Η Νότια Αφρική είναι γεμάτη ιστορίες και αν οι δρόμοι της “Αλεξάνδρα” μπορούσαν να μιλήσουν, θα μοιραζόντουσαν μαζί μας ένα αρκετά “σκοτεινό” παραμύθι. Ο τόπος που είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη ζωή του Νέλσον Μαντέλα και η μοναδική περιοχή του Γιοχάνεσμπουργκ όπου Ασιάτες, μιγάδες και Μπαντού μπορούσαν να έχουν ιδιοκτησία στα δύσκολα χρόνια του απαρτχάιντ, δικαίως μπαίνει στο χάρτη του ενδιαφέροντος για τους επισκέπτες που αναζητούν κάτι αυθεντικό. Μια βόλτα σε ένα γκέτο του παρελθόντος, μια παραγκούπολη που ανοίγει τις πόρτες της για να μας αποδείξει ότι δεν είναι σκοτεινή αλλά αντίθετα γεμάτη ζωή, χρώματα και αφοπλιστική ειλικρίνεια.
Η “Αλεξάνδρα” ιδρυθηκε το 1912 και καθιερώθηκε ως κοινότητα για έγχρωμους πολύ πριν την επίσημη πολιτική φυλετικού διαχωρισμού που έφεραν οι εκλογές του 1948. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στα σπλάχνα της γεννήθηκε η αντίσταση και άνθισε ο σπόρος της εξέγερσης. Ο ορισμός της “σκοτεινής πόλης” δεν αποδίδεται όμως στα χρώματα των κατοίκων της ούτε λόγω της βίας και της φτώχειας που επικρατούσε στους δρόμους, αλλά στο γεγονός ότι ηλεκτροδοτήθηκε μόλις τα τελευταία χρόνια. Η περιοχή είναι γνωστή επίσης ως “Γόμορρα”, μια αναφορά η οποία χρωματίζει με βιβλική διάθεση τη μυθολογία της κοινότητας, ένας τίτλος που πλέον δεν ταιριάζει με την πραγματικότητα της.
Στην καρδιά της κοινότητας συναντάμε το σπίτι που κατοικούσε ο Μαντέλα, μια μικροσκοπική κάμαρη που φιλοξένησε το μελλοντικό ηγέτη της χώρας στα πρώτα του βήματα ως νεαρός δικηγόρος. Κατά τη δεκαετία του εξήντα δόθηκε η εντολή κατεδάφισης των οικογενειακών σπιτιών με σχέδιο στη θέση τους να ανεγερθούν ξενώνες γυναικών και ανδρών αντίστοιχα για την εργατική τάξη και τους μετανάστες της πόλης. Ήταν τα λεγόμενα χόστελς, καθώς η φυλετική διάκριση επεκτάθηκε διαχωρίζοντας τους κατοίκους, εκτός από τη φυλή τους, σε σχέση με το φύλο τους. Το σχέδιο αυτό της κυβέρνησης ναυάγησε, όμως στην “‘Αλεξ” όπως την αποκαλούν για συντομία, παραμένουν δυο ξενώνες που μας υπενθυμίζουν ένα ακόμα παράλογο εκείνων των χρόνων.
Όπως είναι αναμενόμενο στη φτωχότερη αστική περιοχή της χώρας, η παρανομία γίνεται μέρος της καθημερινότητας. Πολλά αυτόνομα μπαρ αλλά και οικιακές μονάδες παραγωγής αλκοόλ λειτουργούν ακόμα στην περιοχή, ενώ η ύπαρξή τους ήταν μια μορφή απάντησης στην απαγόρευση των πολιτών “δεύτερης κατηγορίας” να έχουν πρόσβαση στις παμπ και στα κέντρα διασκέδασης της πόλης.
Το νεκροταφείο της κοινοτητας μας διηγείται ένα ακόμα κεφάλαιο της πολυτάραχης ιστορίας της, με πολλές προσωπικότητες που πρωτοστάτησαν στην εξέγερση να έχουν βρει την τελευταία τους κατοικία εδώ. Μια αισιόδοξη ματιά για το μέλλον γεννιέται στο “River park” όπου το σχέδιο για την ανοικοδόμηση και ωραιοποίηση της περιοχής έχει ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζεται, αλλάζοντας δραματικά την όψη αυτής της ιδιόμορφης κοινότητας.
Πλέον πολλά τουριστικά γραφεία του Γιοχάνεσμπουργκ οργανώνουν τουρ για μια περιπλάνηση στην ιστορία αλλά και στη σύγχρονη ζωή της κοινότητας. Όπως όμως μας λέει ο Jeff, ιδρυτής του BUVHI tours, “μια περιήγηση μέσα σε ένα λεωφορείο είναι σα να επισκέπτεσαι ζωολογικό κήπο. Θέλω τους ανθρώπους να επικοινωνούν και να αλληλεπιδρούν με την “Άλεξ” και τους ανθρώπους της”. Ο Jeff οργανώνει τις ξεναγήσεις του πάνω σε δύο ρόδες, σε μια ποδηλατική περιπλάνηση που δε μοιάζει με καμία άλλη στον κόσμο, γνωρίζοντας στους επισκέπτες την κοινότητα στην οποία γεννήθηκε με μια διεισδυτική ματιά στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της “Αλεξάνδρα”.
http://www.alexandratours.co.za/
https://www.facebook.com/pg/AlexandraBicycleTour