Μολδαβία Αμφισβητούμενα Εδάφη Μέρος 'Α: Υπερδνειστερία

[fenia42]

Κορίτσια μη σφάζεστε, τον Λένιν τον πρόλαβα πρώτη εγώ.

 

[dim kyr]

Ναντέζντα Κρούπσκαγια, εσυ εισαι?

 

[kokoui]

Η πρώτη φορά που άκουσα για αυτή τη γωνία της γης ήταν μέσα από ένα βιβλίο βιογραφια κάποιου Νικολαι Λιλιν, πρώην κατοίκου Μπεντερ και νυν Ιταλίας. Το βιβλίο λέγεται Σιβηρικη αγωγή και περιγράφει τη ζωή στη «χώρα» μετά την πτώση της σοβιετικής ένωσης, πως κατέληξε «αμφισβητούμενα εδαφοι» όπως λέει και η συμφορμιτισσα, αλλά το κυριότερο μας συστήνει τον κώδικα ζωής των «έντιμων» εγκληματιών.
Κάποιοι το αποκάλεσαν αποκυήματα φαντασίας, μπορεί και να είναι, στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο.

 

[underwater]

Η πρώτη φορά που άκουσα για αυτή τη γωνία της γης ήταν μέσα από ένα βιβλίο βιογραφια κάποιου Νικολαι Λιλιν, πρώην κατοίκου Μπεντερ και νυν Ιταλίας. Το βιβλίο λέγεται Σιβηρικη αγωγή και περιγράφει τη ζωή στη «χώρα» μετά την πτώση της σοβιετικής ένωσης, πως κατέληξε «αμφισβητούμενα εδαφοι» όπως λέει και η συμφορμιτισσα, αλλά το κυριότερο μας συστήνει τον κώδικα ζωής των «έντιμων» εγκληματιών.
Κάποιοι το αποκάλεσαν αποκυήματα φαντασίας, μπορεί και να είναι, στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο.

Πολύ ενδιαφέρον! Θα το έχω στα υπόψην!

 

[Vito]

Τι έγινε ρε παίδια, έγιναν τρεντ οι χώρες της ΕΣΣΔ; Πολύ παίζει στο φόρουμ τον τελευταίο καιρό! Όντως έχουν κάτι από άλλες εποχές και αυτός είναι ο βασικός λόγος να τις επισκεφτείς αλλά κάνοντας ένα τέτοιο ταξίδι αναζήτησης κάλο είναι να μην μένουμε μόνο στα καλτ αγάλματα του Λένιν και του σφυροδρέπανου αλλά να προχωράμε στην ουσιαστική σημασία τέτοιων μορφών και συμβόλων.

Είναι κρίμα μορφές και έννοιες να χάνουν τη σημασία τους και να μετατρέπονται μόνο σε καλτ αντικείμενα θαυμασμού και σε φιγούρες με στρασάκια πάνω σε μπλούζες (Βλέπε τρανταχτό παράδειγμα, την φιγούρα του Τσε που το σύστημα που ο ίδιος πολέμησε, την καπηλεύτηκε όσο δε πάει)

Το σχόλιο δεν αφορά την συγκεκριμένη ιστορία ούτε εσένα @underwater . Με αφορμή την Σοβιετομανία...

Όσο για το παρακάτω σχόλιο σου...

" Κάτι που ομολογουμενως δεν περίμενα, οι πολίτες της πρώην ΕΣΣΔ δε φημίζονται για τη φιλοξενία τους!

Θεωρώ ότι αυτή είναι αρκετά λανθασμένη αντίληψη... Τουλάχιστον από την προσωπική μου εμπειρία... δεν μπορώ να ξεχάσω την φιλοξενία των ανθρώπων πέρα από τα μεγάλα αστικά κέντρα... Δεν μπορώ να πω ότι ήταν φιλόξενοι στην Μόσχα άλλα οι άνθρωποι που γνώρισα μέσα στον Υπερσιβηρικό και η ζεστασιά τους προς τον μοναδικό ξένο του τρένου ήταν κάτι που δεν μπορώ να ξεχάσω. Για κάποια χρόνια μετά το ταξίδι με καλούσαν στο σταθερό τηλέφωνο στην Ελλάδα για να δουν αν είμαι καλά και να με προσκαλέσουν για πολλοστή φορά για ψάρεμα στο χωρίο τους κάπου στα βάθη της τούνδρας . Και αυτά όλα στα Ρώσικα [και γω Ρωσικά δεν ξέρω - αντε να συνεννοηθείς μέσω τηλεφώνου]. Αντίστοιχα στο Ολχόν στη Βαϊκάλη!

Ούτε τους Γεωργιανούς, που τις περισσότερες μέρες του ταξιδιού άγνωστοι στο δρόμο με προσκαλούσαν σπίτι τους για φαγητό και ύπνο! ...και εγώ πήγαινα φυσικά ζώντας ανεπανάληπτες εμπειρίες!!!

Ακόμα και οι Αμπχάζιοι, άσχετοι στο δρόμο, με βοήθησαν ή προσπάθησαν τουλάχιστον να με εξυπηρετήσουν όπου λόγω γλώσσας, η επικοινωνία ήταν σχεδόν αδύνατη.

 

[underwater]

@Vito συμφωνώ κατά βάση μαζί σου!

Εννοείται ότι δεν "πρέπει" να μένουμε στην επιφάνεια, αλλά κακά τα ψέματα, τα τανκς, οι Λένιν και τα σφυροδρέπανα είναι τα αρχικά στοιχεία "εντυπωσιασμού" σε μέρη όπως η Υπερδνειστερία. Και δεν το θεωρώ κακό. Από μια αφετηρία θα ξεκινήσει η περιπλάνηση οπουδήποτε και όλοι οι προορισμοί έχουν κάποια στοιχεία πιο "φωναχτά", εντυπωσιακά, τουριστικά αν θες και ο κάθε ταξιδιώτης έχει τη δυνατότητα να δει ή να μη δει πέρα από αυτά.

Τόσος κόσμος έρχεται στην Αθήνα για να δει την Ακρόπολη. Κάποιοι θα μείνουν σε αυτό, θα βγάλουν μερικές τουριστικές φωτός και στην πορεία θα γκρινιάξουν για τον καύσωνα και την ταλαιπωρία που έφαγαν στην ελληνική πρωτεύουσα μες στο κατακαλόκαιρο. Άλλοι θα εξερευνήσουν κρυμμένες γωνιές, θα αλληλεπιδράσουν με ντόπιους, θα φτάσουν μέχρι το Σούνιο να ρουφήξουν εικόνες και ενέργεια. Τι πειράζει που "κάλεσμα" για αυτό το ταξίδι ήταν η υπερτουριστική και υπερφωτογραφημένη Ακρόπολη;

(Τώρα το αν θα καταλήξει το σφυροδρέπανο να αποκτήσει τη μαζικότητα της φάτσας του Τσε και χαθεί τελείως το νόημά του δεν ξέρω Αλλά καταλαβαίνω τι λες.)

Αναφορικά με το θέμα της φιλοξενίας: κι εγώ έχω γνωρίσει πολλούς φιλόξενους και ανοιχτούς ανθρώπους σε όλες τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ που έχω επισκεφτεί (έχω βέβαια δρόμο ακόμα να διανύσω). Άτομα που με έβαλαν ακόμα και στο σπίτι τους, με βοήθησαν σε δύσκολες καταστάσεις (όπως πχ όταν έμεινα ταπί στην Οδησσό) κλπ. Επίσης θεωρώ ότι σε μια τεράστια έκταση γης, όπως αυτή που καταλάμβανε η Σοβιετία, είναι λογικές και αναμενόμενες ισχυρές διαφοροποιήσεις στην κουλτούρα και τη συμπεριφορά των κατοίκων. Παρ' όλα αυτά, κρίνω ότι η γενικότερη επιφύλαξη των ανθρώπων σε αυτές τις χώρες είναι δεδομένη, καθώς και μια πιο εσωστρεφής διάθεση εν γένει (και το λέω εγώ, που δεν θεωρούμαι και τέρας εξωστρέφειας για τα ελληνικά δεδομένα). Έχω συναντήσει πολλή αδιαφορία και αγένεια σε κάποιες από τις σοβιετικές μου εξορμήσεις, με αποκορύφωμα τη Λιθουανία. Όπως και να 'χει, την αμεσότητα και τη διάθεση προσφοράς που συνάντησα σε τόσο μαζικό επίπεδο στην Υπερδνειστερία ομολογώ ότι δεν την περίμενα.

 

[underwater]

Η άφιξη

Οι εκδρομές στην πρώην ΕΣΣΔ ξεκινούν πάντα από ένα σταθμό γεμάτο λευκά μίνι βαν, τις περίφημες μαρσρούτκες. Παμπάλαιες συνήθως, με φθαρμένα καθίσματα, παντελή έλλειψη κλιματισμού (ο αερισμός γίνεται μέσω κάποιων ανοιγμάτων στην οροφή) και πολύ μικρό αριθμό θέσεων. Τις περισσότερες φορές τα δρομολόγια είναι αρκετά ευέλικτα. Μπορεί να ξέρεις πχ ότι υπάρχει μαρσρούτκα για το χ προορισμό κάθε μια ώρα, αλλά στην πραγματικότητα ο οδηγός καθέται έξω και φωνάζει μέχρι να γεμίσει το όχημα και μετά βάζει μπρος.

Κάπως έτσι ξεκίνησε και η δικιά μου εκδρομή. Πήγα στον κεντρικό σταθμό υπεραστικών του Κισινάου και μετά από ένα σχετικό ψάξιμο βρήκα από πού έφευγαν οι μαρσρούτκες για Τιρασπόλ. Έβγαλα με συνοπτικές διαδικασίες το πάμφθηνο εισιτήριό μου και κάθισα αναπαυτικά σε μια από τις μονές θέσεις του οχήματος, περιμένοντας υπομονετικά να ξεκινήσουμε. Παρατηρούσα τον κόσμο που έμπαινε. Καθώς έκανε μπαμ ότι ήμουν η μόνη ξένη, έγιναν κάποιες απόπειρες να μου πιάσουν κουβέντα, οι οποίες όμως δεν τελεσφόρησαν ιδιαίτερα, καθώς τα αγγλικά των ανθρώπων εκεί ήταν σχεδόν ανύπαρκτα. Λίγο πριν ξεκινήσουμε μπήκαν και δύο ακόμα τουρίστες, ένα ζευγάρι που από ό, τι κατάλαβα σκόπευε να περάσει στην Ουκρανία μέσω Τιρασπόλ.

Δεν μου ήταν εύκολο να καταλάβω ποιός ήταν Μολδαβός και ποιός Υπερδνειστέριος, δεν ήξερα καν το status των πολιτών αυτής της ιδιότυπης "χώρας". Αντιλαμβανόμουν ότι το διαβατήριό τους είναι παντελώς αδύναμο και άχρηστο, χωρίς να ξέρω όμως αν και πού μπορούν να ταξιδέψουν, αλλά και για τι χρονικό διάστημα μπορούν να μείνουν εκτός. Μια γενική ιδέα πήρα μετά από μια συζήτηση που έκανα στο Τιρασπόλ με κάποιες φοιτήτριες που γνώρισα, χωρίς όμως να μου λυθούν όλες οι απορίες, καθώς ήθελα να είμαι διακριτική.

Η Υπερδνειστερία, η οποία εκτείνεται σε μια λωρίδα μεταξύ του ποταμού Δνείστερου και της Ουκρανίας, για τους πολλούς θεωρείται η "τελευταία Σοβιετία". Το "για τους πολλούς" είναι βέβαια σχετικό, καθώς ελάχιστος κόσμος γνωρίζει την ύπαρξή της. Σε όσους είχα πει ότι θα ταξιδέψω εκεί δεν ήξεραν καν τι ήταν αυτό το μέρος και ποιά η επικίνδυνότητά του. Εξαίρεση κάποιοι εξίσου "σοβιετοκαμμένοι" φίλοι μου, αρκετοί εκ των οποίων προέρχονται (οποία έκπληξις!) από το forum μας!

Από μία άποψη βέβαια είναι λογικό να μη γνωρίζουν πολλοί τη "Δημοκρατία της Υπερδνειστερίας", καθώς οι μόνες χώρες που την έχουν αναγνωρίσει είναι η Αμπχαζία, το Ναγκόρνο Καραμπάχ και η Νότια Οσετία. Σα να λέμε ένα "λόμπυ" σοβιετικών αμφισβητούμενων εδαφών, όπου το ένα αναγνωρίζει το άλλο. Η Υπερδνειστερία προσπάθησε να ανεξαρτητοποιηθεί με ένα δίχρονο πόλεμο ενάντια στη Μολδαβία στις αρχές τις δεκαετίας του 1990 (1990-1992). Καθώς η Σοβιετική Ένωση κατέρρεε και η Μολδαβία βρισκόταν σε διαδικασία ανεξαρτητοποίησης (η οποία έλαβε χώρα το 1991), η Υπερδνειστερία ήθελε να διαχωρίσει τη θέση της από την επίσημη γραμμή της χώρας και να αποκτήσει ένα status που θα της επέτρεπε να παραμείνει συνεδεμένη με την ΕΣΣΔ. Εν τέλει το ζήτημα "πάγωσε" με την Υπερδνειστερία να θεωρείται από τη Μολδαβία αυτόνομη επαρχία (καθώς έχει πχ δικό της νόμισμα), από τους ίδιους ανεξάρτητο κράτος και από τον υπόλοιπο κόσμο δορυφόρος της Ρωσίας, η οποία διατηρεί ιδιαίτερα στενές σχέσεις με τη "χώρα" και έντονη στρατιωτική και οικονομική παρουσία.

Μπορεί όλα αυτά να δημιουργούν μια "σκοτεινή" αίσθηση σε όποιον πρωτομαθαίνει για την ύπαρξη της Υπερδνειστερίας, εγώ όμως ήξερα πολύ καλά ότι πρόκειται για έναν ήρεμο και απολύτως ασφαλή προορισμό. Πολλά έχουν γραφτεί για τους περίφημους συνοριακούς ελέγχους, γνώριζα όμως ότι στις μέρες μας η διαδικασία των διατυπώσεων εκεί είναι απλούστατη και οι πιθανότητες να σου ζητηθεί να "δωροδοκήσεις" για κάποιο λόγο μηδαμινές.

Έτσι, όταν με το καλό ξεκίνησε η μαρσρούτκα, εγώ απλά απολάμβανα τη διαδρομή χαζεύοντας την καταπράσινη μολδαβική φύση με πολύ καλή διάθεση και ένα γλυκό ενθουσιασμό για αυτά που θα συναντούσα. Το (φουλ 90s) μουσικό χαλί βοηθούσε ακόμα περισσότερο την κατάσταση!

Την ηρεμία μου διέκοπτε μόνο ανά διαστήματα ο κυριούλης με τα χρυσά δόντια που καθόταν στο απέναντι κάθισμα και προσπαθούσε πάσει θυσία να μου πιάσει κουβέντα στα ρώσικα. Το καλοκάγαθο χαμόγελό του αποτελούσε την καλύτερη εισαγωγή στην παράξενη εκείνη χώρα!

Σε λιγότερο από μιάμιση ώρα φτάσαμε και στα ιδιότυπα σύνορα, συγκεκριμένα έξω από την πόλη Bender. Περάσαμε από τη μολδαβική πλευρά χωρίς να σταματήσουμε (καθώς τυπικά δεν αλλάζεις χώρα) και στη συνέχεια κάναμε στάση στην πλευρά της Υπερδνειστερίας. Όλοι οι επιβάτες κατέβηκαν και κατευθύνθηκαν προς ένα μικρό κτίριο, στο οποίο λαμβάνουν χώρα οι συνοριακοί έλεγχοι. Καθώς εγώ απλά ακολουθούσα τους άλλους στάθηκα προς το τέλος της ουράς, κάτι που μου δημιούργησε ένα μικρό άγχος. Καθώς οι ντόπιοι ξεμπέρδευαν με συνοπτικές διαδικασίες, ο γλυκός κυριούλης με τα χρυσά δόντια έκανε νοήματα να μην ξεκινήσει η μαρσρούτκα πριν μπω κι εγώ!

Η διαδικασία έκδοσης άδειας εισόδου ήταν πολύ γρήγορη και απλή. Σε ρωτάνε πόσο θες να μείνεις στη χώρα και αναλόγως σου δίνουν την αντίστοιχη άδεια. Αν τους πεις όμως ότι πας για μονοήμερη χωρίς διανυκτέρευση σου δίνουν μια δεκάωρη transit άδεια. Πρέπει δηλ. να περάσεις τα σύνορα μέσα σε αυτό το διάστημα και βάσει των όσων έχω διαβάσει είναι αρκετά αυστηροί με αυτό. Δεδομένου ότι η απόσταση από το Bender στο Τιρασπόλ είναι 20-30', η "καθαρή" ώρα που έχει κάποιος για να βολτάρει άνετα και χωρίς άγχος είναι γύρω στις 8 ώρες, οι οποίες είναι αρκετές για να πάρει μια καλή γεύση.

Με το που πέρασα τα σύνορα και στο σύντομο διάστημα πριν φτάσουμε στο Τιρασπόλ η αίσθηση της έλευσης σε έναν άλλο τόπο ήταν ευδιάκριτη: το κυριλλικό αλφάβητο αντικατέστησε το λατινικό, μεγάλες επιγραφές και μνημεία, σημαίες της Υπερδνειστερίας και της Ρωσίας, στρατιωτική παρουσία, ρώσικα τανκ να φρουρούν κοντά στη γέφυρα του ποταμού Δνείστερου. Βλέποντάς τα με έπιασε ενθουσιασμός: είχα επισήμως μπει σε μια χρονοκάψουλα και ήμουν έτοιμη να βιώσω για τις επόμενες ώρες ένα ταξίδι σε άλλες εποχές.

 

[fenia42]

Σοβιετοκαμμενους μας λέει,θα τρελαθώ...

 

[underwater]

Καλωσήρθατε στο Τιρασπόλ

Ο σταθμός των λεωφορείων του Τιρασπόλ βρίσκεται σε μια περιοχή λίγο έξω από την πόλη. Με το που κατέβηκα άρχισα να ψάχνω ανταλλακτήριο συναλλάγματος κι ευτυχώς υπήρχε ένα έξω από το κτίριο. Ως γνωστόν οι Υπερδνειστέριοι χρησιμοποιούν δικό τους νόμισμα, το ρούβλι. Η ισοτιμία πάνω-κάτω στα επίπεδα του μολδαβικού leu. Χαρακτηριστικό των χρημάτων της Υπερδνειστερίας είναι το γεγονός ότι κάποια από τα νομίσματα είναι πλαστικά και χρωματιστά, σαν παιδικά! Ήθελα πολύ να βρω κάποια για σουβενίρ, αλλά δυστυχώς δεν έτυχε. Άλλωστε λίγες μέρες μετά με έκλεψαν στην Οδησσό, οπότε και τα χαρτονομίσματα που είχα κρατήσει έκαναν φτερά.

Είχα καιρό να ταξιδέψω ολομόναχη και συνάμα δίχως δεδομένα internet, οπότε γενικώς στο συγκεκριμένο ταξίδι θυμήθηκα παλιές αγαπημένες εποχές, ρωτώντας κάθε λίγο και λιγάκι οδηγίες από όποιον έβρισκα στο διάβα μου! Με τον προσανατολισμό δεν το έχω! Η πρόκληση βέβαια στο Τιρασπόλ ήταν ότι ελάχιστοι άνθρωποι μιλούσαν αγγλικά σε σχέση με τη Μολδαβία, αλλά και όσοι μιλούσαν το είχαν σε πολύ βασικό επίπεδο. Είχα κατεβάσει στο κινητό κάποιες πληροφορίες σχετικά με την πόλη και τα αξιοθέατα και βάσει αυτών πορευόμουν. Γενικά τις πρώτες στιγμές σε ένα νέο μέρος κινούμαι με προσοχή και βάζω σημάδια παντού, μετά από λίγο βέβαια αφήνομαι και το απολαμβάνω!

Λίγο έξω από το σταθμό μια παρέα από ηλικιωμένες κυρίες καθόταν και συζητούσε καλοδιάθετα. Άρχισα να ρωτάω οδηγίες για το κέντρο, χρησιμοποιώντας τη γλώσσα του σώματος και έσπευσαν να βοηθήσουν! Μιλούσαν ασταμάτητα στα ρώσικα, με ελάχιστη νοηματική κι αυτό είχε σαν αποτέλεσμα έναν ατέρμονο διάλογο. Το μόνο που κατάλαβα ήταν ότι το κέντρο ήταν μακριά, ότι δεν υπήρχε λεωφορείο και πως η κατεύθυνση ήταν προς τα δεξιά! Ξεκίνησα λοιπόν, με έναν ελαφρώς μουντό και συννεφιασμένο καιρό και μια εξαιρετική θερμοκρασία για περπάτημα-μέσα Μαϊου γαρ!

Η περιήγηση άρχισε από το Πάρκο Κιρόβ, στο οποίο έχει χτιστεί μια όμορφη ρώσικη εκκλησία. Γενικά το Τιρασπόλ έχει πολύ πράσινο και αποτελεί μια ιδιαίτερα ευχάριστη και εύκολη πόλη για χαλαρό περπάτημα.




Από το πάρκο ξεκινά η οδός Λένιν, η οποία κατηφορίζει προς το κέντρο και την οδό 25ης Οκτωβρίου, την κεντρικότερη λεωφόρο της πόλης.



Η απόσταση δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο άφησαν να εννοηθεί οι κυριούλες στο σταθμό, αποτελεί όμως χαρακτηριστικό των κατοίκων μικρότερων πόλεων να "μετράνε" αλλιώς τις έννοιες του μακριά-κοντά. Αλλιώς λογίζονται τα 20 λεπτά περπάτημα στο κέντρο της Αθήνας, αλλιώς στα Γιάννενα ή το Τιρασπόλ! Κοντά στο πάρκο Κιρόβ βρίσκεται και το εργοστάσιο Kvint, το οποίο παράγει ένα περίφημο υψηλής ποιότητας κονιάκ!

Το Τιρασπόλ, πριν φτάσει κανείς στο κέντρο του, δε διαφέρει ιδιαίτερα από μια οποιαδήποτε πόλη της πρώην ΕΣΣΔ ή του ανατολικού μπλοκ γενικότερα. Μεγάλοι και άνετοι δρόμοι, κυριλλικό αλφάβητο, εκκλησίες, μεγάλα κτίρια και οικοδομικά τετράγωνα. Η "αποκάλυψη" λαμβάνει χώρα όταν προσεγγίσει πια κάποιος την οδό 25ης Οκτωβρίου, όπου νιώθεις ότι περπατάς σε σκηνικό ταινίας εποχής Ψυχρού Πολέμου! Πολύ άγαλμα, πολύ σημαία, πολλές επιγραφές, πολλά μνημεία! Και πολλή τάξη! Και πολλή ανοικοδόμηση. Κι όλα μεγάλα, επιβλητικά, τεράστια! Θυμήθηκα λίγο την εντύπωση που μου είχαν κάνει τα μεγέθη, τα αγάλματα και το σοβιετικό στοιχείο προ τετραετίας στο Μπισκέκ του Κιργιστάν, απλά στο Τιρασπόλ τα πάντα ήταν ακόμα πιο πομπώδη!

Η όλη ατμόσφαιρα γίνεται ακόμα πιο έντονη προσεγγίζοντας το Δημαρχείο (ή Σπίτι των Σοβιετικών), στο οποίο δεσπόζει μια προτομή του Λένιν, ο οποίος σαν κάπως στραβωμένος να φαίνεται, σα να μην εγκρίνει πολύ την έκβαση των πραγμάτων.





Στο πλάι φωτογραφίες ένδοξων κατοίκων του Τιρασπόλ και στοιχεία για τις ζωές τους.



Κατέληξα μπροστά στο πανεπιστήμιο της χώρας, η ύπαρξη του οποίου ομολογώ ότι με παραξένεψε. Άρχισα να κάνω σκέψεις του στυλ "άραγε αυτά τα πτυχία αναγνωρίζονται πουθενά;".



Στάθηκα λίγο να ξεκουραστώ και να συνεχίσω έπειτα τη βόλτα μου. Κι εκεί που κοιτούσα δεξιά-αριστερά να δω προς τα πού είναι ο δρόμος για το περίφημο κυβερνητικό κτίριο με το τεράστιο άγαλμα του Λένιν, μια κοπελίτσα με πλησίασε ρωτώντας με "Hi! Can I help you?".

 

[underwater]

Η ξενάγηση

Η συμπαθητική νεαρή κοπελίτσα που μου έπιασε κουβέντα έξω από το πανεπιστήμιο είχε απίστευτη διάθεση να με βοηθήσει να προσανατολιστώ, αλλά τα φτωχά αγγλικά της δυσκόλευαν την κατάσταση. Δεν καταλάβαινε τι ακριβώς έψαχνα κι ας προσπαθούσα να εξηγήσω. Δεν άργησε να επιστρατεύσει τα "μεγάλα μέσα", φωνάζοντας μια μικροκαμωμένη ξανθιά κοπέλα που βγήκε από το κτίριο λίγο αργότερα. Εγώ μιλούσα κι εκείνες κάτι έλεγαν μεταξύ τους προσπαθώντας να βγάλουν άκρη. "Ά! Λες για το κτίριο που έχει μπροστά έναν τεράστιο Λένιν! Λοιπόν, αν θες έλα μαζί μας μέχρι εκεί, θα πάμε στο σινεμά και είναι πολύ κοντά!".

Ξεκινήσαμε λοιπόν να περπατάμε όλες μαζί, ενώ παράλληλα συζητούσαμε. Κάθε τόσο μου έδειχναν κάποιο κτίριο, κάνοντας μου μια μίνι ξενάγηση στην πρωτεύουσα της χώρας που δεν υπάρχει!

-Αλήθεια, τόσα μέρη υπάρχουν, πώς και αποφάσισες να έρθεις εδώ; Δε γνωρίζει πολύς κόσμος τη χώρα μας.
-Αγαπώ το να ταξιδεύω και να ψάχνω ενδιαφέροντα και όχι τόσο γνωστά μέρη. Και η αλήθεια είναι ότι ήδη μου αρέσει πολύ εδώ!
- (κοιτώντας με καλά-καλά) Τι ακριβώς σου αρέσει;

Κόλλησα. Δεν ήξερα τι να πω. Φοβόμουν ότι θα παρεξηγούνταν αν έλεγα αυτά που πραγματικά σκεφτόμουν περί χρονοκάψουλας, σοβιετικών καταλοίπων και της έλξης που δημιουργεί η αίσθηση του να εισέρχεσαι σε ένα τόσο "κλειστό" μέρος. Άσε που ίσως να μην καταλάβαιναν και τα αγγλικά μου και το πράγμα να γινόταν ακόμα χειρότερο.

-Μου αρέσει που όλα είναι πράσινα, η αρχιτεκτονική, το ότι είναι αρκετά διαφορετικά από εκεί που μένω.

Κούνησαν το κεφάλι. Θα ήθελαν πολύ να ταξιδέψουν στο μέλλον και εκείνες, είπαν.

Συνεχίσαμε το περπάτημα. Σε κάποια φάση μου λένε "Έχεις δει κάτι σουπερμάρκετ που στην ταμπέλα γράφουν Sheriff";
Το περίεργο θα ήταν να μην τα είχα δει.
"Αυτός είναι πολύ πλούσιος και έχει πάρα πολλά μαγαζιά, εταιρείες και διάφορα άλλα εδώ. Συνεργάζεται με τους Ρώσους. Γενικά οι Ρώσοι βοηθούν πολύ τη χώρα μας. Να, βλέπεις αυτό εδώ το κτίριο; Είναι του Sheriff".

Από ό, τι διάβασα ο "Sheriff", πρώην πράκτορας της KGB, εκτός από τα σουπερμάρκετ κατέχει ένα τηλεοπτικό κανάλι, μια κατασκευαστική εταιρεία, ένα δίκτυο τηλεφωνίας, βενζινάδικα, την ομάδα Sheriff Tiraspol, ξενοδοχείο κι ένας Θεός ξέρει τι άλλο, αποτελώντας κάτι σαν αυτοκράτορα στο λιλιπούτειο κρατίδιο. Κάθε λίγο και λιγάκι οι κοπελίτσες στέκονταν και μου έδειχναν το χ, ψ κτίριο λέγοντάς μου ότι ήταν του Sheriff. Αν μου έδειχναν κάποιον οίκο ανοχής και με ενημέρωναν ότι ήταν και εκείνος του Sheriff δεν θα μου έκανε καμία, μα καμία εντύπωση.

-Τι σπουδάζετε κορίτσια;
-Οικονομικά. Για να γίνουμε λογίστριες.

Τις φαντάστηκα 2-3 χρόνια μετά να εργάζονται σε μια από τις εταιρείες του Σερίφη. Ή σε κάποια κυβερνητική υπηρεσία. Δε νομίζω ότι υπάρχουν πολλές ακόμα επιλογές στην Υπερδνειστερία.

-Αλήθεια, μου είπατε πως θέλετε να ταξιδέψετε. Πόσο εύκολο είναι για εσάς άραγε;
-Είναι δύσκολο, δεν ξέρει πολύς κόσμος τη χώρα μας. Αν δουν το διαβατήριό μας δεν θα μας αφήσουν να περάσουμε κάπου αλλού. Όμως πολλοί βγάζουν αν θέλουν και μολδάβικο διαβατήριο. Ή ουκρανικό. Δεν έχουν δηλαδή όλοι μόνο το δικό μας. Αν έχεις και άλλο είναι ευκολότερο να ταξιδέψεις.

Με ρωτουσαν για την Ελλάδα, τα αξιοθέατα, τον καιρό. Για τη δουλειά μου, τις σπουδές μου, την προσωπική μου ζωή. Τους έκανε εντύπωση το ότι ταξίδευα μόνη.

Μου έδειχναν τις τράπεζές τους. Κάθε τετράγωνο και μία διαφορετική.
-Βρε κορίτσια, πολλές τράπεζες έχετε! Στην Ελλάδα έχουμε πολύ λιγότερες, βέβαια περνάμε εδώ και χρόνια οικονομική κρίση και έχουν συγχωνευτεί.
-Και σε εμάς η οικονομική κατάσταση δεν είναι καλή. Οι μισθοί είναι πολύ χαμηλοί. Γενικά δυσκολευόμαστε. Αλλά έχουμε πάρα πολλές τράπεζες!

Κάποια στιγμή περάσαμε και το σινεμά, άλλωστε όλη εκείνη την ώρα απλά περπατούσαμε στην 25ης Οκτωβρίου, την κεντρική λεωφόρο.
-Να, βλέπεις από μακριά το άγαλμα του Λένιν που διακρίνεται; Εκεί θα πας. Και το ποτάμι με τη γέφυρα είναι όλο κάτω. Έχει και μαγαζιά να κάτσεις αν θες.

Τις χαιρέτησα και τις ευχαρίστησα, καθώς με άφηναν για να πάνε να δουν ταινία στον βασικό κινηματογράφο της πόλης. Μου άρεσε η συμπεριφορά τους, η αμεσότητά τους, η διάθεσή τους να με βοηθήσουν. Μου έκανε εντύπωση η αθωότητά τους και ο απλός τρόπος που έβλεπαν τα πράγματα. Μου έδωσαν την αίσθηση ότι έπλητταν κάπως και πνίγονταν στον μικρόκοσμό τους (η μία ήταν από το Τιρασπόλ, η άλλη από μια μικρή πόλη της Υπερδνειστερίας και είχε μετακομίσει για σπουδές), ενώ ταυτόχρονα εξέφραζαν μια τρυφερότητα για τη χώρα τους και τις ιδιαιτερότητές της. Μου μίλησαν για ταξίδια και για την επιθυμία τους να δουν και άλλα πράγματα. Άραγε θα το προσπαθήσουν; Άραγε θα το καταφέρουν;

Εύχομαι να βρουν το δρόμο τους, όποιος κι αν είναι αυτός.

 

[fenia42]

Βανουλα μου, ένα ακομα υπέροχο κεφάλαιο που μοιράζεσαι μαζί μας το οποίο είναι σπουδαίο τόσο Γι'αυτά που μας εξιστορείς από την Υπερδνειστερια όσο και γιατί λειτουργεί σαν υπενθύμιση του ποσο τυχεροί είμαστε εμείς οι προνομιούχοι που μπορούμε να ταξιδέψουμε όπου θελουμε.

 

[underwater]

Βανουλα μου, ένα ακομα υπέροχο κεφάλαιο που μοιράζεσαι μαζί μας το οποίο είναι σπουδαίο τόσο Γι'αυτά που μας εξιστορείς από την Υπερδνειστερια όσο και γιατί λειτουργεί σαν υπενθύμιση του ποσο τυχεροί είμαστε εμείς οι προνομιούχοι που μπορούμε να ταξιδέψουμε όπου θελουμε.

Ακριβώς Φενάκι μου, πολύ καλά τα λες, συχνά ξεχνάμε πόσο προνομιούχοι είμαστε.
Με αφορμή αυτό θα παραθέσω ένα πολύ ενδιαφέρον σχετικό blog post που είχα ανεβάσει πριν λίγο καιρό και στο fb.
https://www.wanderlustingk.com/travel-blog/passport-privilege