Γιαννης Σαρτο
Member
- Μηνύματα
- 133
- Likes
- 1.119
- Επόμενο Ταξίδι
- Χαβάη
- Ταξίδι-Όνειρο
- Μαγαδασκάρη
Την εποχή που ήμουν φοιτητής, την πρώτη πενταετία της πρώτης δεκαετίας του αιώνα, θυμάμαι αφίσες δύο κατηγοριών στους διαδρόμους του ΑΠΘ: της ΔΑΠ και ΠΑΣΠ να διαφημίζουν τα πάρτυ υποδοχής/χριστουγέννων/τέλος πρώτου εξαμήνου/ αποχαιρετιστήρια έτους κλπ κλπ ( τώρα που το σκέφτομαι είναι να απορεί κανείς αν οι συγκεκριμένοι ξέρανε να κάνουνε και οτιδήποτε άλλο) και από την άλλη αφίσες αριστερών μικρότερων οργανώσεων που επίσης μας καλούσαν στα δικά τους πάρτυ και φεστιβάλ μας που το κίνητρο όμως υποστηρίζανε ότι ήταν πιο σημασιολογικά φορτισμένο, ήταν μία εκδήλωση συμφωνα με τους ίδιους «κατά της ταξικής πάλης, του φασισμού,της Ε.Ε, του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού» και άλλων βαρύγδουπων ετυμολογιών που εν τέλει ως ένα μάλλον απαίδευτο παιδί από επαρχία της δυτικής Μακεδονίας δεν είχα την πολιτική παιδεία να πολυκατανοήσω. Αμφισβητώ πάντως ανοιχτά το πόσο οι ίδιοι που ευαγγελίζονταν αυτά τα θέματα είχαν όντως αποκρυσταλλώσει την σημασία τους στο μυαλό τους αλλά η γραφικότητα των κομματικών νεολαίων στα Ελληνικά πανεπιστήμεια δεν είναι το κυρίως θέμα αυτού του μπλογκ οπότε δεν θα επεκταθώ περαιτέρω επι του θέματος. Πέραν αυτού, υπήρχαν πολλές αφήσες που καλούσαν συχνά σε συλλαλητήρια και ένα από τα εξέχουσα θέματα εξωτερικής πολιτικής ήταν το «Κάτω τα ξερά σας απο την σοσιαλιστική Κούβα». Τι συμβαίνει με αυτή τη χώρα και ποιος θέλει να βάλει τα ξερά του πάνω της, αναρωτιώμουνα. Θυμάμαι πολλές σποραδικές συζητήσεις ανα καιρούς με διάφορους Έληνες να την παρουσιάζουν ανάλογα με τις πολιτικές πεποιθήσεις του καθενός έιτε ως ουτοπία ισότητας και αρμονίας, έιτε ως βρωμερή γεμμάτη ετοιμόρροπα κτίρια. Κανείς τους δεν με έπειθε ότι το έχει πολυψάξει το θέμα.
Είχα την ευκαιρία τελικά να ταξιδέψω ο ίδιος στο νησί τον Γενάρη του 2017, «πριν έρθουν οι Αμερικάνοι και αλλάξουν τα πάντα» όπως λένε και πολλοί έλληνες γνωστοί μου. Στις εννιά μέρες που παρέμεινα, επισκέφθηκα συνολικά τρεις πόλεις την Αβάνα, το Τρίνιδαδ και την Σιενφουέγκος όπως επίσης και πέντε παραλίες. Προτίμησα για την διαμονή μου να μείνω σε casa particulares , δηλαδή να νοικιάσω δωμάτιο εντός της κατοικίας/ιδιοκτησίας οικογένειας ντόπιων, κάτι που επιτρέπει η Κουβανική κυβέρνηση στους πολίτες της με νόμο από το 1997. Η ρύθμιση στοχεύει στο να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες των τουριστών σε μία χώρα όπου τα ξενοδοχεία είναι λίγα, κυρίως κρατικά και υπερτιμημένα για αυτό που προσφέρουν και αφετέρου στο να εξασφαλίσει σε μερίδα των πληθυσμού μία εναλλακτική πηγή εισοδήματος σε μία μόνιμα προβληματική οικονομία.
Για τις μετακινήσεις μου εντός της χώρας χρησιμοποίησα το δίκτυο λεοφωρείων viazul, κρατική εταιρεία με δρομολόγια αποκλειστικά για τους τουρίστες ( οι ντόπιοι χρησιμοποιούνε άλλη ενναλακτική εταιρεία πιο αργή και πολύ πιο φθηνή ) ενώ για τις εντός πόλεως στην Αβάνα χρησιμοποίησα ταξί . Το γεγονός ότι μιλάω ισπανικά με βοήθησε στα να «παζαρεύω» και να επιμένω στην λογική τιμή όταν έμαθα από τους ανθρώπους στο casa particular μου ποια είναι αυτή, μιας και οι ταξιτζίδες είναι από τους λίγους απροκάλυπτα αισχροκερδείς κλάδους εργαζομένων στην χώρα και χωρίς εξαιρέσεις όλοι τους επιχειρούν να εκμεταλλευτούν την αφέλεια και την διστακτικότητα που χαρακτηρίζει τον κάθε τουρίστα που δεν γνωρίζει τι θα έπρεπε να κοστίζει το καθε τι σε ένα μέρος που μόλις προσγειώθηκε.
Η ίδια η πόλη εύκολα σε γοητεύει. Τμήματα τις όπως η παλιά πόλη και η plaza de la cathedral έχουν ανακαινιστεί σε βαθμό γραφικής τελειότητας με τη βοήθεια χρηματικών δωρεών από χώρες όπως η Νορβηγία και η Ιαπωνία. Αν υπάρχει κάτι που αμέσως εισπράτεις αυτό είναι μία αγχολυτική αταραξία στην κίνηση και λειτουργία της πρωτεύουσας. Τα αυτοκίνητα είναι σχετικά λίγα , η ρουτίνα που πραγματώνεται γύρω σου ( μικροί μαθητές ντυμένοι με σχολική στολή και κασκόλ όπως τα μέλη του κουβανικού οργανισμού πρωτοπόρων νέων να πηγαίνουν πεζοί στο σχολείο, ηλικιωμένοι να συζητάνε ατέλειωτες ώρες στα παγκάκια ) θυμίζει πόλη πολή μικρότερου μεγέθους. Νιώθω σαν να είμαι στα Γρεβενά που είναι ο τόπος καταγωγής μου ή σε πολλές γειτονιές της, λες και είμαι σε κάποιο ελληνικό νησι. Η πόλη διαπνέει μία δική της αθωώτητα.Οι πολύ οξύμορες και για πολύχρονες ιστορικές περιόδους, άθλιες οικονομικές συνθήκες, η απομόνωση του κράτους σε διπλωματικό επίπεδο αλλα και η αποκοπή των κουβανών από το ίντερνετ και το γενικότερο τεχνολογικό γίγνεσθαι έχει αφήσει αυτό το πανέμορφο νησί πίσω στο χρόνο. Αυτό που συχνά σκεφτόμουν είναι ότι έτσι θα έμοιαζε μάλλον η Ελλάδα της δεκαετίας του ’60.
Ένα από τα εξέχοντα αξιοθέατα του κέντρου αποτελεί το μπαρ-εστιατόριο La Bodeguita Del Medio, στο οποίο σύχναζαν κάποτε μεταξύ άλλων προσωπικότητες ο Νερούδα, ο Αλιέντε και ο Χεμινγουέι. Την εμπειρία έχει σημαντικά αλλοιώσει αλλοιώσει ο μαζικός τουρισμός. Έξω από το μπαράκι πλέον υπάρχει μόνιμα ένα πλήθως τουριστών από κάθε γωνιά της γής περιμένωντας να διαπιστώσει προς τι αυτός ο ντόρος γύρω από το συγκεκριμένο μπαράκι. Παρότι λοιπόν που τα μοχίτος που σερβίρουν οι έμπειροι μπαρμεν και μπαργούμεν είναι όντως γευστικότατα, το προσκύνημα κάθε λογής επισκεπτών δεν σου επιτρέπει να καθίσεις να απολαύσεις το πότό σου με την ησυχία σου αλλά πρέπει να βιαστείς να το καταναλώσεις και να φύγεις για να πάρει και σειρά και κανένας άλλος.
Πέρα από τα αυτού καθ αυτού μνημεία, είναι τόσες οι σουρεαλιστικές στιγμές που ζει κανείς σε αυτή τη πόλη. Η κουβανική κοινωνία είναι όντως αντάξια του μύθου που την ακολουθεί στο εξωτερικό και έχει να επιδείξει τόσες αρετές όσες και φαινομενικά πληγές. Ασφάλεια, υγεία και παιδεία είναι τρία από τα σημαντικότερα επιτεύματα του καθεστώτος. Στην Κούβα για παράδειγμα απαγορεύεται η οπλοκατοχή . Ποτέ μου σε ταξίδι εκτός Ευρώπης δεν ένιωσα τέτοια σιγουριά όσο σε οποιαδήποτε γειτονιά της Αβάνας. Ο κόσμος, ακόμα και αυτοί που βλέποντας σε ξένο προσπαθούν να σου πουλήσουν κάτι ( συνήθως πούρα) , έχουν τρόπους και ευγένεια ( εξαίρεση και πάλι οι ταξιτζίδες ). Tους λες «όχι ευχαριστώ» στο Α ή Β που προσπαθούν να σου προσφέρουν και σου απαντάνε «να έχεις μία καλή μέρα».
Η αγάπη του κόσμου για τις τέχνες είναι επίσης αξιαίπενη. Στο Gran Theatro de La Habana, ένα αρχιτεκτονικό διαμάντι πραγματικά, μπορεί κανείς να δει μία παράσταση με το εθνικό μπαλέτο της χώρας για περίπου 25-30 ευρώ εισιτήριο.Το μπαλέτο είναι μία ιδιαίτερη πολιτιστική κληρονομιά της σοβιετικής επιρροής της χώρας. Σε ένα κατάμεστο θέατρο, είδα μία από τις βραδιές μου εκεί μία ομάδα 10-15 σχεδών εφήβων αγοριών και κοριτσιών που έδωσε τον καλύτερο ευατό της και επιδεκνύοντας περισσότερη χάρη και τεχνική αρτιότητα απο το αντίστοιχο ισπανικό ας πούμε εθνικό μπαλέτο που έτυχε να δω στο παρελθον. Πως σε μία χώρα με τέτοια φτώχεια και αντιξοότητες, ανθεί μία τέτοια τέχνη και αγκαλιάζεται από το τοπικό κοινό είναι πραγματικά συγκινητικό.
Από την άλλη οι αντιξοότητες της καθημερινότητας είναι εμφανείς παντού. Μπήκα σε ένα σουπερ μάρκετ όπου περίμενα στην ουρά για ένα μπουκάλι νερό. Πέντε πακέτα αλεύρι και ένα μόνο είδος κονσέρβας κάποιου κρέατος στα ράφια. Μία και μοναδική κατηγορία καθαριστικής σκόνης σε ένα άλλο. Δίπλα σε κάποια από τα πιο περίφημα μνημεία βρίσκονται πραγματικά ερείπια. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο περίγυρος του Καπιτολίου, ένα καινούργιο και αστραφτερό κτίριο απο μάρμαρο που πλαισιώνεται απο ετοιμόροπα διώροφα και τριώροφα κτίρια από τα οποία βλέπεις μπουγάδες να στεγνώνουν.
Μετά από αυτό το τριήμερο ταξίδεψα στο Τρίνιδαδ, το ιστορικό κέντρο του οποίου αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 1988. Το ταξίδι με το λεωφορείο ήταν σχεδών υπνωτικό και αίσθηση μου προκάλεσε ο παντελώς άδειος αυτοκινητόδρομος καθόλη τη διάρκεια του ταξίδιου. Το αμάξι, βασικό αγαθό σε χώρες όπως η Ελλάδα, δεν αποτελεί κάτι το αυτονόητο εδώ. Επιπλέον ακόμα είναι σε ισχύ νόμος του ’97 που περιορίζει τις μετακινήσεις των κατοίκων ακόμα και εντός του νησιού. Η νομοθεσία γνωστή και ως 217 θεσμοθετήθηκε αρχικά με σκοπό να περιορίσει την αστυφιλία, μα χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα για να παρενοχλεί πιθανούς αντιφρωνούντες του καθεστώτος και για να τους εμποδίζει να οργανώνουν συναντήσεις σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Η πόλη αυτού καθ αυτού αποτελεί εξαιρετικό προορισμό και την χαρακτηρίζουν τα πλακόστρωτα δρομάκια της και η ισπανική αρχιτεκτονική στα κτίρια. Πολύ κοντά υπάρχουν και δύο πολύ καλές παραλίες, η Ancon και κυρίως η Mari Aguilar με τα βραχάκια της και το έντονο μπλέ χρώμα του βυθού. Μπορεί κανείς να φτάσει εκεί εντός 15-20 λεπτών νοικιάζοντας ταξί μαζί με άλλους τουρίστες.
Trinidad
Παραμένω στη πόλη για δύο διανυκτερεύσεις και συνεχισω στο Cienfuegos. H πρώτη φωτογραφία που εμφανίζεται σε όλα τα τουριστικά sites και περιοδίκα δίπλα από το όνομα της πόλης είναι το μαγευτικό Palacio De Valle, ένα αριστούργημα ιταλικής αρχιτεκτονικής. Στην πραγματικότητα η πόλη είναι πολύ ήσυχη, με περιορισμένο τουρισμό, μηδενικές επιλογές σε καφετέριες ή εστιατόρια, που ακολουθεί τους δικούς της νωχελικούς ρυθμούς. Αυτό που ανταμοίβει τον επισκέπτη δεν είναι τόσο τα ιστορικά μνημεία της αλλά οι εικόνες από την ρουτίνα των κουβανών όπως τους εργαζόμενους σε μία λαϊκή να μεταφέρουν ένα σφαγμένο γουρούνι για πώληση με γυμνά χέρια ή νεαρές μαθήτριες να πηγαίνουν στο σχολείο τους.
Eικόνες από την Cienfugos
Mετά την Cienfuegos ξαναγυρνάω στην Αβάνα για δύο μέρες τις οποίες καταναλώνω σε ελαφρώς άσκοπες βόλτες και μονοήμερες επισκέψεις σε κοντινές παραλίες στα περίχωρα της πρωτεύουσας. Οι συγκεκριμένες ακτές είναι πραγματικά παραδεισένιες. Αμμουδερές ακτές, κοκοφοίνικες παντου και καλή ορατότητα μα οι ντόπιοι μοιάζουν να τις θεωρούν κάτι το αντίστοιχο της Ποτίδαιας στη Θεσσαλονίκη, απλώς μία κοντινή και εύκολη δηλαδή διαφυγή. Για να τις προσεγγίσει μπορεί να μισθώσει ταξί με άλλους τουρίστες ( σταθερά πολλοί οι οδηγοί που περιμένουν υποψήφιους πελάτες για αυτούς τους προορισμούς στην Paseo De Marti). Στις τελευταίες αυτές μέρες ένα ακόμα έντονο φαινόμενο που μου γίνεται αντιληπτό είναι αυτό της πορνείας. Πρωτη μέρα στην Playa Del Este σε πολλές στιγμές χαλάρωνα και απλά χάζευα το τοπίο ή τους ανθρώπους με απροσδόκητες συνέπειες : για παράδειγμα, καθώς έβλεπα μία παρέα εικοσάρηδων να παίζει beach volley ξάφνου μία κοπέλα από το γκρουπ γυρίζει, με χαιρετάει και πλησιάζοντας μου χαμογελά. Αυτο υποθέτω όχι εξαιτίας της μάλλον αδιάφορης εμφανισής μου ούτε χάρης των σχεδών σαράντα χρονών μου. Το ίδιο συμβαίνει όταν παρατηρώ ένα ζευγάρι να περπατά στην παραλία και ο άντρας παρατάει σύξυλη την φίλη του για να έρθει να συστηθεί, λέγοντας μου ότι είναι από την Βενεζουέλα και ότι χάρηκε που με γνώρισε. Μετά από κάποιες ώρες κολύμβησης,κουράζομαι και παζαρεύω την τιμή με έναν από τους οδηγούς που καθότανε σε ένα κοντινό κυληκείο προκειμένου να γυρίσω πίσω στην πόλη. Καθώς διασχίζουμε τον έρημο αυτοκινητόδρομο παρατηρώ μικρές ομάδες από ανθρώπους να περιμένουν υποθέτω λεωφορεία ή ίσως καποια φιλική κούρσα για να φτάσουν στον προορισμό τους. Γύρω στα 15 μέτρα από μία τέτοια συνάθροιση βλέπω μία κοπέλα εφτά οκτώ μηνών έγκυο σε ένα λευκό ριγέ καλοκαιρινό φόρεμα επίσης να αναμένει καρτερικά.
» Μάλλον θα χρειάζεται μεταφορικό μέσο» μου λέει ο οδηγός.
» Ε σταμάτα να την πάρεις αν θέλεις » του αποκρίνομαι.
Αυτός σταματά, βάζει όπισθεν και προσεγγίζει την κοπέλα η οποία μπαίνει στις πίσω θέσεις του αρχαίου οχήματος.
» Hola » (γεια σου ) μου λέει και μου χαρίζει ένα υπερβολικά στοχευμένο χαμόγελο και ο οδήγος δίπλα μου με κοιτάει συνωμοτικά και μου λέει » και τώρα που πάμε?»
Τα χάνω εντελώς » μα..όχι, τι λες…μα έιναι έγκυος»
» Όχι δεν είμαι! » αποκρίνεται αμυντικά η κοπέλα.
Αδυνατώ να ανταποκριθώ με φυσικότητα στον παράλογο διάλογο και προσπαθώ, τρεβλίζοντας να μιλήσω σαν να μην συμβαίνει τίποτα.
«εεε είναι αγοράκι ή κοριτσάκι ?» ρωτώ φρικαρισμένος
Ο οδηγός ψιλιάζεται την φάση, σταματάει το όχημα και η κοπέλα ανοίγει την πόρτα και την κλείνει με δύναμη φωνάζοντας μας «μαλάκες!» στα ισπανικά.
«Τι πρόβλημα έχει αυτή?» μου λέει ο οδηγός και συνεχίζει για Αβάνα σαν μην συμβαίνει τίποτα.
Στο κλείσιμο ενός τέτοιου ταξιδιού οι σκέψεις δεν μπορεί παρά να είναι πολλές και αντιφατικές. H Κούβα είναι μία πραγματικά μοναδική πολιτιστική εμπειρία, τόσο ιδιόρρυθμη μετά από όλες αυτές τις δεκαετίες απομόνωσης. Είναι επίσης και μία χώρα που σου δημιουργεί αντικροούμενα συναισθήματα. Πολλοί από τους ξένους τουρίστες που γνώρισα αυτό το οκταήμερο μοιάζουν να ήρθαν έδω έχοντας μία εξιδανικευμένη ρομαντική εικόνα επανάστασης και φιέστας στο μυαλό τους. Η εμπειρία τους όμως με τις υποδιέστερες υπηρεσίες σε καταλύμματα, μεταφορές και εστιατόρια και τη ταλαιπωρεία που συνεπάγεται έμοιαζε να τους έχει εκνευρίσει. » Γιατί να πληρώνω για ένα παλιοδωμάτιο τη βραδιά τόσο όσα βγάζει ένα κουβανός γιατρός σε έξι μήνες? «… μου παραπονέθηκε μία αγγλίδα backpacker (Εδώ να σημειώσω ότι η Κούβα έχει δύο διαφορετικά νομίσματα σε κυκλοφορία, ένα για τους ντόπιους και άλλο για τους τουρίστες οπότε και το κόστος για τα πάντα είναι διαφορετικό ανάλογα με το ποιος είναι ο πελάτης ). Δεν είμαι πάντως από αυτούς που θεωρούν ότι επειδή μία χώρα περνάει δύσκολα θα έπρεπε και οι τουρίστες σε αυτή να απαιτούν να τα βγάζουν πέρα με πενταροδεκάρες.
Εν τέλει η μαγεία της καθημερινότητας που σου μένει ανεξίτηλη στη μνήμη μετά από ένα τέτοιο ταξίδι, με τους Κουβανούς γύρω σου να υπάρχουν, να ζουν, να αναπνέουν , να γιορτάζουν και να ελπίζουν παρά τα όσα δύσμοιρα καλούνται να αντιμετωπίσουν στον απομονωμένο παράδεισο που γεννήθηκαν.
link για το μπλογκ μου
https://yanisgoestothemoon.travel.blog/
Attachments
Last edited:
