Βιετνάμ Ένα ταξίδι ξεκινάει...

[YiannisTS]

Ημέρα 14η: Hà Nội

Σιγά σιγά το ταξίδι μας φτάνει στο τέλος του κι εμείς προσπαθούμε να ρουφήξουμε όσο γίνεται περισσότερα από τις ημέρες που απομένουν. Πρωινό ξύπνημα από τα κορναρίσματα του δρόμου χωρίς ιδιαίτερη βιάση. Η μέρα σήμερα πρέπει να είναι χαλαρή για την βραδυνή "έξοδο".
Σήμερα θα επισκεφτούμε την Αυτοκρατορική Ακρόπολη της Thang Long (Hoàng Thành Thăng Long), παλιά ονομασία του Ανόι. Η Ακρόπολη βρίσκεται νότια της λίμνης Hồ Tây (δυτική λίμνη), πολύ κοντά στο ξενοδοχείο μας. Ξεκινήσαμε και φτάσαμε λοιπόν.

Ήρθαμε σχετικά νωρίς οπότε μάλλον προλάβαμε να δούμε τα πολλά σχολεία που επισκέφτηκαν τον χώρο. Δεκάδες παιδικά προσωπάκια ντυμένα ομοιόμορφα από σχολείο σε σχολείο με τις δασκάλες τους στα ίδια χρώματα, παιδικά γέλια και φωνές, στησίματα για σχολικές φωτογραφήσεις αποτελούν το παζλ των εικόνων που βλέπουμε.

Από κοντά κι ένα συνεργείο που έστηνε μια εξέδρα και ηχητικές εγκαταστάσεις, μάλλον για εκδηλώσεις του επόμενου ΣΚ.

Παραδίπλα μια χορευτική ομάδα που έκανε πρόβα ή τράβαγε βιντεοκλιπ.

Χαρούμενα προσωπάκια παντού. Ανεβαίνοντας τις σκάλες που οδηγούν στο φρούριο της κεντρικής πύλης.

Ένα πανέμορφο μοντέλο φωτογραφίζεται...

Οι δυναστείες που πέρασαν αππό τον χώρο.

Πάνω στο φρούριο της κεντρικής πύλης.

Εικόνες μέσα στην ακρόπολη.

Στον χώρο της ακρόπολης υπάρχει το καταφύγιο της γενικής διοίκησης του βιετναμέζικου λαϊκού στρατού το οποίο λειτούργησε την περίοδο του βομβαρδισμού του Ανόι από τα αμερικανικά αεροπλάνα. Σε αυτό εδώ το καταφύγιο από τις 18.12.1974 μέχρι 8.1.1975 συνεδρίασαν από κοινού το Πολιτικό Γραφείο του Κομμουνιστικού Κόμματος, η στρατιωτική κεντρική επιτροπή και οι επικεφαλής μεγάλων στρατιωτικών σχηματισμών και αποφάσισαν την γενίκευση της επίθεσης στο νότο και την απελευθέρωσή του.

Συνεχίζουμε την περιήγησή μας στους πανέμορφους κήπους.

Μία από τις οκτώ πύλες στην ακρόπολη.

Ακόμη μία πύλη.

Ο πύργος της σημαίας.

Μετά από τρεις ώρες παραμονής και περιήγησης διαβήκαμε την κεντρική πύλη φεύγοντας προς την αγορά Đồng Xuân. Η αγορά αυτή είναι στεγασμένη και είναι η μεγαλύτερη της πόλης όπου πραγματοποιείται χονδρικό εμπόριο, κύρια ρούχων. Οι τιμές λιανικής είναι τσιμπημένες σε σχέση με αυτές που βρήκαμε στα δεκάδες εμπορικά μαγαζιά που βρίσκονται στο κέντρο.

Εδώ βρήκαμε καφέ σε πολύ καλή τιμή και φυσικά αγοράσαμε (150.000 VND τα 250 γρ).
Φύγαμε από την αγορά και πήραμε τον δρόμο για να γεμίσουμε τα στομάχια μας. Σήμερα το μενού περιλαμβάνει το παραδοσιακό φαγητό του Ανόι, το bún chả ta, το οποίο είναι ψητό χοιρινό με noodles. Πήγαμε στο Bun Cha Ta Hanoi το οποίο μας είχε συστηθεί από φίλους που είχαν κάνει το ταξίδι σε προγενέστερο χρόνο. Ο χώρος μικρός. Ισόγειο και πρώτος. Ανεβήκαμε πάνω και βρεθήκαμε μπροστά σε μια έκπληξη. Έπρεπε να βγάλουμε τα παπούτσια μας και να κάτσουμε σε κοινόχρηστα τραπέζια-πάγκους με μακριά καθίσματα. Δεν είχαμε άλλη επιλογή. Αλλά το φαγητό μας το ανταπόδωσε. Οι γευστικοί μας κάλυκες το ευχαριστήθηκαν. Ήπιαμε και κρασί ρυζιού δυνατό σαν ουίσκυ.

Μετά από αυτό πήγαμε κατευθείαν για μεσημεριανή ξεκούραση. Πολύτιμη!
Το βράδυ είπαμε να κινήσουμε να πάμε να ακούσουμε τζαζ. Το τζαζ μπαρ βρίσκεται πίσω από την όπερα του Ανόι και λέγεται Binh Minh Jazz Club. Το μπαρ ήταν μια ευχάριστη έκπληξη και αλλαγή στα ακούσματα που είχαμε μέχρι τότε. Είναι το παλιότερο στην καρδιά της παλιάς συνοικίας του Ανόι και ανήκει στον Quyen Van Minh, από τους παλιότερους σαξοφωνίστες της χώρας. Πήγαμε νωρίς και έπρεπε να κάνουμε κάποια βόλτα μέχρι να πάει 9μμ όπου ξεκινάει το ζωντανό πρόγραμμα με τζαζ μουσική και τραγούδι. Όμορφη ατμόσφαιρα. Η ορχήστρα καταπληκτική και οι δύο φωνές απλά υπέροχες. Κάτσαμε μέχρι το τέλος του δίωρου προγράμματος και δεν απογοητευτήκαμε. Ήπιαμε και τα ποτά μας και μάλιστα με επανάληψη.

Γεμάτοι από ήχους όμορφους και εικόνες μελωδικές, με προχωρημένη τη νύχτα κινήσαμε για το ξενοδοχείο. Οι δρόμοι πλέον είχαν ερημώσει, τα αυτοκίνητα και τα μηχανάκια είχαν αποσυρθεί. Μια πρωτόγνωρη ησυχία κυριαρχούσε.

 

[YiannisTS]

Με ενδιαφέρει αν θες να αναπτύξεις πως το εννοείς γιατί όλοι οι ιστορικοί που έχω διαβάσει, ακόμα και από την αμερικάνικη πλευρά, συμφωνούν ότι είναι ένα από τα πιο απτά παραδείγματα πολέμου διά αντιπροσώπων (proxy war) όπως τουλάχιστον το ορίζουν οι πολιτικές επιστήμες, δηλαδή μια εμπόλεμη σύρραξη όπου τουλάχιστον ένας εκ των εμπόλεμων μερών καθοδηγείται απευθείας από μια τρίτη δύναμη.

Πιστεύω δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο Diem στο νότο επιλέχθηκε να "εκλεγεί" πρόεδρος (με... 98%) από τις ΗΠΑ και υποστηρίχθηκε και καθοδηγούταν από αυτές μέχρι που τον δολοφόνησαν γιατί είχε ξεφύγει η παράνοιά του και είχε σταματήσει να υπακούει τη "μαμά", συνεχίζοντας με άλλους ελεγχόμενους πραξικοπηματίες της CIA.

Αυτό δε σημαίνει ότι χωρίς τους Αμερικάνους η επανένωση θα είχε πάει καλά, οι διαφορές βορρά-νότου δεν ήταν μόνο πολιτικές αλλά πολιτισμικές, κοινωνικές και θρησκευτικές και δε θα μπορούσαν να γεφυρωθούν έτσι απλά με μία κυβέρνηση που θα έβγαινε με εκλογές από όποια πλευρά και αν ήταν. Όμως 20ετής πόλεμος με τέτοια καταστροφή τόσο του Βιετνάμ όσο και των όμορων χωρών δεν θα είχε υπάρξει χωρίς τους Αμερικάνους και σε δεύτερο βαθμό με την υποστήριξη της ΕΣΣΔ ως αντίβαρο.

Σύμφωνα με την wikipedia " Ο πόλεμος του Βιετνάμ ήταν ίσως η μεγαλύτερη ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Δύσης και Ανατολής κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου". Ήταν όμως έτσι;
Οι θεωρίες περί πολέμων δια αντιπροσώπων είναι σχετικά καινούργιες και εντάσσονται στον ιστορικό αναθεωρητισμό ο οποίος αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ και την Ευρώπη μετά τις καταρρεύσεις του λεγόμενου "υπαρκτού σοσιαλισμού". Αν εφαρμόσουμε την θεωρία αυτή στον Πόλεμο του Βιετνάμ τότε αφενός θα πρέπει να διαγράψουμε την ανάπτυξη της δράσης του βιετναμέζικου λαού και αφετέρου να δώσουμε "άφεση αμαρτιών" στην ωμή στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ στο όνομα του αντίπαλου δέους, της ΕΣΣΔ. Δεν ακούγεται λίγο ανιστόρητο και εξωπραγματικό;
Η Ινδοκίνα υπήρξε γαλλική αποικία για πολλά χρόνια. Απελευθερωτικά κινήματα για την ανεξαρτησίας της υπήρξαν πριν από την ίδρυση της ΕΣΣΔ. Το κίνημα των Βιετ Μινχ δημιουργήθηκε ως απότοκο των πρώτων προσπαθειών για ανεξαρτησία από τη Γαλλία και συνέβαλε καθοριστικά στην ήττα των γιαπωνέζικων στρατευμάτων κατοχής τον ΒΠΠ. Στο κίνημα αυτό συμμετείχαν υπαρκτοί άνθρωποι και μάλιστα από όλες τις κοινωνικές ομάδες. Μετά την συμφωνία της Γιάλτας και τη δημιουργία ζωνών επιρροής το Βιετνάμ ξαναδόθηκε στην Γαλλία. Αλλά αυτό δεν έγινε αποδεκτό και συνεχίστηκαν οι αγώνες απελευθέρωσης μέχρι την τελική νίκη ενάντια στους Γάλλους. Οι σήραγγες που χρησιμοποιούσε το βιετναμέζικο αντάρτικο απαιτούσαν χιλιάδες χέρια για να να γίνουν. Οι αντάρτες είχαν κερδίσει αλλά και πάλι το Βιετνάμ δεν ήταν ενιαίο. Και ο πόλεμος συνεχίστηκε απέναντι σε μια διορισμένη κυβέρνηση στο νότο από τις ΗΠΑ, αρχικά, και στη συνέχεια σε ολόκληρη την στρατιωτική μηχανή των ΗΠΑ. Δεν ήταν πόλεμος ΗΠΑ - ΕΣΣΔ στο έδαφος του Βιετνάμ, αλλά ήταν πόλεμος ανάμεσα στα στρατεύματα του Βόρειου Βιετνάμ και των αμερικάνικων στρατευμάτων τα οποία έφτασαν τις 400.000 και των στρατευμάτων της διορισμένης κυβέρνησης του Νότιου Βιετνάμ. Στον πόλεμο αυτό δεν συμμετείχαν σοβιετικά και κινέζικα στρατεύματα. Σίγουρα υπήρξε στρατιωτική βοήθεια, κύρια από την Κίνα και μόνο μετά από τη νίκη του Μάο Τσε Τουνγκ. Αυτό το αποδέχονται και αυτό το διαπιστώσαμε σε όλα τα μουσεία που πήγαμε. Αλλά μέχρι εκεί.
Ο πόλεμος λοιπόν του Βιετνάμ δεν μπορεί να ειδοθεί ως μέρος του Ψυχρού Πολέμου γιατί τότε θα υποτιμηθεί η μακροχρόνια προσπάθεια των ίδιων των Βιετναμέζων για ανεξαρτησία.
Φαντάσου να εφαρμόσουμε την θεωρία αυτή στην ελληνική επανάσταση του 1821. Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα;
Όσο για αυτό που γράφεις για πολιτικές, πολιτισμικές, κοινωνικές και θρησκευτικές διαφορές ανάμεσα σε Βορρά και Νότο είναι κάτι που δεν έχει βάση κατά την άποψή μου. Ο χωρισμός Βορράς και Νότος ήταν κάτι που επιβλήθηκε μετά την ήττα των Γάλλων, το 1954. Το Βιετνάμ δεν υπήρξε ποτέ χωρισμένο με αυτό τον τρόπο σε βάθος χρόνου. Σίγουρα συναντάς διαφορές διατρέχοντας την χώρα από κάτω προς τα πάνω ή και ανάποδα. Αλλά το ίδιο δεν συμβαίνει σε όλες τις μεγάλες χώρες; Άλλωστε στο Βιετνάμ υπάρχουν επίσημα 54 διαφορετικές εθνοτικές ομάδες και η καθεμία κουβαλάει τα δικά της ιδιαίτερα πολιτισμικά στοιχεία. Αλλά αποτελούν μία χώρα.
Συγνώμη για το μακροσκελές κείμενο αλλά προσπάθησα να δώσω μια ολοκληρωμένη απάντηση. Ευχαρίστως να το συνεχίσουμε αν και μάλλον θα κουράσουμε γιατί βγαίνει από τα πλαίσια αυτού εδώ του forum.

 

[YiannisTS]

Ημέρα 15η: Hà Nội

Τελευταία ημέρα στο Ανόι και οι ρυθμοί πέφτουν σιγά σιγά. Σήμερα επιλέξαμε να πάμε στο Εθνικό Μουσείο Καλών Τεχνών. Δεν ήταν στο αρχικό πρόγραμμα αλλά τα προγράμματα υπάρχουν για να αλλάζουν. Μας αποζημίωσε γι'αυτό το τέλος της επίσκεψης. Θα εξηγήσω μετά. Το Μουσείο βρίσκεται λίγο πιο έξω από το κέντρο, στα δυτικά του. Στεγάζεται σε ένα όμορφο διώροφο κτήριο της γαλλικής περιόδου το οποίο οικοδομήθηκε ως οικοτροφείο για τις κόρες των γάλλων αξιωματούχων. Το 1962 το κτήριο ανακατασκευάστηκε για να φιλοξενήσει εκθέματα τέχνης από την προϊστορική περίοδο. Σήμερα στις αίθουσές του βρίσκονται πάνω από 50.000 εκθέματα τα οποία παρακολουθούν την εξέλιξη της βιετναμέζικης τέχνης. Πίνακες ζωγραφικής, αγάλματα και κεραμικά συνθέτουν την συλλογή του μουσείου.

Ενδιαφέροντα έργα τέχνης με κοινωνικό, πολιτικό, θρησκευτικό κλπ περιεχόμενο. Αυτό όμως που έκλεψε την παράσταση ήταν η στιγμή απόλαυσης στο καφέ του μουσείου. Κατά γενική ομολογία απολαύσαμε τον καλύτερο καφέ από όλους τους καφέδες που ήπιαμε στο Βιετνάμ σε όλες τις πόλεις και περιοχές που επισκεφτήκαμε! Δες τε και μόνοι σας. Έργο τέχνης και γεύση καταπληκτική!

Για το υπόλοιπο της ημέρας και μέχρι το απόγευμα επισκεφτήκαμε διάφορα μαγαζιά για τα καθιερωμένα ενθύμια και δώρα.
Νωρίς το απόγευμα ο δρόμος μας έφερε στο θέατρο μαριονέτας σε νερό (Lotus Water Puppet Theater). Το θέατρο βρίσκεται στη δυτική πλευρά της λίμνης Kiem. Δεν είχαμε αγοράσει εισιτήρια εκ των προτέρων γιατί ήταν απόφαση τελευταίας στιγμής αλλά τελικά βρήκαμε και μάλιστα στη δεύτερη σειρά καθισμάτων. Το θέατρο μαριονέτας σε νερό είναι παραδοσιακή τέχνη του Βιετνάμ. Παρακολουθήσαμε παράσταση μίας ώρας περίπου με θέματα απο την ιστορία της αγροτικής ζωής της χώρας. Εντυπωσιακό θέαμα. Μαζί με το θέαμα που είχαμε ζήσει στην Σαϊγκόν θα μείνουν για πολύ καιρό στη μνήμη μας μετά την επιστροφή μας.

Με αυτές τις όμορφες εικόνες, κάπου εδώ τελειώνει η περιπλάνησή μας στο Βιετνάμ. Επιστροφή στο ξενοδοχείο για πακετάρισμα με ενδιάμεση στάση σε φαγητό δρόμου.

 

[poised]

Ευχαριστούμε πολύ για την εξαιρετική παρουσίαση και εύχομαι και σε άλλα με υγεία!

Απαντάω σε νωρίτερο μήνυμα σχολιασμού (μιας που η απάντηση βγαίνει τώρα εμβόλιμη), λέγοντας αρχικά πως σε ευχαριστώ για τον χρόνο και την φροντίδα που έδειξες στην απάντηση. Θα σταθώ μόνο αποσπασματικά σε μερικά σημεία που δείχνουν το πως το βλέπουμε διαφορετικά, χωρίς να δώσω έκταση (τελικά έτσι έγραψα στην αρχή και μετά το δεύτερο το έκανα σεντόνι... )

Αν εφαρμόσουμε την θεωρία αυτή στον Πόλεμο του Βιετνάμ τότε αφενός θα πρέπει να διαγράψουμε την ανάπτυξη της δράσης του βιετναμέζικου λαού και αφετέρου να δώσουμε "άφεση αμαρτιών" στην ωμή στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ στο όνομα του αντίπαλου δέους, της ΕΣΣΔ.
[...]Και ο πόλεμος συνεχίστηκε απέναντι σε μια διορισμένη κυβέρνηση στο νότο από τις ΗΠΑ, αρχικά, και στη συνέχεια σε ολόκληρη την στρατιωτική μηχανή των ΗΠΑ.

Όχι, αυτό ίσως είναι η κύρια διαφωνία μας, δε χρειάζεται να κάνουμε τίποτα από τα δύο. Ούτε δικαιολογούνται οι ΗΠΑ, ούτε η ΕΣΣΔ ούτε υποβαθμίζεται ο απελευθερωτικός αγώνας των βιετναμέζων. Όπως το έγραψες στη συνέχεια είναι ο ορισμός, "εμπόλεμη σύρραξη όπου τουλάχιστον ένας εκ των εμπόλεμων μερών καθοδηγείται απευθείας από μια τρίτη δύναμη". Δε χρειάζεται να είναι πλήρης πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ/ΕΣΣΔ στο έδαφος του Βιετνάμ, ούτε να είναι κάτι αυτόνομο χωρίς συνέχεια από μία προηγούμενη κατάσταση.

Όσο για αυτό που γράφεις για πολιτικές, πολιτισμικές, κοινωνικές και θρησκευτικές διαφορές ανάμεσα σε Βορρά και Νότο είναι κάτι που δεν έχει βάση κατά την άποψή μου. Ο χωρισμός Βορράς και Νότος ήταν κάτι που επιβλήθηκε μετά την ήττα των Γάλλων, το 1954. Το Βιετνάμ δεν υπήρξε ποτέ χωρισμένο με αυτό τον τρόπο σε βάθος χρόνου. Σίγουρα συναντάς διαφορές διατρέχοντας την χώρα από κάτω προς τα πάνω ή και ανάποδα. Αλλά το ίδιο δεν συμβαίνει σε όλες τις μεγάλες χώρες; Άλλωστε στο Βιετνάμ υπάρχουν επίσημα 54 διαφορετικές εθνοτικές ομάδες και η καθεμία κουβαλάει τα δικά της ιδιαίτερα πολιτισμικά στοιχεία. Αλλά αποτελούν μία χώρα.

Κοίτα είναι δύσκολο να το συζητήσουμε τι ακριβώς σημαίνουν αυτά που λέμε με λίγες κουβέντες χωρίς ανάπτυξη και είναι εύκολο να παρεξηγηθούμε. Το σχόλιό μου μίλαγε συγκεκριμένα για την επανένωση αλλά να το αναπτύξω λίγο περισσότερο.

Παραδοσιακά τα νοτιότερα όρια του όποιου βασιλείου μπορεί να θεωρηθεί ότι οδήγησε στο σύγχρονο κράτος ήταν στον σημερινό βορρά ή στο σημερινό κεντρικό Βιετνάμ. Από το 1500 που άρχισε να επεκτείνεται νοτιότερα (και πάλι όχι στα σημερινά σύνορα) ήταν επί μακρόν χωρισμένη σε 2-3 δυναστείες, περίπου στα όρια "βορρά-νότου" ή "βορρά-κέντρου-νότου". Ακόμα και επί Γάλλων, το νότιο τμήμα ήταν αποικία και το βόρειο προτεκτοράτο, ένας διαχωρισμός που δεν ήταν απλά τυχαίος διοικητικός, υπήρχαν και άλλοι λόγοι. Νομίζω είναι προφανές ότι διαχωρισμοί ακόμα και όταν ξεκινούν από πολιτικούς λόγους όταν είναι μακροχρόνιοι δημιουργούν και άλλες διαφορές.

Ο νότος τον 19ο και 20ο αιώνα είχε περισσότερους ανθρώπους με φιλελεύθερες και προοδευτικές ιδέες, ο βορράς συντηρητικές και από το '50 κουμουνιστικές και μάλιστα μετά από κάποιες κινήσεις (που λέγεται ότι είχαν επιβληθεί από τον Στάλιν), "βαριά" κουμουνιστικές, που τρόμαξαν πολλούς. Το '54 κατέβηκαν στο νότο ίσως μισό εκατομμύριο καθολικοί και ίσως άλλοι τόσοι ως εκατομμύριο φιλογάλλοι, φιλοδυτικοί, δημοκρατικοί ή αντικομμουνιστές, άτομα που είχαν ή πίστευαν ότι μπορούσαν να στοχοποιηθούν. Όλοι αυτοί έκαναν την διαίρεση μεγαλύτερη και με άλλα χαρακτηριστικά.

Είναι πολύ δύσκολο να δούμε επανένωση κάτω από μία κυβέρνηση με τέτοιο διαχωρισμό, πόσο μάλλον όταν δεν φαινόταν να υπάρχει καμία διάθεση υποχωρήσεων από καμία πλευρά, ειδικά την "νικήτρια" βορεια-κουμουνιστική που θα είχε το πάνω χέρι. Αυτό θυμάμαι να διαβάζω πως το καταλάβαιναν και οι διαπραγματευτές της συνθήκης της Γενεύης αλλά ήταν κάτι που επέλεξαν να μην το λύσουν εκείνη την στιγμή, κυρίως γιατί είχαν στο μυαλό τους τη δική τους "λύση" ο καθένας.

 

[YiannisTS]

Όχι, αυτό ίσως είναι η κύρια διαφωνία μας, δε χρειάζεται να κάνουμε τίποτα από τα δύο. Ούτε δικαιολογούνται οι ΗΠΑ, ούτε η ΕΣΣΔ ούτε υποβαθμίζεται ο απελευθερωτικός αγώνας των βιετναμέζων. Όπως το έγραψες στη συνέχεια είναι ο ορισμός, "εμπόλεμη σύρραξη όπου τουλάχιστον ένας εκ των εμπόλεμων μερών καθοδηγείται απευθείας από μια τρίτη δύναμη". Δε χρειάζεται να είναι πλήρης πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ/ΕΣΣΔ στο έδαφος του Βιετνάμ, ούτε να είναι κάτι αυτόνομο χωρίς συνέχεια από μία προηγούμενη κατάσταση.

Νομίζω πως κάνεις μια αγωνιώδη προσπάθεια να εμπλέξεις στρατιωτικά δυνάμεις και χώρες που δεν συμμετείχαν. Υπάρχουν κάποια αντικειμενικά ιστορικά γεγονότα που δεν πρέπει να τα περνάμε στο ντούκου. Ανεξάρτητα εάν συμφωνούμε ή όχι, ανεξάρτητα εάν είμαστε περισσότερο ή λιγότερο "ιδεολογικά" συμπαθής, οφείλουμε να αποδεχτούμε και να συμφωνήσουμε οτι οι λαοί της Ινδοκίνας αγωνίστηκαν πολλά χρόνια για την ανεξαρτησία τους από την Γαλλία. Και νίκησαν. Μετά την ήττα των Γάλλων το κίνημα και ο στρατός των Βιετμινχ είχαν τον έλεγχο όλου του Βιετνάμ. Κατά την άποψή μου δεν έπρεπε καν να πάνε στη Γενεύη. Έπρεπε να ανακηρύξουν άμεσα την ανεξαρτησία τους σε όλη τη χώρα. Αλλά ουσιαστικά σύρθηκαν στη συμφωνία της Γενεύης μετά από απαίτηση Γαλλίας, Μεγάλης Βρετανίας, ΕΣΣΔ και Κίνας. Η συμφωνία προέβλεπε οτι οι δυνάμεις του Λαικού Στρατού του Βιετνάμ θα αποσύρρονταν πάνω από τον 17ο παράλληλο ενώ οι δυνάμεις της Γαλλικής Ένωσης (η συνθήκη δεν μιλάει για στρατό Νοτίου Βιετνάμ γιατί τέτοιος δεν υπήρχε) θα αποσύρονταν στο Νότο. Επίσης συμφωνήθηκαν "ελεύθερες γενικές εκλογές με μυστική ψηφοφορία" τον Ιούλιο του 1956. Αντί γι'αυτό τι έγινε; Οι ΗΠΑ εγκατέστησαν μια μαριονέτα τους για πρόεδρο του τεχνητού κράτους του Νοτίου Βιετνάμ. Και όχι μόνο αυτό. Από την αρχή της διακυβέρνησής του επανέφερε τους γαιοκτήμονες στην επαρχία και επέστρεψε τα κτήματα που είχαν απαλλοτριωθεί υπέρ των ακτήμονων αγροτών. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που ο πληθυσμός της επαρχίας ακολούθησε τον Χο Τσι Μινχ και πολέμησε με μανία τους αμερικάνους. Γιατί ήταν η μοναδική πολιτική δύναμη που μπορούσε να κινητοποιεί τον κόσμο, να τον οργανώνει στρατιωτικά και να τον οδηγεί στη νίκη. Πως ακριβώς τεκμηριώνεται αυτό που γράφεις οτι είχαμε "εμπόλεμη σύρραξη όπου τουλάχιστον ένας εκ των εμπόλεμων μερών καθοδηγείται απευθείας από μια τρίτη δύναμη"; Το ένα εμπόλεμο μέρος είναι ο απελευθερωτικός στρατός των Βιετ Μινχ και το άλλο μέρος είναι μια ξένη στρατιωτική μηχανή που επεμβαίνει.
Όπως και στην ελληνική επανάσταση το ένα μέρος ήταν ο επανασταστημένος λαός και το άλλο μέρος ήταν η οθωμανική αυτοκρατορία.

Νομίζω είναι προφανές ότι διαχωρισμοί ακόμα και όταν ξεκινούν από πολιτικούς λόγους όταν είναι μακροχρόνιοι δημιουργούν και άλλες διαφορές.

Η συμφωνία της Γενεύης "χώρισε" τεχνητά το Βιετνάμ στον 17ο παράλληλο, σε Βόρειο και Νότιο, το 1954. Ο χωρισμός αυτός κράτησε περίπου είκοσι χρόνια και τερματίστηκε με την αποχώρηση του τελευταίου αμερικανού στρατιώτη, το 1975. Δεν νομίζεις οτι είναι μικρό το χρονικό διάστημα για να δημιουργηθούν "μεγάλες" διαφορές; Αλλά ακόμη κι έτσι να είναι τι σημασία έχει;

Ο νότος τον 19ο και 20ο αιώνα είχε περισσότερους ανθρώπους με φιλελεύθερες και προοδευτικές ιδέες, ο βορράς συντηρητικές και από το '50 κουμουνιστικές και μάλιστα μετά από κάποιες κινήσεις (που λέγεται ότι είχαν επιβληθεί από τον Στάλιν), "βαριά" κουμουνιστικές, που τρόμαξαν πολλούς. Το '54 κατέβηκαν στο νότο ίσως μισό εκατομμύριο καθολικοί και ίσως άλλοι τόσοι ως εκατομμύριο φιλογάλλοι, φιλοδυτικοί, δημοκρατικοί ή αντικομμουνιστές, άτομα που είχαν ή πίστευαν ότι μπορούσαν να στοχοποιηθούν. Όλοι αυτοί έκαναν την διαίρεση μεγαλύτερη και με άλλα χαρακτηριστικά.

Δεν καταλαβαίνω τι ακριβώς εννοείς με τις λέξεις "φιλελεύθερες και προοδευτικές ιδέες" ενώ "ο βορράς ήταν συντηρητικός" κλπ.
Το Βιετνάμ και όλη η Ινδοκίνα ήταν αποικιακή επαρχία της Γαλλίας. Αναπτύχθηκαν αγώνες απελευθέρωσης και ανεξαρτησίας. Η κυρίαρχη πολιτική δύναμη που ξεσήκωσε τον λαό ενάντια στην γαλλική κατοχή ήταν οι κομμουνιστές. Ανεξάρτητα εάν είμαστε συμπαθής ή όχι αυτή είναι η αλήθεια. Μπορείς να ανατρέξεις σε οποιοδήποτε ιστορικό βιβλίο (πολλά στοιχεία μπορείς να βρεις στο βιβλίο της αμερικανίδας ιστορικού, Marilyn Young, Οι πόλεμοι του Βιετνάμ 1945-1990). Προσπαθώ να στέκομαι σε γεγονότα και να αποφεύγω προσωπικές εκτιμήσεις (αν και στέκομαι με θαυμασμό απέναντι στον αγώνα των μικρόσωμων βιετναμέζων που νίκησαν την ισχυρότερη πολεμική μηχανή που έχει υπάρξει στην ανθρώπινη ιστορία).
Όσο για τους καθολικούς που αναφέρεις είναι πολλοί περισσότεροι. Στο βιβλίο που αναφέρω γράφει για ένα εκατομμύριο καθολικούς που μετακινήθηκαν από τον Βορρά στο Νότο ως αποτέλεσμα των παρακινήσεων της καθολικής ιεραρχίας και των αμερικάνων. Ολόκληρες ενορίες ματακινήθηκαν με πλοία των αμερικάνων στο Νότο ακολουθώντας ιερείς που τους έλεγαν οτι ο Χριστός είχε μετακομίσει επίσης στο Νότο. Και βέβαια ήταν μια χρήσιμη πολιτική εφεδρεία για το καθεστώς του Ντιέμ.

Είναι πολύ δύσκολο να δούμε επανένωση κάτω από μία κυβέρνηση με τέτοιο διαχωρισμό, πόσο μάλλον όταν δεν φαινόταν να υπάρχει καμία διάθεση υποχωρήσεων από καμία πλευρά, ειδικά την "νικήτρια" βορεια-κουμουνιστική που θα είχε το πάνω χέρι. Αυτό θυμάμαι να διαβάζω πως το καταλάβαιναν και οι διαπραγματευτές της συνθήκης της Γενεύης αλλά ήταν κάτι που επέλεξαν να μην το λύσουν εκείνη την στιγμή, κυρίως γιατί είχαν στο μυαλό τους τη δική τους "λύση" ο καθένας.

Νομίζω οτι κάνεις ένα λογικό άλμα για να καταλήξεις σε ένα λάθος συμπέρασμα. Έγραψα πιο πάνω οτι μετά την ήττα των γάλλων ο στρατός των Βιετ Μιν ήταν κυρίαρχος σε όλη την χώρα, από Βορρά μέχρι το Νότο. Η χώρα ήταν ήδη ενωμένη. Ο λαός συμμετείχε στη νέα πραγματικότητα αφού είχε συμβάλλει καθοριστικά σε αυτή. Στη διάσκεψη της Γενεύης δεν συμμετείχαν οι ΗΠΑ. Γι'αυτό ποτέ δεν αναγνώρισαν τις συμφωνίες οπότε δεν είχαν και πρόβλημα για την επέμβασή τους. Αυτό που γράφεις για μη διάθεση υποχωρήσεων είναι ιστορικά ανακριβές. Απεναντίας ο στρατός των Βιετ Μιν δέχτηκε να αποσυρθεί στο Βόρειο κομμάτι της χώρας αποδεχόμενος την δίχρονη παύση στρατιωτικών ενεργειών έτσι ώστε να οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές επανένωσης. Αν αυτό δεν είναι υποχώρηση τότε τι ακριβώς είναι; Και τι έγινε μετά; Οι ΗΠΑ οδήγησαν μεθοδικά στην όξυνση της κατάστασης, τοποθέτησαν μια μαριονέτα στην εξουσία, έστησαν ψεύτικες εκλογές για τον εκλεκτό τους (π.χ. σε σύνολο 450.000 εγγεγραμένων ψηφοφόρων στη Σαϊγκόν, υπέρ του Ντιέμ ψήφισαν 605.025) και πάντα με πρόσχημα την "κομμουνιστική επέκταση". Και βέβαια δεν επέτρεψαν ποτέ να πραγματοποιηθούν εκλογές επανένωσης. Γιατί ήξεραν οτι είχαν χαμένο το παιχνίδι. Η δημοτικότητα και το κύρος του Χο Τσι Μιν ήταν αδιαμφισβήτητο.

Η Ιστορία δεν είναι μια ουδέτερη επιστήμη. Όπως και η αλήθεια. Υπάρχει η αλήθεια αυτού που επαναστατεί και αυτού που στέκεται απέναντί του. Όταν κοιτάμε την ιστορική πραγματικότητα είναι προφανές οτι επιλέγουμε "στρατόπεδο". Αυτό δεν κάνουμε όταν αναφερόμαστε στην ελληνική επανάσταση; Όχι επειδή είμαστε έλληνες. Αλλά επειδή ο επαναστατημένος λαός του 1821 είχε όλο το δίκιο με το μέρος του. Όπως και την περίοδο της κατοχής κατά τον ΒΠΠ. Άλλος έκανε αντάρτικο και άλλος συνεργάστηκε.

 

[YiannisTS]

Ημέρα 16η: Σιγκαπούρη

Goodbye Vietnam! Ημέρα αναχώρησης, ημέρα αποχωρισμού. Αφήνουμε πίσω μας τις φιλόξενες πόλεις και περιοχές που περπατήσαμε, τους φιλόξενους και πάντα γελαστούς ανθρώπους, τα κορναρίσματα και την συνεχή βοή αυτοκινήτων και μηχανών, τις παγόδες και τα τροπικά φρούτα που συναντούσαμε σε κάθε μας βήμα. Αξημέρωτα, χωρίς πρωινό φύγαμε από το ξενοδοχείο για το αεροδρόμιο του Ανόι. Οι δρόμοι είχαν αρχίσει να γεμίζουν σιγά σιγά και να αποκτούν την γνώριμη εικόνα που ζήσαμε. Φτάσαμε στο αεροδρόμιο, δώσαμε τις βαλίτσες (η scoot τις πήρε όλες, και της καμπίνας, χωρίς να πληρώσουμε κάτι παραπάνω) και είπαμε να πιούμε και να φάμε κάτι. Τι το θέλαμε; Για δύο καφέδες και δύο σάντουιτς πληρώσαμε 28 δολλάρια. Όλες οι τιμές είναι σε δολλάρια. Είτε είναι κατάστημα με "αφορολόγητα" είτε είναι καφέ, όλα είναι σε δολλάρια. Θες οτι δεν είχαμε πιεί ούτε γουλιά καφέ από το ξύπνημα, θες οτι το μάτι δεν είχε ανοίξει, κάναμε μάλλον μ... Στα υπόλοιπα τρία αεροδρόμια (Σαϊγκόν, Χοι Αν και Χουέ) οι τιμές ήταν φυσιολογικότατες. Αλλά εδώ. Ξεπέρασαν και το El. Venizelos. Το πάθημα να γίνει μάθημα για τους επόμενους επισκέπτες του αεροδρομίου. Φάγαμε και ήπιαμε με μαύρη καρδιά! Κάποια στιγμή ανεβαίνουμε στο αεροπλάνο και αναχωρούμε για Σιγκαπούρη όπου φτάνουμε μετά από 3,5 ώρες περίπου.

Μερικές φωτογραφίες της Σιγκαπούρης από ψηλά.

Παίρνουμε τις βαλίτσες και αφήνουμε τις 2 από τις 3 για φύλαξη. Δεν υπήρχε λόγος να τις τραβάμε όλες μαζί μας αφού το επόμενο βράδυ θα ξαναφεύγαμε για Ελλάδα πλέον. Με μετρό και λεωφορείο φύγαμε για το ξενοδοχείο. Είχαμε συνηθίσει από την φθηνή χρήση ταξί στο Βιετνάμ και λίγο μας χάλασε. Τακτοποίηση στο ξενοδοχείο, ξεκούραση και αναχώρηση για μια πρώτη γνωριμία με την πόλη.

Η θέα από το δωμάτιο του ξενοδοχείου, 10ος όροφος.

Η πρώτη εικόνα από την περιπλάνησή μας στην πόλη είναι έντονη και αντιφατική. Μετά το Βιετνάμ και τις πόλεις του η εικόνα της Σιγκαπούρης λειτουργεί ως "πολιτισμικό" σοκ.
Η Σιγκαπούρη είναι πόλη - κράτος της Νοτιοανατολικής Ασίας και έγινε ανεξάρτητη σχετικά πρόσφατα, το 1956. Η Σιγκαπούρη ήταν αποικία της Μεγάλης Βρετανίας.
Η χώρα μπορεί να θεωρηθεί "χωνευτήρι" πολιτισμών με χαρακτηριστικό στοιχείο την αρμονική τους συνύπαρξη. Η πλειοψηφία του μόνιμου πληθυσμού είναι Κινέζοι με μειονοτικές ομάδες τους Μαλαισιανούς, τους Ινδούς και λίγους Ευρωπαίους. Αντίστοιχα υπάρχουν Κινέζικη Συνοικία (Chinatown), Αραβική Συνοικία και Ινδική Συνοικία (Little India).
Τεράστιοι ουρανοξύστες, τέλοιοι δρόμοι χωρίς λακούβες, καθαρά πεζοδρόμια, μετρό και λεωφορεία που πάνε σε όλη την πόλη, μεγάλα και φροντισμένα πάρκα αλλά και πολλές κάμερες όπως και διάφορες ανακοινώσεις απαγορεύσεων. Παντού είδαμε την προτροπή να καταδόσουμε στην αστυνομία οτιδήποτε μας φαίνεται παράξενο. Πρόσωπα αγέλαστα, σοβαροφανή, σαν κουρδισμένα στρατιωτάκια. Όχι δεν μας άρεσε. Από τη μία τα πάντα χαμογελαστά πρόσωπα των Βιετναμέζων και από την άλλη το ασυναίσθητο πρόσωπο. Αντανάκλαση, ίσως, των πολλών απαγορεύσεων;
Φάγαμε στα γρήγορα κινέζικο φαγητό δρόμου σε υπαίθρια αγορά κοντά στο ξενοδοχείο. Γευστικό και οικονομικό.

Στον ίδιο χώρο αλλάξαμε και μερικά ευρώ σε δολλάρια σιγκαπούρης. Στο πρώτο ΑΤΜ που βρήκαμε μπροστά μας για ανάληψη μέσω revolut μας ζήτησε προμήθεια 8 δολλαρίων. Στο επόμενο ΑΤΜ, το οποίο ήταν σε τράπεζα, η ανάληψη έγινε χωρίς προμήθεια.
Στη συνέχεια πήραμε το μετρό και κινηθήκαμε προς τους κήπους της Σιγκαπούρης. Πρέπει να είναι ένα από τα τελειότερα και καθαρότερα μετρό του κόσμου. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις εισιτήριο ή την τραπεζική σου κάρτα κατευθείαν στο μηχάνημα εισόδου. Η εκκαθάριση γίνεται την επόμενη ημέρα. Στην φωτογραφία φαίνονται οι γραμμές που είναι σε λειτουργία οι οποίες φτάνουν μέχρι το συνοριακό πέρασμα με την Μαλαισία.

Η νύχτα είχε απλώσει κι εμείς χαζεύαμε τα πάμπολλα χρώματα από τα κτήρια και τις διαφορετικές κατασκευές. Περπατήσαμε στους κήπους μέχρι που κουραστήκαμε και πήραμε τον δρόμο της επιστροφής.

Μπατσορομπότ των κήπων. Εικόνα από το μέλλον μας...