγητό και το show ενώ μόνο για το show 100 ντιράμ. Εμείς δώσαμε από 100 ντιράμ πήγαμε σε εστιατόριο μέσα στο Μαρακές φάγαμε του σκασμού με ταζιν κοτόπουλου και κουσκούς με 7 λαχανικά ρεβυθοσαλάτα , για γλυκό πορτοκάλια με κανέλα και 2 αναψυκτικά και πληρώσαμε 165 ντιράμ.
Κλείνοντας για το Μαρακές θα πω ότι γενικά αυτό που επικρατεί είναι πανικός και σε μας άφησε μια πικρή γεύση και τελικά ενώ είχαμε πληρώσει 3 διανυκτερεύσεις στο Μαρακές μείναμε μόνο 2 νύχτες και αποφασίσαμε να κάνουμε παρέκκλιση στο δρομολόγιό μας βάζοντας πλώρη για το ΑΓΚΑΝΤΙΡ, την δεύτερη πιο επισκέψιμη πόλη στο Μαρόκο όπως έλεγε ο οδηγός μας, την οποία δεν είχαμε προγραμματίσει να επισκεφτούμε…..
ΑΓΚΑΝΤΙΡ (110.000 κατ. Η πρωτεύουσα του Νότου με το σημαντικότερο αλιευτικό λιμάνι του Μαρόκου. Το 1960 καταστράφηκε ολοσχερώς από σεισμό και ξαναχτίστηκε από την αρχή γι αυτό και δεν μοιάζει με μαροκινή πόλη).
Νότια, επάνω στον Ατλαντικό. Τρομαχτική. Τερατώδης. Κατάλευκη, δεν θυμίζει σε τίποτα Μαρόκο.. Άσχημη πολύ, λες και έχουν κτίσει μια ολόκληρη πόλη από εργατικές κατοικίες και ακόμα επεκτείνεται.. Καταλάβαμε γιατί είναι η δεύτερη πιο επισκέψιμη πόλη στο Μαρόκο. Διαθέτει εσωτερικό τουρισμό, (τα φθηνά μπάνια του λαού) αλλά και πολλούς γάλλους και ισπανούς που κάνουν φθηνές διακοπές. Η παραλία τεράστια και γεμάτη χρωματιστές ομπρέλες αλλά ποιος τολμάει να μπει στη θάλασσα? Κανείς. Όλοι κοιτούν και λιάζονται, ο Ατλαντικός βλέπεις δεν αστειεύεται. Πού οι δικές μας αγκαλιές του Αιγαίου…. Και βέβαια τα χρώματα της δικής μας θάλασσας πουθενά στο κόσμο!!!!!!
TIPS. 1.Αν τυγχάνει να είστε όπως η Πηνελόπη μου, να σας αρέσει λίγο το κρασάκι ή να γουστάρετε ένα ποτάκι το βράδυ, ατυχήσατε…. Σε όλο το Μαρόκο αλκοόλ θα βρείτε μόνο στο ξενοδοχείο σας, (εφόσον θα μείνετε σε πεντάρι) ή σε πολύ ακριβά εστιατόρια, σε αυτή την πόλη όμως, μπορείτε να το απολαύσετε σε όλα τα μπαράκια της παραλίας.
2.Μην παραλείψετε να πάτε στο λιμάνι που είναι τα αλιευτικά, οι εικόνες που θα αντικρύσετε είναι μοναδικές και αν έχετε διάθεση ανεβείτε στη παλιά κάσμπα ,στα 236 μέτρα πάνω από το λιμάνι….θα τα δείτε όλα!!!!!!
ΕΣΑΟΥΙΡΑ (70.000 κατ. Η κατάλευκη παραλιακή πόλη όπου επικρατούν άνεμοι όλο το χρόνο. Τη δεκαετία το 70 ήταν η Μέκκα των χίπηδων - μέχρι σήμερα παραμένει η πόλη των καλλιτεχνών και των ανεξάρτητων ταξιδιωτών)
Αφήσαμε πίσω μας τα τεράστια κτήρια του Αγκαντίρ αποφασισμένοι να πάμε βόρεια στην Εσαουίρα όμως όχι από τον επαρχιακό παραλιακό δρόμο από όπου θα κάναμε 80 χλμ επιπλέον αλλά από τον εσωτερικό αυτοκινητόδρομο. Χάρη στην Πηνελόπη βέβαια που είναι άσχετη από χάρτες αλλά υπέροχη σαν συνοδηγός- διερμηνέας-μεσολαβητής σε κάθε είδους deal, έκανα λάθος στην στροφή και βρεθήκαμε να πορευόμαστε πάνω σε ένα στενό και κρημνώδη επαρχιακό δρόμο αγναντεύοντας από ψηλά έναν απίθανο Ατλαντικό που έγλειφε χιλιόμετρα πυκνής αμμουδιάς. Απλά καταπληκτικός!!!!.
TIPS. Εάν αποφασίσετε να κάνετε διαδρομή σε επαρχιακούς δρόμους, φροντίστε να έχετε γεμίσει το ρεζερβουάρ αφού είναι βέβαιον ότι θα διασχίσετε διάφορα χωριά με σχολεία, φαρμακεία, πλατείες, σούκς , καφενέδες όμως ούτε συζήτηση για βενζινάδικο.Kάντε αυτό που κάναμε εμείς. Φουλάρισμα απογευματινές ώρες , με την άφιξη μας σε κάθε μεγάλη πόλη.
Αναφέρθηκα προηγουμένως στο δίλημα ΕΣΑΟΥΙΡΑ ή ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ? ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ ή ΕΣΑΟΥΙΡΑ? Ε λοιπόν σας λέω ανεπιφύλακτα, Ε Σ Α Ο Υ Ι Ρ Α!!!!! Πρόκειται για την .. κλασάτη παραλιακή πόλη του Μαρόκο η οποία συγκεντρώνει διανοούμενους, μάλιστα φημίζεται για τις γκαλερί της στις οποίες εκτίθενται έργα νέων πλην όμως ανερχόμενων ζωγράφων. Εδώ όλα είναι διαφορετικά. Οι ντόπιοι, οι τουρίστες, τα μαγαζάκια, όλα.. Σχεδόν νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε αιγαιοπελαγίτικο νησί …. (κάποιες φορές…)
TIPS. 1.Στην Εσαουίρα μην διστάσετε να φάτε έξω από το λιμάνι στα παραλιακά μαγαζάκια. Δεν γεμίζουν το μάτι αλλά το ψάρι είναι σίγουρα ζωντανό. Προσοχή μην την πατήσετε σαν την Πηνελόπη. Στο Μαρόκο δεν ζυγίζουν πουθενά τα ψάρια, τα κοστολογούν με το μάτι. Σας προτείνω μάλιστα την τακτική της Πηνελόπης. Διαλέγετε ένα ψάρι και ζητάτε τιμή. Ο κουμανταδόρος το κοιτάει και αποφαίνεται, εσείς τότε του λέτε, «νο, νο τρέ σερ πουρ μουά» μετά του δείχνετε το δίπλα που μπορεί να είναι και πιο μεγάλο αλλά ο μαροκινός έχει πιάσει το μήνυμα και θα σας πεί την μισή τιμή…
2.Μην ξεχάσετε να δείτε τον Ατλαντικό από τις επάλξεις,να περπατήσετε στη Σκάλα ντι Πορ εκεί που είναι όλες οι ψαροβαρκες αραγμένες να κάνετε βόλτα στη μεντίνα της με τα φρέσκα λαχανικά,αγοράστε μικροαντικείμενα από ξύλο τούγιας και τέλος δείτε πώς αγοράζουν κοτόπουλα οι ντόπιοι.(επιλέγουν ένα ζωντανό κοτόπουλο, το παίρνει στα χέρια του ο ειδικός, του κόβει το κεφάλι, το βουτάει σε καυτό νερό, στη συνέχεια σε μια μηχανή για ξεπουπούλιασμα και στο τέλος κόψιμο σε όσα κομμάτια θέλει ο πελάτης!!!!!!!
3. Στο Μαρόκο αξίζει να μείνετε μια βραδιά και σε ένα ριάντ (παραδοσιακή κατοικία διαρρυθμισμένη γύρω από ένα κήπο με δένδρα και λουλούδια).Πολλά από αυτά έχουν μετατραπεί σε ξενοδοχεία, τα βρίσκεις μέσα στις μεντίνες, είναι κάτι το διαφορετικό αλλά μην ξεχνάτε ότι ακούς όλους τους γείτονες όπως και αυτοί εσένα. Προσοχή!!!!! Αν έχετε πολλές και μεγάλες αποσκευές αυτές πρέπει να τις μεταφέρετε εσείς οι ίδιοι!!!!!!
Μετά από μία διανυκτέρευσή μας στην Εσαουίρα ξεκινήσαμε ανόρεξα τον δρόμο της επιστροφής. Είχαμε περάσει 12 ημέρες στην χώρα αυτή και είχαμε γεμίσει εικόνες, υπέροχες εικόνες. Ευτυχώς όλα είχαν πάει καλά και το είχαμε χαρεί πολύ. Η Πηνελόπη όμως περίμενε κάτι ακόμη. Τα στρείδια της Ουαλιντία, όπως μας είχες συστήσει Ρόζα!
Την πόλη αυτή αξίζει να την επισκεφθείτε όχι μόνο για τα στρείδια που καλλιεργούν εκεί , (με γαλλικές προδιαγραφές) αλλά και γιατί πρόκειται για μια μεγάλη βιομηχανική πόλη. Διαθέτει εργοστάσιο παραγωγής χημικών στην είσοδό της που θα σας κάνει να τρομάξετε. Τόση μόλυνση δεν έχω ξαναδεί. Σκόνη παντού και άσχημη μυρωδιά, η μυρωδιά των χημικών λιπασμάτων. Τεράστιες εγκαταστάσεις, η Χαλυβουργική μοιάζει τμήμα αυτού του εργοστασίου. Οσο για τα στρείδια.. αξίζει να δοκιμάσετε όμως ειλικρινά εμείς δεν βρήκαμε τις τιμές χαμηλές, αντιθέτως. Για ένα πιάτο στρείδια, μέσης ποιότητας, (έξι στρείδια), ένα ψάρι γλώσσα και ψηλές γαρίδες πληρώσαμε μαζί με ένα μικρό μπουκάλι κρασί γύρω στα 55 ευρώ που πιστέψτε με είναι πολλά.
Ίσως να φταίει το ότι το εστιατόριο είναι μέσα στο εκτροφείο στρειδιών αρ.7 το οποίο είναι στην άκρη μιας πολύ όμορφης λιμνοθάλασσας.
Κάτι σαν επίλογος
Ικανοποιημένοι και γεμάτοι από πολύ όμορφες εικόνες επιστρέψαμε στο σημείο που είχαμε φθάσει πριν 12 ημέρες. Στη Καζαμπλάνκα ,όπου αξίζει να δεις μόνο το λιμάνι της .Φτάσαμε γύρω στις 8 το βράδυ, δηλαδή την ώρα που άρχιζε να σκοτεινιάζει (πάντοτε όταν νοικιάζω ιχ προσέχω έτσι ώστε να μην οδηγώ την νύκτα ,για όλους τους λόγους που φαντάζεστε) και περιμέναμε ένα ατελείωτο βράδυ στο πιο αφιλόξενο αεροδρόμιο που ξέρω… (η πτήση μας έφευγε στις 2.30 και είχε και μία ώρα καθυστέρηση..) και τέλος στις 11.30 το πρωί είμαστε ξανά στην όμορφη Ελλάδα μας!
Κάπως έτσι περάσαμε στο Μαρόκο. Μια χώρα που αξίζει αναμφισβήτητα να επισκεφθείτε και ακόμη περισσότερο αξίζει να περιηγηθείτε σε αυτήν μόνοι σας με πετρελαιοκίνητο όχημα. Η χώρα πανέμορφη, ποικιλόμορφη, ενδιαφέρουσα, με εκπλήξεις και απολύτως ασφαλής!
Αν είναι φθηνή? Και βέβαια είναι ,ιδιαίτερα πέρα από τον Άτλαντα. Εννοείται ότι όσο πλησιάζουμε στις ακτές του Ατλαντικού και τις μεγάλες τουριστικές πόλεις όλα είναι πιο ακριβά αλλά και πάλι φθηνότερα από την Ελλάδα.Από τα φαγητά και τα ποτά μέχρι τα καθημερινής χρήσης ακόμη και τα αναμνηστικά.
Το Μαρόκο μοιάζει με δέντρο, οι ρίζες του οποίου φτάνουν βαθιά στην Αφρική αλλά τα φύλλα του ανασαίνουν τον αέρα της Ευρώπης. Έτσι μπορείς να περιγράψεις αυτή τη χώρα που είναι έντονα παραδοσιακή αλλά ταυτόχρονα ελκύεται από το σύγχρονο κόσμο.
Οι Μαροκινοί μοιάζουν διχασμένοι ανάμεσα στα θέλγητρα του εκσυγχρονισμού από την μία πλευρά και την έντονη επιθυμία τους για ισλαμική μεταρρύθμιση από την άλλη. Τουλάχιστον εμείς αυτό το διαπιστώσαμε πολλές φορές και είναι κάτι που μας έμεινε χαραγμένο στη μνήμη μας και στις σκέψεις μας αναπολώντας τα τόσα όμορφα που είδαμε ,νιώσαμε και αισθανθήκαμε.
Αυτό που μας έκανε όμως περισσότερη εντύπωση είναι η ανάπτυξη που είδαμε στη χώρα αυτή. Παντού γερανοί, οικοδομές, εργοτάξια και προ παντός παιδιά!! Ζωή, όχι εγκατάλειψη και μαρασμός. Δεν ξέρω μήπως τώρα είναι η δική τους σειρά να πάρει η κάθε οικογένεια το στεγαστικό της, καινούργιο αυτοκίνητο, να ανέβει το χρηματιστήριό τους και να γίνουν όλοι πλούσιοι…. Εύχομαι αυτοί οι άνθρωποι να φερθούν πιο έξυπνα και να μην κατρακυλήσουν σε μια μαύρη τρύπα...
_____________________________________________________________
photo by wikipedia.org
Ο κάτοχος των πνευματικών δικαιωμάτων αυτού του έργου, το παραδίδει ως κοινό κτήμα. Αυτό ισχύει σε όλο τον κόσμο.
Μερικά χρήσιμα στοιχεία για το Μαρόκο
Το Μαρόκο είναι 7 φορές περίπου μεγαλύτερο από την Ελλάδα ενώ ο πληθυσμός του γύρω στα 30 εκατ κάτοικοι με τους περισσότερους να διαμένουν στα παράλια του Ατλαντικού. Είναι η δυτικότερη χώρα του μουσουλμανικού κόσμου. Οι κάτοικοι είναι άραβες και Βέρβεροι. Γλώσσα επίσημη η Γαλλική, η οποία διδάσκεται ως επίσημη γλώσσα στα σχολεία.
Ας μην ξεχνάμε ότι το Μαρόκο απέκτησε την ανεξαρτησία του το 1956. Από το 1907 που η Γαλλία κατέλαβε τη Καζαμπλάνκα χρειάστηκαν 22 χρόνια να καταλάβει ολόκληρο το Μαρόκο και να επιβάλει Γαλλική κυριαρχία (Γαλλικό Προτεκτοράτο).Σήμερα το Μαρόκο έχει μοναρχία με βασιλιά τον Μοχάμεντ ΣΤ΄.
Και δύο λόγια για τη θρησκεία. Επίσημη θρησκεία το ορθόδοξο ή σουνιτικό Ισλάμ. Οι βάσεις του είναι το Κοράνι και η Σούνα, όπου έχουν καταγραφεί τα λόγια και τα έργα του προφήτη Μωάμεθ. Το Ισλάμ αποτελεί την ενοποιημένη δύναμη στη καθημερινή ζωή των Μαροκινών, καθήκον των οποίων είναι η τήρηση των Πέντε Στύλων του Ισλάμ (σαχάντα (ομολογία της πίστης)-σαλάτ (προσευχή)-ζάκατ (ελεημοσύνη)-ραμαζάνι (νηστεία)-χατζ (προσκύνημα στη Μέκκα).
Ας αρχίσουμε λοιπόν την ιστορία μας…..
Από την πτώχευση της αεροπορικής εταιρείας που πραγματοποιούσε απευθείας πτήσεις Ελλάδα – Μαρόκο, ο προορισμός είναι πλέον εφικτός μόνο μέσω ενδιάμεσων σταθμών από τους οποίους εμείς προτιμήσαμε την πτήση της ALITALIA Αθήνα Ρώμη που αναχωρεί καθημερινά στις επτά παρά το πρωί και με ανταπόκριση σχεδόν άμεση της ίδιας εταιρείας Ρώμη – Καζαμπλάνκα καταφθάνεις στην τελευταία κατά τις 11.30’, σούπερ ώρα!!
Το ταξίδι μας, που έγινε στα μέσα του φετινού Απρίλη, είχε αποφασιστεί να είναι μεμονωμένα με αυτοκίνητο και το δρομολόγιο που είχαμε σχεδιάσει μας επέβαλε να φύγουμε απευθείας για την πρωτεύουσα Ραμπάτ.
Στον αερολιμένα της Καζαμπλάνκα μισθώσαμε αυτοκίνητο απαραιτήτως ντίζελ λόγω πολύ χαμηλής τιμής του ντίζελ(2.700 χιλ και πληρώσαμε 1.340 ντιράμ συνολικά σε καύσιμα ,δηλαδή 120 ε). Όλα τα γαλλικά αυτοκίνητα μιας δεκαετίας πριν είναι πολύ δημοφιλή και συνιστώ ανεπιφύλακτα ένα απλό ρενώ kangoo που ανοίγει από πίσω σαν φορτηγάκι ώστε να βγαίνουν με ευκολία οι βαλίτσες αλλά και να μην φαίνονται όταν είναι μέσα στο ρενώ. Όπως μου είχατε πει επιβεβαιώνω και εγώ με την σειρά μου πως επ’ουδενί χρειάζεται 4Χ4 ενώ το οδικό δίκτυο της χώρας είναι μια ανέλπιστα ευχάριστη έκπληξη!!
Προσοχή! Η τιμή της μίσθωσης είναι διαπραγματεύσιμη μέχρις ενός σημείου. Εάν ξέρετε γαλλικά, έστω και λίγα, εδώ είναι ο παράδεισός σας!! Τα αγγλικά αντιθέτως δεν έχουν μεγάλη πέραση ….
TIPS. 1.Ελέγξε το όχημα πριν το παραλάβετε. Εγώ έμεινα από λάστιχο και δεν είχα κλειδιά για τη ρεζέρβα αλλά και από μπαταρία αφού τα αλάρμ ήταν ήδη προβληματικά από την ημέρα παραλαβής του οχήματος, με αποτέλεσμα ένα βράδυ άρχισαν να λειτουργούν από μόνα τους ,ενώ το αυτοκίνητο ήταν σταθμευμένο…. Για μίσθωση διάρκειας 12 ημερών προπλήρωσα cash 400 ? ενώ μου κράτησαν και εγγύηση από την πιστωτική μου που με την παράδοση ακυρώθηκε.
2.Αλλάξτε χρήματα στο αεροδρόμιο.Δεν είναι εύκολο να βρείτε ανταλλακτήριο στις μικρές πόλεις. Εμείς κάναμε 1.500 ευρώ σε ντιράμ, (11 ντιράμ ένα ευρώ περίπου) και ήταν υπέρ αρκετά για τις 12 ημέρες ενώ 4 ολόκληρες διανυκτερεύσεις τις πληρώσαμε από αυτά τα χρήματα… Το Μαρόκο είναι φθηνό και με την Πηνελόπη δεν κάνουμε συνήθως ψώνια. Στο τέλος μετατρέψαμε τα ντιράμ που μας έμειναν σε ευρώ ξανά, αλλαγή που περιέργως γίνεται μόνο στο αεροδρόμιο, και παραλάβαμε 400 ολόκληρα ευρώ(!!!) ενώ θα είχαμε και λίγα ακόμη εάν στη πρώτη αλλαγή η ταμίας στο αεροδρόμιο δεν μας είχε δολίως πασάρει κομμένο χαρτονόμισμα των 200 ντιράμ… γι αυτό ελέγξτε σχολαστικά τα χρήματα που θα σας δώσουν έστω και αν είναι ένα πολύ μεγάλο πακέτο χαρτονομισμάτων.
ΡΑΜΠΑΤ ( 1,6 εκατ κάτοικοι. Πολιτική, διοικητική και οικονομική πρωτεύουσα του Μαρόκου)
Η Ραμπάτ απέχει μία ώρα από Καζαμπλάνκα. Αφού τακτοποιηθήκαμε στο μικρό ξενοδοχείο περιηγηθήκαμε στην πόλη. Είχα φορτώσει από εδώ το Μαρόκο στον πλοηγό μου, πλην όμως άδικος κόπος αφού η χώρα δεν είναι ακόμη επαρκώς χαρτογραφημένη. Ευτυχώς είχα εφοδιαστεί από Ελλάδα με αναλυτικό χάρτη του Μαρόκου.
TIPS. Διαλέξτε ξενοδοχεία επάνω σε κεντρικές οδούς και αν κλείσετε από Ελλάδα ελέγξτε το ξενοδοχείο για την θέση του, την διεύθυνση του, τα αστέρια του, την είσοδό του, το παρκινγκ του. Χρησιμοποιείστε το tripadvisor.com θα σας φανεί πολύ χρήσιμο.
Η πρωτεύουσα είναι εύκολα επισκέψιμη ακόμη και με τα πόδια. Θα δείς τη κάσμπα των Ουντάια (οχυρωμένο σπίτι με ένα ή 4 προμαχώνες στις γωνίες των τειχών) με το ανδαλουσιανό κήπο , το μαυσωλείο του Μοχάμεντ Ε και θα κατηφορίσεις για την μεντίνα (παραδοσιακή αραβική πόλη μέσα από τις επάλξεις-η λέξη προέρχεται από τη Μεδίνα ,τη πόλη όπου κατέφυγε ο προφήτης Μωάμεθ μετά από το διωγμό του από τη Μέκκα) και οπωσδήποτε να περάσετε από την οδό των Προξένων, που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Επίσης αξίζει να δείτε την παραλία από ψηλά (Εξώστης του πρώην Σημαιοφορικού Σταθμού) ,μην ξεχνάμε ότι η Ραμπάτ είναι κτισμένη επάνω στον Ατλαντικό.
Εδώ και η πρώτη μας γνωριμία με τα δύο φετίχ του ταξιδιού. Το τσάϊ μέντας και τα μαροκινά γλυκά! . Όπου και να τα βρείτε στο Μαρόκο πιείτε και φάτε άφοβα.
TIPS. Μην ξοδέψετε δεύτερη ημέρα στην Ραμπάτ. Προλαβαίνετε να την δείτε μέσα σε ένα απόγευμα ώστε να ξεκινήσετε για την Φέζ ή όπου αλλού σχεδιάσατε, την άλλη ημέρα πρωί..
ΒΟΛ0ΎΜΠΙΛΙΣ (αρχαιολογικός χώρος)
Εμείς είχαμε προγραμματίσει να πάμε από την Ραμπάτ στη Φεζ, διαδρομή υπολογιζόμενη στα 180 χ.λ.μ με ενδιάμεσο σταθμό την Μεκνές στα 120 χ.λ.μ περίπου. Ο αυτοκινητόδρομος καταπληκτικός με διόδια αλλά πολύ φθηνά και όπως μας είχες συστήσει Ρόζα, η στάση στην ΒΟΛΟΎΜΠΙΛΙΣ είναι MUST!!!! (Άκμασε την εποχή των Μαυριτανών βασιλιάδων από τον 3 αιώνα π.χ. μέχρι το 40 μ.χ. Όταν η Μαυριτανία προσαρτήθηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Κλαύδιο το 45 μ.χ. η Ουολουβυλίδα (αυτό είναι το όνομα της αρχαίας πόλης),έγινε ελεύθερη κοινότητα και εξελίχθηκε σε μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Τιγγιτάνης.
Πρόκειται για αρχαιολογικό χώρο με εντυπωσιακά διατηρημένη αψίδα του θριάμβου και ακόμη πιο εντυπωσιακά ψηφιδωτά (Οίκος του Διονύσου και των 4 εποχών, Άρτεμη και λουόμενες νύμφες).
Ξοδέψαμε εκεί μία ωρίτσα και γυρίζοντας πίσω για την Μεκνές ακολουθήσαμε την παρόρμησή μας να ανεβούμε στο χωριό που είναι σκαρφαλωμένο σε μια βραχώδη προεξοχή και ξεχωρίζει για το λευκό του χρώμα, το Μουλάι Ιντρίς όπως έλεγε ο χάρτης μας και καλά κάναμε! Είναι τυπικό της ορεινής κωμόπολης (12.000 κατοίκους) ,με ωραία σούκ, (αγορά διαρρυθμισμένη σύμφωνα με τα διάφορα προϊόντα που πωλούνται) και μεγάλη πλατεία όπου απολαύσαμε τι άλλο? Τσάϊ με μέντα. Αυτό που διαπιστώσαμε εντυπωσιασμένοι και που κάθε μέρα επιβεβαιωνόταν στο ταξίδι μας, είναι ότι οι επαρχιακές πόλεις στο Μαρόκο, καμία σχέση με τον μαρασμό που γνωρίζουν οι δικές μας, αντιθέτως σφύζουν από ζωή. Θα διαπιστώσετε παντού ότι στα χωριά στη μέση του πουθενά, η πλατεία ασφυκτιά από κόσμο, απαραιτήτως υπάρχει σχολείο και στο πιο μικρό από αυτά, υπάρχουν όλων των ειδών τα καταστήματα πρώτης ανάγκης, όπως φαρμακείο, ενώ είδαμε πολλά νοσοκομεία και ακόμη περισσότερα κτήρια που τα ονόμαζαν οι ταμπέλες τους πολυκλινικές.
Η Μεκνές (450.000 κατ) ήταν ευχάριστη έκπληξη και περιηγηθήκαμε λίγο στην όμορφη πλατεία της μέσα στην μεντίνα. Σημειωτέον ότι όλες οι μεντίνες που είδαμε εμείς αλλά πιστεύω και άλλες πολλές, καθώς και άλλα μνημεία της χώρας, έχουν ανακηρυχθεί μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ με ότι αυτό συνεπάγεται, (χρηματοδοτήσεις κ.λ.π) Είναι απορίας άξιον γιατί εμείς με τόσες ομορφιές, δεν προσπαθούμε να προβάλουμε την χώρα μας αλλά και να συντηρήσουμε τα μνημεία μας, μέσω αυτής της διαδικασίας της ΟΥΝΕΣΚΟ. Σκεφτείτε ότι μόνο 17 Ελληνικά μνημεία είναι υπό την ΟΥΝΕΣΚΟ (ευτυχώς μεταξύ αυτών είναι Ακρόπολη, Δελφοί, Μετέωρα, Αρχαία Ολυμπία, Μυστράς ).Στο μυαλό μου ήρθε το κάστρο της Μονεμβάσιας (από την οποία κατάγομαι), ένα απίστευτου φυσικού κάλους αξιοθέατο καθώς και μοναδικό αρχιτεκτόνημα το οποίο δεν γνωρίζει κανείς έξω από τα στενά όρια της χώρας μας και ούτε….
TIPS. Βασική αρχή μας με την Πηνελόπη που αφορά σε κάθε μας ταξίδι είναι να τρώμε σε τοπικά εστιατόρια όπου συνηθίζουν να πηγαίνουν οι ντόπιοι και αποφεύγουμε όσο μπορούμε τα τουριστικά με τις διεθνείς κουζίνες κ.λ.π Συνιστώ να το δοκιμάσετε αλλά να έχετε πάντα μαζί σας ένα πακέτο με μεγάλα υγρά χαρτομάντιλα αφού στην χώρα αυτή δεν θα βρείτε πραγματική χαρτοπετσέτα πουθενά εκτός από το ξενοδοχείο σας…….
ΦΕΖ (1 εκατ. κάτοικοι. Η παλαιότερη αυτοκρατορική πόλη, η προσωποποίηση της ιστορίας της χώρας, η πνευματική και θρησκευτική πρωτεύουσα. Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO)
Η πόλη αυτή σημαίνει μεντίνα!! Πράγματι είναι η πιο ζωντανή από τις μεντίνες με την έννοια ότι ακόμη κατοικείται πραγματικά από καθημερινούς ανθρώπους και δεν είναι τόσο τουριστική όπως οι άλλες… Ο οδηγός μας αναφέρει για την μεντίνα της ΦΕΖ ότι πρόκειται για την μεγαλύτερη αστική περιοχή χωρίς αυτοκίνητα ενώ τα τείχη της έχουν μήκος 22 χιλιόμετρα και διαθέτουν μόλις 14 πύλες.
Το μόνο αξιοθέατο που μπορεί να επισκεφθεί, εννοώντας να εισέλθει κανονικά, ένας μη μουσουλμάνος, είναι ο μεντρεσές (πολιτιστικό και θρησκευτικό ίδρυμα. Λειτουργούσε κυρίως ως σχολή με κοιτώνες για τους φοιτητές της πόλης και ιδίως για όσους προέρχονταν από τις γύρω αγροτικές περιοχές), Μπού Ινάνια. Τα υπόλοιπα θα τα δείτε απ’έξω... όπως το τζαμί Καραουγίν.
Εάν δεν έχετε διακαή πόθο να συλλέξετε τις διάφορες ιστορικές λεπτομέρειες για το από πότε χρονολογούνται τα ψηφιδωτά ή πότε έγινε η τελευταία αναστήλωση των μνημείων κ.λ.π, μπορείτε να μην μισθώσετε ξεναγό που σε κάθε περίπτωση θα διαθέτει ειδική άδεια κρεμασμένη στο λαιμό του, (ολόκληρη στρατιά από αυτούς περιμένει στις εισόδους - πύλες ). Αξίζει να περιηγηθείτε μόνοι σας στα στενά δρομάκια και μην ανησυχείτε ότι θα χάσετε τα αξιοθέατα. Όλα θα τα δείτε γιατί θα βρεθούν μπροστά σας! Από μπαχαρικά και παντόφλες μέχρι χάλκινα, μεταξωτά ,κοσμήματα και βέβαια τα δερμάτινα στη συνοικία των βυρσοδεψών. Ούτε ότι θα χαθείτε γιατί πρέπει να χαθείτε! Κάποια στιγμή όταν βαρεθείτε θα βρείτε μια πύλη να βγείτε, (είναι τεράστιες και περίτεχνες), ή θα δώσετε δέκα ντιράμ σε κάποιο παιδί που θα σας πλησιάσει, (πολλά πιστέψτε με) και θα σας βγάλει.
TIPS. 1.Μην μείνετε σε ξενοδοχείο μέσα στην μεντίνα. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να μεταφέρετε τις αποσκευές σας στα στενά δρομάκια. Προτιμήστε κεντρική οδό της νέας πόλης και μην πάρετε το αυτοκίνητό σας για να φθάσετε στην μεντίνα αλλά πάρτε ένα πτί ταξί, (μικρά ταξί με κόκκινο χρώμα) που θα σας αφήσει σε μία κεντρική πύλη. Εάν αντιθέτως πάρετε το δικό σας Ι.Χ, να ξέρετε ότι σε όλο το Μαρόκο επικρατεί το σύστημα του παρκαδόρου όπου και αν είσαι, ακόμη και σε χωριό. Πρόκειται για τύπους που εποπτεύουν τον χώρο της στάθμευσης όλη μέρα και όταν φύγεις τους δίνεις 10 ντιράμ.
2. Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε την Μελά, (εβραϊκή συνοικία της μεντίνας), η μόνη με σπίτια που διαθέτουν μπαλκόνια όπου ακόμη μέχρι σήμερα οι εβραίοι κάτοικοί της εμπορεύονται τι? το χρυσό φυσικά.
ΜΕΡΤΖΟΥΚΑ (΄Οαση κοντά στα σύνορα με την Αλγερία. Αμμόλοφοι Εργκ Σεμπί)
Από ΦΕΖ ξεκινήσαμε πρωί για να διανύσουμε 500 χιλιόμετρα μέχρι την ΜΕΡΤΖΟΥΚΑ ένα μικρό χωριό στα ανατολικά της χώρας και στην αρχή της ερήμου ΣΑΧΑΡΑ. Θεωρούσα πως θα ήταν εξαιρετικό εγχείρημα μιας και επρόκειτο για τα περισσότερα χιλιόμετρα που θα κάναμε μέσα σε μία ημέρα, (οδηγώ μόνο εγώ..) και έπρεπε να περάσουμε τον μέσο Άτλαντα, όμως πιστέψτε με ο δρόμος είναι ευθύς αυτοκινητόδρομος και η διαδρομή τόσο ωραία που κύλησε σαν νεράκι… Στα 70 χ.λ.μ περίπου το ΙΦΡΑΝ (10.000 κατ στα 1.650 μ υψόμετρο.). Αξίζει και με το παραπάνω αφού πρόκειται για μία ορεινή πανεπιστημιούπολη που όμοιά της δεν θα βρείτε σε όλο το Μαρόκο. Ορεινό θέρετρο με τη θερινή κατοικία του βασιλιά με σπίτια που θυμίζουν .. Ελβετία και μόλις που προλάβαμε να δούμε τα τελευταία χιόνια να λιώνουν. Εδώ χρειάζεσαι σίγουρα μπουφάν ακόμη και τον Αύγουστο φαντάζομαι… Εκεί βρίσκονται και οι καταρράκτες των Παρθένων αλλά μάλλον μιλάμε για πηγές που αξίζει να δείτε.
Λίγο πιο κάτω συναντάς το ΑΖΡΟΥ (45.000 κατ). Νόμιζα ότι το όνομά της είναι γαλλικό αλλά διαβάζω στον οδηγό ότι είναι βερβέρικο και σημαίνει βράχος. Πράγματι στην είσοδο της πόλης ένας μεγάλος ηφαιστειακός βράχος σε καλωσορίζει. Την προσπερνάμε και κατεβαίνουμε για Αλ Ρασίντια που απέχει 280 χ.λ.μ Μην ανησυχείτε παρόλο που ο δρόμος γίνεται επαρχιακός η διαδρομή δεν θα σας κουράσει όχι μόνο γιατί η φύση γύρω διαθέτει εξαιρετικό κάλος αλλά τα δάση, τα βουνά, τα φαράγγια, οι οάσεις, τα ποτάμια και ότι μπορείς να φανταστείς, διακόπτονται από μεγάλα και απίστευτα πυκνοκατοικημένα χωριά, όλα με την κεντρική τους πλατεία να σφύζει από ζωή και καφενέδες, που σε εντυπωσιάζουν με το σχήμα των σπιτιών τους, κεραμιδί μονώροφα κτήρια χωρίς μπαλκόνια και με μικρά παράθυρα. Σε ένα από αυτά τα χωριά, το Ερφούντ, σταματήσαμε σε ένα καφενέ και ζητήσαμε να φάμε. Μας σερβίρισαν τανζίν κοτόπουλο που είχαν προφανώς ετοιμάσει για την οικογένεια και ήταν το πιο ωραίο τανζίν που φάγαμε…
ΕΡΗΜΟΣ ΣΑΧΑΡΑ
Σε καμία περίπτωση εάν επισκεφθείτε τη χώρα με οποιοδήποτε οργανωμένο γκρουπ πρόκειται να δείτε την έρημο. Συνεπώς εάν αποφασίσετε να πάτε ελεύθερα με αυτοκίνητο, δεν το συζητώ, θα πάρετε τον δρόμο της Ανατολής θα περάσετε από τον μέσο Άτλαντα για να δείτε την πιο όμορφη, συναρπαστική, την μοναδική έρημο ΣΑΧΑΡΑ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πάνω στους δρόμους ,ιδιαίτερα κοντά στην έρημο κυκλοφορούσαν τα παλαιά, πολύ παλαιά ιχ των Μαροκινών αλλά και τεράστια 4χ4 Γάλλων, Ισπανών ,Γερμανών αλλά και Ολλανδών που σε γκρούπ των 5-10 τζιπ εξερευνούσαν το Μαρόκο.
TIPS. Φροντίστε να φθάσετε στην έρημο όσο είναι ακόμη ημέρα. Ακόμα και όταν φυσάει λίγο σηκώνεται μία αμμοθύελλα ή δεν ξέρω πώς να το πω, κάτι σαν ομίχλη από σκόνη ή μάλλον από κόκκους άμμου, που σου περιορίζει την ορατότητα και αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το περιβάλλον γύρω σου γίνεται … ερημικό σε δυσκολεύει πολύ να βρεις το ξενοδοχείο σου που σε κάθε περίπτωση θα είναι κτισμένο εκτός δρόμου μέσα στην έρημο.
Το πρώτο βράδυ καταλύσαμε σε ξενοδοχείο κτισμένο στο όριο της ερήμου, (η άμμος έμπαινε ακόμη και στο δωμάτιο μας από παντού) και είχαμε κανονίσει να περάσουμε μία διανυκτέρευση σε βερβέρικη σκηνή μέσα στην έρημο σημείο που θα μεταβαίναμε μετά από 2,5 ώρες επάνω σε καμήλα που την οδηγούσε πεζός καμηλιέρης. Η νύχτα στην έρημο απλά μαγική! Η απόλυτη σιγή και ο πιο φωτεινός από αστέρια ουρανός! Η έρημος σου δίνει αναμφισβήτητα αυτό που περιμένεις. Όσο η καμήλα πηγαίνει νωχελικά, θαρρείς πως διαβαίνεις μια αόρατη πύλη και μπαίνεις σε έναν άλλο κόσμο. Οι αμμόλοφοι εντυπωσιακοί λες και τους έχει σμιλεύσει το πιο ταλαντούχο ανθρώπινο χέρι…
Το ταξίδι αυτό άξιζε και μόνο γι αυτή τη νύκτα. Πιστέψτε με.
TIPS. 1.Διαλέξτε την μία ώρα διαδρομή με την καμήλα. Είναι αρκετή και η «καμηλάδα» δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ντυθείτε καλά με μακρύ παντελόνι, μακρυμάνικη μπλούζα, αγοράστε ένα μακρύ φουλάρι, (πουλάνε χειροποίητα στο χωριό ,όχι στο ξενοδοχείο) και ζητείστε από τον καμηλιέρη οδηγό σας να σας το δέσει στο πρόσωπο τύπου Λόρενς της Αραβίας όπως ακριβώς το φοράει ο ίδιος. Με τον παραμικρό αέρα σηκώνεται άμμος και όταν σε κτυπάει στα πόδια, τα μπράτσα ή το πρόσωπο είναι σαν να σε μαστιγώνουν με χίλια μαστίγια…
2.Μην ξεχάσετε να επισκεφτείτε το χωρίο δίπλα στην έρημο. Επισκεφτήκαμε το νηπιαγωγείο (Ελλάδα του 30) καθώς και ένα σπίτι που οι Γκνάουα (απόγονοι των μαύρων σκλάβων που μεταφέρθηκαν στο Μαρόκο από το Μαλί, τη Γουινέα και τη Γκάνα) τραγουδούσαν και χόρευαν. Ναι όλοι στο χωριό ήταν μαύροι!!!!!
ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΩΝ ΡΟΔΩΝ
Αφήσαμε την Σαχάρα πίσω μας με προορισμό μας την ΕΛ-ΚΕΛΑ Μ’ΓΚΟΥΝΑ στην κοιλάδα των ρόδων. Είχαμε σχεδιάσει να πάμε από τον ίδιο δρόμο που ήρθαμε όμως ακολουθήσαμε την σύσταση του papi να κόψουμε αριστερά από το Ερφούντ και να πάρουμε επαρχιακό δρόμο μέσα από οάσεις. Να είσαι καλά papi, απίθανη διαδρομή!! Στο δρόμο μας το φαράγγι ΝΤΑΝΤΕΣ ,ένα θαύμα της φύσης!! Χιλιόμετρα ολόκληρα το ποτάμι κυλάει και δημιουργεί την πανέμορφη κοιλάδα σκάβοντας συγχρόνως με μανία τα βράχια ενώ ένας στενός ελικοειδής δρόμος περνάει από πάνω και σε αφήνει να θαυμάσεις απροκάλυπτα αυτή την ομορφιά.. Τέλειο!
Αν έχετε χρόνο δείτε και το φαράγγι ΤΟΝΤΡΑ που είναι πολύ κοντά. Εμείς λόγω χρόνου δεν το είδαμε και στεναχωριέμαι γι αυτό…..
ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ (70.000 κατ. στα 1.160 υψ. Η πόλη με τα κινηματογραφικά στούντιο)
Μετά την διανυκτέρευσή μας στην πόλη της Ελ Μ’Γκούνα, σε ένα υπέροχο νεόκτιστο ξενοδοχείο μιας Γαλλίδας, (ήταν γεμάτο Ρόζα μου αυτό που μας σύστησες..) και την βόλτα μας στην κοιλάδα, φύγαμε πρωί-πρωί για ΜΑΡΑΚΕΣ (περίπου 280 χ.λ.μ.)
Έπρεπε να περάσουμε τον Μεγάλο Άτλαντα αλλά δυστυχώς δεν ξέραμε τι σήμαινε αυτό…. Ο δρόμος γεμάτος διάσπαρτα χωριά με κάσμπες, (οχυρωμένα σπίτια) και κσάρ (οχυρωμένα χωριά με τείχη και πύργους στις γωνίες) όλα στην οικεία μας πλέον απόχρωση του ροζ κεραμιδί. Μπροστά μας η ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ γνωστή για τα κινηματογραφικά της στούντιο (30.000 τετρ. μέτρων όπου έχουν γυριστεί εκατοντάδες ταινίες με κυριότερα στούντιο αυτό του Άτλαντα και το Ιταλικό Ανδρομέδα). Θέλω να τα δω όχι μόνο επειδή είναι κάτι το μοναδικό αλλά και για τον εξής λόγο. Όπως είπα, είμαστε με την Πηνελόπη έτοιμοι να έρθουμε Μαρόκο με γκρουπ και το πακέτο προσέφερε προαιρετικά δύο εκδρομές πλην όμως την ίδια ημέρα. Την εκδρομή στην ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ με είσοδο σε ένα κινηματογραφικό στούντιο ή την επίσκεψη στην παραλιακή πόλη ΕΣΑΟΥΙΡΑ με το γραφικό της λιμάνι. Το ερώτημα λοιπόν ήταν ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ ή ΕΣΑΟΥΙΡΑ? ΕΣΑΟΥΙΡΑ ή ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ? Η Πηνελόπη έλεγε Εσαουίρα εγώ πάλι Ουαρζαζάτ και τώρα, τι ωραία, θα έχω άποψη και για τα δύο!!
Η Ουαρζαζάτ λοιπόν φίλοι μου, δεν άξιζε τόσο για τα στούντιο, ένα επισκεφθήκαμε εμείς το στούντιο Ατλας το πιο σημαντικό, αλλά για την παράκαμψη που ευτυχώς κάναμε, για το κσάρ του Αιτ Μπενχαντού 30 χ.λ.μ έξω από την Ουαρζαζάτ ,το οποίο και αυτό προστατεύεται από την ΟΥΝΕΣΚΟ!!! Το κσάρ, διαβάζω στον οδηγό, έχει χρησιμοποιηθεί για σκηνικό σε πολλές ταινίες και όταν το αντικρίζω καταλαβαίνω γιατί! Δεν είναι μόνο πανέμορφο, αυτοσυντηρημένο, ζωντανό δηλαδή κατοικείται από ανθρώπους, αλλά κτισμένο μέσα σε ένα φαράγγι από ρόζ ασβεστόλιθους που έχουν σμιλευτεί από την φύση σε σχήματα δακτύλων. Πρέπει να διασχίσεις έναν ποταμό για να το επισκεφθείς και περνάς πάνω σε αυτοσχέδιες γέφυρες που στήνουν οι ντόπιοι. Εμείς μετά την επίσκεψη καθίσαμε απέναντι επάνω στον ποταμό σε ένα ωραίο καφενεδάκι και ζητήσαμε κάτι να φάμε. Μας πρότειναν βερβέρικη ομελέτα και την απολαύσαμε με θέα το μαγευτικό αυτό κσάρ.
TIPS. Όπου και να πάτε σας προσφέρουν φρεσκοκομμένο χυμό πορτοκάλι. Μην διστάσετε στιγμή. Δεν θα έχετε δοκιμάσει κάτι τόσο γλυκό και δροσερό συγχρόνως και το είπε αυτό η Πηνελόπη που πιστεύει πως η Αργολίδα βγάζει τα καλύτερα πορτοκάλια του κόσμου…..
Μετά την επίσκεψη μας και στο μαγαζάκι μοναδικού σμιλευτή πέτρας που μας συστήσατε rosa και papi, (βρίσκεται πάνω στο δρόμο μας) ,φύγαμε για ΜΑΡΑΚΕΣ. Ποιος φοβάται τα 250 χιλιόμετρα όταν προχθές κάναμε μονοκοπανιά 500? Κι όμως… αυτή η διαδρομή ήταν η πιο όμορφη αλλά και η πιο σκληρή που έχω κάνει ποτέ … Βλέπεις είχαμε τον Μεγάλο Άτλαντα να ανεβούμε και να κατεβούμε.. Τι βουνό θεέ μου!!! Λες και με το που ανεβήκαμε στη ράχη του ξεκόψαμε από τον κόσμο που ξέραμε και μπήκαμε στο σύμπαν του γίγαντα Άτλαντα… Μόνο όταν βρεθείς εκεί θα καταλάβεις τι λέω… Το tips όλου του ταξιδιού είναι αυτό.
Δεν νοείται ταξίδι στο Μαρόκο χωρίς να ανεβείς τον Μεγάλο Άτλαντα!!!! Αρχίσαμε την ανηφόρα με κοντομάνικο μπλουζάκι και κλιματιστικό και φτάσαμε να βάλουμε καλοριφέρ, κινδυνέψαμε να κωλύσουμε στα χιόνια, συναντήσαμε πυκνή ομίχλη, καταρρακτώδη βροχή ενώ παρόλη την αγάπη μου για την φωτογραφία λίγες φορές αποτόλμησα να βγω στο κρύο για να πάρω φωτό…. Τι να σας πω, δάση με πανύψηλα έλατα λες και είσαι βόρεια Ευρώπη, ολόκληρη διαδρομή μέσα σε πευκοδάση, απέραντα δάση με μηλιές, απίστευτους καταρράκτες, φαράγγια τρομακτικά, ένα βουνό που σε κάθε στροφή του σε εκπλήσσει ανελέητα και μόλις παίρνεις την κατηφόρα και λες μέσα σου, θεέ μου τα κατάφερα, δεν βλέπεις μπροστά σου πεδιάδα αλλά τον Άτλαντα με χίλιες μία ψηλές βουνοκορφές και πρέπει να τον περάσεις και αυτόν….
ΜΑΡΑΚΕΣ (1 εκατ. Κατ. Είναι τόσο σπουδαία πόλη που έδωσε το όνομα της στο Μαρόκο. Γνωστή και ως κόκκινη Πόλη ,με τα μυθικά της ανάκτορα και τους καταπράσινους φοινικώνες)
Πρόκειται για την πιο γνωστή και πιο επισκέψιμη πόλη του Μαρόκο. Την περιμέναμε πώς και πώς και τουλάχιστον εμάς μας απογοήτευσε οικτρά… Άκρως τουριστική με πολύ λίγο σεβασμό στον τουρίστα. Η πόλη δεν λέει πολλά και δεν ξεχωρίζει από τις άλλες μεγαλουπόλεις, θέλω να πω δεν καταφέρνει να έχει δικό της χρώμα και όπως η Ραμπάτ, η Φέζ και πολλές άλλες, διαθέτει τεράστιους δρόμους, μεγάλες πλατείες, φοίνικες, λουλούδια στα παρτέρια αλλά και καζίνο παρακαλώ.
Η μεντίνα της είναι πράγματι εντυπωσιακή αλλά και τόσο τουριστική που εμείς έχοντας δει και άλλες…. απλά απογοητευθήκαμε. Βέβαια αυτό που όλοι περιμένουν να δουν στη μεντίνα δεν είναι ούτε το τζαμί Κουτουμπία με τον μιναρέ του να δεσπόζει σε ολόκληρη τη πόλη, ούτε τα σουκ αλλά την πλατεία Τζεμάα ελ Φνά, το σύμβολο της πόλης, την μεγαλύτερη και πιο ζωντανή πλατεία της Αφρικής, όπως λένε οι οδηγοί.
Εμείς τις 3 φορές που πήγαμε, είδαμε ότι πιο στημένο θα μπορούσε να υπάρχει χωρίς σχεδιασμό και τάξη και ανθρώπους που δεν είχαν καμία σχέση με τους καλόκαρδους μαροκινούς που μέχρι τότε ξέραμε. Υπάρχουν μερικοί «γητευτές φιδιών» λένε οι οδηγοί, άνθρωποι λέω εγώ που χρησιμοποιούν ναρκωμένα φίδια και έρχονται να τα ακουμπήσουν πάνω σου για να φωτογραφηθείς επί πληρωμή. Αν τολμήσεις να φωτογραφήσεις τα φίδια έρχονται και σε πιάνουν από το μπράτσο και απαιτούν χρήματα, «.. αρζάν πουρ λα φωτό!!» και σου μπήζουν τα νύχια και γίνονται επιθετικοί με μάτια που γυαλίζουν.. Το ίδιο και οι νερουλάδες εκπαιδευτές μαϊμούδων και όσοι βρίσκονται εκεί εάν τολμήσεις να σηκώσεις μηχανή απαιτούν χρήματα με επιθετικότητα και μάλιστα όχι 10 ντράμ.. Φωτογράφησα τα φρούτα ενός πλανόδιου πωλητή και στην άρνησή μου να πληρώσω για την φωτογραφία με τράβηξε από το μπράτσο και απαίτησε να σβήσω την φωτό μπροστά του!!
Δικαιωθήκαμε στις διαπιστώσεις μας αλλά και στην απογοήτευση μας για τους επιθετικούς , ανάγωγους και απαράδεκτους στη συμπεριφορά τους κατοίκους ,όταν 3 μέρες μετά την αναχώρηση μας έγινε βομβιστική ενέργεια, με 14 νεκρούς τουρίστες ,στη πλέον πολυσύχναστη καφετέρια της πλατείας .
Το βράδυ είχαμε κλείσει να παρακολουθήσουμε το FANTASYSHOW.
Γίνεται σε εγκαταστάσεις εκτός της πόλεως του Μαρακές. Οι ΄΄φαντασίες΄΄ είναι επιδείξεις ιππικής τέχνης που ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες.Γύρω στα 10 άλογα, το ένα δίπλα στο άλλο, καλπάζουν γύρω στα 150 μέτρα και με σύνθημα του επικεφαλής πυροβολούν όλοι ταυτόχρονα στον αέρα. Το έκαναν 4 φορές χωρίς κάτι να σε εντυπωσιάσει ενώ τα μικρά παιδιά που παρακολουθούσαν έβαζαν τα κλάματα. ¨Όταν στο τέλος ήρθαν να χαιρετίσουν τον κόσμο…. θύμιζε σκόρπια διαδήλωση. Δυστυχώς δεν άξιζε καθόλου. Δίνουν βαρύτητα στο φαγητό το οποίο το χρυσοπληρώνεις και ενώ πηγαίνεις από τις 8.30 το show ξεκινά στις 11 και διαρκεί μισή ώρα. Όλοι, μα όλοι οι συμμετέχοντες ιππείς , χορευτές και μουσικοί βαριόντουσαν γι αυτό που έκαναν.Κρίμα.
Μάλλον πρέπει να δουν το αντίστοιχο FANTASY SHOW στο Πουκέτ για να καταλάβουν τι πάει να πει show και τι επαγγελματισμός.
Μας ζήτησαν 450 ντιράμ το άτομο για φαγητό και το show ενώ μόνο για το show 100 ντιράμ. Εμείς δώσαμε από 100 ντιράμ πήγαμε σε εστιατόριο μέσα στο Μαρακές φάγαμε του σκασμού με ταζιν κοτόπουλου και κουσκούς με 7 λαχανικά ρεβυθοσαλάτα , για γλυκό πορτοκάλια με κανέλα και 2 αναψυκτικά και πληρώσαμε 165 ντιράμ.
Κλείνοντας για το Μαρακές θα πω ότι γενικά αυτό που επικρατεί είναι πανικός και σε μας άφησε μια πικρή γεύση και τελικά ενώ είχαμε πληρώσει 3 διανυκτερεύσεις στο Μαρακές μείναμε μόνο 2 νύχτες και αποφασίσαμε να κάνουμε παρέκκλιση στο δρομολόγιό μας βάζοντας πλώρη για το ΑΓΚΑΝΤΙΡ, την δεύτερη πιο επισκέψιμη πόλη στο Μαρόκο όπως έλεγε ο οδηγός μας, την οποία δεν είχαμε προγραμματίσει να επισκεφτούμε…..
ΑΓΚΑΝΤΙΡ (110.000 κατ. Η πρωτεύουσα του Νότου με το σημαντικότερο αλιευτικό λιμάνι του Μαρόκου. Το 1960 καταστράφηκε ολοσχερώς από σεισμό και ξαναχτίστηκε από την αρχή γι αυτό και δεν μοιάζει με μαροκινή πόλη).
Νότια, επάνω στον Ατλαντικό. Τρομαχτική. Τερατώδης. Κατάλευκη, δεν θυμίζει σε τίποτα Μαρόκο.. Άσχημη πολύ, λες και έχουν κτίσει μια ολόκληρη πόλη από εργατικές κατοικίες και ακόμα επεκτείνεται.. Καταλάβαμε γιατί είναι η δεύτερη πιο επισκέψιμη πόλη στο Μαρόκο. Διαθέτει εσωτερικό τουρισμό, (τα φθηνά μπάνια του λαού) αλλά και πολλούς γάλλους και ισπανούς που κάνουν φθηνές διακοπές. Η παραλία τεράστια και γεμάτη χρωματιστές ομπρέλες αλλά ποιος τολμάει να μπει στη θάλασσα? Κανείς. Όλοι κοιτούν και λιάζονται, ο Ατλαντικός βλέπεις δεν αστειεύεται. Πού οι δικές μας αγκαλιές του Αιγαίου…. Και βέβαια τα χρώματα της δικής μας θάλασσας πουθενά στο κόσμο!!!!!!
TIPS. 1.Αν τυγχάνει να είστε όπως η Πηνελόπη μου, να σας αρέσει λίγο το κρασάκι ή να γουστάρετε ένα ποτάκι το βράδυ, ατυχήσατε…. Σε όλο το Μαρόκο αλκοόλ θα βρείτε μόνο στο ξενοδοχείο σας, (εφόσον θα μείνετε σε πεντάρι) ή σε πολύ ακριβά εστιατόρια, σε αυτή την πόλη όμως, μπορείτε να το απολαύσετε σε όλα τα μπαράκια της παραλίας.
2.Μην παραλείψετε να πάτε στο λιμάνι που είναι τα αλιευτικά, οι εικόνες που θα αντικρύσετε είναι μοναδικές και αν έχετε διάθεση ανεβείτε στη παλιά κάσμπα ,στα 236 μέτρα πάνω από το λιμάνι….θα τα δείτε όλα!!!!!!
ΕΣΑΟΥΙΡΑ (70.000 κατ. Η κατάλευκη παραλιακή πόλη όπου επικρατούν άνεμοι όλο το χρόνο. Τη δεκαετία το 70 ήταν η Μέκκα των χίπηδων - μέχρι σήμερα παραμένει η πόλη των καλλιτεχνών και των ανεξάρτητων ταξιδιωτών)
Αφήσαμε πίσω μας τα τεράστια κτήρια του Αγκαντίρ αποφασισμένοι να πάμε βόρεια στην Εσαουίρα όμως όχι από τον επαρχιακό παραλιακό δρόμο από όπου θα κάναμε 80 χλμ επιπλέον αλλά από τον εσωτερικό αυτοκινητόδρομο. Χάρη στην Πηνελόπη βέβαια που είναι άσχετη από χάρτες αλλά υπέροχη σαν συνοδηγός- διερμηνέας-μεσολαβητής σε κάθε είδους deal, έκανα λάθος στην στροφή και βρεθήκαμε να πορευόμαστε πάνω σε ένα στενό και κρημνώδη επαρχιακό δρόμο αγναντεύοντας από ψηλά έναν απίθανο Ατλαντικό που έγλειφε χιλιόμετρα πυκνής αμμουδιάς. Απλά καταπληκτικός!!!!.
TIPS. Εάν αποφασίσετε να κάνετε διαδρομή σε επαρχιακούς δρόμους, φροντίστε να έχετε γεμίσει το ρεζερβουάρ αφού είναι βέβαιον ότι θα διασχίσετε διάφορα χωριά με σχολεία, φαρμακεία, πλατείες, σούκς , καφενέδες όμως ούτε συζήτηση για βενζινάδικο.Kάντε αυτό που κάναμε εμείς. Φουλάρισμα απογευματινές ώρες , με την άφιξη μας σε κάθε μεγάλη πόλη.
Αναφέρθηκα προηγουμένως στο δίλημα ΕΣΑΟΥΙΡΑ ή ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ? ΟΥΑΡΖΑΖΑΤ ή ΕΣΑΟΥΙΡΑ? Ε λοιπόν σας λέω ανεπιφύλακτα, Ε Σ Α Ο Υ Ι Ρ Α!!!!! Πρόκειται για την .. κλασάτη παραλιακή πόλη του Μαρόκο η οποία συγκεντρώνει διανοούμενους, μάλιστα φημίζεται για τις γκαλερί της στις οποίες εκτίθενται έργα νέων πλην όμως ανερχόμενων ζωγράφων. Εδώ όλα είναι διαφορετικά. Οι ντόπιοι, οι τουρίστες, τα μαγαζάκια, όλα.. Σχεδόν νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε αιγαιοπελαγίτικο νησί …. (κάποιες φορές…)
TIPS. 1.Στην Εσαουίρα μην διστάσετε να φάτε έξω από το λιμάνι στα παραλιακά μαγαζάκια. Δεν γεμίζουν το μάτι αλλά το ψάρι είναι σίγουρα ζωντανό. Προσοχή μην την πατήσετε σαν την Πηνελόπη. Στο Μαρόκο δεν ζυγίζουν πουθενά τα ψάρια, τα κοστολογούν με το μάτι. Σας προτείνω μάλιστα την τακτική της Πηνελόπης. Διαλέγετε ένα ψάρι και ζητάτε τιμή. Ο κουμανταδόρος το κοιτάει και αποφαίνεται, εσείς τότε του λέτε, «νο, νο τρέ σερ πουρ μουά» μετά του δείχνετε το δίπλα που μπορεί να είναι και πιο μεγάλο αλλά ο μαροκινός έχει πιάσει το μήνυμα και θα σας πεί την μισή τιμή…
2.Μην ξεχάσετε να δείτε τον Ατλαντικό από τις επάλξεις,να περπατήσετε στη Σκάλα ντι Πορ εκεί που είναι όλες οι ψαροβαρκες αραγμένες να κάνετε βόλτα στη μεντίνα της με τα φρέσκα λαχανικά,αγοράστε μικροαντικείμενα από ξύλο τούγιας και τέλος δείτε πώς αγοράζουν κοτόπουλα οι ντόπιοι.(επιλέγουν ένα ζωντανό κοτόπουλο, το παίρνει στα χέρια του ο ειδικός, του κόβει το κεφάλι, το βουτάει σε καυτό νερό, στη συνέχεια σε μια μηχανή για ξεπουπούλιασμα και στο τέλος κόψιμο σε όσα κομμάτια θέλει ο πελάτης!!!!!!!
3. Στο Μαρόκο αξίζει να μείνετε μια βραδιά και σε ένα ριάντ (παραδοσιακή κατοικία διαρρυθμισμένη γύρω από ένα κήπο με δένδρα και λουλούδια).Πολλά από αυτά έχουν μετατραπεί σε ξενοδοχεία, τα βρίσκεις μέσα στις μεντίνες, είναι κάτι το διαφορετικό αλλά μην ξεχνάτε ότι ακούς όλους τους γείτονες όπως και αυτοί εσένα. Προσοχή!!!!! Αν έχετε πολλές και μεγάλες αποσκευές αυτές πρέπει να τις μεταφέρετε εσείς οι ίδιοι!!!!!!
Μετά από μία διανυκτέρευσή μας στην Εσαουίρα ξεκινήσαμε ανόρεξα τον δρόμο της επιστροφής. Είχαμε περάσει 12 ημέρες στην χώρα αυτή και είχαμε γεμίσει εικόνες, υπέροχες εικόνες. Ευτυχώς όλα είχαν πάει καλά και το είχαμε χαρεί πολύ. Η Πηνελόπη όμως περίμενε κάτι ακόμη. Τα στρείδια της Ουαλιντία, όπως μας είχες συστήσει Ρόζα!
Την πόλη αυτή αξίζει να την επισκεφθείτε όχι μόνο για τα στρείδια που καλλιεργούν εκεί , (με γαλλικές προδιαγραφές) αλλά και γιατί πρόκειται για μια μεγάλη βιομηχανική πόλη. Διαθέτει εργοστάσιο παραγωγής χημικών στην είσοδό της που θα σας κάνει να τρομάξετε. Τόση μόλυνση δεν έχω ξαναδεί. Σκόνη παντού και άσχημη μυρωδιά, η μυρωδιά των χημικών λιπασμάτων. Τεράστιες εγκαταστάσεις, η Χαλυβουργική μοιάζει τμήμα αυτού του εργοστασίου. Οσο για τα στρείδια.. αξίζει να δοκιμάσετε όμως ειλικρινά εμείς δεν βρήκαμε τις τιμές χαμηλές, αντιθέτως. Για ένα πιάτο στρείδια, μέσης ποιότητας, (έξι στρείδια), ένα ψάρι γλώσσα και ψηλές γαρίδες πληρώσαμε μαζί με ένα μικρό μπουκάλι κρασί γύρω στα 55 ευρώ που πιστέψτε με είναι πολλά.
Ίσως να φταίει το ότι το εστιατόριο είναι μέσα στο εκτροφείο στρειδιών αρ.7 το οποίο είναι στην άκρη μιας πολύ όμορφης λιμνοθάλασσας.
Κάτι σαν επίλογος
Ικανοποιημένοι και γεμάτοι από πολύ όμορφες εικόνες επιστρέψαμε στο σημείο που είχαμε φθάσει πριν 12 ημέρες. Στη Καζαμπλάνκα ,όπου αξίζει να δεις μόνο το λιμάνι της .Φτάσαμε γύρω στις 8 το βράδυ, δηλαδή την ώρα που άρχιζε να σκοτεινιάζει (πάντοτε όταν νοικιάζω ιχ προσέχω έτσι ώστε να μην οδηγώ την νύκτα ,για όλους τους λόγους που φαντάζεστε) και περιμέναμε ένα ατελείωτο βράδυ στο πιο αφιλόξενο αεροδρόμιο που ξέρω… (η πτήση μας έφευγε στις 2.30 και είχε και μία ώρα καθυστέρηση..) και τέλος στις 11.30 το πρωί είμαστε ξανά στην όμορφη Ελλάδα μας!
Κάπως έτσι περάσαμε στο Μαρόκο. Μια χώρα που αξίζει αναμφισβήτητα να επισκεφθείτε και ακόμη περισσότερο αξίζει να περιηγηθείτε σε αυτήν μόνοι σας με πετρελαιοκίνητο όχημα. Η χώρα πανέμορφη, ποικιλόμορφη, ενδιαφέρουσα, με εκπλήξεις και απολύτως ασφαλής!
Αν είναι φθηνή? Και βέβαια είναι ,ιδιαίτερα πέρα από τον Άτλαντα. Εννοείται ότι όσο πλησιάζουμε στις ακτές του Ατλαντικού και τις μεγάλες τουριστικές πόλεις όλα είναι πιο ακριβά αλλά και πάλι φθηνότερα από την Ελλάδα.Από τα φαγητά και τα ποτά μέχρι τα καθημερινής χρήσης ακόμη και τα αναμνηστικά.
Το Μαρόκο μοιάζει με δέντρο, οι ρίζες του οποίου φτάνουν βαθιά στην Αφρική αλλά τα φύλλα του ανασαίνουν τον αέρα της Ευρώπης. Έτσι μπορείς να περιγράψεις αυτή τη χώρα που είναι έντονα παραδοσιακή αλλά ταυτόχρονα ελκύεται από το σύγχρονο κόσμο.
Οι Μαροκινοί μοιάζουν διχασμένοι ανάμεσα στα θέλγητρα του εκσυγχρονισμού από την μία πλευρά και την έντονη επιθυμία τους για ισλαμική μεταρρύθμιση από την άλλη. Τουλάχιστον εμείς αυτό το διαπιστώσαμε πολλές φορές και είναι κάτι που μας έμεινε χαραγμένο στη μνήμη μας και στις σκέψεις μας αναπολώντας τα τόσα όμορφα που είδαμε ,νιώσαμε και αισθανθήκαμε.
Αυτό που μας έκανε όμως περισσότερη εντύπωση είναι η ανάπτυξη που είδαμε στη χώρα αυτή. Παντού γερανοί, οικοδομές, εργοτάξια και προ παντός παιδιά!! Ζωή, όχι εγκατάλειψη και μαρασμός. Δεν ξέρω μήπως τώρα είναι η δική τους σειρά να πάρει η κάθε οικογένεια το στεγαστικό της, καινούργιο αυτοκίνητο, να ανέβει το χρηματιστήριό τους και να γίνουν όλοι πλούσιοι…. Εύχομαι αυτοί οι άνθρωποι να φερθούν πιο έξυπνα και να μην κατρακυλήσουν σε μια μαύρη τρύπα...
_____________________________________________________________
photo by wikipedia.org
Ο κάτοχος των πνευματικών δικαιωμάτων αυτού του έργου, το παραδίδει ως κοινό κτήμα. Αυτό ισχύει σε όλο τον κόσμο.
