Grerena
Member
- Μηνύματα
- 1.371
- Likes
- 18.669
- Επόμενο Ταξίδι
- Bordeaux
- Ταξίδι-Όνειρο
- Tromso, Las Vegas
Περιεχόμενα
Αυτό το ταξίδι πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2010. Είναι μια παλιά ταξιδιωτική μου ιστορία, την οποία αποφάσισα να καταγράψω, γιατί πρώτον δεν έχω διαβάσει στο forum κάτι σχετικό (κυρίως για τη fiesta της Παμπλόνα) και δεύτερον νομίζω ότι είναι πάντα επίκαιρη.
Αφορμή για αυτό το ταξίδι στάθηκε ένα ταξιδιωτικό dvd με αφιέρωμα στην Παμπλόνα τις ημέρες του bullrunning που έτυχε να δω. Μου σφηνώθηκε λοιπόν στο μυαλό μια επίσκεψή μου στην Παμπλόνα. Είχα και το μεγάλο κενό της Μαδρίτης….Έτσι σκέφτηκα αφού θα πάω που θα πάω Μαδρίτη κάποια στιγμή, γιατί να μην το συνδυάσω και με μια fiesta Ισπανική όπως αυτή της Παμπλόνα?
Η φιέστα του San Fermin γίνεται 7 με 14 Ιουλίου. Έτσι έκλεισα αεροπορικά εισιτήρια για Μαδρίτη περίπου 3 μήνες πριν με Alitalia μέσω Ρώμης. Από Μαδρίτη θα πήγαινα με τρένο στην Παμπλόνα για δύο ημέρες και μετά θα επέστρεφα Μαδρίτη για άλλες 5 ημέρες.
Έτσι και έγινε!
1η ημέρα (ή 1ο βράδυ)
Φθάσαμε στο Barajas 10 Ιουλίου στις 12:00 το βράδυ. Το πρώτο βράδυ μείναμε σε ένα ξενοδοχείο πολύ κοντά στο αεροδρόμιο, το οποίο είχε suttle bus που μας μετέφερε σε αυτό. Η αλήθεια είναι πως δεν ήταν ακριβώς δωμάτιο αλλά ολόκληρο διαμέρισμα με πολύ καλή τιμή (65€ το δίκλινο). Το πρωινό του εξαιρετικό και από τα πιο πλούσια που έχω φάει σε τριών αστέρων ξενοδοχείο. Το ξενοδοχείο ήταν το Suites Kris Aeropouerto Madrid.
“San Fermin και Mudial 2010”
Το πρωί με το suttle bus φτάσαμε στο Barajas (στο αεροδρόμιο) και από εκεί με το metro κατ’ ευθείαν στο σταθμό των τρένων, τον περίφημο Atocha για βγάλουμε εισιτήρια για Παμπλόνα. Το εισιτήριο πολύ κακώς δεν είχα προνοήσει να το βγάλω μέσω internet από πριν. Και λέω κακώς γιατί κατά τύχη βγάλαμε τα δύο τελευταία εισιτήρια α’ θέσης (αναγκαστικά γιατί δεν είχε άλλα) με το μεσημεριανό τρένο μιας που το απογευματινό δεν θα πραγματοποιούνταν λόγω του τελικού του Μουντιάλ.
Μιλάω για το Μουντιάλ του 2010. Όταν έκλεινα τα αεροπορικά δεν είχα υπολογίσει την πιθανότητα να πετύχω και άλλο happening εκτός από το bullrunning. Όσο όμως προχωρούσε η Ισπανική ομάδα και κέρδιζε αγώνες εγώ παρακαλούσα να φτάσει στον τελικό για να πετύχω το «πανηγύρι» μιας που θα βρισκόμουν εκεί. Αυτό το γεγονός βέβαια παραλίγο να μου στοιχίσει το εισιτήριο του τρένου και με λεωφορείο μάλλον θα ήταν ταλαιπωρία γιατί η χρονική απόσταση για Παμπλόνα ήταν έξι ώρες, ενώ με το τρένο μόλις τρεις.
Η πρώτη θέση του τρένου ήταν αρκετά χλιδάτη. Είχε φαγητό, αναψυκτικό καφέ περιοδικά video και το ταξίδι σχεδόν δεν το κατάλαβα καθόλου. Φθάσαμε Παμπλόνα γύρω στις 6:00 το απόγευμα. Εδώ πρέπει να κάνω μία παρένθεση. Υπάρχει ενδυματολογικός κώδικας κατά τη διάρκεια του San Fermin, τον οποίο ακολουθούν όλοι. Όταν λέμε όλοι, εννοούμε όλοι. Με το που βγήκαμε από το τρένο αντικρύσαμε μία πόλη ντυμένη σε άσπρο – κόκκινο. Η κλασική ενδυμασία είναι: άσπρο παντελόνι άσπρο πουκάμισο, κόκκινο ζωνάρι στη μέση και κόκκινο φουλάρι στο λαιμό. Βέβαια δεν φορούσαν όλοι την κλασική ενδυμασία, αλλά όλοι ήταν ντυμένοι σε ασπροκόκκινο απαραίτητα. Αν δεν φορούσες έστω και ένα διακριτικό της «στολής» αυτής σε κοιτούσαν περίεργα. Σαν να προσβάλλονταν. Σου λέει αν δεν ήρθες για να γιορτάσεις και να συμμετέχεις μαζί μας, τότε τι ήρθες εδώ να κάνεις. Είδα στο δρόμο μία γιαγιά με άσπρο παντελόνι, κόκκινο πουκάμισο και κόκκινη τσάντα. Μέχρι και τα μωρά στα καρότσια ήταν ασπροκόκκινα. Εγώ είχα προνοήσει για τα ασπροκόκκινα ρούχα, αλλά δεν είχα σκεφτεί ότι έπρεπε να πάρω πολλά για να αλλάζω, γιατί όπως θα δείτε στη συνέχεια τα άσπρα γίνονταν πολύ εύκολα ροζ από τα κρασιά που πετιούνταν στον αέρα όταν οι Ισπανοί είναι στο τσακίρ κέφι.
Με δύο λεωφορεία (το ένα ήταν suttle bus του ξενοδοχείου) φτάσαμε στο Zenith Pamplona το οποίο βρισκόταν περιφερειακά της πόλης. Η επιλογή έγινε λόγω του ότι το πιο φθηνό που βρήκα (100€, χωρίς πρωινό) και επίσης ήταν από τις ελάχιστες επιλογές που είχα. Κατά τη διάρκεια της φιέστας είναι πολύ δύσκολο να βρεις κατάλυμα. Πολύς κόσμος έρχεται και δεν βρίσκει και αναγκάζεται να μείνει στα πάρκα. Γεμάτο τα πάρκα και οι πλατείες από κατασκηνωτές. Ήταν η πρώτη φορά που ενώ είχα κλείσει μέσω internet δωμάτιο και ενώ είχε περάσει ο χρόνος που είχα δικαίωμα να ακυρώσω χωρίς χρέωση, η διεύθυνση του ξενοδοχείου μου έστειλε e-mail ρωτώντας με αν είχα σκοπό να πάω και αν ναι να την ενημερώσω για να μη διαθέσει το δωμάτιο σε άλλον. Δεν μου έχει ξανατύχει κάτι τέτοιο.
Το διήμερο που ακολούθησε ήταν από τα πιο κουραστικά που έχω ζήσει ποτέ. Αυτό συνέβη επειδή οι εκδηλώσεις άρχιζαν από το πρωί στις 8:00 και τελείωναν αργά το βράδυ. Προκειμένου εμείς να δούμε και να ζήσουμε τον ρυθμό της πόλης ξυπνούσαμε πολύ πρωί, πηγαίναμε στην πόλη και όσο….αντέχαμε. Οι ρυθμοί ήταν φρενήρεις. Το βασικό happening ήταν το λεγόμενο enciero δηλ. η κούρσα των ταύρων μέσα στα στενά της πόλης. Μέσα σε όλα αυτά βέβαια ήταν και η παρακολούθηση του τελικού του Μουντιάλ στην κεντρική πλατεία της πόλης.
Δεν ξέρω πώς να περιγράψω με μια σειρά αυτά που είδα γιατί ήταν πάρα πολλά.
Θα προσπαθήσω πρώτα να περιγράψω το enciero για να μπείτε λίγο στο κλίμα. Στις 8:00 το πρωί (και για 7 συνεχόμενες ημέρες) με την πιστολιά του «αφέτη» ξεκινούσαν αφηνιασμένοι 6 ταύροι από την αρχή της πόλης και με φοβερή ταχύτητα τρέχουν στα στενά της πόλης κυνηγώντας τον κόσμο που τρέχει μπροστά τους, δίπλα τους, πίσω τους, μέσα σε έναν πανζουρλισμό. Αυτή η κούρσα διαρκεί λίγα λεπτά. Οι ταύροι καταλήγουν στην αρένα της πόλης. Στη συνέχεια μέσα στην αρένα εκτός από τους ταύρους υπάρχει και «τρελαμένος» κόσμος, ο οποίος προκαλεί τους ταύρους. Μέσα στην αρένα ταύροι και άνθρωποι αλληλοκυνηγιούνται. Βέβαια σε αυτή τη φάση οι ταύροι είναι σχετικά μικροί και τα κέρατά τους είναι «στρογγυλεμένα» για μα μην προκαλέσουν τραυματισμούς. Αντίθετα οι ταύροι που πρωταγωνιστούν στο bullrunning είναι μεγάλα ζώα (πάνω από 450κιλά) και επικίνδυνα. Κάθε χρόνο υπάρχουν τραυματισμοί και κατά καιρούς και θάνατοι. Από κάποιους το enciero θεωρείται η ευκαιρία για εκδίκηση του ταύρου για όλα όσα περνάει μέσα στις αρένες.
Από τις 6:00 το πρωί αρχίζουν οι προετοιμασίες. Οι μαγαζάτορες «κατεβάζουν» σιδερένια ρολά για να προστατέψουν τα μαγαζιά τους. Άνθρωποι του Δήμου στήνουν φράκτες «κλείνοντας» έτσι τις παράπλευρες οδούς που ενδεχομένως θα μπορούσαν να ξεφύγουν οι ταύροι τρέχοντας, δημιουργώντας έτσι συγκεκριμένη πορεία για αυτούς. Οι φράκτες αυτοί είναι διπλοί. Μέσα από τον 1ο φράκτη στέκεται η αστυνομία και τα ασθενοφόρα και μέσα από τον 2ο φράκτη οι θεατές. Τα αυτοκίνητα καθαριότητας περνούν και σκουπίζουν κυριολεκτικά την πόλη από τα χιλιάδες σκουπίδια που έχουν αφήσει οι κατασκηνωτές, αλλά και οι θαμώνες των μπαρ από την προηγούμενη νύχτα. Οι υποψήφιοι «runners» παίρνουν θέση. Τέτοια εγρήγορση σε πόλη 6:00 το πρωί δεν έχω ξαναδεί.
2η ημέρα (11 Ιουλίου)
Εμείς φθάσαμε στο ξενοδοχείο μας γύρω στις 7:00 το απόγευμα της 11ης Ιουλίου, που ήταν και η μέρα του τελικού του μουντιάλ μεταξύ Ισπανίας και Ολλανδίας.. Φρεσκαριστήκαμε με γοργούς ρυθμούς και ξανακατεβήκαμε στην πόλη για να πάρουμε θέση στην κεντρική πλατεία μπροστά από την γιγαντοοθόνη και να δούμε τον αγώνα που άρχιζε 9:00 το βράδυ.
Μία ασπροκόκκινη πλατεία μας περίμενε. Μια τεράστια παρέα με μπύρες και κρασιά στο χέρι (σε μεγάλα μεγέθη) παρακολουθούσε τον αγώνα μαζί με μας. Είχα πολύ χρόνο να περιεργαστώ το πλήθος γιατί το γκολ άργησε να μπει. Είχε πια νυχτώσει όταν ξαφνικά κρασιά, μπύρες, ποτήρια, μπουκάλια, μαντήλια εκτοξεύτηκαν κυριολεκτικά στον αέρα. Είχε μπει το γκολ για τους Ισπανούς, οι οποίοι ήταν παγκόσμιοι πρωταθλητές. Τώρα η πλατεία ήταν ροζκόκκινη. Η μπλούζα μου από άσπρη είχε γίνει και μένα ροζ από το κρασί που «έβρεχε».
Γενικά η Παμπλόνα τις μέρες του enciero ζει πολύ έντονα, αλλά το γεγονός του κυπέλου ήταν μάλλον το κερασάκι στην τούρτα. Περιττό να πω ότι όλοι συνέχισαν το ποτό, όλο το βράδυ αλλάζοντας μπαράκια και στέκια μέχρι το πρωί που άρχιζε το enciero.
Εμείς συνεχίσαμε τη βόλτα μας μέσα στα στενά προσπαθώντας να ανακαλύψουμε την αυριανή διαδρομή των ταύρων και να ανακαλύψουμε το καταλληλότερο σημείο για να «στηθούμε» να τους δούμε. Η πόλη είναι πολύ όμορφη. Δεν ξέρω βέβαια πως είναι όταν δεν έχει το φεστιβάλ, αλλά έτσι όπως τη γνώρισα με ενθουσίασε.
Η ημέρα μας ήταν πολύ κουραστική και κατά τις 10:00 το βράδυ την κάναμε για ύπνο. Ες αύριον τα σπουδαία……
3η ημέρα (12 Ιουλίου)
Εμείς την πρώτη ημέρα αφού ξυπνήσαμε πολύ πρωί κατεβήκαμε στην πόλη ήπιαμε έναν καφέ στα όρθια και κατά τις 7:30 είχαμε φτάσει κοντά στον φράκτη. Μόνο που φτάσαμε αρκετά αργά και δεν ήταν εύκολο από τον πολύ κόσμο να βρούμε μία θέση ώστε να δούμε την διέλευση των ταύρων από κοντά. Για πότε ακούστηκε η πιστολιά για πότε πέρασαν οι ταύροι ούτε που πρόλαβα να το πολυκαταλάβω. Όλα έγιναν τόσο γρήγορα. Μα και εμείς στηθήκαμε σε ένα σημείο που βλέπαμε κάθετα το δρόμο, ενώ βλέπεις πολύ καλύτερα αν έχεις οπτική επαφή το μήκος του δρόμου. Δεν πειράζει. Η πρώτη ημέρα ήταν σχεδόν αναγνωριστική. Την επόμενη θα ήμασταν πιο οργανωμένοι. Μετά την κούρσα όλος ο κόσμος κατευθυνόταν προς την αρένα. Ακολουθήσαμε και εμείς τα πλήθη και μπήκαμε στην αρένα. Εκεί γινόταν ένας χαμός. Άνθρωποι και ζώα μαζί να κυνηγάει ο ένας τον άλλον. Μέχρι και άνθρωπο στον αέρα είδα από σύγκρουση με ταύρο.
Ύστερα από αυτό το «θέαμα» περπατήσαμε μέσα στα στενά χαζεύοντας τον κόσμο. Ήταν περίπου 9:00 το πρωί και υπήρχε φοβερό κέφι. Παρέες παρέες συγκεντρωμένες έξω από μπαρ που παρακολουθούσαν τοπική τηλεόραση και σχολίαζαν τα δρώμενα των προηγούμενων ημερών δηλ. το bullrunning και τις απογευματινές ταυρομαχίες. Εμείς όμως 9:00 το πρωί πεινούσαμε, δεν ήμασταν για ποτό. Ψάχναμε μέσα στα στενά για να βρούμε κάτι να πιούμε έναν καφέ και τελικά βρήκαμε ένα καφέ για όρθιους που από την ουρά καταλάβαμε ότι εδώ είχε κάτι καλό. Όντως οι περισσότεροι πίνανε ζεστή σοκολάτα με ένα είδος λουκουμά που το βουτούσαν μέσα στη σοκολάτα. Αργότερα έμαθα ότι ο λουκουμάς αυτός λέγεται churos. Το ίδιο κάναμε και εμείς. Η αλήθεια είναι ότι η Παμπλόνα είχε αρκετή υγρασία ήταν και πολύ πρωί ήμασταν και ταλαιπωρημένοι από την αϋπνία και το πρωινό ξύπνημα και η ζεστή σοκολάτα και οι άπειρες θερμίδες του churos μας έδωσε αρκετή ενέργεια. Μετά από αυτό το ελαφρύ πρωινό στο επόμενο στενό πήραμε ένα βαρύ πρωινό με τορτίγιες. Αποφασίσαμε να πάμε στο ξενοδοχείο για να ξεκουραστούμε λίγο γιατί δεν αντέχαμε άλλο την αϋπνία.
Ένα από τα πράγματα που ήθελα να κάνω ήταν να δω ταυρομαχία. Οι ταυρομαχίες στην Ισπανία γίνονται ως επί το πλείστον από το Πάσχα μέχρι τέλος Ιουνίου. Ιούλιο και Αύγουστο δεν γίνονται λόγω της ζέστης. Εδώ όμως στην Παμπλόνα όλα γίνονται. Μόνο που τα εισιτήρια των ταυρομαχιών κατά τη διάρκεια της fiesta είναι δυσεύρετα. Το 90% είναι προπουλημένα μήνες πριν και μόνο το 10% διατίθενται στους τουρίστες και αυτά βέβαια στη μαύρη αγορά. Τα ξενοδοχεία διαθέτουν εισιτήρια. Έτσι πήρα και εγώ 2 εισιτήρια στη σκιά. Η ταυρομαχία θα γινόταν 6:00 το απόγευμα. Ήθελα να αποκτήσω προσωπική άποψη για αυτό το «έθιμο» που τόσο χαρακτηρίζει τους Ισπανούς.
Κοιμηθήκαμε αρκετά γιατί το είχαμε ανάγκη και 5:30 ήμασταν πάλι στο κέντρο της πόλης. Λαός πήγαινε προς την αρένα. Πως όταν γίνεται κάποιος σημαντικός αγώνας στο ΟΑΚΑ; Μόνο που εδώ ήταν άνδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών. Ισπανοί κυρίως. Η αρένα ήταν τεράστια. Υπήρχαν αριθμημένες θέσεις. Οι δικές μας ήταν αρκετά ψηλά και στη σκιά.
Δεν θα μιλήσω με λεπτομέρειες για αυτό που παρακολούθησα. Για μένα ήταν βάρβαρο, στενάχωρο και άδικο. Το αξιοπερίεργο ήταν ότι οι Ισπανοί το διασκέδαζαν απίστευτα. Υπήρχε μία τάξη. Δηλ. δεν σηκωνόντουσαν από τις θέσεις τους άσκοπα. Στα διαλείμματα θα κολάτσιζαν με φαγητό που είχαν φέρει από το σπίτι τους ακόμα και μπύρα πίνανε που είχαν φέρει από το σπίτι τους. Μετά από όλα αυτά είχαν μέχρι και φρούτο, που έβγαζαν από μικρά ισοθερμικά που είχαν μαζί τους. Και όλο αυτό το έκαναν συγχρόνως την ίδια ώρα λες και ήταν συνενοημένοι σαν μία μεγάλη παρέα. Αυτή ήταν η διασκέδασή τους, η οποία κράτησε 2,5ώρες. 6 ταύροι σκοτώθηκαν εκείνο το απόγευμα. Υπήρξε και τραυματισμός ταυρομάχου, ο οποίος παρόλο τα τραύματά του ήθελε να συνεχίσει τον «αγώνα» του και αφού τελικά σκότωσε τον ταύρο αποθεώθηκε ως ήρωας.
Υπάρχει μεγάλη αντιπαλότητα στην Ισπανία σχετικά με το αν θα συνεχίσουν ή όχι οι ταυρομαχίες. Υπάρχουν ομάδες ανθρώπων που είναι κατά των ταυρομαχιών που συγκεντρώνονται στις αρένες και διαδηλώνουν κατά αυτών, υπάρχουν όμως και ομάδες που κάνουν το αντίθετο. Στην έξοδο της αρένας μετά το τέλος των αγώνων από τη μία υπάρχουν οι μεν και από την άλλη οι δε. Όλοι φορούν δε και μια διακριτική στολή για να μπορείς να τους ξεχωρίζεις. Χαρακτηριστικά θυμάμαι ότι εκείνη την ημέρα μια ομάδα υπέρμαχων των ταυρομαχιών φορούσε στολή καλογριών.
Μετά την αρένα περπατήσαμε μέσα στην πόλη ψάχνοντας να βρούμε κάτι ωραίο να τσιμπήσουμε. Δεν ήταν δύσκολο. Η πόλη είναι γεμάτο από πρόχειρα μεν αλλά πολύ ωραία μαγαζάκια. Είναι πολύ νεολείστικη πόλη. Φάγαμε σε ένα μαγαζί που είχε πολύ λίγα τραπέζια αλλά ήταν γεμάτο από κόσμο που καθόταν κάτω σε αυτοσχέδια τραπέζια. Φάγαμε καλαμαράκια, πατάτες με σάλτσα bravas και μύδια. Ήταν όλα πολύ ωραία. Ήταν αργά αλλά ήταν τέτοιος ο ρυθμός της πόλης που δεν το καταλάβαινες πότε πέρασε η ώρα. Μου λέει ο άνδρας μου: πάμε να φύγουμε; μα λέω: από τώρα; είναι μέρα ακόμα. Ναι ήταν μέρα ακόμα αλλά ήταν 10:00μ.μ. Καλά πάμε γιατί αύριο έχουμε πάλι πρωινό ξύπνημα. Έχουμε να πάμε να δούμε το encierro. Στο δρόμο του γυρισμού μας καθυστέρησε και άλλο happening που συναντήσαμε. Ένα ομοίωμα ταύρου πετάχτηκε ξαφνικά από τα στενά εκτοξεύοντας πυροτεχνήματα τρομάζοντας τον κόσμο. Είχε νυχτώσει πια και τα πυροτεχνήματα στη ράχη του ταύρου ήταν τόσο εντυπωσιακά. Τελικά μετά από πολλά φτάσαμε γύρω στις 12:00 στο ξενοδοχείο και την άλλη μέρα ρολόι στις 5:00 αυτή τη φορά.
Σταθμός Atocha
Στην πλατεία της Παμπλόνα
Όταν μπηκε το γκολ!!!
To bullranning άρχισε!!!
Τραυματισμός!
Παρακολουθούν τα νέα της ημέρας...
Ξήλωμα των προστατευτικών....μέχρι την επόμενη μέρα που τα ξαναστήνουνε.
Είναι ¨τρελοί¨ αυτοί οι Ισπανοί.
Όχι όμως..δεν χτύπησε κανείς.
H ταυρομαχία το απόγευμα.
Η χαλάρωση.
Kalamares, μύδια και πατάτες bravas!!
Αφορμή για αυτό το ταξίδι στάθηκε ένα ταξιδιωτικό dvd με αφιέρωμα στην Παμπλόνα τις ημέρες του bullrunning που έτυχε να δω. Μου σφηνώθηκε λοιπόν στο μυαλό μια επίσκεψή μου στην Παμπλόνα. Είχα και το μεγάλο κενό της Μαδρίτης….Έτσι σκέφτηκα αφού θα πάω που θα πάω Μαδρίτη κάποια στιγμή, γιατί να μην το συνδυάσω και με μια fiesta Ισπανική όπως αυτή της Παμπλόνα?
Η φιέστα του San Fermin γίνεται 7 με 14 Ιουλίου. Έτσι έκλεισα αεροπορικά εισιτήρια για Μαδρίτη περίπου 3 μήνες πριν με Alitalia μέσω Ρώμης. Από Μαδρίτη θα πήγαινα με τρένο στην Παμπλόνα για δύο ημέρες και μετά θα επέστρεφα Μαδρίτη για άλλες 5 ημέρες.
Έτσι και έγινε!
1η ημέρα (ή 1ο βράδυ)
Φθάσαμε στο Barajas 10 Ιουλίου στις 12:00 το βράδυ. Το πρώτο βράδυ μείναμε σε ένα ξενοδοχείο πολύ κοντά στο αεροδρόμιο, το οποίο είχε suttle bus που μας μετέφερε σε αυτό. Η αλήθεια είναι πως δεν ήταν ακριβώς δωμάτιο αλλά ολόκληρο διαμέρισμα με πολύ καλή τιμή (65€ το δίκλινο). Το πρωινό του εξαιρετικό και από τα πιο πλούσια που έχω φάει σε τριών αστέρων ξενοδοχείο. Το ξενοδοχείο ήταν το Suites Kris Aeropouerto Madrid.
“San Fermin και Mudial 2010”
Το πρωί με το suttle bus φτάσαμε στο Barajas (στο αεροδρόμιο) και από εκεί με το metro κατ’ ευθείαν στο σταθμό των τρένων, τον περίφημο Atocha για βγάλουμε εισιτήρια για Παμπλόνα. Το εισιτήριο πολύ κακώς δεν είχα προνοήσει να το βγάλω μέσω internet από πριν. Και λέω κακώς γιατί κατά τύχη βγάλαμε τα δύο τελευταία εισιτήρια α’ θέσης (αναγκαστικά γιατί δεν είχε άλλα) με το μεσημεριανό τρένο μιας που το απογευματινό δεν θα πραγματοποιούνταν λόγω του τελικού του Μουντιάλ.
Μιλάω για το Μουντιάλ του 2010. Όταν έκλεινα τα αεροπορικά δεν είχα υπολογίσει την πιθανότητα να πετύχω και άλλο happening εκτός από το bullrunning. Όσο όμως προχωρούσε η Ισπανική ομάδα και κέρδιζε αγώνες εγώ παρακαλούσα να φτάσει στον τελικό για να πετύχω το «πανηγύρι» μιας που θα βρισκόμουν εκεί. Αυτό το γεγονός βέβαια παραλίγο να μου στοιχίσει το εισιτήριο του τρένου και με λεωφορείο μάλλον θα ήταν ταλαιπωρία γιατί η χρονική απόσταση για Παμπλόνα ήταν έξι ώρες, ενώ με το τρένο μόλις τρεις.
Η πρώτη θέση του τρένου ήταν αρκετά χλιδάτη. Είχε φαγητό, αναψυκτικό καφέ περιοδικά video και το ταξίδι σχεδόν δεν το κατάλαβα καθόλου. Φθάσαμε Παμπλόνα γύρω στις 6:00 το απόγευμα. Εδώ πρέπει να κάνω μία παρένθεση. Υπάρχει ενδυματολογικός κώδικας κατά τη διάρκεια του San Fermin, τον οποίο ακολουθούν όλοι. Όταν λέμε όλοι, εννοούμε όλοι. Με το που βγήκαμε από το τρένο αντικρύσαμε μία πόλη ντυμένη σε άσπρο – κόκκινο. Η κλασική ενδυμασία είναι: άσπρο παντελόνι άσπρο πουκάμισο, κόκκινο ζωνάρι στη μέση και κόκκινο φουλάρι στο λαιμό. Βέβαια δεν φορούσαν όλοι την κλασική ενδυμασία, αλλά όλοι ήταν ντυμένοι σε ασπροκόκκινο απαραίτητα. Αν δεν φορούσες έστω και ένα διακριτικό της «στολής» αυτής σε κοιτούσαν περίεργα. Σαν να προσβάλλονταν. Σου λέει αν δεν ήρθες για να γιορτάσεις και να συμμετέχεις μαζί μας, τότε τι ήρθες εδώ να κάνεις. Είδα στο δρόμο μία γιαγιά με άσπρο παντελόνι, κόκκινο πουκάμισο και κόκκινη τσάντα. Μέχρι και τα μωρά στα καρότσια ήταν ασπροκόκκινα. Εγώ είχα προνοήσει για τα ασπροκόκκινα ρούχα, αλλά δεν είχα σκεφτεί ότι έπρεπε να πάρω πολλά για να αλλάζω, γιατί όπως θα δείτε στη συνέχεια τα άσπρα γίνονταν πολύ εύκολα ροζ από τα κρασιά που πετιούνταν στον αέρα όταν οι Ισπανοί είναι στο τσακίρ κέφι.
Με δύο λεωφορεία (το ένα ήταν suttle bus του ξενοδοχείου) φτάσαμε στο Zenith Pamplona το οποίο βρισκόταν περιφερειακά της πόλης. Η επιλογή έγινε λόγω του ότι το πιο φθηνό που βρήκα (100€, χωρίς πρωινό) και επίσης ήταν από τις ελάχιστες επιλογές που είχα. Κατά τη διάρκεια της φιέστας είναι πολύ δύσκολο να βρεις κατάλυμα. Πολύς κόσμος έρχεται και δεν βρίσκει και αναγκάζεται να μείνει στα πάρκα. Γεμάτο τα πάρκα και οι πλατείες από κατασκηνωτές. Ήταν η πρώτη φορά που ενώ είχα κλείσει μέσω internet δωμάτιο και ενώ είχε περάσει ο χρόνος που είχα δικαίωμα να ακυρώσω χωρίς χρέωση, η διεύθυνση του ξενοδοχείου μου έστειλε e-mail ρωτώντας με αν είχα σκοπό να πάω και αν ναι να την ενημερώσω για να μη διαθέσει το δωμάτιο σε άλλον. Δεν μου έχει ξανατύχει κάτι τέτοιο.
Το διήμερο που ακολούθησε ήταν από τα πιο κουραστικά που έχω ζήσει ποτέ. Αυτό συνέβη επειδή οι εκδηλώσεις άρχιζαν από το πρωί στις 8:00 και τελείωναν αργά το βράδυ. Προκειμένου εμείς να δούμε και να ζήσουμε τον ρυθμό της πόλης ξυπνούσαμε πολύ πρωί, πηγαίναμε στην πόλη και όσο….αντέχαμε. Οι ρυθμοί ήταν φρενήρεις. Το βασικό happening ήταν το λεγόμενο enciero δηλ. η κούρσα των ταύρων μέσα στα στενά της πόλης. Μέσα σε όλα αυτά βέβαια ήταν και η παρακολούθηση του τελικού του Μουντιάλ στην κεντρική πλατεία της πόλης.
Δεν ξέρω πώς να περιγράψω με μια σειρά αυτά που είδα γιατί ήταν πάρα πολλά.
Θα προσπαθήσω πρώτα να περιγράψω το enciero για να μπείτε λίγο στο κλίμα. Στις 8:00 το πρωί (και για 7 συνεχόμενες ημέρες) με την πιστολιά του «αφέτη» ξεκινούσαν αφηνιασμένοι 6 ταύροι από την αρχή της πόλης και με φοβερή ταχύτητα τρέχουν στα στενά της πόλης κυνηγώντας τον κόσμο που τρέχει μπροστά τους, δίπλα τους, πίσω τους, μέσα σε έναν πανζουρλισμό. Αυτή η κούρσα διαρκεί λίγα λεπτά. Οι ταύροι καταλήγουν στην αρένα της πόλης. Στη συνέχεια μέσα στην αρένα εκτός από τους ταύρους υπάρχει και «τρελαμένος» κόσμος, ο οποίος προκαλεί τους ταύρους. Μέσα στην αρένα ταύροι και άνθρωποι αλληλοκυνηγιούνται. Βέβαια σε αυτή τη φάση οι ταύροι είναι σχετικά μικροί και τα κέρατά τους είναι «στρογγυλεμένα» για μα μην προκαλέσουν τραυματισμούς. Αντίθετα οι ταύροι που πρωταγωνιστούν στο bullrunning είναι μεγάλα ζώα (πάνω από 450κιλά) και επικίνδυνα. Κάθε χρόνο υπάρχουν τραυματισμοί και κατά καιρούς και θάνατοι. Από κάποιους το enciero θεωρείται η ευκαιρία για εκδίκηση του ταύρου για όλα όσα περνάει μέσα στις αρένες.
Από τις 6:00 το πρωί αρχίζουν οι προετοιμασίες. Οι μαγαζάτορες «κατεβάζουν» σιδερένια ρολά για να προστατέψουν τα μαγαζιά τους. Άνθρωποι του Δήμου στήνουν φράκτες «κλείνοντας» έτσι τις παράπλευρες οδούς που ενδεχομένως θα μπορούσαν να ξεφύγουν οι ταύροι τρέχοντας, δημιουργώντας έτσι συγκεκριμένη πορεία για αυτούς. Οι φράκτες αυτοί είναι διπλοί. Μέσα από τον 1ο φράκτη στέκεται η αστυνομία και τα ασθενοφόρα και μέσα από τον 2ο φράκτη οι θεατές. Τα αυτοκίνητα καθαριότητας περνούν και σκουπίζουν κυριολεκτικά την πόλη από τα χιλιάδες σκουπίδια που έχουν αφήσει οι κατασκηνωτές, αλλά και οι θαμώνες των μπαρ από την προηγούμενη νύχτα. Οι υποψήφιοι «runners» παίρνουν θέση. Τέτοια εγρήγορση σε πόλη 6:00 το πρωί δεν έχω ξαναδεί.
2η ημέρα (11 Ιουλίου)
Εμείς φθάσαμε στο ξενοδοχείο μας γύρω στις 7:00 το απόγευμα της 11ης Ιουλίου, που ήταν και η μέρα του τελικού του μουντιάλ μεταξύ Ισπανίας και Ολλανδίας.. Φρεσκαριστήκαμε με γοργούς ρυθμούς και ξανακατεβήκαμε στην πόλη για να πάρουμε θέση στην κεντρική πλατεία μπροστά από την γιγαντοοθόνη και να δούμε τον αγώνα που άρχιζε 9:00 το βράδυ.
Μία ασπροκόκκινη πλατεία μας περίμενε. Μια τεράστια παρέα με μπύρες και κρασιά στο χέρι (σε μεγάλα μεγέθη) παρακολουθούσε τον αγώνα μαζί με μας. Είχα πολύ χρόνο να περιεργαστώ το πλήθος γιατί το γκολ άργησε να μπει. Είχε πια νυχτώσει όταν ξαφνικά κρασιά, μπύρες, ποτήρια, μπουκάλια, μαντήλια εκτοξεύτηκαν κυριολεκτικά στον αέρα. Είχε μπει το γκολ για τους Ισπανούς, οι οποίοι ήταν παγκόσμιοι πρωταθλητές. Τώρα η πλατεία ήταν ροζκόκκινη. Η μπλούζα μου από άσπρη είχε γίνει και μένα ροζ από το κρασί που «έβρεχε».
Γενικά η Παμπλόνα τις μέρες του enciero ζει πολύ έντονα, αλλά το γεγονός του κυπέλου ήταν μάλλον το κερασάκι στην τούρτα. Περιττό να πω ότι όλοι συνέχισαν το ποτό, όλο το βράδυ αλλάζοντας μπαράκια και στέκια μέχρι το πρωί που άρχιζε το enciero.
Εμείς συνεχίσαμε τη βόλτα μας μέσα στα στενά προσπαθώντας να ανακαλύψουμε την αυριανή διαδρομή των ταύρων και να ανακαλύψουμε το καταλληλότερο σημείο για να «στηθούμε» να τους δούμε. Η πόλη είναι πολύ όμορφη. Δεν ξέρω βέβαια πως είναι όταν δεν έχει το φεστιβάλ, αλλά έτσι όπως τη γνώρισα με ενθουσίασε.
Η ημέρα μας ήταν πολύ κουραστική και κατά τις 10:00 το βράδυ την κάναμε για ύπνο. Ες αύριον τα σπουδαία……
3η ημέρα (12 Ιουλίου)
Εμείς την πρώτη ημέρα αφού ξυπνήσαμε πολύ πρωί κατεβήκαμε στην πόλη ήπιαμε έναν καφέ στα όρθια και κατά τις 7:30 είχαμε φτάσει κοντά στον φράκτη. Μόνο που φτάσαμε αρκετά αργά και δεν ήταν εύκολο από τον πολύ κόσμο να βρούμε μία θέση ώστε να δούμε την διέλευση των ταύρων από κοντά. Για πότε ακούστηκε η πιστολιά για πότε πέρασαν οι ταύροι ούτε που πρόλαβα να το πολυκαταλάβω. Όλα έγιναν τόσο γρήγορα. Μα και εμείς στηθήκαμε σε ένα σημείο που βλέπαμε κάθετα το δρόμο, ενώ βλέπεις πολύ καλύτερα αν έχεις οπτική επαφή το μήκος του δρόμου. Δεν πειράζει. Η πρώτη ημέρα ήταν σχεδόν αναγνωριστική. Την επόμενη θα ήμασταν πιο οργανωμένοι. Μετά την κούρσα όλος ο κόσμος κατευθυνόταν προς την αρένα. Ακολουθήσαμε και εμείς τα πλήθη και μπήκαμε στην αρένα. Εκεί γινόταν ένας χαμός. Άνθρωποι και ζώα μαζί να κυνηγάει ο ένας τον άλλον. Μέχρι και άνθρωπο στον αέρα είδα από σύγκρουση με ταύρο.
Ύστερα από αυτό το «θέαμα» περπατήσαμε μέσα στα στενά χαζεύοντας τον κόσμο. Ήταν περίπου 9:00 το πρωί και υπήρχε φοβερό κέφι. Παρέες παρέες συγκεντρωμένες έξω από μπαρ που παρακολουθούσαν τοπική τηλεόραση και σχολίαζαν τα δρώμενα των προηγούμενων ημερών δηλ. το bullrunning και τις απογευματινές ταυρομαχίες. Εμείς όμως 9:00 το πρωί πεινούσαμε, δεν ήμασταν για ποτό. Ψάχναμε μέσα στα στενά για να βρούμε κάτι να πιούμε έναν καφέ και τελικά βρήκαμε ένα καφέ για όρθιους που από την ουρά καταλάβαμε ότι εδώ είχε κάτι καλό. Όντως οι περισσότεροι πίνανε ζεστή σοκολάτα με ένα είδος λουκουμά που το βουτούσαν μέσα στη σοκολάτα. Αργότερα έμαθα ότι ο λουκουμάς αυτός λέγεται churos. Το ίδιο κάναμε και εμείς. Η αλήθεια είναι ότι η Παμπλόνα είχε αρκετή υγρασία ήταν και πολύ πρωί ήμασταν και ταλαιπωρημένοι από την αϋπνία και το πρωινό ξύπνημα και η ζεστή σοκολάτα και οι άπειρες θερμίδες του churos μας έδωσε αρκετή ενέργεια. Μετά από αυτό το ελαφρύ πρωινό στο επόμενο στενό πήραμε ένα βαρύ πρωινό με τορτίγιες. Αποφασίσαμε να πάμε στο ξενοδοχείο για να ξεκουραστούμε λίγο γιατί δεν αντέχαμε άλλο την αϋπνία.
Ένα από τα πράγματα που ήθελα να κάνω ήταν να δω ταυρομαχία. Οι ταυρομαχίες στην Ισπανία γίνονται ως επί το πλείστον από το Πάσχα μέχρι τέλος Ιουνίου. Ιούλιο και Αύγουστο δεν γίνονται λόγω της ζέστης. Εδώ όμως στην Παμπλόνα όλα γίνονται. Μόνο που τα εισιτήρια των ταυρομαχιών κατά τη διάρκεια της fiesta είναι δυσεύρετα. Το 90% είναι προπουλημένα μήνες πριν και μόνο το 10% διατίθενται στους τουρίστες και αυτά βέβαια στη μαύρη αγορά. Τα ξενοδοχεία διαθέτουν εισιτήρια. Έτσι πήρα και εγώ 2 εισιτήρια στη σκιά. Η ταυρομαχία θα γινόταν 6:00 το απόγευμα. Ήθελα να αποκτήσω προσωπική άποψη για αυτό το «έθιμο» που τόσο χαρακτηρίζει τους Ισπανούς.
Κοιμηθήκαμε αρκετά γιατί το είχαμε ανάγκη και 5:30 ήμασταν πάλι στο κέντρο της πόλης. Λαός πήγαινε προς την αρένα. Πως όταν γίνεται κάποιος σημαντικός αγώνας στο ΟΑΚΑ; Μόνο που εδώ ήταν άνδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών. Ισπανοί κυρίως. Η αρένα ήταν τεράστια. Υπήρχαν αριθμημένες θέσεις. Οι δικές μας ήταν αρκετά ψηλά και στη σκιά.
Δεν θα μιλήσω με λεπτομέρειες για αυτό που παρακολούθησα. Για μένα ήταν βάρβαρο, στενάχωρο και άδικο. Το αξιοπερίεργο ήταν ότι οι Ισπανοί το διασκέδαζαν απίστευτα. Υπήρχε μία τάξη. Δηλ. δεν σηκωνόντουσαν από τις θέσεις τους άσκοπα. Στα διαλείμματα θα κολάτσιζαν με φαγητό που είχαν φέρει από το σπίτι τους ακόμα και μπύρα πίνανε που είχαν φέρει από το σπίτι τους. Μετά από όλα αυτά είχαν μέχρι και φρούτο, που έβγαζαν από μικρά ισοθερμικά που είχαν μαζί τους. Και όλο αυτό το έκαναν συγχρόνως την ίδια ώρα λες και ήταν συνενοημένοι σαν μία μεγάλη παρέα. Αυτή ήταν η διασκέδασή τους, η οποία κράτησε 2,5ώρες. 6 ταύροι σκοτώθηκαν εκείνο το απόγευμα. Υπήρξε και τραυματισμός ταυρομάχου, ο οποίος παρόλο τα τραύματά του ήθελε να συνεχίσει τον «αγώνα» του και αφού τελικά σκότωσε τον ταύρο αποθεώθηκε ως ήρωας.
Υπάρχει μεγάλη αντιπαλότητα στην Ισπανία σχετικά με το αν θα συνεχίσουν ή όχι οι ταυρομαχίες. Υπάρχουν ομάδες ανθρώπων που είναι κατά των ταυρομαχιών που συγκεντρώνονται στις αρένες και διαδηλώνουν κατά αυτών, υπάρχουν όμως και ομάδες που κάνουν το αντίθετο. Στην έξοδο της αρένας μετά το τέλος των αγώνων από τη μία υπάρχουν οι μεν και από την άλλη οι δε. Όλοι φορούν δε και μια διακριτική στολή για να μπορείς να τους ξεχωρίζεις. Χαρακτηριστικά θυμάμαι ότι εκείνη την ημέρα μια ομάδα υπέρμαχων των ταυρομαχιών φορούσε στολή καλογριών.
Μετά την αρένα περπατήσαμε μέσα στην πόλη ψάχνοντας να βρούμε κάτι ωραίο να τσιμπήσουμε. Δεν ήταν δύσκολο. Η πόλη είναι γεμάτο από πρόχειρα μεν αλλά πολύ ωραία μαγαζάκια. Είναι πολύ νεολείστικη πόλη. Φάγαμε σε ένα μαγαζί που είχε πολύ λίγα τραπέζια αλλά ήταν γεμάτο από κόσμο που καθόταν κάτω σε αυτοσχέδια τραπέζια. Φάγαμε καλαμαράκια, πατάτες με σάλτσα bravas και μύδια. Ήταν όλα πολύ ωραία. Ήταν αργά αλλά ήταν τέτοιος ο ρυθμός της πόλης που δεν το καταλάβαινες πότε πέρασε η ώρα. Μου λέει ο άνδρας μου: πάμε να φύγουμε; μα λέω: από τώρα; είναι μέρα ακόμα. Ναι ήταν μέρα ακόμα αλλά ήταν 10:00μ.μ. Καλά πάμε γιατί αύριο έχουμε πάλι πρωινό ξύπνημα. Έχουμε να πάμε να δούμε το encierro. Στο δρόμο του γυρισμού μας καθυστέρησε και άλλο happening που συναντήσαμε. Ένα ομοίωμα ταύρου πετάχτηκε ξαφνικά από τα στενά εκτοξεύοντας πυροτεχνήματα τρομάζοντας τον κόσμο. Είχε νυχτώσει πια και τα πυροτεχνήματα στη ράχη του ταύρου ήταν τόσο εντυπωσιακά. Τελικά μετά από πολλά φτάσαμε γύρω στις 12:00 στο ξενοδοχείο και την άλλη μέρα ρολόι στις 5:00 αυτή τη φορά.
Στην πλατεία της Παμπλόνα
To bullranning άρχισε!!!
Τραυματισμός!
Παρακολουθούν τα νέα της ημέρας...
Ξήλωμα των προστατευτικών....μέχρι την επόμενη μέρα που τα ξαναστήνουνε.
Είναι ¨τρελοί¨ αυτοί οι Ισπανοί.
Όχι όμως..δεν χτύπησε κανείς.
H ταυρομαχία το απόγευμα.
Η χαλάρωση.
Kalamares, μύδια και πατάτες bravas!!