Πορτογαλία Εντυπώσεις από Πόρτο

MVSylvia

Member
Μηνύματα
716
Likes
2.906
Παίζει να είναι η χειρότερη βλακεία που έχω κάνει σε πόλη που έχω επισκεφθεί. Έβγαλα Porto card 4 ημερών κιόλας, κάπου 33€ πρέπει να είχε, σαν να άνοιξα τον κάδο κ να τα πέταξα. Άχρηστη τελείως.
 

pavlos1985

Member
Μηνύματα
435
Likes
249
Επόμενο Ταξίδι
???
Παίζει να είναι η χειρότερη βλακεία που έχω κάνει σε πόλη που έχω επισκεφθεί. Έβγαλα Porto card 4 ημερών κιόλας, κάπου 33€ πρέπει να είχε, σαν να άνοιξα τον κάδο κ να τα πέταξα. Άχρηστη τελείως.
Εννοείς ότι η πόλη περπατιέται, άρα δεν χρειάζεται μεταφορικό;
 

MVSylvia

Member
Μηνύματα
716
Likes
2.906
Εννοείς ότι η πόλη περπατιέται, άρα δεν χρειάζεται μεταφορικό;
Ναι και όχι μόνο αυτό, οι ελάχιστες φορές που θα χρειαστείς ΜΜΜ ή Uber, συνολικά κοστίζουν ελάχιστα μπροστά στην κάρτα. Οι είσοδοι στα μουσεία που καλύπτει είναι ελάχιστες κ σε κάτι αδιάφορα μουσεία κ σε κάποια άλλα κάνει εκπτώσεις του τύπου αντί για 10 ευρώ πλήρωσε 8. Εν τέλει χρεώνεται 33€ για το απόλυτο τίποτα.
Θα πρεπε να το είχα ψάξει περισσότερο αλλά δεν προλάβαινα κ η εμπειρία μου από αντίστοιχες κάρτες από άλλες πόλεις ήταν πολύ θετική ως τώρα.
 

MVSylvia

Member
Μηνύματα
716
Likes
2.906
Γράφω δυό τρία πράγματα για Πόρτο:

-Γενικά δεν γυρνάω με καλές εντυπώσεις. Δεν έκανα καλό match με την πόλη, δεν μου φάνηκε ενδιαφέρουσα με τον τρόπο που περιμένω από μια μεγάλη πόλη, πολύ λίγα σημεία μου φάνηκαν όμορφα, συν ότι έβρεχε τις μέρες που έμεινα, συν ότι γίνονται έργα παντού κ υπάρχει ένα στυλ εργοταξίου σε πολλές τοποθεσίες, συν ότι είδα τουριστική ανοργανωσιά, γενικά απλώς δεν 'τα βρηκα' με την πόλη. Δεν σημαίνει ότι δεν πέρασα φοβερά, αυτό δεν έχει να κάνει με τον προορισμό και ακόμα και ένας προορισμός flop, έχει άπειρο ενδιαφέρον για τις διάφορες παρατηρήσεις κ σκέψεις που κάνει κανείς.

Θα γράψω μερικά +/- με χαλαρή διάθεση:

-Η πόλη είναι ένα αισθητικό μιξ Ομόνοιας, Καστοριάς και Κωνσταντινούπολης (τα άσχημα σημεία της).

-Μικρό πολιτιστικό ενδιαφέρον, καμία αίσθηση ιστορικότητας (ακόμα και τα ιστορικά κτίρια μοιάζουν 'ξένα' λες κ κάποιος πήγε κ τα κάρφωσε εκεί ένα βράδυ), μικρή και αδιαφορη αξιοποίηση σημείων με τουριστικό ενδιαφέρον.

-Το γεγονός ότι ένα βιβλιοπωλείο έχει γίνει νο1 τουριστική ατραξιόν με πλήθη και πελώριες ουρές ακόμα κ κάτω από τη βροχή, με ξεπερνάει. Για αυτό δεν ευθύνεται το Πόρτο, απλά σχολιάζω σε γενικότερο πλαίσιο. Αντίθετα, ο καθεδρικός του Πορτο (Sè) είχε ελάχιστο κόσμο, πράγμα πολύ θετικό για εμένα γιατί το απόλαυσα χωρίς πλήθη. Βέβαια από σήμανση κ επεξηγήσεις πάτος. Καμία τοποθέτηση πάνω στο ιστορικό πλαίσιο, τίποτα.

-Τα έργα. Όπως είπα και πριν γίνονται έργα παντού, φυσικά αυτό δεν μπορώ να το κραξω απλά σαν επισκέπτης του 4μερου, η ήδη αρνητική μου οπτική για την ομορφιά της πόλης ενισχύθηκε περισσότερο.

-Τα κόστη. Δεν βρήκα το μέρος value for money και δεν το λέω για την παταταρα με την Porto Card (καλά εντάξει σε αυτό ήταν πολύ γελοίοι, μεγάλη κοροϊδία που όμοια της δεν έχω ξαναδεί. Στο μεταξύ μια κάρτα αγόρασα, 3 διαφορετικές μου δώσαν).

-Επεξηγησεις στα αξιοθέατα. Πρόχειρες κ φτιαγμένες με αδιαφορία. Καμία διάθεση να σε εντάξουν σε ένα ιστορικό πλαίσιο. Στο σταθμό των τρένων είχε κάπου μια αφίσα που έλεγε για ένα τουριστικό pass τρένων ημερήσιο με 7€ αλλά καμία παραπάνω πληροφορία. Έψαξα αργότερα κ στο ίντερνετ, δεν βρήκα τίποτα. Δυστυχώς πιστεύω ότι η πόλη θα είχε ένα σωρό κρυμμένα πράγματα που είναι τόσο δύσκολο να τα βρεις.

-Με το που πέρασε η Πορτογαλία στους 8 του Μουντιάλ (έστω κ στο φιάσκο που είναι), καμία αίσθηση πανηγυρισμού στους δρόμους. Όταν την ίδια μέρα είχε περάσει το Μαρόκο λίγο νωρίτερα, είχε γίνει λίγο τζερτζελο. Θα μου πείτε είναι λόγος αυτός να αντιπαθησεις μια πόλη; Σίγουρα όχι 🤣 αλλά τώρα βγαζω από τη μύγα ξιγκι 🤣

-Συμπλεγμα Serravles. Μπήκα λόγω δωρεάν εισόδου κάθε πρώτη Κυριακή του εκάστοτε μήνα. Ευτυχώς. Η είσοδος κοστίζει κανονικά 20€ κ περιλαμβάνει το πάρκο (ένα μεγάλο πάρκο με διάσπαρτα έργα τέχνης), είσοδο σε ένα treewalk κ είσοδος σε μια artdeco βίλα. Περιλαμβάνει ακόμα εισόδους σε ένα μουσείο μοντέρνας τέχνης, ένα κέντρο πολιτισμού κινηματογράφου που αφορά θεωρώ κυρίως ντόπιους κ επίσης ανά καιρούς συμβαίνουν εκεί πολλά δρώμενα. Άμα μπεις στο σάιτ κ αφού μετά δυσκολίας βγάλεις μια άκρη με τα εισιτήρια κ τι περιλαμβάνει το κάθε ενα, βλέπεις την παρουσίαση κ λες πωωωω πού θα πάω θα είναι φοβερό. Καμία σχέση. Το πάρκο είναι μέτριο, τα διάσπαρτα έργα τίποτα το ιδιαίτερο, η artdeco βίλα ναι ήταν πολύ όμορφο κτίριο από μέσα κ φιλοξενούσε μια έκθεση του Miro που όμως δεν ταίριαζε καθόλου στο χώρο κ νομίζω σήκωσαν τα ορίτζιναλ έπιπλα της κατοικίας για την έκθεση. Θα προτιμούσα να μπω στη βίλα κ να τη δω όπως ήταν τότε, με τα έπιπλα της. Προφανώς πουθενά καμία επεξηγηματική ταμπέλα για αυτό το κτίριο, την ιστορία του, την αρχιτεκτονική του. Το treewalk παρωδία. Από τις φωτό νομίζεις πως θα ζήσεις μια παιδική περιπέτεια αλλά στην πραγματικότητα περπατάς για 200 μέτρα σε ένα υπερυψωμένο ντεκ.

-Πολλη μπαφιλα στο κέντρο της πόλης, καλά φαντάζομαι σε προάστια θα πνίγονται κανονικά. Και για μένα που σιχαίνομαι όσο τίποτα αυτή τη μυρωδιά κ το lifestyle γύρω από τη χρήση, ήταν πολύ off-putting.

+Πολύ εύκολη συνεννόηση στα Αγγλικά παντού, πάρα πολύ καλή και ευγενικη εξυπηρέτηση, γενικά από την επαφή μου με τους Πορτογάλους στα όρια της τουριστικής συναλλαγής έστω, έχω μόνο θετικά σχόλια να κάνω.

+Πολύ ωραίο φαγητό, και το πιο γρήγορο με τα κρεατοσαντουιτσαδικα και τα ταπαδικα, ωραίες γεύσεις. Όχι όμως value for money σε κάποιον συνηθισμένο σε αθηναϊκές τιμές.

+Τοπογραφία, σίγουρα είναι κάτι το ιδιαίτερο κ ορισμένα σημεία προσφέρουν πολύ όμορφη θέα, ασχέτως αν έμενα ούτε αυτό με ιντριγκάρε τόσο. Το πέρασμα με το τραμ πάνω από τη γέφυρα, φαντασμαγορικό.

+Το spiritus light show στο ναό του Clerigos, ενώ πήγα με προσδοκίες πως θα δω κάτι κιτσατο κ ραντομ (όχι πως θα είχα θέμα, το κιτς έχει κ αυτό τη θέση του), πραγματικά ήταν πολύ ωραία δουλειά. 9€ το εισιτήριο για μισή ώρα κ έχει κ συνδυαστικό εισιτήριο αν θέλει κάποιος να πάει κ στον πύργο, στον οποίον δεν πήγα, έχω ανέβει αρκετές γονατοσκοτωστρες σκάλες πύργων με θέα στο τέλος κ δεν το κάνω εύκολα ξανά. Υπάρχουν άπειρα εναλλακτικά σημεία με θέα χωρίς να επιβαρύνεις γόνατα κ αντοχές κ χωρίς να πλακωθείς με ένα σωρό κόσμο στην κορυφή που τραβάνε φωτό κ δεν μπορείς να περάσεις. Ήταν λοιπόν ένα θέαμα με φωτισμό κ μουσική, οριακά 3d σε κάποια στιγμιότυπα, δεμένο πολύ ωραία με την αρχιτεκτονική του ναού και με ένα απλό cosmic spiritual theme που ταίριαζε με το γεγονός ότι ο χώρος είναι ιστορικό κτίριο κ όχι τσίρκο.

+Το συγκρότημα WoW που για κάποιο λόγο δεν είχα βρει αναφορά σε κανέναν οδηγό. Αρχικά βρίσκεται στο πιο όμορφο για μένα σημείο του Πόρτο, στη Gaia αλλά όχι μπροστά στο παραποτάμιο κομματι με τα τουριστικά μαγαζάκια, πιο νότια. Ήταν ένα σημείο εκεί στην περιοχή πραγματικά πολύ όμορφο, είχε κ έναν καθεδρικό αποικιοκρατικού στυλ. Αυτό το συγκρότημα είναι αρχιτεκτονικά πανέμορφο, αν κ ο σκοπός του είναι εμπορικός, είναι ένα κόσμημα, με πολλαπλά επίπεδα, σημεία θεάς, αρχιτεκτονικά παιχνίδια που μπλέκουν το παραδοσιακό με το μοντέρνο. Το συγκρότημα αυτό φιλοξενεί δύο πλατείες με θέα, οχτώ νομίζω μουσεια κ κάποια εστιατόρια/μπαράκια που τα βρήκα τα περισσότερα κλειστά. Τα μουσεία λοιπόν έχουν πολύ ακριβές εισόδους αλλά πλέον οι τιμές πάνε απλά με την εποχή, κ που δεν είναι πια οι είσοδοι υψηλές. Κάθε μουσείο έχει εισητηριο 20-25€ αλλά μπορείς να πας σε δύο με περίπου 35€. Εγώ επέλεξα αυτό με το κρασί κ αυτό με τη σοκολάτα. Κ τα δύο μου άρεσαν πάρα πολύ, ήταν κάτι το διαφορετικό, πάρα πολύ μελετημένα κ με σύγχρονη παρουσίαση, installations κ interactive σημεία όχι απλά για εντυπωσιασμό αλλά με ουσία. Της σοκολάτας θα ήθελα να είναι λιγότερο politically correct, δεν μπορείς να κάνεις ένα μουσείο που εξηγεί με τόση λεπτομέρεια τον εμπορικό δρόμο του κακάο το μάρκετινγκ της σοκολάτας στην Ευρώπη κ να μην κάνεις ούτε ένα σχόλιο πάνω στην αποικιοκρατία, το slave trade, τις φυτείες, την εκμετάλλευση. Τίποτα απολύτως, ουδεμία αναφορά. Το ίδιο διάβασα κ για ένα άλλο μουσείο στο οποίο δεν πήγα γιατί μου φάνηκε εντελώς τουριστοπαγιδα, αυτό με την εποχή των ανακαλύψεων (σε άλλο σημείο της πόλης, δεν ανήκει στο WoW). Τα υπόλοιπα μουσεία θεωρώ είχαν ενδιαφέρον πιο πολύ για ντόπιους.

-Παραλιακος δρόμος, foz, matosinhos. Ίσως καλοκαίρι είναι ωραία να διασχίσει κανείς αυτό το σημείο με ποδήλατο ή bird αλλά τώρα το χειμώνα μου ήταν κάπως καταθλιπτική η εικόνα της ακτογραμμής. Επίσης σαν περιοχές εκτός παραλιακού δρόμου, δεν λένε τίποτα.

+Street art. Το Street art μου αρέσει μόνο υπό προϋποθέσεις. Για παράδειγμα κάτι τεράστια murals σε πολυκατοικίες στο κέντρο της Αθήνας δεν μου αρέσουν καθόλου, δεν βρίσκω απολύτως τίποτα ταιριαστο στο αστικό τοπίο, είναι απλώς ωραίες ζωγραφιές εκτός τόπου κ χρόνου συνήθως. Όμως στο Πόρτο το Street art δενει κ ενσωματώνοεται στο αστικό τοπίο χωρίς να δειχνει διακοσμητικό στοιχείο, χωρίς να δειχνει ξένο. Μοιάζει λες κ ήταν πάντα εκεί. Η κακη μου συνήθεια να βαριέμαι να βγάζω φωτό δεν μου επιτρέπει τώρα να σας ανεβάσω μια φοβερή που είδα, που ήταν σε πολλά επίπεδα κ ήταν φόρος τιμής σε οδοκαθαριστες. Επιπλέον, μου άρεσε η αισθητική των εσωτερικών χώρων πολυ. Κάθε χώρος, από ένα παγωτατζιδικο μέχρι μπεργκεραδικο, είχε το δικό του προσεγμένο κ ιδιαίτερο προσωπικό στυλ.

+Οι ώρες που αναφέρει το maps για τη συγκοινωνία είναι αρκετά ακριβείς. Υπάρχει κ ένα τοπικό app για τις συγκοινωνίες, δεν μπήκα στον κόπο να το ψάξω.

+Υπήρχαν κάποια δρομάκια κ στενάκια που τα ανακαλύπτεις τυχαία απλώς περπατώντας κ είχαν πράγματι ωραίο χαρακτήρα.


*Τι θα έκανα διαφορετικά: Σίγουρα θα πήγαινα κ σε άλλες πόλεις (κυρίως Coimbra που ήταν ο αρχικός στόχος). Δεν πήγα γιατί ήμουν πνευματικά πολύ κουρασμένη για να οργανωσω οποιαδήποτε μετακίνηση κ ήθελα απλά να αραξω σε ένα μόνο μέρος κ να δω τι έχει να προσφέρει, χωρίς αλλαγές δωματίων. Δεν μετανιώνω καθόλου απλά σε άλλη φάση κ με σωστή οργάνωση, θα έβαζα τουλάχιστον Coimbra στο πρόγραμμα. Και άλλη μια πόλη μέσα σε ένα 4μερο με τους πιο εντατικούς ρυθμούς που συνήθως προτιμώ. Δεν θα έβγαζα Porto Card (δεν είναι τόσο τα λεφτά, όσο σκάω για το γεγονός ότι φέρθηκα σαν αρχάρια). Δεν θα χρησιμοποιούσα το πανάκριβο τελεφερίκ για να με ανεβάσει ψηλά από τη Ribeira πίσω στο κέντρο (το έκανα μόνο μια φορά πάνω στην απόγνωση της κουρασης, 4€ για μισό λεπτό ανάβαση κ αναμονηηη, μεγάλη αναμονή κ είναι κλειστό κ τις Δευτέρες). Ουμπερακι με 3.5€ κ τέλος. Θα πήγαινα σε ένα κέντρο φωτογραφίας που στεγάζεται σε ένα ωραίο κτίριο, αλλά δεν πρόλαβα. Όπως επίσης κ ένα μουσειακι που έχουν αρχείο με όλα τα σχέδια των ajulenios κ ανταλλακτικα. Με ιντριγκάρε κ μια αποικιοκρατικου τύπου βίλα, η Palacete Ramos Pinto το αλλά από διάφορα σχόλια που διάβασα, πρέπει να ναι κ ακριβή η είσοδος κ αδιαφορες οι εκθέσεις.

Στην villa de Gaia υπάρχει κάπου ένα παλιό σπίτι πλήρως διατηρημένο μέσα (Bardot house) που είναι επισκέψιμο από μέσα κ έχει γίνει κέντρο πολιτισμού, αλλά δεν βρήκα απολύτως καμία πληροφορία για το πώς κ πότε μπορεί κανείς να το δει εσωτερικά. Τι πρωτότυπο. Έλλειψη ή συγκεχυμένη και δυσπεπτη πληροφόρηση και ονλαιν κ οφφλαιν για πάρα πολλά θέματα.

Αυτά. Αν θυμηθώ τίποτα ακόμα, θα το προσθέσω.
Πήγα με εντελώς άλλες προσδοκίες, ματαιώθηκαν, όμως τελικά, τώρα που το σκέφτομαι, με κάλυψε σε άλλα, απροσδόκητα κομμάτια, κάτι που επιβεβαιώνει τη στάση που έχω προς τα ταξίδια, ότι παντού μπορεί να βρει κανείς ενδιαφέρον. Ακόμα κ στα μέρη που φαινομενικά δεν του αρέσουν. Ναι το Πόρτο δεν μου άρεσε, αν μπορώ να κάνω μια απλοϊκή ετυμηγορία. Με γέμισε όμως ταξιδιωτικά; Σίγουρα ναι!!
 
Last edited:

psilos3

Member
Μηνύματα
6.648
Likes
51.320
Επόμενο Ταξίδι
?
Ταξίδι-Όνειρο
Αναζητείται!
Γράφω δυό τρία πράγματα για Πόρτο:
Πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση και άλλη οπτική για μια πόλη που οι περισσότεροι γυρίσαμε ενθουσιασμένοι. Φαίνεται ότι την εξάντλησες και καλά έκανες, τώρα το πως θα «κάτσει» το ταξίδι στον καθένα είναι σχετικό και έχει να κάνει με πολλούς παράγοντες.

-Η πόλη είναι ένα αισθητικό μιξ Ομόνοιας, Καστοριάς και Κωνσταντινούπολης (τα άσχημα σημεία της).
Για την ομοιότητα σε κάποια σημεία με την Κων/πολη το είπα κι εγώ, χωρίς όμως να μου φαίνεται άσχημο, κάθε άλλο (την ομόνοια δε τη θυμάμαι και Καστοριά δεν έχω πάει :haha: ).

-Μικρό πολιτιστικό ενδιαφέρον, καμία αίσθηση ιστορικότητας (ακόμα και τα ιστορικά κτίρια μοιάζουν 'ξένα' λες κ κάποιος πήγε κ τα κάρφωσε εκεί ένα βράδυ), μικρή και αδιαφορη αξιοποίηση σημείων με τουριστικό ενδιαφέρον.
Εδώ διαφωνούμε, αν και η λέξη αξιοποίηση είναι σχετική, εμένα μου έκανε πιο αυθεντικό όλο αυτό.

Και σ' αυτό διαφωνούμε πολύ μάλιστα, συγκρίνοντας με την Ελλάδα πάντα, τα βρήκα όλα εμφανώς φθηνότερα.

+Πολύ ωραίο φαγητό, και το πιο γρήγορο με τα κρεατοσαντουιτσαδικα και τα ταπαδικα, ωραίες γεύσεις.
Ναι, ναι, ναι, ναι, ναι ;);):)

-Πολλη μπαφιλα στο κέντρο της πόλης, καλά φαντάζομαι σε προάστια θα πνίγονται κανονικά. Και για μένα που σιχαίνομαι όσο τίποτα αυτή τη μυρωδιά κ το lifestyle γύρω από τη χρήση, ήταν πολύ off-putting.
Και σ' αυτό μαζί σου 100%, το έθιξα κι εγώ γενικότερα με τη ναρκοκουλτούρα υπό την ανοχή των αρχών μάλιστα σε σημείο εξώφθαλμο.

Όπως λες και στον επίλογο παντού μπορείς να βρεις κάτι ενδιαφέρον, αυτή είναι η έννοια του ταξιδιού άλλωστε μικρού ή μεγάλου, δεν έχει σημασία. Αρκει μονο να μην έχουμε προκατάληψη.
 

panlek30

Member
Μηνύματα
1.635
Likes
4.270
Επόμενο Ταξίδι
Κωνσταντινούπολη
Ταξίδι-Όνειρο
Περού - Βολιβία
Εκπλήσσομαι επίσης. Το βρήκα ανεπιτήδευτα όμορφο, χαλαρό, χωρίς να σου βγάζει τουριστίλα, με πολλές όμορφες καβάτζες που μες τον κόσμο, μπορείς να αισθάνεσαι μόνος. Ακομα και ο αμφιθεατρικός τρόπος που είναι χτισμένο είναι μοναδικός. Σίγουρα παιζει μεγάλο ρόλο η εποχή που πας σε κάθε πόλη, πόσο μάλλον στο Πορτο που είναι παραθαλάσσιο. Είχα πάει Ιούλιο με φανταστικό καιρό. Τραπεζάκια εξω, ταρατσούλες να ρεμβάζεις και τα σχετικά.
 
Last edited:

Μάγδα

Member
Μηνύματα
358
Likes
1.379
Επόμενο Ταξίδι
Άμστερνταμ
Ταξίδι-Όνειρο
Νέα Υόρκη

paefstra

Member
Μηνύματα
13.935
Likes
44.906
Εκπλήσσομαι επίσης. Το βρήκα ανεπιτήδευτα όμορφο, χαλαρό, χωρίς να σου βγάζει τουριστίλα, με πολλές όμορφες καβάτζες που μες τον κόσμο, μπορείς να αισθάνεσαι μόνος. Ακομα και ο αμφιθεατρικός τρόπος που είναι χτισμένο είναι μοναδικός. Σίγουρα παιζει μεγάλο ρόλο η εποχή που πας σε κάθε πόλη, πόσο μάλλον στο Πορτο που είναι παραθαλάσσιο. Είχα πάει Ιούλιο με φανταστικό καιρό. Τραπεζάκια εξω, ταρατσούλες να ρεμβάζεις και τα σχετικά.
Αυτο ακριβως. Το φετινο καλοκαιρι δεν επισκεφτηκαμε σχεδον κανενα μουσειο εκτος μονο στην Κοιμπρα και για να μην το κανω εγω που τα ψαχνω, παει να πει οτι γουσταρω φοβερα την πολη.
 

Kyriakao

Member
Μηνύματα
274
Likes
1.415
Επόμενο Ταξίδι
Συνεχώς αυτο ψάχνω!
Ταξίδι-Όνειρο
ματσου πιτσου,περου
Αν δεν ανάφερες το ονομα θα ημουν σίγουρος οτι πηγες σε άλλη πολη! Πολυ λίγα περιγράφουν την πολη που επισκέφθηκα τον Απριλιο και μου αρεσε τοσο! Νομίζω οτι ο βροχερος καιρος και η φαση με την καρτα που αγόρασες σου χάλασαν τη διάθεση ,συν οτι εκατσες αρκετες ήμερες . Ας εκανες και καμία ημερησια Μπραγκα η Γκιμαραες. Ειδικα ο παραλληλισμός με Ομονοια?? που ακριβως είδες κατι απο την ασχήμια της Αθήνας?? Στα εργα ισως...
 

Εκπομπές Travelstories

Booking.com

Στατιστικά φόρουμ

Θέματα
33.651
Μηνύματα
906.090
Μέλη
39.400
Νεότερο μέλος
geotheoh

Κοινοποιήστε αυτή τη σελίδα

Top Bottom