Γιαννης Σαρτο
Member
- Μηνύματα
- 131
- Likes
- 1.109
- Επόμενο Ταξίδι
- Χαβάη
- Ταξίδι-Όνειρο
- Μαγαδασκάρη
Κίνα 2017
Το ένδοξο παρελθόν κλέβει την παράσταση από το δυναμικό παρόν
Nέα πολιτική υπερδύναμη των ημερών μας, αρχαία αυτοκρατορία, υπερμοντέρνα πλέον κομμουνιστική μονοκομματική χώρα, το πιο πολυπληθές έθνος του πλανήτη, αυτά και πολλά άλλα είναι η Κίνα την οποία είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ τον Αύγουστο του 2017. Αφορμη για αυτό το ταξίδι ήταν το να συναντήσω έναν ιρλανδό φίλο μου, τον Kieran ο οποίος αφού δούλεψε σε ακαδημίες στην χώρα του για κάποια χρόνια, μετακόμισε στην Κινέζικη πρωτεύουσα το 2015 για να διδάξει αγγλικά σε ιδιωτικά σχολεία. Προσωπικά πάντοτε ζήλευα την ευκολία με την οποία αμερικανοί, καναδοί , ιρλανδοί και εγγλέζοι μόλις φθάνουν σε μία ηλικία που θέλουν να δουν τον κόσμο και να βιώσουν την πραγματικότητα μίας ξένης χώρας, απλά ετοιμάζουν ένα πρόχειρο σακίδιο με μερικά ρούχα και τα δυνατά διαβατήρια τους, προσγειώνονται στην Κορέα, Ιταλία, Ελλάδα , Μεξικό ή δεν ξέρω και εγώ που, βρίσκουν ένα φροντιστήριο ξένων γλωσσών και με το που δηλώνουν «καθηγητής αγγλικών», εξασφαλίζουν ένα τρόπο συντήρησης της περιπέτειας τους εκεί. Τουλάχιστον ο συγκεκριμένος φίλος μου έχει τελειώσει παιδαγωγική σχολή και πανεπιστήμειο διδασκαλίας ξένων γλωσσών οπότε αυτή είναι και η κανονική του καριέρα και η όποια ζήλεια εκ μέρους μου δεν θα ήταν δικαιολογημένη.
Σε αυτήν την τεράστια, αχανή χώρα εγώ επισκέφθηκα μόλις τρεις πόλεις: το Πεκίνο, την Σανγκάι και την πόλη Ξί Αν στο κέντρο της χώρας όπου και βρίσκεται ο πήλινος στρατός των πολεμιστών του αυτοκράτορα Qi Shi Huang, μία από τις πιο εντυπωσιακές αρχαιολογικές ανακαλύψεις παγκοσμίως. Είδα ουσιαστικά μόνον τον τουριστικό καθρέφτη ενός πολύ πιο περίπλοκου και πολυδιάστατου έθνους και μπορώ να εκφράσω γνώμη μόνο για αυτό. Ήθελα πάντως από καιρό να πραγματοποιήσω το συγκεκριμένο ταξίδι προκειμένου να καταλάβω κάποια πράγματα παραπάνω για αυτό το αινιγματικό έθνος. Στην φαντασία των ελλήνων, πιστεύω ότι οι κινέζοι αποτελούν μία απρόσωπη μάζα ανθρώπων χωρίς αυτόνομες προσωπικότητας, ακατάληπτη γλώσσα και ονόματα και βλέμματα που μπερδέυουμε το ένα με το άλλο, κάτι που φυσικά δεν ισχύει στην πραγματικότητα.
Για τις μετακινήσεις μου εντός της χώρας χρησιμοποίησα το καινούργιο και πολύ οικονομικό δίκτυο τρένων υπερταχείας, ένα θάυμα μηχανικής και απόδειξη της επιτυχημένης αναπτυξιακής πορείας του ασιατικού γίγαντα. Πριν την έναρξη του ταξιδιού σας απαιτείται τουριστική visa η οποία στην περίπτωση μου εγκρίθηκε μετά από μία πολύ σύντομη ( ενός δύο λεπτών ) τυπική συνέντευξη με μία υπάλληλου του Chinese Visa Application Center στο Λονδίνο, στην Αγγλία όπου πλέον διαμένω.
Προσγειώθηκα στο Πεκίνο αργά το βράδυ μετα από πολύωρη πτήση της Emirates απο Λονδίνο με ενδιάμεση στάση στο Ντουμπάι. Ευτηχώς ο φίλος μου είναι εκεί για να με παραλάβει κατάκοπο και ζαλισμένο και με ταξί πηγαίνουμε στο διαμέρισμα που μοιράζεται με τρεις ακόμα συγκατοίκους για έναν γρήγορο ύπνο. Την επόμενη ξεκινούμε για μία πρώτη περιήγηση στην πόλη.
Κάποιες άλλες αξιοσημείωτες λεπτομέρειες που γρήγορα πρόσεξα είναι η καλή οργάνωση, η καθαριότητα και η απουσία έντονης φτώχειας που δεν ήμουν σίγουρος άμα θα βρώ εδώ ή όχι. Μεγαλωμένος την δεκαετία του 80′ και ’90, είχα συνδέσει την Κίνα με ένα απροσδιόριστο γκρίζο. Το κουμμουνιστικό παρελθόν και παρόν καθώς και οι φολκλορικού χαρακτήρα κινηματογραφικές εξαγωγές της με έκαναν να σκέφτομαι περισσότερο φειδωλές , αστόλιστες καταστάσεις και όχι στυλάτη νεολαία και ερωτευμένα ζευγαράκια με καινούργια κινητά να βγάζουν ρομαντικές selfie δίπλα στην όχθη της λίμνης.
Βεβαίως με το καλημέρα παρουσιάζονται κάποιες πρακτικές προκλήσεις για τον υποψήφιο ταξιδιώτη: πρώτο και βασικότερο η λογοκρισία στο ίντερνετ. Οι περισσότερες ιστοσελίδες και εφαρμογές που έχετε συνηθίσει να χρησιμοποιείτε εδώ απλά δεν λειτουργούν . Αντ αυτού οι κινέζικες αρχές έχουν δημιουργήσει ουσιαστικά ένα παράλληλο σύμπαν στο δυαδίκτιο με δικό τους facebook, google ( το λεγομενο baidu) whatsapp αλλά και uber (ονομάζετε didi app) και ότι μπορεί να φανταστεί κανείς προκειμένου να ελέγξουν και να φιλτράρουν όλες τις πληροφορίες στις οποίες έχουν πρόσβαση πολίτες.
Επίσης η πλειοψηφία δεν γνωρίζει κάποια δεύτερη γλώσσα. Τα αγγλικά σας δεν θα σας φανούμε ιδιαίτερα χρήσιμα εδώ αν και οι ελάχιστοι (συνήθως απόδημοι) που τα μιλάνε θα προσφερθουν να σας βοηθήσουν όσο μπορούν. Αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα όταν κάποιος θέλει να χρησιμοποιήσει για παράδειγμα το πολύ εκτενές και λειτουργικό μετρό της πόλης αλλά μετράει ιδιαίτερα όταν προσπαθείς να πεις στον οδηγό ταξί ότι πάει να σε αφήσει στο λάθος μέρος και αυτός καυγαδίζει μαζί σου κατά τρόπο ακατάληπτο στη γλώσσα του.
Την δεύτερη μέρα επισκεφθήκαμε το Σινικό Τοίχος. Μία τέτοια επίσκεψη είναι δυνατόν να γίνει αυθημερόν μιας και καλοδιατηρημένα τμήματα του βρίσκονται μόλις μία με δύο ώρες μακριά απο την πρωτεύουσα με το αυτοκίνητο. Εμείς προσλάβαμε έναν οδηγό που βρήκαμε μέσα από διαδικτυακά φόρουμ και θετικές συστάσεις άλλων τουριστών που τον χρησιμοποιήσανε. Δυστηχώς την ημέρα εκείνη έβρεχε καταρακτωδώς και είχε πυκνή ομίχλη οπότε και δεν απολαύσαμε την μεγαλοπρέπεια του μνημείου όπως θα μπορούσαμε. Tο τμήμα που εγώ επισκέφθηκα ονομάζεται Mutienyu και παρά τον άθλιο καιρό, μου έδωσε την ευκαιρία να νιώσω έστω και για λίγο την αιωνιότητα του τοπίου και να βγάλω κάποιες πολύ ατμοσφαιρικές φωτογραφίες.
Ξεχωριστή εμπειρία ενός τέτοιου ταξιδιού είναι η γαστρονομία. Στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετά πλέον κινέζικα εστιατόρια χάρη σε μία σεβαστού μεγέθους κινεζική κοινότητα. Οι επιλογές στα ρεστοράν αυτά πάντως έχω διαπιστώσει ότι περιορίζονται σε κάποια ευρέως γνωστά πιάτα όπως spring roles, πάπια σετζουαν, τηγανιτά ρύζια κ.α γνωρίζοντας ίσως ότι απευθύνονται σε ένα κοινό που δεν είναι και τόσο πια εξοικιωμένο με την κουζίνα της χώρας τους. Είναι σαν τα ελληνικά εστιατόρια του εξωτερικού που τείνουν να προσφέρουν σε τσιμπημένες τιμές χωριάτικη salad, «souvlaki», «tsatziki» και «moussaka» πλασάροντάς τα ως εξωτικά πιάτα. Το κίνητρο πίσω από τη σύνταξη τέτοιων βασικών μενού δεν θεωρώ ότι είναι απραιτήτως η τεμπελιά. Περισσότερο η αυτογνωσία ότι πολλές παραδοσιακές λιχουδιές μπορεί να αποδειχθούν υπερβολικά δύσπεπτες και διαφορετικές από τα όσα έχει συνηθίσει να καταναλώνει ο ξένος πελάτης και να μην είναι δεκτικός με αποτέλεσμα το μαγαζί να έχει λιγότερους θαμώνες.
Η κινέζικη γαστρονομία πάντως έχει υποστεί έντονη δυσφήμιση με το ξέσπασμα του Κορονωϊού, ιδιαίτερα με την αποκάλυψη των άθλιων συνθηκών κάποιων αγορών τροφίμων και εξωτικών (!) ζώων (ακόμα και σαν ιδέα με χαλάει, πριν καν δω την οτιδήποτε φωτογραφία ή ρεπορταζ ) σε μεγάλες πόλεις της ενδοχώρας.
Η εμπειρία μου ως ταξιδιώτη εκεί μου έδειξε ότι επρόκειτο για μία τέχνη μαγειρικής ικανή για το καλύτερο και το χειρότερο. Σε ψησταριά που επισκεπτόμαστε μία βραδιά με έναν κινέζο φίλο του Kieran, στο μενού δεν βρήκα μεν σκύλους και κροκόδειλους αλλά παρατήρησα πιάτα με τμήματα άλλων εδώδιμων ζώων που ποτέ δεν φανταζόμουν ότι μπορεί να καταναλώσει κανείς όπως πέλματα κοτόπουλου, καρδιές γουρουνιού και άλλα τέτοια αηδιαστικά. Οι διατροφικές συνήθειες πολλών σε αυτή την τεράστια χώρα μοιάζουν να διακατέχονται από την λογική ότι τίποτα δεν είναι για πέταμα βρε αδερφέ, και ότι με την σωστή προεργασία και ψήσιμο, τα πάντα μπορούν να μετατραπούν σε εύγεστο μεζέ.
Di Tai Fung
Ένα ακόμα ξεχωριστό δείπνο ήταν στο Middle 8 στην εμπορική συνοικία Sanlitun στην οποία θα αναφερθώ εκτενέστερα παρακάτω. Πρόκειται για εστιατόριο με πολλά πιάτα από την επαρχία Yunnan. Ειδική μνεία αξίζει τέλος και στο εστιατόριο Little Yunnan, για τα πρωτότυπα πιάτα αλλά την πολύ καλαίσθητη διακόσμιση του χώρου. Το τι είχαμε παραγγείλει πίσω στο μακρινό 2017 μην με ρωτάτε γιατί δεν θυμάμαι. Μπορώ να σας επιβεβαιώσω πάντως ότι τα πάντα ήταν ιδιαίτερα και νοστιμότατα. Το εστιατόριο βρίσκεται σχετικά κοντά σε άλλα αξιοθέατα όπως το Εθνικό Μουσείο Τέχνης οπότε θα μπορούσατε να το συνδυάσετε με μία επίσκεψη εκεί ή και σε άλλα αξιοθέατα της περιοχής.
Little Yunnan
Την τρίτη μέρα την αφιερώνουμε στα ιστορικά και πιο διάσημα αξιοθέατα της πόλης. Το Πεκίνο είναι μία πρωτεύουσα με σπουδαίο αυτοκρατορικό παρελθόν ( Γιουάν, Μινγκ, Κιουινγκ ) που έρχεται σε αντίθεση με το περίεργο μείγμα κουμμουνιστικών αναφορών και καπιταλιστικής ευδαιμονίας της τωρινής πραγματικότητας. Πρώτος μας προορισμός η πλατεία Τιεν Αν Μεν η οποία στην δύση είναι κυρίως γνωστή για την αιματηρή καταστολή των φοιτητικών διαδηλώσεων του 1989. Εντός της Κίνας πάντως η συγκεκριμένη στιγμή της ιστορίας έχει αγνοηθέι συστηματικά από τα σχολικά βιβλία της ιστορίας και τη δημόσια συζήτηση στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή στην πολιτική. Πρόκειται για ένα συμβάν που αποτελεί ταμπού και η όποια αναφορά του από διανοούμενους, ιστορικούς ή συγγραφείς σε παγκόσμιο επίπεδο προκαλεί μία άκρως επιθετική, σχεδών αλλεργική αντίδραση από το καθεστώς της χώρας.
Η τεράστια πλατεία έχει περισσότερο ενδιαφέρον για την ιστορική της σημασία και τα όσα εκδηλώθηκαν εδώ κάποτε από μερίδα της κινεζικής νεολαίας παρά ως αξιοθέατο. Ο χώρος είναι εκτενής και κάπως άδειος και στο βάθος της μπορεί κανείς να παρατηρήσει κάποια αγάλματα προλετάριων στιλ σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Ιδιαίτερη εντύπωση μου προκαλεί το πως ο γλύπτης πέτυχε μία έντονη έκφραση αποφασιστικότητας και θυμού στα βλέμματα τους. Είναι σαν να μπορείς να δεις τις φλέβες να ξεπετάγονται απο τους λαιμούς και τα μπράτσα των αναπαραστάσεων.
Ακριβώς απέναντι από την πλατεία βρίσκεται η Απαγορευμένη Πόλη. Πρόκειται για ένα συγκρότημα παλατιών της δυναστείας των Μινγκ, τμήμα των οποίων είχε χρησιμοποιηθεί και στο παρελθόν ως κατοικία τους αλλά και ως κέντρο πολιτιστικών εκδηλώσεων. Εκεί ήταν που διαπίστωσα για ακόμα μία φορά πόσο υπερτερούσε σε όγκο ο εσωτερικός τουρισμός σε σχέση με τους λιγοστούς αλλοδαπούς επισκέπτες. Χιλιάδες άνθρωποι προερχόμενοι απο διάφορες γωνιές της Κίνας συρρέανε για να θαυμάσουν τα σύμβολα της πρωτεύουσας και του πολιτισμού τους. Σε μία χώρα εξίσου μεγάλη όσο μία ολόκληρη ήπειρο, ένα τέτοιο ταξίδι δεν είναι πάντα αυτονόητο ή εύκολο. Το ντύσιμο τους ταπεινό και το βλέμμα τους μόλις έπαιρνε το μάτι καυκάσιο επισκέπτη κάθε άλλο παρά διακριτικό. Κινητά υψώνονταν για να πάρουν φωτογραφίες εμάς αλλά και τους διάφορους γάλλους, γερμανούς και πορτογάλους. Πραγματική ουρά είχε στηθεί για να τραβήξουν selfie με έναν απορημένο αφροαμερικανό τουρίστα λίγο πριν την κύρια είσοδο. Το φαινόμενο αυτό το παρατήρησα και στη Σανγκάι αλλά και σε άλλα κράτη που είχα την τύχη να ταξιδέψω στο παρελθόν όπως η Ινδία και η Αίγυπτος. Όσες φορές μου συνέβει πάντοτε με έκανε να νιώθω άβολα. Για πιο λόγο θέλουν μία φωτογραφία μαζί μου; Είμαι ανώνυμος, εξίσου ασήμαντος όσο ο καθένας. Ποιά η αξία του εγχειρήματος;
Η εξήγηση που δίνω είναι διφορούμενη: πολλοί πολίτες στις προαναφερόμενες χώρες αλλά και σε άλλες, δεν έχουν την δυνατότητα να περνάνε σύνορα, τα οικονομικά ή και τα διαβατήριo τους δεν τους το επιτρέπουν τόσο εύκολα. Οι φορές που έρχονται σε επαφή με ανθρώπους από άλλα μέρη της γης είναι σπάνιες για αυτό και ίσως να επιδιώκουν κάποια περαιτέρω αλληλεπίδραση με τον ξένο που αντικρίζουν. Κατί αντίστοιχο με είχα πιάσει στο παρελθόν να κάνω στα ελληνικά νησιά, όταν έφηβος ακόμα, αντιλαμβανόμουνα αγγλους τουρίστες στο διπλανό τραπέζι ή ξαπλώστρα στην παραλία, προσπαθούσα να ανοίξω συζήτηση όχι μόνο για να εξασκήσω τα αγγλικά μου αλλά γιατί νόμιζα ότι κατά κάποιο έμμεσο τρόπο αυτοί οι άνθρωποι πρεσβεύουν κάτι από τις εγγλέζικες μπάντες που άκουγα ή τις αγγλόφωνες ταινίες που αγαπούσα. Καμιά σχέση με την πραγματικότητα φυσικά.
Απαγορευμένη πόλη
Μία δεύτερη ανάλυση μου έχει ίσως να κάνει με την παντοδυναμία των πολιτιστικών προϊόντων που προέρχονται από την δύση και κυρίως την Αμερική. Όταν μεγαλώνεις βομβαρδιζόμενος με ταινίες και σειρές όπου ο σούπερ ήρωας κ πρωταγωνιστής είναι πάντοτε ένας ανοιχτόχρωμος καυκάσιος, τον εξιδανικεύεις. Αποδίδεις εν τέλει στον τυχαίο ξένο μία αξία που δεν έχει. Με λύπη πληροφορήθηκα από τον Kieran ότι πολλές κινεζικές εταιρείες χρησιμοποιούνε ως μοντέλα για τις διαφημίσεις, τα πόστερ και τα φυλλάδια τους τυχάρπαστους δυτικούς που κατοικούν ή επισκέπτονται την χώρα γιατί μελέτες έχουν δείξει ότι έτσι «πουλάει» περισσότερο το όποιο προϊον. Τι φανερώνει αυτό για τους ίδιους τους κινέζους και την αυτοεκτίμηση τους, μου είναι δύσκολο να το προσδιορίσω.
Κάποια άλλα αξιοθέατα στα οποία κατάφερα να αποδράσω εκείνες τις μέρες είναι η Price Chun Mansion και ο Ναός Του Ουρανού. Ειδικά αυτός ο τελευταίος σε ταξιδεύει πίσω στο χρόνο με έναν σχεδών κινηματογραφικό τρόπο. Για τουρίστες πάλι που επιθυμούν μία πιο αστική, μοντέρνα εμπειρία, υπάρχουν φουτουριστικές συνοικίες φίσκα στα εμπορικά καταστήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Sanlitum Village, με διαφημιστικά σπότ να προβάλονται πάνω στις προσόψεις ουρανοξιστών και την trendy νεολαία να σουλατσάρει στις πλατείες, στα εστιατόρια και στα πολυτελή μαγαζιά ένδυσης και αξεσουάρ.
Art district 798
Μία εμπειρία πάντως που δεν προσφέρετε γενναιόδορα στον τουρίστα που επισκέπτεται την Κίνα είναι η συναναστροφή με ντόπιους, κυρίως λόγω του φράγματος της γλώσσας. Ήμουν τυχερός λοιπόν, μιας και χάρη στον Kieran είχα την ευκαιρία να γνωρίσω νέους πολύγλωσσους Κινέζους και να συζητήσω μαζί τους για το πως βλέπουν την χώρα και τον κόσμο. Την βραδιά που δειπνήσαμε σε εκείνη την εφιαλτική ψησταριά, ρωτάω έναν κολλητό του Kieran, τον Fis, αν τον ενοχλεί η ανελευθερία τύπου και πολιτικής επιλογής στην Κίνα.
» Όχι, η χώρα είναι σε καλό δρόμο. Η οικονομία πηγαίνει εξαιρετικά και δεν χρειάζετε να διαβάζω εφημερίδες για να είμαι χαρούμενος.Υπάρχουν άλλα πολύ πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή. Γενικά είμαι αισιόδοξος.»
Παρόμοια αδιαφορία για το πολίτευμα της δημοκρατίας μου δείχνει η συγκάτοικος του Kieran, η Coco, υψηλόβαθμο στέλεχος σε κινεζική εταιρεία και αρραβωνιασμένη με Ολλάνδο ( σύντομα σχεδίαζε να μετακομίσει εκεί ).
» ‘Ολοι οι ξένοι σχολιαστές εξιδανικέυουν την δημοκρατία και την επαλαμβανουν συνεχώς σαν κατηγορία προς στην Κίνα. Δες όμως την Ινδία για παράδειγμα. Είναι υποτίθεται δημοκρατική αλλά οι ψήφοι αγοράζονται μαζικά από τα κόμματα για ασήμαντα ανταλλάγματα. Η χώρα είναι διεφθαρμένη ως εκεί που δεν πάει»
Η αντίληψη που μοιάζει να επικρατεί είναι πως εφόσον υπάρχει οικονομική ευημερία, οποιεσδήποτε άλλες διεκδικήσεις ή ενστάσεις θεωρούνται ασήμαντες ή δευτερεύουσες στην συνείδηση του κόσμου. Κατά πόσο μία τέτοια κατασταση μπορεί να συντηρηθεί μακροπρόθεσμα είναι αμφίβολο: πως γίνεται να εμποδίσεις πάνω από ένα δισεκατομύριο ανθρώπους από το να σκέφτονται, να αμφισβητούν, να απαιτούν; Ειδικά όταν η οικονομική άνεση γίνει σε κάποια στιγμή δεδομένη.
Τέτοιες συζητήσεις ήταν για εμένα πολύ ευπρόσδεκτες προκειμένου να καταλάβω κάτι από το γενικότερο σκεπτικό των Κινέζων απέναντι την επικαιρότητα. Στις περισσότερες περιπτώσεις ακόμα και η πολύ βασική επικοινωνία με τους ντόπιους αποτέλεσε έναν μικρό άθλο και οτιδήποτε παραπάνω μου φάνταζε παντελώς ανέφικτο. Κάτι που γενικά ξαφνιάζει τον επισκέπτη στη Κίνα είναι η φαινομενικά απόλυτη έλλειψη καλών τρόπων ειδικά στους ανθρώπους άνω των 30. Έστω ότι προσεγγίζεις έναν κινέζο κρατώντας ένα χάρτη ή ένα τουριστικό οδηγό, του επαναλαμβάνεις καθαρά και αργά το όνομα του δρόμου/μουσείου/σταθμού μετρό που ψάχνεις…το πιθανότερο είναι να σε κοιτάξει λες και είσαι κουνούπι που μόλις τον τσίμπησε. Αρχίζει να σου απευθύνεται με λόγια, χειρονομίες και ύφος που μπορεί να εκλάβεις ως «‘άντε χάσου» ή «προς τα εκεί ηλίθιε», πάντως τίποτα ευγενικότερο απο αυτό. Η διαίσθηση μου μου λέει ότι το όλο πρόβλημα μάλλον έχει να κάνει με διαφορετικούς κώδικες επικοινωνίας και ότι πολλά χάνονται μάλλον στην μετάφραση. Συχνά ξένοι φιλοι μου όταν επισκέπτονται την Ελλάδα και με βλέπουν να συνομιλώ με γονείς, ταξιτζίδες, πωλητές με ρωτάνε όλο ανησυχία «γιατί τσακωνόσασταν;» και τους εξηγώ ότι σαν λαός έτσι μιλαμε, είμαστε ίσως πιο θορυβώδης από αλλους, κάνουμε χειρονομίες, υψωνουμε τον τόνο της φωνής μας αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όντως υπάρχει ένταση μεταξύ μας. Κάτι αντίστοιχο θέλω να ελπίζω ότι συμβαίνει και με τους κινέζους.
Μετά από αυτό το τετραήμερο στο Πεκίνο, πήραμε το τρένο για τον δεύτερο προορισμό μας, την πόλη Ξι’Αν. Πρόκειται για μία μεγαλούπολη 12 εκατομμυρίων ψυχών και πρωτεύουσα της επαρχίας Σανξί. Ο λόγος πάντως για πάει κανείς μέχρι εκεί είναι ένας και μοναδικός: Ο πήλινος στρατός του αυτοκράτορα Κι Σιν Χουάν που κυβέρνησε την Κίνα το 221 π.Χ. Η αρχαιολογική αυτή ανακάλυψη ήρθε στο φως μόλις το 1974 όταν ντόπιοι αγρότες επιχείρησαν να σκάψουν ένα πηγάδι και ανακάλυψαν τυχαία μερικούς από τους συνολικά περίπου 8.000 πήλινους στρατιώτες που αργότερα εντοπίσθηκαν. Όλοι αυτοί καθώς και ίπποι, ιπποϊστές, μουσικοί μέχρι και ακροβάτες αποτελούν την φρουρά που υποτίθεται ότι θα φυλάει τον αυτοκράτορα στην μεταθανάτιο ζωή. Μπορεί κανείς να επισκεφθή την νεκρόπολη που βρίσκεται γύρω στα 42 χιλιόμετρα μακριά από την πόλη. Προκειται για μοναδικής ομορφιάς αρχαιολογική ανακάλυψη. Μία επίσκεψη εκεί πραγματικά σε στοιχείωνει. Δεν ξέρω τι ήταν αύτο που με εντυπωσίασε περισσότερο : ο τεράστιος όγκος και ο αριθμός των πολεμιστών, η καλλιτεχνία ή όλη αυτή η μελαγχολία στα κένα πήλινα βλέμματα και μία υποψία χαμόγελου στα πρόσωπα κάποιων απο αυτών. Υπάρχει κάτι το έντονα αιθέριο και διαχρονικό στην ατμόσφαιρα εντός του μουσειακού χώρου.
Να σας συστήσω εδώ να αποφύγεται οπωσδήποτε τα τρομερά υπερτιμημένα μαγαζιά με σουβενίρ γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο. Θα βρείτε τα ίδια αντικείμενα σε πολύ φθηνότερες τιμές σε μαγαζιά στις μεγάλες πόλεις ή στο αεροδρόμιο από το οποία θα τύχει να αποχωρίσετε.
Κάπου εδώ οι δρόμοι μας με τον Kieran χωρίζουν. Αυτός γυρίζει πίσω στο Πεκίνο ενώ εγώ παίρνω την υπερταχεία για την Σανγκάι. Παρακολουθώ το τοπίο έξω από το παράθυρο μου κατά τη διάρκεια του εξάωρου ταξιδιού μου. Συναισθάνομαι ξανά το πόσο ατέλειωτη είναι αυτή η χώρα. Περνάμε από πόλεις με ουρανοξύστες και γιγαντοκατασκευές που στην Ελλάδα θα αποτελούσαν το καμάρι δήμων και κυβερνήσεων και θα συνοδεύονταν από λεζάντες του τύπου «Νέα Υόρκη η Αθήνα!» και διάφορα τέτοια. ‘Εδω όλες τους ανωνυμες στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και ανύπαρκτες τουριστικά. Περνάμε και από πολλούς μίζερους αγροτικούς οικισμούς την φτώχεια των οποίων είναι δύσκολο να κατανοήσω με μόνο μία φευγαλέα ματιά μέσα από το παράθυρο της θέσης μου.
Η Σανγκάι, μία πόλη 28 εκατομμυρίων κατοίκων έχει εξελιχθεί σε οικονομικό κέντρο της Κίνας. Με το πάμπολα εμπορικά της κέντρα και τις εύπορες συνοικίες της με εστιατόρια και μπαρ (όπως η Huangpu και ειδικά η Former French Concession) , η πόλη μοιάζει να είναι ένα μέρος καλύτερο να ζεις παρά να επισκεφθέις. Είναι πιο κοσμοπολίτικη σε σύγκριση με την πρωτεύουσα, μα με λιγότερο έντονο τον κινέζικο χαρακτήρα και πιο έντονη υλιστική νοοτροπία. Για τον μέσο τουρίστα, η εμπειρία που ξεχωρίζει είναι οι ατέλειωτες βόλτες στον παραλιακό πεζόδρομο Bund. Πέρα από την διαστημική θέα της απέναντι όχθης της Pudong, αλλά και τα όμορφα ιστορικά κτίρια παραλλήλως του πεζόδρομου, είναι ένα μέρος όπου μπορεί να παρατηρήσει κανείς τους ντόπιους να χαλαρώνουν από την καθημερινότητα τους. Κάτι που σίγουρα θα προσέξετε κατά τη διάρκεια του περιπάτου σας είναι τα πολυάριθμα νεαρά ζευγαράκια που πραγματοποιούν εκεί τις γαμήλιες φωτογραφίσεις τους, το αγόρι φορώντας σμόκινγκ και το κορίτσι με κόκκινο μακρύ βραδυνό φόρεμα. Κάτι αντίστοιχο με το τι συμβαίνει στην νέα παραλία Θεσσαλονίκης..η θάλασσα γενικά «γράφει» σε τέτοιες ροζ αναπαραστάσεις γαμήλιας θαλπωρης. Ένα δεύτερο που δεν θα το γλιτώσετε είναι διάφοροι ντόπιοι να σας ζητάνε να βγούνε φωτογραφίες μαζί σας. Θα σας έλεγα να μην προσπαθήσετε να εκλογικέυσετε τη συγκεκριμένη χειρονομία, απλά χαμογελάστε και δώστε τους την όποια ικανοποίηση απορροφούν από την συγκεκριμένη «ανάμνηση».
Κάτι επίσης όμορφο που πρόσεξα στη Σαγκάι αλλά και στο Πεκίνο είναι οι μικρές ομάδες ηλικιωμένων πολιτών να πηγαίνουν στις πλατείες και να εξασκήσουν την τέχνη του ται τσι ή να απλά για να χορεύψουνε στις πλατείες. Ξαφνιάστηκα μάλιστα όταν διάβασα ότι υπάρχει ειδικός όρος για την συγκεκριμένη δραστηριότητα («square dancing») στην ιστοσελίδα wikipedia που εξηγεί ότι αποτελεί συχνή διαφυγή για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας λόγω του χαμηλού κόστους αλλά ίσως και της δημοκρατικότητας της: ο οποιοσδήποτε θελήσει, μπορεί να συμμετάσχει.
Παρότι ένιωσα απόλυτη ασφάλεια καθόλη τη διάρκεια του ταξιδιού μου, υπάρχει μία απάτη που κάποιοι επιτήδιοι πραγματοποιούν εις βάρος τουριστών που θα ήθελα να αναφέρω. Στόχος αποτελούν οι άρρενες επισκέπτες (μήπως είμαστε τελικά το αφελές φύλο
. Νεαρές γλυκές κινέζες βρίσκουν μία αφορμή ( σου ζητούν πχ να τις πάρεις μία φωτογραφία με το κινητό τους) και ξεκινούν συζήτηση με σπαστά αγγλικά με τους τουρίστες. Μετά από πολύ μπλα μπλα όλο αμηχανία και ντροπαλά χαμόγελα, και ενώ εσύ νομίζεις ότι επιτέλους βρήκες την ευκαιρία να συνδιαλαγείς με άτομα από τη χώρα που επισκέπτεσαι, αρχίζουν να σου μιλάνε για μία παραδοσιακή «tea ceremony» ( τελετή του τσαγιού). Στη συνέχεια σε προσκαλούνε να πάτε να πιείτε το τσάι μαζί τους σε κάποιο κοντινό τειοποιείο που γνωρίζουν. Λίγο πριν πριν άφιξη του λογαριασμού εξαφανίζονται, και ο τουρίστας καλείται να πληρώσει ένα υπέρογκο ποσό, κάτι που συνήθως κάνει για να γλιτώσει τις φασαρίες σε ένα ξένο κράτος που δεν είναι και το πιο απλό πράγμα να καλέσεις ή να καταφύγεις στην αστυνομία για βοήθεια.
Η Κίνα που εσείς μελλοντικά θα επισκεφθείτε πιθανότατα να είναι πολυ διαφορετική από αυτή που είδα εγώ. Σε μία χώρα-εργοστάσιο που αναδιαμορφώνεται και ξαναχτίζεται με φρενήρεις ρυθμούς, είναι ίσως προδιαγεγραμμένο ότι πολλά στοιχεία του παρελθόντος αλλά και του παρόντος θα χαθούν και θα αντικατασταθούν. Δεν θα πάυσει πάντως να αποτελεί άκρως ενδιαφέροντα ταξιδιωτικό προορισμό, ιδιαίτερα στην μετά πανδημίας εποχή που ελπίζω να έρθει σύντομα. Πιστεύω ότι κάθε ταξίδι που θα πραγματοποιήσουμε στο μη ορατό αυτή τη στιγμή μέλλον, θα το κάνουμε με περισιο ενθουσιασμό γιατί θα έχουμε πλέον εκτιμήσει το πόσο πανέμορφη έιναι όλη η υφηλιος και το πόσο τυχεροί είμαστε όταν μπορούμε να την ταξιδεύουμε.
Έπισκεφτείτε το blog μου:
https://yanisgoestothemoon.travel.blog/
Το ένδοξο παρελθόν κλέβει την παράσταση από το δυναμικό παρόν
Nέα πολιτική υπερδύναμη των ημερών μας, αρχαία αυτοκρατορία, υπερμοντέρνα πλέον κομμουνιστική μονοκομματική χώρα, το πιο πολυπληθές έθνος του πλανήτη, αυτά και πολλά άλλα είναι η Κίνα την οποία είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ τον Αύγουστο του 2017. Αφορμη για αυτό το ταξίδι ήταν το να συναντήσω έναν ιρλανδό φίλο μου, τον Kieran ο οποίος αφού δούλεψε σε ακαδημίες στην χώρα του για κάποια χρόνια, μετακόμισε στην Κινέζικη πρωτεύουσα το 2015 για να διδάξει αγγλικά σε ιδιωτικά σχολεία. Προσωπικά πάντοτε ζήλευα την ευκολία με την οποία αμερικανοί, καναδοί , ιρλανδοί και εγγλέζοι μόλις φθάνουν σε μία ηλικία που θέλουν να δουν τον κόσμο και να βιώσουν την πραγματικότητα μίας ξένης χώρας, απλά ετοιμάζουν ένα πρόχειρο σακίδιο με μερικά ρούχα και τα δυνατά διαβατήρια τους, προσγειώνονται στην Κορέα, Ιταλία, Ελλάδα , Μεξικό ή δεν ξέρω και εγώ που, βρίσκουν ένα φροντιστήριο ξένων γλωσσών και με το που δηλώνουν «καθηγητής αγγλικών», εξασφαλίζουν ένα τρόπο συντήρησης της περιπέτειας τους εκεί. Τουλάχιστον ο συγκεκριμένος φίλος μου έχει τελειώσει παιδαγωγική σχολή και πανεπιστήμειο διδασκαλίας ξένων γλωσσών οπότε αυτή είναι και η κανονική του καριέρα και η όποια ζήλεια εκ μέρους μου δεν θα ήταν δικαιολογημένη.
Σε αυτήν την τεράστια, αχανή χώρα εγώ επισκέφθηκα μόλις τρεις πόλεις: το Πεκίνο, την Σανγκάι και την πόλη Ξί Αν στο κέντρο της χώρας όπου και βρίσκεται ο πήλινος στρατός των πολεμιστών του αυτοκράτορα Qi Shi Huang, μία από τις πιο εντυπωσιακές αρχαιολογικές ανακαλύψεις παγκοσμίως. Είδα ουσιαστικά μόνον τον τουριστικό καθρέφτη ενός πολύ πιο περίπλοκου και πολυδιάστατου έθνους και μπορώ να εκφράσω γνώμη μόνο για αυτό. Ήθελα πάντως από καιρό να πραγματοποιήσω το συγκεκριμένο ταξίδι προκειμένου να καταλάβω κάποια πράγματα παραπάνω για αυτό το αινιγματικό έθνος. Στην φαντασία των ελλήνων, πιστεύω ότι οι κινέζοι αποτελούν μία απρόσωπη μάζα ανθρώπων χωρίς αυτόνομες προσωπικότητας, ακατάληπτη γλώσσα και ονόματα και βλέμματα που μπερδέυουμε το ένα με το άλλο, κάτι που φυσικά δεν ισχύει στην πραγματικότητα.
Για τις μετακινήσεις μου εντός της χώρας χρησιμοποίησα το καινούργιο και πολύ οικονομικό δίκτυο τρένων υπερταχείας, ένα θάυμα μηχανικής και απόδειξη της επιτυχημένης αναπτυξιακής πορείας του ασιατικού γίγαντα. Πριν την έναρξη του ταξιδιού σας απαιτείται τουριστική visa η οποία στην περίπτωση μου εγκρίθηκε μετά από μία πολύ σύντομη ( ενός δύο λεπτών ) τυπική συνέντευξη με μία υπάλληλου του Chinese Visa Application Center στο Λονδίνο, στην Αγγλία όπου πλέον διαμένω.
Προσγειώθηκα στο Πεκίνο αργά το βράδυ μετα από πολύωρη πτήση της Emirates απο Λονδίνο με ενδιάμεση στάση στο Ντουμπάι. Ευτηχώς ο φίλος μου είναι εκεί για να με παραλάβει κατάκοπο και ζαλισμένο και με ταξί πηγαίνουμε στο διαμέρισμα που μοιράζεται με τρεις ακόμα συγκατοίκους για έναν γρήγορο ύπνο. Την επόμενη ξεκινούμε για μία πρώτη περιήγηση στην πόλη.
Κάποιες άλλες αξιοσημείωτες λεπτομέρειες που γρήγορα πρόσεξα είναι η καλή οργάνωση, η καθαριότητα και η απουσία έντονης φτώχειας που δεν ήμουν σίγουρος άμα θα βρώ εδώ ή όχι. Μεγαλωμένος την δεκαετία του 80′ και ’90, είχα συνδέσει την Κίνα με ένα απροσδιόριστο γκρίζο. Το κουμμουνιστικό παρελθόν και παρόν καθώς και οι φολκλορικού χαρακτήρα κινηματογραφικές εξαγωγές της με έκαναν να σκέφτομαι περισσότερο φειδωλές , αστόλιστες καταστάσεις και όχι στυλάτη νεολαία και ερωτευμένα ζευγαράκια με καινούργια κινητά να βγάζουν ρομαντικές selfie δίπλα στην όχθη της λίμνης.
Βεβαίως με το καλημέρα παρουσιάζονται κάποιες πρακτικές προκλήσεις για τον υποψήφιο ταξιδιώτη: πρώτο και βασικότερο η λογοκρισία στο ίντερνετ. Οι περισσότερες ιστοσελίδες και εφαρμογές που έχετε συνηθίσει να χρησιμοποιείτε εδώ απλά δεν λειτουργούν . Αντ αυτού οι κινέζικες αρχές έχουν δημιουργήσει ουσιαστικά ένα παράλληλο σύμπαν στο δυαδίκτιο με δικό τους facebook, google ( το λεγομενο baidu) whatsapp αλλά και uber (ονομάζετε didi app) και ότι μπορεί να φανταστεί κανείς προκειμένου να ελέγξουν και να φιλτράρουν όλες τις πληροφορίες στις οποίες έχουν πρόσβαση πολίτες.
Επίσης η πλειοψηφία δεν γνωρίζει κάποια δεύτερη γλώσσα. Τα αγγλικά σας δεν θα σας φανούμε ιδιαίτερα χρήσιμα εδώ αν και οι ελάχιστοι (συνήθως απόδημοι) που τα μιλάνε θα προσφερθουν να σας βοηθήσουν όσο μπορούν. Αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα όταν κάποιος θέλει να χρησιμοποιήσει για παράδειγμα το πολύ εκτενές και λειτουργικό μετρό της πόλης αλλά μετράει ιδιαίτερα όταν προσπαθείς να πεις στον οδηγό ταξί ότι πάει να σε αφήσει στο λάθος μέρος και αυτός καυγαδίζει μαζί σου κατά τρόπο ακατάληπτο στη γλώσσα του.
Την δεύτερη μέρα επισκεφθήκαμε το Σινικό Τοίχος. Μία τέτοια επίσκεψη είναι δυνατόν να γίνει αυθημερόν μιας και καλοδιατηρημένα τμήματα του βρίσκονται μόλις μία με δύο ώρες μακριά απο την πρωτεύουσα με το αυτοκίνητο. Εμείς προσλάβαμε έναν οδηγό που βρήκαμε μέσα από διαδικτυακά φόρουμ και θετικές συστάσεις άλλων τουριστών που τον χρησιμοποιήσανε. Δυστηχώς την ημέρα εκείνη έβρεχε καταρακτωδώς και είχε πυκνή ομίχλη οπότε και δεν απολαύσαμε την μεγαλοπρέπεια του μνημείου όπως θα μπορούσαμε. Tο τμήμα που εγώ επισκέφθηκα ονομάζεται Mutienyu και παρά τον άθλιο καιρό, μου έδωσε την ευκαιρία να νιώσω έστω και για λίγο την αιωνιότητα του τοπίου και να βγάλω κάποιες πολύ ατμοσφαιρικές φωτογραφίες.
Ξεχωριστή εμπειρία ενός τέτοιου ταξιδιού είναι η γαστρονομία. Στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετά πλέον κινέζικα εστιατόρια χάρη σε μία σεβαστού μεγέθους κινεζική κοινότητα. Οι επιλογές στα ρεστοράν αυτά πάντως έχω διαπιστώσει ότι περιορίζονται σε κάποια ευρέως γνωστά πιάτα όπως spring roles, πάπια σετζουαν, τηγανιτά ρύζια κ.α γνωρίζοντας ίσως ότι απευθύνονται σε ένα κοινό που δεν είναι και τόσο πια εξοικιωμένο με την κουζίνα της χώρας τους. Είναι σαν τα ελληνικά εστιατόρια του εξωτερικού που τείνουν να προσφέρουν σε τσιμπημένες τιμές χωριάτικη salad, «souvlaki», «tsatziki» και «moussaka» πλασάροντάς τα ως εξωτικά πιάτα. Το κίνητρο πίσω από τη σύνταξη τέτοιων βασικών μενού δεν θεωρώ ότι είναι απραιτήτως η τεμπελιά. Περισσότερο η αυτογνωσία ότι πολλές παραδοσιακές λιχουδιές μπορεί να αποδειχθούν υπερβολικά δύσπεπτες και διαφορετικές από τα όσα έχει συνηθίσει να καταναλώνει ο ξένος πελάτης και να μην είναι δεκτικός με αποτέλεσμα το μαγαζί να έχει λιγότερους θαμώνες.
Η κινέζικη γαστρονομία πάντως έχει υποστεί έντονη δυσφήμιση με το ξέσπασμα του Κορονωϊού, ιδιαίτερα με την αποκάλυψη των άθλιων συνθηκών κάποιων αγορών τροφίμων και εξωτικών (!) ζώων (ακόμα και σαν ιδέα με χαλάει, πριν καν δω την οτιδήποτε φωτογραφία ή ρεπορταζ ) σε μεγάλες πόλεις της ενδοχώρας.
Η εμπειρία μου ως ταξιδιώτη εκεί μου έδειξε ότι επρόκειτο για μία τέχνη μαγειρικής ικανή για το καλύτερο και το χειρότερο. Σε ψησταριά που επισκεπτόμαστε μία βραδιά με έναν κινέζο φίλο του Kieran, στο μενού δεν βρήκα μεν σκύλους και κροκόδειλους αλλά παρατήρησα πιάτα με τμήματα άλλων εδώδιμων ζώων που ποτέ δεν φανταζόμουν ότι μπορεί να καταναλώσει κανείς όπως πέλματα κοτόπουλου, καρδιές γουρουνιού και άλλα τέτοια αηδιαστικά. Οι διατροφικές συνήθειες πολλών σε αυτή την τεράστια χώρα μοιάζουν να διακατέχονται από την λογική ότι τίποτα δεν είναι για πέταμα βρε αδερφέ, και ότι με την σωστή προεργασία και ψήσιμο, τα πάντα μπορούν να μετατραπούν σε εύγεστο μεζέ.
-
‘Ενας δύσμοιρος κόκκορας και καβουρια γύρω γύρω…στο μενού
-
Σκορπιοί…καλαμάκι
Di Tai Fung
Ένα ακόμα ξεχωριστό δείπνο ήταν στο Middle 8 στην εμπορική συνοικία Sanlitun στην οποία θα αναφερθώ εκτενέστερα παρακάτω. Πρόκειται για εστιατόριο με πολλά πιάτα από την επαρχία Yunnan. Ειδική μνεία αξίζει τέλος και στο εστιατόριο Little Yunnan, για τα πρωτότυπα πιάτα αλλά την πολύ καλαίσθητη διακόσμιση του χώρου. Το τι είχαμε παραγγείλει πίσω στο μακρινό 2017 μην με ρωτάτε γιατί δεν θυμάμαι. Μπορώ να σας επιβεβαιώσω πάντως ότι τα πάντα ήταν ιδιαίτερα και νοστιμότατα. Το εστιατόριο βρίσκεται σχετικά κοντά σε άλλα αξιοθέατα όπως το Εθνικό Μουσείο Τέχνης οπότε θα μπορούσατε να το συνδυάσετε με μία επίσκεψη εκεί ή και σε άλλα αξιοθέατα της περιοχής.
Little Yunnan
Την τρίτη μέρα την αφιερώνουμε στα ιστορικά και πιο διάσημα αξιοθέατα της πόλης. Το Πεκίνο είναι μία πρωτεύουσα με σπουδαίο αυτοκρατορικό παρελθόν ( Γιουάν, Μινγκ, Κιουινγκ ) που έρχεται σε αντίθεση με το περίεργο μείγμα κουμμουνιστικών αναφορών και καπιταλιστικής ευδαιμονίας της τωρινής πραγματικότητας. Πρώτος μας προορισμός η πλατεία Τιεν Αν Μεν η οποία στην δύση είναι κυρίως γνωστή για την αιματηρή καταστολή των φοιτητικών διαδηλώσεων του 1989. Εντός της Κίνας πάντως η συγκεκριμένη στιγμή της ιστορίας έχει αγνοηθέι συστηματικά από τα σχολικά βιβλία της ιστορίας και τη δημόσια συζήτηση στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή στην πολιτική. Πρόκειται για ένα συμβάν που αποτελεί ταμπού και η όποια αναφορά του από διανοούμενους, ιστορικούς ή συγγραφείς σε παγκόσμιο επίπεδο προκαλεί μία άκρως επιθετική, σχεδών αλλεργική αντίδραση από το καθεστώς της χώρας.
Η τεράστια πλατεία έχει περισσότερο ενδιαφέρον για την ιστορική της σημασία και τα όσα εκδηλώθηκαν εδώ κάποτε από μερίδα της κινεζικής νεολαίας παρά ως αξιοθέατο. Ο χώρος είναι εκτενής και κάπως άδειος και στο βάθος της μπορεί κανείς να παρατηρήσει κάποια αγάλματα προλετάριων στιλ σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Ιδιαίτερη εντύπωση μου προκαλεί το πως ο γλύπτης πέτυχε μία έντονη έκφραση αποφασιστικότητας και θυμού στα βλέμματα τους. Είναι σαν να μπορείς να δεις τις φλέβες να ξεπετάγονται απο τους λαιμούς και τα μπράτσα των αναπαραστάσεων.
Ακριβώς απέναντι από την πλατεία βρίσκεται η Απαγορευμένη Πόλη. Πρόκειται για ένα συγκρότημα παλατιών της δυναστείας των Μινγκ, τμήμα των οποίων είχε χρησιμοποιηθεί και στο παρελθόν ως κατοικία τους αλλά και ως κέντρο πολιτιστικών εκδηλώσεων. Εκεί ήταν που διαπίστωσα για ακόμα μία φορά πόσο υπερτερούσε σε όγκο ο εσωτερικός τουρισμός σε σχέση με τους λιγοστούς αλλοδαπούς επισκέπτες. Χιλιάδες άνθρωποι προερχόμενοι απο διάφορες γωνιές της Κίνας συρρέανε για να θαυμάσουν τα σύμβολα της πρωτεύουσας και του πολιτισμού τους. Σε μία χώρα εξίσου μεγάλη όσο μία ολόκληρη ήπειρο, ένα τέτοιο ταξίδι δεν είναι πάντα αυτονόητο ή εύκολο. Το ντύσιμο τους ταπεινό και το βλέμμα τους μόλις έπαιρνε το μάτι καυκάσιο επισκέπτη κάθε άλλο παρά διακριτικό. Κινητά υψώνονταν για να πάρουν φωτογραφίες εμάς αλλά και τους διάφορους γάλλους, γερμανούς και πορτογάλους. Πραγματική ουρά είχε στηθεί για να τραβήξουν selfie με έναν απορημένο αφροαμερικανό τουρίστα λίγο πριν την κύρια είσοδο. Το φαινόμενο αυτό το παρατήρησα και στη Σανγκάι αλλά και σε άλλα κράτη που είχα την τύχη να ταξιδέψω στο παρελθόν όπως η Ινδία και η Αίγυπτος. Όσες φορές μου συνέβει πάντοτε με έκανε να νιώθω άβολα. Για πιο λόγο θέλουν μία φωτογραφία μαζί μου; Είμαι ανώνυμος, εξίσου ασήμαντος όσο ο καθένας. Ποιά η αξία του εγχειρήματος;
Η εξήγηση που δίνω είναι διφορούμενη: πολλοί πολίτες στις προαναφερόμενες χώρες αλλά και σε άλλες, δεν έχουν την δυνατότητα να περνάνε σύνορα, τα οικονομικά ή και τα διαβατήριo τους δεν τους το επιτρέπουν τόσο εύκολα. Οι φορές που έρχονται σε επαφή με ανθρώπους από άλλα μέρη της γης είναι σπάνιες για αυτό και ίσως να επιδιώκουν κάποια περαιτέρω αλληλεπίδραση με τον ξένο που αντικρίζουν. Κατί αντίστοιχο με είχα πιάσει στο παρελθόν να κάνω στα ελληνικά νησιά, όταν έφηβος ακόμα, αντιλαμβανόμουνα αγγλους τουρίστες στο διπλανό τραπέζι ή ξαπλώστρα στην παραλία, προσπαθούσα να ανοίξω συζήτηση όχι μόνο για να εξασκήσω τα αγγλικά μου αλλά γιατί νόμιζα ότι κατά κάποιο έμμεσο τρόπο αυτοί οι άνθρωποι πρεσβεύουν κάτι από τις εγγλέζικες μπάντες που άκουγα ή τις αγγλόφωνες ταινίες που αγαπούσα. Καμιά σχέση με την πραγματικότητα φυσικά.
Μία δεύτερη ανάλυση μου έχει ίσως να κάνει με την παντοδυναμία των πολιτιστικών προϊόντων που προέρχονται από την δύση και κυρίως την Αμερική. Όταν μεγαλώνεις βομβαρδιζόμενος με ταινίες και σειρές όπου ο σούπερ ήρωας κ πρωταγωνιστής είναι πάντοτε ένας ανοιχτόχρωμος καυκάσιος, τον εξιδανικεύεις. Αποδίδεις εν τέλει στον τυχαίο ξένο μία αξία που δεν έχει. Με λύπη πληροφορήθηκα από τον Kieran ότι πολλές κινεζικές εταιρείες χρησιμοποιούνε ως μοντέλα για τις διαφημίσεις, τα πόστερ και τα φυλλάδια τους τυχάρπαστους δυτικούς που κατοικούν ή επισκέπτονται την χώρα γιατί μελέτες έχουν δείξει ότι έτσι «πουλάει» περισσότερο το όποιο προϊον. Τι φανερώνει αυτό για τους ίδιους τους κινέζους και την αυτοεκτίμηση τους, μου είναι δύσκολο να το προσδιορίσω.
Κάποια άλλα αξιοθέατα στα οποία κατάφερα να αποδράσω εκείνες τις μέρες είναι η Price Chun Mansion και ο Ναός Του Ουρανού. Ειδικά αυτός ο τελευταίος σε ταξιδεύει πίσω στο χρόνο με έναν σχεδών κινηματογραφικό τρόπο. Για τουρίστες πάλι που επιθυμούν μία πιο αστική, μοντέρνα εμπειρία, υπάρχουν φουτουριστικές συνοικίες φίσκα στα εμπορικά καταστήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Sanlitum Village, με διαφημιστικά σπότ να προβάλονται πάνω στις προσόψεις ουρανοξιστών και την trendy νεολαία να σουλατσάρει στις πλατείες, στα εστιατόρια και στα πολυτελή μαγαζιά ένδυσης και αξεσουάρ.
-
Sanlitum Village
-
Ο Ναός του Ουρανού
-
Ο Ναός του Ουρανού
-
Ο Ναός του Ουρανού
Art district 798
Μία εμπειρία πάντως που δεν προσφέρετε γενναιόδορα στον τουρίστα που επισκέπτεται την Κίνα είναι η συναναστροφή με ντόπιους, κυρίως λόγω του φράγματος της γλώσσας. Ήμουν τυχερός λοιπόν, μιας και χάρη στον Kieran είχα την ευκαιρία να γνωρίσω νέους πολύγλωσσους Κινέζους και να συζητήσω μαζί τους για το πως βλέπουν την χώρα και τον κόσμο. Την βραδιά που δειπνήσαμε σε εκείνη την εφιαλτική ψησταριά, ρωτάω έναν κολλητό του Kieran, τον Fis, αν τον ενοχλεί η ανελευθερία τύπου και πολιτικής επιλογής στην Κίνα.
» Όχι, η χώρα είναι σε καλό δρόμο. Η οικονομία πηγαίνει εξαιρετικά και δεν χρειάζετε να διαβάζω εφημερίδες για να είμαι χαρούμενος.Υπάρχουν άλλα πολύ πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή. Γενικά είμαι αισιόδοξος.»
Παρόμοια αδιαφορία για το πολίτευμα της δημοκρατίας μου δείχνει η συγκάτοικος του Kieran, η Coco, υψηλόβαθμο στέλεχος σε κινεζική εταιρεία και αρραβωνιασμένη με Ολλάνδο ( σύντομα σχεδίαζε να μετακομίσει εκεί ).
» ‘Ολοι οι ξένοι σχολιαστές εξιδανικέυουν την δημοκρατία και την επαλαμβανουν συνεχώς σαν κατηγορία προς στην Κίνα. Δες όμως την Ινδία για παράδειγμα. Είναι υποτίθεται δημοκρατική αλλά οι ψήφοι αγοράζονται μαζικά από τα κόμματα για ασήμαντα ανταλλάγματα. Η χώρα είναι διεφθαρμένη ως εκεί που δεν πάει»
Η αντίληψη που μοιάζει να επικρατεί είναι πως εφόσον υπάρχει οικονομική ευημερία, οποιεσδήποτε άλλες διεκδικήσεις ή ενστάσεις θεωρούνται ασήμαντες ή δευτερεύουσες στην συνείδηση του κόσμου. Κατά πόσο μία τέτοια κατασταση μπορεί να συντηρηθεί μακροπρόθεσμα είναι αμφίβολο: πως γίνεται να εμποδίσεις πάνω από ένα δισεκατομύριο ανθρώπους από το να σκέφτονται, να αμφισβητούν, να απαιτούν; Ειδικά όταν η οικονομική άνεση γίνει σε κάποια στιγμή δεδομένη.
Τέτοιες συζητήσεις ήταν για εμένα πολύ ευπρόσδεκτες προκειμένου να καταλάβω κάτι από το γενικότερο σκεπτικό των Κινέζων απέναντι την επικαιρότητα. Στις περισσότερες περιπτώσεις ακόμα και η πολύ βασική επικοινωνία με τους ντόπιους αποτέλεσε έναν μικρό άθλο και οτιδήποτε παραπάνω μου φάνταζε παντελώς ανέφικτο. Κάτι που γενικά ξαφνιάζει τον επισκέπτη στη Κίνα είναι η φαινομενικά απόλυτη έλλειψη καλών τρόπων ειδικά στους ανθρώπους άνω των 30. Έστω ότι προσεγγίζεις έναν κινέζο κρατώντας ένα χάρτη ή ένα τουριστικό οδηγό, του επαναλαμβάνεις καθαρά και αργά το όνομα του δρόμου/μουσείου/σταθμού μετρό που ψάχνεις…το πιθανότερο είναι να σε κοιτάξει λες και είσαι κουνούπι που μόλις τον τσίμπησε. Αρχίζει να σου απευθύνεται με λόγια, χειρονομίες και ύφος που μπορεί να εκλάβεις ως «‘άντε χάσου» ή «προς τα εκεί ηλίθιε», πάντως τίποτα ευγενικότερο απο αυτό. Η διαίσθηση μου μου λέει ότι το όλο πρόβλημα μάλλον έχει να κάνει με διαφορετικούς κώδικες επικοινωνίας και ότι πολλά χάνονται μάλλον στην μετάφραση. Συχνά ξένοι φιλοι μου όταν επισκέπτονται την Ελλάδα και με βλέπουν να συνομιλώ με γονείς, ταξιτζίδες, πωλητές με ρωτάνε όλο ανησυχία «γιατί τσακωνόσασταν;» και τους εξηγώ ότι σαν λαός έτσι μιλαμε, είμαστε ίσως πιο θορυβώδης από αλλους, κάνουμε χειρονομίες, υψωνουμε τον τόνο της φωνής μας αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όντως υπάρχει ένταση μεταξύ μας. Κάτι αντίστοιχο θέλω να ελπίζω ότι συμβαίνει και με τους κινέζους.
Μετά από αυτό το τετραήμερο στο Πεκίνο, πήραμε το τρένο για τον δεύτερο προορισμό μας, την πόλη Ξι’Αν. Πρόκειται για μία μεγαλούπολη 12 εκατομμυρίων ψυχών και πρωτεύουσα της επαρχίας Σανξί. Ο λόγος πάντως για πάει κανείς μέχρι εκεί είναι ένας και μοναδικός: Ο πήλινος στρατός του αυτοκράτορα Κι Σιν Χουάν που κυβέρνησε την Κίνα το 221 π.Χ. Η αρχαιολογική αυτή ανακάλυψη ήρθε στο φως μόλις το 1974 όταν ντόπιοι αγρότες επιχείρησαν να σκάψουν ένα πηγάδι και ανακάλυψαν τυχαία μερικούς από τους συνολικά περίπου 8.000 πήλινους στρατιώτες που αργότερα εντοπίσθηκαν. Όλοι αυτοί καθώς και ίπποι, ιπποϊστές, μουσικοί μέχρι και ακροβάτες αποτελούν την φρουρά που υποτίθεται ότι θα φυλάει τον αυτοκράτορα στην μεταθανάτιο ζωή. Μπορεί κανείς να επισκεφθή την νεκρόπολη που βρίσκεται γύρω στα 42 χιλιόμετρα μακριά από την πόλη. Προκειται για μοναδικής ομορφιάς αρχαιολογική ανακάλυψη. Μία επίσκεψη εκεί πραγματικά σε στοιχείωνει. Δεν ξέρω τι ήταν αύτο που με εντυπωσίασε περισσότερο : ο τεράστιος όγκος και ο αριθμός των πολεμιστών, η καλλιτεχνία ή όλη αυτή η μελαγχολία στα κένα πήλινα βλέμματα και μία υποψία χαμόγελου στα πρόσωπα κάποιων απο αυτών. Υπάρχει κάτι το έντονα αιθέριο και διαχρονικό στην ατμόσφαιρα εντός του μουσειακού χώρου.
Να σας συστήσω εδώ να αποφύγεται οπωσδήποτε τα τρομερά υπερτιμημένα μαγαζιά με σουβενίρ γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο. Θα βρείτε τα ίδια αντικείμενα σε πολύ φθηνότερες τιμές σε μαγαζιά στις μεγάλες πόλεις ή στο αεροδρόμιο από το οποία θα τύχει να αποχωρίσετε.
Κάπου εδώ οι δρόμοι μας με τον Kieran χωρίζουν. Αυτός γυρίζει πίσω στο Πεκίνο ενώ εγώ παίρνω την υπερταχεία για την Σανγκάι. Παρακολουθώ το τοπίο έξω από το παράθυρο μου κατά τη διάρκεια του εξάωρου ταξιδιού μου. Συναισθάνομαι ξανά το πόσο ατέλειωτη είναι αυτή η χώρα. Περνάμε από πόλεις με ουρανοξύστες και γιγαντοκατασκευές που στην Ελλάδα θα αποτελούσαν το καμάρι δήμων και κυβερνήσεων και θα συνοδεύονταν από λεζάντες του τύπου «Νέα Υόρκη η Αθήνα!» και διάφορα τέτοια. ‘Εδω όλες τους ανωνυμες στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και ανύπαρκτες τουριστικά. Περνάμε και από πολλούς μίζερους αγροτικούς οικισμούς την φτώχεια των οποίων είναι δύσκολο να κατανοήσω με μόνο μία φευγαλέα ματιά μέσα από το παράθυρο της θέσης μου.
Η Σανγκάι, μία πόλη 28 εκατομμυρίων κατοίκων έχει εξελιχθεί σε οικονομικό κέντρο της Κίνας. Με το πάμπολα εμπορικά της κέντρα και τις εύπορες συνοικίες της με εστιατόρια και μπαρ (όπως η Huangpu και ειδικά η Former French Concession) , η πόλη μοιάζει να είναι ένα μέρος καλύτερο να ζεις παρά να επισκεφθέις. Είναι πιο κοσμοπολίτικη σε σύγκριση με την πρωτεύουσα, μα με λιγότερο έντονο τον κινέζικο χαρακτήρα και πιο έντονη υλιστική νοοτροπία. Για τον μέσο τουρίστα, η εμπειρία που ξεχωρίζει είναι οι ατέλειωτες βόλτες στον παραλιακό πεζόδρομο Bund. Πέρα από την διαστημική θέα της απέναντι όχθης της Pudong, αλλά και τα όμορφα ιστορικά κτίρια παραλλήλως του πεζόδρομου, είναι ένα μέρος όπου μπορεί να παρατηρήσει κανείς τους ντόπιους να χαλαρώνουν από την καθημερινότητα τους. Κάτι που σίγουρα θα προσέξετε κατά τη διάρκεια του περιπάτου σας είναι τα πολυάριθμα νεαρά ζευγαράκια που πραγματοποιούν εκεί τις γαμήλιες φωτογραφίσεις τους, το αγόρι φορώντας σμόκινγκ και το κορίτσι με κόκκινο μακρύ βραδυνό φόρεμα. Κάτι αντίστοιχο με το τι συμβαίνει στην νέα παραλία Θεσσαλονίκης..η θάλασσα γενικά «γράφει» σε τέτοιες ροζ αναπαραστάσεις γαμήλιας θαλπωρης. Ένα δεύτερο που δεν θα το γλιτώσετε είναι διάφοροι ντόπιοι να σας ζητάνε να βγούνε φωτογραφίες μαζί σας. Θα σας έλεγα να μην προσπαθήσετε να εκλογικέυσετε τη συγκεκριμένη χειρονομία, απλά χαμογελάστε και δώστε τους την όποια ικανοποίηση απορροφούν από την συγκεκριμένη «ανάμνηση».
Κάτι επίσης όμορφο που πρόσεξα στη Σαγκάι αλλά και στο Πεκίνο είναι οι μικρές ομάδες ηλικιωμένων πολιτών να πηγαίνουν στις πλατείες και να εξασκήσουν την τέχνη του ται τσι ή να απλά για να χορεύψουνε στις πλατείες. Ξαφνιάστηκα μάλιστα όταν διάβασα ότι υπάρχει ειδικός όρος για την συγκεκριμένη δραστηριότητα («square dancing») στην ιστοσελίδα wikipedia που εξηγεί ότι αποτελεί συχνή διαφυγή για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας λόγω του χαμηλού κόστους αλλά ίσως και της δημοκρατικότητας της: ο οποιοσδήποτε θελήσει, μπορεί να συμμετάσχει.
Παρότι ένιωσα απόλυτη ασφάλεια καθόλη τη διάρκεια του ταξιδιού μου, υπάρχει μία απάτη που κάποιοι επιτήδιοι πραγματοποιούν εις βάρος τουριστών που θα ήθελα να αναφέρω. Στόχος αποτελούν οι άρρενες επισκέπτες (μήπως είμαστε τελικά το αφελές φύλο
. Νεαρές γλυκές κινέζες βρίσκουν μία αφορμή ( σου ζητούν πχ να τις πάρεις μία φωτογραφία με το κινητό τους) και ξεκινούν συζήτηση με σπαστά αγγλικά με τους τουρίστες. Μετά από πολύ μπλα μπλα όλο αμηχανία και ντροπαλά χαμόγελα, και ενώ εσύ νομίζεις ότι επιτέλους βρήκες την ευκαιρία να συνδιαλαγείς με άτομα από τη χώρα που επισκέπτεσαι, αρχίζουν να σου μιλάνε για μία παραδοσιακή «tea ceremony» ( τελετή του τσαγιού). Στη συνέχεια σε προσκαλούνε να πάτε να πιείτε το τσάι μαζί τους σε κάποιο κοντινό τειοποιείο που γνωρίζουν. Λίγο πριν πριν άφιξη του λογαριασμού εξαφανίζονται, και ο τουρίστας καλείται να πληρώσει ένα υπέρογκο ποσό, κάτι που συνήθως κάνει για να γλιτώσει τις φασαρίες σε ένα ξένο κράτος που δεν είναι και το πιο απλό πράγμα να καλέσεις ή να καταφύγεις στην αστυνομία για βοήθεια.Η Κίνα που εσείς μελλοντικά θα επισκεφθείτε πιθανότατα να είναι πολυ διαφορετική από αυτή που είδα εγώ. Σε μία χώρα-εργοστάσιο που αναδιαμορφώνεται και ξαναχτίζεται με φρενήρεις ρυθμούς, είναι ίσως προδιαγεγραμμένο ότι πολλά στοιχεία του παρελθόντος αλλά και του παρόντος θα χαθούν και θα αντικατασταθούν. Δεν θα πάυσει πάντως να αποτελεί άκρως ενδιαφέροντα ταξιδιωτικό προορισμό, ιδιαίτερα στην μετά πανδημίας εποχή που ελπίζω να έρθει σύντομα. Πιστεύω ότι κάθε ταξίδι που θα πραγματοποιήσουμε στο μη ορατό αυτή τη στιγμή μέλλον, θα το κάνουμε με περισιο ενθουσιασμό γιατί θα έχουμε πλέον εκτιμήσει το πόσο πανέμορφη έιναι όλη η υφηλιος και το πόσο τυχεροί είμαστε όταν μπορούμε να την ταξιδεύουμε.
Έπισκεφτείτε το blog μου:
https://yanisgoestothemoon.travel.blog/
Last edited:
