Γερμανία Τρεις περίπατοι κάτω από τις Φλαμουριές

[Marios_Gr]

Potsdamer Platz και Sony Center

Λιγότερο από ένα χιλιόμετρο παρακάτω, και σε πλήρη αντίθεση με την βαριά ατμόσφαιρα του Μνημείου του Ολοκαυτώματος, βρίσκεται η πλατεία Potsdamer Platz, κέντρο της εμπορικής δραστηριότητας και του βερολινέζικου nightlife, που πήρε το όνομά της από την πύλη Potsdam, που έστεκε σε εκείνο ακριβώς το σημείο και από την οποία διερχόταν ο δρόμος που ένωνε την ομώνυμη πόλη με το Βερολίνο.

Η περιοχή άλλαξε εντελώς φυσιογνωμία μετά την επανένωση του Βερολίνου, και από ένα εντελώς έρημο πεδίο στο οποίο συναντιόταν ο Αμερικάνικος και ο Σοβιετικός τομέας, μεταμορφώθηκε σε μία ολοκαίνουρια αστική ενότητα, ένα κεντρικό σημείο αναφοράς όλης της σύγχρονης ζωής της πόλης, γεμάτο εστιατόρια, σινεμά, γραφεία και εμπορικά κέντρα.

Oι τρεις ουρανοξύστες, Potsdamer Platz 11, Bahntower και Kollhoff-Tower κυριαρχούν στο γύρω τοπίο, ενώ λίγο πιο κάτω το πλέον φημισμένο εμπορικό κέντρο του Βερολίνου, Sony Center, έργο του αρχιτέκτονα Helmut Jahn, ολοκληρώνει την καταναλωτική πανδαισία της περιοχής. Εκεί θα βρείτε και το δημοφιλές LEGOLAND Discovery Center, με 5 εκατομμύρια τουβλάκια της φίρμας να σας περιμένουν για να σας μεταφέρουν στα παιδικά σας χρόνια.

 

[Marios_Gr]

Kulturforum και Berliner Philharmonie

Τo Βερολίνο είναι η Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα με τη αραιότερη δόμηση και τον πιο απλωμένο οικιστικό ιστό σε σχέση με το μέγεθός της. Πάρκα, ανοιχτοί χώροι, μεγάλοι δρόμοι, λίγα θηριώδη κτήρια φτιάχνουν αυτή τη χαλαρή διάσταση, σε μία πόλη που «αναπνέει».
Αυτό μπορεί κανείς να το διαπιστώσει σχεδόν παντού, αλλά ειδικά μετά την Potsdamer Platz η μετάβαση από την πολύβουη περιοχή με τους ουρανοξύστες και τα καταστήματα σε μία ήσυχη συνοικία με λίγα κτήρια και μεγάλους ελεύθερους χώρους, που στην ουσία θυμίζει προάστιο, είναι εντυπωσιακή.

Η συνοικία αυτή είναι το Kulturforum. Πρόκειται για ένα πολιτιστικό πάρκο όπου είναι συγκεντρωμένοι οι περισσότεροι χώροι πολιτισμού της πόλης. Όταν το Βερολίνο χωρίστηκε στα δύο και οι Δυτικοί είδαν όλα τα σημαντικά μουσεία του Νησιού των Μουσείων να περνούν από την άλλη πλευρά του Τείχους, η ανάγκη για τη δημιουργία μίας αντίστοιχης πολιτιστικής και ιστορικής κοιτίδας στο Δυτικό Βερολίνο οδήγησε στη διαμόρφωση αυτής της θεματικής περιοχής. Εκεί σήμερα θα βρείτε το κτήριο της Φιλαρμονικής του Βερολίνου, το Μουσείο Μουσικών Οργάνων, τη Νέα Εθνική Πινακοθήκη, την Κρατική Βιβλιοθήκη, το μουσείο Gemäldegalerie με τη σημαντική συλλογή Ευρωπαίων ζωγράφων από τον 13ο έως τον 18ο αιώνα κ.α.

Η Φιλαρμονική του Βερολίνου (Berliner Philharmonie) είναι αίθουσα κονσέρτων και έδρα της φημισμένης Συμφωνικής Ορχήστρας του Βερολίνου, Berliner Philharmoniker. Βρίσκεται σε μία οδό που δεν θα μπορούσε να είχε άλλο όνομα από το Herbert-von-Karajan-Straße, προς τιμή του μακροβιότερου μαέστρου της. Στην ουσία πρόκειται για σύμπλεγμα δύο κτηρίων χτισμένων στις αρχές της δεκαετίας της δεκαετίας του ‘60, τo ιδιαίτερο ασύμμετρο design των οποίων είναι έργο του Γερμανού αρχιτέκτονα Hans Scharoun, δημιουργού επίσης της Κρατικής Βιβλιοθήκης και του Μουσείου των Μουσικών Οργάνων. Το σχέδιο της κεντρικής αίθουσας, με τη σκηνή να περιβάλλεται από καθίσματα από όλες της πλευρές, ήταν πρωτοποριακό για την εποχή και αποτέλεσε πρότυπο και για άλλες μετέπειτα αντίστοιχες αίθουσες, όπως και αυτής της Όπερας του Σύδνεϋ.

Η Συμφωνική Ορχήστρα τους Βερολίνου είναι ιδιαίτερα φημισμένη και έχει επανειλημμένα ψηφιστεί ως μία από τις σημαντικότερες διεθνώς. Με έτος ίδρυσης το 1882 και σπουδαιότερο και μακροβιότερο μαέστρο της (από το 1955 έως το 1989) τον κορυφαίο Herbert Von Karajan, όπως είπαμε, είναι το καμάρι όχι μόνο των Βερολινέζων, αλλά όλων των Γερμανών.

 

[Marios_Gr]

Checkpoint Charlie

Αν θα έπρεπε να σας κατονομάσω ένα αξιοθέατο του Βερολίνου, από τα φημισμένα και τουριστικά περιζήτητα, που θα μπορούσατε -αν όχι θα οφείλατε- να παραλείψετε από την περιήγησης σας, αυτό θα ήταν το Checkpoint Charlie, στη διασταύρωση των οδών Friedrichstraße και Zimmerstraße.

Ήταν ένα από τα τρία σημεία ελέγχου στο Tείχος μεταξύ του Δυτικού και του Ανατολικού τομέα, που κατασκευάστηκαν τον Σεπτέμβριο του 1961 με πρωτοβουλία των Αμερικανών προκειμένου διπλωμάτες, στρατιωτικές δυνάμεις αλλά και τουρίστες να διέρχονται από το Δυτικό στο Ανατολικό Βερολίνο, και αντίστροφα. Πήρε το όνομα του από το φωνητικό αλφάβητο, στο οποίο το τρίτο γράμμα, το C, προφέρεται ως “Charlie”. Το δύο άλλα σημεία ελέγχου του Τείχους ονομάστηκαν “Alpha” και “Bravo” από τα δύο πρώτα γράμματα του ίδιου αλφάβητου.

Το σημείο είναι όντως ιστορικό για την πορεία του λεγόμενου Ψυχρού Πολέμου, εφόσον ένα μόλις μήνα μετά την κατασκευή του, εκεί βρέθηκαν αντιμέτωπα Αμερικανικά και Σοβιετικά τανκ ένα βήμα πριν τη σύρραξη, που αν γινόταν θα πυροδοτούσε μη προβλέψιμες εξελίξεις, ενώ μέσα στα χρόνια και πολλοί φυγάδες από τον κομμουνιστικό τομέα βρήκαν εκεί το πολυπόθητο πέρασμα προς τη Δύση.

Η στιγμή της έντασης μεταξύ των Αμερικανικών και Σοβιετικών δυνάμεων, τον Οκτώβριο του 1961

Υπό αυτή την έννοια το να αξιοποιείται ως μνημείο, ή και τουριστικό αξιοθέατο, είναι θεμιτό. Όχι όμως με τον τρόπο που το έχουν πράξει οι Γερμανοί. Ουσιαστικά έχουν δημιουργήσει μία καθαρά τουριστική αναπαράσταση του τότε χώρου, με τον θάλαμο ελέγχου, τα σακιά με την άμμο μπροστά από αυτόν και την Αμερικανική σημαία παραδίπλα, και δύο ταλαίπωρους κομπάρσους (έγχρωμους για να πείθουν ότι είναι υποτίθεται Αμερικανοί) να υποδύονται τους στρατιώτες-ελεγκτές και να φωτογραφίζονται με τους τουρίστες που χαριεντίζονται μαζί τους.

Όλα αυτά συνθέτουν ένα σκηνικό τόσο ψεύτικο, καθαρά φτιαχτό και παράταιρο με το γύρω περιβάλλον που στο μεταξύ εξελίχτηκε όπως η υπόλοιπη πόλη, που το όλο θέαμα -κατά τη γνώμη μου- είναι περισσότερο φαιδρό παρά ιστορικό, ή έστω γραφικό με τη θετική έννοια του όρου. Δεν θα σας σύστηνα, λοιπόν, να χάσετε χρόνο με το να το επισκεφτείτε, πολύ περισσότερο αν πρέπει να αφαιρέσετε κάτι άλλο από το πρόγραμμά σας, παρά μόνο αν σας περισσεύει ώρα για σκότωμα.

Πολύ λίγα μέτρα πιο κάτω βρίσκεται το Μουσείο του Τείχους (Mauermuseum), στο οποίο μπορείτε να θαυμάσετε, μεταξύ άλλων, τους πλέον ευφάνταστους τρόπους με τους οποίους οι πολίτες της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας προσπαθούσαν να διαφύγουν στη Δυτική, και το οποίο, παρόλο που δεν το επισκέφτηκα, υποθέτω ότι θα είναι πολύ πιο ενδιαφέρον από την ίδια την τουριστική ατραξιόν του Checkpoint Charlie.

 

[Marios_Gr]

Friedrichstraße

Η Friedrichstraße είναι ο πιο γνωστός εμπορικός δρόμος του Mitte, δηλαδή του κέντρου του Βερολίνου. Ξεκινά από την πλατεία Mehringplatz της συνοικίας Kreuzberg νότια του Mitte και αφού διέλθει από το Checkpoint Charlie και διασταυρωθεί με τις λεωφόρους Leipziger Straße και Unter den Linden, καταλήγει στον ομώνυμο σιδηροδρομικό σταθμό Bahnhof Berlin Friedrichstraße, στις όχθες του ποταμού Spree.

Όπως εύκολα καταλαβαίνουμε, η οδός πήρε το όνομά της από τον Αυτοκράτορα Friedrich τον Γ’ την περίοδο που ακόμα περιβαλλόταν από αγρούς και λιβάδια. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν η καρδιά της νυχτερινής ζωής των Βερολινέζων, με τα πιο γνωστά θέατρα, μουσικές σκηνές και βαριετέ να εδρεύουν εκεί. Την περίοδο του ψυχρού πολέμου, και έχοντας υποστεί μεγάλες ζημιές από τον πόλεμο, αποτέλεσε το όριο μεταξύ του Ανατολικού και Δυτικού Βερολίνου, αφού το Τείχος διερχόταν κατά μήκος της και τη διχοτομούσε.

Σήμερα, το κομμάτι της μεταξύ του Checkpoint Charlie και του σιδηροδρομικού σταθμού είναι το εμπορικότερο σημείο της πόλης, με όλες τις μεγάλες διεθνείς φίρμες να έχουν τα καταστήματά τους εκεί. Ειδικότερα, το λεγόμενο Friedrichstadtpassagen, μία ομάδα τριών διαδοχικών οικοδομικών τετραγώνων, των Quartier 205, 206 και 207, εμπνευσμένων από την Art Deco αρχιτεκτονική, είναι το πλέον εντυπωσιακό τμήμα της οδού, με πολυτελείς μπουτίκ, γραφεία πολυεθνικών εταιριών και ακριβά διαμερίσματα. Εκεί θα βρείτε, μεταξύ πολλών άλλων, και το Γερμανικό παράρτημα της Galeries Lafayette, με τον άξονα του κτηρίου να ορίζεται από δύο εντυπωσιακούς γιγαντιαίους γυάλινους κώνους που διέρχονται των ορόφων της.

Ακριβώς πίσω από το Friedrichstadtpassagen βρίσκεται η πολύ όμορφη πλατεία Gendarmenmarkt, όπου στήνεται η φημισμένη χριστουγεννιάτικη αγορά κάθε Δεκέμβρη, και οι δύο προτεσταντικοί καθεδρικοί ναοί με τις όμοιες προσόψεις με τους κυλινδρικούς πύργους, Deutscher Dom και Französischer Dom, αμφότεροι χτισμένοι στις αρχές του 18ου αιώνα.

Αν στρίψουμε στο Quartier 207 δεξιά στην οδό Französische Straße θα συναντήσουμε το κατάστημα των γνωστών Γερμανικών σοκολάτων Ritter Sport. Στη κυριολεξία ένας παράδεισος της σοκολάτας, όπου σε τιμές πολύ χαμηλότερες -μέχρι και στο μισό- από αυτές της Ελλάδας, μπορείτε να προμηθευτείτε όλες τις γεύσεις και τις παραλλαγές που κυκλοφορούν, ακόμα και κάποιες που είναι ακόμα σε δοκιμαστικό στάδιο και δεν έχουν βρει επισήμως στην αγορά. Με μία μεγαλύτερη επιβάρυνση μπορείτε να παραγγείλετε να σας φτιάξουν επιτόπου τη δική σας σοκολάτα, με γέμιση της αρέσκειας σας, την οποία και θα παραλάβετε μισή ώρα αργότερα, ανάλογα βέβαια και με την κίνηση που θα υπάρχει εκείνη την ώρα στο κατάστημα. Στον επάνω όροφο μία μικρή έκθεση με την ιστορία της συγκεκριμένης εταιρίας, και ένα καφέ για να πιείτε τη ζεστή σοκολάτας σας συνοδεία ενός γλυκού.

 

[Marios_Gr]

Buddy Bears

Κάνοντας έστω και μία σύντομη βόλτα στο Βερολίνο εύκολα διαπιστώνεις ότι το πλέον σταθερό και επαναλαμβανόμενο σημείο αναφοράς είναι τα Buddy Bears, αυτά τα υπερμεγέθη αρκουδάκια από πλαστικό και φάιμπεργκλας, ζωγραφισμένα σε διάφορα χρώματα και σχέδια και στημένα σε πάμπολλα κεντρικά σημεία της πόλης.

Η ιστορία τους ξεκίνησε από μία καλλιτεχνική έκθεση στο Βερολίνο το 2001 ως έργα τέχνης του δρόμου, αλλά αγαπήθηκαν τόσο που έκτοτε καθιερώθηκαν ως σύμβολα της Γερμανικής πρωτεύουσας. Έργα των Klaus και Eva Herlitz και του γλύπτη Roman Strobl, με τα -συνήθως- υψωμένα χέρια τους συμβολίζουν τη φιλία, την αισιοδοξία και τη θετική διάθεση.

 

[Marios_Gr]

3 | Märkisches Museum - Εκκλησία του Αγίου Θωμά - Oberbaumbrücke - East Side Gallery - Νησί των Μουσείων - Spree promenade

Märkisches Museum

Το art’otel berlin mitte, στο οποίο διέμεινα όπως ήδη ανέφερα, μεταξύ των πολλών πλεονεκτημάτων του συμβαίνει να βρίσκεται και στις όχθες του ποταμού Spree, και μάλιστα σε ένα κομμάτι τους πεζοδρομημένο και καταπράσινο, ιδανικό για ρομαντικούς περιπάτους. Έτσι, και με δεδομένο ότι η διαμονή μου εκεί δεν περιελάμβανε πρωινό, σκέφτηκα ότι θα ήταν μία θαυμάσια ιδέα την τελευταία μέρα της παραμονής μου στην πόλη να αγοράσω το πρωινό μου από τον φούρνο της παρακάτω γωνίας και να καθίσω να το απολαύσω στην παρόχθια περατζάδα του ποταμού, με θέα τη Nikolaiviertel και το Alt Berlin που βρίσκονται ακριβώς απέναντι.
Σαντουιτσάκι με Γερμανικό σαλάμι και χυμός πορτοκάλι στο χέρι, λοιπόν, και διασχίζοντας την οδό Wallstraße, όπου βρίσκεται το ξενοδοχείο και ο ομώνυμος σταθμός του υπογείου, βρέθηκα σύντομα να περπατώ κάτω από τις ιτιές και τα σφενδάμια της όχθης του Spree.

Όμορφη θέα, χαλαρωτική ατμόσφαιρα, ηρεμία, με μόνο τα πλοιάρια του ποταμού που ξεκινούν τα πρώτα τους πρωινά δρομολόγια και κάποιους λίγους Βερολινέζους να πηγαίνουν στη δουλειά τους ή να κάνουν το πρωινό τους τρέξιμο. Όμως εκεί αντιμετώπισα κάτι που είχα ήδη επισημάνει και σε άλλα σημεία της πόλη. Το Βερολίνο δεν είναι η πιο καθαρή πολύ που έχετε δει. Πλήθος αποτσίγαρων γύρω από όλα τα παγκάκια της όχθης, που τουλάχιστον για εμένα ήταν αρκετά για να μου χαλάσουν τη διάθεση. Για να μην αδικήσω τους Γερμανούς, ενδεχομένως να οφείλονται σε τουρίστες και στις κακές τους συνήθειες. Αλλά το να μην υπάρχει η μέριμνα για τον τακτικό καθαρισμό ενός κεντρικού σημείου της πόλης την περίοδο της τουριστικής αιχμής, είναι μία σοβαρή αβλεψία, κατά τη γνώμη μου. Παρόλα αυτά, σαφώς και προτείνω να κάνετε μία πρωινή ή απογευματινή βόλτα στην τόσο γραφική αυτή πλευρά της πόλης.

Κινούμενος παραλιακά έφτασα στην πρώτη μου στάση στον περίπατο εκείνης της ημέρας, το Μουσείο Märkisches. Και μην σας μπερδεύει η όψη του, δεν είναι κάποιος παλιός καθεδρικός ναός, αλλά ένα εντυπωσιακό νέο-γοτθικό κτήριο χτισμένο στις αρχές του 20ου αιώνα με κόκκινο τούβλο, που εξαρχής προοριζόταν να αποτελέσει το μουσείο της πόλης του Βερολίνου. Σήμερα, αν μπείτε μέσα θα δείτε μία διαδοχή από θεματικές αίθουσες για την ιστορία, τις τέχνες, αλλά και την καθημερινή ζωή του Βερολίνου από τον 16ο αιώνα μέχρι και τη σύγχρονη εποχή. Θα δείτε από παιδικά παιχνίδια και ζωγραφικούς πίνακες μέχρι αληθινά μεσαιωνικά όπλα. Μπορείτε ακόμα να έχετε την εμπειρία ενός γνήσιου Βερολινέζικου κουρείου των αρχών του προηγούμενου αιώνα.

 

[KIKI]

Καλογραμμένη και χρηστική η ιστορία σου .
Μπραβο σου !

 

[Marios_Gr]

St.-Thomas-Kirche και Oberbaumbrücke

Προχωρώντας παράλληλα προς τον ποταμό επί της οδού Köpenicker σύντομα εισερχόμαστε και πάλι στη συνοικία Kreuzberg. Το πρώτο, και ίσως το μόνο, αξιόλογο σημείο στον δρόμο μας προς τη γέφυρα Oberbaum είναι η Προτεσταντική Εκκλησία του Αγίου Θωμά (St.-Thomas-Kirche) μέσα σε ένα ήσυχο πάρκο.

Χτίστηκε μεταξύ του 1865 και του 1869 και μέχρι την κατασκευή του Καθεδρικού του Βερολίνου ήταν ο μεγαλύτερος ναός της πόλης και ένας από του μεγαλύτερους χριστιανικούς ναούς της Δυτικής Ευρώπης, ενώ η ενορία του, που το 1887 αριθμούσε 150.000 μέλη, αποτελούσε μία από της πολυπληθέστερες προτεσταντικές κοινότητες στον κόσμο.

Το σχέδιο του ναού, από τον Γερμανό αρχιτέκτονα και αρχαιολόγο Friedrich Adler, έχει σχήμα λατινικού σταυρού, με δύο πύργους 48 μέτρων στο εμπρόσθιο τμήμα του και έναν τρούλο 56 μέτρων στο κέντρο του κτηρίου. Στενάχωρη πινελιά στο όλο επιβλητικό και γαλήνιο σκηνικό, το πλήθος άστεγων και τοξικομανών που είχαν βρει καταφύγιο στις εσοχές από τις εξωτερικές πόρτες του ναού. Το ζήτημα των τοξικομανών είναι ευρύτερο και ορατό και σε άλλα μέρη του Βερολίνου, όπως διαπίστωσα κατά τη σύντομη παραμονή μου εκεί.

Στο τέλος της οδού Köpenicker βρίσκεται η γέφυρα Oberbaum (Oberbaumbrücke). Χτισμένη το 1896 σε αντικατάσταση μίας παλαιότερης ξύλινη γέφυρας όταν η διέλευση της σιδηροδρομικής γραμμής από εκεί απαιτούσε μία πιο στέρεα κατασκευή, ενώνει της συνοικίες του Kreuzberg και του Friedrichshain, που κάποτε χωρίζονταν όχι μόνο από τον ποταμό Spree όπως σήμερα, αλλά και από το Τείχος που διαιρούσε το Βερολίνο σε Δυτικό και Ανατολικό τομέα. Έτσι η ίδια η γέφυρα αποτελούσε κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου σημείο διέλευσης (checkpoint) από τη Δυτική προς την Ανατολική πλευρά, αλλά όχι αντίστροφα. Αυτό την καθιστά σήμερα όχι μόνο ένα από τα σύμβολα της πόλης, αλλά και της ενοποίησής της.

Είναι κατασκευασμένη από μπετόν και κόκκινο τούβλο σε μία υποτιθεμένη μεσαιωνική αισθητική που της προσδίδουν οι επτά αψίδες και οι δύο πυργίσκοι της. Διαθέτει δύο επίπεδα, στο χαμηλότερο από τα οποία διέρχεται ο αυτοκινητόδρομος που συνδέει την Oberbaum Straße με την Warschauer Straße στην απέναντι όχθη, ενώ από το ανώτερο διέρχεται η γραμμή του τρένου. Εκατέρωθεν του οδοστρώματος στο κάτω διάζωμα υπάρχουν πεζοδρόμια για την άνετη διέλευση των πεζών.
Η γέφυρα χρησιμοποιήθηκε για τα γυρίσματα της πολύ γνωστής τανίας Run Lola, run.

 

[Marios_Gr]

East Side Gallery

Περνώντας μέσω της γέφυρας στην ανατολική πλευρά του ποταμού Spree, συναντάμε αμέσως τη μεγαλύτερη ανοιχτού χώρου έκθεση στον κόσμο, την East Side Gallery επί της οδού Mühlenstraße. 105 ζωγραφικά έργα καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο φιλοτεχνήθηκαν στα απομεινάρια του Τείχους λίγο μετά την πτώση του, το 1990, καλύπτοντας 1316 μέτρα της τσιμεντένιας επιφάνειας που κάποτε χώριζε μία πόλη και δύο κόσμους. Εκφράζουν τις ελπίδες και τις προσδοκίες για τη νέα εποχή που ξεκινούσε, τη διάθεση για ειρηνική συνύπαρξη και το πανανθρώπινο και διαχρονικό αίτημα για όλο και περισσότερη ελευθερία.

Δυστυχώς, όπως συχνά συμβαίνει με τα έργα τέχνης σε ανοιχτούς χώρους, πολλά από αυτά της East Side Gallery υπέστησαν σημαντικές φθορές από τα καιρικά φαινόμενα, τα γκράφιτι και τους βανδαλισμούς ασυνείδητων μέσα στα χρόνια. Και ενώ ξεκίνησε μία διαδικασία αποκατάστασης των φθαρμένων έργων από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό East Side Gallery e. V. που μέχρι το 2009 κατάφερε να συντηρήσει το σύνολο των έργων, ενστάσεις και διαμάχες ανέκυψαν από καλλιτέχνες που τους ζητήθηκε να ξαναζωγραφίσουν τα έργα τους κατά τη διαδικασία της αποκατάστασής τους ή από άλλους που τα έργα τους αντιγράφηκαν χωρίς την άδειά τους, φτάνοντας την υπόθεση ακόμα και στα δικαστήρια.

Το πλέον φωτογραφημένο έργο είναι η διάσημη απεικόνιση του σοσιαλιστικού φιλιού μεταξύ του Έρικ Χόνεκερ και του Λεονίντ Μπρέζνιεφ με τον τίτλο Fraternal Kiss του Dmitri Vrubel, με τη λεζάντα στα ρώσικα «Θέε μου, βοήθα με να κρατήσω ζωντανή» στο πάνω μέρος του έργου, για να συνεχίσει στο κάτω «...αυτόν τον πεθαμένο έρωτα».

 

[Marios_Gr]

Το Νησί των Μουσείων - Το Μουσείο της Περγάμου (Η Πύλη της Ιστάρ)

Αποφάσισα να γυρίσω στο κέντρο και στο Νησί των Μουσείων ακολουθώντας αυτή τη φορά την οδό Mühlenstraße στην ανατολική πλευρά του ποταμού. Μην περιμένετε εκεί να δείτε εντυπωσιακά ιστορικά μνημεία και τουριστικά αξιοθέατα, είναι ένας δρόμος στο νεότερο κομμάτι της πόλης, κυρίως εμπορικής φυσιογνωμίας. Θα δείτε όμως κάποια ενδιαφέροντα κτήρια και σίγουρα τον πύργο του Γερμανικού κολοσσού Mercendes Benz.

Το Νησί των Μουσείων είναι το νησί που σχηματίζεται στο κέντρο του Βερολίνου, στην περιοχή Mitte, από τον ποταμό Spree και τον παραπόταμό του Kupfergraben. Φιλοξενεί ένα σύμπλεγμα από 5 μουσεία, το Παλιό Μουσείο (Altes Museum), το Νέο Μουσείο (Neues Museum), την Παλιά Εθνική Πινακοθήκη (Alte Nationalgalerie), το Μουσείο Μπόντε (Bode Museum) και το Μουσείο της Περγάμου (Pergamonmuseum).
Το 1830 εγκαινιάστηκε το πρώτο από τα πέντε μουσεία, το Altes Museum, από τον βασιλιά Φρειδερίκο Γουλιέλμο τον 5ο, ενώ τελευταίο κατασκευάστηκε το Μουσείο της Περγάμου το 1930. Το νησί ανακηρύσσεται το 1999 Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO.

Όλα τα μουσεία φιλοξενούν ενδιαφέρουσες εκθέσεις, αλλά με δεδομένο ότι δεν θα μπορούσα να δαπανήσω πάνω από μισή μέρα για αυτά, αποφάσισα να αγοράσω διαδικτυακά (www.smb.museum/en/home) ένα ημερήσιο εισιτήριο των 18 ευρώ που σου επιτρέπει την είσοδο σε όλα και να επιλέξω δύο από αυτά, το Μουσείο της Περγάμου και την Παλιά Πινακοθήκη, για να επισκεφτώ. Επίσης, ανάλογα με το σε ποια μουσεία θέλετε να πάτε, θα ήταν χρήσιμο από το ίδιο site να εξασφαλίσετε ένα πάσο προτεραιότητας, γιατί σε κάποια από αυτά, όπως αυτό της Περγάμου και στο Νέο Μουσείο, υπάρχουν ιδιαίτερα μεγάλες και χρονοβόρες ουρές στην είσοδο.

Το Μουσείο της Περγάμου (Pergamonmuseum), όπως ήδη ανέφερα, είναι το νεότερο από όλα και χωρίζεται σε τρία βασικά τμήματα:
- Στον τομέα των Αρχαιοτήτων, με εκθέματα από την αρχαϊκή, κλασική, ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή.
- Στον τομέα Ισλαμικής Τέχνης, με εκθέματα από τον Ισλαμικό κόσμο από τον 8ο έως τον 19ο αιώνα.
- Και στον τομέα της Εγγύς Ανατολής, με Ασσυριακά, Σουμεριακά και Βαβυλωνιακά εκθέματα.

Πήρε το όνομά του από το διασημότερο έκθεμά του, τον τεράστιο βωμό της ακρόπολης της Περγάμου στην Ιωνία, που ανακαλύφθηκε το 1878 και στάλθηκε στη Γερμανία κατόπιν συμφωνίας της χώρας με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Δυστυχώς το συγκεκριμένο έκθεμα δεν είναι διαθέσιμο για το κοινό, λόγω μίας μεγάλης ανακατασκευής του χώρου έκθεσής του από το 2013.

Η ουρά στην είσοδο του μουσείου, που είναι και το δημοφιλέστερο από τα μουσεία του νησιού, ήταν πράγματι τεράστια και εκείνη τη μέρα, οπότε το πάσο προτεραιότητας φάνηκε εξαιρετικά χρήσιμο. Άφησα τα προσωπικά μου είδη σε εδικό χώρο φύλαξης στην είσοδο (παρόλα αυτά μπορείτε να πάρετε μαζί σας τη φωτογραφική σας μηχανή, αφού οι φωτογραφίες χωρίς φλας επιτρέπονται) και ξεκίνησα την περιήγησή μου χωρίς συγκεκριμένη θεματική σειρά, από την περίφημη Πύλη της Ιστάρ.

Η Πύλη χτίστηκε περίπου στο 575 π.Χ. προς τιμή της θεάς Ιστάρ με διαταγή του βασιλιά Ναβουχοδονόσορα του Β΄, ως η όγδοη από τις διαδοχικές πύλες που οδηγούσαν στο κέντρο της Βαβυλώνας. Κατασκευάστηκε από υαλωμένα τούβλα τα οποία αφού ανασκάφηκαν στην περιοχή της Βαβυλώνας στις αρχές του 20ου αιώνα, μεταφέρθηκαν σε κιβώτια στο Βερολίνο όπου η πύλη συναρμολογήθηκε από την αρχή. Και ήταν τέτοιο το μέγεθός της που αυτό που βλέπουμε στο μουσείο είναι μόνο ένα μικρό μπροστινό τμήμα της, καθώς και η Οδός της Λιτανείας που τη διέσχιζε, ενώ το μεγαλύτερο πίσω τμήμα της πύλης φυλάσσεται στις αποθήκες του μουσείου. Λιοντάρια, δράκοι και άουροχς (είδος άγριου βοοειδούς που έχει πλέον εξαφανιστεί) κοσμούν το εντυπωσιακό κτίσμα.

Η πρόσοψη της αίθουσας του θρόνου του Ναβουχοδονόσορα Β'

 

[Marios_Gr]

Το Νησί των Μουσείων - Το Μουσείο της Περγάμου (Η Πύλη της Αγοράς της Μιλήτου)

Διασχίζοντας την αίθουσα με την Πύλη της Ιστάρ εισέρχεσαι στην επόμενη αίθουσα, αυτή με τη φημισμένη Πύλη της Αγοράς της Μιλήτου. Η Μίλητος, μία από τις 12 Ιωνικές πόλεις της Μικράς Ασίας, χτισμένη στις όχθες του ποταμού Μαίανδρου, έφτασε στην πλήρη της ακμή κατά τον 6ο και 7ο αιώνα π.Χ. με τον Θαλή και τον Αναξίμανδρο, πέρασε κατόπιν στην κυριαρχία των Περσών και αργότερα απελευθερώθηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο.

Η μήκους 39 και ύψους 16 μέτρων μαρμάρινη Πύλη με τους κορινθιακούς κίονες κατασκευάστηκε τον 2ο αιώνα μ.Χ. ως η βόρεια είσοδος στην αγορά της πόλης. Διαδοχικοί σεισμοί οδήγησαν στην πλήρη κατάρρευσή της γύρω στον 11 αιώνα μ.Χ., με αποτέλεσμα κάποια τμήματά της να χρησιμοποιηθούν σε γειτονικά κτίσματα, όμως η πλειοψηφία αυτών να παραμείνουν θαμμένα στο έδαφος μέχρι το 1899, οπότε ο Γερμανός αρχαιολόγος Theodor Wiegand ξεκίνησε μία σειρά ανασκαφών που το 1903 ολοκληρώθηκαν με την πλήρη αποκάλυψη των ερειπίων. Στη συνέχεια αυτά μεταφέρθηκαν σε κομμάτια στο Βερολίνο, όπου επί 4 χρόνια (1925-1929) συναρμολογούνταν στο Μουσείο της Πέργαμου προκειμένου να ανασχηματίσουν το μνημείο. Στην πορεία όμως διαπιστώθηκε ότι πολλά τμήματα της Πύλης δεν είχαν ανεβρεθεί, με αποτέλεσμα να κατασκευαστούν κομμάτια από τούβλα, τσιμέντο και ατσάλι προκειμένου να ολοκληρωθεί το έργο. Για τον λόγο αυτό το Μουσείο υπέστη έντονη κριτική, καθώς παρουσίαζε το μνημείο ως γνήσιο ενώ στην πραγματικότητα σημαντικά τμήματά του ήταν κατοπινές προσθήκες.

Οι περιπέτειες όμως της Πύλης δεν σταματούν εκεί. Κατά τους βομβαρδισμούς του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μεγάλο μέρος της οροφής και των τοίχων της αίθουσα που τη στέγαζε καταστράφηκαν, ενώ και η ίδια η Πύλη υπέστη φθορές. Δυο σημαντικές αναστηλώσεις, μία το 1952 και μία κατά την πρώτη δεκαετία του 2000, διαμόρφωσαν το έκθεμα που βλέπουμε σήμερα.

 

[Marios_Gr]

Το Νησί των Μουσείων - Το Μουσείο της Περγάμου (Μέση Ανατολή και Ισλαμική Τέχνη)

Εκτός από την Πύλη της Ιστάρ, στην αίθουσα με τα εκθέματα από τη Μέση Ανατολή μπορεί κανείς να θαυμάσει αρχαιολογικούς θησαυρούς και από την υπόλοιπη Μεσοποταμία, καθώς και Ασυρριακά και Σουμεριακά ευρήματα, που καλύπτουν 6.000 χρόνια ιστορίας.

Ο επάνω όροφος του μουσείου είναι αφιερωμένος στην Τέχνη του Ισλαμικού κόσμου, που απλωνόταν από τη δυτική Μεσόγειο μέχρι την περιοχή των Ινδιών από τον 8ο μέχρι και τον 19ο αιώνα. Κυρίαρχα εκθέματα είναι η περίτεχνη πρόσοψη της Μσχάτα (8ος αιώνας μ.Χ.) από το ομώνυμο παλάτι κοντά στο Αμάν της Ιορδανίας και η αίθουσα του Χαλεπίου που αποτελούσε την αίθουσα υποδοχής στο σπίτι ενός πλούσιου εμπόρου στο Χαλέπι της Συρίας. Θα δείτε ακόμα χαλιά, υφάσματα, χειρόγραφα και κεραμικά και κρυστάλλινα αντικείμενα.

Η πρόσοψη της Μσχάτα

Η αίθουσα του Χαλεπίου

Με την περιήγηση στα ισλαμικά εκθέματα ολοκλήρωσα την επίσκεψή μου στο Μουσείο της Περγάμου. Έστω και χωρίς τον βωμό της Περγάμου, παραμένει αναμφίβολα ένα πολύ ενδιαφέρον και καλοστημένο μουσείο που προτείνω να το περιλάβετε οπωσδήποτε στο πρόγραμμά σας. Επόμενη δική μου στάση, η Παλιά Εθνική Πινακοθήκη.