Γιαννης Σαρτο
Member
- Μηνύματα
- 133
- Likes
- 1.116
- Επόμενο Ταξίδι
- Χαβάη
- Ταξίδι-Όνειρο
- Μαγαδασκάρη
Κόστα Ρίκα 2018
Επισκεφτέιται και το blog μου αν θέλετε
Κόστα Ρίκα 2018
Στο Λονδίνο όπου ζω και εργάζομαι τα τελευταία έξι χρόνια, η μικρή χώρα της Κεντρικής Αμερικής με το πιασάρικο όνομα ( «η πλούσια ακτή» στα ισπανικά» ) αποτελεί ιδιαίτερα δημοφιλη προορισμό και για αρκετό καιρό οι πάντες γύρω μου έμοιαζε είτε να έχουν πάει είτε να ήταν στο παρα πέντε να την επισκεφτούν. Εδώ στην Αγγλία άλλωστε η έννοια των διακοπών συνεπάγεται πάντοτε διαφυγή στο εξωτερικό. Υπάρχει καλή αεροπορική συνδεσιμότητα με τα περισσότερα σημεία του πλανήτη και η τσέπη των περισσοτέρων σηκώνει απόδρασεις εκτός συνόρων, ευνοημένοι και από την καλή ισοτιμία αγγλικής λίρας με τα υπόλοιπα διεθνή νομίσματα. Γενικότερα πάντως ο οποιοσδήποτε ευρωπαίος τουρίστας που έχει ξανοιχτεί και θέλει να εξευρενήσει την ισπανόφωνη αμερική βρίσκει στην Κόστα Ρίκα μία εύκολη εισαγωγή: ένα μέρος που το χαρακτηρίζει η ασφάλεια, η ευημερία και το μοναδικό φυσικό κάλλος.
«Βιοποικιλότητα» είναι παραδόξως η λέξη κλειδί εδώ και σε αυτό της το χαρακτηριστικό έχει βασίσει η χώρα ολόκληρη την τουριστική της καμπάνια για δεκαετίες. 51% του εδάφους της είναι τροπικό δάσος, το ένα τέταρτο έχει ανακυρηχθεί προστατευμένη περιοχή από την κυβέρνηση. Διανύοντας την από άκρη σε άκρη, μπορεί κάποιος να βιώσει 12 διαφορετικές κλιματικές ζώνες εντός των οποίων υπάρχουν πολλαπλά οικοσυστήματα.
Δεν λείπουν και άλλες μικρές λεπτομέρειες που κάνουν τη Κόστα Ρίκα να ακούγεται ελκυστικά διαφορετική. Ιδού ένα έθνος που δεν έχει στρατό από επιλογή μιας και στη συνταγματική της αναθεώρηση του 1948 αποφασίστηκε να καταργηθεί από την κυβέρνηση. Συχνά αποκαλείται η Ελβετία της κεντρικής αμερικής και όλα αυτα σε μία γωνιά του πλανήτη που μέχρι την αλλαγή του αιώνα ήταν περισσότερο γνωστή για διδακτορικά καθεστώτα και ενδημική βία.
Ταξίδεψα και εγώ λοιπόν από το Λονδίνο στο Σαν Χοσέ με πτήση της κολομβιανής AVIANCΑ (με ενδιάμεση στάση στη Μποκοτά ) πίσω στον Φεβρουάριο του 2018. Πέρασα εκεί μόλις 8 μέρες και επικεντρώθηκα σε τρεις προορισμούς : Monteverde, Arenal και στο παραλιακό θέρετρο Manuel Antonio. Την τελευταία μέρα η πτήση της επιστροφής μου αναχωρούσε στις 3 π.μ (!) όποτε και επέλεξα μία μονοήμερη ξενάγηση της πρωτεύουσας με τη αρωγή τοπικού τουριστικού γραφείου πριν καταφύγω στο αεροδρόμειο για μερικές ώρες πολύ άβολου ύπνου στα πατώματα του προ της επιβίβασης μου.
ARENAL : Πρώτος μου σταθμός το μικρό χωριό La Fortuna στην επαρχία Αλαχουέλα. Ο οικισμός αποτελείται από μία ευχάριστη πλατεία στο κέντρο του όπου μικρά παιδιά παίζουν ανέμελα ενώ οι ενήλικες περνάνε το χρόνο τους συζητώντας και επιβλέποντας τα. Είναι αρκετά εύκολο να προσεγγίσεις τα σημεία ενδιαφέροντος από εκεί, είτε αυτόνομα νοικιάζοντας αμάξι είτε με την βοήθεια των πάμπολλων διαθέσιμων τουριστικών γραφείων. Θα βρείτε διάφορους τουριστικούς πράκτορες στεγασμένους είτε σε υπάιθρια stands είτε σε ισόγεια γραφεία εντός κτιρίων και όλοι τους προσφέρουν πανομοιότυπες εξορμήσεις στα αξιοθέατα της περιοχής.
Το κωνικού σχήματος ηφαίστειο Arenal το οποίο βρίσκεται σε φάση ‘ξεκούρασης’ επί του παρόντος δεσπόζει στον ορίζοντα. Πέρα από τις αιωνόβιες θέες που αυτό προσφέρει, πλαισιώνεται από την μεγαλύτερη λίμνη της χώρας με το ίδιο όνομα. Σε μικρή απόσταση βρίσκεται επίσης ο καταρράκτης Rio Fortuna (στα πολύ δροσερά νερά του οποίου μπορεί κανείς να κολυμπήσει) και ένας επισκέψιμος εθνικός δρυμός γεμμάτος αερογέφυρες. Το ηφαίστειο δεν είναι προσβάσιμο, δεν προσφέρονται πεζοπορίες γύρω από τον κρατήρα του ή κάτι αντίστοιχο. Περισσότερο λειτουργεί σαν ένας κοιμησμένος γίγαντας, ένα ορόσημο που προκαλέι δέος και σεβασμό στα στοιχεία της φύσης και που σου υπενθυμίζει ότι βρίσκεσαι στους τροπικούς.
Θυμάμαι ότι μετά την μονοήμερη ξενάγηση πήγαμε να κολατσίσουμε σε ένα τυχαίο εστιατόριο ( συμπεριλαμβανόταν ημιδιατροφή στο tour ) λίγο έξω από το χωριό. Καθώς αναμέναμε το φαγητό μας και συζητούσα με μία οικογένεια καναδών που συμμετείχανε στο ίδιο γκρουπ, προσγειώνεται σε ένα κλαδί ακριβώς δίπλα μου ένα Τουκάν, ένα πανέμορφο πτηνό με εντυπωσιακά φτερά (τελευταία φώτο στο τέλος του κειμένου) και τεράστιο κίτρινο ράμφος.Οι αναλογίες και οι χρωματισμοί είναι όλα τόσο έντονα που σχεδών νομίζεις ότι πρόκειται για καρτούν. Ήταν όντως τόσο αναπάντεχο ένα πλάσμα τόσο παραδείσιο να τσιμπολογάει καρπούς τόσο κοντά σου που σχεδών το άγγιζες.
Επόμενος σταθμός το MONTEVERDE όπου και μένω στην αδιάφορη μα επαρκής στις υπηρεσίες της Santa Elena. Επισκέφτηκα το περήφημο Monteverde Cloud Forest Biological Reserve ( ενδιαφέρον ορισμός! «Απόθεμα» τροπικού δάσους ) όπου και πραγματοποίησα πεζοπορία με την βοήθεια τουριστικού οδηγού τον οποίο κλείνεις στην είσοδο. Πρόκειται για εύκολη διαδρομή την οποία μπορεί κανείς θεωρητικά να επιχειρήσει και μόνος του όμως η παρουσία του ΚοσταΡικανού κάνει τη διαφορά διότι θα παύσετε στις σωστές στιγμές και θα παρατηρήσετε τι συμβαίνει γύρω σας με τα κυάλια ή τον γενικότερο εξοπλισμό που αυτός παρέχει. Συμβάλλει λοιπόν με την αναντικατάστατη πείρα του, αναγνωρίζοντας τα κελάηδισμά και ξέροντας σε ποιό κλαδί και πότε να εστιάσει. Στην πύλη της εισόδου, καθώς περιμένω το λεωφορείο της επιστροφής, μία ομάδα από μικρά θηλαστικά παντελώς άγνωστα στα δικά μου μάτια τριγυρίζουν ανέμελα ψάχνοντας για τροφή. Μετά από έρευνα στο δυαδίκτιο μαθάινω ότι ονομάζοντα Coatimundi ή Κοάτι, ένα είδος λατινοαμερικάνικου ρακούν.
Συνεχίζω την επόμενη οδικώς από το Monteverde στο Manuel Antonio οπότε και σε κάποια στιγμή της διαδρομής περνάμε από τον ποταμό TARCOLES, διάσημο υδροβιότοπο κροκοδείλων. Ο επισκέπτης μπορεί να σταματήσει το αμάξι του στη γέφυρα και να θαυμάσει/φρικάρει από την θέα των αμφίβιων θεριών που έιναι σχεδών πανταχού παρόντα. Πράγματι, το αδιαχώρητο συνέβαινε και όταν πέρασα από το σημείο και εγώ. Διόργανωνονται βαρκάδες από τοπικά τουριστικά πρακτορεία, κάτι που στο δικό μου μυαλό αγγίζει τα όρια της παράνοιας.
MANUEL ANTONIO : Υπάρχουν δύο διαφορετικοί οικισμοί σε μικρή απόσταση οι οποίοι προσφέρουν και μία αρκετά διαφορετική εμπειρία της περιοχής: μία επιλογή η μικρή πόλη Quepos και μία δεύτερη, ένα συγκρότημα μερικών ξενοδοχείων που συνορεύει το πάρκο του Manuel Antonio όπου και επέλεξα να μείνω. Δεν δύνανται πολλές δραστηριότητες για να πραγματοποιήσει κανείς στο Quepos αλλα υπάρχουν τράπεζες, σουπερ μαρκετ , φούρνοι και περισσότερα καταλύματα και εστιατόρια από ότι στον δεύτερο οικισμο. Λεωφορείο συνδέει τα δύο και η διαδρομή διαρκεί μισή ώρα. Την δεύτερη μέρα μου εκεί, πραγματοποίησα πεζοπορία εντός του εθνικού πάρκου ακολουθόντας μία σχεδών ευθεία πορεία μέχρι την καρποσταλική παραλία. Κάποιοι κοιμισμένοι βραδύποι ( ένα διάσημα τεμπέλικο και ανεπαίσθητα χαμογελαστο θηλαστικό που έχει μετατραπεί σε σήμα κατατεθέν της χώρας) παρόντες στα δέντρα αλλά και άλλα ενδιαφέροντα είδη, όπως μωράκια νυχτερίδες (που παρατηρήσαμε μέσω του ειδικού μεγεθυντικού φακού/τηλεσκοπίου ειδικού σκοπού του ξεναγού μας- χωρίς τέτοιες συσκευές πάιζει να μην δείτε και πολλά ) αλλά και πολλά μα πάρα πολλά μαϊμουδάκια.
Να αναφέρω εδώ ότι οι συγκεκριμένες πέντε έξι φωτογραφίες που ακολουθούν ίσως να εντυπωσιάζουν με την κοντινή απόσταση με το θέμα τους αλλα θα πρέπει να ομολογήσω ότι είναι αποτέλεσμα ενός τρικ που μας έδειξε ο ξεναγός μας όπου και τοποθετούσα τον φακό της φωτογραφικής μηχανής σε απευθείας επαφή με το σκόπευτρο του τηλεσκοπίου του και έτσι επιτευχθηκαν φωτογραφίες των μονίμων κάτοικων του δάσους δίχως να τους φοβίσουμε ή να διαταράξουμε την ηρεμία τους.
ΣΑΝ ΧΟΣΕ: Άσχημη αισθητικά η Κοσταρικανή πρωτεύουσα όπως άλλωστε και όλες οι αντίστοιχες των γειτονικών χωρών. Μία απρόσωπη και χαοτικά χτισμένη η τσιμεντούπολη με λίγα μόνο κτίρια, κυρίως ιστορικής φύσης να εμπεριέχουν την όποια αρχιτεκτική άποψη. Εξέχων παράδειγμα αποτελεί το όμορφο αλλά εκτός τόπου και χρόνου το κτίριο της όπερας της πόλης. Σχεδιασμένη πάνω στα πρότυπα της αντίστοιχης του Παρισιού, μοιαζει ξένη με τον γενικότερο καραϊβικό παλμό της πόλης και υπερβολικά φτιασιδωμένη. Παρόλα αυτά αποτελεί έμπρακτη ένδειξη στήριξης των τεχνών εκ μέρους των αρχών της χώρας και όταν κάποιος μαθαίνει περισσότερες λεπτομέρειες για την κατασκευή της, εντυπωσιάζει το γεγονός ότι ολοκληρώθηκε το 1897 (!) και μάλιστα ο τότε πρωθυπουργός της χώρας, Jose Joaquin Zeledon είχε επιβάλλει ειδικό φόρο στον καφέ για να χρηματοδοτήσει την κατασκευή του έργου.
Ανάμεσα στις φωτογενείς παραστάσεις της πόλης που κράτησα ήταν οι αρκετές καθολικές καλόγριες που τριγυρίζανε στους δρόμους της όπως και οι μαθητές λυκείων με τις ομοιόμορφες στολές τους, αν και αμφότερα πιθανότατα αποτελούν δειγματα ενός κοινωνικού συντηριτισμού που δεν ξέρω τι μπορεί να σηματοδοτεί για την καθημερινότητα των ανθρώπων εδώ.
Σαφώς πιο αξιομνημόνευτο το μουσείο Προκολομβιανού Χρυσού χτισμένο υπογείως σε αθέατες σχεδών εγκαταστάσεις. Με το που περάσαμε τις πύλες του, αρχικά θεώρησα ότι επρόκειται για σταθμό του μετρό. Μου πήρα λίγα δευτερόλεπτα να καταλάβω ότι δεν υπήρχε ανάγκη να ταξιδέψουμε για να φτάσουμε στον προορισμό μας αλλά ότι είμαστε ήδη εκεί. Γοητέυει το γεγονός ότι πολλά τεχνουργήματα αναπαριστούν άγρια ζώα της περιοχής όπως βατράχους, αλιγάτορες, τζάγκουαρ και αετούς. Την ημέρα της επίσκεψης μας λάμβανε επίσης χώρα και μία καλόγουστη έκθεση μοντέρνας τέχνης.
Πραγματοποιήσαμε επίσης μία σύντομη στάση στο μικρό σε μέγεθος μα εντούτοις συμπαθητικό Parque Nacional όπου μπορεί κανείς να δει ένα συμβατικό κεντρικό γλυπτό αφιερωμένο στην ανεξαρτησία των κρατών της κεντρικής Αμερικής. Πολύ πιο προτότυπα μου φανηκαν τα δημιουργήματα μίας προσωρινής έκθεσης άλλου γλύπτη που φαντάζομαι ότι έχουν απομακρυνθέι από τότε.
Ελαφρώς προβληματική έκανε την όλη εμπειρία η απαράδεκτη κίνηση στους δρόμους. Προσοχή σε αυτή τη λεπτομέρεια για όσους επιχειρήσετε κάποια δραστηριότητα την ημέρα της πτήσης σας: χρειαστήκαμε τουλάχιστον δύο ώρες κολλημένοι σε ένα ατέλειωτο βραδινό μποτιλιάρισμα στον αυτοκινητόδρομο που συνδέει την πόλη με το αεροδρόμειο ( φαινομενικά υπόθεση ρουτίνας εκεί).
Μία λεπτομέρεια που θα ήθελα να σχολιάσω είναι ότι το ταξίδι στη Κόστα Ρίκα δεν είναι ριψοκίνδυνη περιπέτεια. Ίσως και η ίδια η λέξη ‘περιπέτεια’ να είναι ακατάλληλη για αυτόν τον άριστα οργανωμένο και εν τέλει βατό προορισμό. Στο μυαλό των Ευρωπαίων τουριστών και ειδικά των Ελλήνων, το να ταξιδέψει κάποιος τόσο μακρυά είναι σαφώς μεγάλη υπόθεση ( στο αεροπλάνο ένιωθα σωστός ιντιάνα τζόουνς που αλωνίζει τον κόσμο! Ήμουν σαφώς πιο νηφάλιος στη πτήση της επιστροφής). Προσωπικά την περιπλάνηση μου στη χώρα την αισθάνθηκα απλή υπόθεση αν και σίγουρα βοήθησε το γεγονός ότι μιλάω ισπανικά. Για τους αμερικανούς για παράδειγμα που αποτελούν και την κύρια τουριστική αγορά της χώρας, ένα ταξίδι εδώ μοιάζει παρεμφερούς βαρύτητας με τα αντίστοιχα πακέτα διακοπών για τους βορειοευρωπάιους σε ελληνικά νησία ή στα Κανάρια. Δηλαδή απλά ενα εξωτικό μέρος με παραλίες για να σπάσεις τη ρουτίνα σου. Οι πιο εύποροι από αυτούς προχωρούν στην αγορά σπιτιών εδώ για εκτενέστερη διαμονή και συνταξιοδότηση.
Όσο για τον λαό της χώρας, οι ‘ticos'( παρατσούκλι που έχουν οι ίδιοι για τον εαυτό τους) είναι έμπειροι με τους τουρίστες και τις ανάγκες τους. Παραμένουν λατίνοι, απλοί, φιλικοί, ίσως περισσότεροι ήπιοι από όσο τους περιμένει κανείς. Εδώ δεν υπάρχει αυτή η larger-than-life εθνική προσωπικότητα που συναντά κανείς σε άλλες χώρες τις περιοχής. Ούτε παθιάρικους salsa χορούς και αισθησιακά λικνίσματα γοφών όπως οι Κολομβιανοί, ούτε αυταρέσκεια, τρομπέτες και ερωτισμό όπως οι Κουβανοί και οι Δομινικανοί. Οι ντόπιοι είναι εν τέλει ταπεινοί άνθρωποι, λειτουργικοί και πραγματιστές, ίσως περισσότερο Κύπριοι παρά Κρητικοί.
Στάση λεωφορείου στο Manuel Antonio
Ένιωσα συμπάθεια σε όλες τις στιγμές επαφής μεταξύ μας μιας ήταν πάντα ευγενέστατοι. Πολλοί εκφράζανε την επιθυμία να πάνε στις ΗΠΑ όχι λόγω οικονομικών αδιεξόδων αλλά γιατί αυτό μοιάζει να είναι η αυτονόητη φιλοδοξία οποιουδήποτε ζει νοτίως του Μεξικού σε αυτή την ήπειρο. Γενικότερα δεν υπήρχε πίεση να αγοράσεις σουβενίρ, να φάς σε εστιατόρια, να ξοδέψεις. Ο ξεναγός στο τελευταίο tour στην πόλη μας είπε ότι «όποιος θέλει να βρει δουλειά στην Κοστα Ρίκα βρίσκει» και όντως το ‘Κοσταρικανος πρόσφυγας’ είναι ανύπαρκτο σαν φραστικό σχήμα σε αντίθεση με τις γειτονικές Νικαράγουα, Γουατεμάλα, Ονδούρα και Ελ Σαλβαδόρ όπου η οικονομική & πολιτική ανασφάλεια και η υψηλή εγκληματικότητα ( ειδικά για τις δύο τελευταίες) αναγκάζουν μεγάλους αριθμούς ανθρώπων να επιχειρήσουν το ριψοκίνδυνο πέρασμα στο βορρά.
Όσο για τη γαστρονομία, δεν υπάρχει δυστηχώς τίποτα αξιομνημόνευτο να πει κανείς. Μοιάζει ακόμα ακατέργαστη ως και ψιλοανύπαρκτη η μαγειρική της παράδοση. Το casado για παράδειγμα, το πιο γνωστό τοπικό πιάτο σε γεμίζει μεν αλλά σε καμιά περίπτωση δεν συγκινεί τον ουρανίσκο. Τέσσερα συστατικά, ρύζι, φασόλια μαύρα, σαλάτα και κρέας, συνήθως βοδινό ή κοτόπουλο σε τέσσερα διαφορετικά τμήματα του πιάτου, σαν πίτσα κομμένη σε τεταρτημόρια. Ούτε καν μαγειρεμένα με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο όλα μαζί αλλά ξεχωριστά, το καθένα μοναχικό μέσα στην ανοστιά του. Καλύτερα να εστιαστείτε στα πολλά τροπικά φρούτα που υπάρχουν διαθέσιμα στα παντοπωλεία των οικισμών.
Casado (φώτο όχι δική μου)
Αυτά τα λίγα είδα εγώ, γνωρίζοντας καλά ότι υπήρχαν πολλά περισσότερα. Μία πρόκληση που προκύπτει όταν κάποιος σχεδιάζει ένα ταξίδι εδώ είναι ότι παρά το μικρό μέγεθος του κράτους, τις διάφορες επαρχίες του συνίσταται να τις ανακαλύψετε σε διαφορετικές εποχές. ΠΧ το tortugero όταν γεννάνε οι χελώνες από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώμβριο ( τον Ιούλιο ιδανικά) ενώ για όσους τους ενδιαφέρει η παρατήρηση αποδημιτικών πουλιών καλύτερα μετά τον Δεκέμβριο όταν επιστρέφουν. Ποικίλουν εν τέλει οι πιθανοί συνδυασμοί δραστηριοτήτων και μηνών.
Το δυνατό σημείο του τουριστικού πακέτου της χώρας ειναι η εγγύτητα με την άγρια φύση που προσφέρει στο επισκέπτη. Η Κόστα Ρίκα είναι μία από τις σπάνιες περιπτώσεις κράτους όπου η οικολογική συνείδηση μετατράπηκε σε εθνική και εξελίχθηκε στην πορεία σε μέγα διαφήμιση για την ίδια. Η μακροχρόνια επένδυση των αρχών στον φυσικό της πλούτο αποτέλεσε κύριο συστατικό της συνταγή της οικονομικής της επιτυχίας ( success story που λένε αφελώς και οι πολιτικοί στην Ελλάδα). Τουριστικοί οδηγοί μοιράζονταν μαζί μας αστεία για το πόσο θυμώνανε οι γονείς ή οι παπούδες τους με το πως ξαφνικά, ζώα που χρησιμοποιούσανε ως τροφή ή δεν τα υπολογίζανε και πολύ, έπρεπε τώρα να τους συμπεριφέρονται σαν τα οικογενειακα ασημικά, πολύτιμα κειμήλια που υπάρχουν μόνο για να τα θαυμάζεις και να τα σέβεσαι. Σε αντίθεση με άλλες χώρες με εντονότερη οικονομική δυσχέρια όπως η Ταϋλάνδη ή η Σρι Λάνκα, εδώ λείπει η αίσθηση εκμετάλλευσης των θηρίων από τους τουριστικούς μεσάζοντες. Δεν θα δείτε πάντως πολλά μεγαλόσωμα άγρια θηλαστικά που βρίσκει κανείς σε εθνικά πάρκα της Αφρικής ή του Αμαζονίου. Τα περισσότερα είδη τα οποία θα προσεγγίσετε θα είναι περισσότερο χουχουλιάρικα παρά απειλητικά: πουλιά με φανταχτερά φτερά, βραδύπους, μαϊμουδες, μικρά σπάνια έντομα, πεταλούδες, βατραχάκια και θηλαστικά τόσο μικρά και γλυκά που μπορείς να τα αγκαλιάσεις.
Η μικρή κεντροαμερικάνικη χώρα έχει καταφέρει λοιπόν να ξεχωρίσει στον οικολογικό τουρισμό (ecotourism ), μία νέα αντίληψη του τι εστί ταξιδεύω όπου επισκέπτες και παροχοί τουριστικών υπηρεσιών οφείλουν να συμβάλλουν στην συντήρηση της χλωρίδας και πανίδας, στη στήριξη των κοινοτήτων που ζουν από την επισκεψημότητα τους και στη προώθηση περιβαλλοντικής αγωγής. Με αυτό τον τρόπο απευθύνονται σε μία νέα γενιά τουριστών που θέλει ναι μεν να ανακαλύψει, να χαλαρώσει και να διασκεδάσει, ταυτόχρονα όμως μιλάει στις παρέες πολύ πιο φωναχτά για την κλιματική αλλαγή από ότι οι γονείς τους και καλά κάνει. Λαμβάνει χώρα λοιπόν μία επικρότηση προθέσεων και η Κόστα Ρίκα αν και δεν αποτελεί ουτοπία, είναι σίγουρα ένας από τους καλύτερους μαθητές σε μία νέα τουριστική αγορά με σοφά επαυξημένες ευαισθησίες.
Θυμάμαι σε πρόσφατη επίσκεψη του στην Άνδρο το 2019, ο ηθοποιός Leonardo Di Caprio πόσταρε στο instagram του ότι στις καταδύσεις που πραγματοποίησε στο νησί, αλγεινή εντύπωση του έκαναν τα άπειρα σκουπίδια στο βυθό. Ο δήμαρχος του νησιού αντέδρασε χωρίς να πείθει, λέγοντας σε τηλεοπτικό κανάλι ότι «Είναι άδικο για το νησί αυτό που θέλουν να του προσάψουν. Καμία σχέση. Η Άνδρος είναι πεντακάθαρη, οι παραλίες της είναι πεντακάθαρες. Μάλιστα, έχουμε τεράστια αύξηση του τουρισμού την τελευταία τριετία» μα εν τέλει αναγνώρισε την επιβαρυμένη υποθαλλάσια εικόνα λόγω μιας χωματερής που κατέρευσσε και δεν προνοήθηκε μετέπειτα καθαρισμός. Προφανώς οτιδήποτε δεν ισοδυναμεί με διαφήμιση, δεν το καλοδέχονται ιδιαίτερα στα ελληνικά θέρετρα αλλά το θετικό ήταν ότι συντομα μετά την ανάρτηση του σταρ, πάρθηκε πρωτοβουλία για τον καθαρισμό της περιοχής. Χρειάζεται εν τέλει μία δόση κοσταρικανής λογικής και σε χώρες σαν την δική μας που ίσως θεωρούμε ότι είναι υπεράνω. Ο σεβασμός για το περιβάλλον δεν είναι υπόθεση μόνον χωρών με ζούγκλα υπό απειλή. Η ανάκτηση της φθαρμένης αγνότητας του δεν αποτελεί κάτι το ανέφικτο και δεν θα έπρεπε να την επιχειρούμε μόνον όταν ηθοποιοί του Χόλιγουντ μας κάνουν ρόμπα στα social media.
Επισκεφτέιται και το blog μου αν θέλετε
Κόστα Ρίκα 2018
Στο Λονδίνο όπου ζω και εργάζομαι τα τελευταία έξι χρόνια, η μικρή χώρα της Κεντρικής Αμερικής με το πιασάρικο όνομα ( «η πλούσια ακτή» στα ισπανικά» ) αποτελεί ιδιαίτερα δημοφιλη προορισμό και για αρκετό καιρό οι πάντες γύρω μου έμοιαζε είτε να έχουν πάει είτε να ήταν στο παρα πέντε να την επισκεφτούν. Εδώ στην Αγγλία άλλωστε η έννοια των διακοπών συνεπάγεται πάντοτε διαφυγή στο εξωτερικό. Υπάρχει καλή αεροπορική συνδεσιμότητα με τα περισσότερα σημεία του πλανήτη και η τσέπη των περισσοτέρων σηκώνει απόδρασεις εκτός συνόρων, ευνοημένοι και από την καλή ισοτιμία αγγλικής λίρας με τα υπόλοιπα διεθνή νομίσματα. Γενικότερα πάντως ο οποιοσδήποτε ευρωπαίος τουρίστας που έχει ξανοιχτεί και θέλει να εξευρενήσει την ισπανόφωνη αμερική βρίσκει στην Κόστα Ρίκα μία εύκολη εισαγωγή: ένα μέρος που το χαρακτηρίζει η ασφάλεια, η ευημερία και το μοναδικό φυσικό κάλλος.
«Βιοποικιλότητα» είναι παραδόξως η λέξη κλειδί εδώ και σε αυτό της το χαρακτηριστικό έχει βασίσει η χώρα ολόκληρη την τουριστική της καμπάνια για δεκαετίες. 51% του εδάφους της είναι τροπικό δάσος, το ένα τέταρτο έχει ανακυρηχθεί προστατευμένη περιοχή από την κυβέρνηση. Διανύοντας την από άκρη σε άκρη, μπορεί κάποιος να βιώσει 12 διαφορετικές κλιματικές ζώνες εντός των οποίων υπάρχουν πολλαπλά οικοσυστήματα.
Δεν λείπουν και άλλες μικρές λεπτομέρειες που κάνουν τη Κόστα Ρίκα να ακούγεται ελκυστικά διαφορετική. Ιδού ένα έθνος που δεν έχει στρατό από επιλογή μιας και στη συνταγματική της αναθεώρηση του 1948 αποφασίστηκε να καταργηθεί από την κυβέρνηση. Συχνά αποκαλείται η Ελβετία της κεντρικής αμερικής και όλα αυτα σε μία γωνιά του πλανήτη που μέχρι την αλλαγή του αιώνα ήταν περισσότερο γνωστή για διδακτορικά καθεστώτα και ενδημική βία.
Ταξίδεψα και εγώ λοιπόν από το Λονδίνο στο Σαν Χοσέ με πτήση της κολομβιανής AVIANCΑ (με ενδιάμεση στάση στη Μποκοτά ) πίσω στον Φεβρουάριο του 2018. Πέρασα εκεί μόλις 8 μέρες και επικεντρώθηκα σε τρεις προορισμούς : Monteverde, Arenal και στο παραλιακό θέρετρο Manuel Antonio. Την τελευταία μέρα η πτήση της επιστροφής μου αναχωρούσε στις 3 π.μ (!) όποτε και επέλεξα μία μονοήμερη ξενάγηση της πρωτεύουσας με τη αρωγή τοπικού τουριστικού γραφείου πριν καταφύγω στο αεροδρόμειο για μερικές ώρες πολύ άβολου ύπνου στα πατώματα του προ της επιβίβασης μου.
ARENAL : Πρώτος μου σταθμός το μικρό χωριό La Fortuna στην επαρχία Αλαχουέλα. Ο οικισμός αποτελείται από μία ευχάριστη πλατεία στο κέντρο του όπου μικρά παιδιά παίζουν ανέμελα ενώ οι ενήλικες περνάνε το χρόνο τους συζητώντας και επιβλέποντας τα. Είναι αρκετά εύκολο να προσεγγίσεις τα σημεία ενδιαφέροντος από εκεί, είτε αυτόνομα νοικιάζοντας αμάξι είτε με την βοήθεια των πάμπολλων διαθέσιμων τουριστικών γραφείων. Θα βρείτε διάφορους τουριστικούς πράκτορες στεγασμένους είτε σε υπάιθρια stands είτε σε ισόγεια γραφεία εντός κτιρίων και όλοι τους προσφέρουν πανομοιότυπες εξορμήσεις στα αξιοθέατα της περιοχής.
Το κωνικού σχήματος ηφαίστειο Arenal το οποίο βρίσκεται σε φάση ‘ξεκούρασης’ επί του παρόντος δεσπόζει στον ορίζοντα. Πέρα από τις αιωνόβιες θέες που αυτό προσφέρει, πλαισιώνεται από την μεγαλύτερη λίμνη της χώρας με το ίδιο όνομα. Σε μικρή απόσταση βρίσκεται επίσης ο καταρράκτης Rio Fortuna (στα πολύ δροσερά νερά του οποίου μπορεί κανείς να κολυμπήσει) και ένας επισκέψιμος εθνικός δρυμός γεμμάτος αερογέφυρες. Το ηφαίστειο δεν είναι προσβάσιμο, δεν προσφέρονται πεζοπορίες γύρω από τον κρατήρα του ή κάτι αντίστοιχο. Περισσότερο λειτουργεί σαν ένας κοιμησμένος γίγαντας, ένα ορόσημο που προκαλέι δέος και σεβασμό στα στοιχεία της φύσης και που σου υπενθυμίζει ότι βρίσκεσαι στους τροπικούς.
Θυμάμαι ότι μετά την μονοήμερη ξενάγηση πήγαμε να κολατσίσουμε σε ένα τυχαίο εστιατόριο ( συμπεριλαμβανόταν ημιδιατροφή στο tour ) λίγο έξω από το χωριό. Καθώς αναμέναμε το φαγητό μας και συζητούσα με μία οικογένεια καναδών που συμμετείχανε στο ίδιο γκρουπ, προσγειώνεται σε ένα κλαδί ακριβώς δίπλα μου ένα Τουκάν, ένα πανέμορφο πτηνό με εντυπωσιακά φτερά (τελευταία φώτο στο τέλος του κειμένου) και τεράστιο κίτρινο ράμφος.Οι αναλογίες και οι χρωματισμοί είναι όλα τόσο έντονα που σχεδών νομίζεις ότι πρόκειται για καρτούν. Ήταν όντως τόσο αναπάντεχο ένα πλάσμα τόσο παραδείσιο να τσιμπολογάει καρπούς τόσο κοντά σου που σχεδών το άγγιζες.
Επόμενος σταθμός το MONTEVERDE όπου και μένω στην αδιάφορη μα επαρκής στις υπηρεσίες της Santa Elena. Επισκέφτηκα το περήφημο Monteverde Cloud Forest Biological Reserve ( ενδιαφέρον ορισμός! «Απόθεμα» τροπικού δάσους ) όπου και πραγματοποίησα πεζοπορία με την βοήθεια τουριστικού οδηγού τον οποίο κλείνεις στην είσοδο. Πρόκειται για εύκολη διαδρομή την οποία μπορεί κανείς θεωρητικά να επιχειρήσει και μόνος του όμως η παρουσία του ΚοσταΡικανού κάνει τη διαφορά διότι θα παύσετε στις σωστές στιγμές και θα παρατηρήσετε τι συμβαίνει γύρω σας με τα κυάλια ή τον γενικότερο εξοπλισμό που αυτός παρέχει. Συμβάλλει λοιπόν με την αναντικατάστατη πείρα του, αναγνωρίζοντας τα κελάηδισμά και ξέροντας σε ποιό κλαδί και πότε να εστιάσει. Στην πύλη της εισόδου, καθώς περιμένω το λεωφορείο της επιστροφής, μία ομάδα από μικρά θηλαστικά παντελώς άγνωστα στα δικά μου μάτια τριγυρίζουν ανέμελα ψάχνοντας για τροφή. Μετά από έρευνα στο δυαδίκτιο μαθάινω ότι ονομάζοντα Coatimundi ή Κοάτι, ένα είδος λατινοαμερικάνικου ρακούν.
Συνεχίζω την επόμενη οδικώς από το Monteverde στο Manuel Antonio οπότε και σε κάποια στιγμή της διαδρομής περνάμε από τον ποταμό TARCOLES, διάσημο υδροβιότοπο κροκοδείλων. Ο επισκέπτης μπορεί να σταματήσει το αμάξι του στη γέφυρα και να θαυμάσει/φρικάρει από την θέα των αμφίβιων θεριών που έιναι σχεδών πανταχού παρόντα. Πράγματι, το αδιαχώρητο συνέβαινε και όταν πέρασα από το σημείο και εγώ. Διόργανωνονται βαρκάδες από τοπικά τουριστικά πρακτορεία, κάτι που στο δικό μου μυαλό αγγίζει τα όρια της παράνοιας.
MANUEL ANTONIO : Υπάρχουν δύο διαφορετικοί οικισμοί σε μικρή απόσταση οι οποίοι προσφέρουν και μία αρκετά διαφορετική εμπειρία της περιοχής: μία επιλογή η μικρή πόλη Quepos και μία δεύτερη, ένα συγκρότημα μερικών ξενοδοχείων που συνορεύει το πάρκο του Manuel Antonio όπου και επέλεξα να μείνω. Δεν δύνανται πολλές δραστηριότητες για να πραγματοποιήσει κανείς στο Quepos αλλα υπάρχουν τράπεζες, σουπερ μαρκετ , φούρνοι και περισσότερα καταλύματα και εστιατόρια από ότι στον δεύτερο οικισμο. Λεωφορείο συνδέει τα δύο και η διαδρομή διαρκεί μισή ώρα. Την δεύτερη μέρα μου εκεί, πραγματοποίησα πεζοπορία εντός του εθνικού πάρκου ακολουθόντας μία σχεδών ευθεία πορεία μέχρι την καρποσταλική παραλία. Κάποιοι κοιμισμένοι βραδύποι ( ένα διάσημα τεμπέλικο και ανεπαίσθητα χαμογελαστο θηλαστικό που έχει μετατραπεί σε σήμα κατατεθέν της χώρας) παρόντες στα δέντρα αλλά και άλλα ενδιαφέροντα είδη, όπως μωράκια νυχτερίδες (που παρατηρήσαμε μέσω του ειδικού μεγεθυντικού φακού/τηλεσκοπίου ειδικού σκοπού του ξεναγού μας- χωρίς τέτοιες συσκευές πάιζει να μην δείτε και πολλά ) αλλά και πολλά μα πάρα πολλά μαϊμουδάκια.
Να αναφέρω εδώ ότι οι συγκεκριμένες πέντε έξι φωτογραφίες που ακολουθούν ίσως να εντυπωσιάζουν με την κοντινή απόσταση με το θέμα τους αλλα θα πρέπει να ομολογήσω ότι είναι αποτέλεσμα ενός τρικ που μας έδειξε ο ξεναγός μας όπου και τοποθετούσα τον φακό της φωτογραφικής μηχανής σε απευθείας επαφή με το σκόπευτρο του τηλεσκοπίου του και έτσι επιτευχθηκαν φωτογραφίες των μονίμων κάτοικων του δάσους δίχως να τους φοβίσουμε ή να διαταράξουμε την ηρεμία τους.
ΣΑΝ ΧΟΣΕ: Άσχημη αισθητικά η Κοσταρικανή πρωτεύουσα όπως άλλωστε και όλες οι αντίστοιχες των γειτονικών χωρών. Μία απρόσωπη και χαοτικά χτισμένη η τσιμεντούπολη με λίγα μόνο κτίρια, κυρίως ιστορικής φύσης να εμπεριέχουν την όποια αρχιτεκτική άποψη. Εξέχων παράδειγμα αποτελεί το όμορφο αλλά εκτός τόπου και χρόνου το κτίριο της όπερας της πόλης. Σχεδιασμένη πάνω στα πρότυπα της αντίστοιχης του Παρισιού, μοιαζει ξένη με τον γενικότερο καραϊβικό παλμό της πόλης και υπερβολικά φτιασιδωμένη. Παρόλα αυτά αποτελεί έμπρακτη ένδειξη στήριξης των τεχνών εκ μέρους των αρχών της χώρας και όταν κάποιος μαθαίνει περισσότερες λεπτομέρειες για την κατασκευή της, εντυπωσιάζει το γεγονός ότι ολοκληρώθηκε το 1897 (!) και μάλιστα ο τότε πρωθυπουργός της χώρας, Jose Joaquin Zeledon είχε επιβάλλει ειδικό φόρο στον καφέ για να χρηματοδοτήσει την κατασκευή του έργου.
Ανάμεσα στις φωτογενείς παραστάσεις της πόλης που κράτησα ήταν οι αρκετές καθολικές καλόγριες που τριγυρίζανε στους δρόμους της όπως και οι μαθητές λυκείων με τις ομοιόμορφες στολές τους, αν και αμφότερα πιθανότατα αποτελούν δειγματα ενός κοινωνικού συντηριτισμού που δεν ξέρω τι μπορεί να σηματοδοτεί για την καθημερινότητα των ανθρώπων εδώ.
Σαφώς πιο αξιομνημόνευτο το μουσείο Προκολομβιανού Χρυσού χτισμένο υπογείως σε αθέατες σχεδών εγκαταστάσεις. Με το που περάσαμε τις πύλες του, αρχικά θεώρησα ότι επρόκειται για σταθμό του μετρό. Μου πήρα λίγα δευτερόλεπτα να καταλάβω ότι δεν υπήρχε ανάγκη να ταξιδέψουμε για να φτάσουμε στον προορισμό μας αλλά ότι είμαστε ήδη εκεί. Γοητέυει το γεγονός ότι πολλά τεχνουργήματα αναπαριστούν άγρια ζώα της περιοχής όπως βατράχους, αλιγάτορες, τζάγκουαρ και αετούς. Την ημέρα της επίσκεψης μας λάμβανε επίσης χώρα και μία καλόγουστη έκθεση μοντέρνας τέχνης.
Πραγματοποιήσαμε επίσης μία σύντομη στάση στο μικρό σε μέγεθος μα εντούτοις συμπαθητικό Parque Nacional όπου μπορεί κανείς να δει ένα συμβατικό κεντρικό γλυπτό αφιερωμένο στην ανεξαρτησία των κρατών της κεντρικής Αμερικής. Πολύ πιο προτότυπα μου φανηκαν τα δημιουργήματα μίας προσωρινής έκθεσης άλλου γλύπτη που φαντάζομαι ότι έχουν απομακρυνθέι από τότε.
Ελαφρώς προβληματική έκανε την όλη εμπειρία η απαράδεκτη κίνηση στους δρόμους. Προσοχή σε αυτή τη λεπτομέρεια για όσους επιχειρήσετε κάποια δραστηριότητα την ημέρα της πτήσης σας: χρειαστήκαμε τουλάχιστον δύο ώρες κολλημένοι σε ένα ατέλειωτο βραδινό μποτιλιάρισμα στον αυτοκινητόδρομο που συνδέει την πόλη με το αεροδρόμειο ( φαινομενικά υπόθεση ρουτίνας εκεί).
Parque Nacional
Μία λεπτομέρεια που θα ήθελα να σχολιάσω είναι ότι το ταξίδι στη Κόστα Ρίκα δεν είναι ριψοκίνδυνη περιπέτεια. Ίσως και η ίδια η λέξη ‘περιπέτεια’ να είναι ακατάλληλη για αυτόν τον άριστα οργανωμένο και εν τέλει βατό προορισμό. Στο μυαλό των Ευρωπαίων τουριστών και ειδικά των Ελλήνων, το να ταξιδέψει κάποιος τόσο μακρυά είναι σαφώς μεγάλη υπόθεση ( στο αεροπλάνο ένιωθα σωστός ιντιάνα τζόουνς που αλωνίζει τον κόσμο! Ήμουν σαφώς πιο νηφάλιος στη πτήση της επιστροφής). Προσωπικά την περιπλάνηση μου στη χώρα την αισθάνθηκα απλή υπόθεση αν και σίγουρα βοήθησε το γεγονός ότι μιλάω ισπανικά. Για τους αμερικανούς για παράδειγμα που αποτελούν και την κύρια τουριστική αγορά της χώρας, ένα ταξίδι εδώ μοιάζει παρεμφερούς βαρύτητας με τα αντίστοιχα πακέτα διακοπών για τους βορειοευρωπάιους σε ελληνικά νησία ή στα Κανάρια. Δηλαδή απλά ενα εξωτικό μέρος με παραλίες για να σπάσεις τη ρουτίνα σου. Οι πιο εύποροι από αυτούς προχωρούν στην αγορά σπιτιών εδώ για εκτενέστερη διαμονή και συνταξιοδότηση.
Όσο για τον λαό της χώρας, οι ‘ticos'( παρατσούκλι που έχουν οι ίδιοι για τον εαυτό τους) είναι έμπειροι με τους τουρίστες και τις ανάγκες τους. Παραμένουν λατίνοι, απλοί, φιλικοί, ίσως περισσότεροι ήπιοι από όσο τους περιμένει κανείς. Εδώ δεν υπάρχει αυτή η larger-than-life εθνική προσωπικότητα που συναντά κανείς σε άλλες χώρες τις περιοχής. Ούτε παθιάρικους salsa χορούς και αισθησιακά λικνίσματα γοφών όπως οι Κολομβιανοί, ούτε αυταρέσκεια, τρομπέτες και ερωτισμό όπως οι Κουβανοί και οι Δομινικανοί. Οι ντόπιοι είναι εν τέλει ταπεινοί άνθρωποι, λειτουργικοί και πραγματιστές, ίσως περισσότερο Κύπριοι παρά Κρητικοί.
Ένιωσα συμπάθεια σε όλες τις στιγμές επαφής μεταξύ μας μιας ήταν πάντα ευγενέστατοι. Πολλοί εκφράζανε την επιθυμία να πάνε στις ΗΠΑ όχι λόγω οικονομικών αδιεξόδων αλλά γιατί αυτό μοιάζει να είναι η αυτονόητη φιλοδοξία οποιουδήποτε ζει νοτίως του Μεξικού σε αυτή την ήπειρο. Γενικότερα δεν υπήρχε πίεση να αγοράσεις σουβενίρ, να φάς σε εστιατόρια, να ξοδέψεις. Ο ξεναγός στο τελευταίο tour στην πόλη μας είπε ότι «όποιος θέλει να βρει δουλειά στην Κοστα Ρίκα βρίσκει» και όντως το ‘Κοσταρικανος πρόσφυγας’ είναι ανύπαρκτο σαν φραστικό σχήμα σε αντίθεση με τις γειτονικές Νικαράγουα, Γουατεμάλα, Ονδούρα και Ελ Σαλβαδόρ όπου η οικονομική & πολιτική ανασφάλεια και η υψηλή εγκληματικότητα ( ειδικά για τις δύο τελευταίες) αναγκάζουν μεγάλους αριθμούς ανθρώπων να επιχειρήσουν το ριψοκίνδυνο πέρασμα στο βορρά.
Όσο για τη γαστρονομία, δεν υπάρχει δυστηχώς τίποτα αξιομνημόνευτο να πει κανείς. Μοιάζει ακόμα ακατέργαστη ως και ψιλοανύπαρκτη η μαγειρική της παράδοση. Το casado για παράδειγμα, το πιο γνωστό τοπικό πιάτο σε γεμίζει μεν αλλά σε καμιά περίπτωση δεν συγκινεί τον ουρανίσκο. Τέσσερα συστατικά, ρύζι, φασόλια μαύρα, σαλάτα και κρέας, συνήθως βοδινό ή κοτόπουλο σε τέσσερα διαφορετικά τμήματα του πιάτου, σαν πίτσα κομμένη σε τεταρτημόρια. Ούτε καν μαγειρεμένα με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο όλα μαζί αλλά ξεχωριστά, το καθένα μοναχικό μέσα στην ανοστιά του. Καλύτερα να εστιαστείτε στα πολλά τροπικά φρούτα που υπάρχουν διαθέσιμα στα παντοπωλεία των οικισμών.
Casado (φώτο όχι δική μου)
Αυτά τα λίγα είδα εγώ, γνωρίζοντας καλά ότι υπήρχαν πολλά περισσότερα. Μία πρόκληση που προκύπτει όταν κάποιος σχεδιάζει ένα ταξίδι εδώ είναι ότι παρά το μικρό μέγεθος του κράτους, τις διάφορες επαρχίες του συνίσταται να τις ανακαλύψετε σε διαφορετικές εποχές. ΠΧ το tortugero όταν γεννάνε οι χελώνες από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώμβριο ( τον Ιούλιο ιδανικά) ενώ για όσους τους ενδιαφέρει η παρατήρηση αποδημιτικών πουλιών καλύτερα μετά τον Δεκέμβριο όταν επιστρέφουν. Ποικίλουν εν τέλει οι πιθανοί συνδυασμοί δραστηριοτήτων και μηνών.
Το δυνατό σημείο του τουριστικού πακέτου της χώρας ειναι η εγγύτητα με την άγρια φύση που προσφέρει στο επισκέπτη. Η Κόστα Ρίκα είναι μία από τις σπάνιες περιπτώσεις κράτους όπου η οικολογική συνείδηση μετατράπηκε σε εθνική και εξελίχθηκε στην πορεία σε μέγα διαφήμιση για την ίδια. Η μακροχρόνια επένδυση των αρχών στον φυσικό της πλούτο αποτέλεσε κύριο συστατικό της συνταγή της οικονομικής της επιτυχίας ( success story που λένε αφελώς και οι πολιτικοί στην Ελλάδα). Τουριστικοί οδηγοί μοιράζονταν μαζί μας αστεία για το πόσο θυμώνανε οι γονείς ή οι παπούδες τους με το πως ξαφνικά, ζώα που χρησιμοποιούσανε ως τροφή ή δεν τα υπολογίζανε και πολύ, έπρεπε τώρα να τους συμπεριφέρονται σαν τα οικογενειακα ασημικά, πολύτιμα κειμήλια που υπάρχουν μόνο για να τα θαυμάζεις και να τα σέβεσαι. Σε αντίθεση με άλλες χώρες με εντονότερη οικονομική δυσχέρια όπως η Ταϋλάνδη ή η Σρι Λάνκα, εδώ λείπει η αίσθηση εκμετάλλευσης των θηρίων από τους τουριστικούς μεσάζοντες. Δεν θα δείτε πάντως πολλά μεγαλόσωμα άγρια θηλαστικά που βρίσκει κανείς σε εθνικά πάρκα της Αφρικής ή του Αμαζονίου. Τα περισσότερα είδη τα οποία θα προσεγγίσετε θα είναι περισσότερο χουχουλιάρικα παρά απειλητικά: πουλιά με φανταχτερά φτερά, βραδύπους, μαϊμουδες, μικρά σπάνια έντομα, πεταλούδες, βατραχάκια και θηλαστικά τόσο μικρά και γλυκά που μπορείς να τα αγκαλιάσεις.
Η μικρή κεντροαμερικάνικη χώρα έχει καταφέρει λοιπόν να ξεχωρίσει στον οικολογικό τουρισμό (ecotourism ), μία νέα αντίληψη του τι εστί ταξιδεύω όπου επισκέπτες και παροχοί τουριστικών υπηρεσιών οφείλουν να συμβάλλουν στην συντήρηση της χλωρίδας και πανίδας, στη στήριξη των κοινοτήτων που ζουν από την επισκεψημότητα τους και στη προώθηση περιβαλλοντικής αγωγής. Με αυτό τον τρόπο απευθύνονται σε μία νέα γενιά τουριστών που θέλει ναι μεν να ανακαλύψει, να χαλαρώσει και να διασκεδάσει, ταυτόχρονα όμως μιλάει στις παρέες πολύ πιο φωναχτά για την κλιματική αλλαγή από ότι οι γονείς τους και καλά κάνει. Λαμβάνει χώρα λοιπόν μία επικρότηση προθέσεων και η Κόστα Ρίκα αν και δεν αποτελεί ουτοπία, είναι σίγουρα ένας από τους καλύτερους μαθητές σε μία νέα τουριστική αγορά με σοφά επαυξημένες ευαισθησίες.
Θυμάμαι σε πρόσφατη επίσκεψη του στην Άνδρο το 2019, ο ηθοποιός Leonardo Di Caprio πόσταρε στο instagram του ότι στις καταδύσεις που πραγματοποίησε στο νησί, αλγεινή εντύπωση του έκαναν τα άπειρα σκουπίδια στο βυθό. Ο δήμαρχος του νησιού αντέδρασε χωρίς να πείθει, λέγοντας σε τηλεοπτικό κανάλι ότι «Είναι άδικο για το νησί αυτό που θέλουν να του προσάψουν. Καμία σχέση. Η Άνδρος είναι πεντακάθαρη, οι παραλίες της είναι πεντακάθαρες. Μάλιστα, έχουμε τεράστια αύξηση του τουρισμού την τελευταία τριετία» μα εν τέλει αναγνώρισε την επιβαρυμένη υποθαλλάσια εικόνα λόγω μιας χωματερής που κατέρευσσε και δεν προνοήθηκε μετέπειτα καθαρισμός. Προφανώς οτιδήποτε δεν ισοδυναμεί με διαφήμιση, δεν το καλοδέχονται ιδιαίτερα στα ελληνικά θέρετρα αλλά το θετικό ήταν ότι συντομα μετά την ανάρτηση του σταρ, πάρθηκε πρωτοβουλία για τον καθαρισμό της περιοχής. Χρειάζεται εν τέλει μία δόση κοσταρικανής λογικής και σε χώρες σαν την δική μας που ίσως θεωρούμε ότι είναι υπεράνω. Ο σεβασμός για το περιβάλλον δεν είναι υπόθεση μόνον χωρών με ζούγκλα υπό απειλή. Η ανάκτηση της φθαρμένης αγνότητας του δεν αποτελεί κάτι το ανέφικτο και δεν θα έπρεπε να την επιχειρούμε μόνον όταν ηθοποιοί του Χόλιγουντ μας κάνουν ρόμπα στα social media.
