Βουλγαρία Νεσέμπαρ- Βουλγαρία

[kalspiros]

Ξεκαθάρισμα συρταριών. Πλέον τόσοι ταξιδιωτικοί οδηγοί δεν μου χρειάζονται, έχω το forum. Κατά την διάρκεια λοιπόν της εκκαθάρισης έπεσα σε ένα άρθρο του «Γεωτρόπιο» τεύχος 216 29/05/2004 του Γιώργου Παντούλα για μια πόλη της Βουλγαρίας που μου άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις. Το Νεσέμπαρ. Αντί λοιπόν απλώς να το διαβάσω και μετά να το πετάξω, το αντιγράφω εδώ για να διασωθεί (άλλωστε ήθελα να ξανά θυμηθώ λίγο το τυφλό σύστημα!! Πάμε: )

Περίπου 35 χλμ. βόρεια του Μπουργκάζ, στο δρόμο προς τη Βάρνα, μια πινακίδα προς τα δεξιά δείχνει τη διασταύρωση προς τη Νεσεμπάρ. Λίγα χιλιόμετρα ακόμα και να τα πρώτα σπίτια από το νέο τμήμα της πόλης, που δεν παρουσιάζει κανένα ενδιαφέρον και μάλλον μπορεί να χαρακτηριστεί άσχημο. Εδώ μένουν περίπου 4.000 από τους 7.000 κατοίκους της Νεσέμπαρ. Οι υπόλοιποι είναι κάτοικοι της παλιάς πόλης. Αμέσως μετά τα τελευταία κτίρια της απρόσωπης τσιμεντούπολης αρχίζει η μήκους 300 μέτρων στενή λωρίδα γης που ενώνει τη μικρή χερσόνησο της Μεσημβρίας με την ενδοχώρα. Τα 300 αυτά μέτρα είναι κάτι σαν μι μηχανή του χρόνου. Καθώς τα διασχίζω, αισθάνομαι να ταξιδεύω αιώνες πίσω. Αυτή ακριβώς η πρώτη εικόνα της Μεσημβρίας μου θύμισε έντονα τη Μονεμβασιά. Η πανάρχαια ναυτική πολιτεία της Μαύρης Θάλασσας και η μεσαιωνική καστροπολιτεία του Μοριά έχουν πάρα πολλά κοινά σημεία.

Σε κάθε γωνία αυτού του τόπου υπάρχει ένα κομμάτι Ελλάδας. Ακόμη και στις καρδιές των ανθρώπων που το κατοικούν. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στην Μεσημβρία το ποσοστό αυτών που μιλάνε ελληνικά είναι το μεγαλύτερο από κάθε άλλη περιοχή της Βουλγαρίας. Ακόμη και το μικρό γραφείο του Βουλγαροελληνικού Συνδέσμου Μεσημβρίας επιβεβαιώνει την πανάρχαια σχέση της πόλης με τη μακρινή Ελλάδα.

Προτού συνεχίσω να σημειώσω ότι στην κεντρική πλατεία του χωριού είχα πετύχει Βούλγαρους να ψήνουν στις ψησταριές τους ακούγοντας Μητροπάνο σε εκκωφαντική ένταση.

(πηγή:«Γεωτρόπιο» τεύχος 216 29/05/2004 Γιώργος Παντούλας)

 

[SPROM]

Πολύ ενδιαφέρον άρθρο! Έχει και συνέχεια;;

 

[kalspiros]

Η Μεσημβρία είναι μια από τις αρχαιότερες πόλεις όχι μόνο των Βαλκανίων, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης! Η στρατηγική και φυσικά οχυρή θέση της μικρής χερσονήσου στο βόρειο άκρο του κόλπου του Μπουργκάζ λειτούργησε ως πόλος έλξης στις ντόπιες θρακικές φυλές. Από την πρώιμη εποχή του Χαλκού (2η χιλιετία π.Χ.) οι πρώτοι κάτοικοι είχαν εγκατασταθεί εκεί, δημιουργώντας τον πρώτο οικισμό, ο οποίος πολύ γρήγορα μεταβλήθηκε σε πόλη. Ονομάστηκε Μελσάβρια προς τιμήν της θρακικής θεάς Μέλσα, προστάτιδας της πόλης.

Λίγους αιώνες αργότερα, το 510 π.Χ., έφτασαν στην περιοχή οι πρώτοι Έλληνες άποικοι. Σε αντίθεση με τις άλλες ελληνικές αποικίες, που ξεφύτρωναν η μια μετά την άλλη στα δυτικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας από τους Ίωνες της Μιλήτου, στη Μελσάβρια οι νεοαφιχθέντες ήταν Δωριείς. Με τη σειρά τους αναγνώρισαν την αξία της φυσικής οχύρωσης της χερσονήσου και εγκαταστάθηκαν εκεί χωρίς να δημιουργηθούν προβλήματα με τους ήδη υπάρχοντες κατοίκους. Σύμφωνα με τις συνήθειες τους οι Δωριείς οχύρωσαν την πόλη με περιμετρικό τείχος και ενίσχυσαν το λιμάνι και τον μήκους 300 μέτρων στενό ισθμό που ενώνει τη χερσόνησο με την ενδοχώρα. Το όνομα της πόλης αλλάζει την ίδια περίοδο σε Μεσημβρία.

Πολύ γρήγορα το λιμάνι της Μεσημβρίας αναπτύσσεται και γίνεται ο βασικός ανταγωνιστής του λιμανιού της ιωνικής Απολλωνίας; (της σημερινής Σωζόπολης), που βρίσκεται ακριβώς απέναντι, στο βόριο άκρο του κόλπου του Μπουργκάζ. Και οι δύο για αιώνες ανταγωνίζονταν για τον έλεγχο του θαλάσσιου εμπορίου στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.

Το 72 π.Χ. έφτασαν στην περιοχή οι ρωμαϊκές λεγεώνες και η Μεσημβρία ακολουθεί την τύχη των υπόλοιπων ελληνικών πόλεων της Μαύρης Θάλασσας. Πέφτει στα χέρια των Ρωμαίων και εγκαθίσταται εκεί φρουρά. Οι νέοι κύριοι της Μεσημβρίας δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στην πόλη, πέρα από τη σπουδή τους να αρπάξουν ό,τι πολύτιμο βρήκαν εκεί και έτσι σύντομα χάνει την παλιά της αίγλη και μετατρέπεται σε μια ασήμαντη, μικρή πόλη της αχανούς αυτοκρατορίας.

Όμως από τις πρώτες δεκαετίες του 4ου αιώνα μ.Χ. σχεδόν αμέσως μετά την ίδρυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η Μεσημβρία αρχίζει και πάλι να αναπτύσσεται. Οι Βυζαντινοί αναγνώρισαν τη στρατηγική της θέση και μετατρέπουν το λιμάνι της σε μεγάλη ναυτική βάση! Τα τείχη της πόλης επισκευάζονται και ενισχύονται. Η ζωή σιγά σιγά βρίσκει και πάλι τους παλιούς της ρυθμούς και πέρα από στρατιωτικό κέντρο, η Μεσημβρία γίνεται εμπορικό, ναυτικό αλλά και θρησκευτικό κέντρο στην περιοχή αυτή της Μαύρης Θάλασσας. Το 680 μ.Χ. η πόλη ορίζεται έδρα επισκόπου.

Την ίδια ιστορική περίοδο στην χερσόνησο των Βαλκανίων γίνονται μεγάλες φυλετικές ανακατατάξεις. Νέες φυλές νομάδων από την ανατολική Ασία φτάνουν στην περιοχή. Ανάμεσά τους και οι Πρωτοβούλγαροι, οι οποίοι εγκαθίστανται αρχικά στην ενδοχώρα. Οι πλούσιες ελληνικές πόλεις των παραλίων λειτουργούν ως πόλος έλξης για τους Βούλγαρους και πολύ σύντοα αρχίσαν οι διαμάχες με τους Βυζαντινούς, που οδήγησαν τελικά σε μακροχρόνιους πολέμους. Το 812 μ.Χ. η Μεσημβρία έπειτα από πολιορκία καταλαμβάνεται από το διαβόητο ηγεμόνα Κρούμμο. Η πόλη λεηλατήθηκε και τεράστιες ποσότητες από πλούσια λάφυρα περνάνε στα χέρια των κατακτητών της. Όμως το πολυτιμότερο από αυτά ήταν η μυστική, έως τότε, συνταγή για την παρασκευή το περίφημου «υγρού πυρός» των Βυζαντινών, του πιο φοβερού όπλου της εποχής. Από τον 7ο αιώνα μ.Χ. στα βουλγαρικά χρονικά η Μεσημβρία είχε αρχίσει να αναφέρεται με τη σλάβικη ονομασία Νεσέμπαρ, η οποία διατηρείται έως και σήμερα.


(πηγή:«Γεωτρόπιο» τεύχος 216 29/05/2004 Γιώργος Παντούλας)

 

[kalspiros]

Πενήντα χρόνια αργότερα, το 864 μ.Χ., ο Βούλγαρος βασιλιάς Βόρις Α’ αναγκάζεται να επιστρέχει τη Μεσημβρία στους Βυζαντινούς. Όμως πολύ σύντομα θα την καταλάβουν και πάλι οι Βούλγαροι με τον Συμεών. Στην περίοδο τους Δεύτερου Βουλγαρικού Βασιλείου η πόλη αλλάζει συνεχώς χέρια ανάμεσα στους Βούλγαρους και τους Βυζαντινούς, για να κατλήξει τελικά στους πρώτους. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του τσάρου Ιβάν Αλεξαντούρ (1331-1371) η Μεσημβρία βίνεται και πάλι ένα από τα σηματνικότερα κέντρα της Βουλγαρίας και το σημαντικότερο λιμάνι της χώρας στην Μαύρη Θάλασσα.

Οι σταυροφόροι του Αμεδαίου Δ’ της Σαβοΐας καταλαμβάνουν τη Μεσημβρία το 1366 και την επιστρέφουν στους Βυζαντινούς. Το 1452, ένα χρόνο πριν από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, η πόλη πέφτει στα χέρια των Τούρκων, που εκείνη την αποχή εξαπλώνονταν στα Βαλκάνια με ραγδαίους ρυθμούς. Αμέσως μετά την κατάκτηση της Μεσημβρίας τα τείχη και οι οχυρώσεις της καταστρέφονται. Ο νέος κατακτητής θα μείνει στη Βουλγαρία για περίπου 500 χρόνια!

Κατά το Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1828 οι κάτοικοι της Μεσημβρίας επαναστάτησαν εναντίον των Τούρκων και με τα πλοία τους συμμετείχαν ενεργά στης θαλάσσιες επιχειρήσεις. Όμως μετά την υπογραφή ειρήνης ανάμεσα στους εμπολέμους και για το φόβο των αντιποίνων, οι περισσότερες πλούσιες οικογένειες της πόλης – κυρίως Ελλήνων- μάζεψαν τα υπάρχοντά τους και μετακόμισαν στην Οδησσό της Ρωσίας. Από τότε αρχίζει και η οικονομική παρακμή της πόλης.

Μετά την απελευθέρωση της Βουλγαρίας από τον τουρκικό ζυγό και με τη ραγδαία ανάπτυξη των μεγάλων κοντινών λιμανιών της Βάρνας και του Μπουργκάζ, η εμπορική κίνηση στο λιμάνι της Μεσημβρίας σχεδόν μηδενίζεται. Η μικρή πόλη μετατρέπεται σε αλιευτικό κέντρο. Το 1956 η UNESCO ανακηρύσσει την παλιά πόλη της Μεσημβρίας διατηρητέα για την αρχαιολογική και αρχιτεκτονική της κληρονομιά.

Ο θρύλος λέει πως κατά το Μεσαίωνα μέσα στα τείχη της Μεσημβρίας υπήρχαν περισσότερες από 40 εκκλησίες! Έδρα επισκόπου από τον 7ο αιώνα, η πόλη πολύ γρήγορα έγινε σημαντικό θρησκευτικό κέντρο της περιοχής. Στα χρονικά της εποχής, άλλα και στα επίσημα αρχεία της πόλης που διασώθηκαν, αναφέρονται με λεπτομέρειες τα στοιχεία των δωρητών και ευεργετών που με τις προσφορές τους βοήθησαν στο κτίσιμο των εκκλησιών.

Δέκα από τις εκκλησίες αυτές άντεξαν στο πέρασμα του χρόνου, αλλά και στις καταστροφές που χτύπησαν τη Μεσημβρία στην πολυτάραχη ιστορική της πορεία. Χρονολογικά καλύπτουν ολόκληρο το φάσμα από την πρωτοχριστιανική περίοδο έως και το 14ο αιώνα και εκτός από την παλιά επισκοπική έδρα, τη βασιλική της Αγίας Σοφίας, όλες οι άλλες διατηρούνται σε θαυμάσια κατάσταση. Η εξωτερική διακόσμηση των εκκλησιών της πόλης αποτελεί τη χαρακτηριστική τους αισθητική ιδιαιτερότητα. Στους πέτρινους τοίχου έχουν ενσωματωθεί με μοναδικό τρόπο διακοσμητικά στοιχεί που χρονολογούνται από το 10ο έως και το 14ο αιώνα και κάνουν τα κτίρια αυτά να συγκροτούν μια πρωτότυπη ομάδα μεσαιωνικής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής.


(πηγή:«Γεωτρόπιο» τεύχος 216 29/05/2004 Γιώργος Παντούλας)

 

[kalspiros]

Αμέσως μετά την πύλη της παλιάς πόλης της Μεσημβρίας η πλακόστρωτη οδός Μιτροπολίτσκα οδηγεί σε μια μικρή, καταπράσινη πλατεία. Στο κέντρο της δεσπόζει η πανέμορφη βυζαντινή εκκλησία του Παντοκράτορα, κτισμένη το 14ο αιώνα. Το κτίριο διατηρείται σε άριστη κατάσταση και το εξωτερικό του έχει τη χαρακτηριστική διακόσμηση των εκκλησιών της πόλης. Στο εσωτερικό λειτουργεί γκαλερί με βυζαντινές και βουλγαρικές εικόνες και αγιογραφίες, ένα θέμα που δένει με το χώρο. Διαγώνια απέναντι στον ίδιο δρόμο τραβάει αμέσως το βλέμμα η μικρότερη αλλά επίσης θαυμάσια διατηρημένη εκκλησία του Αϊ- Γιάννη του Βαπτιστή. Είναι σταυροειδής με τρούλο, όπως και ο Παντοκράτορας, κτισμένη το 10ο αιώνα. Σήμερα αποτελεί τμήμα του αρχαιολογικού μουσείου της Μεσημβρίας και φιλοξενεί βυζαντινά και μεσαιωνικά εκθέματα.

Περπατώντας στα γραφικά πλακόστρωτα δρομάκια της πόλης διαπίστωσα πως σε όποιο σημείο και αν βρισκόμουν, στο οπτικό μου πεδίο υπήρχε πάντα μια ή και περισσότερες εκκλησίες!

Σχεδόν στο κέντρο της χερσονήσου βρίσκεται η πρώτη μητρόπολη της Μεσημβρίας, η Αγία Σοφία. Πρόκειται για την παλαιότερη εκκλησία της πόλης, μια μεγαλόπρεπη τρίκλιτη βασιλική, κτισμένη τον 5ο αιώνα! Από το εντυπωσιακό σε μέγεθος κτίριο σήμερα σώζονται μόνο οι τρεις εξωτερικοί τοίχοι και οι πλευρικές κιονοστοιχίες με τις καμάρες που χώριζαν εσωτερικά τα κλίτη.

Η νέα μητρόπολη είναι επίσης μεγάλη τρίκλιτη βασιλική, αφιερωμένη στον Άγιο Στέφανο. Η κατασκευή της άρχισε το 10ο αιώνα και ολοκληρώθηκε το 12ο.

Τα στενά πλακόστρωτα δρομάκια της Μεσημβρίας, με τη μοναδική τους ατμόσφαιρα, μεταφέρουν τον επισκέπτη της μικρής καστορπολιτείας σε άλλες εποχές. Τότε που το σιωπηλό σήμερα λιμάνι της ήταν γεμάτο ζωντάνια και πλεούμενα που ταξίδευαν σ’ ολόκληρη τη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο. Τότε που πραμάτειες και πλούτο από κάθε γωνία της Γης έφταναν εκεί και γέμιζαν τα ταμεία των καραβοκύρηδων και των εμπόρων. Ο πλούτος αυτός ξαίνεται στα μοναδικά αρχοντικά της πόλης, χαρακτηριστικά δείγματα της βουλγαρικής αρχιτεκτονικής των 18ου και 19ου αιώνων στις παραλιακές πόλεις της Μαύρης Θάλασσα. Πέτρινοι τοίχοι για το ισόγειο με μικρά παράθυρα και ξύλινη κατασκευή για τον πρώτο όροφο με μπαλκόνια, χαγιάτια και μεγάλα παράθυρα, τα αρχοντικά αυτά θυμίζουν μικρά κάστρα. Σήμερα 60 από τα αρχοντικά αυτά έχουν αναπαλαιωθεί στην αυθεντική τους μορφή και αποτελούν πραγματικά στολίδια της πόλης.

Δεξιά της πύλης των τειχών βρίσκεται το αρχαιολογικό μουσείο της Μεσημβρίας. Στην αυλή του υπάρχουν αρχαία ελληνικά κιονόκρανα και μαρμάρινα ανάγλυφα από κτίρια των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων. Στα εκθέματα του μουσείου περιλαμβάνονται αξιόλογε συλλογές κεραμικών, νομισμάτων, χρυσών κοσμημάτων, αφιερωμάτων στους θεούς της πόλης και αγαλμάτων. Το πιο αξιόλογο από τα τελευταία είναι ένα μικρό αγαλματίδιο της Εκάτης (θεάς της μαγεία, του σκότους και την γονιμότητας). Αναπαριστά τις τρεις όψεις της θεάς και χρονολογείται από το 2ο αιώνα π.Χ. η λατρεία της Εκάτης φαίνεται πως ήταν ιδιαίτερα εξαπλωμένη στην Μεσημβρία. Το γεγονός επιβεβαιώνει ένα ανάγλυφο αφιέρωμα των στρατηγών της πόλης με το οποίο ευχαριστούν τη θεά για την εύνοιά της. Στο υπόγειο του μουσείου φιλοξενείται συλλογή εικόνων των 16ου και 17ου αιώνων, καθώς και ένας εντυπωσιακός ξυλόγλυπτος επισκοπικός θρόνος του 18ου αιώνα.

Το καλοκαίρι είναι η εποχή που η Μεσημβρία ζωντανεύει, αφού ο τουρισμός είναι η βασική πηγή εισοδήματος για τους κατοίκους της. Δεκάδες μπαράκια, εστιατόρια, καφέ και μαγαζιά με σουβενίρ υπάρχουν σε κάθε γωνιά μέσα στον περιορισμένο χώρο της παλιάς πόλης! Μικρά ξενοδοχεία και οικογενειακές πανσιόν ανοίγουν για να φιλοξενήσουν ένα μέρος των επισκεπτών που προτιμούν να μείνουν εκεί, αποφεύγοντας τα άχαρα, απρόσωπα τουριστικά συγκροτήματα που έχουν φυτρώσει σαν μανιτάρια στις μεγάλες αμμουδερές παραλίες στα βόρεια και νότια της χερσονήσου. Η καλύτερη εποχή για να επισκεφθεί κάποιος τη Μεσημβρία είναι ο Ιούνιος και αργότερα ο Σεπτέμβριος. Το χειμώνα τα πάντα ησυχάζουν και η πόλη δίνει την εικόνα έρημης πολιτείας.

[…]


(πηγή:«Γεωτρόπιο» τεύχος 216 29/05/2004 Γιώργος Παντούλας)

 

[PopiTzil]

Το Νεσέμπερ είναι τέλειο!!! Είχα πάει πριν αρκετά χρόνια, διακοπές καλοκαίρι. Γραφικό, ήρεμο σαν να είσαι σε νησάκι...καλές παραλίες(όχι σαν της Χαλκιδικής βέβαια).Έχει κάτι τεράστια ξενοδοχειακά συγκροτήματα, αν και προσωπικά προτιμώ κάτι πιο απλό και ήρεμο Εκεί είχα δει πρώτη φορά να κάνουν βόλτα με άλογα στην παραλία...απλά υπέροχοοοοο. Αν φτάσεις μέχρι εκεί πάνω αξίζει να πας!!

 

[kalspiros]

Αν φτάσεις μέχρι εκεί πάνω αξίζει να πας!!

μια πόλη της Βουλγαρίας που μου άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις. Το Νεσέμπαρ.

Προτού συνεχίσω να σημειώσω ότι στην κεντρική πλατεία του χωριού είχα πετύχει Βούλγαρους να ψήνουν στις ψησταριές τους ακούγοντας Μητροπάνο σε εκκωφαντική ένταση.

οι φωτό, δικές μου...

 

[PopiTzil]

Μην βάζεις το μαχαίρι πιο βαθιά....έχω χάσει τις φώτο από Νεσέμπερ
Ωραίες οι φώτο σου!!

 

[dmdoc]

Πραγματικά οι κεντρικοί δρόμοι που ξεκινούν από την κύρια είσοδο στο νησί,το καλοκαίρι θυμίζουν τα στενά των αιγαιοπελαγίτικων νησιών,χωρίς την αντίστοιχη αρχιτεκτονική βέβαια.Και αν περιπλανηθείς λίγο απόμερα,στα μικρότερα στενά,οι άνθρωποι που κάθονται στις πόρτες των σπιτιών τους και κάνουν χάζι τους τουρίστες,μόλις ακούσουν ελληνικά κυριολεκτικά ορμούν πάνω σου.Έχουν τρομερή λαχτάρα για ότι τους συνδέει με την μαμά πατρίδα.Και αν διαθέτεις και λίγη υπομονή,θα διηγηθούν ολόκληρες ιστορίες για τα όσα έχουν τραβήξει στον τόπο αυτό-γιατί είναι Έλληνες.Το φοβερό όμως είναι να ακούς και για την αδιαφορία από την πατρίδα τους,που όχι μόνο τους έχει παρατημένους και ξεχασμένους,αλλά και τα παιδιά τους που μετοίκησαν στην Ελλάδα,τα αντιμετωπίζουν ως Βούλγαρους

 

[Suis]

Το Νεσέμπερ είναι τέλειο!!! Είχα πάει πριν αρκετά χρόνια, διακοπές καλοκαίρι. Γραφικό, ήρεμο σαν να είσαι σε νησάκι...καλές παραλίες(όχι σαν της Χαλκιδικής βέβαια)

Η "θάλασσα" όμως είναι ΤΡΑΓΙΚΗ.Γι'αυτό περνάς την περισσότερη ώρα σου στην πισίνα...

 

[PopiTzil]

Τραγικές δεν θα τις έλεγα...τουλάχιστον αυτές που πήγα εγώ, απλά δεν ήταν αυτό που έχουμε συνηθίσει. Μια χαρά κάναμε τα μπάνια μας στη θάλασσα!!

 

[Suis]

Και τις 3 φορές που έχω πάει Μαύρη θάλασσα,τα νερά ήταν θολά,θεόζεστα και με πολλά υδρόβια όντα(τσούχτρες,ζελεδάκια,πες τα όπως θέλεις).Οπότε αναγκαστικά μέναμε πισίνα....οι παραλίες βέβαια καμία σχέση