taver
Member
- Μηνύματα
- 12.612
- Likes
- 29.891
- Ταξίδι-Όνειρο
- Iles Kerguelen
Πριν λίγες μέρες ο δρόμος με έβγαλε σε ένα σινεμά, για να παρακολουθήσω την πολύ καλή ταινία «Δουνκέρκη» του Christopher Nolan. Έχει γίνει πολύ ντόρος για την ταινία, δεν έχω ξεκινήσει όμως αυτή την ιστορία για να σας πω γι’ αυτή. Θέλω να σας πω, ή περισσότερο να σας δείξω το μέρος που συνέβησαν όλα αυτά, όπως ήταν όταν το επισκέφτηκα στην 75η επέτειο των γεγονότων, το Μάιο του 2015. Η ταινία είναι εκπληκτικά ρεαλιστική και γυρισμένη εν μέρει στα πραγματικά μέρη όπου συνέβησαν τα γεγονότα. Αλλά ας ξεκινήσω με το trailer:
Αν και δεν υπάρχουν παρακάτω spoilers για την ταινία (υπάρχει η έννοια του spoiler για την καταγραμμένη ιστορία; ), αν την είδατε ή αν έχετε διαβάσει και ξέρετε τα γεγονότα που συνέβησαν στη Δουνκέρκη το Μάη του 1940, μπορείτε να συνεχίσετε την ανάγνωση. Αν δεν ξέρετε καν τι ήταν τα «Little Ships» και ποια η συμβολή τους, σταματήστε την ανάγνωση, πηγαίντε δείτε την ταινία (ή διαβάσετε τέλος πάντων για την εκκένωση της Δουνκέρκης, δείτε κάποιο ντοκιμαντέρ, κάτι), γιατί δεν πρόκειται να γράψω σελίδες επί σελίδων για να τα εξηγήσω εδώ, θεωρώ ότι τα ξέρετε
.Κάνοντας περίληψη της περίληψης, να πω απλώς ότι το Μάη του 1940 οι δυνάμεις του Χίτλερ είχαν περικυκλώσει τις υποχωρούσες συμμαχικές δυνάμεις εδώ, και 400000 άτομα είχαν αποκλειστεί εδώ, και μοναδική οδός διαφυγής τους ήταν από τη Θάλασσα. Λόγω βομβαρδισμών από τη Luftwaffe, η εκκένωση δια θαλάσσης με πολεμικά πλοία ήταν δύσκολη (πάνω από 200 βρετανικά πλοία βυθίστηκαν στην προσπάθεια). Οι 350.000 από τους 400.000 στρατιώτες διασώθηκαν τελικά από χιλιάδες επιταγμένα μικρά πλοία (ψαράδικα, γιωτ, όλες οι κατηγορίες) που δεν εξαρτώντουσαν ιδιαίτερα από τις παλίρροιες και τις λιμενικές υποδομές, και ήταν αρκετά μικρά και ευέλικτα για να μην είναι εύκολος στόχος για τα βομβαρδιστικά. Αν δε σωνόντουσαν όλοι αυτοί οι στρατιώτες, για να τονώσουν αφενός το ηθικό των Βρετανών και αφετέρου για πολεμήσουν ξανά στις ακόλουθες μάχες του πολέμου, πιθανώς η τύχη του να ήταν διαφορετική. Όχι δηλαδή ότι θα κέρδιζαν απαραίτητα οι Ναζί, αλλά μπορεί η νίκη των συμμάχων να ερχόταν με διαφορετικό τρόπο και η Ευρώπη να μην είχε τη μορφή με την οποία τη γνωρίσαμε μετά το πέρας του πολέμου.
Η επίσκεψή μου έγινε στις 22 Μαΐου 2015, μια μέρα μετά την έναρξη των μεγάλων εορτασμών των Γάλλων, και διαρκούσης της επίσκεψης 60 από τα αυθεντικά, συντηρημένα, ιστορικά «Little Ships» που ξεκίνησαν από το Λονδίνο την προηγούμενη μέρα για μια πενθήμερη επίσκεψη στη Δουνκέρκη, για να τιμήσουν την 75η επέτειο, μαζί με τους λιγοστούς επιζώντες. Ένα από αυτά χρησιμοποιήθηκε και στην ταινία.
Πριν το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, η Δουνκέρκη, πολύ κοντά στα Βελγικά σύνορα, ήταν ανέκαθεν μια παραλιακή πόλη και άτυπη πρωτεύουσα του Γαλλικού τμήματος της Φλαμανδίας, μιας περιοχής που ιστορικά πέρασε από πάρα πολλά χέρια, από Άγγλους, Γάλλους, Βουργουνδούς, την Αυτοκρατορία των Αψβούργων, κ.α. Μέσα σε μια μόνο μέρα τον Ιούνιο του 1658 ξεκίνησε το πρωί ως μέρος της Ισπανικής Αυτοκρατορίας, έγινε μέσα στη μέρα μέρος της Βρετανικής αυτοκρατορίας, για να καταλήξει το βράδυ υπό Γαλλικό έλεγχο.
Ο Γάλλος στρατιωτικός αρχιτέκτονας Vauban στη συνέχεια, στα τέλη του 17ου αιώνα έφτιαξε σημαντικές οχυρώσεις στην πόλη, που αν σωνόντουσαν σήμερα θα αποτελούσαν κι αυτές μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco μαζί με τις υπόλοιπες οχυρώσεις του Vauban σε άλλες πόλεις της περιοχής. Δυστυχώς, στο Β’ Παγκόσμιο πόλεμο μπορεί να σώθηκαν οι στρατιώτες, δεν έγινε το ίδιο όμως και με την πόλη, η οποία υπέστη τεράστιες ζημιές.
Σήμερα η Δουνκέρκη κατοικείται από εβδομήντα χιλιάδες κατοίκους, και αποτελεί το τρίτο μεγαλύτερο λιμάνι της Γαλλίας, εξυπηρετώντας κάποιες από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες χάλυβα, πετρελαιοειδών και πετροχημικών στην Ευρώπη.
Η βόλτα στην πόλη ξεκίνησε από το σιδηροδρομικό σταθμό. Οι πρώτες εικόνες είναι μιας μοντέρνας μικρής Γαλλικής πόλης, χωρίς ιδιαίτερο οπτικό ενδιαφέρον.
Πίσω από αυτά, όμως, ακολουθεί το λιμάνι των μικρών σκαφών, στο οποίο έχουν αράξει τα Small boats για τους εοερτασμούς. Πολλά ήταν αυθεντικά που είχαν συμμετάσχει στην επιχείρηση του 1940 (συντηρημένα, φυσικά).
Κάποιοι καλλιτέχνες παρουσιάζουν αυτοσχέδιες παραστάσεις ανάμεσα στα σκάφη…
Και ακολουθεί η κυρίως μαρίνα, με τα πιο… σύγχρονα σκάφη:
Τα νερά στη Μάγχη έχουν μια από τις μεγαλύτερες σε ύψος παλίρροιες στον πλανήτη, και τα λιμάνια εδώ πρέπει να φροντίζουν γι αυτό…
Πιο πέρα, άλλοι συμμετέχοντες στους εορτασμούς έχουν έρθει με οχήματα εποχής.
Συνέχισα την πορεία μου, προς τη μεγάλη παραλία της Δουνκέρκης. Εκεί που έγιναν τα πάντα το 1940.
Πριν την παραλία, υπάρχει το LAAC (Lieu d’Art et Action Contemporaine de Dunkerque), ένας χώρος αφιερωμένος στη Μοντέρνα τέχνη και τις performing arts (ή κάτι τέτοιο). Τριγύρω του, ένα όμορφο πάρκο, γεμάτο αγάλματα & installations.
Μετά από ένα μικρό κανάλι, τελευταίο απομεινάρι των οχυρώσεων του Vauban, περνάμε στην περιοχή της παραλίας.
Και πρώτο πρώτο, βλέπουμε το μνημείο των πεσόντων στη μάχη,
Από δω και πέρα, απλώνεται η τεράστια παραλία. Δύσκολο να τη φανταστεί κανείς, αλλά κάποια στιγμή αυτή εδώ η παραλία, συνεχόμενη από δω ως το Βέλγιο, ήταν γεμάτη με 400.000 ψυχές που ανέμεναν τη σφαγή τους καί έλπιζαν στη σωτηρία τους.
Στην παραλία σήμερα φιλοξενείται ένα συνεδριακό κέντρο κι ένα μεγάλο καζίνο. Λίγο πιο πίσω, σε ένα πάρκο, βρίσκεται κι ένα μικρό δημοτικό ενυδρείο:
Κατά τα άλλα, η περιοχή είναι γεμάτη βίλες και πλούσια σπίτια της εποχής του μεσοπολέμου, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν και ως σκηνικό στην ταινία του Nolan.
Πιο κάτω, βρίσκεται η γειτονιά Rosendaël, στην οποία ξεχωρίζουν δυο σπίτια που έμειναν αλώβητα από τον πόλεμο. Το πρώτο, η Villa Ziegler, χρονολογείται από το 1881 και στεγάζει σήμερα το Maison de l’ environnement.
Το άλλο σπίτι, σε σκανδιναβικό στυλ, ονομάζεται Villa Myosotis και κτίστηκε εξ’ ολοκλήρου από ξύλο το 1894 για να παρακαμφθεί μια νομοθεσία, κερδίζοντας όμως έτσι το βραβείο αρχιτεκτονικής του Παρισιού το 1900.
Ανάμεσα στα παραπάνω, ένας αρχιτέκτονας (Francois Raynaert) κατασκέυασε κατά το μεσοπόλεμο μια μικρή γειτονιά, το Quartier Excentric, τρεις ολόκληρους δρόμους, γεμάτους με 35 μικρά σπιτάκια σε διάφορα εκκεντρικά στυλ, το ένα πιο περίεργο από το άλλο. Τα σπίτια ήταν προτοποριακά για την εποχή τους, αλλά σήμερα κατοικούνται τα περισσότερα, και δε βρίσκονται σε ιδιαίτερα καλή κατάσταση (δεν έχω όμως φωτογραφίες, οπότε βάζω δυο από το internet).
Επιστρέφοντας στο κέντρο της πόλης, η εκκεντρικότητα των σπιτιών του μεσοπολέμου δε συνεχίζεται, αλλά η εκκεντρικότητα δια της ασχήμιας της δεκαετίας του 70 κυριαρχεί.
Στο κέντρο της πόλης, βρίσκεται η πλατεία Jean-Bart. Στο κέντρο της, δεσπόζει ένα άγαλμα, βγαλμένο από ένα διάσημο πίνακα του David d’ Angers. O Privateer, συμβολίζει μια ακόμα παράδοση της περιοχής. Ήταν κάτι σαν πειρατές, μόνο που εκτελούσαν εντολές από το βασιλιά να επιτίθενται σε καράβια συγκεκριμένων εθνοτήτων και μόνο. Κατά τη διάρκεια των Γαλλο-Ολλανδικών πολέμων το 1672-1678, οι Privateer της Δουνκέρκης είχαν καταφέρει ολοκληρωτικές ζημιές σε 3000 Ολλανδικά πλοία, είχαν πάρει 30.000 αιχμαλώτους, και πρακτικώς είχαν καταστρέψει το Ολλανδικό εμπορικό ναυτικό. Ο Jean Bart, του οποίου το όνομα φέρει η πλατεία, σε μια μόνο ναυμαχία το 1694 κατέλαβε 130 πλοία φορτωμένα σιτάρι, σώζοντας το βασίλειο ολόκληρο από την πείνα.
Από την πλατεία, ξεκινάει η οδός Clemenceau, στα λίγα μέτρα της οποίας βρίσκονται όλα τα αξιοθέατα του κέντρου της πόλης. Το καμπαναριό, είναι στη λίστα των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, μαζί με άλλα ομοειδή σε όλη τη Φλαμανδία.
Ακολουθεί η εκκλησία του αγίου Eloi, ανακατασκευασμένη μετά από μια φωτιά το 1558.
Στη συνέχεια του δρόμου, κυριαρχεί το περίτεχνο κτίριο του δημαρχείου, κατασκευασμένο από κόκκινο τούβλο, με ένα εντυπωσιακό πύργο 75 μέτρων.
Απέναντι ακριβώς, και ως υπενθύμιση του αρχιτεκτονικού contrast της πόλης, βρίσκεται αυτό εδώ το κτίριο διαμερισμάτων:
Η ώρα για το τρένο για τον επόμενο προορισμό είχε έρθει. Κίνησα γρήγορα για το σταθμό και επιβιβάστηκα. Η Δουνκέρκη είναι μια πόλη που δεν αξιοποίησε την ιστορία της. Ούτε παραλίες-μνημεία όπως στη Νορμανδία έχει, για να επισκέπτεται μαζικά ο κόσμος, ούτε την αρχιτεκτονική της κληρονομιά εκμεταλλεύθηκε. Αρκέστηκε στο ρόλο του μεγάλου λιμανιού και του υπολειτουργούντος παραλιακού μετώπου.
