Γιαννης Σαρτο
Member
- Μηνύματα
- 133
- Likes
- 1.116
- Επόμενο Ταξίδι
- Χαβάη
- Ταξίδι-Όνειρο
- Μαγαδασκάρη
Περιεχόμενα
Επισκεφτείτε και το blog μου αν θέλετε
Χαβάη 2022
Χαβάη 2022
Πάμε Χαβάη…
Ταξίδι των ονείρων για πολλούς, ( όπως επίσης και ενοχλητικό reggea σουξέ της κατα τα άλλα συμπαθέστατης Άλκιστης Πρωτοψάλτη πριν από μία ντουζίνα χρόνια) κατάφερα και εφθασα στον πιθανότατα πιο μακρινό προορισμό από την πατρίδα, στην Χαβάη το Απρίλιο του 2022! Το ότι είμαι ήδη κάτοικος εξωτερικού συνέβαλλε θετικά μειώνοντας κάπως την γιγαντιαία απόσταση που έπρεπε να διανυθεί. Από το Λονδίνο όπου ζω υπάρχουν απευθείας πτήσεις για ένα σωρό αμερικάνικα αεροδρόμεια που με την σειρά τους εξυπηρετούν έναν από τους 4-5 βασικούς αερολιμένες της νησιωτικής πολιτείας.
Οι περισσότεροι φανταζόμαστε την Χαβάη ως μία ονειρική παραλία, μία αιώρα, καρύδες και ανανάδες διασπαρμένες στην ακτή, κορίτσια ντυμένα με χειροποίητα φορέματα από λουλούδια να λικνίζονται υπό τους ήχους πολυνησιακής φολκ μουσικής. Για την ακρίβεια επρόκειτο για ένα εκτενέστατο νησιωτικό σύμπλεγμα που συναποτελείται από πολυ διαφορετικά μεταξύ τους τμήματα. Τα δημοφιλή νησιά είναι τέσσερα στον αριθμό (Big Island, Maui, Kauai, και Oahu) με το μεγαλύτερο να είναι στο μέγεθος της Πελλοπονήσου και το μικρότερο τουλάχιστον της Κρήτης. Οπότε για να τα εξερευνήσει κανείς θέλει πολύ χρόνο, λεπτομερέστατο σχεδιασμό και οπωσδήποτε ενοικιαζόμενο όχημα.
Τα πολύ διαφορετικά αυτά νησιά της πολιτείας ουσιαστικά απευθύνονται σε ετερογενή ακροατήρια. Με τον ίδιο τρόπο που συγκεκριμένης ιδιοσυγκρασίας άνθρωποι θα διαλέξουν τις Σπέτσες ( για την αρχοντιά τους), την Ικαρία ( για την εναλλακτική της αύρα και τα πανηγύρια της) ή την Μύκονο ( για τα πάρτυ και τη χλιδή), έτσι και εδώ ανόμοιες προσωπικότητες θα γοητευτούν περισσότερο από ένα συγκεκριμένο νησί έναντι κάποιου άλλου.
Η διαδρομή μου ως εκεί όπως προανέφερα όντως ατέλειωτη γι’ αυτό και φρόντισα να πραγματοποιήσω το ταξίδι σε δόσεις. Σε πρώτη φάση πετάξα από το Λονδίνο- Σαν Φρανσίσκο με την united (κλεισμένο με μίλια της aegean που είχαν με τα χρόνια συσσωρευτεί. Ο πιο σοφός τρόπος να χρησιμοποιήσει τα μιλια που συλλέγει κανείς από την συγκεκριμένη εταιρεία είναι να κλείσει εισητηριο με …άλλη μιας και με την ίδια την Aegean δεν πρόκειται ποτέ να βρείς διαθεσιμότητα καλοκαίρι-χριστούγεννα-πασχα). Αφού παρέμεινα στην δημοφιλή μητρόπολη της Καλιφόρνια για λίγες μέρες επισκεπτόμενος φιλικά μου πρόσωπα, σε δεύτερο χρόνο ταξίδεψα από το Σαν Φρανσίσκο αρχικά στο νησί Μάουϊ και στην πρωτεύουσα του Kahului.
ΜΑΟΥΙ
Στο αεροδρόμειο του Μάουϊ
Παραλίες που ξεχωρίζουν : Laihana, Ho’okipa,Wai’anapanapa State Park, Μακενα state park
Να ομολογήσω ότι στην περιοχή ήδη επιπλέανε αρκετοί παραθεριστές αλλά υπέθεσα ότι απλώς παρατηρούσανε κάποια ψάρια ή κοράλλια. Παρότι αισθάνομαι αρκετά ένοχος για το ότι βρίσκομαι ανεπίτρεπτα κοντά και λογικά παρενοχλώ ένα άγριο ζώο που απλά θέλει γευματίσει φύκια στα γεμμάτα από δαύτα βράχια με την ησυχία του, δεν μπορώ να γυρίσω την πλάτη σε αυτή την ευκαιρία και να απομακρυνθώ. Χωρίς να αποτελεί δικαιολογία να παρατηρήσω πως παρερμηνεύονται εύκολα και οι διαθέσεις του ίδιου του χελωνιοειδούς με το cool χαλαρό βλέμμα τους και τους αβίαστους ρυθμούς τους. Μόνο περιστασιακά ανεβαίνουν στην επιφάνεια για μία αναπνοή και συνεχίζουν μετά να αιωρούνται φαινομενικά αμέριμνα στα ρηχά νερά. Με το καλημέρα λοιπόν συνειδητοποιούμε πως η άγρια φύση είναι έντονα παρούσα παρά την δημοφιλία της Χαβάης με τα πλήθη.
Την δεύτερη μέρα μετακομίζουμε σε ένα πολύ πιο ταπεινό airbnb δεκαπέντε χιλιόμετρα στα δυτικά της πρωτεύουσας του νησιού. Καθοδών σταματάμε στην παραλία/ εθνικό πάρκο Ho’okipa. Στην μικροσκοπική αυτή παρανυχίδα από λευκή άμμο διακρίνει κανείς ένα μικρό τεχνητό τοιχάκι από πέτρες να διαχωρίζει τους τουρίστες από έναν εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό θαλάσσιων χελωνών. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι και οι μέν και οι δε έχουν κατανοήσει πλήρως τις ρυθμίσεις από τις αρχές και ο καθένας μένει περιορισμένος στην μεριά που του αναλογεί. Στην άλλη άκρη της, μία θαλάσσια φώκια ξεκουράζεται. Τον χώρο εδώ οριοθετεί ένα σήμα από τον δήμο όπως και ένας εθελοντής που σε προειδοποιεί/παρακινεί να μην την προσεγγίσεις υπερβολικά. Είναι μία χειρονομία αφιλόκερδούς προσφοράς που είδαμε και σε άλλες περιπτώσεις σε αυτές τις διακοπές και όσα στερεότυπα και αν υπάρχουν για τους λαούς, για κάθε θορυβώδη, αναίσθητο και πολεμοχαρή ρεπουμπλικανό αμερικανό υπάρχει ένας περιβαλλοντικά ευαίσθητος, φυσιολάτρης συμπατριώτης του που απλά θέλει να βοηθήσει και κάπως έτσι στηρίζεται μερικώς η προστασία της μοναδικής πανίδας της πολιτείας.
Mετά και τη δεύτερη διανυκτέρευση αποφασίζουμε να ακολουθήσουμε τον «the road to Hana», μία δημοφιλή αμαξοπορεία εντός του Μάουϊ που συνίσταται την διάνυση 80 χιλιομέτρων μέσα από τη ζούγκλα του νησιού με κατέυθυνση των δεικτών του ρολοϊού από το Kahului στην Hana. H διαδρομή είναι σπαρμένη με φωτογενείς καταρράκτες, γέφυρες, σημεία για κάμπινγκ και τροπική βλάστηση. Έβρεχε καταρρακτωδώς μα παρατάυτα καταφέραμε να δούμε αρκετά πολλά.
Όμορφη λεπτομέρεια οι κόκκορες και κοτόπουλα που είναι πάμπολα αλωνίζοντας κάθε γωνιά και στα τέσσερα νησιά που ταξιδέψαμε. Ένα πτηνό που οπουδήποτε αλλού το βλέπεις μόνο σε οργανωμένα κτηνοτροφεία με επόμενη στάση τα ράφια του supermarket σου ή τα McDonals, εδώ αποτελεί μασκότ και χαρακτηριστική εικόνα του νησιωτικού τοπίου. Το περήφανο ‘κοκκορίκο’ κάποιου αρσενικού ήταν άλλωστε και ο ήχος που μας ξυπνούσε τα δύο επόμενα πρωινά στο airbnb στην Hana, ένας οικισμός με λίγους κατοίκους κυρίως πολυνησιακής/ασιατικής καταγωγής. Μου θύμισε όταν μικρό παιδί στα Γρεβενά που μεγάλωσα, μας ξυπνούσε ο κόκκορας που έιχε ένας γείτονας κτηνίατρος ο οποίος σε πείσμα και αντίθεση της ‘προόδου’, ζούσε σε μονοκατοικία με κήπο και χωράφι μέσα στην μέση της μικρής επαρχιωτικής πρωτέυουσας. Στις μέρες μας δυστηχώς ακόμα και τα Γρεβενά αλλάξανε και παρότι πληθυσμιακά παραμένουν στα ίδια μίζερα επίπεδα που επιβάλλει η υπογεννετηκότητα και η ανεργία της περιοχής, άγρια κοτόπουλα θα βρει κανείς μόνο σε κάποια χωριά όπου παραμένουν λίγα γενναία γεροντάκια, πολλά χιλιόμετρα μακριά.
Κοντά στο χωριό στο τέλος της διαδρομής μας βρίσκεται και το Wai’anapanapa State Park, μία ιδιαίτερα απόκοσμη παραλία με μαύρη άμμο. Συγχρωτιζόμαστε με μία φωτογράφο και ένα μοντέλο που ετοιμάζανε διαφημιστικό υλικο ποιός ξέρει γιατί ακριβώς. Κάνουμε πεζοπορία για ένα χιλιόμετρο στα απότομα βράχια που την πλαισιώνουν πριν αναχωρήσουμε. Να επισημάνω ότι είχαμε κάνει online κράτηση προκειμένου να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση μας στο χώρο.
Επιστρέφουμε στo Kahului για να προετοιμαστούμε για το επόμενο νησί και την τελευταία μας διανυκτέρευση μένουμε σε airbnb σε ένα δωμάτιο του εξοχικού ενός αμερικάνου συνταξιούχου και μιάς γερμανίδα γιατρού, συζήγου ή συντρόφου του- δεν μας ήταν ξεκάθαρο. Βλέποντας τους και το σπίτι τους, ζηλεύω την ποιότητα ζωής που μπορεί να πετύχει κανείς σε αυτή τη ζωή. Η ίδια μας σχολιάζει μεταξύ άλλων το πόσο της λείπει η Γερμανία (ναι, καλά) αλλά επίσης και τα πολύ σοβαρά περιστατικά τραυματισμού που αφορούν τουρίστες που της φέρνουνε συχνά στο νοσοκομείο όπου δουλεύει. Όντως πολλά δυστηχήματα συμβαίνουν πολλάκις σε μία από τις πιο όμορφες παραλίες, στη Makena state park.
Η συγκεκριμένη έχει και το παρατσούκλι breakneck beach λογο των συχνών τραυτατισμών της σπονδυλικής στήλης πολλών λουόμενων που επιλέγουν να την επισκεφτούνε. Η ακτογραμμή έχει ιδιαίτερα έντονη κλήση και το συχνά πολύ δυνατό κύμα σκάει ακριβώς εκει και χτυπάει την ακτή με μεγάλη δύναμη που μπορεί να σε πετάξει στην άμμο με τραγικές συνέπειες. Την ημέρα που εμείς την επισκεφθήκαμε (αλλά φαντάζομαι και σε μόνιμη βάση), οι ναυαγοσώστες επαναλαμβάνουν από τα μεγάφωνα οδηγίες στους παρευρισκόμενους κάθε 15-20 λεπτά να αποφύγουν το κολύμπι. Το να χρεώνεις πάντως έισοδο/πάρκιγκ σε ένα παραδεισένιο τοπίο και μετά να λες στον επισκέπτη «μην μπείς» ή αν μπεις, ψάχνεις τον μπελά σου πάνω κάτω δεν το πολυκαταλαβαίνω. Καλύτερα απαγόρευεσε την όποια πρόσβαση στο κοινό εξαρχής.
Ολοκληρώνοντας την παραμονή μας στο Maui, ένιωσα ότι περισσότερο θαυμάσαμε από κάποια νοητή απόσταση παράκτια τοπία άγριας εξωτικής ομορφιάς παρά να χαλαρώσαμε σε ειδυλιακά θέρετρα.
Η παραλία/εθνικό πάρκο Makena
BIG ISLAND
Στο αεροδρόμειο του Big Island
Το μεγάλο νησί αποτελεί περισσότερο γνήσια τοπική εμπειρία και μοιάζει να μην είναι εξίσου επιθετικό προσανατολισμένο προς τον τουρισμό. Πολύ πιο γνήσια πολυνησιακό, κάτι που σε αυτή τη περίπτωση συνεπάγεται λιγότερος τουρισμός μα και κατ΄ επέκταση λιγότερες υποδομές, λιγότερες επιλογές καταλύματων και εστίασης κλπ κλπ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κοινωνίες πιο οργανικά αυτούσιες αλλά όχι απαραιτήτως και πιο ευτηχισμένες. Στην πόλη/πρωτεύουσα Kona είδαμε μάλιστα και στοιχεία που φανερώνουν φτώχεια, κάτι που ξαφνιάζει μιας και το συγκεκριμένο προοσισμό τον έχουμε ταυτίσει με την πολυτέλεια και την καλοπέραση αγνοώντας ίσως ταξικά ζητήματα που υπάρχουνε εδώ. Αυτός ο στενάχωρος αέρας απελπισίας και οικονομικών αδιεξόδων δεν φυσικά τόσο έντονος όσο άλλοι «παραδεισένιοι» (μόνο για τους τουρίστες) προορισμοί της Καραϊβικής σαν τον Άγιο Δομίνικο ( με το που κάνεις ένα βήμα από τα πολυτελή ξενοδοχεία της Punta Cana, σφίγγεται η καρδιά σου από τα όσα βλέπεις) μα όπως και να έχει εύκολα αντιλαμβάνεσαι μία οικονομική δυσχέρια. Σε καμιά περίπτωση πάντως δεν νιώθει κανείς ανασφάλεια για τη σωματική του ακεραιότητα. Απλά απουσιάζον τα λούσα που χαρακτηρίζουν τα άλλα τρία νησιά της πολιτείας. Παρόντα και εδώ άπειρα τεμπέλικα γατιά και φυσικά κοκκόρια και κοτοπουλάκια. Γυρίσαμε όλο το νησί και αν κάτι ακόμα διακρίνει Big Island από τα άλλα, αυτό είναι κάποια εντυπωσιακά παράκτια εθνικά πάρκα.
Ιδιαίτερα σκοτεινό το Hawaiʻi Volcanoes National Park το οποίο μπορέσαμε να επισκεπτούμε μόνο αργά το βράδυ. Βρισκόμενο στην ενδοχώρα του ανατολικού τμήματος του νησιού, επρόκειτω ουσιαστικά για μία σειρά από μονοπάτια γύρω από ήπια ενεργά ηφαίστεια τα οποία δεν μπορεί όμως κανείς να προσεγγίσει. Μόνο κατι καπνούς και μία πορτοκαλί λάμψη δύναται να δει ο επισκέπτης. Περισσότερο τρομακτική παρά επιβλητική εμπειρία με τους πάμπολους τουρίστες με φακούς και μεγάλες φωτογραφικές μηχανές να προσπαθούνε να προσανατολιστούνε και να τριγυρνάνε σαν φαντάσματα στο ελάχιστο φωτεισμένο και φοβικό αυτό εθνικό πάρκο.
Επιχειρήσαμε και cayaking και snorkeling στον κόλπο Κιλακέκουα όπου είδαμε δελφίνια να αναδύονται και να εκτινάσονται έξω από το νερό. Παρότι τέτοιες αθλοπαιδείες είναι κάπως κουραστικές για τα 40κάτι μας, η πραγματοποίηση τους σε ένα τόσο όμορφο μέρος ανταμείβει, ειδικά όταν συνδυάζεται με μία δροσερή βουτιά στα νερά του όντας καταιδρωμένοι ήδη από το μεσοδιάστημα της διαδρομής. Πριν τη βουτιά αναρωτήθηκα στιγμιαία για το αν θα ήταν εφικτό να ξανα-αναρριχηθώ στο κανό μου δίχως αυτό να αναποδογυρίσει αλλα εν τέλει όλα πήγαν κατευχήν. Η γαλήνη του τοπίου γεννά μία αντίστοιχη εσωτερική, όσο αγχώδης ή κυνικός και αν είναι ο επισκέπτης.
Poke
Φάγαμε και Poke ότι κοντινότερο σε εθνικό πιάτο έχει η Χαβάη. Συνήθως αποτελείται από κάποιο ριζότο και διάφορα είδη ωμού ψαριού τεμαχισμένο σε μικρούς κύβους. Παρεμφερές έδεσμα με το σούσι μα όχι τόσο λελεπίλεπτο και περίτεχνο όσο η σπεσιαλιτέ της ιαπωνικής κουζίνας στα καλύτερα της. Εφόσον βρεις εστιατόριο που. να το ετοιμάζει ( συνήθως καντίνα – τα λεγόμενα food trucks εδώ στις Ηπα δεν είναι επιλογή δεύτερης διαλογής. Κάθε άλλο μάλιστα μπορεί να αποτελούν τα πιο φημισμένα ‘εστιατόρια΄ στολισμένα με αστέρια από κριτικούς περιοδικών και εφημερίδων) είναι μία υγιής θρεπτική λύση που σε γεμίζει.
Shaved ice
Δεν υπάρχει πάντως τίποτα εξιλεωτικό να πω για το «shaved ice», την άλλη σπεσιαλιτέ της Χαβάης η οποία δεν είναι τίποτα παραπάνω από λεπτοτριμμένο πάγο με κάποιου είδους σιρόπι κυριολεκτικά να τον πνίγει. Αξίζει μόνον για την αναμνηστική φωτογραφία και για κανέναν άλλο λόγο.
Από τις πιο όμορφες παραλίες είναι το Kekaha kai state beach park το οποίο για να το προσεγγίσεις έπρεπε πρώτα να να περπατήσεις γύρω στα 500 μέτρα σε παγωμένη λάβα με μία σειρά από κοκοφοίνικες να στολίζουν σουρεαλιστικά τον ορίζοντα. . Λιγοστός κόσμος και υπέροχα τα νερά.
Λίγα χιλιόμετρα πιο πριν η πιο οργανωμένη μα εξίσου χαλαρή Kua bay. Γενικά το συγκεκριμένο νησί διακρίνεται για μία καλοδεχούμενη υπνηλία στους ρυθμούς του.
Κολυμπήσαμε και με τα mantarays στην Kona με την βοήθεια τουριστικού γραφείου που σε πηγαίνει με καραβάκι ως το βιότοπο τους. Καταρχάς να εξηγήσω τι είναι mantaray. Πρόκειται για υποείδος σαλαχιού που στην όψη θυμίζει τέρας βγαλμένο από ταινία επιστημονικής φαντασίας τύπου Dune αλλα στην πραγματικότητα είναι φιλικό και άκακο προς τον άνθρωπο, ένας ακόμα καλόκαρδος γίγαντας των ωκεανών. Τουριστικό γραφείο διοργάνωσης καταδύσεων μας πηγαίνει με καραβάκι σε παράκτια τοποθεσία που αυτά συχνάζουν αφού έχει πέσει η νύχτα. Το κόλπο έχει ως εξής : οι τουρίστες γραπονώνονται από φωτεινά καλλώδια που παρέχουν οι τουριστικοί πράκτορες, το φώς έλκει το πλαγκτον και εν συνεχεία τα mantarays έρχονται για να το γευτούν. Παρότι η πρώτη όπτική επαφή θα αφήσει τους πάντες κατατρομαγμένους, στη συνέχεια η εξωπραγματική συνέυρεση τουρίστα-πελώριου ψαριού αποχαυνώνει.
Τρίτο νησί το KOAI
Πρώτο σημείο ενδιαφέροντος που επισκεπτόμαστε σε κοντινή απόσταση από εκει που μένουμε το Queen’s bath. Επρόκειτω για φυσικές πισίνες με θαλάσσιο νερό που έχουν δημιουργηθεί από τη δράση της εκάστωτε παλίρροιας. Διακρίνουμε δύο, μία αρκετά ριψοκίνδυνη την οποία απλώς φωτογραφίζουμε ( είχαμε ήδη δει βίντεο όπως το παρακάτω που μας αποτρέψανε από πειραματισμούς) και μία σαφώς πιο γαλήνια όπου κολυμπήσαμε.
Να επισημάνω ότι ασφαλές σηματοδοτημένο μονοπάτι προς το συγκεκριμενο αξιοθέατο δεν υπήρχε οπότε ακολουθήσαμε ένα άλλο χωμάτινο αφού παραβιάσαμε μία πόρτα μίας περίφραξης. Παρά την ταμπέλα που ανακοίνωνε ότι «απαγορεύεται η είσοδος», ήταν η λύση στην οποία καταφύγανε και οι αρκετες δεκάδες άλλων τουριστών που βρίσκονταν εκεί ταυτόχρονα με εμάς.
Για μπάνιο επιλέγουμε την Hideway beach, μία παραλία σε απόσταση αναπνοής από το ξενοδοχείο/airbnb την οποία και επιλέξαμε απλά ως εύκολη λύση (είμασταν κουρασμένοι να οδηγήσουμε οπουδήποτε αλλού) μα αποδείχθηκε ίσως η καλύτερη που επισκεφθήκαμε σε όλο το νησί. Ήταν ξανά η παρουσία μίας θαλάσσιας χελώνας, εντελώς στον κόσμο της που απογείωσε την όλη εμπειρία. Κατηφορίζοντας στην ακτή, όταν την πρωτοαντικρίζω εκεί αραγμένη, αδιαφορώντας για τους όποιους εισβολείς, αναρωτιέμαι μήπως επρόκειτω για κάποιο διακοσμητικό γλυπτό. Είναι όντως αληθινό αυτό που βλέπω; Άνα 20-25 λεπτά καινούργιοι τουρίστες καταφθάνανε σε ομάδες δύο ή τριών και αφού στην αρχή τους έπεφτε το σαγόνι στο πάτωμα, σταματούσανε για μερικά λεπτά για να την φωτογραφίσουνε και να την παρατηρήσουν και στη συνέχεια την αφήνανε στην ησυχία της για να βουτήξουν στα ποικίλων αποχρώσεων κρυστάλλινα νερά.
Να σας προτρέψω επίσης να τιμήσετε οπωσδήποτε την Anini beach για τις ευκαιρίες για αξεπέραστο snorkeling που προσφέρει όπως επίσης και για την παρουσία πολλών ντόπιων που χαλαρώνανε εκεί με τα παιδιά χαρίζοντας στον επισκέπτη μία ευχάριστη φευγαλαία ματιά τοπικής οικογενειακής ζωής, μία όμορφη στα αλήθεια πινελιά τοπικών αποχρώσεων.
Να αναφέρω εδώ ότι στις 12 συνολικά μέρες που ήμασταν εκεί, ο καιρός παρουσίασε κάποιες αναμενόμενες διακυμάνσεις και δεν ήταν επικρατούσε συνεχώς η καρποσταλική λιακάδα που θα επιθυμούσε κανείς. Ίσως η τελειώτερη στα επιμέρους στοιχεία της παραλία να ήταν ο υπέροxος όρμος Hanaley Bay μα εμείς τον πετύχαμε συννεφιασμένο και δεν τον απολαύσαμε όπως θα θέλαμε.
Waimea Canyon
Πολύ εντυπωσιακό και το φαράγγι του συγκεκριμένου δρυμού στο δυτικό τμήμα του νησιού. Εντύπωση προκαλεί το πόσο πιο ξηρό είναι εδώ το Koai και πως το πράσινο του τροπικού δάσος αντικαταστάθηκε από το καφέ του αργίλου και κόκκινο της άμμου, αποτελώντας ένδειξη για τις έντονες διαφορές στα μικροκλίματα εντός της ίδιας νήσου. Παρότι λίγοι ίσως το γνωρίζουν εκτός των ΗΠΑ, αποτελεί ιδιαίτερα επιβλητικό θέαμα ( αν και δεν τολμήσαμε να το περπατήσουμε – υπάρχει και αυτή η δυνατότητα για επισκέπτες με περισσότερο χρόνο και φυσικές αντοχές μα εμείς απλά το θαυμάσαμε από σημείο πανοραμικής θέασης).
OAHU
Malasadas- πορτογαλικές τηγανίτες στη Χονολούλου. Κάτι σαν τις δικές μας λαγγίτες μα ποτισμένες στο σιρόπι
Το OAHU είναι ίσως πιο δημοφιλές και κινηματογραφικά αμερικάνικο από τα τέσσερα νησιά. Ειδικά το να τριγυρνάς στην πρωτεύουσα του Χονολούλου σε κάνει να νιώθεις λες να βρίσκεσαι σε πλατό τηλεοπτικής σειράς όπου ντετέκτιβ του FBI με εμφάνιση μοντέλου παλεύουν να εξιχνιάσουν σέξυ εγκλήματα ανακρίνοντας νεαρής ηλικίας surfers. Οι αστικές παραλίες τις είναι κυριολεκτικά τέλειες ως μέχρι και τον τελευταίο κόκκο άμμου, οι υποχρεωτικοί για κάθε αμερικάνικη μεγαλούπολη ουρανοξύστες φαντάζουν εδώ λαμπεροί και ανυπέρβλητοι ενώ κομψες μπουτίκ πολυτελείας κοσμούν τις πλατιές εμπορικές λεωφόρους της.
Για ακόμα μία φορά ότι επισκεπτόμαστε ανταποκρίνεται στην εξαιρετική φήμη της Χαβάης. Αξίζει να δείτε τις turtle bay, Kailua beach park και Paradise bay resort στην πόλη Kahaluu
Περαιτέρω ξεχωρίζω την παραλία Poipu. Εκεί παρατήρησα για άλλη μία φορά έναν εθελοντή να κρατάει παρέα σε μία θυληκή χελώνα και να αποτρέπει πολλούς, κυρίως μικρής ηλικίας λυόμενους από να την πλησιάσουν. Επίσης θυμάμαι έναν ακόμα πιο δραστήριο ναυαγοσώστη να βάζει στη θέση του τουρίστα που ακολουθούσε κατά πόδας άλλη χελώνα εντός του νερού με το stick και την υποβρύχια του φωτογραφική, φωνάζοντας του από τα μεγάφωνα ξανά και ξανά «get away from the turtle! get away from the turtle!». Κάποιος θα μπορούσε (και μάλλον θα έπρεπε) να κάνει το ίδιο και σε εμάς στην πρώτη παραλία. Δύσκολη η συνύπαρξη του τουρίστα, πάντα αδηφάγου για αναμνήσεις και (το κυριότερο) αποδείξεις των αναμνησεών του και ενός άγριου ζώου που απλά θέλει να κινηθεί στο φυσικό του περιβάλλλον.
Την τελευταία μέρα πριν την οριστική μας αναχώρηση και παρότι ένιωθα ότι μάλλον είχα κουραστεί από τα μπάνια, η αψεγάδιαστη παραδεισένια Lanakai με έκανε να αναθεωρήσω. Άπειρες είναι άλλωστε και οι επαγγελματικές φωτογραφήσεις στιγμων και καλά αυθόρμητου ρομαντισμού που λαμβάνουν χώρα εδώ. Oύτε μία γνήσια αληθινή στιγμή δεν χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά μας στην εποχή μας! Mόνο στημένες αναπαραστάσεις για το θεαθήναι.
Ζευγάρια σε ρομαντικό παροξυσμό στην φωτογενή παραλία Lanakai (φώτο προφανώς όχι δικές μου)
Αξιομνημόνευτος και ο hanuama bay – φροντίσετε να κάνετε και εδώ online κράτηση πριν φτάσετε και μην λειτουργήσετε όπως ίσως στην Ελλάδα. Μην υποθέσετε ότι γίνεται να δείτε όσα θέλετε χωρίς πρώτα να σιγουρέψετε την πρόσβαση σας σε αυτά. Ο αριθμός επισκεπτών κάθε μέρα είναι περιορισμένος για να εξασφαλιστεί η προστασία της.
Λίγα λόγια για την ιστορία του νησιού. Πολύ πριν γίνει μία ( κυρίως στρατιωτικά) σημαντική πολιτεία των ΗΠΑ, η Χαβάη ήταν κάποτε πολυνησιακό βασίλειο με κληρονομική βασιλεία αλλά το 1893 τοπικοί γαιοκτήμονες ανανά και ζαχαροκάλαμου μαζί με άλλους οικονομικούς παράγοντες και αμερικανούς στρατιώτες και πεζοναύτες ανέτρεψαν την βασίλισσα Liliʻuokalani. Το να είσαι πλέον η πιο τουριστική γωνιά της υπερδύναμης του πλανήτη έφερε ευκαιρίες αλλά και πολλούς αποίκους από την ηπειρωτική χώρα που λίγη ως καμία σχέση δεν είχαν με τους ντόπιους και τις παραδόσεις τους. Η δημογραφική σύνθεση είναι στις μέρες μας ιδιαίτερα ρευστή και φυλετικά ποικίλει εξίσου με την απόκριση στο ερώτημα ‘τι εστί αμερικανός σήμερα’ ( Η απάντηση; Tα πάντα). Αντίστοιχο μονοπάτι φαίνεται να ακολουθεί και το Πουέρτο Ρίκο που πιθανολογείται ότι θα είναι η επόμενη πολιτεία της χώρας όταν και αν προστεθούν άλλες στις πενήντα υπάρχουσες (αν και για την ώρα πουερτορικανός σημαίνει ισπανόφωνος λατίνος και σπανίως οτιδήποτε άλλο.)
Η βασίλισσα Liliʻuokalani
Κάποιος που έχει ταξιδέψει διεξοδικά στις ΗΠΑ θα έλεγε ότι αυτή η χώρα είναι η πιο ευνοούμενη, ίσως και πιοκακομαθημένη στο κόσμο. Ο πλούτος που υπάρχει εδώ ξαφνιάζει, οι συνυπάρχουσες με αυτόν ανισότητες ακόμα περισσότερο. Τα αμάξια που η πλειοψηφία οδηγεί είναι ιδιαίτερα ογκώδη χωρίς κανένα προφανή λόγο. Ο καπιταλισμός και υλισμός αποτελεί επιλογή ζωής και είναι σχεδών αυτοσκοπός. Ίσως κάτι που δεν περιμένει κάποιος να αντικρίσει στην Χαβάη είναι οι αρκετοί άστεγοι ειδικά στα πάρκα. Οι περιπλανώμενοι ζητιάνοι/άστεγοι στις ΗΠΑ είναι συνηθισμένο φαινόμενο σε όποια πολιτεία και αν πας. Η ίδια η αμερικάνικη λογική φαίνεται να περνάει το εξής μήνυμα: σε αυτή τη χώρα εαν εκμεταλλευτείς τις ευκαιρίες που υπάρχουν μπορείς να γίνεις πραγματικά πολύ πλούσιος μα…αν τα θαλασσώσεις και καταλήξεις στο δρόμο, κακό δικό σου. Δεν έχεις κανέναν να κατηγορήσεις για την κατάληξη σου. Κανείς δεν θα γυρίσει να σε κοιτάξει να σε ρωτήσει τι σου συνέβει ούτε οι ειδήσεις θα γυρίσουν ρεπορτάζ φιλοξενώντας πλάνα σου μιλώντας για την οικονομική δυσχέρια και για την κυβέρνηση που πρέπει να κάνει κάτι. «American style homelessness» λοιπόν που σημαίνει διαφορετικά πραγματα από ότι αλλού και αντιμετωπίζεται με αρκετή απάθεια και έλλειψη συμπαράστασης από τους συμπατριώτες τους. Συνήθως οι άνθρωποι που βρίσκονται σε αυτή τη δυσχερή θέση προτιμούν τις ζεστές, αριστερές/δημοκρατικές πολιτείες όπου αν κάποιος κοιμάται έξω τουλάχιστον δεν κρυώνει και όπου οι νομοθέτες και η κοινή γνώμη ίσως να μην είναι τόσο αφοριστικοί απέναντί τους. Αν και είναι να απορείς πως κάποιος μπήκε σε αεροπλάνο και έφτασε ως εδώ χωρίς εναλλακτική λύση ή plan b που λένε και εδώ ή αν είχε αρχικά κάποιο επαγγελματικό σχέδιο στο μυαλό του/της που όμως απέτυχε παταγωδως. Κάποιοι βέβαια προέρχονται από την κοινότητα των γηγενών- πολυνήσιων νησιωτών. Δεν είναι φαινόμενο αποκλειστικά εισαγώμενο από την ηπειρωτική χώρα.
Μία άλλη λεπτομέρεια μου έκανε εντύπωση ήταν και τα γιγαντιαία πόστερ που είχαν αφισοκολλήθει στον φράχτη αθλητικού γηπέδου σχολείου στο Oahu. Αλλή μία ιδιαιτερότητα της αμερικάνικης ψυχοσύνθεσης όλη αυτή η γιορτή της ατομικότας και της φιλοδοξίας σε αντίθεση με το άλλες κοινωνίες όπως πχ η Δανία που υπάρχει ανείπωτη πιεση για διακριτικότητα στον βίο σου και μία γενικευμένη επιθυμία να γίνεις ένα με το σύνολο. Όχι εδώ. Εδώ οι πρωτεραιότητες είναι άλλες. Εϊσαι όμορφη, δημοφιλής; Είσαι καλός αθλητής στο ποδόσφαιρο ή στο χαντμπαλ; Δαικρίθηκες στο τραγούδι, σε κάποιο ταλεντο; Στο αναμνηστικό βιβλίο ή στον τοίχο του σχολείου, παρουσίασε το! Kάντο να φανεί, να λάμψει!
Πολύ ξένο και για το ελληνική μυαλό όλο αυτό όπου εύκολα φαντάζομαι διάφορες ελληνίδες μανάδες να παραπονιούνται γιατί το τάδε παιδί διακρίθηκε σε ένα σχολικό ανθολόγιο «και τι, είναι καλύτερο αυτό το παιδί από. το δικό μου» αλλά και το αναμενόμενο κουτσομπολιό να δημιουργεί μία αποπνικτική ατμοσφαιρα όπου μία τέτοια αυταρέσκεια δεν θα λάμβανε χώρα άνετα…αν και εδώ που τα λέμε, στην εποχή του instagram ίσως είναι περιττό να μιλάμε για την πρόκληση στην οποία υποβάλλονται οι νέοι για αυτοπροβολή. Εγω θυμάμαι τα λυκειακά χρόνια ως περίοδο γεμμάτη ανασφάλειες, άπειρο άγχος. με τις πανελλήνιες να σαμποτάρουν την όποια νεανική ανεμελιά και ένα τεράστιο ερωτηματικό για. το τι ακολουθεί μετά. Κρίνοντας από τα τέλεια χαμόγελα που είδα στο φράχτη του συγκεκριμένου σχολικού γηπέδου στη Χαβάη, αν είναι να πιστέψω αυτό το στιγμιαίο αποτύπωμα στον χρόνο, για κάποιους αυτή η περίοδος είναι πολύ πιο χαρούμενη και καταφέρνουν να εκτιμήσουν το δώρο της νιότης στη σωστή στιγμή και όχι ετεροχρονισμένα.
Στην έρευνά μου πέτυχα ελάχιστα ελληνικά site που να περιέχουν ουσιαστικές πληροφορίες για την Χαβάη. Στο youtube δεν βρίσκω βίντεο με συμπατριώτες backpackers να τσιρίζουν » Είμαστε στην ΧΑΒΑΗ για 48 ΩΡΕΣ! Και θα σας δείξουμε τα ΠΕΝΤΕ πράγματα που οπωσδήποτε πρέπει να κάνετε στο ΜΑΟΥΙΙΙ!!!!!!»( αν και όσο και αν με κουράζουν τα σχετικά ‘σπιτικά’ βίντεο με νεανικές φατσούλες και άπειρα drone shots, ξέρω βαθιά μέσα μου ότι αν ήμουν 20κάτι αντί για 40κάτι θα είχα ήδη γυρίσει τουλάχιστον μία ντουζίνα αντίστοιχα σε αυτές τις διακοπές ελπίζοντας σε view ). Ομολογώ ότι την ψωνίζω ελαφρώς. Πάνω από όλα όμως νιώθω πραγματικά ευλογημένος που αυτές τις σχεδών δύο εβδομάδες έζησα κάτι το τόσο μοναδικό.
Χαβάη 2022
Χαβάη 2022
Πάμε Χαβάη…
Ταξίδι των ονείρων για πολλούς, ( όπως επίσης και ενοχλητικό reggea σουξέ της κατα τα άλλα συμπαθέστατης Άλκιστης Πρωτοψάλτη πριν από μία ντουζίνα χρόνια) κατάφερα και εφθασα στον πιθανότατα πιο μακρινό προορισμό από την πατρίδα, στην Χαβάη το Απρίλιο του 2022! Το ότι είμαι ήδη κάτοικος εξωτερικού συνέβαλλε θετικά μειώνοντας κάπως την γιγαντιαία απόσταση που έπρεπε να διανυθεί. Από το Λονδίνο όπου ζω υπάρχουν απευθείας πτήσεις για ένα σωρό αμερικάνικα αεροδρόμεια που με την σειρά τους εξυπηρετούν έναν από τους 4-5 βασικούς αερολιμένες της νησιωτικής πολιτείας.
Οι περισσότεροι φανταζόμαστε την Χαβάη ως μία ονειρική παραλία, μία αιώρα, καρύδες και ανανάδες διασπαρμένες στην ακτή, κορίτσια ντυμένα με χειροποίητα φορέματα από λουλούδια να λικνίζονται υπό τους ήχους πολυνησιακής φολκ μουσικής. Για την ακρίβεια επρόκειτο για ένα εκτενέστατο νησιωτικό σύμπλεγμα που συναποτελείται από πολυ διαφορετικά μεταξύ τους τμήματα. Τα δημοφιλή νησιά είναι τέσσερα στον αριθμό (Big Island, Maui, Kauai, και Oahu) με το μεγαλύτερο να είναι στο μέγεθος της Πελλοπονήσου και το μικρότερο τουλάχιστον της Κρήτης. Οπότε για να τα εξερευνήσει κανείς θέλει πολύ χρόνο, λεπτομερέστατο σχεδιασμό και οπωσδήποτε ενοικιαζόμενο όχημα.
Τα πολύ διαφορετικά αυτά νησιά της πολιτείας ουσιαστικά απευθύνονται σε ετερογενή ακροατήρια. Με τον ίδιο τρόπο που συγκεκριμένης ιδιοσυγκρασίας άνθρωποι θα διαλέξουν τις Σπέτσες ( για την αρχοντιά τους), την Ικαρία ( για την εναλλακτική της αύρα και τα πανηγύρια της) ή την Μύκονο ( για τα πάρτυ και τη χλιδή), έτσι και εδώ ανόμοιες προσωπικότητες θα γοητευτούν περισσότερο από ένα συγκεκριμένο νησί έναντι κάποιου άλλου.
Η διαδρομή μου ως εκεί όπως προανέφερα όντως ατέλειωτη γι’ αυτό και φρόντισα να πραγματοποιήσω το ταξίδι σε δόσεις. Σε πρώτη φάση πετάξα από το Λονδίνο- Σαν Φρανσίσκο με την united (κλεισμένο με μίλια της aegean που είχαν με τα χρόνια συσσωρευτεί. Ο πιο σοφός τρόπος να χρησιμοποιήσει τα μιλια που συλλέγει κανείς από την συγκεκριμένη εταιρεία είναι να κλείσει εισητηριο με …άλλη μιας και με την ίδια την Aegean δεν πρόκειται ποτέ να βρείς διαθεσιμότητα καλοκαίρι-χριστούγεννα-πασχα). Αφού παρέμεινα στην δημοφιλή μητρόπολη της Καλιφόρνια για λίγες μέρες επισκεπτόμενος φιλικά μου πρόσωπα, σε δεύτερο χρόνο ταξίδεψα από το Σαν Φρανσίσκο αρχικά στο νησί Μάουϊ και στην πρωτεύουσα του Kahului.
ΜΑΟΥΙ
Παραλίες που ξεχωρίζουν : Laihana, Ho’okipa,Wai’anapanapa State Park, Μακενα state park
Να ομολογήσω ότι στην περιοχή ήδη επιπλέανε αρκετοί παραθεριστές αλλά υπέθεσα ότι απλώς παρατηρούσανε κάποια ψάρια ή κοράλλια. Παρότι αισθάνομαι αρκετά ένοχος για το ότι βρίσκομαι ανεπίτρεπτα κοντά και λογικά παρενοχλώ ένα άγριο ζώο που απλά θέλει γευματίσει φύκια στα γεμμάτα από δαύτα βράχια με την ησυχία του, δεν μπορώ να γυρίσω την πλάτη σε αυτή την ευκαιρία και να απομακρυνθώ. Χωρίς να αποτελεί δικαιολογία να παρατηρήσω πως παρερμηνεύονται εύκολα και οι διαθέσεις του ίδιου του χελωνιοειδούς με το cool χαλαρό βλέμμα τους και τους αβίαστους ρυθμούς τους. Μόνο περιστασιακά ανεβαίνουν στην επιφάνεια για μία αναπνοή και συνεχίζουν μετά να αιωρούνται φαινομενικά αμέριμνα στα ρηχά νερά. Με το καλημέρα λοιπόν συνειδητοποιούμε πως η άγρια φύση είναι έντονα παρούσα παρά την δημοφιλία της Χαβάης με τα πλήθη.
Την δεύτερη μέρα μετακομίζουμε σε ένα πολύ πιο ταπεινό airbnb δεκαπέντε χιλιόμετρα στα δυτικά της πρωτεύουσας του νησιού. Καθοδών σταματάμε στην παραλία/ εθνικό πάρκο Ho’okipa. Στην μικροσκοπική αυτή παρανυχίδα από λευκή άμμο διακρίνει κανείς ένα μικρό τεχνητό τοιχάκι από πέτρες να διαχωρίζει τους τουρίστες από έναν εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό θαλάσσιων χελωνών. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι και οι μέν και οι δε έχουν κατανοήσει πλήρως τις ρυθμίσεις από τις αρχές και ο καθένας μένει περιορισμένος στην μεριά που του αναλογεί. Στην άλλη άκρη της, μία θαλάσσια φώκια ξεκουράζεται. Τον χώρο εδώ οριοθετεί ένα σήμα από τον δήμο όπως και ένας εθελοντής που σε προειδοποιεί/παρακινεί να μην την προσεγγίσεις υπερβολικά. Είναι μία χειρονομία αφιλόκερδούς προσφοράς που είδαμε και σε άλλες περιπτώσεις σε αυτές τις διακοπές και όσα στερεότυπα και αν υπάρχουν για τους λαούς, για κάθε θορυβώδη, αναίσθητο και πολεμοχαρή ρεπουμπλικανό αμερικανό υπάρχει ένας περιβαλλοντικά ευαίσθητος, φυσιολάτρης συμπατριώτης του που απλά θέλει να βοηθήσει και κάπως έτσι στηρίζεται μερικώς η προστασία της μοναδικής πανίδας της πολιτείας.
Mετά και τη δεύτερη διανυκτέρευση αποφασίζουμε να ακολουθήσουμε τον «the road to Hana», μία δημοφιλή αμαξοπορεία εντός του Μάουϊ που συνίσταται την διάνυση 80 χιλιομέτρων μέσα από τη ζούγκλα του νησιού με κατέυθυνση των δεικτών του ρολοϊού από το Kahului στην Hana. H διαδρομή είναι σπαρμένη με φωτογενείς καταρράκτες, γέφυρες, σημεία για κάμπινγκ και τροπική βλάστηση. Έβρεχε καταρρακτωδώς μα παρατάυτα καταφέραμε να δούμε αρκετά πολλά.
Όμορφη λεπτομέρεια οι κόκκορες και κοτόπουλα που είναι πάμπολα αλωνίζοντας κάθε γωνιά και στα τέσσερα νησιά που ταξιδέψαμε. Ένα πτηνό που οπουδήποτε αλλού το βλέπεις μόνο σε οργανωμένα κτηνοτροφεία με επόμενη στάση τα ράφια του supermarket σου ή τα McDonals, εδώ αποτελεί μασκότ και χαρακτηριστική εικόνα του νησιωτικού τοπίου. Το περήφανο ‘κοκκορίκο’ κάποιου αρσενικού ήταν άλλωστε και ο ήχος που μας ξυπνούσε τα δύο επόμενα πρωινά στο airbnb στην Hana, ένας οικισμός με λίγους κατοίκους κυρίως πολυνησιακής/ασιατικής καταγωγής. Μου θύμισε όταν μικρό παιδί στα Γρεβενά που μεγάλωσα, μας ξυπνούσε ο κόκκορας που έιχε ένας γείτονας κτηνίατρος ο οποίος σε πείσμα και αντίθεση της ‘προόδου’, ζούσε σε μονοκατοικία με κήπο και χωράφι μέσα στην μέση της μικρής επαρχιωτικής πρωτέυουσας. Στις μέρες μας δυστηχώς ακόμα και τα Γρεβενά αλλάξανε και παρότι πληθυσμιακά παραμένουν στα ίδια μίζερα επίπεδα που επιβάλλει η υπογεννετηκότητα και η ανεργία της περιοχής, άγρια κοτόπουλα θα βρει κανείς μόνο σε κάποια χωριά όπου παραμένουν λίγα γενναία γεροντάκια, πολλά χιλιόμετρα μακριά.
Κοντά στο χωριό στο τέλος της διαδρομής μας βρίσκεται και το Wai’anapanapa State Park, μία ιδιαίτερα απόκοσμη παραλία με μαύρη άμμο. Συγχρωτιζόμαστε με μία φωτογράφο και ένα μοντέλο που ετοιμάζανε διαφημιστικό υλικο ποιός ξέρει γιατί ακριβώς. Κάνουμε πεζοπορία για ένα χιλιόμετρο στα απότομα βράχια που την πλαισιώνουν πριν αναχωρήσουμε. Να επισημάνω ότι είχαμε κάνει online κράτηση προκειμένου να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση μας στο χώρο.
Επιστρέφουμε στo Kahului για να προετοιμαστούμε για το επόμενο νησί και την τελευταία μας διανυκτέρευση μένουμε σε airbnb σε ένα δωμάτιο του εξοχικού ενός αμερικάνου συνταξιούχου και μιάς γερμανίδα γιατρού, συζήγου ή συντρόφου του- δεν μας ήταν ξεκάθαρο. Βλέποντας τους και το σπίτι τους, ζηλεύω την ποιότητα ζωής που μπορεί να πετύχει κανείς σε αυτή τη ζωή. Η ίδια μας σχολιάζει μεταξύ άλλων το πόσο της λείπει η Γερμανία (ναι, καλά) αλλά επίσης και τα πολύ σοβαρά περιστατικά τραυματισμού που αφορούν τουρίστες που της φέρνουνε συχνά στο νοσοκομείο όπου δουλεύει. Όντως πολλά δυστηχήματα συμβαίνουν πολλάκις σε μία από τις πιο όμορφες παραλίες, στη Makena state park.
Η συγκεκριμένη έχει και το παρατσούκλι breakneck beach λογο των συχνών τραυτατισμών της σπονδυλικής στήλης πολλών λουόμενων που επιλέγουν να την επισκεφτούνε. Η ακτογραμμή έχει ιδιαίτερα έντονη κλήση και το συχνά πολύ δυνατό κύμα σκάει ακριβώς εκει και χτυπάει την ακτή με μεγάλη δύναμη που μπορεί να σε πετάξει στην άμμο με τραγικές συνέπειες. Την ημέρα που εμείς την επισκεφθήκαμε (αλλά φαντάζομαι και σε μόνιμη βάση), οι ναυαγοσώστες επαναλαμβάνουν από τα μεγάφωνα οδηγίες στους παρευρισκόμενους κάθε 15-20 λεπτά να αποφύγουν το κολύμπι. Το να χρεώνεις πάντως έισοδο/πάρκιγκ σε ένα παραδεισένιο τοπίο και μετά να λες στον επισκέπτη «μην μπείς» ή αν μπεις, ψάχνεις τον μπελά σου πάνω κάτω δεν το πολυκαταλαβαίνω. Καλύτερα απαγόρευεσε την όποια πρόσβαση στο κοινό εξαρχής.
Ολοκληρώνοντας την παραμονή μας στο Maui, ένιωσα ότι περισσότερο θαυμάσαμε από κάποια νοητή απόσταση παράκτια τοπία άγριας εξωτικής ομορφιάς παρά να χαλαρώσαμε σε ειδυλιακά θέρετρα.
BIG ISLAND
Το μεγάλο νησί αποτελεί περισσότερο γνήσια τοπική εμπειρία και μοιάζει να μην είναι εξίσου επιθετικό προσανατολισμένο προς τον τουρισμό. Πολύ πιο γνήσια πολυνησιακό, κάτι που σε αυτή τη περίπτωση συνεπάγεται λιγότερος τουρισμός μα και κατ΄ επέκταση λιγότερες υποδομές, λιγότερες επιλογές καταλύματων και εστίασης κλπ κλπ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κοινωνίες πιο οργανικά αυτούσιες αλλά όχι απαραιτήτως και πιο ευτηχισμένες. Στην πόλη/πρωτεύουσα Kona είδαμε μάλιστα και στοιχεία που φανερώνουν φτώχεια, κάτι που ξαφνιάζει μιας και το συγκεκριμένο προοσισμό τον έχουμε ταυτίσει με την πολυτέλεια και την καλοπέραση αγνοώντας ίσως ταξικά ζητήματα που υπάρχουνε εδώ. Αυτός ο στενάχωρος αέρας απελπισίας και οικονομικών αδιεξόδων δεν φυσικά τόσο έντονος όσο άλλοι «παραδεισένιοι» (μόνο για τους τουρίστες) προορισμοί της Καραϊβικής σαν τον Άγιο Δομίνικο ( με το που κάνεις ένα βήμα από τα πολυτελή ξενοδοχεία της Punta Cana, σφίγγεται η καρδιά σου από τα όσα βλέπεις) μα όπως και να έχει εύκολα αντιλαμβάνεσαι μία οικονομική δυσχέρια. Σε καμιά περίπτωση πάντως δεν νιώθει κανείς ανασφάλεια για τη σωματική του ακεραιότητα. Απλά απουσιάζον τα λούσα που χαρακτηρίζουν τα άλλα τρία νησιά της πολιτείας. Παρόντα και εδώ άπειρα τεμπέλικα γατιά και φυσικά κοκκόρια και κοτοπουλάκια. Γυρίσαμε όλο το νησί και αν κάτι ακόμα διακρίνει Big Island από τα άλλα, αυτό είναι κάποια εντυπωσιακά παράκτια εθνικά πάρκα.
Ιδιαίτερα σκοτεινό το Hawaiʻi Volcanoes National Park το οποίο μπορέσαμε να επισκεπτούμε μόνο αργά το βράδυ. Βρισκόμενο στην ενδοχώρα του ανατολικού τμήματος του νησιού, επρόκειτω ουσιαστικά για μία σειρά από μονοπάτια γύρω από ήπια ενεργά ηφαίστεια τα οποία δεν μπορεί όμως κανείς να προσεγγίσει. Μόνο κατι καπνούς και μία πορτοκαλί λάμψη δύναται να δει ο επισκέπτης. Περισσότερο τρομακτική παρά επιβλητική εμπειρία με τους πάμπολους τουρίστες με φακούς και μεγάλες φωτογραφικές μηχανές να προσπαθούνε να προσανατολιστούνε και να τριγυρνάνε σαν φαντάσματα στο ελάχιστο φωτεισμένο και φοβικό αυτό εθνικό πάρκο.
Επιχειρήσαμε και cayaking και snorkeling στον κόλπο Κιλακέκουα όπου είδαμε δελφίνια να αναδύονται και να εκτινάσονται έξω από το νερό. Παρότι τέτοιες αθλοπαιδείες είναι κάπως κουραστικές για τα 40κάτι μας, η πραγματοποίηση τους σε ένα τόσο όμορφο μέρος ανταμείβει, ειδικά όταν συνδυάζεται με μία δροσερή βουτιά στα νερά του όντας καταιδρωμένοι ήδη από το μεσοδιάστημα της διαδρομής. Πριν τη βουτιά αναρωτήθηκα στιγμιαία για το αν θα ήταν εφικτό να ξανα-αναρριχηθώ στο κανό μου δίχως αυτό να αναποδογυρίσει αλλα εν τέλει όλα πήγαν κατευχήν. Η γαλήνη του τοπίου γεννά μία αντίστοιχη εσωτερική, όσο αγχώδης ή κυνικός και αν είναι ο επισκέπτης.
Poke
Φάγαμε και Poke ότι κοντινότερο σε εθνικό πιάτο έχει η Χαβάη. Συνήθως αποτελείται από κάποιο ριζότο και διάφορα είδη ωμού ψαριού τεμαχισμένο σε μικρούς κύβους. Παρεμφερές έδεσμα με το σούσι μα όχι τόσο λελεπίλεπτο και περίτεχνο όσο η σπεσιαλιτέ της ιαπωνικής κουζίνας στα καλύτερα της. Εφόσον βρεις εστιατόριο που. να το ετοιμάζει ( συνήθως καντίνα – τα λεγόμενα food trucks εδώ στις Ηπα δεν είναι επιλογή δεύτερης διαλογής. Κάθε άλλο μάλιστα μπορεί να αποτελούν τα πιο φημισμένα ‘εστιατόρια΄ στολισμένα με αστέρια από κριτικούς περιοδικών και εφημερίδων) είναι μία υγιής θρεπτική λύση που σε γεμίζει.
Shaved ice
Δεν υπάρχει πάντως τίποτα εξιλεωτικό να πω για το «shaved ice», την άλλη σπεσιαλιτέ της Χαβάης η οποία δεν είναι τίποτα παραπάνω από λεπτοτριμμένο πάγο με κάποιου είδους σιρόπι κυριολεκτικά να τον πνίγει. Αξίζει μόνον για την αναμνηστική φωτογραφία και για κανέναν άλλο λόγο.
Από τις πιο όμορφες παραλίες είναι το Kekaha kai state beach park το οποίο για να το προσεγγίσεις έπρεπε πρώτα να να περπατήσεις γύρω στα 500 μέτρα σε παγωμένη λάβα με μία σειρά από κοκοφοίνικες να στολίζουν σουρεαλιστικά τον ορίζοντα. . Λιγοστός κόσμος και υπέροχα τα νερά.
Λίγα χιλιόμετρα πιο πριν η πιο οργανωμένη μα εξίσου χαλαρή Kua bay. Γενικά το συγκεκριμένο νησί διακρίνεται για μία καλοδεχούμενη υπνηλία στους ρυθμούς του.
Τρίτο νησί το KOAI
Επρόκειτο για νησί μικρότερου μεγέθους οπότε και μένουμε σε ένα και μόνο airbnb καθόλη την διάρκεια της παραμονής μας, το οποίο χρησιμοποιούμε ως βάση. Ο οικισμός όπου αυτό βρίσκόταν είναι το πολύ οργανωμένο Princeville, ένα σύμπλεγμα από όμορφες βίλες, τουριστικά καταλύμματα, γήπεδα του golf και υπαίθριους κήπους όπου τριγυρνάνε ανενόχλητα διάφορα μικρά τοπικά πτηνά.
Πρώτο σημείο ενδιαφέροντος που επισκεπτόμαστε σε κοντινή απόσταση από εκει που μένουμε το Queen’s bath. Επρόκειτω για φυσικές πισίνες με θαλάσσιο νερό που έχουν δημιουργηθεί από τη δράση της εκάστωτε παλίρροιας. Διακρίνουμε δύο, μία αρκετά ριψοκίνδυνη την οποία απλώς φωτογραφίζουμε ( είχαμε ήδη δει βίντεο όπως το παρακάτω που μας αποτρέψανε από πειραματισμούς) και μία σαφώς πιο γαλήνια όπου κολυμπήσαμε.
Να επισημάνω ότι ασφαλές σηματοδοτημένο μονοπάτι προς το συγκεκριμενο αξιοθέατο δεν υπήρχε οπότε ακολουθήσαμε ένα άλλο χωμάτινο αφού παραβιάσαμε μία πόρτα μίας περίφραξης. Παρά την ταμπέλα που ανακοίνωνε ότι «απαγορεύεται η είσοδος», ήταν η λύση στην οποία καταφύγανε και οι αρκετες δεκάδες άλλων τουριστών που βρίσκονταν εκεί ταυτόχρονα με εμάς.
Να σας προτρέψω επίσης να τιμήσετε οπωσδήποτε την Anini beach για τις ευκαιρίες για αξεπέραστο snorkeling που προσφέρει όπως επίσης και για την παρουσία πολλών ντόπιων που χαλαρώνανε εκεί με τα παιδιά χαρίζοντας στον επισκέπτη μία ευχάριστη φευγαλαία ματιά τοπικής οικογενειακής ζωής, μία όμορφη στα αλήθεια πινελιά τοπικών αποχρώσεων.
Να αναφέρω εδώ ότι στις 12 συνολικά μέρες που ήμασταν εκεί, ο καιρός παρουσίασε κάποιες αναμενόμενες διακυμάνσεις και δεν ήταν επικρατούσε συνεχώς η καρποσταλική λιακάδα που θα επιθυμούσε κανείς. Ίσως η τελειώτερη στα επιμέρους στοιχεία της παραλία να ήταν ο υπέροxος όρμος Hanaley Bay μα εμείς τον πετύχαμε συννεφιασμένο και δεν τον απολαύσαμε όπως θα θέλαμε.
Φροντίσαμε και πήγαμε και στο εθνικό πάρκο Waimea.
Πολύ εντυπωσιακό και το φαράγγι του συγκεκριμένου δρυμού στο δυτικό τμήμα του νησιού. Εντύπωση προκαλεί το πόσο πιο ξηρό είναι εδώ το Koai και πως το πράσινο του τροπικού δάσος αντικαταστάθηκε από το καφέ του αργίλου και κόκκινο της άμμου, αποτελώντας ένδειξη για τις έντονες διαφορές στα μικροκλίματα εντός της ίδιας νήσου. Παρότι λίγοι ίσως το γνωρίζουν εκτός των ΗΠΑ, αποτελεί ιδιαίτερα επιβλητικό θέαμα ( αν και δεν τολμήσαμε να το περπατήσουμε – υπάρχει και αυτή η δυνατότητα για επισκέπτες με περισσότερο χρόνο και φυσικές αντοχές μα εμείς απλά το θαυμάσαμε από σημείο πανοραμικής θέασης).
OAHU
Malasadas- πορτογαλικές τηγανίτες στη Χονολούλου. Κάτι σαν τις δικές μας λαγγίτες μα ποτισμένες στο σιρόπι
Το OAHU είναι ίσως πιο δημοφιλές και κινηματογραφικά αμερικάνικο από τα τέσσερα νησιά. Ειδικά το να τριγυρνάς στην πρωτεύουσα του Χονολούλου σε κάνει να νιώθεις λες να βρίσκεσαι σε πλατό τηλεοπτικής σειράς όπου ντετέκτιβ του FBI με εμφάνιση μοντέλου παλεύουν να εξιχνιάσουν σέξυ εγκλήματα ανακρίνοντας νεαρής ηλικίας surfers. Οι αστικές παραλίες τις είναι κυριολεκτικά τέλειες ως μέχρι και τον τελευταίο κόκκο άμμου, οι υποχρεωτικοί για κάθε αμερικάνικη μεγαλούπολη ουρανοξύστες φαντάζουν εδώ λαμπεροί και ανυπέρβλητοι ενώ κομψες μπουτίκ πολυτελείας κοσμούν τις πλατιές εμπορικές λεωφόρους της.
Για ακόμα μία φορά ότι επισκεπτόμαστε ανταποκρίνεται στην εξαιρετική φήμη της Χαβάης. Αξίζει να δείτε τις turtle bay, Kailua beach park και Paradise bay resort στην πόλη Kahaluu
Περαιτέρω ξεχωρίζω την παραλία Poipu. Εκεί παρατήρησα για άλλη μία φορά έναν εθελοντή να κρατάει παρέα σε μία θυληκή χελώνα και να αποτρέπει πολλούς, κυρίως μικρής ηλικίας λυόμενους από να την πλησιάσουν. Επίσης θυμάμαι έναν ακόμα πιο δραστήριο ναυαγοσώστη να βάζει στη θέση του τουρίστα που ακολουθούσε κατά πόδας άλλη χελώνα εντός του νερού με το stick και την υποβρύχια του φωτογραφική, φωνάζοντας του από τα μεγάφωνα ξανά και ξανά «get away from the turtle! get away from the turtle!». Κάποιος θα μπορούσε (και μάλλον θα έπρεπε) να κάνει το ίδιο και σε εμάς στην πρώτη παραλία. Δύσκολη η συνύπαρξη του τουρίστα, πάντα αδηφάγου για αναμνήσεις και (το κυριότερο) αποδείξεις των αναμνησεών του και ενός άγριου ζώου που απλά θέλει να κινηθεί στο φυσικό του περιβάλλλον.
Την τελευταία μέρα πριν την οριστική μας αναχώρηση και παρότι ένιωθα ότι μάλλον είχα κουραστεί από τα μπάνια, η αψεγάδιαστη παραδεισένια Lanakai με έκανε να αναθεωρήσω. Άπειρες είναι άλλωστε και οι επαγγελματικές φωτογραφήσεις στιγμων και καλά αυθόρμητου ρομαντισμού που λαμβάνουν χώρα εδώ. Oύτε μία γνήσια αληθινή στιγμή δεν χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά μας στην εποχή μας! Mόνο στημένες αναπαραστάσεις για το θεαθήναι.
Ζευγάρια σε ρομαντικό παροξυσμό στην φωτογενή παραλία Lanakai (φώτο προφανώς όχι δικές μου)
Αξιομνημόνευτος και ο hanuama bay – φροντίσετε να κάνετε και εδώ online κράτηση πριν φτάσετε και μην λειτουργήσετε όπως ίσως στην Ελλάδα. Μην υποθέσετε ότι γίνεται να δείτε όσα θέλετε χωρίς πρώτα να σιγουρέψετε την πρόσβαση σας σε αυτά. Ο αριθμός επισκεπτών κάθε μέρα είναι περιορισμένος για να εξασφαλιστεί η προστασία της.
Λίγα λόγια για την ιστορία του νησιού. Πολύ πριν γίνει μία ( κυρίως στρατιωτικά) σημαντική πολιτεία των ΗΠΑ, η Χαβάη ήταν κάποτε πολυνησιακό βασίλειο με κληρονομική βασιλεία αλλά το 1893 τοπικοί γαιοκτήμονες ανανά και ζαχαροκάλαμου μαζί με άλλους οικονομικούς παράγοντες και αμερικανούς στρατιώτες και πεζοναύτες ανέτρεψαν την βασίλισσα Liliʻuokalani. Το να είσαι πλέον η πιο τουριστική γωνιά της υπερδύναμης του πλανήτη έφερε ευκαιρίες αλλά και πολλούς αποίκους από την ηπειρωτική χώρα που λίγη ως καμία σχέση δεν είχαν με τους ντόπιους και τις παραδόσεις τους. Η δημογραφική σύνθεση είναι στις μέρες μας ιδιαίτερα ρευστή και φυλετικά ποικίλει εξίσου με την απόκριση στο ερώτημα ‘τι εστί αμερικανός σήμερα’ ( Η απάντηση; Tα πάντα). Αντίστοιχο μονοπάτι φαίνεται να ακολουθεί και το Πουέρτο Ρίκο που πιθανολογείται ότι θα είναι η επόμενη πολιτεία της χώρας όταν και αν προστεθούν άλλες στις πενήντα υπάρχουσες (αν και για την ώρα πουερτορικανός σημαίνει ισπανόφωνος λατίνος και σπανίως οτιδήποτε άλλο.)
Η βασίλισσα Liliʻuokalani
Κάποιος που έχει ταξιδέψει διεξοδικά στις ΗΠΑ θα έλεγε ότι αυτή η χώρα είναι η πιο ευνοούμενη, ίσως και πιοκακομαθημένη στο κόσμο. Ο πλούτος που υπάρχει εδώ ξαφνιάζει, οι συνυπάρχουσες με αυτόν ανισότητες ακόμα περισσότερο. Τα αμάξια που η πλειοψηφία οδηγεί είναι ιδιαίτερα ογκώδη χωρίς κανένα προφανή λόγο. Ο καπιταλισμός και υλισμός αποτελεί επιλογή ζωής και είναι σχεδών αυτοσκοπός. Ίσως κάτι που δεν περιμένει κάποιος να αντικρίσει στην Χαβάη είναι οι αρκετοί άστεγοι ειδικά στα πάρκα. Οι περιπλανώμενοι ζητιάνοι/άστεγοι στις ΗΠΑ είναι συνηθισμένο φαινόμενο σε όποια πολιτεία και αν πας. Η ίδια η αμερικάνικη λογική φαίνεται να περνάει το εξής μήνυμα: σε αυτή τη χώρα εαν εκμεταλλευτείς τις ευκαιρίες που υπάρχουν μπορείς να γίνεις πραγματικά πολύ πλούσιος μα…αν τα θαλασσώσεις και καταλήξεις στο δρόμο, κακό δικό σου. Δεν έχεις κανέναν να κατηγορήσεις για την κατάληξη σου. Κανείς δεν θα γυρίσει να σε κοιτάξει να σε ρωτήσει τι σου συνέβει ούτε οι ειδήσεις θα γυρίσουν ρεπορτάζ φιλοξενώντας πλάνα σου μιλώντας για την οικονομική δυσχέρια και για την κυβέρνηση που πρέπει να κάνει κάτι. «American style homelessness» λοιπόν που σημαίνει διαφορετικά πραγματα από ότι αλλού και αντιμετωπίζεται με αρκετή απάθεια και έλλειψη συμπαράστασης από τους συμπατριώτες τους. Συνήθως οι άνθρωποι που βρίσκονται σε αυτή τη δυσχερή θέση προτιμούν τις ζεστές, αριστερές/δημοκρατικές πολιτείες όπου αν κάποιος κοιμάται έξω τουλάχιστον δεν κρυώνει και όπου οι νομοθέτες και η κοινή γνώμη ίσως να μην είναι τόσο αφοριστικοί απέναντί τους. Αν και είναι να απορείς πως κάποιος μπήκε σε αεροπλάνο και έφτασε ως εδώ χωρίς εναλλακτική λύση ή plan b που λένε και εδώ ή αν είχε αρχικά κάποιο επαγγελματικό σχέδιο στο μυαλό του/της που όμως απέτυχε παταγωδως. Κάποιοι βέβαια προέρχονται από την κοινότητα των γηγενών- πολυνήσιων νησιωτών. Δεν είναι φαινόμενο αποκλειστικά εισαγώμενο από την ηπειρωτική χώρα.
Μία άλλη λεπτομέρεια μου έκανε εντύπωση ήταν και τα γιγαντιαία πόστερ που είχαν αφισοκολλήθει στον φράχτη αθλητικού γηπέδου σχολείου στο Oahu. Αλλή μία ιδιαιτερότητα της αμερικάνικης ψυχοσύνθεσης όλη αυτή η γιορτή της ατομικότας και της φιλοδοξίας σε αντίθεση με το άλλες κοινωνίες όπως πχ η Δανία που υπάρχει ανείπωτη πιεση για διακριτικότητα στον βίο σου και μία γενικευμένη επιθυμία να γίνεις ένα με το σύνολο. Όχι εδώ. Εδώ οι πρωτεραιότητες είναι άλλες. Εϊσαι όμορφη, δημοφιλής; Είσαι καλός αθλητής στο ποδόσφαιρο ή στο χαντμπαλ; Δαικρίθηκες στο τραγούδι, σε κάποιο ταλεντο; Στο αναμνηστικό βιβλίο ή στον τοίχο του σχολείου, παρουσίασε το! Kάντο να φανεί, να λάμψει!
Πολύ ξένο και για το ελληνική μυαλό όλο αυτό όπου εύκολα φαντάζομαι διάφορες ελληνίδες μανάδες να παραπονιούνται γιατί το τάδε παιδί διακρίθηκε σε ένα σχολικό ανθολόγιο «και τι, είναι καλύτερο αυτό το παιδί από. το δικό μου» αλλά και το αναμενόμενο κουτσομπολιό να δημιουργεί μία αποπνικτική ατμοσφαιρα όπου μία τέτοια αυταρέσκεια δεν θα λάμβανε χώρα άνετα…αν και εδώ που τα λέμε, στην εποχή του instagram ίσως είναι περιττό να μιλάμε για την πρόκληση στην οποία υποβάλλονται οι νέοι για αυτοπροβολή. Εγω θυμάμαι τα λυκειακά χρόνια ως περίοδο γεμμάτη ανασφάλειες, άπειρο άγχος. με τις πανελλήνιες να σαμποτάρουν την όποια νεανική ανεμελιά και ένα τεράστιο ερωτηματικό για. το τι ακολουθεί μετά. Κρίνοντας από τα τέλεια χαμόγελα που είδα στο φράχτη του συγκεκριμένου σχολικού γηπέδου στη Χαβάη, αν είναι να πιστέψω αυτό το στιγμιαίο αποτύπωμα στον χρόνο, για κάποιους αυτή η περίοδος είναι πολύ πιο χαρούμενη και καταφέρνουν να εκτιμήσουν το δώρο της νιότης στη σωστή στιγμή και όχι ετεροχρονισμένα.
Στην έρευνά μου πέτυχα ελάχιστα ελληνικά site που να περιέχουν ουσιαστικές πληροφορίες για την Χαβάη. Στο youtube δεν βρίσκω βίντεο με συμπατριώτες backpackers να τσιρίζουν » Είμαστε στην ΧΑΒΑΗ για 48 ΩΡΕΣ! Και θα σας δείξουμε τα ΠΕΝΤΕ πράγματα που οπωσδήποτε πρέπει να κάνετε στο ΜΑΟΥΙΙΙ!!!!!!»( αν και όσο και αν με κουράζουν τα σχετικά ‘σπιτικά’ βίντεο με νεανικές φατσούλες και άπειρα drone shots, ξέρω βαθιά μέσα μου ότι αν ήμουν 20κάτι αντί για 40κάτι θα είχα ήδη γυρίσει τουλάχιστον μία ντουζίνα αντίστοιχα σε αυτές τις διακοπές ελπίζοντας σε view ). Ομολογώ ότι την ψωνίζω ελαφρώς. Πάνω από όλα όμως νιώθω πραγματικά ευλογημένος που αυτές τις σχεδών δύο εβδομάδες έζησα κάτι το τόσο μοναδικό.
