taver
Member
- Μηνύματα
- 12.612
- Likes
- 29.891
- Ταξίδι-Όνειρο
- Iles Kerguelen
Τορίνο.
Με όποιο και να είχα συζητήσει την προοπτική μιας επίσκεψης σ’ αυτή την πόλη, πάντα εισέπραττα την ίδια απάντηση. Όλοι μου έλεγαν, τι να πας να κάνεις σ’ αυτή τη βιομηχανική, γκρίζα, αδιάφορη πόλη. Έτσι, κι εγώ δεν την είχα υψηλά ως ταξιδιωτική προτεραιότητα, ώσπου το καλοκαίρι του 2007 σταμάτησα εκεί για μια διανυκτέρευση καθ’ οδόν για αλλού, και με μια νυκτερινή βόλτα στην πόλη η γνώμη μου γι αυτήν άλλαξε άρδην.
Έβαλα τότε στόχο να την επισκεφτώ κάποια στιγμή ξανά και για περισσότερο χρόνο, και το έκανα πράξη το τριήμερο που μόλις πέρασε.
Μετάβαση: Δεν υπάρχει απευθείας πτήση από Αθήνα για Τορίνο, ενώ για πτήσεις με ανταπόκριση οι λύσεις είναι λίγες, σχετικά άβολες, και μάλλον ακριβές. Ωστόσο, το Μιλάνο είναι κοντά, και το Malpensa ακόμη κοντύτερα. Από το Malpensa (και από τα 2 terminals) υπάρχουν απευθείας λεωφορεία για Torino (δρομολόγια και τιμές στο http://www.sadem.it/upload/orari/estivi/000020.pdf - αυτό που γράφει σε άθλια Αγγλικά “canceled” εννοεί ότι στις 25/12 δεν έχει δρομολόγια).
Αν δε θέλετε να πάτε απευθείας από το αεροδρόμιο αλλά θέλετε να μείνετε και λίγο στο Milano, τότε μάλλον συμφέρει η λύση του τρένου. Οι ιταλικοί σιδηρόδρομοι έχουν συχνά δρομολόγια από το σταθμό Milano Centrale, τα οποία κάνουν περί τις 2 ώρες με το τοπικό, και περί τη 1,5 ώρα με το Eurocity. Εγώ χρησιμοποίησα το τελευταίο, και στο δρομολόγιο που έτυχα τη διαδρομή την εξυπηρετούσε Γαλλικό TGV που έφτανε μέχρι Παρίσι (το οποίο μόνο με ταχύτητες TGV που δεν πήγαινε, βέβαια, στις ιταλικές γραμμές).
Γιατί να πάτε?
Α) Μοντέρνα τέχνη.
Η πόλη είναι η πρωτεύουσα της μοντέρνας τέχνης για την Ιταλία, και ίσως και μια από τις πιο σημαντικές πόλεις της ευρώπης στον τομέα αυτό. Με τουλάχιστον 5 παγκόσμιας κλάσης μουσεία μοντέρνας τέχνης (Castello di Rivoli, Fondazione Sandretto Re Rebaudengo, Pinacoteca Giovanni e Marella Agnelli, Galleria Civica d’ Arte Moderna e Contemporanea, Palazzo Bricherasio) η πόλη είναι μαγνήτης για τους λάτρεις. Ίσως και να είναι περισσότερα τα έργα του Warhol που εκτίθενται στο Τορίνο, παρά στη Ν. Υόρκη.
Β) Μουσεία.
Το αιγυπτιακό μουσείο του Τορίνου είναι το τρίτο μεγαλύτερο και σημαντικότερο μουσείο για την αρχαία Αίγυπτο στον κόσμο, μετά το Βρετανικό και του Καΐρου. Επίσης, στο ίδιο κτήριο στεγάζεται και η πινακοθήκη Sabauda (χωριστό εισητήριο), με σημαντική μεσαιωνική & αναγεννησιακή συλλογή (και όχι μόνο).
Οι πιστοί καθολικοί οφείλουν μια επίσκεψη στο Duomo της πόλης, όπου φυλάσσεται ένα από τα πιο σημαντικά (αλλά και ταυτόχρονα, από τα πλέον αμφισβητούμενα) κειμήλια της καθολικής πίστης: η ιερά σινδόνη, το ύφασμα το οποίο (υποτίθεται ότι) τύλιξαν το σώμα του Ιησού όταν τον κατέβασαν από το Σταυρό).
Το μεγαλύτερο landmark της πόλης, ο πολύ ψηλός πύργος Mole Antonelliana, φιλοξενεί, εκτός από το παρατηρητήριο που κάθε ψηλό κτήριο οφείλει να διαθέτει, και το μοναδικό μουσείο κινηματογράφου της Ιταλίας. Ένα πολύ καλό μουσείο, με άψογα σχεδιασμένη αλληλουχία, διαδραστικά εκθέματα, δίγλωσσες επεξηγήσεις σε Ιταλικά και Αγγλικά, και σπάνια συλλεκτικά εκθέματα. Φροντίζει να μυήσει τον επισκέπτη στα τεχνικά και μη μυστικά του Σινεμά, την ιστορία του, και να εξειδικεύσει στα επιτεύγματα του Ιταλικού Σινεμά (αν και ομολογουμένως βρήκα υπερβολική την έμφαση στις ταινίες του Rodolfo Valentino). Επίσης, θαυμαστό είναι και το ασανσέρ που ανεβαίνει στο παρατηρητήριο, το οποίο κινείται στο χώρο χωρίς να υπάρχει κατακόρυφη στοά (πως λένε το shaft στα Ελληνικά?).
Η πόλη επίσης διαθέτει παλάτια – μνημεία, που σήμερα στεγάζουν μουσεία. Όπως το Palazzo Reale, το Palazzo Madama, το Palazzo Cavour, το Palazzina Di Caccia Di Stupinigi (ένα faux chateuax α-λα ιταλικά), το Castello Di Rivoli, και το Museo Nazionale Del Risorgimento (το μέρος όπου γεννήθηκε το σημερινό Ιταλικό κράτος, και έδρα της πρώτης Ιταλικής Βουλής). Δυστυχώς, στις λίγες ώρες που είχα στη διάθεσή μου δεν πρόλαβα να επισκεφτώ κανένα από τα παραπάνω.
Τέλος, η περιοχή κοντά στο Duomo βρίθει κι από Ρωμαϊκές αρχαιότητες.
Γ) Αρχιτεκτονική
Ο Ιταλικός φασισμός πέρασε από δω, και άφησε πίσω του μεγαλοπρεπέστατες (και λίγο λέω) πλατείες και λεωφόρους. Παρά τη μαύρη ιστορία τους, έχουν αναγεννηθεί και συντηρηθεί, και σήμερα οι πολλές μεγάλες πλατείες και λεωφόροι της πόλης περιτριγυρίζονται από όμορφα νέο-μπαρόκ κτήρια, με φαρδιά, σκεπασμένα πεζοδρόμια (σα στοές κάτω από τα κτήρια, όπως στη Βέρνη), ενώ διάσπαρτα στην πόλη είναι και μια σειρά από Art Nouveau κτήρια και στοές. Είναι τόσα πολλά, που τα περισσότερα δεν αναφέρονται καν στους – ελάχιστους – ταξιδιωτικούς οδηγούς.
Τα παλάτια του οίκου της Σαβοΐας, που είχαν την έδρα τους εδώ, καθώς και οι βασιλικοί κήποι, που σχεδιάστηκαν από τον ίδιο άνθρωπο που έφτιαξε και τους κήπους των Βερσαλιών, φυσικά δίνουν μια ξεχωριστή εικόνα στο κέντρο της πόλης.
Τέλος, η πόλη διατρέχεται και από τον ποταμό Πάδο, που με τις γέφυρές του και τη διαμορφωμένη όχθη του δίνουν μια ξεχωριστή εικόνα.
Δ) Fiat
Η πόλη είναι σαφέστατα βιομηχανική, και το μεγάλο καμάρι της τοπικής βιομηχανίας είναι η Fiat. Τόσο πολύ, που η πόλη είναι αδελφοποιημένη με τις άλλες αυτοκινητουπόλεις, το Detroit, και τη Nagoya.
Το παλιό εργοστάσιο της Fiat, στο Lingotto, όμως, έχει αναγεννηθεί. Μετά από μια ανακαίνιση – ανασχεδιασμό από το Renzo Piano (ίσως το μεγαλύτερο αρχιτέκτονα των ημερών μας, που κατάγεται από κει δίπλα – τη Γένοβα), Ο Επισκέπτης θα δει:
- Πίστα δοκιμών αυτοκινήτων στο ταβάνι του τεράστιου κτηρίου – αυτή που εμφανίζεται στο (αυθεντικό) The Italian Job.
- Ένα τεράστιο mall.
- Ένα supermarket (Eataly) ειδικά για το κίνημα slow food.
- (τελευταίο και καλύτερο) Την Pinacoteca Giovanni e Marella Agnelli.
E) Porta Palazzo Market
Μια τεράστια πρωινή υπαίθρια (λαϊκή) αγορά, η μεγαλύτερη στην Ευρώπη λένε οι ίδιοι, γεμίζει κάθε πρωί μια τεράστια πλατεία με κάπου 700 μικροπωλητές. Γίνεται χαμός, τόσο από πωλητές όσο και από αγοραστές, ενώ μετά το μεσημέρι η πλατεία αδειάζει και τίποτα δε θυμίζει το χαμό που επικρατούσε νωρίτερα.
Παρεμπιπτόντως, η πλατεία αυτή είναι το μόνο μέρος στην πόλη, εκτός ξενοδοχείου, που άκουσα γλώσσα άλλη από Ιταλικά (τα κινέζικα, που μίλαγαν οι κινέζοι πωλητές ρούχων).
ΣΤ) Φαγητό.
Τι να πρωτοπεί κανείς. Αλλά από την άλλη, ίσως και να μη χρειάζεται. Γιατί, τι παραπάνω συστάσεις μπορεί να χρειάζεται η πόλη που γέννησε το slow food? Μια πόλη που το φαγητό είναι πολύ σοβαρή υπόθεση, με μπόλικα αστέρια Michelin, αλλά και παραδοσιακές τρατορίες…
Άλλα προιόντα της τοπικής κουζίνας είναι η Πανακότα και το Κριτσίνι, αλλά και το Martini, το Cinzano, η Nutella και φυσικά ο Lavazza.
Επίσης να αναφέρω εδώ ότι το ιστορικό κέντρο της πόλης είναι επίσης γεμάτο από Grande Café και Aperitivo bars.
Δυσκολίες:
Μέχρι πριν λίγα χρόνια, η πόλη δεν είχε μετρό, ενώ πρόσφατα απέκτησε μια και μοναδική, υπερσύγχρονη, γραμμή μετρό. Παρότι έχει πυκνό δίκτυο από τραμ στο κέντρο, πολλά από τα αξιοθέατά της βρίσκονται μακριά από αυτό, και είναι προσβάσιμα μόνο με λεωφορεία. Αν κάνει κανείς το λάθος και πάρει ταξί, θα το πληρώσει ακριβά: Από το Lingotto μέχρι το Mole Antonelliana πλήρωσα 19 ευρώ.
Αποφύγετε να πάτε Δευτέρα στην πόλη. Όλα τα μουσεία είναι κλειστά τις Δευτέρες.
Η πόλη έχει 2 σιδηροδρομικούς σταθμούς, τον Porta Nuova και τον Porta Susa. Παρά το όνομα, ο καινούργιος είναι ο Porta Susa, και σιγά-σιγά τα δρομολόγια των τρένων εστιάζουν περισσότερο σ’ αυτόν. Παρότι οι σταθμοί συνδέονται με μετρό, αν πρέπει να προλάβετε τρένο προσέξτε να πάτε εγκαίρως στο σωστό σταθμό.
Και για να μην πεί κανείς ότι δεν ανέφερα τίποτε, Γιουβέντους, Γιουβέντους, Γιουβέντους.
Με όποιο και να είχα συζητήσει την προοπτική μιας επίσκεψης σ’ αυτή την πόλη, πάντα εισέπραττα την ίδια απάντηση. Όλοι μου έλεγαν, τι να πας να κάνεις σ’ αυτή τη βιομηχανική, γκρίζα, αδιάφορη πόλη. Έτσι, κι εγώ δεν την είχα υψηλά ως ταξιδιωτική προτεραιότητα, ώσπου το καλοκαίρι του 2007 σταμάτησα εκεί για μια διανυκτέρευση καθ’ οδόν για αλλού, και με μια νυκτερινή βόλτα στην πόλη η γνώμη μου γι αυτήν άλλαξε άρδην.
Έβαλα τότε στόχο να την επισκεφτώ κάποια στιγμή ξανά και για περισσότερο χρόνο, και το έκανα πράξη το τριήμερο που μόλις πέρασε.
Μετάβαση: Δεν υπάρχει απευθείας πτήση από Αθήνα για Τορίνο, ενώ για πτήσεις με ανταπόκριση οι λύσεις είναι λίγες, σχετικά άβολες, και μάλλον ακριβές. Ωστόσο, το Μιλάνο είναι κοντά, και το Malpensa ακόμη κοντύτερα. Από το Malpensa (και από τα 2 terminals) υπάρχουν απευθείας λεωφορεία για Torino (δρομολόγια και τιμές στο http://www.sadem.it/upload/orari/estivi/000020.pdf - αυτό που γράφει σε άθλια Αγγλικά “canceled” εννοεί ότι στις 25/12 δεν έχει δρομολόγια).
Αν δε θέλετε να πάτε απευθείας από το αεροδρόμιο αλλά θέλετε να μείνετε και λίγο στο Milano, τότε μάλλον συμφέρει η λύση του τρένου. Οι ιταλικοί σιδηρόδρομοι έχουν συχνά δρομολόγια από το σταθμό Milano Centrale, τα οποία κάνουν περί τις 2 ώρες με το τοπικό, και περί τη 1,5 ώρα με το Eurocity. Εγώ χρησιμοποίησα το τελευταίο, και στο δρομολόγιο που έτυχα τη διαδρομή την εξυπηρετούσε Γαλλικό TGV που έφτανε μέχρι Παρίσι (το οποίο μόνο με ταχύτητες TGV που δεν πήγαινε, βέβαια, στις ιταλικές γραμμές).
Γιατί να πάτε?
Α) Μοντέρνα τέχνη.
Η πόλη είναι η πρωτεύουσα της μοντέρνας τέχνης για την Ιταλία, και ίσως και μια από τις πιο σημαντικές πόλεις της ευρώπης στον τομέα αυτό. Με τουλάχιστον 5 παγκόσμιας κλάσης μουσεία μοντέρνας τέχνης (Castello di Rivoli, Fondazione Sandretto Re Rebaudengo, Pinacoteca Giovanni e Marella Agnelli, Galleria Civica d’ Arte Moderna e Contemporanea, Palazzo Bricherasio) η πόλη είναι μαγνήτης για τους λάτρεις. Ίσως και να είναι περισσότερα τα έργα του Warhol που εκτίθενται στο Τορίνο, παρά στη Ν. Υόρκη.
Β) Μουσεία.
Το αιγυπτιακό μουσείο του Τορίνου είναι το τρίτο μεγαλύτερο και σημαντικότερο μουσείο για την αρχαία Αίγυπτο στον κόσμο, μετά το Βρετανικό και του Καΐρου. Επίσης, στο ίδιο κτήριο στεγάζεται και η πινακοθήκη Sabauda (χωριστό εισητήριο), με σημαντική μεσαιωνική & αναγεννησιακή συλλογή (και όχι μόνο).
Οι πιστοί καθολικοί οφείλουν μια επίσκεψη στο Duomo της πόλης, όπου φυλάσσεται ένα από τα πιο σημαντικά (αλλά και ταυτόχρονα, από τα πλέον αμφισβητούμενα) κειμήλια της καθολικής πίστης: η ιερά σινδόνη, το ύφασμα το οποίο (υποτίθεται ότι) τύλιξαν το σώμα του Ιησού όταν τον κατέβασαν από το Σταυρό).
Το μεγαλύτερο landmark της πόλης, ο πολύ ψηλός πύργος Mole Antonelliana, φιλοξενεί, εκτός από το παρατηρητήριο που κάθε ψηλό κτήριο οφείλει να διαθέτει, και το μοναδικό μουσείο κινηματογράφου της Ιταλίας. Ένα πολύ καλό μουσείο, με άψογα σχεδιασμένη αλληλουχία, διαδραστικά εκθέματα, δίγλωσσες επεξηγήσεις σε Ιταλικά και Αγγλικά, και σπάνια συλλεκτικά εκθέματα. Φροντίζει να μυήσει τον επισκέπτη στα τεχνικά και μη μυστικά του Σινεμά, την ιστορία του, και να εξειδικεύσει στα επιτεύγματα του Ιταλικού Σινεμά (αν και ομολογουμένως βρήκα υπερβολική την έμφαση στις ταινίες του Rodolfo Valentino). Επίσης, θαυμαστό είναι και το ασανσέρ που ανεβαίνει στο παρατηρητήριο, το οποίο κινείται στο χώρο χωρίς να υπάρχει κατακόρυφη στοά (πως λένε το shaft στα Ελληνικά?).
Η πόλη επίσης διαθέτει παλάτια – μνημεία, που σήμερα στεγάζουν μουσεία. Όπως το Palazzo Reale, το Palazzo Madama, το Palazzo Cavour, το Palazzina Di Caccia Di Stupinigi (ένα faux chateuax α-λα ιταλικά), το Castello Di Rivoli, και το Museo Nazionale Del Risorgimento (το μέρος όπου γεννήθηκε το σημερινό Ιταλικό κράτος, και έδρα της πρώτης Ιταλικής Βουλής). Δυστυχώς, στις λίγες ώρες που είχα στη διάθεσή μου δεν πρόλαβα να επισκεφτώ κανένα από τα παραπάνω.
Τέλος, η περιοχή κοντά στο Duomo βρίθει κι από Ρωμαϊκές αρχαιότητες.
Γ) Αρχιτεκτονική
Ο Ιταλικός φασισμός πέρασε από δω, και άφησε πίσω του μεγαλοπρεπέστατες (και λίγο λέω) πλατείες και λεωφόρους. Παρά τη μαύρη ιστορία τους, έχουν αναγεννηθεί και συντηρηθεί, και σήμερα οι πολλές μεγάλες πλατείες και λεωφόροι της πόλης περιτριγυρίζονται από όμορφα νέο-μπαρόκ κτήρια, με φαρδιά, σκεπασμένα πεζοδρόμια (σα στοές κάτω από τα κτήρια, όπως στη Βέρνη), ενώ διάσπαρτα στην πόλη είναι και μια σειρά από Art Nouveau κτήρια και στοές. Είναι τόσα πολλά, που τα περισσότερα δεν αναφέρονται καν στους – ελάχιστους – ταξιδιωτικούς οδηγούς.
Τα παλάτια του οίκου της Σαβοΐας, που είχαν την έδρα τους εδώ, καθώς και οι βασιλικοί κήποι, που σχεδιάστηκαν από τον ίδιο άνθρωπο που έφτιαξε και τους κήπους των Βερσαλιών, φυσικά δίνουν μια ξεχωριστή εικόνα στο κέντρο της πόλης.
Τέλος, η πόλη διατρέχεται και από τον ποταμό Πάδο, που με τις γέφυρές του και τη διαμορφωμένη όχθη του δίνουν μια ξεχωριστή εικόνα.
Δ) Fiat
Η πόλη είναι σαφέστατα βιομηχανική, και το μεγάλο καμάρι της τοπικής βιομηχανίας είναι η Fiat. Τόσο πολύ, που η πόλη είναι αδελφοποιημένη με τις άλλες αυτοκινητουπόλεις, το Detroit, και τη Nagoya.
Το παλιό εργοστάσιο της Fiat, στο Lingotto, όμως, έχει αναγεννηθεί. Μετά από μια ανακαίνιση – ανασχεδιασμό από το Renzo Piano (ίσως το μεγαλύτερο αρχιτέκτονα των ημερών μας, που κατάγεται από κει δίπλα – τη Γένοβα), Ο Επισκέπτης θα δει:
- Πίστα δοκιμών αυτοκινήτων στο ταβάνι του τεράστιου κτηρίου – αυτή που εμφανίζεται στο (αυθεντικό) The Italian Job.
- Ένα τεράστιο mall.
- Ένα supermarket (Eataly) ειδικά για το κίνημα slow food.
- (τελευταίο και καλύτερο) Την Pinacoteca Giovanni e Marella Agnelli.
E) Porta Palazzo Market
Μια τεράστια πρωινή υπαίθρια (λαϊκή) αγορά, η μεγαλύτερη στην Ευρώπη λένε οι ίδιοι, γεμίζει κάθε πρωί μια τεράστια πλατεία με κάπου 700 μικροπωλητές. Γίνεται χαμός, τόσο από πωλητές όσο και από αγοραστές, ενώ μετά το μεσημέρι η πλατεία αδειάζει και τίποτα δε θυμίζει το χαμό που επικρατούσε νωρίτερα.
Παρεμπιπτόντως, η πλατεία αυτή είναι το μόνο μέρος στην πόλη, εκτός ξενοδοχείου, που άκουσα γλώσσα άλλη από Ιταλικά (τα κινέζικα, που μίλαγαν οι κινέζοι πωλητές ρούχων).
ΣΤ) Φαγητό.
Τι να πρωτοπεί κανείς. Αλλά από την άλλη, ίσως και να μη χρειάζεται. Γιατί, τι παραπάνω συστάσεις μπορεί να χρειάζεται η πόλη που γέννησε το slow food? Μια πόλη που το φαγητό είναι πολύ σοβαρή υπόθεση, με μπόλικα αστέρια Michelin, αλλά και παραδοσιακές τρατορίες…
Άλλα προιόντα της τοπικής κουζίνας είναι η Πανακότα και το Κριτσίνι, αλλά και το Martini, το Cinzano, η Nutella και φυσικά ο Lavazza.
Επίσης να αναφέρω εδώ ότι το ιστορικό κέντρο της πόλης είναι επίσης γεμάτο από Grande Café και Aperitivo bars.
Δυσκολίες:
Μέχρι πριν λίγα χρόνια, η πόλη δεν είχε μετρό, ενώ πρόσφατα απέκτησε μια και μοναδική, υπερσύγχρονη, γραμμή μετρό. Παρότι έχει πυκνό δίκτυο από τραμ στο κέντρο, πολλά από τα αξιοθέατά της βρίσκονται μακριά από αυτό, και είναι προσβάσιμα μόνο με λεωφορεία. Αν κάνει κανείς το λάθος και πάρει ταξί, θα το πληρώσει ακριβά: Από το Lingotto μέχρι το Mole Antonelliana πλήρωσα 19 ευρώ.
Αποφύγετε να πάτε Δευτέρα στην πόλη. Όλα τα μουσεία είναι κλειστά τις Δευτέρες.
Η πόλη έχει 2 σιδηροδρομικούς σταθμούς, τον Porta Nuova και τον Porta Susa. Παρά το όνομα, ο καινούργιος είναι ο Porta Susa, και σιγά-σιγά τα δρομολόγια των τρένων εστιάζουν περισσότερο σ’ αυτόν. Παρότι οι σταθμοί συνδέονται με μετρό, αν πρέπει να προλάβετε τρένο προσέξτε να πάτε εγκαίρως στο σωστό σταθμό.
Και για να μην πεί κανείς ότι δεν ανέφερα τίποτε, Γιουβέντους, Γιουβέντους, Γιουβέντους.