«Γράμματα» Σύρου : Χαραγμένες ευχές 2000 χρόνων σε εγκατάλειψη.

[galat]

Από την αρχαιότητα το Αιγαίο, με την πολυνησία του, υπήρξε στοιχείο επικοινωνίας, προόδου, πλούτου και πολιτισμού. Η θάλασσα, που στις μέρες μας λειτουργεί συχνά σαν στοιχείο απομόνωσης, ήταν το μεγάλο ατού στον Ελλαδικό χώρο. Η θαλάσσια επικοινωνία, αν και πάντα επικίνδυνη, ήταν πιο εύκολη και προσιτή από τις χερσαίες μεταφορές, ειδικά όταν μεσολαβούσαν βουνά. Έτσι άνθισε το εμπόριο που έφερε τους Έλληνες στα άκρα της τότε γνωστής οικουμένης.

Μπορεί να φανταστεί κανείς πως ήταν στην αρχαιότητα ένα θαλάσσιο ταξίδι στο Αιγαίο; Πως κατάφερναν οι αρχαίοι Έλληνες, οκτώ χιλιάδες χρόνια πριν, να ξεκινάνε από την νότια Πελοπόννησο, να διασχίζουν το μισό Αιγαίο μέχρι την Μήλο, για να προμηθευτούν και να εμπορευτούν τον οψιανό;

Η πολυνησία ήταν αυτή που τους βοήθησε πολύ. Ουσιαστικά το ταξίδι ήταν ακτοπλοϊκό. Η πλεύση δηλαδή γίνονταν ακτή – ακτή, όπου αυτό ήταν δυνατό και περιόριζε τα επικίνδυνα σημεία του ταξιδιού μοναχά στην μετάβαση από το ένα νησί στο επόμενο. Ταξίδευαν όταν ο καιρός το επέτρεπε και οι μικρές αποστάσεις από νησί σε νησί τους επέτρεπαν να βλέπουν αφ’ ενός τον επόμενο προορισμό τους και αφ’ ετέρου να βρίσκουν στο επόμενο νησί ένα σίγουρο αραξοβόλι, εάν ο καιρός χάλαγε.

Η Σύρος ευρισκόμενη στο κέντρο του Αιγαίου, υπήρξε από την αρχαιότητα ένα κομβικό σημείο για την συνέχεια του ταξιδιού προς τα υπόλοιπα νησιά των Κυκλάδων. Στο βόρειο μέρος του νησιού, ο ονομαζόμενος όρμος των «Γραμμάτων» προσέφερε πάντα στους ναυτικούς ένα σίγουρο καταφύγιο όταν ο καιρός ήταν κακός. Προφυλαγμένος απόλυτα από τους βοριάδες, που πνέουν συνήθως στο Αιγαίο, αλλά και αρκετά καλά από τους νοτιάδες, ειδικά στο βορειοδυτικό του μέρος, ο όρμος των «Γραμμάτων» υπήρξε από την αρχαιότητα ένα σίγουρο αραξοβόλι.

Στο σημείο αυτό, όπου στην ακτή υπάρχουν λείοι βραχώδεις σχηματισμοί, συνήθιζαν να απαγκιάζουν τα πλοία, όταν ο καιρός δεν τους επέτρεπε την συνέχεια του ταξιδιού. Εδώ περίμεναν οι ναυτικοί να αλλάξει ο καιρός για να συνεχίσουν το ταξίδι τους. Στην περίοδο αυτή ήταν φυσικό να προσεύχονται στους θεούς είτε για να τους ευχαριστήσουν γιατί τους έσωσαν από την κακοκαιρία, είτε για να παρακαλέσουν ώστε να συνεχίσουν ακίνδυνα το ταξίδι τους. Συνήθιζαν λοιπόν τις ευχές και τις προσευχές τους αυτές να τις σκαλίζουν στα λεία βράχια της ακτής, περιμένοντας πότε θα τους δοθεί η ευκαιρία να αποπλεύσουν. Για τον λόγο αυτό και ο όρμος έχει ονομαστεί «Γράμματα».

Οι σκαλισμένες αυτές επιγραφές σώζονται, αν και ταλαιπωρημένες από τον χρόνο, μέχρι και σήμερα. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους αυτές χρονολογούνται από την κλασσική αρχαιότητα μέχρι και τον μεσαίωνα.

Οι χαραγμένες ευχές και προσευχές

Και όμως η καταστροφή που έχουν υποστεί από τα νερά της βροχής, τα κύματα και τον άνεμο τα 1000-2500 χρόνια, που έχουν περάσει, από την εποχή που σκαλίστηκαν, είναι μικρότερη από τις αλλοιώσεις που έχει προκαλέσει ο σύγχρονος άνθρωπος με την αδιαφορία του, την άγνοια, την εγκατάλειψη και τους βανδαλισμούς.

Ο χώρος είναι εντελώς αφύλακτος, χωρίς ούτε μία περίφραξη, ή ένα στοιχειώδες στέγαστρο. Σε πολλά σημεία, ακόμα και δίπλα στις παλιές επιγραφές, βάνδαλοι χαράζουν τα ονόματά τους και την χρονολογία επίσκεψής τους, που συνήθως είναι τα τελευταία 15-20 χρόνια. Το Υπουργείο Πολιτισμού το μόνο που έχει κάνει είναι να βάλει μία απλή πινακίδα, χωρίς ούτε μία πληροφορία για τον τόπο. Στον χώρο έχει γίνει πριν το 1950 μέχρι και παράνομη εξόρυξη μαρμάρου, που έχει καταστρέψει ένα μεγάλο μέρος των επιγραφών! Επιφανειακές φλούδες του βράχου έχουν αρχίσει να αποκολλώνται συνεχίζοντας την καταστροφή.

Στο σημείο αυτό έγινε η παράνομη εξόρυξη μαρμάρου, που κατέστρεψε μεγάλο μέρος επιγραφών.

Και όμως αξίζει κανείς να κάνει μία βόλτα μέχρι εδώ. Δεν θα συναντήσει κανένα εντυπωσιακό αρχαιολογικό χώρο, αλλά θα αντικρύσει μία διαφορετική εικόνα της αρχαιότητας που σπάνια θα συναντήσει αλλού στον Ελλαδικό χώρο. Η προσέγγιση μπορεί να γίνει μόνο δια θαλάσσης ή με πεζοπορία. Θα χρειαστεί να περπατήσει κανείς για 60-70 λεπτά, ξεκινώντας από το χωριό Κάμπος και βαδίζοντας προς βορειοδυτικά ακολουθώντας το σημασμένο μονοπάτι. Το μονοπάτι είναι βατό και εύκολο και το τοπίο έχει μία άγρια ομορφιά. Στην διαδρομή θα περάσει κανείς από την παραλία των Γραμμάτων, όπου ένα μπάνιο εκεί αποτελεί μία μεγάλη ανταμοιβή για την όλη προσπάθεια. Αμέσως μετά τον χώρο των αρχαίων επιγραφών, ανεβαίνοντας γα λίγο την ανηφόρα προς τα δυτικά, ο εντυπωσιακός «Καθρέφτης» θα σας κόψει την ανάσα. Το βουνό κόβεται απότομα, σχηματίζοντας έναν κατακόρυφο γκρεμό ύψους 100 μέτρων από την κορυφή μέχρι την θάλασσα. Κοιτάζοντας από την κορυφή προς τα κάτω τα βαθιά και συνήθως αφρισμένα νερά του Αιγαίου θα σας κυριεύσει φόβος και δέος.

Οδοιπορικό σκαρίφημα

Ο "Καθρέφτης"

Η Παραλία των "Γραμμάτων" (φωτο από το Panoramio)

 

[ΕΡΣΗ]

Αχ τι μου θυμισες! Εχω κολυμπησει εκει! Αξεχαστα ηταν!

 

[Pandora]

Πολύ ενδιαφέροντα όσα μας αναφέρεις !

ΥΓ.Να υποψιαστώ ότι η παραλία είναι αυτή που έχω απολαύσει σε συγκεκριμένες φωτο ?

 

[Borealis]

Κλείνω μάτια στόμα και αυτιά και προσπαθώ να υποκριθώ ότι όλα βαίνουν καλώς στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Σε αντίθεση περίπτωση απλώς γίνεσαι γραφικός, συντηρητικός, κρατιστής, αντιλαικός και εκτός τούτων δυσφημείς και τη χώρα σου στο εξωτερικό, τώρα που χρειάζεται τουρίστες
(τόσα χρόνια τι έκανε?).
Είμαι σίγουρος ότι η επέκταση του ορυχείου θα χρηματοδοτηθεί από ευρωπαικά κονδύλια.

 

[ΕΡΣΗ]

Είμαι σίγουρος ότι η επέκταση του ορυχείου θα χρηματοδοτηθεί από ευρωπαικά κονδύλια.

Βρε Borealis μονο μεχρι το 1950 λειτουργουσε το ορυχειο! Τωρα πλεον, οπως αριστα ολοι μας γνωριζουμε, ολα τα κακως κειμενα εχουν πια διορθωθει και ολα βαινουν καλως!

 

[Bahari]

Ευχαριστούμε για τις πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Στα υπόψιν λοιπόν για επίσκεψη...